Czas.

Mirador - viewer

Czas.

Adnotacje

Wyświetlanie 636 adnotacji

Dodawanie notatek tylko dla użytkowników zalogowanych

Opcje

Ncr 151.

Kraków, 7 Lipca — Wtorek

Q--M

^---tomnmmmmmm

Rok 1863.

Wychodzi codziennie rano wyjąwszy poniedziałki i dni poćwiąteczne.

prenumerata:

w khakowie:

pocztą (w państwie Anstryackiem):

i oczn ie .................................... sŁ austr- 20 rocznie........................... d-j austr. 24

półrocznie .

.................... ...

półrocznie................ . ....

kwar”dnie

.............................

0 kw artalnie......................n

miesivcz:"

°-—

B 71 2 j miesięcznie

11ti

Numer pojedynczy kosztuje 10 centów.

PBENUMERATę RRZYJMUJĄ:

) ldministracyi ,,Czasu" w rynku pod L. 39 w domu p. Kirchmajera na dole,

tudzież wszystkie Urzędy pocztowe austryackie.

2 cent. 25

CZAS

Przyjmująsię:

ogłoszenia, ODEZWY, UWIADOMIENIA, do niesienia wszelkiego rodzaju, za opłatą:

od wiersza drobnego za jednorazowe umieszczenie 8 centów, sa następne po 5 centów.

Do każdego obwieszczenia załączyć należy 30 centów na opłatę stęplową za każdorazowe

umieszczenie.

l i s t y z pieniędzmi przesyłane być winny franco do bióra Administraeyi ,,Czasu".

L IS T Y reklamacyjne niezapieczętowane nie nlegają frankowaniu.

LISTY niefrankowane nie przyjmują się.

e ę k o p i s m a nadsyłane Redakcyi nie zwracają się i niszczone b§dą.

Kraków, dnia 6 Lipca.

Poloienią^olityczn^ Europy nie uległo

żadnej 7.111Lanie w ciągu uptynionego tygo

dnia. Zmienić się ono dopiero może za na

dejściem odpowiedzi petersburskiej na noty

trzech mocarstw. Wszystko zaś, co dotąd

głoszą o naturze tej odpowiedzi, choćby też

to i owo okazało się następnie prawdziwem,

nie zdołało dotychczas wpłynąć na stosunki

państw w obec kwestyi polskiej, która jest

i zawsze będzie węzłem sytuacyi. Za kilka

dni ustanie wprawdzie niepewność co do

odpowiedzi, lecz jeszcze nieustanie co do

położenia ogólnego, jak niemniej co d ) dal

szego sprawy polskiej rozwoju. Ponieważ

noty przesłane do Petersburga nie były je

dnostujne nie tylko pod względem formy,

lecz nawet pomimo wspólności zasad złożo

nych w sześciu punktach, pod względem

także ducha swego i doniosłości, przeto i

Rosya w odpowiedzi swej nie będzie się

starała o przywrócenie zupełnej zgody mię

dzy mocarstwami, lecz przeciwnie, nieoiuie

szka żywić tój niejedności, a jeśli się da,

pokusić się zapewne zechce i o poróżnienie

trzech rządów.

Zeszły tydzień przedstawił kilka sympto

matów zdradzających niepewni ść ogólnego

stanu Europy. W parlamencie angielskim

uchylona si^ od wyraźnego o kwestyi pol

skiej słowa, żeby nie wiązać przedwcześnie

rąk rządowi, a lubo głosy tak Izb jak mee

tingów i dzienników mających związki z mę

żami wiodącymi rej w kraju lub mającymi

ważny wpływ na bieg spraw publicznych,

szły dalej niż to sobie zakreśliła interwen

cya dyplomatyczna, wszelako zdawało się,

iż więcej idzie Anglikom o podburzenie Fran

cyi przeciw Moskwie, niż o podburzenie w ła

snego narodu i danie bodźca własnemu rzą

dowi. Rzeczywiście też Anglia o tyle tylko

może na Rosyę ostrzyć zęby, o ile znajdzie

na etatym lądzie wiernego pomocnika. W Au

Btryi nie może się go dopatrzeći Franc.ya

zaś dotąd się jeszcze nie oświadczyła wy

raźnie. Półurzędowe jej niektórych dzienni

ków artykuły dość gorące dla sprawy pol

skiej, były więcej polemicznenu w odniesie

niu ich do Anglii, niż polifycznemi w odnie

sieniu do Polski.

WeFraneyi reformy wewnętrzne, zmiana

ministeryum, a wreszcie dalsze kroki wojen

ne przedsiębrane w Meksyku, odwróciły na

chwilę uwagę publiczną od sprawy polskiej;

niewie,rny zaś, czy te adtnin stracyjne zmia

ny zostały umyślnie w takiej chwili zapro

wadzone, aby zwrócić znów naród francu

ski ku sprawom wewnętrznym, czy też nie

miały one tego ubocznego celu obok głó

wnego, wewnętrznych potrzeb narodu do

tyczącego. Zdarzyło się jednak, że w tym

samym czasie zaczęto posądzać Cesarza

Napoleona o skryte z Rosyą umowy, jak

również o chęć wmieszania Anglii w spra

wy amerykańskie przez podsuwanie jej

z Tuilleryów myśli pośredniczenia w wojnie

Stanów Zjednoczonych. Czy posądzenia te

są słuszne lub nie, w to niewchodzimy, lecz

są one zawsze cechą niezupełnie dobrej

wiary wzajemnej, a przeto niedopuszczają

jeszcze myśli wspólnego obu mocarstw za

chodnich przeciwko Rosyi wystąpienia. Ga

binetowi jednak francuskiemu zawsze prze

dewszyetkiem idzie o dobre z Austryą sto

sunki, bo tylko przez nie mógłby on odwró

cić grożące sobie niebezpieczeństwo koali

cyi państw kontynentalnych na podstawie

odrodzonego świętego przymierza. Być więe

może, iż przymierze francusko-rosyjskie jesl

dla Cesarza Napoleona środkiem niedopu

szczenia powrotu świętego przymierza i że

w niem szukałby ratunku, w przyundku,

gdyby nie znalazł do kwestyi polskiej klu

cza w związku swytn z Austryą i Ang!ią.

Nie szło nam o przypuszczanie domyślne

nowych kombinacyj politycznych, lecz o

przedstawienie niepewności ogólnej sytuacyi

w ciągu kilku dni ubiegłych. Jak dalece wszy

stkie polityczne akcye mające lub mogące mieć

związek z kwestyą polską, wstrzymane zo

stały, dowodem tego nawet odroczenie zjazdu

Cesarza Franciszka Józefa z królem Pru

skim, który w tej porze odbyty, byłby mógł

posłużyć za powód do przypuszczenia, iż

Anstrya przechyla się ku Prusom, to jest

ku śniętemu przymicrzowi.

Z wypadków zeszłego tygodnia zapisać

by się godziło zamknięcie kwestyi greckiej

przez wybór nowego króla i oświadczenie

urzędowe gabinetu londyńskiego względem

zwrócenia wysp jońskich Grecyi, gdyby no

wa rewolucya właśnie teraz wybuchła, me

pomieszała szyków polityce angielskiej, Z ra

mienia której Giecya miała otrzymać kró

laiwyspyJdskie,atowzamian zauzy

skanie stałej przewagi na losy całej Gre

cyi. Rewolucya ta może zupełnie inny na

dać obrut rzeczy w G-ecyi, unieważnić wy

bór króla, pozbawić Grecję wysp joóskich

i sprowadzić okupacyę kraju przez obce

wojska. Czy francuskie, czy też rosyjskie

wpływy zostawały z tem wzburzeniem w

związku, tego niewierny jeszcze, ale nieza

wodnie nie bawarskie.

Opinia europejska w sprawie polskiej.

(C ąg daleiy.)

Polaka bohaterka i męczennica walcząc wśród

krwawej areny równie za wiarę, jak za byt nie

podległy, zwraca wejrzenie ku Piotrowej Skale,

w nadziei, że spłynie z niej błogosławieństwo, i

ostatnie w oczach katolickich ludów nświęcenie

jej walki. Ojciec chrześciaństwa błogosławi jej w

duchu. Pius IX w sercu nosi katolicką Polskę,

nigdy o niej bez westchnienia, boleści i łzy roz

rzownienia ani myśli, ani mówi. Wobec tej miło

ści Ojca św., coż nas obchodzić mogą względy

polityki świeckiej, któremi się część dworu rzy’m

skiego powoduje. Lecz, jeżeli naród polski czeka

z utęsknieniem na błogosławieństwo Namiestnika

Chrystusowego, on może oczeknje od niego bła

galnej prośby o to błogosławieństwo. Jako pań

stwo świeckie, Rzym wezwanym nie został do u

czestniczenia w akcyi dyplomatycznej, i przełożeń

swoich z notami innych mocarstw nie połączył;

lecz Ojciec święty napisał list do cesarza Ale

ksandra, który, podłng wiadomości z Rzymu o

debranyeh i treści jego jaka do rządu francu

skiego doszła, z snrową powagą upominał się o

krzywdy kościoła i lndn katolickiego. Odpowiedź

jak wszystko co z Petersburga pochodzi była peł

na obłudy i falszn. Jeżeli moskiewska chytrość do

tąd jeszcze łudziła niektórych dostojników dworu

rzymskiego, i skłaniała ich do doradzania, aby

stolica Apostolska unikała zerwania stosunków z

Rosya., a więc wstrzymywała się od wypowiedze

nia całej prawdy, toć bieżące wypadki, morder

stwa duchownych za wyrokami spełniane, pogar

da praw kościeluych, prześladowauio Naczelnika

kościoła polskiego mogły dostatecznie przekonać,

że bez podniesienia gtosn zgrozy i potępienia

przeciw barbarzyńskiemu rządowi, naigrawająee

mu się z praw boskich i ludzkich, nic mogłaby

dłużej Stolica Apostolska jak tylko z ujmą swo

jej powagi i dostojeństwa, pozostać.

Naród angielski szlachetny bo woluy, nigdy o

bojętnem okiem nie spoglądał na losy Polski. Naj

znakomitsi jego mężowie stanu, mówcy, pisarze 1

poeci przemawiali za nią. Rząd, stosujący się do

opinii narodu, nigdy’ swego przyzwolenia nie udzie

lił na gwałty prawom Polski traktatami zastrze

żonym zadane, nigdy ich milczeniem nie pominął.

Lecz naród angielski, aczkolwiek sprzyja wszędzie

sprawie wolności, mniema, że jest jego posłannic

twem służyć w niej innym narodom raczej za przy

kład, jak użyczać im czynnej pomocy. Po za o

kres własnego interesu nie czuje się on obowią

zanym do ofiar i czynu, — nie zwykł się powodo

wać uczuciem i ideą. Nie upatrując więc żadnej

bezpośredniej korzyści w odbudowaniu Polski, a

wyobrażając sobie, że takowe mogłoby stać się

nową silą Franeyi, nie pocznwa się do obowiązku

przedsięwzięcia tego niełatwego dzieła. Gdy Pol

ska przed dwoma laty okazała, źe żyje i żyć chce,

rozbudziło się zajęcie nią w Anglii, które się w

piśmiennictwie, w zebraniach ludowych i w parla

mencie objawiało. Rząd jednak angielski zimnej

obojętności dawał dowody. Gdy wybuchło powsta

nie i okrntna ze strony Rosyi waika, współczncie

rozgrzewać się zaczęło. Wolna prasa angielska z

wielką swobodą wyrażała swój podziw dla boha

terstwa Polaków, a oburzenie na barbarzyństwo Mo

skwy. Tworzyły się składki, lccz do których nie

obfite spływały ofiary. Zbierały się meetyngi liczne

i tłumne, lecz w których przedniej.1i mężowie, zna

czenie polityczne w lcrajn mający, udziału nie

przyjmowali. Odzywały się głosy w parlamencie,

lecz które ze strony rządu tylko wątpliwą, słabą,

przynoszące nadzieje wywoływały odpowiedź. Mi

nistrowie angielscy, zwłaszcza lord Palmerston, ob

jawili zupełną obojętność, prawie niechęć dla spra

wy szerzej pojętej. Najprzód na wpływie opinii

europejskiej, całą pomoc, której się mogła sprawa

spodziewać, ograniczał rząd W. Biytanii; przejście

od nich do wojennego działania głośno odpycha!.

A nie tylko rząd, ale wszystkie stany pośred ie i

wyższe, to samo usposobienie okazywały, i to już

wtenczas, gdy Francya wezwała Anglię i Austryę,

do porozumienia się o Polskę. Z ludn tylko nie

kiedy podnosił się głos silniejszy, glos wojenny.

Widząc to usposobienie narodn, posłannik Polski

i w rozmowach i w publicznych mowach na mee

tingacb zręcznie domagał się, jedynie poparcia mo

raluego zc strony W. Brytanii, ale poparcia sil

nego, stanowczo prawa całej Polski uciśnionej

przez Rosyę uznającego. Nie nalegał więc na

zbrojną interwencyę, wchodząc w myśl angielską

głosił, że naród chcący się dobić rzeczywistej nie

zależności, chce i powinien własnemi dźwigać się

siły. Takie głosząc przekonanie był słuchanym, i

coraz przychylniejsze uczucie dla sprawy i zaję

cie nią obndzał. Po miesięcznym bojn, gdy poseł

rosyjski i pruski codziennie zapewniali w Paryżu,

że powstanie w Królestwie za kilka dni do szczę

tu zgnębionem zostanie, a gdy takowe coraz się

bardziej szerzyło, wzmacniało, oczyszczało z po

zoru rewolncyjnych dążności, gdy coraz wyraźniej

szy charakter narodowy przybierało, gdy zarazem

°pinia mu życzliwa rozgrzała się i we Franeyi i

w Anglii, cesarz Napoleon coraz baczniejszą na

me zwracał uwagę i rozważał, czyli nie nadeszła

pora stósowna, a raczej konieczność podniesienia

kwestyi polskiej w porozumieniu z Anglią i An

stryą. Konieczność tę sprowadziła konwencya pru

ska, która ogólnem oburzeniem wstrząs!a umysły.

Dnia 17 lutego cesarz mjśl swoją objawi! i nastą

piły poufne rozmowy z posłami Anglii i Austryi:

i wyszły stósowne do obydwóch mocarstw prze

łożenia. Wtenczas to sprawa polska znalazła po

parcie u męża wielkiej powagi w Anglii w dy

plomatycznym zawodzie, a tym był lord Cowley

poseł W. Brytanii w Paryżu.

Z lolny pojmować szerszą politykę, obejmującą

dalszą przyszłość, wygotował nyemoryał ola swe

go rządu, dowodzący potrzeby iznan a praw Pol

ski, i uchwycenia wydarzającej się do tego sposo

bności w czasie bieżącym. Memoryał ten, acz 1110

żo od razu nie przekonał ministrów królowej Wi

ktoryi, zostawił jednak niewątpliwie w ich umy

słach silne wrażenie. Lecz aczkolwiek rząd angiel

ski okazał się skłonnym do przyjęcia pierwszych

przełożeń Franeyi, gdy takowym konwencya pru

ska za powód posłużyła, gdy kwestya Polska o

tęż konwencyę zachaczoną została, wnet jednak

obudziła się w ministrach angielskich podejrzli

wość, że rozstrzygnienie tej kwestyi, nie jest głó

wnym celem przez Cesarza Napoleona poszuki

wanym, że jest tylko narzędziem mającem posłu

żyć do podniesienia kwestyi granic naturalnych,

a więc do z,aczepki Prus. W tenczas to spiesznie

rząd angielski nacisnął gabinet berliński, aby za

parciem się konwencyi usunął powód do spora;

a skoro ten uj)adł, i lord Palmerston i hrabia Rus

sel okazali się chłodniejszymi dla sprawy pol

skiej i mniej skłonnymi do porozumienia się o nią

z Franeyą Tymczasem gabinet paryski rozpoczął

układy z wiedeńskim, nastąpiła misya księcia Met

teraicha a z nią razem, rozbudzanie przez Anglią

nieufności Anstryi względem Cesarza Napoleona.

Jednakże okrucieństwa wojska i rządu Rosyjskie

go , trwanie powstania po upadku Langiewicza,

przystąpienie czynne do niego wszystkich klas

spółeczeństwa, rozprzężenie rządu margrabiego

Wielopolskiego przez ustąpienie z niego zacnych

obywateli,, raporta dokładne o stanie rzeczy ajen

tów angielskich, coraz silniejszy wpływ wywiera

ły w Anglii na oj)inię publiczną, a przez nią na

umysł rządu: i gdy zgodziły się trzy mocarstwa

na wspólną akeyę dyplomatyczną, naczelnik Fv

reign Office wygotował do Petersburga jedną no

tę po drugiej większą silą i sprężystością od fran

cuskiej nacechowaną. Co większa, wkrótce potem

złożył parlamentowi zbiór inpełuy dokumeutów

do sprawy Polskiej. Ogłoszenie owego blue hook

polskiego w oczach ludzi politycznych oswojonych

z zwyczajami rządu angielskiego, zMyących prze

bieg innych spraw przez niego podejmowanych,

pochód nkladów, które poprzedziły wojnę wscho

duią, było wypadkiem wielkiego znaczenia, i wpo

iło w nich przekonanie, że się Anglia już nie co

fnie na drodze, na którą weszła, że jut sprawy

Polskiej w żadnym razie uie opnści, i że dobiowol

nie łub mimo W’oli dojdzie na tej drodze aż do o

statniego kresu. Jaki ż w tej właśnie chwili dała się

spostrzcdz zmiana i w sposobie zapatrywania się

na tę sprawę i w usposohieniu pierwszego ministra

Angielskiego.

Lord Palmerston, prawdziwy dyktator Anglii,

lecz wierny opinii publicznej poddany, który kwe

sty’ę polską uważał 7. początku jako natrętuą, nie

dogodną, i prawie ją lekceważył, stał się na nią

baczniejszym, i od hrabiego Russela skłonniejszym

do sprężystego wystąpienia, llądż, że poznał je,

doniosłość, bądź, że obawiał się, aby cesarz Na

poleon zrażony trudnością zupełnego porozumie

nia się z Angiią i Anstryą nie prowadził tajemnych

układów wprost z Rosyą i nie doprowadził ich do

końca, bądż że nawet mniemał mieć prawo pod

glądania go o nie, — zaczął i w dzienniku czerpią

cym u niego natchnienie i w zwierzeniach sic swo

ich, posłom francuskiemu i anstryackiemn, przema

wiać donośniejszym głosem i upoważniającym do

mniemania, iż mogłyby zajść okoliczności, w któ

rychby Anglia na samych słowach nie poprzestała

Myśl zawieszenia broni, czyli wstrzymania krwi

rozlewu jako konieczny warunek rozpoczęcia u

kładów wypłynęła z gabinetu londyńskiego. Waru

nek ten, i zastrzeżona gwarancj a mocarstw, ma

wśród przedstawień przesłanych do Petersburga

jedynie niewątpliwe znaczenie dla sprawy Pol

skiej, wszystkie inne są tylko czczym dźwiękiem.

Od czasn wyprawienia not, nowe w Polsce krwa

we ofiary, nowe okrucieństwa barbarzyńskiego rzą

dn, i naigrawanie się jego z sumienia Europy, ro

zogniły opinią w Anglii i te coraz silniej ją przeko

nywają, że stanowczy rozdział między Rosyą a

Polską, jest koniecznością polityczną, że układy

konferencye, na któreby Rosya zgodziła się, nie

przyniosą j)oszukiwanego przez mocarstwa Enro

pejskie skutku, że zbliża się uroczysta chwila o

statecznych postanowień. W tym duchu przema

wiają już dziś najznakomitsi mężowie stanu An

glii i największą wziętość mające pisma publi

czne.

Tak jest, losy Polski w tej chwili ważą się w rę

ku Anglii. Jutro niech Anglia oświadczy gotowość

do czynu godnego siebie, a jutro Francya w nim

się z nią połączy, i podług jej życzenia pójdzie

za nią, obok niej, lub przed nią. Tim es w tycb

dniach wyrzekł, żo spółdziałanie dyplomatyczne

w sprawie polskiej doprowadziło Anglię do dwóch

dróg rozstajnych: na jednej z nich jest Wojna na

drugiej Huńba. Naród taki jak angielski, obiera

czasem niechętnie pierwszą— nigdy drugiej.

Dokończenie nastąpi.)

L’Europe podaje w rubryce Communications

następujący artykuł pod nazwą: ,,Zdania gó

rujące w naradach odbytych w Petersburgu

przy rozbiorze not trzech mocarstw i ułoże

niu pcd=taw odpowiedzi rosyjskiej.75

Zrana w dniu 27 czerwca książę Montebello

ambasador fraucnski, lord Napier ambasador an

gielski i br. Thnn pełnomocnik anstryacki wręczyli

wiee-kanclerzowi rosyjskiemu noty swychrz^dój^

noty, które, jak wiadomo, obejmnją sześć pun

któw programu wypracowanego wspólnie przez p,

Drouyn de Lhnys, lorda John Russell i hr. Reeh

berga, lccz w który to program jednakże dwór

wiedeński, ze stanowiska względów swego położe

nia i wyłącznych swych interesów, wprowadził

niejakie zmiany. Książę Gorczakow z tego powo

du przybył do Petersburga z Carskiego Sioła, gdzie

przemieszkiwa w łecie.

Jak tylko Cesarz Aleksander powziął wiadomość

0 treści proj)ozycyj angielsko francusko-austry’a

ckich i nawzajem z wicekanclerzem wymienił

wrażenia, jakie w nim propozycye te obudziły,

zwołane zostało zgromadzenie gLwuych i najzau

fańszych doradzców korony.

Na radzie tej odczytane zostały propozycye, ja

kie każde z trzech mocarstw nczyniło dworowi

rosyjskiemu dla uspokojenia Polski, jak również

poufue zwierzenia, które od trzech miesięcy do

chodziły do rąk gabinetu petersburgskiego, bądź

od jego ajentów dyplomatycznych zagranicą, bądź

od niektóiych rządów europejskich, z któremi

dwór rosyjski nieprzestał mieć styczności od cza

su wybuchu powstania w Polsce. Nio będzie tn

niewłaściwem powiedzieć, że nieustająca istniała

wymiana myśłi i zapatrywania się pomiędzy dwo

rami rosyjskim, berlińskim, wiedeńskim i trzema

lub czterema dworami niemieckiemi drugiego i

trzeciego rzędu. Słowem rada miała zbadać wiel

ki ów proces, i utworzyć sobie zdanie, za którem

ma iść książę Gorczakow co do miary, na jaką

zezwala system polityczny cesarstwa i trądycye

kancclaryi rosyjskiej.

Dyskusye byly długie, ożywiono i ciekawe pod

każdym względem. Wszyscy członkowie rady’, ob

jawiwszy rozmaite zdania, uznali, że nadzieja o

siągnięcia uspokojenia Polski za pomocą wykona

nia programu angielsko francnsko-austryackiego,

jest złudnem marzeniem. Wszyscy również byli

zdania, że mniej tu idzie o zadoicoltnie Folakóio

jak o odroczenie toojny.

Założywszy sobie podobny cel, nznano, że nota

austryacka dostarcza podstawy, jeżeli nio pewnej,

to przynajmniej niezaprzeczenie p r z y je m n e j do u

kładów.

Propozycya jednak zwołania konferencyi, mają

cej załatwić sprawę polską, propozycya która się

mieści nawet w nocie austryackiej, prawie jedno

myślnie została odrzuconą. Kosya, wedłng z iania

rady, może tylko zasiadać na konferencyach lub

kongresie, na którym byłyby rozbierane i rozwią

zane inne jeszcze sprawy, prócz sprawy polskiej,

lutereaa wyższego rzędu cesarstwa godność mu

narchy, godność uważana ze strony najdotkliwszej

1 zasługująca na największe uwzględnienie— wy

magają tego.

Podnoszono również zarzuty przeciw drugiemu

punktowi programu, który mówi o reprezentacyi

narodowej. Reprezentacja narodowa taka, jak ją

proponują pp. Drouyu de Lhuys i lord John Rus

Bell, byłaby niebezpieczną dla cesarstwa. Już ga

binet wiedeński, rozbierając projekt p. Drouyn de

Lhuys, uczynił uwagę, ie zgromadzenie, któreby

miało prawu rozbierać i ustanaw-,ać skalę docho

dów i wydatków w Królestwie Polskiem, tem sa

mem przez samą siłę rzeczy nabyłoby prawa dy

skutowania, pochwalania lub potępiania polityki

wewnętrznej i zagranicznej cesarza rosyjskiego.

Doradzey cesarza nowemi argumentami nadali roz

wój tej tezie hr. Rechberga. Co się tyczy repre

zentacyi narodowej jak sformnlowana jest przez

Au8tiyę, nznano ją za całkiem bezużyteczną a to

z dwóch rozmaitych przyczyn. Naprzód, że rada

stanu inaugurowana w Królestwie Polskiem uka

zem cesarskim z dnia 28 marca 1861 niezaprze

czenie tyle jest wartą eo sejm prowincyonalny w

Galicyi. Czyż ukaz ten nie zaprowadził zarazem

rad prowincyonalny’ch, rad okręgowy’ch, rad gmin

nych? Czyż podsiawa jaką im nadano nie jesl

podstawą głosowania, zbliżającą się najbardziej do

głosowania powszechnego.

Lecz doradzey cesarscy nie sprzeciwiają się mo

dle sejmu galicyjskiego, przeniesionego do War

szawy. Tcm mniej się temu sprzeciwiają, iż ks.

Gorczakow będzie mógł oświadczyć w swyeh od

powiedziach gabinetowi paryskiemu, wiedeńskiemn

i londyńskiemu, że trzeci, czwarty i piąty pnnkt

programu są już z góiy czynem dokonanym w

Królestwie Polskiem, gdzie wolność sumienia, n

żywania języka polskiego i autonomia admiuistra

cyjna istnieją już. Krótko mówiąc, większość wnio

skowała za stósownością negocyacyj z trzema

mocarstwami w sprawie polskiej. Doradzey cesa

rza zażądali jednakże, aby ks. Gorczakow oświad

czył bez ogródki Franeyi, Anglii i Anstryi, żc

modła postępowania jaką mocarstwa te obrały,

nie jest zbyt właściwą do utrzymania pokoju eu

ropejskiego, pokoju którego cały świat pragnie, a

Rosya najpierwsza.

Zdaje się, że ks. Gorczakow nie znpełnie się

zgodził na zdania, jakie wyraziła rada.

3-ej godzinie rano sam bój rozpoczął, uderzając

na Radziwiłłów z przeciwnej strouy; widzą lasże

powóil mepomyślności w tem, że zdobycie miasta

w któryui mosaałe zabarykadowali się po domach

tak, że całkiem zasłonięci walczyli, było zadaniem

bardzo trudnem do wykonania, pomimo całej wa

leczności naszych, zważywszy przeważające siły

wojska rosyjskiego. Lodać do tego należy jeszcze,

że młody Zułnierz polski musiał wejść w ogień

zaraz po całouocuym marszu odbytym śród naj

większej ulewy’ bez żadnego wypoczynku, lioj

trwał kilka godzin, przez kióry to czas wytrzy

mywałi nasi nieustanny ogień, z po za domów i

ulic miasteczka, rażący najmocniej na grobli, któ

rą potrzeba się bylo dostać do miasta. Zdobyto

wprawdzie i spalono kilka domów, łecz to wszy

stko bezskutecznie. Pu godzinie trzeciej z połu

dnia dano znak do odwrotu; a że Moskale oba

wiali się wyjść z miasta, przeto pochód oddziału

jen. Wysockiego odbył się w największym po

rządku w stronę Poezajowa przez lasy Buczyń

skie, dla dostauia się ku Krzemieńcowi. Dotąd

wiadomości są pewne. Dalej opowiadają że jen.

Wysocki i Horodyński czy to widząc znużenie

swych ludzi i koni po ciągłym marszu i po

przebytej walce pod Radziwiłłowem, czy też szczu

płą liczbę przy mm pozostałą miał zmienić po

stanowienie: a zwoławszy kolo wojskowe, oświad

czył zamiar przekroczenia granicy galicyjskiej

aby się na granicy norgauizować na nowo t

wzmocnić i rozkaz ten wojsku oznajmić kazał. Je

dni utrzymują, że oddział inni że tylko część je

go przeszła granicę; a co się dalej stało, tego

z pewnością w tej chwili jeszcze nie wiemy.

Utrzymują, że odpocząwszy i zorganizowawszy się,

ruszono czy chciano ruszyć napowrót na Wołyń.

KORESPONDEN(!TA CZASD.

Lwów 4lipca.

(z.) Z chaosu krzyżujących 6ię w pierwszej cbwi

li wiadomości o stoezouych walkach pod Radzi

wiłłowem i dalszy’ch ruchach oddziału jen. Wy

sockiego teraz dopiero zaczyna się coraz lepiej

wyjaśniać rzeczywisty’ przebieg rzeczy. I tak myl

ną okazała się wiadomość pierwsza, która tn

z Brodów nadeszła zrana we środę, o zajęciu

Radziwiłłowa przez jen. Wysockiego. Planem Wy

sockiego było, jak sądzą, zdobyć Radziwiłłów, u

derzywszy równocześnie z dwóch stron na mo

skali. Atak na Radziwiłłów jednakże nie powiódł

się częścią z powodów, które później wyjaśnią się

lepiej. Teraz za przyczynę tego uważają spóźnie

nie się oddziału jeu. Wysockiego, który uadcią

gnął około godziny dziewiątej, już po odparciu

^rzes^^Ioskał^^^toałn TWudyfoŁ —hi

Z Radomskiego 30 czerwca.

Otóż doczekaliśmy się zapowiedzianego odda

wna podziału Królestwa na cząstki i cząsteczki

wojeune przez samowladców rosyjskiego Ga

ra.— Cząstki te oznaczone zostały dowolnie przez

dotychczasowych Naczelników wojennych okrę

gowych i nazwane Oddziałami. Z tej zapewne

przyczyny Warszawskie dzienniki nie ogłosiły

dotąd dla ogólnej wiadomości owego całego

łańcucha dyrekloryatu moskiewskiego w Polsce.

Nieposiadając przeto wiadomości o całćra Króle

stwie, daję tu za przykład gubernią radomską.

’l a puuzietoną została ua 17 nadziałów wojen

nych atoremi są: 1. Radom, 2. Kozienice, 3. Bia

łobrzegi, 4. Zwoleń, 5. Opoczno, 6. Końskie, 7.

Szydło wice, 8. Kielce, 9 Opatów, 10. .Słupia, 11.

Staszów, 12 Stopnica, 13. Zawichost, 14 Saudu

rnierz, 15. Olkusz, 16. Miechów, 17. Proszowice.

Dodać jeszcze muszę że kolej zclazna Warszawsko

widcńsaa i okolica jej przyległa należy pud od

ilzielucgo naczelnika, mającego przed sobą wielu

poduaczeluików. Oprócz także utworzono nowych

uaezeluikow okręgowych i tak: okręg wojenny

radomski mieści w sonie powiaty rauomski 1 opo

czyński ; okręg kielecki powiaty kielecki i opa

towski; okręg staszowski powiaty stopuicki i san

dumirski; okręg olkuski powiaty olkuski i mie

chowski; a wszystkie tc oddziały i okięgi zostają

pod zarządem naczelnika wojennego okręgu gu

bcraialnego radomskiego, którym jest teraz jen.

Uszakow.

Jakkolwiek znaną jest już całemu światu nie

ograniczona atrybncya, jaką carat moskiewski ob

darza ustanowionych przez siebie naczelników i

podnaczełników wojenuycb, przytaczam tn dosło

wną kopią odezwy uczynionej w dniu 27 maja

r. b. do gubernatora cywilnego radomskiego przez

jenerała Uszakowa:

,,Na zasadzie rozkazu J. C. W. główno-dowo

,,dzącego wojskami i namiestnika w Królestwie,

wydanego w d. 29 kwietuia r. b. Nr 97, ustano

,,wiwszy w podległym mi radomskim wojennym

,,oddziale 17 naczelników wojennych oddziałów

,,i z wyrażeniem tychże przesyłając pann przy ni

,,niejszym wykaz, proszę ogiosić to burmistrzom

ni wójtom gmin z oświadczeniem, że odtąd wszel

,,kie swoje korespondency’e i raporty czynić mają

,,nie inaczej jak przez pośrednictwo naczeluików

,,wojennych, od których rozporządzenia od tej

,,chwili wyłącznie zależą i postępować mają we

_dług instrukcyi tychże naczelników wojeuuych.

_lnformacyą, do jakich mianowicie oddziałów któ

j,rc gminy i miasto naJeżsjj także pfzy niniejszym

”dla wiadomości załączam. Przy tem uwiadamiam

”pana, że wszystkim wyżej oznaczonym naczelni

”kom wojennym należy od duia dzisiejszego wy

”płacać na wydatki kancelaryjne po 20 rubli sre

”brem miesięcznie względem czego proszę wydać

”stosowne rozporządzenie, a także zawiadomić

”umie, którzy z pomoc-ników naczelników powia

”towych cywilnych przeznaczeni zostaną pomo

ncuikami naczelników wojennych."

Biła zbrojna jaką rozporządza każdy z naczel

ników wojennych oddziałów, oznaczoną została

mniej więcej od 500 do 2000 żołnierzy, wyjąwszy

naczelników okręgowych, którzy obok stałych gar

nizonów posiadają pewną ilość rezerwy dla ko

menderowania w zagrożone przez powstańców

miejsca.

Zamiar Moskwy w takim podziale kraju zdaje

się być ten, ażeby, niemogąc siłą pokonać powsia

nia, przynajmuiej starać się go utrudzać, tak,

aby wojsko narodowe na każdym kroku zmuszo

ne bylo krwią dokupywać się żywności, ażeby

przez zajęcie najbezpieczniejszych pozycyj pozba

wionę było najmniejszego wjtcbuienia; bo jak

widzimy, okolice lesiste najliczniej przoz Moskwę

obsadzono zostały.

Co do pierwszego zamysły moskiewskie^ mo na

wiele się przydały, albowiem za zbliżaniem się

powstańców Moskwa, porzucając przezuaczoue po

zycye zmuszoną jest koncentrować się w większej

sile dla nchrouienia się od zupełnego rozbicia.

Wicie już możuaby naliczyć obywateli uwię

zionych za to jedynie, że powstańcy przechodząc

1 z 4 • Strona 1

Mirador - viewer

Czas.

Opis

Struktura

Podobne

Błąd 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador - viewer

Opis

Struktura

Podobne

Błąd 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Pobieranie pliku

Pobieranie pliku

Usuwanie komentarza

Wyszukiwanie zaawansowane

Zgłaszanie błędu