Czas.

Mirador - viewer

Czas.

Adnotacje

Wyświetlanie 705 adnotacji

Dodawanie notatek tylko dla użytkowników zalogowanych

Opcje

w* 41

LraJ

wyahodzi codsiwmie z wyjętkiem niedziel i świat o godzinie 6 wieozorem

Oddzielne Nra Czasu, o ile zapas starczy, w Krakowie po 20 hal., z przesyłka pocztowa 24 hal

WLwowie ieet ,,Cza.’* do *ab,cii w b!.rach dzienników L. Plohna, A. O lS kf.^ ! s lrołow .klt,o .

Prenumerata wynosi:

na cały ^ok na kwartał na 1 miesiąc

W m i e j s c u . . . . . . ......................................

kor.

10 kor.

3 kor. 60 hal.

Poczt* w państwie a n st ry a ck ie m ...........................

kor

12 kor.

5kor. _

w,”,

n leml.ec^ 16ID..—

........

56 kor.

14 kor.

5 kor. 60hal.

B ao Włoch, Francyi, Anglii, Belgu, Szwajcaryi, Tur

cyi i innych państw, należących do związku pocztow ego

64 kor.

16 kor.

6kor. -

Frenaoeratę przyjmuje się tylko od 1 do ostatniego dnia w miesiącu.

—

Ł!uty z pie

***4*" 11.1

pieniężne^ na prenumeratę i ogłoszenia (inseraty) uprasza sie nadsyłać franco

do Administracyi Czasu w Krakowie. — L isty reklam acyjne nieopieczetowane nie podlegają opłacie

pocztowe]. In stow n%efTankowa,nych nie przyjmuje się. — R%kopismów nadsyłanych nie zwraca się.

:ów, Niedziela 19 Lutego 1899.

Rocznik ,Lii

Prenumeratę przyj ni ją:

Kraków 18 lutego.

W życiu politycznem Francyi i Europy indy

widualność prezydenta Faure’a nie zaznaczyła się

żadnym wybitniejszym czynem. Był o tyle cyfrą

polityczną, o ile posiadał godność głowy Rzeczy

pospolitej. Nie mogło być zresztą inaczej. Kon

stytucya francuska krępuje tak dalece inicyatywę

prezydenta, iż ten niema prawie pola do rozwi

nięcia osobistej inicyatywy. Prezydent reprezentuje

tylko i podpisuje dekrety; rządzi gabinet i par

lament. Ma stać ponad stronnictwami, a trzyma

jąc się ściśle tej zasady, zrzeka się głosu i wpły

wu. Stanowisko prezydenta stało się w ten spo

sób połowicznem i dwuznacznem: jest to głowa,

której

zabroniono

myśleć, czuć i postanawiać.

Przepisy konstytucyjne o władzy prezydentów na

cechowane są nadmierną podejrzliwością zama

chu; starano się więcej o to, aby wykluczyć mo

żność dyktatury, niż o to, aby naczelną godność

uposażyć w faktyczne, rzeczywiste przywileje.

Niedopowiedzianym ideałem było to, aby znikła

osobistość prezydenta. Uczyniono wszystko, aby

pozostał jedynie ceremonialny reprezentant: sze

mat i dekoracya.

Z ustaleniem się trzeciej Rzeczypospolitej, zgo

dnie z artykułami konstytucyi wytworzył się nowy

typ prezydentów. Jeszcze Mac-Mahon miał ambi

cyę, że może zaważyć na losach Francyi; nie

miał tego poczucia Carnot, ani Faure. Ci dwaj

pogodzili beztreściwość i bezbarwność urzędu z po

prawną przeciętnością własnych umysłów i cha

rakterów. Nie umiał do tego nagiąć się energi

czniejszy, a może tylko wygodniejszy Casimir

Pćrier i dlatego usunął się nagle po krótkiej pre

zydenturze. Szranki, zakreślone zazdrośnie i strze

żone pilnie przez parlament, mógłby przełamać

tylko niepospolity talent i niezwyczajny tempe

rament. Carnot i Faure temperamentu takiego nie

mieli, a talentem nie wznosili się ponad zwykły

poziom dojrzałej i zrównoważonej, światłej inteli

gencyi. W gabinetach, do których przed prezy

denturą należeli, nie byli niżsi od innych kole

gów-polityków, nawet od tych, którzy mają opi

nię wybitnych; posunąwszy się na najwyższy szcze

bel hierarchii państwow ej, osiągnęli blask zaszczytu,

wym agającego zatraty indywidualności. Zyskiwali

rangę i siedzibę w pałacu Elizejskim; zrzekali

się zdania, woii i opinii mężów stanu. Nie ich też

tylko winą, że pozostawili pamięć nie naczelni

ków potężnych państw, lecz jakby orderowych fi

gurantów przy świetnym table d’hóte.

Faure udoskonalił jeszcze typ, inaugurowany

;rzez Carnota. Carnot był sztywny, drewniany;

spełniał obowiązki już nie jak doskonały urzędnik,

ale jak doskonale funkcyonnjący automat. Faure

ożywił automat swobodą, uprzejmością, szykiem,

nie bez odcienia bonhomie. Za Carnota widział

Paryż wciąż czarny, nienaganny frak, nieruchome

rysy i etykietalną pedantyczność; za Faure’a po

jawił się uśmiech i zaprząg d.la Daumont. Faure

czynił wrażenie,

że sprawuje urząd prezydenta

z przyjemnością, z zadowoleniem.

Wiedział, że

jest figurantem na wielkiej scenie; starał się więc

głównie o to, aby figurować ładnie i składnie,

z wdziękiem i elegancyą, a nadto — i to już jest

jego prawdziwą, osobistą zasłngą: z godnością.

Okazał się gentlemanem — nie parweniuszera, ani

karyerowiczem.

Polityczna bierność, na jaką był skazany para

grafami konstytucyi, lecz która zarazem nie zda

wała mu się ciążyć, sprawiła, że na politykę we

wnętrzną nie wywierał żadnego bezpośredniego

wpływu, pozostawiając zupełną swobodę zmienia

jącym się kolejno gabinetom .

Gabinety te powo

ływał według konstelacyi parlamentarnej, nie ob

jawiając sympatyj wobec żadnego ze stronnictw,

czy to radykalnych, czy umiarkowanych, jakkol

wiek z tą ostatnią partyą łączyła go wspólność

zasad. Stanowisko ponad stronnictwami zachował

tak ścisłe, iż mimo burzliwych epizodów w ewnętrz

no politycznych, nawet w sprawie Dreyfusa nie

powiodło się usiłow aniom opozycyjnej prasy wy

tworzyć opinii, że prezydent popiera którykolwiek

z walczących obozów.

Ważniejszą rolę odegrał

w polityce zagranicznej, a odegrał ją poprostu

siłą faktu, jako przedstawiciel Rzeczypospolitej

francuskiej w chwili, gdy Francya dopięła odda

wna upragnionego celu: publikacyi przymierza

z R osyą. Zbliżenie się francusko-rosyjskie, w yw o

łane potrzebą równowagi politycznej po powstaniu

trójprzymierza, a witane we Francyi prawie z ser

wilistycznym entuzyazmem, jako odległa nadzieja

reoanche — zyskało korzystniejsze warunki roz

woju po śmierci Aleksandra III. Szereg uroczy

stości sojuszowych w Talonie i w Kronsztadzie,

a następnie podczas pobytu cesarza Mikołaja 11

w Paryżu, zakończył się wizytą prezydenta Fau

re’a w Petersburgu, uw ieńczoną słynnym toastem

cara na pokładzie statku ,,Pothuau." Nieoficyalna

entente zmieniła się w jawną alliancefrhnco-russe .

Rzecz decydował i doprowadził do skutku urząd

przy Quai d’O rsay; formę wypełnił prezydent

Faure z taktem, umiejącym pokonać trudność sy

tuacyi przedstawiciela dem okratycznej Rzeczypo

spolitej w stolicy autokratycznego władcy. Jeśli

nie mógł dużo samodzielnie zdziałać, mógł wiele

niezręcznością popsuć. Faktycznie nietylko nie na

raził ,Francyi na złośliwe komentarze, lecz owszem

ułatwił dyplomatyczne zabiegi, nie bez powagi i

miary, z pewnością większej niż ta, jaką obja

wiło społeczeństw o francuskie. I to był też głó

wny tytuł niewątpliwej popularności prezydenta

Faure’a.

—

Bo miał i popularność ten człowiek,

z którego imieniem łączono niejednokrotnie syno

nim : felix. Śmierć usunęła go z widowni właśnie

w czasie, gdy zaostrzony, niemal wojenny antago

nizm z Anglią, osłabił zapał i ufność w przymie

rze rosyjskie, nie dające osłony w międzynarodo

wych zawikłaniach i współzawodnictwach. Śmierć

nie pozbawiła Francyi znakomitości ducha ni czy

nu, ale wyrządziła w obecnej chwili może wię

kszą stratę: zabrała uczciwego obywatela z pier

wszego stanowiska we Francyi, ze stanowiska,

na które zwrócone są oczy całej Europy.

*Śmierć Faure’a.

Pogrzeb zmarłego prezydenta oznaczony został

na23b.m.

—

Poświęcenie zwłok odbędzie się

w kościele Notre Dame, skąd nastąpi eksportacya

zwłok na cmentarz Pćre-Lachaise, gdzie rodzina

Faure’a posiada grobowiec.

Na wczorajszem posiedzeniu Izby prezydent

Deschanel wyraził swój głęboki żal, że musi o

tworzyć posiedzenie wśród tak sm utnych okoli

czności. Następnie odczytał pismo prezesa gabi

netu Dupuy’ego, donoszące o śmierci prezydenta

Faure’a, poczem przemówił w te s!owa: ,,Cała oj

czyzna opłakuje zgon swego znakomitego syna,

który był opiekunem cierpiących i biednych, któ

rego sąd był tak dojrzały i pewny, który wre

szcie wśród niezapomnianych chwil, z taką go

dnością i wytwornością reprezentował Francyę

u wielkiego, zaprzyjaźnionego narodu. (Oklaski).

Oby wszyscy Francuzi połączyli się przy jego

trumnie pod jednym sztandarem, pod sztandarem

prawa! (Oklaski). Będzie to najlepszy sposób

uczczenia tego syna ludu , który przez swą pracę

doszedł do najwyższej godności w Republice.

—

W tej smutnej godzinie wszystkie nasze uczucia

zwracają się ku osieroconej rodzinie, która utra

ciła najdroższego ojca i męża!"

Po tem przemówienia prezydent zamknął posie

dzenie na znak żałoby.

W senacie odczytał prezydent Loubet doniesie

nie p. Dupuy’ego o zgonie prezydenta, poczem

oświadczył, iż cały senat nbolewa nad wielką

stratą i bierze udział w żałobie, która okryła F ran

cyę. Loubet zaznacza, że zmarły, postawiony wśród

trudnych w arunków, przez swą pracę, inteligencyę

i patryotyzm , wzniósł się na najwyższą godność

w państwie. Mówca przypomina, że za prezyden

tury Faure’a Francya zdobyła znowu właściwe

miejsce w koncercie mocarstw europejskich. W re

szcie zawiadamia, że w sobotę odbędzie się zgro

madzenie kongresu celem wyboru prezydenta i

wnosi, by na znak żałoby posiedzenie zamknięto.

Gdy po zamknięciu posiedzenia Loubet schodził

z trybuny, senatorowie towarzyszyli mu oklaska

mi, wołając: Niech żyje Rzeczpospolita!

Kongres zbierze się dziś o godzinie 1 po połu

dniu. Loubet, który jako prezydent senatu, prze

wodniczyć będzie w kongresie, prefekt policyi

Blanc i prezydent gabinetu Dupuy, odbyli wczo

raj konferencyę, na której uchwalili potrzebne za

rządzenia, celem zapew nienia w Wersalu bezpie

czeństwa.

Radykalni senatorowie i posłowie odbyli wczo

raj naradę, w której przewodniczył Bourgeois.

Z całej powodzi wymienianych w pierwszej

chwili kandydatów pozostali jako jedynie poważni

kandydaci: Loubet, Meline i Dupuy. Nie jest jednak

wykluczona możność, że w ostatniej chwili wy

łoni się inna kandydatura i że wybór prezydenta

padnie na kogoś, kogo przedtem wogóle nie wy

mieniano. Dzienniki omawiają kandydaturę wyłą

cznie z punktu widzenia sprawy Dreyfusa. Anty

rewizyoniści popierają kandydaturę Meline’a, który

ma też za sobą cały obóz katolicko-zachowawczy.

Loubet uchodzi co do sprawy Dreyfasa za umiar

kowanego. Za nim stoi znaczna część umiarko

wanych republikaaych, radykaliści oraz większość

senatorów. Mówią, że i sotyakści poprą jego kan

dydaturę. Kandydatury Cayaignaea nie uważają

za poważną.

Wczoraj wieczorem pod przewodnictwem p. Bar

thou odbyła się narada 80ciu umiarkowanych po

słów i senatorów, którzy oświadczyli się za kan

dydaturą Meline’a.

Zjednoczone grupy republikańskie Izby posłów

uchwaliły w rezolucyi głosować za kandydatem ,

stojącym zdała od namiętności partyjnej, nazwi

ska jednak nie wymieniły. Takim mężem może

więc być Loubet, ale może nim być ktoś, stojący

dotąd zupełnie na uboczu.

Brisson oświadczył, że bezw arunkowo poddaje

się uchwałom grup republikańskich. Nie jest wy

kluczonem, że republikanie, którzy, jak już wspo

mniano, zadowolnili się ogólną rezolucyą, nie wy

mieniając nazwiska kandydata, mają na myśli

Brissona.

Pewnem jest jednak, że jego wybór

byłby ze wszystkich najniebezpieczniejszym, bo

wywołałby namiętną agitacyę ze strony antyrewi

zyonistów i oburzenie armii. Najwięcej szans ma

wobec tego wszystkiego Loubet, za którego kan

dydaturą oświadczyło się 177 senatorów, oraz

z Izby deputowanych unia postępowa, demokra

tyczna lewica i skrajna lewica.

Meline liczyć może na głosy grupy zjednoczo

nej ,,przejednanych" (rali"ees) i na nacyonalistów,

którzy dziś dopiero po powrocie z prowincyi ich

przywódcy, Dóroulede’a , powezmą stanowczą u

chwałę.

Wczoraj wieczorem opowiadano, iż Mćline wo

bec oświadczenia grup republikańskich Izby cofnął

swoją kandydaturę i także Dupuy nie chce kan

dydować przeciwko p. Loubet.

Loubet ofiarowaną kandydaturę przyjął, oświad

czając, iż w razie wyboru zajmie się jedynie o

brouą republiki.. Freycinet kandydować będzie

tylko w razie, gdyby pierwszy wybór nie wydał

rezultatu. Szanse Loubet’a byłyby więc pewne,

gdyby nie wiadomość, że antyrewizyouiści głoso

wać chcą za p. Dupuym mimo jego oświadczenia

i że starają się pozyskać dla tej kandydatury tak

że postępowców.

Według konstytucyi francuskiej prezydenta wy

bierają absolutną większością głosów senatorowie

i deputowani. Senat liczy 300, Izba 584 człon

ków, razem więc jest głosów 884, a absolutna

większość wynosi 443. Zmarły prezydent Faure

otrzymał w drugiem głosowaniu 429 głosów, a

kontrkandydat Brisson 360.

Telegram wysłany przez cesarza Franciszka Jó

zefa do pani Faure, opiewa: ,Głęboko poruszony

nieszczęściem, które panią dotknęło, proszę pa

nią przyjąć zapew nienie najżywszego i najszczer

szego współczucia w jej głębokim bólu.11

Z poza Francyi nadchodzą wiadomości o uro

czystych m anifestacyach kondolencyjnych. Bardzo

znamienną była manifestacya parlamentu niemie

ckiego.

Kanclerz książę Hohenlohe, przed przystąpie

niem do porządau dziennego, przemówił w nastę

pujących słow ach: ,,Muszę podzielić się z wysoką

Izbą wiadom ością, iż prezydent Rzeczypospolitej

francuskiej zmarł nagle wczoraj wieczorem wsku

tek ataku apoplektyczuego. Jestem przekonany, że

przedstawiciele narodu niemieckiego połączą się

z cesarzem i sprzymierzonymi rządami w wyraże

nia szczerej i serdecznej sympatyi dla narodu fran

cuskiego , opłakującego zgon męża, który jako

najwyższy reprezentant państwa, miał stanowczo

na względzie wielkie zadania pokoju, oraz jedność

i dobrobyt ludów. W poczuciu ścisłego związku,

łączącego w szystkie oświecone narody, dajmy i

my wyraz żalu z powodu straty, jaką ponosi na

ród francuski, nie przestający nigdy być jednym

z wielkich piastunów cywilizacyi."

Podczas mo

wy kanclerza powstali z miejsc przedstawiciele

wszystkich stronnictw, co też prezydent Ballestrem

skonstatow ał.

Koln. Ztg wyraża obawę, że śmierć Faure’a i

wybór nowego prezydenta ośmielą Bonapartystów

do zamacha na republikę. W obec niezadowolenia

w szeregach jeneralicyi uważa Koln. Ztg sytua*

cyę za niebezpieczną.

Z San Remo donoszą, że u ks. Orleaós iego

odbyło się wczoraj przyjęcie członków deputacyi,

pomiędzy tymi także ks. Chartre. Przy obiedzie

wznoszono toasty: Vive le roi! Vive le reinel —

Zawiadomiony o tem rząd włoski, polecił księciu

natychmiast kraj opuścić, tak, że książę wyjechał,

jeszcze o godzinie 2 w nocy.

Na posiedzeniu Izby włoskiej zawiadomił pre

zydent ministrów Pelloux parlament o śmiirci

Faure’a i przemówił w te słowa: ,,Mamy tem wię

kszy powód do łączenia się we współczuciu po

śmierci prezydenta Faure’a z Francyą, gdj przy

pomnimy sobie, iż w czasie względnie k

rządów jego stosunki pomiędzy Francyą j 1lo

chami poprawiały się z każdym dniem c;.-i?. )ą

zmarły prezydent udzielił na kilka dni przed ;" ;.

zgonem sankcyi traktatowi handlowemu, przez

który wzajem ny stosunek obu krajów stał się je

szcze serdeczniejszym i przyjażuiejszym ."

Pręży- ,

dent ministrów prosił następnie, aby Izba :awie

siła posiedzenia na znak żałoby, na co się zgo

dzono.

—

Zanardclii dał wyraz żalowi z po

wodu śmierci prezydenta Faure’a i zawiadomił, iż

posiedzenia Izby zawieszone zostają na dw a dni,

że zarządzi wywieszenie flagi żałobnej na gm a

chu parlam entu, oraz że wyszle pismo kondolec

cyjne na ręce prezydenta Izby francuskiej.

Dymi§ła bar. Uanffego.

Na wczorajszej konferencyi liberalnego stronni

ctwa Banffy, przywitany salwą oklasków, zgłosił

z całą stanowczością swoją dymisyę.

Minister zrekapitulował przebieg przesilenia, kła

dąc nacisk na to, że opozycya początkowo sta

wiała tylko ustąpienie gabinetu jako jedyn na

runek pokoju. Później dopiero wystąpiła z całym

szeregiem innych żądań. Długotrwałe rokow ania

nie doprow adziły do rezultatu i zaostrzyły j sszcze

antagonizmy. Opozycya oświadcza dziś, że doszła

do kresu możliwych ustępstw. Najważniejszą tru

dność widzi ona w tem, że rokowania prowadzi

prezydent gabinetu, którego dymisya jest dla niej

pierwszym w arunkiem pokoju.

Opozycya z całą

otwartością więc oświadcza, iż kompromis o wiele

łatwiej doszedłby do skutku, gdyby rząd ustąpił,

a rokowania objął gabinet nowy. ,,Wobec tego o

świadczam — rzekł Banffy — iż * podziękowa

niem odwołuję mandat, dany pp. dyssydeul - d,,

pośredniczenia i uznaję co do mojej osoby

kie rokowania za skończone.* Opozycya m(

oznajmił dalej Banffy- że normalne stosunki

mentarne nastąpią, jak tylko rząd poda się uv,

dymisyi. Jestem zdania, że w normalnych okoli

cznościach mniejszość nie ma prawa staw.ania

takich warunków rządowi, który cieszy się zan

faniem większości. Z tego więc wynikałoby, że

powinniśmy w alkę prowadzić tak długo, aż się o

statecznie uda przełamać obstrukcyę. Pomia:n to

wbrew logice zdecydowałem się do ustąpienia,

tj. do zgłoszenia dymisyi mojej i całego gabinetu,

bo nie cncę, aby powody osobistej natury zakłó

cały spokój kraju. Złożyłem już Jego królewskiej

Mości onegdaj ustne oświadczenie, jutro zaś przed

łożę dymisyę w formie urzędowej. Uważałem za

mój obowiązek w tym kole wobec przyjaciół po

litycznych, którzy mnie statecznie popierają dziś

już to oświadczenie złożyć. Jego królewska Mość,

Eliza Orzeszkowa.

ARGONAUCI.

(4)

POWIEŚĆ.

(Ciąg dalszy).

Drgnienie wstrząsnęło Kranickim od głowy do

stóp, jakby pod dotknięciem ciosu; wyprostował

się, zmężniał, i zmiąwszy w dłoni trzymany do

tychczas czek bankowy, tą papierową kulą tak

celnie w twarz Darwidowi rzucił, że odbiła się

0 początek miedziano-rudych faworytów i ztamtąd

pod stopy mu upadła.

Potem z ruchami elasty

cznymi i pełnymi nieświadom ej i niepospolitej już

gmcyi zwrócił się ku drzwiom i wyszedł.

Darwid pozostał sam.

W pokoju obszernym,

wysokim, bogato przybranym, w obfitem świetle

drogocennej lampy, pozostał sam, i obu rękoma

objąwszy pochyloną głowę, białymi, suchymi pal

cami ścisnął ją, jak kleszczami. Ileż zgryzot i

niepokojów spotkało go tu, po nieobecności dłu

gO(Otniej! Znajdowało się wśród nich coś potę

żn ejszego nawet nad zgryzotę i niepokój. Kłąb

wężlw przewalał się mu w piersiach i pełzł pod

gardło. Był to ból, zmieszany z uczuciem niezno

śnego niesmaku. Ale Darwid unikał wyrażeń gór

nobrzmiących i nie powiedziałby, ani pomyślał

nigdy: ból, niesmak. To sposób mówienia poetów

1 próżniaków. On, człowiek żelaznej pracy, znał

tylko słowa: zgryzota, niepokój, kłopot. Co on

teraz uczyni z tą kobietą? Przepędzić ją jak

zw-mątko, które przez właściciela swego w mle

ku : miodzie kąpane, do krwi go ukąsiło ? Nie

podobna. Dzieci, zwłaszcza córki, interesy, stano

w’isko, dom... Skandale wszechstronne są szko

dliwe. Więc żyć z nią razem pod jednym dachem,

spotykać się z widokiem jej twarzy, jej oczu...

’-ycb oczu, które jednak dawniej, niegdyś, były

dla niego... Tak, inaczej nie można. Trzeba bę

/JC *nosić to i tylko panować nad sobą, mocno

panować, aby do żadnych scen, w yrzutów, eks

*cyi nie dopuścić. Naturalnie, żadnych scen,

tłómaczeń. Bo naprzód, na co się to przy

może? Daremny tylko wydatek energii, któ

1 ’nu tyle potrzeba! A potem, najlepszą karą

1 tej kobiety będzie właśnie to niezłomne mil

czenie, które pomiędzy nią a sobą postawi, jak

ścianę nieprzebytą. Ze słów, choćby jak miecze

siekących, może jeszcze dobyć się jakiś dźwięk,

jakaś iskra nadziei lub wybawienia, ale milcze

nie, z utajoną w niem świadomością tego, co za

szło, to grób, w który codziennie, od początku do

końca dnia, kłaść się będzie i duma tej kobiety

i wszystko, co w niej jeszcze ludzkiego pozostać

mogło. Wzgarda, jak grób milcząca. Będzie jadła

jego miliony, zm ięszane z jego w zgardą ; będzie

stroiła się w jego miliony, przetkane jego niena

wiścią. Nienawiścią? O, niezawodnie. Nienawidzi

ją namiętnie, bez granic, i tylko czasem, czasem ,

imię jej dziwnie kołace mu po mózgu takimi

dźwiękami, jakby to były echa rzeczy bardzo

drogich, ubiegłych i nieodżałow anych. Czy podo

bna? Czy podobna, aby to czyniła ona, Malwina,

ta niegdyś dzieweczka idealna, a potem, przed

dziesięciu jeszcze laty kobieta tak kochająca, że

gdy odjeżdżać miał na długo, z płaczem rzuciła

mu się do kolan, błagając,

aby nie odjeżdżał!

Scenę tę pamięta doskonale. Jej włosy, mające

kolor bladego złota, w nieładzie rozsypały się

wówczas po piersi, plecach... pyszne włosy, w któ

rych oprawie łzy, zalewające twarz, świeciły, jak

brylanty !...

Podniósł głowę, wyprostował się. Co za głup

stwo! Na jakie sentymenty i egzaltacyę traci on

czas i energię! Potrzebuje ich przecież na co in

nego. Potrzebuje skupić wszystkie siły, aby do

pożądanego celu doprowadzić nowe swoje zamiary.

Dlaczego ten ogar nie ukazuje się dotychczas i

pożądanej wieści nie przynosi? Ach, gdyby mu

się udało zdobyć godzinę, jednę tylko godzinę tej

rozmowy, przekonałby, podbił, w spółzawodników

zwyciężył i nowe pole pracy i spekulacyi w wy

łączne posiadanie swe zagarnął! Są przeszkody,

intrygi, konkurencye niebezpieczne, wie o tem, i

to właśnie najbardziej go podnieca. Teraz zwła

szcza, przy tycb zgryzotach i niepokojach, to zwy

cięstwo i ta nowa praca byłaby mu łyżką haszy

szu i szklanką mocnego, pokrzepiającego wina.

Trzeba pojechać do resursy. Gra w karty, której

tam często kilka godzin nocnych poświęca -

nic

osobliwie przyjemnego, ale grywa z ludźmi wy

soko stojącymi w świecie, albo takimi, którzy mu

dla interesów są potrzebni. Znajdzie też

może

i tego człowieka, którego od dm j kilku ocze

knie

Wyciąguął rękę do guzika elektrycznego dzwon

ka, gdy za portyerą, nawpół osłaniającą drzwi

w g}ąb mieszkania prowadzące, ozwał się głos

cienki i nieśmiały, trudno było rozpoznać odraza

czy dziecinny, lub dziewczęcy:

—

Można w ejść?

Darwid spiesznie postąpił ku drzwiom, spiesznie

też mówiąc:

—

Można! Można.

Jednocześnie z czarnej ciemności, która zale

gała salon sąsiedni, na obfite światło, napełniają

ce gabinet, wysunęła się dziewczynka piętnasto

letnia, w jasnej sukni, bardzo wysoka i bardzo

szczupła, cienka w pasie, z piersią wąską. Ogro

mny warkocz barwy bladego złota zdawał się cię

żarem swym odginać nieco w tył jej małą, zgra

bną głowę; drobna, okrągła twarz miała rumie

niec wiosenny, usta wiśniowe i pod lukami brwi

ciemnych duże, ciemne oczy. Tuż za rąbkiem ja

snej sukni tego dziecka toczyło się stworzonko

niewielkie i kudłate, kulka z popielatych jedwa

biów, piesek pinczerek.

—

Karo! — zawołał Darwid — przyszłaś prze

cie, maleńka! Tyle razy ci mówiłem : wchodź za

sze śmiało! Jakże się czujesz? Nie bardzo dziś

kaszlałaś? Odbyłaś codzienną przejażdżkę? Z kim

jeździłaś? Z miss Moory, czy z Ireną? Chodź,

chodź, usiądź tu, na fotelu.

Trzym ał jej drobną rękę w swojej i prowadził

ją ku stołowi, otoczonemu fotelami. W ruchach

jego było coś uprzedzającego i wytwornego, jakby

grzeczność dla osoby bardzo miłej a mało znanej,

posunięta do tego stopnia, na którym otrzymuje

nazwę galanteryi. Łączyło się z nią uczucie ucie

chy. Ona także ucieszona i uśmiechnięta, była je

dnak zapłonioną i zmięszaną. Drobnym krokiem

obok niego postępując, co chwila nisko pochylała

się ku jego ręce i składała na niej pocałunek.

Było to pełne nieśmiałego wdzięku, wpół swa

wolą. Oboje wyglądali na ludzi bardzo ucieszo

nych ze spotkania, ale zostających ze sobą w sto

sunku ceremonialnym. Przyjmował ją w gabine

cie swoim jak królewnę, posadził na fotelu, po

czem usiadłszy bardzo blisko, ręce jej zatrzymał

w swoich. Pomiędzy nimi, na brzeżku sukni swo

jej pani, usiadł w postawie zaniepokojonej i nie

pewnej pinczerek z popielatą sierścią; znać było,

że nie był przyzwyczajony do znajdowania się

w tem miejscu. Ona także z wyrazem nieśmiałej

szczęśliwości na rozwartych w uśmiechu ustach,

wodziła wzrokiem po sprzętach i ścianach, niepe

wna. czy ina mówić, m e wiec)::%e uk 3 co mówić.

Trzymała się bardzo prosto; d»obna jej ręka nie

ruchomo spoczyw ała w obu ojcowskich dłoniach,

Nakoniec cichutko przemówiła*.

—

Tak mi tęskno było do ciebie, ojczulku,

tak chciałam porozmawiać z tobą, że... przyszłam.

—

Wybornie zrobiłaś, maleńka. Dlaczego nie

przychodzisz częściej ? Ilekroć przyjdziesz, zrobisz

mi zawsze wielką przyjemność.

Mówiąc, patrzał ciągle w twarz jej, prawie

dziecinną. Tak podobną .była do matki, że po

prostu odradzała się w niej młodość Malwiny.

Tylko że Malwina w czasie, gdy ją poznał, była

znacznie starszą; ale te same włosy bardzo ja

sne i oczy z ciemną brwią i źrenicą, ten sam wy

krój czoła. Z pogłębionym snopem zm arszczek

pomiędzy brwiami, powtórzył:

—

Dlaczego nie przychodzisz częściej ?

—

Jesteś, ojczulku, zawsze tak zajęty! —

szepnęła.

—

Więc cóż? — spiesznie i szorstko odpowie

dział.

—

Powiedziałaś to z wyrzutem w głosie.

Czy zajęcia moje są występkiem? Praca, owszem,

jest zasługą, w artością człowieka. Dzieci moje

wyżej niż ktokolwiek cenić powinny m oją pracę,

bo pracuję dla nich zarówno, albo i więcej jesz

cze, niż dla siebie!

Ani spodziewał się mówić do tego dziecka gło

sem tak Bzorstkim i z taką chmurą ua czole; ale

przyszło mu to zkądciś, z zewnątrz, z dalekiego

uczucia czegoś, czemu dotychczas nigdy w oczy

nie spojrzał. W szakże on tej dziewczynki prawie

nie znał! Gdy po raz ostatni odjeżdżał, była

dzieckiem; teraz zupełnie prawie dorosła. A ona,

w mgnieniu oka zsunęła się z niskiego fotela na

kobierzec, i klęcząc, ze splecionemi rękoma, pręd

ko, gorąco mówić zaczęła:

—

Dziecko tw oje na klęczkach przed tobą, ta

teczku. Kiedy byłeś daleko,_ czciło cię, wielbiło,

tęskniło do ciebie; gdy powróciłeś kocha cię bar

dzo, nad wszystko...

Tu odwróciła się i zdjęła z sukni kulkę po

pielatego jedwabiu, która wtaczała się jej na

plecy.

—

Idź sobie, Puf, idż sobie! Nie mam teraz

czasu dla ciebie.

Odepchnęła pieska, który o kilka kroków na

kobiercu usiadł. D arwid uczuł, że ze słów córki

spłynął mu w piersi strumyk miłego ciepła; ale

z zasady nie lubił uniesień i nadewszystko cenił

powściągliwość w uczuciach i ich objawach. Pod

niósł cha dłońmi chylącą mu się do kolan głowę

dziewczynki.

—

Nie unoś się, nie egzaltuj. Spokój jest rze

czą piękną i konieczną ; bez spokoju żaden ra

cłnir 1

*’idoym, ani żadna pra

ca dobrze wykonaną. Twoje przywiązanie uszczę

śliwia mnie, ale uspokój się, wstań z klęczek,

usiądź wygodnie...

Złożyła ręce, jak do modlitwy.

—

Pozwól mi tak zostać, tateczku, u kolan

twoich. Marzyłam, że gdy powrócisz, będę mogła

często, długo rozmawiać z tobą, o wszystko cię

zapytać, o wszystkiem się dowiedzieć...

Zakaszlała. Darwid ogarnął ją ramieniem i nie

podnosząc z klęczek, do piersi przycisnął.

—

Widzisz! kaszlesz jeszcze? Czy często tak

bywa? No, nie mów nic, nie mów! niech przej

dzie! Czy zazwyczaj przechodzi prędko?

Przeszło. Przestała kaszleć, zaśmiała się. Zęby,

jak perły, błysnęły wśród warg purpurowych.

W stalowych źrenicach Darwida przemknął błysk

zachwycenia.

—

Przeszło już!... nie często kaszlę, czasem

tylko. Zdrowa jestem zupełnie. B yłam bardzo

chora wtedy, kiedy to przeziębiłam się przy otwar

tem oknie, kiedy tatusia jeszcze tu nie było...

—

Wiem, wiem. Egzaltowana główka wymy

śliła otworzyć okno śród zimowej nocy, aby przy

patrzyć się, jak wygląda przy księżycu ogród, za

sypany śniegiem...

—

Drzewa, tateczku, drzewa! — żywo i śmie

jąc się podjęła: — nie cały ogród, lecz drzewa,

które przy księżycu, śniegiem i szronem okryte,

wyglądają jak słupy marmurowe, alabastrowe,

kryształowe, brylantami osypane, koronkami ob

wieszone i byle najmniejszy wietrzyk powiał,

sypiące na ziemię deszcze pereł...

Wielki Boże! -

zawołał Darwid — mar

mury, alabastry, koronki, brylanty, perły! Ależ

tego wszystkiego w rzeczywistości niem?! Są

tylko suche pnie i gałęzie, śnieg i szron. To

egzaltacya! A widzisz, jak zgubną być może!

Ona to przyprawiła cię o ciężkie zapalenie płuc,

którego ślady dotychczas jeszcze nie przeszły

Przeszły już tateczku! — z lekceważeniem

odpowiedziała, a potem z powagą zaczęła mó

wić: -

Mój tateczku, czy uwielbiać coś bardzo

pięknego, albo kochać kogoś bardzo z całej siły s

to egzaltacya? Jeżeli tak, to ja jestem egzalto

waną, ale gdyby tej egzaltacyi nie było, to po

cóż żyć ?

(Ciąg dalszy nąstą,,.”

’CA

Prenumeratę priyjni ją:

AdministracjaCzasu w Krakowie i urzędypocztowe. M iejacową prenameniM

S. A . Krzyżanowskiego, handel Stanisława Karlińskiego w Sukiennicach, handel Kr

biuro dzienników Hopcasa i Salomonowej, głów n a trafika.

—

«alonenla przyjmuje się

od miejsea wiersza drobnym drukiem za p ierwszy raz 20 hal., za k ażdy następny po 10 ł.%

tabelaryczny, oytrowy, skomplikowany pierwszy raz po 40 hal., n astępny po 10 hal. —

3 stronie) oa miejsca wiersza drnkiem drobnym po 60 hal. za k ażay raz. -

Onłoneiila 1

u e r a tę przyjmuj§: w e L w o w ie biorą dzienników L. Plohna, A. Olszewskiego, centr. biuro o%,

ul. Kopernika I. li; w P a r y » wył§cznie p. Adam rue de Varenne 38, (prenumeratę p. W . Raczi

Courbeyoi pod Paryżem rue du Chemin de fer 44); w ’W ie d n i a Haasenstein ft Vogier «

w Hamburgu, Frankfurcie n. M,, Berlinie, Lipsku, B azylei i Wrooławiu), A. Oppclik, R. Mr sio ’

w Berlinie, Hamburgu, Monaohium i Norymberdze), H. Scbalek, M. Duk es, J. Danneberg, *i.

(tylkoprenumeratyH.Goldscbmid4Comp.); w Prank(ude n. M . G.L.Daube4 Co

Za każd§ zmianę adresn dopłaca się 40 hal. **VI

1 z 8 • Strona 1

Mirador - viewer

Czas.

Opis

Struktura

Podobne

Błąd 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador - viewer

Opis

Struktura

Podobne

Błąd 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Pobieranie pliku

Pobieranie pliku

Usuwanie komentarza

Wyszukiwanie zaawansowane

Zgłaszanie błędu