Czas.

Mirador - viewer

Czas.

Adnotacje

Wyświetlanie 675 adnotacji

Dodawanie notatek tylko dla użytkowników zalogowanych

Opcje

N" 67

Kraków, Czwartek 22 Marca 1906.

Roeznik L1X.

(Wydaniei»oranne).

Pronumoratę przyjmująsAdministracyaCum wKrakowi*i arz;dypocztowe.

Mlojscow ą prenum erata księgarniaS.A.Krzyżanowskiego, handle: St.Karlińskiego, H,Kretschmera,

Biuro dzien ników Hopcasa 1 Salomonowej, Główna trafika.

Ceny ogłoszeń: od wierszapetitem zapierwszy raz20hal,, za każdy następny po 10hal.: okład

tabelaryczny, cyfrowy, skomplikowany, pierwszy raz 40 hal., naztępny po 10 haL

Nadesłane i Nekrologia od miejsca wierszadrukiempetitowym 60halerzy za każdy raz.

Głosy publiczności po2kor.; wszelki«prywatne komunikaty po kronice i po dziale ekonomi

cznym i t p. po 1 kor. od miejsca wiersza.

Ogłoszenia iprenumeratą przyjmują:weLwowie biuradziennikówL. Plohna,A.Olszowskiego,

St.Sokołowskiego,K.Bucl,staba; wJarosław iu Binrodzienników;wPodgórzu Poturalski’ w P rze

myślu AJuszyńskiksięgarnia,D.Heszeles; wRzeszowie M.Weintraub;wStanisławowie Jasiel

skiiSp.; wTarnowie M.Rockach,O.Haut; wTarnopolu Komaniewski: w Paryżu wyłącznie

p. W. Raczkowski, 14 Citó de Trevise; w W ied niu Haasenstein A Yogler, R. Mosse (także we wszyst

kich filiach); H. Schalek, M . Dukes, E. Braun, J . Dannebe rg , H. F riedl (tylko pr enumeratę H. Gold

sohmidtAComp.);wFrankfurcie n.M .G.L.DaubeAComp.

Za każdą zmlasą adriss dspłsea sią 4fi hal.

ADRES REDAKCYI1ul. św. Tomasaa Nr 32.

Telefee Nr SO.

Rewolucyoniści rosyjscy.

Wrzenie w Moskwie.

Petersburg. (T. wł.) Nadchodzące 1 Mo

skwy wiadomości brzmią niepokojąco. Ogól

ne jest przekonanie, że już w najbliższych

dniach wybnchną niepokoje, znacznie grot

niej sze niż poprzed nio .

Bunty wojskowe?

Londyn. (T. wł.) Z Petersburga donoszą, że

w Moskwie trzy pałki się zbuntowały,

w Sebastr,pola ponownie wybuchł bant wejska.

Petersb u rg . Petersburska ajencya telegrafi

czna dementuje pogłoski o zbuntowaniu się 3 pul

ków w Moskwie i o bancie w Sebastopoln i twier

dzi, ie są one rozszerzane przez rewolucyjnych

agitatorów w Petersburga.

Zamach na bank.

Moskiewskie Towarzystwo kredytowe, na które

w d. 20 b. m . wykonali rewolucyoniści zamach,

leży w samym środku miasta, tuż obok giełdy.

Zazwyczaj bank bywa zamykany o g,:dz. 4 po

południu. W dniu krytycznym, członkowie zarzą

du już wyszli, pozostał tylko dyrektor kasy, ka

syer, woźni i prawie wszyscy urzędnicy manipu

lacyjni. Przed godz. 5 weszło do sali dwóch mło

dych ludzi, którzy zaczęli się rozglądać do koła,

jak gdyby szukając kogoś. Wezwania, aby opu

ścili loka), nie posłuchali. Wówczas podszedł ku

nim ajent policyjny obecny w lokalu, ale równo

cześnie przez główne i boczne drzwi wpadło do

sali około dwudziestu młodych ludzi, rozbroiło

policyanta i zniszczyło aparat telefoniczny Je

dni z nich mieli w ręku rewolwery Brownin

ga i pistolety Mauserow skie, inni bom

by, przyczepione drutami do guzików. W west.i

bulu zamknęli policyantów i woźnych, w salach

obsadzili wszystkie wejścia. Jeden z nieb

w yjął bombę z lontem, położył ją obok sie

bie i oświadczył, te w razie jakiegokolwiek i po

ra wysadzi w powietrze cały budynek,

nie bacząc na własne życie. Inny, zapewne przy

wódca, przechodził sale i wołał: nRęce w górę!*

Następnie oświadczył urzędnikom:

—

Przychodzimy tu w imieniu komitetu

rewolucyjnego, potrzebujemy pieniędzy, ahy

zapewnić powodzenie naszej sprawie. Nikt nie po

niesie szkody, ale w razie oporu zginiemy

wszyscy.

Trzech adało się do oddziału kasowego. Poło

żyli na stole wielką bombę i obrabowali

kasę, nie ruszając jednak wielkich pakietów i

kuponów. Z kasy zabrali 5200 rbs w złocie i

około 870.000 rbs. w banknotach 100- i 500 rublo

wych Operowali przy pomocy wytrychów i — jak

się zdaje — byli dobrze pouczeni o rozkładzie

Soszczególnych ubikacyj i rozmieszczenia kas.

lastępnie zażądali papieru i sznurków, aby uło

żyć banknoty w mniejsze paczki, które porozdzie

lali między siebie, zabrali bombę ze stołu i od

dalili się. Jeden z rewolucyonistów rozkazał urzęd

nikom udać się do osobnego pokoju, zagroziwszy

im poprzednio, że spowoduje wybuch, jeżeli

opuszczą ów pokój wcześniej, jak po upływie 15

minut. W brew woli musieli urzędnicy zastosować

się do rozkazu. Dopiero po upływie pewnego

czasu jeden z pr)licyaDtów wpadł na myśl, by

strzelić przez okno. Na odgłos strzału zbiegło się

wielu ludzi; tymczasem jednak rewolncyo

niści opuścili już lokal. Z trzech bomb,

które pozostawili, jedna była — jak się okazało

—

bardzo silnie naładow aną; pochodzi

ona prawdopodobnie z zagranicznej fabryki. Całe

to zajście trwało, wedłng jednych wiadomości za

ledwie kwadrans, według innych relacyj prawie

całą godzinę.

Petersburg’. (P.A.T.)Jak słychać,policya

jest na tropie szajki, która obrabowała bank

wząj. kredytu. Jednego nczestnika uiiano już uwięzić.

Ma to być banda znanyeb warszawskich

rzezimieszków.

Przygotowania do Oumy.

Petersburg (T. wł.) Peter». Ztg donosi.

Rosyjski nrząd ceremonij dworskich z polecenia

cara zwrócił się do rządu wiedeńskiego z prośbą,

o przedstawienie ceremouiałn, stosowanego przy

otwarcia parlamentu austryackiego i odczytaniu

mowy tronowej. Car zamierza zastosować ten ce

remoniał przy otwarciu Dumy. Odpowiedź urzę

dowa została już wysłana z Wiednia do Peters

burga.

Skróc eni e służby wojskowej.

Jak już doniosły depesze, reskrypt carski, ogło

szony wczoraj w Petersburgu, zaprowadza zmniej

szenie czasu służby wojskowej do 3 lat w piecho

cie i artyleryi, a do 4 lat we wszystkich innych

rodzajach broni. Je st to skrócenie lat powinności

wojskowej bardzo znaczne. Dotąd czas trwauia

słnżby w wojsku rosyjskiem wynosił lat 18, z te

go 5 w służbie czynnej, a 13 w rezerwie. Służba

w marynarce trwa lat 10, z tego 7 w służbie

ezynnej, 3 lata w rezerwie.

Reforma wyborcza.

(Telefonem).

W iedeń 22 marca.

Dalsz a dyskusya.

W dalszym ciągu wczorajszej dyskusyi zabrał

głos pos. Yogler. Wyraża on nadzieję, że re

forma wyborcza będzie działała wychowawczo na

ludność. Mowca jest jednak nieiadowolony z roz

działu mandatów i żąda, by uwzględniono przy

tem w równej mierze liczbę ludności 1 wysokość

podatków. D!a Wiednia należałoby zaprowadzić

system proporcjonalny. Oświadcza się dalej za

6 miesięcznem osiedleniem, za utworzeniem try

bunału wyborczego i energicznie zwraca się prze

ciw p stanowieniu o tsjnem skrutynium. Do kwe

styi wyodrębnienia Galicyi odnosi się mowca

z sympatyą. Spodziewa się też po reformie wy

borczej, że doprowadzi ona do porozumienia cze

sko-niemieckiego

Pos. E r b oświadcza, że zastępcy przemysłu

muszą się starać o utworzenie osobnych okręgów

chłopskich i przemysłowych, ponieważ jest to je

dyny środek przeciw majoryzaeyi jednych przez

drogich. W końcn oświadcza się za pomnożeniem

ilości mandatów niemieebich.

Pos. Seidl oświadczył się w zasadzie za re

formą wyborczą. Jednakże rozdział okręgów ze

stanowiska Niemców nie jest korzystny.

Mowa pos. Breil er a.

Pos. Breiter oświadcza, że idea powszechnego

i równego prawa glosowania w Austryi odniosła

ostateczuie zwycięstivo, a imię bar. Gautscha wy

mieniają szerokie warstwy ludności z sympatyą.

Rzeczy nie zmieni, te w Izbie protestuje kilku

bar nów, hrabiów i książąt. Także tajne meetyn

gi(?), jakie się odbywają u hr. G’)łuchowskiego,

uie zdołają zmieuić tego faktu. Mowca twierdzi, że

jeżeli br. Goluchowski chce być szczerym dorad

cą Korony, powinien, zamiast w tajemnicy kon

spirować i urządzać sprzysiężenie (! ?) przeciw na

daniu praw ludowi, przedstawić następcy trouu,

że stanowczość cesarza w sprawie powszechnego

i równego prawa głosowania wyjdzie tylko na ko

rzyść dynastyi. Hr. Goluchowski powinien następ

cy tronu powiedzieć, że powszechne niezadowole

nie szerokich klas ludności w najbliższej już przy

szlości może się stać niebezpieczne. Zdaniem mow

cy, dlatego tylko nie w ybuchło ono dotąd,

ponieważ na tronie siedzi monarcha, dotknięty

tylu ciosami, z którym ludność współczuje. T ych

ucznć jednakż* n ie żywi dla następcy tro

u u, gdyż on dotąd niczego nie nczynił dla po

zyskania mas ludności. Prze?iwnie, przez podno

szenie kilkakrotne swych ściśle konserwatywnych

nultramontański*hu zapatrywań, wywołał wielkie

obawy co do przyszłości. Hr. Goluchowski powi

nien następcy tronu dalej przedstawić, że nie jest

m ądrem, jeżeli dziś ,,szepcze rozmaitym arysto

kratycznym matadorom do ucha, że jest stanów

czym przec-iwnikiem powszechnego prawa gloso

wania".

Lud jest zbyt silny, aby tego rodzaju

mai binacyatni dał eię powstrzymać w swej walce.

Hr. Goluchowski nie należy jednak - zdaniem

mówcy — do tych ludzi, którzy znają dążności

mas ludu. Mowca zalieza go do towarzystwa e

,,ptasich mózgach", którogo członkowie w wiel

kiej ilości zasiadają obecnie w Izbie i występują

przeciw powszechnemu prawu wyborczemu, a bar

Gautscba ,,uważają za niebezpieczuego rewolucyo

nistę - dlatego że chce państwo uchronić przed

katastrofą" . Jako posłowie wielkiej własności, ja

ko wielcy dygnitarze nie potrzebowali iść mię

dzy lud i dlatego teraz pytają, jak można ludo

wi w Austryi dawać takie prawa, które gdziein

dziej osiągnięto dopiero po długich walkach ra

wolucyjnych.

Ale — ciągnie dalej mowca — czy panowie

cbcą dopiero rewolucyi ? Czy chcą narazić eg*y

stencyę państwa na szwank? Jeżeli tak, to nie

powinni mówić tyle o swym patryotyzmie. Dotąd

było im łatwo uzyskać mandaty, teraz będą zmu

szeni iść na zgromadzenia ludowe, wygłaszać mo

wy, agitować i stosować się do woli ludu Tego

panowie n’e chcą. Aby reformę wyborczą udarem

uić, podnoszą rozmaite trudności i rozmaite wiel

kie kwestye, o którycb już przed dziesiątkami

lat zapomnieli. T ak np. panowie z Koła polskiego

odraza, zdaniem mówcy, stali się radykalnymi aa

tonomistami. Rozszerzenie jednakże dzisiaj autom»

mii w Galicyi nie byłoby niczem innem, jak tyl

ko wzmocnieniem panowania szlachciców w kra

ju; byłoby to zwrócone przeciw ludowi i lud był

by wydany przez to na laskę i niełaskę oligar

chii. Na to się zgodzić, byłoby — jak mowca

twierdzi — samobójstwem. Przez rozszerzenie au

tonomii w Galicyi — ciągnie dalej — *tworzo

noby w środku Europy azyatycki paszali*.

wróciłyby u nas czasy inkwizycyi i panowie Abra

hamowicz i koledzy staliby się galicyjskimi Tor

quemadami. Już ze względów ogólno ludzkich wy

danie na łup chłopów polskich i ruskich byłoby

wprost zbrodnią. Jeduakże jeżeli rząd centralny

jest za rozszerzeniem autonomii i za wyodrębuie

niem Galicyi, wówczas musi się stworzyć prze

ciwwagę, któraby oligarchii nałożyła pewne gra

nice. Jeżeli rozszerzenie autonomii wogóle ma

przyjść do skutku, wtedy trzeba dać ludowi po

wszechne, równe prawo głosowania we wszystkicb

autonomicznych korporacyach w krajn. Bez urze

czywistoienia tego postulatu o wyodrębnieniu Ga

licyi mowy być nie może, dlatego mowca, już

przy tej sposobności energicznie protestuje prze

ciw wnioskowi Wolfa o wyodrębnienie Galicyi i

zastrzega się przeciw przekazania tego wniosku

komisyi bez pierwszego czytania.

Pos. Wolf: W takim razie poszukamy innej

drogi. Bardzo nam żal, że wam wiedzie się tak

żle, ale mnsimy przedewszystkiem myśleć o sobie.

Pos. Breiter: Przyjedź pan na kilka tygodni

do Galicyi, wówczas pan zobaczy.

Pos. Wolf: Bardzo dziękuję.

Pos. Breiter twierdzi dalej, że prezydent mi

nistrów nie miał prawa twierdzić, jakoby rządy

austryackie były zawsze wdzięczne wobec Gali

cyi. Wdzięczność ta, zdaniem mówcy odnosiła się

tylko do Koła polskiego, któie tei odpłacało się

rządowi przyjaźnią. Po gwałtownym ataku na Ko

ło polskie, twierdzi mowca, że zaniedbanie i zu

bożenie Galieyi, jest tak samo winą rządn cen

tralDego, jak panującej ,,kliki". Przedłożenie wy

borcze, mimo, że nie opiera się na zasadzie ró

wność!, trzeba w interesie ludu powitać jako po—

Lud galicyjski — twierdzi mowca wreszcie —

mimo bezwstydnej i upartej agitacyi ze strony

szlachciców, wszech|iolaków i księży stoi w tej

walce po stronie rządn i żadnymi środkami nie

da się odstraszyć od wywalczenia sobie praw za

sadniczych. Cała nadzieja ludu spoczywa dzisiaj

w reformie wyborczej i lńd oczekuje z tęsknotą

upadku obecnego systemu".

Na tem obrady przerwano.

0 rozdział mandatów do komisyi.

Pos. Schónerer złożył oświadczenie, że

Wszechniemcy nie godzą się ua uczynioną im

w drodze łaski propozycyę podziału mandatów do

komisyi wyborczej i że is-obec tego n i e przyj

mą żadnego mandatu. Postępowanie wobec

Wszechniemców, nazyw . mowca polityczną

nik czemnością. Wsrechniemcy jednak, któ

rzy zawsze występują bezwzględnie w obronie in

teresn narodn niemieckiego, także i poza ko

roisyą spełnią swe zadanie w walce z zama

chem rządn przedsięwziętym przez reformę wy

borczą. Na zwołanem zebraniu posłów dzikich

Wszechniemcy wniosą protest i ewentualnie w y

stąpią z obstrukcyą przeciw opozycyi mniej

szości.

Pos. Sternberg oświadcza, że wiadomości

dzienników o uchwale konferencyi przywódców

klubu w sprawie rozdziału mandatów do komisyi

nie są prawdziwe. Mowca nazywa je zwykłem

oszustwem rządu.

Wice-prezydent Zaćek przywołuje go do po

rządku.

Na tem posiedzenie zamknięto, następne dziś.

Ze str onnictw czeskich.

P ra g a . (B. kor.). Czescy agraryusze konty

nuują walkę przeciw Młndoczeebom z pomyślnym

skutkiem Bezustannie »dbywają się zgromadze

nia, wzywające posłów ntłodoczeskicb, aby prze

szli do klubu agrarnego.

Obstrukcyą Wszechniemców.

W ie d e ń . (B. kor.) Na wczorajszem zebraniu

posłów nie należących do klubów, Wszechniemcy

założyli protest w ducha oświadczenia pos. Scho

ncrera w Izbie. Następuie Wszecbniamcy opuścili

salę z tem, że n i e dopuszczą przedtem do

wyboru komisyi dla reformy wyborczej, póki

życzenia dzikich nie zostaną uwzględnione.

Nowe kredyty wojskowe.

W ie d e ń . (T. wł.) . Konserv. Corresp. donoó,

że rząd zamierza wnieść w Izbie przedłoionie żą

dające kredytu piętnastu milionów dla

próbnego uzbrojenia polnej artyleryi przy aa

stryackiej obronie krajów,ei Żądanie to urnoty

wowane jest tem, że wskutek nieobradowania de

legacyj nie możua w zwykły sposób zadość u

czynić niecierpiącym zwłoki wymogom zarządu

wojennego w sprawie nabycia nowych dział dla

wspólnej armii. Ostatnie konferencye Fejervarego

z ministrem wojny odnosiły się do tej sprawy.

Z komisyi budżetowej.

W it*d e n . (B. kor.). Na wczorajszem posiedze

niu komisyi budżetowej przyjęto trzy przedłoże

nia rządowe w sprawie sprzedaży nieruchomości

państwowej.

Po dłuższej dyskusyi przyjęto przed! lżenie rzą

dowe w sprawie dalszego rozszerzenia pensyj

wdowich po urzędnikach państwowych, które zo

stały podwyższone w latacb 1896 i 1902.

—

W dyskusyi pos. Seitz i Schalk domagali się za

stosowania nstawy z r. 1896 także wobec wdów

pobierających pensye starego stylu.

Minister skarbu sprzeciwił się temu ze wzglę

dów budżetowych Wobec żądania pos. Hofmanna

o podwyższenie pensyj wdów po wojskowych, o

świadczył minister, że nowe uregulowanie tych

peusyj jest projektowane od dłuższego czasu, mo

że ono jednakże być wprowadzone tylko równo

cześnie w obu połowach monarchii.

—

Ministe r

oświadczył zresztą zarządowi wojskowemu swą

gotowość zgodzenia się ua odpowiednią poprawę

pensyj wdów wojskowych w drodze administra

cyjnej, gdyż na razie uregulowanie w drodze u

stawońawczej nie jest wskazane.

Następnie komisya zajmowała się wnioskiem

pos. Noskiego w sprawie podwyższenia emerytur

urzędników, przeniesionych w stan sp.’czycku

przed 1 października 1898. Minister skarbu oświad

czył się przeciw wnioskowi, wskazując, ie zró

wnanie to kosztowałoby w pierwszym roku mniej

więcej 27a miliona, a następnie wymagałoby dal

szych trzech milionów. Na zapytanie pos. Seitza

wskazał minister ponownie, że przy przedłożenia

o kongrui nie cbcdzi o natychmiastowe wyższe

zapotrzebowanie 9 milionów, tylko o większe za

potrzebowanie w ciągn lat 7. Proponowana po

prawa bytu duszpasterzy jest żółwim krokiem

w stosuoku do przeprowadzonej poprawy bytu

nrzędników państwowych przez regulaoyę w r

1898.

Po dłuższej dyskusyi przyjęto rezolucyę pos

Marcbeta, wzywającą rząd, by jak najszybeiej

przedłożył projekt ustawy, zrównywającej przy

najmniej częściowo emerytury urzędników pań

stwowych, przeniesionych w stan spoczynku przed

1898, z póź niejs zymi.

Upaństwowienie kolei Północnej .

W ied eń . (T. wł.). Na zaproszenie pos. Kai

sera zebrali się niemieccy posłowie z Moraw i

Śląska celem zajęcia stanowiska w sprawie upań

stwowienia kolei Północnej. Większość mówców

pidnio sl a w dyskusyi wielkie niebezpieczeństwo

narodowe; krytykowano także projekt ze stano

wiska finansów państwowych. Uehwaly uie po

wzięto. Skoro wpłynie do Izby odnośne przedło

żenie rządow e, odbędzie się ponowna konfe

rencya.

Wybór uzupełniający.

I ,i n c . (B. kor.) Przy wczorajszym uzupełnia

jącym wyborze do Rady państwa z gmin w*ej

skich Scherding-Efferding, został wybrany konser

watywny naczelnik gmiay Steegeu, Jan Eisterer.

KRONIKA.

Wiadomości os obiste, p . namiestnik hr. Potocki

przybył wozoraj rano pospieszny* pociągiem z Wie

dnia do K rakowa, a wieczorem odjechał do Lwowa.

Nabożeństwo pa miątkowe w 1 1 2 -let nią rocz

nicę przysięgi Tade us z a Kościuszki odbędzie się

w sobotę dnia 24 b. m. o godzinie 11 w kościele

N. Maryi P.

Kraków W stycznia. Ciekawe daty o *łosi]o

obe :nie miejskie biuro statystyczne za miesiąc s ty

czeń b. r . Cyfra ludności średniej rocznej przeszła

już 100.000 i dochodzi obeenie do 101.780. Cyfra

małżeństw mimo karnawału, jest bardzo skromna i

wynosi zaledwie 42 małżeństw katolickich — a 19

żydowskich. W zeszłym roku liczba katolickich mał

żeństw była prawie dwa razy wyższą. Liczba ur o

dzonych w styczniu chłopców katolickich ( l 24) prze

wyższa znncznie liczbę dzi ewcząt (IGI), gdyż st su

ne k zwykle bywa odwrotny. U izraelitów natomia st

urodziło się tylko 18 chłopców, a 44 dziewcząt;

u greko-katolików 2 dziewc zęta; u ewangelików 1

c hłopiec, 1 dziewczyna. Ogółem zmarło 251 osób

Z chorób zakaźnych panowała bardzo słabe odra,

płonica i kr ztnriec , szczególnie w dzielnicy Wesołej,

na Kaziu ierzu i 8tradomiu. Prrywieziono do miasta

81*25 hektolitrów ma m i wódki, 688*31 spirytasu,

166*40 wina, 3564*90 piwa, 121*10 octu.

Ś p Franciszek Michał Karliński, b. profa

«Sr zwyczajny astronomii i matematyki wyższej na

Oni wersy teoie Jagiellońskim, b. dyrektor tutejszego

Obscrw atiryum astron micznego, zmarł tu wczornj,

przeżywszy lat 76. Urodzony w Krakowie, tut%j u

kończył !ireum św. Anny, Uniwersytet Jagielloński,

nt nd}a mate matyczne uzupełnił w Instytucie techoi

ozuo-przemysłowym. W eiągu tego czasu zdał egza

mia nauczycielski i od roku 1851 — 1855 pełnił o

bowiązki za stępcy adjunkta przy krakowskiem ob

se r a a t ory nm a stronomicznym; w r. 1855 powołany

został na t akie samo stanowisko do Pragi czeskiej,

gdzie w dwa i at a później został rzeczywistym ad

junkt-m. W tym cbaiakterze zwiedził w celach nau

kowych obso;-watcrya w Hamburgu, Altonie, Bilku,

B nuie, Gocie i Berlinie. Z Pragi p iwolał g) Uni

wersy tut Jagielloński r. 1862 na zwyczajnego pr o

fesora i dyrektora obserwatoryum astronomicznego.

Tnt aj poświęcił się gorliwie pra ey na uczycielskiej i

naukowej, a wykładów jego sł uchały całe pokohni a

ucsniów. W roku 1874/5 był prodzieka nem wydzia

łu filozoficznego, a następnie t rzykrotnie dziekanem

Od pierwszej chwili założenia, to j e st od r. 1857

był członkiem kore spondentem Tow. nauk. kruk,, a

po jego prz eks ztałce niu w Akademię Umiejętności,

od r. 1874 jej członkiem czynnym. Pracował tskże

w Towarzystwie rolniczem krakowkiem, był e*ł,n

kiero wielu fachowych Towa rzystw zagranicznych

w Pradz e, Wiedniu, Niemczech, Pa ryżu; członkiem

komisyi egz amina cyjnej dla ka ndydatów sta nu nau

uzyoielskiego i jej wicedyrektorem. Ogłosił drukiem

w językarh polskim, cze,kim, łaciński*, francuskim

i niemieckim sz ereg prac i r ozpraw naukowych

z dziedziny astronomii teoretycznej i matematyki,

astronomii sferycznej i meteor )logii. Liczba ich do

chodzi do 88. Po długoletniej zasłużonej p:acy , o

trzymawszy order korony żelaznej III klasy, prz e

szedł przed paru laty w stan spoczynku i od tego

ezasu nie opuszczał już prawie mieszkania aż do

ostatniej chwili życia. Pogrzeb odbędzie się w pią

tek d. 23 b. m. o godz. 9 rano do kożoioła para

fisloego św. Mikołaja, a st amtąd na cmentarz k r a

kowski.

Dar dla Muzeum narodowego. Przed ni eda

wnym czasem donosiliśmy o darowiźnie do zbiorów

Muzeum obfitej i cennej biblioteki, na którą złożyły

się księgozbiory ni egdyś prał ata Moszyńskiego, bi

skupa Stroynowskiego, hr. Tarnowskich z Horocho

wa oraz biblioteka samegcż ofiarodawcy. Obecnie

gdy caly księgozbiór, zagrożony poprzednio ros ru

«h°mi, z na jduje się już w Krakowie, czas uchylić

tajemnicę anonima i złożyć publiczny hołd i podzię

kowanie p. Adamowi Wolańskiemn z Rudki (gnb.

wołyńska) za r zadką ofiarność. Nie ogranicza się

ona do dar owizny samegcż przedmiotu, al e także o

bejmuje dziesięć przeszło lat żmudnej pracy, s tr a

wionej nad ułożeniem rozumowego katalogu, z e st a

wionego wedłng ostatnich wymagań nanki.

Odczyt o rewolucyi rosyjskiej, w piątek dn.

23 b. m. o godz. 4 popoł. wypowie prof. Dr Ma

ry»n Zdziechowski ciąg dalszy odczytu p. i : ,Z a

raBie rewolucyi rosyjskiej°.

Bilety po 1 kor,

są do nabycia w księgarni Spółki wydawniczej

poiskiej.

Wybory do sądu przemysłowego. Wybory aaeso

rów i ich zastępców do sądu przemysłowego w Kra

kow;e, tudzież asesorów sądu apelacyjnego dla prz ed

siębiorstw przemysłowych, p)łoż onych w obrębie m.

Krakowa, odbędą się z grup I - V I w następującym

porządku: a) wybory a ciała wyborczego robotników

w niedzielę d. 25 b. m. w trzech sekcyach w bu

dynku m agist ratu; b) wybory z ciała wyborczego

przedsiębiorców w piątek d. 30 b. m. również w 3

sekcyach w budynku magistrat u. Podając tę wiado

mość, zwrac amy uwagę majstrów i przedsiębiorców

na wielką ważność tego aktu wyborczego. Osoby,

zamieszczone na listach wyborczych przedsiębiorców,

którymby legśtymacyj i kartek glosowania do panie

działku d. 26 b m. włącznie nie doręczano, mogą

się zgłosić po ich odbiór w dnia ch 27, 28 i 29

b. m. do ekspedytu mag;strata (w podworcu, I. p.)

od gedz. 1 1 -2 w południe.

Koncert gramofonów i fonografów odbył się

w poniedziałek dla uc:niów krakowskich szkół ś re

dnich, a we wtorek dia uczennic tutejszych średnich

zakładów naukowych, ur ządzony sta ra nie m prof. Wi

tolda Filasiewicza . Niezwykłe zainteresowanie się

młodzieży tą rozrywką znalazło swój wyraz w dwu

krotnie szczelnie wypełnionej auli L szkoły realnej.

Uzyskany dochód w kwocie kilkudziesięciu koron

przeznaczono na ceie , T ow . kolonii waka cyjnych

dla uczniów szkól średnich Krakowa i Podgórza°.

Na progra m złożyły się reprodukoye utworów prze

ważnie rodzimych w interpretacyipolskich artystów.

Młodzieży rozdano też kilkaset ’egzemplarzy popu

larnie napisanej broszury: ,,O fonografie".

—

Kurs handlswy dla leśników. Z W iednia tele

fonują: W Akademii ziemiańskiej otwarto w obecno

ści ministra rolnictwa kurs handlowy dla nrzędników

leśniczych.

Badania naukowa na Filipinach. A m e ry k a n ie

pojmnją wideeznie bardzo poważnie swe obowiązki

jako pionierów knltnry wubeo swej najmłodszej o za

razem jedynej posiadłości w Atyi, mianowioie wobee

bogato od natury uposażonej grapy wysp Filipinów

prsynsjmniej o ile chodsi o właściwe badania nau

kowe.

W C’agu niewielu lat utworzyli Amerykanie

na Filipinaoh wspaniały instytut naukowy, a obe

onie ahasał się pierwszy zeszyt czasopisma nauko

wego Philippine Journal of Science wydawanego

prasa naczelne biuro tamtejszych laboratoryów rzą

dowych. Czasopismo to ma aamieszosać nietylko ar

tykuły

o pracach naukowych, prowadzonych we

wspomnianym instytucie, ale także sprawozdania

o badaniach, prowadaonych w sąsiednich krajach

Asyi wschodniej Pierwszy zeszyt zawiera kilka cen

nych prao, o chorobach skórnych, grasująoych w oko

licach podzwrotnikowych, o palmie kokosowej i prze

tworach tłuszcaów wyrabianych z kokosowyoh orze

chów itp. Czasopismo ma wydawać rooanie 10 na

merów.

Przyjechali do Krakowa:

GRAND-HOTEL: Hr. Hen ryk Potocki s K rólest wa P o l

skiego, F ra ncis zek Popper z Wiednia, Otto Wilhelm z Zu

rychu, Antoni Sk ute cki z Wiednia, Bol esław Rogowski

z Hołykowa, Zofia Zoch z Kslbuszowy , Zofia K ozł ow sk a

z Warszawy, Gustaw Moor z Paryża, Siegfried Landa u

z Wrocławia, R ob ert Schrey er z Wrocławia, Marya M«n

delswicz z Odessy, Dr Zygmunt Hofmokl z Wiednia.

HOTEL POLLERA: Jadwiga Kotkowska 1 Kiól. Poł.,

Dr Bronisław ()lszswski z Nowego Sącza, Remiguisz

Roszkowski z Kijowa, Zygmnnt Wesołowski z Woli P o

górskiej, Kazimierz Wiśniewski zs Lwowa, Jdzet D w er

nicki z Temeszowa, Tadea szostw o Pieniążkowi« z Strzego

cio, J ózef Michel Emil Mtiller z Wiednia , Ignacostwo

Zboi zil m Dobrkt wa, Karol Psttersoa z Szwecyi, Włady

slaw Dolais s Jordanowa, Józef Sitte z Haidy, Edward

Hammer z Wiednia, F erdy na nd Ziffer z Leoben, Roman

Kuryło wicz ze Lwowa.

HOTEL pod KOŻĄ: (Pokoje pojedyn cz e od 1 k. 40 h.

na dobę. Salka na I piętrze na zebrania, wesela itd. 90

koron. Ł azie nk a). —

Juli a P etry now a z Buczacza, Felicya

Zaporska z Miechowa, Dr Fryderyk Milewski z Bielska,

Helena Dembińsk a se Lwowa, Marya Głob«czew z 8 zwaj

earyi, Iwan Głobatczew z Igołomii, Stanisław Piotrowski

z Sosnowca, Adamowie Dziedziccy z Król. P olski ego , Jó

zef Korczyński z Budżowa, X. Władysław Rogojski z So

snowca, Adel a Kieyńska z Dąbrowy górzej, Zygmaat

Kropa czewski z Poznaaia, Eute,uia W ajdaiińaka ze Strze

mieszyc, Józef Tomozyk ze Strzemieszyc, Wacł aw Majer

z Nowego Sąeza.

Prognoza wiedeitkiaj stacyi amteorologiczasj

W i e d e ń . (T. wł.). Prawdopodobny stan pogody duia

22 marca: Galieya: przeważnie pogodnie , miejsoami mgła

poranna — sbłedao, słabe wiatry - później cieplej.

Telegramy ,,Czasu44.

Bar. F ej ervary w Wiedniu.

W ied eń . (B. kor.) Bar. Fejervary był wczo

raj o godz. 1 popołudniu u cesarza na audyencyi,

która trw ała póltrzeciej godziny.

Niemiecki urząd kolonialny.

Berlin . (B. kor.) Komisya budżetowa odrzu

ciła 17 głosami przeciw 11 żądanie rządu, aby

urząd kolonialny wyodrębnić od urzędu spraw

zagranicznych i aby utworzyć osobny urząd ko

lonialny. J ak słychać, z tego powodu ks. Hoheu

l he ustąpi ze stanowiska kierownictwa spraw ko

lonialnych.

Z Izby francuskiej.

Paryż. (B. kor.). W Izbie dep. podczas dys

kusyi budżetowej zaproponowała komisya artykuł,

aby trybunał kasacyjny w ezasach pokojn speł

niał funkcye ministeryalnego trybunału rewi

z yjnego.

Pos. Constans (soc ) żąda zniesienia sądów wo

jennych.

—

Dep. Klotz żąda wykluczenia z dys

kusyi tego wniosku.

Rząd zgodził się na skasowanie są

dów wojennych i rewizyjnego trybunału, ale

prosił o dokładne zbadanie przedtem tej sprawy.

Po oświadczenia Sarrieua, że rząd z czysto finan

sowych powodów prosi o wykluczenie wniosku

z dyskusyi, aby nie odwlekać uchwalenia budżetu,

uchwalono wykluczenie, a następnie uchwalono

artykuł, proponowany przez komisyę.

Strajk góralków.

L e n s . (B. kor.) Noc minęła stosunkowo spo

kojnie. Kilku członków syndykatn rewolucyjnego

wyjechało popołudniu do Betbune, aby domagać

-óę uwolnienia aresztowanego przywódcy Brou*

tchoux. Aresztowanie jego wywołało wśród straj

kujących wielkie zamieszanie. Z drugiej strony

umiarkowani są zdecydowani gwałty rewolu

cyonistów odeprzeć również gwałtami.

Wojsko wzmocniono. Dep. Ba sly wydał o

dezwę do ludności, w której potępia gwałty po

pełnione osegdaj przez agitatorów. Basly wyje

chał do Paryża, aby konferować z ministrami

Clemenceau i Barthoni.

Agitacya prz eciwwojskowa.

T u l o n . (B. kor.) Robotnicy arsenału uchwalili

zaprotestować przeciw niesprawiedliwemu trakto

waniu ich przez przełożonych, oraz postanowili

nadal dawać wyraz swym zasadom antymilitar

nym.

Konferencya m a rokańska .

A lgecira s (Aj. Harasa) Komitet redakcyjny

zajmował się wczoraj kwestyą policyjną. Sprawy

rozdziału w ładzy policyjnej w poszczególnych

portach jeszcze nie omawiano. Przebieg posiedze

nia zrobił dobre wrażenie; pannje dążność do

poroznmie nia .

B erlin . (B. kor.) Rosyjski ambasador Osten—

Sackeu wręczył wczoraj kanclerzowi ks. Bttlowo.

,,CZAS" wychodzi . wyjątkiemdnipo niedzieliłświętach uroczystych dwa razy dziennie a mUiewiei.

W* Lwowl«

Czat" jest do nabs?ia!" u

?°: !0*odz,nie6wieczorem.

’

*Uacwieie.

na stacyacb kolc]owych w Tarnowie, Rzeizow?e

s!az’?i*1» » i*

,,.k*ł,*,kl,f,—

Bachstabi

innych*SZtfUSffl,?r?,*.*w

ffiR ,Ł

Numer wieczorny 10 hal.,

ranny 4 hal.} wiroi*

«ENUMEHATA WYNOSI:

WKrakowie wmiejscu

eaty rokIna kwartałIna1minia»

Pocztą w państwie Austryackiem ! ..........................................

J? lrko,,"

I kof*18Łfilkzr. N bal.

Z dwukrotną wysyłką pocztowa

.....................................

?? koron fl 9kor. -

U3 kor. -

Pocztą w państwie Niemie ckie m

ta u0r0n i 10 kor*50 h*13kor- 50 h*i—

Pn.ZL

z PaÓ8tW’ « W w * 1d° z"wiązku pocztow’ego ! g

1Sl?" *Jl?*^

1 z 2 • Strona 1

Mirador - viewer

Czas.

Opis

Struktura

Podobne

Błąd 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador - viewer

Opis

Struktura

Podobne

Błąd 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Pobieranie pliku

Pobieranie pliku

Usuwanie komentarza

Wyszukiwanie zaawansowane

Zgłaszanie błędu