Czas.

Mirador - viewer

Czas.

Adnotacje

Wyświetlanie 644 adnotacji

Dodawanie notatek tylko dla użytkowników zalogowanych

Opcje

Ner 2.

Kraków, Wtorek 4 Stycznia 1887.

Mocznik X_u*

CZAS

Przidpłata na ,,CZAS"

od d. 1 stycznia 18fe7 r.

pocztową te państwie

Austryackiem:

na całyrok34 złr.

U I*** *°ku

na kwarta!

na 1 miesiąc

llt- fi

złr. 3*50

Z przesyłką pocztową do Niem,iec:

na cały rok 5fl marek.

na pół roku

na kwartał

na 1 miesiąc

3 9 marek

1 4 marek

0 marek.

Uprasza się o wczesne zamawianie i wyraźne wy

pisanie nazwiska i miejsca odbioru albo nadesłanie

oawnej opaski drukowanej a adresem.

Oprócz wielu innych felietonów zamiesz

czać będzie Cz a s w 1-szym kwartale 1887

dalszy ciąg (Tom II.) wielce zajmującego

dzieła Towarzystwo Warszaw*

Silit% tudzież nową powieść Henryka

Sienkiewicza p. t.: Pan W o ł o -

RyJfiWSlil, na co już obecnie zwracamy

uwagę Szanownych Prenumeratorów.

JW * PrenumCrkta licz y alt* tylko

o« pierwszego do ostatniego dnia

w miesią’cu.

MF" Reklamacye prenumeratorów

o niedoszł’e lKTra mogą być uwzglę

dnione tylko w przeciągu 3 dni od

daty dotyeząeego I r u dziennika, l!a

mera zagubione mogą być dostar

czone o Ile zapas starczy za gotówkę

lub za zaliczką po eenie S3 cent. za

każdy !kutner, * ^ g

Prenumeratę, którą przyjmnje Administracya Czam

w Krakowie i wszystkie urzędy pocztowe, nąjdogoJ

dniej i najtaniej przesyłać przekazem poczto

wytn.

Cena ,C zasu * zagranicą ogłoszona jest w tytule

każdego Numeru.

Wlejscową prenumeratę przyj

muje Administracya ,Czasu,* tu-’

dz!ez ajencye pp. J E . Sllberste!na

biuro dzienników 1 o :łn n e ń Plac

WaryacH,s, dom p. CZynelela, han

**c^** Skalskiego w knklennlcaeh

pod i. 3 f , sprzedaż gazet Kukliń

skiego w hall Sukiennic 1. 0 , księ

garnia Stan. A. Krzyżanowskiego

w rynku głównym , handel Hessu

w i-ynku głównym, handel Ba]era

przy ul. Grodzkiej, główka trafika

w rynku głównym.

9 * We Lwowie przyjmuje prenu

meratę p. Józef Knapp w głównej

trafilee cygar I tytoniu Ir, 3 p r z y

ul!ey Trybunalskiej - —

Przegląd Polityczny.

Kraków 3 stycznia.

Kwestya cła od nafty stała się obecnie głó

wnym przedmiotem dyskusyi i polemiki między

wpływów emi dziennikami austryackiemi i węgier

ikiemi. Jut przed Nowym Rokiem wystąpił Pester

Lloyd z artykułem, w którym w sposób narnię

tny daje wyraz Bwojemn niezadowoleniu, it rząd

austryacki jeBzcze zawsze poważa się obstawać

przy żądaniu wydania przepisów wykonawczych

do ustawy cłowej dla zapobieżenia jej obchodze

nia. Organ ten pociąga za to przedewszystkiem

do odpowiedzialności ministra skarbn Dra Dana

jewskiego, ,,jako reprezentanta galicyjskich inte

resów," i żąda, aby tenże miniBter padł ofiarą

węgierskich rafineryj nafty. W zględami na pro*

wincyonalne interesa swego krajn rodzinnego stara

się wytłómaczyć Pester Lloyd uporczywość mini

stra skarbu w bronieniu państwowych interesów

i prawnych postanowień Z wywodami organn

węgierskiego rozprawiamy się pbniżej w artykule

WBtępnym, a na tern miejscn przytaczamy to, co

w tej Bprawie pisze Fremdenblatt:

,Pester Lloyd w łatwym do wytłómaczenia za

miarze przeoczą, iż stanowisko austryackiego rządu

w kwestyi nafty nie było akcyą jednego ministra,

lecz całego rządn, który jest obowiązany bronić

zagrożonych interesów anstryackiego przemysłu

naftowego i skarbn państwa. Jaką wartość zre

sztą może mieć jego twierdzenie, iż chodzi tn

,o partykularny interes," tego dowodzą rozprawy

Rady państwa. Wszystkie stronnictwa zgadzały

się, iż przemysł naftowy niema dotychczaB dosta

tecznej opieki, a właśnie lewica zaproponowała

zarządzenia przeciw znanym manewrom importe

rów naftowych, a przeciw tym zarządzeniom wy

stępował miniBter skaron z największym naciskiem

z tego powodo, gdyż uważał, iż zostają one w za

sadniczej sprzeczności z rokowaniami z Węgrami.

Wiadomo, po jak ciężkich parlamentarnych wal

kach skłonił miniBter Bkarbn Izbę do przyjęcia

wniosku Grocholskiego, który przecież o wiele wię

cej uwzględnia interesa węgierskie, aniżeli pro

jekt deput. Suessa. Jeżeli się jut mówi o egoisty

cznych interesach, które w tej kwestyi w grę

wchodzą, to można także wskazać na inne, a

mianowicie na te, które połączone są z dalszem

istnieniem bezprawia, jakie ciągnie korzyści z o-1

twartego obchodzenia obowiązującej taryfy cłowej.

Pester Lloyd uczyniłby tedy lepiej, gdyby ostrożnie

postępował z podobnemi zarzutami.

nŹe Węgry podczas układów ugodowych dla

interesu państwowego poniosły wielkie ofiary i

starają się szanować ekonomiczną jedność monar

chii, to jest pocieszającym faktem, to jest zjawi

skiem, którego doniosłość nie może być tu lekce

ważoną. Trzeba jedn ik zważyć, że i nasi przemy

słowcy czynią ofiary dla tego wysokiego celu, a

pod tjm względem wskazujemy na konceBye, ja

kie nasz przemysł tkacki i cukrowniczy musiał

uczynić. W tem usiłowaniu utrzymania i wzmo

cnienia łącznego węzła, jaki otacza obie połowy

monarchii, ożywione są oba państwa równie pa

tryotyczną gorliwością, a Pester Lloyd nie ma

prawa jednę połowę monarchii wielbić, jako dzier

życielkę interesów monarchii. Życzeń i uchwał

parlamentu nie chce Ptster Lloyd rozumieć, natn

ralnie o ile to chodzi o parlament austryacki.

—

Zdaje mu się, iż rząd potrzebuje tylko chcieć, a

większość również natychmiast tego zechce. Cóżby

powiedziała na to większość węgierska, gdyby jej

taką rolę mameluków insynuował Pester Lloyd.

Każda większość, węgierska jak austryacka, trzy

mać się będzie przekonań faktami zdobytych. Par

laroentaryzm przypuszcza porozumienie pomiędzy

Wi lnymi i przekonanymi czynnikami państwowego

życia i nie żąda wcale, ażeby jeden czynnik był

ślepem narzędziem drngiego, był niewolnikiem,

który ma słuchać. Takiem jest przynajmniej na

sze zapatrywanie o parlamentarnem życiu. Znchwa

łem jest żądanie, aby nasz rząd poświęcił krajowe

interesa, których ważność uznała cała Izba! Czyż

nie zasługują one na równą opieką, jak interesa

węgierskich rafinerów nafty? Czyż nasi iatere

senci są obywatelami drugiej kategoryi ? Lub

czyż mają być forytowani ci przemysłowcy, którzy

są dość przebiegłymi, aby obchodzić obowiązujące

ustawy? Nie możemy im t tego powodu przyznać

pierwszeństwa i nie mcżMny jeszcze zawsze zro

zumieć,dlaczego oni tak energicznie walczą przeciw

przepisom wykonawczym, dążącym tylko do jasnego

wykonywania obowiąznjącej ustawy cłowej. Pester

Lloyd, jak wspomniano, żąda usunięcia ministra

skarbn, który występuje za ścisłem wykonywa

niem istniejącej uBtawy. Je st to w istocie szcze

gólne żądanie, które wśród takich okoliczności

także i w naszej opczycyi może znaleść tylko

słaby poklask. W tej sprawie publicystycznemi

groźbami da Bię niewiele osiągnąć. Cel naszego

rządu w kwestyi naftowej jest zbyt jasnym i pro

stym. Jeżeli, czemu się nie da zaprzeczyć, szybkie

porozumienie leży koniecznie w interesie monar

chii, to jednak porozumienia tego nigdy i żadną

miarą nie można będzie znaleść w ten sposób,

aby nasze interesa poświęcono, i aby odjętą im

została prawnie przyznana ochrona z pominięciem

ważnych względów publicznych.

—

Tylko nie za

wiele gorliwości — możnaby w tym wypadku

z dobrych powodów doradzać peszteńskiemu orga

nowi."

Kierownik biura komercyalnego anstryackich ko

lei państwowych radca rządowy Liharzik wysto

sował okólnik do kolei Północnej, Karola Ludwi

ka, Lwowsko Czerniowieckiej i Węgiersko Gali

cyjskiej, w którym zaprasza reprezentantów tycb

kolei na dzień 4 stycznia na koiferencyę nw celu

wzięcia w opiekę za pomocą taryf kolejowych pro

dukcyi i przemysłu naftowego," Okólnik ten brzmi:

,,Potężna konknrencya rosyjskiej nafty, tudzi?ż wę

gierskith rafineryj sprawiła, iż zarówno dalsze wy

zyskiwanie galicyjskich kopalni naftowych, jak i

dalsze istnienie galicyjskich rafineryj nafty zo

stało zakwestyonowanem. Gdy przy tem nie cho

dzi tylko o państwowy interes tej połowy monar

chii i o korzyści dla kolei, lub o pożytek kilkn

przemysłowców, lub nawet o pożytek całej gałęzi

przemysłu, lecz także o utrzymanie około 50,000

ludzi, zajętych przy krajowej prodnkcyi nafty, wi

dzę się spowodowanym zaproponować środki dla

krajowej prodnkcyi nafty, aby przynajmniej pod

względem taryf kolejowych uczynić wszystko mo

żebne dla powstrzymania nieuuiknionej zresztą ka

tastrofy. Z tego względu ośmielam się zaprosić

w tej piekącej sprawie na konferencyą, która Bię

odbędzie w dniu 4 stycznia."

Przyczyny wystąpienia lorda Randolfa Chur

chilla z gabinetu angielskiego nie są dotąd do

statecznie wyjaśnionemi.

Były one niezawodnie licznemi i odnosiły s ę

tak do Bpraw wewnętrznych, jak i zewnętrznych(

Przyczyny, jakiemi się czuł spowodowanym do

spełnienia tego czynu, sprawiającego w Anglii

niebezpieczny zamęt, ze względu na sprawy we

wnętrzne mniej nas w tej chwili obchodzą.

Ważniejszemi natomiast są dla nas te pobudki,

które go ze względn na zewnętrzną politykę ga

binetu mogły skłonić do zerwania solidarności

z resztą kolegów swoich.

Co do ostatnich pobudek kursują dwie wersye,

wręcz przeciwne sobie.

Obie opierają się na nrzędownie podanej przy

czynie, że nie chciał, jako lord kanclerz skarbn,

przyzwolić na podniesienie cyfry pozycyj wydat

ków na wojsko i marynarkę, ale tłumaczą w zu

pełnie przeciwny spoBÓb pobudki, jakie go do

tego skłoniły.

Jedni utrzymają, że ,,lord raptus" żądał bar

dziej zdecydowanej akcyi zewnętrznej we wszy

stkich kierunkach interesów angielskich, że w celu

przygotowania jej odbył ową tajemniczą swą po

ilróż po Europie, a kiedy się przekona!, że nie

zdoła porwać za sobą lękliwych swych kolegów,

osądził, że tak mało przedsiębiorczemu gabine

towi nie warto wcale uchwalać podwyższeń wy

datków na wojsko i marynarkę, i choć je poprze

dnio sam już był wstawił w projekt do nowego

budżetu, zażądał ich skreślenia i wystąpił.

Wersya ta, chociaż zdaje się bardzo odpowia

dać gorącości charakteru Churchilla, mniej jednak

znajduje wiary od drugiej wręcz jej przeciwnej,

która utrzymuje, że Churchill przemawiał zrazu

za energicznem działaniem, ale po powrocie z prze

jażdżki swej po Europie zmienił się do tego sto

pnia, że ani chciał słnchać o żywszej akcyi zewnę

trznej, a najmniej w sprawie bułgarskiej.

Propagatorowie ostatniej wersyi utrzymują też,

że gdyby miało przyjść do pojednania się Chur

chilla i gabinetem obecnym i miał ponownie

wstąpić do gabinetn, nie nastąpiłoby to bynaj

mniej skutkiem ustępstw, jakieby mu może kole

dzy jego w pewnych kierunkach polityki wewnę

trznej nczynió byli gotowi, ale że cała dotychcza

sowa podityka zewnętrzna gabinota, na którą się

ani Hartington, ani Chamberlain, ani Churchill nie

zgadzają, nledzby musiała radykalnej zmianie

w duchu bardziej pojednawczego działania, czego

uajbliższem następstwem byłoby zbliżenie się po

lityki angielskiej do linii ugodowej, zakreślonej

przez Niemcy w sprawie wschodniej.

Z wiadomości, że gabinet Salisburego wyzna

czył już Smitha na rzecznika swego wobec p»r

lamentu, wnosić można, że się rokowania z ró

żuemi odcieniami jnż skończyły, i że gabinet rzą

dzić będzie dalej na podstawię programu swego,

a jeżhby go Izba w obecnym swym Bkładzie po

pierać nie chciała, rozwiąże ją i odwoła się do

zdania krajn.

Z najbliższych kroków, jakie gabinet Salisbu

rego po otrząśnięciu się z pęt Chuicbilla przed

sięweżmie, będzie można dopiera wymiarkować

aa pewne, która z przytoczonych wersyj o przy

czynach wystąpienia Churchilla zbliża się bardziej

do prawdy.

Czy zwołanie parlam entu angielskiego nastąpi

dcia 13 b. m .,jak pierwotnie postanowionem było,

czy też odroczonem będzie do pierwszych dni lu

tego, jak to uczynić zamierzał Salisbnry w chwili

toczących się jeszcze nkładów z Hartingtonem i

Churchillem, dotąd niewiadomo. Zdaje się, że po

zamianowania Smitha rzecznikiem gabinetn wobec

parlamentu i po powzięciu stanowczej decyzyi roz

wiązania parlamentu, jeśliby się programowi, z ja

kim gabinet przed nim wystąpi opierał, odwła

czanie chwili zebrania się parlamentu stało się

zbytecznem.

Przyczyną rozbicia ministerstwa koalicyjnego

Salisbnry -H artington, którego sobie najbardziej

życzyó zdawał Salisbnry, było, że ani w obozie

konserwatystów, ani w łonie nnionistów nie było

na to jednomyślnej zgody. W obozie Torysów ra

ził szczególnie projekt, aby Hartington staną! na

czole gabinetn, w gronie nnionistów zaś oświad

czono, że po za kwestyą irlandzką jest za mało

punktów stycznych, w htórychby dwa te odcienia

iść mogły ręka w rękę, a w tych kierunkach,

w których się oba obozy zgadzają, unioniści mogą

wspierać obecny gabinet, bez brania na siebie

wspólnej z nim odpowiedzialności za WBzyBtko,

dodając, że koalicya z lordem Salisbnry mogłaby

wywrzeć złe wrażenie na wyborców, którzy zbyt

sztucznych kombinacyj dla ratowania krytycznej

sytuacji kraju nie zdołaliby może zrozumieć,

Sygnalizowana nam w piątek senzacyjna wia

domość Timesa o formalnem zawareiu i podpisa

niu sojuszu między Niemcami a Rosyą, co już

przed dwoma tygodniami nastąpić miało, nie za

sługiwała na zbyt wielką wiarę i można ją było

zaraz z miejsca jedynie za Bpotegowanie wiado

mości o więksżem zbliżeniu się Niemiec do Rosyi

poczytać. To też urzędowe dzienniki angielskie

zaprzeczają jej jnż stanowczo.

W Berlinie spodziewają się przybycia ks. Bis

marka zaraz po Nowym R )ku i przypuszczają, że

weźmie udział w obradach nad nową ustawą woj

skową, bądż zaraz w komisyi, skore się zbierze

d. 5 b. m ., bądź też w chwili, kiedy wniosek ko

misyi przyjdzie na porządek dzienny plenarnego

posiedzenia parlamentu.

Zapewne w celu wywarcia wpływu na pewną

część stronnictwa centrum utrzymują teraz w rzą

dowych kołach berlińskich, że na podstawie świe

żych instrukcyj, jakie odebrał p. Schloezer krótko

przed świętami, poroznmienie z Rzymem w spra

wie dalszej rewizyi ustaw majowych przyjdzie nie

zawodnie do skntku.

Komisja techniczna wojskowa, która niedawno

temu odbywała swe narady pod przewodnictwem

Moltkego, miała między innemi postanowić, aby

batalionów nowej formacyi ożyć do wzmocnienia

załóg nad wschodnią i zachodnią granicą państwa.

Goblet przyjmował w piątek depntacyą tak

zwanych agmts de change. Na przemowę prze

wodniczącego deputacyi, wyrażającą nadzieję, że

pokój utrzymanym zostanie, odpowiedział Goblet,

że w stosunkach dyplomatycznych nie widzi nic

takiego, coby w tej mierze mogło budzić jakie

kolwiek obawy.

,,Pokój potrzebnym jest Francyi

nie do samego tylko ożywienia stosunków han

dlowych, ale do rozwoju wszystkich tych czynni

ków, które żywotność instytucji republikańskich

zapewniają. Dlatego pragnie go Francya szczerze,"

Głos Gobleta znajdzie może więcej wiary w Eu

ropie od podobnych przemówień Boslangera.

Journal officiel ogłasza dekret, zaprowadza ący

uową organizacyę obrony fortec francuskich. Wszy

stkie miejsca obronne całej Francyi podzielone są

na pewne grona fortec, a nad każdem z tych gron

ustanowionym został komendant naczelny, które

go rzeczą będzie, w razie danym, obmyśleć naj

racjonalniejsze środki obrony powierzonego mu

grona. Ponieważ na przypadek wojny obecny gu

bernator Paryża, jen. Sanssier, ma objąć ważną

komendę w armii czynnej, na komendanta Pary

ża i jego fortów przeznaczonym jest jenerał Tbi

}audin.

Chociaż rozporządzenie to mat charakter czysto

obronny, wyzyskanem będzie niezawodnie tam,

gdzie w tej chwili działają groźbami niebezpie

czeństwa wojny, jako objaw wojenny.

Wiadomo, że gmina miasta Paryża dąży jnż od

dawna do scentralizowania w swem ręku władzy

tak nad miastem, jak i nad całym departamentem

Sekwany, mając zamicr zniesienia prefektury miej

scowego departam entu i prezydyum policyi, a za

prowadzenia w ich miejsce centralnego merostwa.

Świeżo w Radzie mnnicypalnej Paryża opracowa

nym został projekt zaprowadzenia takiego mero

stwa centralnego, a depntacya municypalna udała

się do Gobleta z żądaniem, aby rząd projekt ter

przedłożył do uchwalenia Izbom. Goblet przyjął I

grzecznie deputacyę, ale popierania planu tego

stanowczo odmówił.

Żywioły skrsjne, mające przewagę w Radzie

miejskiej paryskiej, dążą widocznie do tego, aby

utworzyć w Paryżu osobną rzeczpospolitą Bwej

barwy (6tat en (,tai), któraby za pomocą uroku,

jaki Paryż ma w kraju, ton całej Francyi nada

wała.

Sp awę podprefektów, o którą rozbiło się mini

sterstwo Freycineta, pragnie Goblet załatwić jeszcze

przed zebraniem się Izb. PrzygolHwuje więe u

stawę mocą któiej, niektóre podpreftktury, bez

których zdaniem jego może się obejść administra

cya krajowa, mają być zniesione inne, ważniejsze

admiui)tracyjne spełniające zadania, zatrzymane

Minister fi lasów Diuphin zamierza także zastoso

wać się, ile możności, do żądania radykalistów

i zaprowadzić wszelkie możliwe oszc.ędn(ści

w budżecie. W kołach oportunistycznych wyrażnją

z powodu uległ,ści tej dla radykalistów swe nic

zadowolenie.

Poseł francuski u dworu niemieckiego Herbette

udekorowanym został krzyżem komandorskim legii

honorowej.

W przewidywaniu, iż zasłużony dotknie

Węgrów zarzut, że dla najbardziej i najści

ślej partykularnego interesu własnych rafi

neryj nafty poświęcają najw ażniejszą ogólną

sprawę— ugody, wystąpił Pester Lloyd z ar

tykułem — nacechowanym zresztą widocznym

pośpiechem— a który wedle naszego przy

słowia obraca kota do góry ogonem. —

Zda

niem ministeryalnego organu węgierskiego,

obecnie

zawarciu ugody stoi na przeszko

dzie prowincyonalny galicyjski interes nafto

wy, przedstawiany przez ministra skarbu Du

najewskiego i przez sprzymierzone z nim

Koło polskie. Tym razem też i to natych

miast kozłem ofiarnym węgierskiej do prze

wagi tęsknoty, stać się winien, wedle Pester

Lloyda, minister skarbu Dunajewski, którego

usunięcie z gabinetu dziennik ten wńkaznje

wyraźnie jako konieczne dla doprowadzenia

do skntku ugody, oczywiście wedle myśli i

woli węgierskiej.

Być może, że spełnienie tego życzenia —

raczoj żądania, gdy idzie o Węgrów - u su

nęłoby zarazem p rzjkre dla nich niezawodnie

porównauie między zarządem finansów w k ra

jach korony Śgo Szczepana, a w Przedlitaw ii;

niemniej mniemamy, że Pester Lloyd popeł

nił tn anachronizm, przypuszczając, iż Peszt

ma jeszcze moc zmieniania w Wiedniu mi

nistrów.

Aby mieć prawo gospodarowania na cu

dzej grzędzie, niedość złożyć dowody, że się

gospodarować na własnej nie umie, trzeba

jeszcze mieć do tego tytuł, na którym tu

zbywa. Zresztą, co się nas tyczy, nicbyśmy

nie mieli przeciw temu, aby mąż stanu na

leżący do naszego narodu, zaznaczył swoją

w gabinecie obecność Oporem stawionym nie

uprawnionym do przewagi dążeniom, i aby

je zwycięzko przełamał, lub zaszczytnem u

stąpieniem zaznaczył ich niebezpieczeństwo;

mniemamy bowiem, że oddałby w jednym i

drugim razie niemałą monarchii i przyszło

ści usługę. A niezawodnie niktby z większą

nie mógł na razie uczynić to powagą, ani

z większem znaczeniem, niż p. D unajewski.

Któż bowiem mężniej i z większą stanow

czością stał niewzruszenie, może nawet upor

nie przy zdaniu, iż dla Rpiesznego załatwie

nia ugody należy wszelkie poboczne usunąć

względy, życzenia i żądania, nawet interesa

poszczególne, wobec najważniejszego, bo wspól

nego dla całego państw a? Oskarżany namiętnie

o zapoznanie interesów własnego kraju w spra

wie naftowej, nieoszczędzany pod tym wzglę

dem zarówno przez większość, jak przez mniej

szość w Radzie państwa, minister Dunajew

ski z wytrwałością, godną może lepszej spra

wy, do ostatniej chwili bronił wbrew oczy

wistości, by nie powiedzieć słuszności, przy

jętego przez rząd węgierski w kwestyi nafto

wej punktu widzenia, bronił w komisyi i

w Izbie, bo czuł ważność państwową ugody,

bo przejęty był obowiązkiem rządu górują

cym nad innemi, doprowadzenia jej choćby

raz jeszcze za pomocą poświęcenia i ustępstw ,

eżeli nie do dobrego skutku, to przecież do

skutku.

I w tej obronie poszedł najdalej, o ile iść

może minister, w danej bowiem chwili chwy

cił się ultima ratio i wraz z własną teką

rzucił na szalę byt gabinetu hr. Taaffego;

w ostatniej zaś godzinie zrobił jeszcze wię

cej, bo użył osobistego wpływu, aby zażegnać

ednomyślną prawdopodobnie uchwałę Izby,

która mogła nieprzepartą wytworzyć przeszko

dę w sprawie ugody. I ten właśnie minister,

zdaniem rządowego organu węgierskiego, jest

tym , który ze swoimi sprzymierzeńcami

przedstawia w układach ugodowych party

kularyzm oraz galicyjskich nafciarzy i kopie

przepaść między dwoma połowami m onarchii!!

A to dlatego, że po największych wysileniat

i najlojalniejszem obstaw aniu przy warunka* ’

wspólnie przez oba rządy ustanowionych, z P°

minięciem nacisku nafciarzy galicyjskich

wobec żądania i zdania wszystkich w Radzit

państwa stronnictw, całej słowem Izby, usiłn"

je obecnie sprowadzić pogodzenie jej przeko

nań i jej woli z węgierskiem zapatrywaniem,

wykluczając jedynie nieuprawnione i nieroz

sądne ich non pos%umus. I to ma się nazy

wać partykularyzmem, i to ma być układa

niem się w imieniu jednej prowincyi i cząstki

państw a, a poświęceniem dla niej ogólnej

sprawy?! Zaiste wobec takiego twiordzenia

dojść się musi do przekonania, że dla Wę

grów wszystko, co w najmniejszej nie doga

dza im mierze, co nie podług ich woli się

dzieje, jest występkiem przeciw całości, przo

ciw interesom ogólnym i monarchii, dlatego

bo w ich widzeniu rzeczy oni są jedynie p ań

stwem, a chcą w niem być wyłącznie wszyst

kie m.

Jeżeli uchwała Rady państwa, jeżeli zda

nie jednomyślne wszystkich w niej stronnictw,

wyrażono w komisyi — a tego właśnie punktu

widzenia broni dziś p. Dunajewski — ma być

partykularyzmem i zdradą wspólnych intere

sów państwa, dlatego, że nie odpowiada wi

dokom jednej gałęzi przemysłu węgierskiego,

nieprawne ciągnącej kosztem skarbu i produkcyi

ojczystej zyski, jeżeli i tu każde ze strony

Węgier ustępstw o ma być z góry wykluczo*

nem, a żądanie takowego napiętnowanem ja

ko niepatryotyczne, to pytamy: po co ta ko

medya układów i parlamentarnych uchwał

w sprawie ugody? Nierównie w takim razie

praktyczniej, wygodniej i loiczniej odnaw iać

ugodę bez tego aparatu, a wprost wedle ży

czeń węgierskich. Przynajmniej w takim r a

zie ten gwałt i to nadużycie nie miałoby

sankcyi prawnej i pozostałoby tem, czem chce

być — brutalnym faktem.

To jednak dla nas wobec świeżego sztur

mu, przypuszczonego przez Pester JLloyd do

austryackiego ministra skarbu jest jasnem, że

p. Dunajewski w różnych fazach, przez które

przechodzi sprawa ugody, oraz z nią złączo

na naftowa, oskarżany raz przez współroda

ków o poświęcenie Węgrom interesu w łasne

go kraju, dziś znowu dotknięty ostracyzmem

węgierskim za to, jakoby dla Galicyi poświę

cić chciał interes madziarski, który po wę

giersku zwie się państwowym — jest przeciez

tym, który przedstawiał i przedstawia nie

wzruszenie tylko i wyłącznie wspólny inte

res, interes monarchii, ugody trwałej, ho roz

sądnej i sprawiedliwej, oraz służbę cesarską.

A dla nas to wystarcza, bo dla nas jest

to rękojmią, że minister, wyszły z Koła pol

skiego, przedstawia prawdę polityczną, a ró

wnie jest korzystnem przy niej stać, jak

z nią upaść.

Towarzystwo Pań dla Ochrony krajowego

przemysłu.

Stan ekonomiczny naszego kraju, a przedewszy*

stkiem opłakane warnoki, w jakich się dzisiaj

u nas handel, przemysł i rękodzielnictwo znajdują^

budząc w opinii pablicznej słuszne zaniepokojeni«,

stały się, dzięki Bogn, od pewnego czasi przed

miotem powszechnego zajęcia. K aidy rozrmie, że

należy coś począć, że niepodobna przypatrywać się

dalej obojętnie rozwojowi tej ekonomicznej anemii,

która przechodząc ostatecznie w galopujące suchoty,

mogłaby w krótkich etapach doprowadzić kraj do

ostateczaego wycieńczenia i upadku. Każdy pojmuje,

że działanie jednostek jest już dzisiaj bezsiinem

wobec rozmiarów zadawnionej choroby; że tylko ak

cya zbiorowa może złemu zaradzić i że jakieś po

rozumienie, jakieś wspólne wysilenie nawet stało

się już dzisiaj nieodzownem. Każdy to niewątpli

wie czuje, ale nikt nie daje początku, niktzbaw

czej drogi czy wsaazać nie chce, czy nie śmie,

czy też jej może sam jeszcze dotąd bardzo jasno

nie widzi; dość, że dzień za dniem schodzi nie

przynosząc rady, podczas kiedy niebezpieczeństwo

aa chwilę wzmagać się nie przestaje. W tem po

’ożeniu rzeczy, w tym stanie, że tak powiem, le

targicznego ubezwładnienia, keżdy objaw życia,

każdy znak ocknienia właśnie z tego letargu v.

uien być oczywiście powitany z radością; cóż do

)iero kiedy ten pierwBzy objaw pochodzi ze stro

ny, z której się go najmniej można było spodzie

wać, a z której właśnie wyjść mógł dla całej

sprawy impuls najbardziej ożywczy i najskuteczniej

sze poparcie!

Ileż to razy, bądż w potocznej rozmowie, bądż

na liczniejszych zebraniach, podnoszono oetatniemi

czasy potrzebę zaopatrywania się w przedmioty

krajowego wyrobn!... W rzeczy samej zamknąć

w krajn odbyt dla takich wyrobów zagranicznych,

btóreby n nas na miejscn produkowane być mo

gły, zamienić po kolei miasta i wsie nasze na

miejsca wyłącznego zbytn dla wyrobów własnych

oto, co wydaje się być najpewniejszym, jeżeli nie

jedynym środkiem do wypełnienia tego pierwsze

go, kardynalnego warnnkn całej naszej ekonomi

cznej egzystencyi, ja’ ’

Vai. :

.,eucwuzy -i

zatrzymanie w kraju n

JgUUuUdstraeya ,, CŁASL1 .

1urs§dy pocztowe. BK «jee«wj§

.*w

B. A. Krzyżanowskiego, handel Z. 8kalakiego w »okiennicach, biuro dzienników 1 o§łoneń

*teina Plac Maryaeki, handel Bajera przy ulicy Grodzkiej, trafika Kuklińskiego w BukieJU»i°**T’ e

Główna trafika róg Rynku i ulicy iw. Jana.

—

O (IoM aalM (inaeraty) przyjmuje ii§ za op*|

miejsca wieraza drukiem drobnym (petit; za pierwszy raz 10 cent., za każdy następny po 6 ot.

* ł e a e (na 3 stronie) od miejsca wieraza drukiem drobnym po 30 oent. za każdy raz.

—

«*

uenla łfieaewaratf przyjmuj§: we LwowieAjencya ,,CZASU"wgł.składziety:’)°30i

H ul. Trybunalska L. 4 ; w P a r y i B wył§cznie p. Adam, Bne des Śaints-Pćres 81; (prmrameiat§ip*

Raczkowski, Courbevoi p. Paryżem, Rue du Chemm de ter 44); w ’W klęsł«»« pp- fiaaaenstein A *"A

(także w Hamburgu, Frankfurcie n. M., Bei linie, Lipsku, Bazylei i Wrooławiu), A. Oppelik, **

stei Nr. 2 , K. Mouse (także w Berlinie, Eaiibnrgu, Monachium i Norymberdze), EL Sob;iok, M

M. Stern, tylko prenumerat§ pp. H. Goldaehmidt A C., w Frankfurcie u. M. G, L. Daube

W l?iffnwirimisi nwnlmtila nwłn«v«nla nn UalNhmen I WamfilAf Mnm n t m u ii erzv ni. 8 ,i s u ifrBJŁ

OKztelne N n Cfcwu,T!!e z^ m

w°KMkoZS*^10 ’

y’

p° 10c., we Lwowie lub . przesyłk§ pocztów§ 19a

»»«numerata wraoal:

*bart§ w państwie Auśtryaekiaa. .

** « ty rok na kwartał lina1 mieeiae

Niemiockiem . . .

6 »h’.

II9złr. 50a

d°

r " » p yi. Anglii, Belgii, Sswai«irvi.

88 zlr.

7złr. I3tłr.

Pr*««etorat§ »»)jnaje Bl« trik*

«*

P-t...,,

rssr:r"

Młko»l,«ów nadsyłanych nie zwraca ig

1 z 4 • Strona 1

Mirador - viewer

Czas.

Opis

Struktura

Podobne

Błąd 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador - viewer

Opis

Struktura

Podobne

Błąd 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Pobieranie pliku

Pobieranie pliku

Usuwanie komentarza

Wyszukiwanie zaawansowane

Zgłaszanie błędu