/wk_1922_061_0001.djvu
Hale??yto??6poczfowa op??acona rycza??tem.
Cena mwwm w Krakowie t na prow??ncyt 1 0 0 M?.
WIADOMO??CI
KRAKOWSKIE
???
???* -:
Wsp??lny organ dziennik??w krakowsWt:
???Czas", ???6??os Narodu", Qontee Xrak.4*, ???llustr. Kuryar Co4z.M, ???H. Raformi??? , ???N . Dziennik" n i c m straj\a drukarzy krak.
Wydawca I rad. odpow. ?? Micka! KonoplAskt.
Ceny og??osz??A
1300 Mk. ???
u l s??owo w og??oszeniach
?? 0 u i mm: og??eszenia zwyczajno 309 Mk* ??? u l mm; ogloswnia ???Nades??ane" 903 MS. ??? za,
i l a 1 mm: og??oszenia po kromce 1100 Mk.
???
U I mm: og??oszenia przed tekstem redakcyjnym
og??oszeniach drobnych 120 Mk.
???
Ojacnie *
bf*iCUmiejsca ogtoszaA zji/c za injcit
-
-
I drobnych nla umleszcnmy.
----- -------- -
Nr. 61.
Krakdw, Sabata 30 gradna 1922 r.
Nr. 61.
O nadej??ciu francuskich m odeli sukien zawiadamia
P.T. Panie firm a Zdzis??aw Zdanowicz, Krak??w, S??awKowsHa 3.
Zwrot w bolszewizmle.
Krak??w , 29 gntdnia.
(H. J.) Gdy przedstawiciele Polski zasiedli
v Rydze przy wsp??lnym stole z przedstawi??
cielami Rosyl sowieckiej do rokowa?? pokojo
wych, sowiety uchodzi??y w??wczas u jaki?? po??
tw??r apokaliptyczny, kt??ry setkami ramion pra??
gnie opasa?? i zgnie???? ??wiat ca??y. Potw??r ??w
nie zgni??t?? nas, aczkolwiek d????y?? do tego ze
wszystkich si?? ??? natomiast zgodzi?? si?? na pe
wne, okre??lone traktatem pokojowym s??sie??
dzkie stosunki z nami, kt??re powoli, ale stale
si?? utrwalaj??.
Od owej chwili Europa zacz????a coraz wi????
cej oswaja?? si?? z sowietami, nawzajem so??
wiety zacz????y coraz wi??cej oswaja?? si?? z bur
??uazyjn?? Europ??. Obie strony znajduj?? si?? pod
nieodpornym przymusem konieczno??ci ekono
micznych i politycznych, a poniewa?? przymus
ten o wiele silniej ci????y na Rosyi, wi??c te??
sowiety w oswajanitf si?? z Europ?? poczyni??y
wi??ksze post??py, ni?? Europa w oswajaniu si??
z Rosy??. Ju?? w lipcu roku bie????cego zacz????y
2 Moskwy nap??ywa?? wiadomo??ci o zwrocie
bolszewik??w w stron?? bur??uazyl, o konce-
eyach na rzecz kapita??u, a zamaskowanem u
znaniu prawa prywatnej w??asno??ci.
Wiadomo??ci te budzi??y pocz??tkowo uzasa
dnione w??tpliwo??ci, wkr??tce Jednak??e okaza??o
si??, ze polegaj?? one na prawdzie, ??e sowiety
rzeczywi??cie pod groz?? zupe??nej ruiny ekono
micznej i bankructwa doktryny komunistycznej,
czyni?? na rzecz bur??uazyjnego ustroju spo??e??
cznego ust??pstwa, kt??re do niedawna uwa??a??
no za niemo??liwe.
Nie pozosta??o to oczywi??cie bez wp??ywu na
Europ??, a nawet na Stany Zjednoczone. Pry
watne przedsi??biorstwa i kapita??y nawet u tych
pa??stw, kt??ie dot??d zupe??nie stroni?? od so
wiet??w, zaczynaj?? na olbrzymich przestrze
tiiach Rosyi wielk?? prac?? nad jej odbudow??,
ju ?? nawet we Francyi, kt??ra a?? do tej chwili
nie zmieni??a wo ec Rosyi sowieckiej swojego
odpornego stanowiska, zaczyna sobie torowa??
drog?? my??! nawi??zania stosunk??w z Rosy??.
Do zwolennik??w i propagator??w tej my??li,
nale??y we Ftancyi by??y profesor uniwersytetu
Her riot, obecnie mer miasta Lugdunu (Ly
on), deputowany i jeden z najw/bitniejszych
pizyw??dc??w partyi socyalno radykalnej. P . Her
riot odby?? w roku bie????cym podr???? do Pe??
tersburga, Moskwy i Ni??nego Nowogrodu, a
wra??enia i spostrze??enia z tej podr????y og??osi??
w wyaanej niedawno ksi????ce p. t.
???La Rus-
sie???, uzupe??niaj??c je nast??pnie artyku??ami,
z kt??rych jeden ukaza?? si?? w wigilijnym nu??
merze ???Prager Presse??? .
Oczywi??cie, Herriot pisa?? przedewszystklem
dla Francyi, kt??ra ??? jak to Ju?? podnie??li??
my ??? dot??d jeszcze bojkotuje Rosy?? polity??
cznie i ekonomicznie.
???Czy nale??y dalej boj??
kotowa?? Rosy???" ??? zapytuje Herriot, 1 od??
powiada na to pytanie: ???Mojem zdaniem, by??
??oby to najwi??ksz?? niedorzeczno??
??ci?? 2 najci????szy m b????dem. Je??eli
Rosya b??dzie si?? styka?? z zachodem, to si??a
zaka??na wolno??ci oddzia??a o wiele pewniej na
ni??. ni?? sira bolszewizmu na nas. Z tego po
wodu jesfem przeciwnikiem polityki, uprawia??
nej dot??d przez Francy?? wobec Rosyi. W sa
mym Leninie walcz?? niejako z sob?? dwie dis
sze. Oto, co powiedzia?? Lenin w sowiecie mo
skiewskim: ???Musimy od st??pi?? od ca
??ej prze I z??o??ci. Szereg kohcesyj, kt??re
nas podnios?? na poziom kraj??w kapitalisty??
cznych, pozwoli rz??dom obcym wei???? w sto
sunki z nam ???, zw??aszcza, ??e interesy ich s??
zabezpieczone w rozmiarach mo??e zbyt wiel
kich. Obecnie ka??dy z nas musi oblicza??
i kalkulowa??".
Rosya ??? stwierdza dalej Herriot ???
-
znaj
duje si?? dzisiaj w fazie oportntilima
i przystosowania si?? do koniecznych warun??
k??w bytu. S ?? to oznaki poczynaj??cej si?? re
konwalescencyi: Rz??dy sowiet??w utrzymaj??
si?? prawdopodobnie, i z tem trzeba si?? liczy??,
a nie popada?? w b????dy przesz??o??ci. Przyjdzie
pora, gdy roz??am pomi??dzy Rosy?? a mi??dzy
naiod??wk?? komunistyczn?? b??d??ie coraz
wi??kszy. Wobec tego procesu, nale??y za
chowa?? przychyln?? krytyk??. Mo??llwem jest, ??e
bolszewicy pojednaj?? si?? z demokracy?? za
chodni??, ie ust??pi?? wobec konieczno??ci ??y
ciowych, a wtedy nast??pi rzetelny pok??j.
Eoidamie i g????d w Rosyi.
Z Genewy donosz?? 27 b. m .:
Organizacya Nansena dla niesienia pomocy
ludno??ci w Rosyi wystosowa??a do lekarzy 1
uczonych ca??ego ??wiata sprawozdanie o sytu-
acyi sanitarnej w Rosyi. Sprawozdanie to o-
piera si?? na informacyach, otrzymywanych od
przedstawicieli organizacyi Nansena, kt??rzy
pracuj?? w Rosyl z g??r?? od roku, oraz na da
nych cyfrowych rosyjskiego komisaryatu ludo??
wego dla spraw zdrowia publicznego.
Ju?? podczas wojny naliczono w Rosyi oko*
lo 20 milion??w wypad??w chole??
ry. W roku 1921 zarejestrowano 176.508
wypadk??w cholery, 420.000 wypadk??w dysen-
teryi I 309.508 wypadk??w gor??czki brzusznej.
Obecnie panuj??ca kl??ska g??odu spowodowa??a
dalszy wzrost tych epidemii. Od stycznia do
wrze??nia r. b. zarejestrowano w Rosyi z g????
r?? milion wypadk??w tyfusu, 944,000 wypad??
k??w tyfusu powrotnego 1 740,329 wypadk??w
cholery. W??adze rosyjskie zupe??nie nie dyspo??
nuj?? ??rodkami, niezb??dnemi dla sprostania tej
trudnej sytuacyl. Daje si?? we znaki dotkliwie
brak lekarstw, Instrument??w medycznych ora*
wszelkiego rodzaju rrtatery????u sanitarnego, li??
czba za?? lekarzy w Rosyi spad??a w okresie
czasu 1914??? 1921 i 40.000 na 15.000.
Dr. Haigh, cz??onek kom'syi epidemiczna)
U al Narod??w, kt??ry w??a??nie powr??ci?? * p o??
dr????y po Ukrainie po??udniowej, komunikuje,
ie tamtejsze szpitale i kliniki s?? ca??kowicie
wszystkiego pozbawione. Nie posiadaj?? one
ani bielizny, ani ??rodk??w spo??ywczych, ani
??rodk??w opa??u. Tysi??c?? lekarzy z m a r ??
??o na posterunku. Przedewszystkiem na??
le??y po??pieszy?? z pomoc?? samym lekarzom,
wysy??aj??c dla nich ??rodki ??ywno??ci, odzie??,
bielizn??, a dalej dzie??a naukowe medyczne,
kt??rych w Rosyl ca??kowicie brak.
Dla szpitali niezb??dne s?? transporty le??
karstw, ??rodk??w ??ywno??ci dla chorych, Instru??
ment??w medycznych oraz maierya??u laborato??
ryjnego.
Organizacya Nansena przygotowuje obecnie
og??lne sprawozdanie w przedmocie k l ?? s k i
gtodu W Rosyi podczas bie????cej zimy.
Sprawozdanie przewiduje niedob??r naj??
mniej jednego miliona ton zbo??a
w Rosyi I 09.000 ton na Ukrainie.
Liczba os??b, dotkni??tych kl??sk?? g??odu, kt????
rym wypadnie po??pieszy?? z pomoc??, p r a s -
kracza 8 milion??w wed??ug oblicze?? sa??
mych w??adz rosyjskich. Cyfra ta nie obejmuje
ludno??ci 7 guberni}, w kt??rych jakkolwiek
g????d nie przybra?? charakteru kl??ski powszech??
nej, nie mniej Jednak sytuacya -jest bardzo
gro??na.
W??adze sowieckie obliczaj??, t e nie zd o??aj??
wy??ywi??, z po??r??d powy??szej liczby 8 milio??
n??w, wi??cej jak 4,250.000 os??b.
W celu odbudowy gospodarczej w kraju
nale??a??oby, Jak obliczaj?? wnie???? do okr??g??w
dotkni??tych g??odem cona>mniej 520.000 sztuk
koni i tyle?? kr??w. W okr??gach tych liczba
byd??a i koni zmniejszy??a si?? od r. 1920 naj??
mniej o 50 procent.
Rozprawa przeciw mordercy ??. p. prez. Narutowicza.
Warszawa (PATj.
???Kuryer Polski" do??
wiaduje si?? ze ??r??de?? wiarygodnych, ??ewnaj-.
bli??szym otoczeniu ??. p. Gabryela Narutowi
cza powzi??to decyzy?? powierzy?? adwokatowi
Franciszkowi. Paschalskiemu zadanie pow??d??
twa cywilnego z racyi straty natury
moralnaj w sprawie Eligiusza Nie??
wiadomskiego. Decyzya ta powzi??ta zo??
sta??a wobec prze widywane 30 oddania oarony
oskar??onego Jednemu z warszawskich obro????
c??w, prawdopodobnie adwokatowi fCije??skie-
mu. Obecno???? obro??cy dotychczas jeszcze ne -
/wk_1922_061_0002.djvu
???W IADOMO??CI KRAKOWSKIE??? ??? Nr. 61
???
Sobota 30 grujnia 1922.
|??^jgri ^ fM ^;??aiis3iawttgg}??ngT??wara*^^
_____________________
[1001 nocyj Od niedzieli 24 grudnia b. r. [1001 nosy
Opowie??ci
Jedan
z najws anialszych
fi-m jw francuskich.
???IDOliiocyl
??asm-aimaaEgMMirni11111??? mm\
Arabskie
wJIHSEiflHDr
Krak??w, u!, ??w. Gertrudy S.
Przepi??kna
wystawa, widoki,
...
witra??e.
[1001nocyj
gowana, upowa??nia rodzin?? zamordowanego
do przeciwstawienia g??os??w] obrony g??o??
su krz-jwdj prywatnej.
Warszaw a (AW). Jak donos! ???Kuryer
Poranny, rozprawa S??dowa w sprawie Eligiu
sza Niewiadomskiego odb??dzie si?? 30 b. rtl.
w nadchodz??c?? sako????. Zainteresowa
nie wywo??ane spraw?? jest rzeczywi??cie
nad&ffry??zajne. Wszystkie bilety wej??cia
ju?? diwn?? wyczerpana. Qi.rzym??li Je
w piefwsizym rz??dzie senatorowie i pos??owie
Sejmu,'cz??onkowie nadzwyczajnej Magistratu-
ry s??d??wtel oraz przedstawiciele prasy. Jak
donoST' ???Kurjer Poranny", oskar??ony mfmo
pierwotnego zrzeczenia si?? obrony, obecnie
podo??yrfb zmieni?? stanowisko w tym wzg ??dzle
i o i>e dojdzie do ostatecznego poiozumlenia,
obrony1ma si?? podj???? adwokat Kije??ski. Nie??
wiadomski ma by?? oskar??ony z aityku??u 99
kodefc??u kannego i 15 przepis??w przechodnich.
Kodeks' ten mi??dzy innemi bizmi: mo??e by??
jednak wyznaczona kara ??mierci, je??sJi
kary tej wyiu??a< b??d?? w^j????kowa
warunki danej?? wypaJku.
Opieka ro i dzie??mi.
Warszawa, 28 grudnia. (Te??. w??. Z.) Rada
familijna, kt??ra zaj????a si?? interesami ??. p: Na
rutowi:za, powierzy??a opiek?? nad lego dzie????
mi by??emu prezydentowi ministr??w, p. Leo
poldowi. Skulskiemu. Pow??d cywilny, przeciwko
mord%^'y, jaki wskutek??? uchwa??y wnosi mece??
nas P^scSiaisiii domig???? : si?? b??izie odszko??
dowania -V sumie ' 5000 Mtp.,' co;fest nii ni??
sz?? kwot??, jak?? prawo w takich wypadkach
do uazcza. Wyst??pienie z pow??dztwem ma
wi??c znaczenie- czysto moralne.
Projakt us??awy o ochrania.
Warszawa,28 gnidnia (Tet "w??. Wir.)
Na podstawie uchwa??y Rady ministr??w z dn.
19 giiidnia, minister sprawiedliwo??ci Mak??w
ski z??o??y?? dzi?? do laski marsza??kowskiej pro??
jekt ???ustawy o ochronie obszaru, konstytucyi,
niekt??rych organ??w, gode?? oraz stosunk??w s??
siedzkich Rzeczypospolitej Polskiej. Projekt
obejmuje 20 artyku????w i podzielony Jest na
dwie cz????ci.
Pierwsza poddaje pod sankcy?? kam?? czyny
zmierzaj??ce do oddania Rzeczypospolitej lub
jej cz????ci obcemu panowaniu, do zmiany
ustroju konstytucyjnego, do rozwi??zania drog??
gwa??tu Sejmu, Senatu lub Zgromadzenia Na??
rodowego i do pozbawienia Prezydenta Rze
czypospolitej lub Jego nast??pcy w??adzy.
Kar?? przewidzian?? za te przest??pstwa Jest
ci????kie wi??zienie do??ywotnie lub od lat 10 do
15. Udzia?? w tych zamierzeniach karany Jest
ci??iklem wi??zieniem od 2 do 10 lat.
Publiczne zniewa??enie ustroju, god??a. SeJ
mu, Senatu, Zgromadzenia narodowego i Pre??
zydenta Rzeczypospolitej, podiega karze wi????
zienia od jednego miesi??ca do jednego roku.
Publiczne rozszerzanie wiadomo??ci niepraw
dzlwych tub przekr??conych oraz nara??anie na
niebezpiecze??stwo prawid??owo??ci s??siedzkich
stosunk??w Rzeczypospolitej, podlega karze
wi??zienia od 14 dni do 1 roku. .
W drugiej cz????ci projektu przewidziana jest
kara ??mierci za zbrodnie wymienione w 7niu
pierwszych ariykulach, o ile dokonane s?? w
czasie wojny.
Obecny projekt Jest powt??rzeniem projektu
rz??dowego; sf??o??zoneg3 Jeszcze 14 wrze??nia
b. r. i r????ni si?? od niego znacznem zaostrze??
niem k??ty,:
Rszkn g??taags kamanihn??a poHcyi.
Warszawa (AW).
???Gazeta polfcyi pa??
stwowej" og??asza rozkaz dzienny g????wnego
komendanta policy!. Rozkaz nawi??zuj??c do
wypadk??w ostatnich dni, nawo??uje policyan-
t??w, aby w sumiennym spe??nianiu obowi??zk??w
byli surowi i niaprzejed lani da tych,
kt??rzyby chcieli ??ad i spok??j konieczny dla
pracy wewn??trznej wsp????obywateli z a wszel-
k?? cen?? zniwaczy??.
S??owacy" wyst??pi?? 2 czeskiog?? Zaramadz@nla Nar??d.
Krak??w , 29 grudnia.
Pr^????jb^rski ???S??owak??? w numerze ??wl??tecz
nym w:jywa Tudowych pos????w s??owackich stron??
nictw.^, ksi??dza Hlinki, by opukili Pra??
g ?? , 5 g>?? trac?? tam nadmiernie czas. W ar??
tykule, powiedziano mi??dzy innemi: ???Wobec
dotychczasowych do??wiadcze??, ??e pos??owie
s??owacKiego stronnictwa ludowego nie m a ??
j?? po co ucz??ssczai na posiedze??
nia -'t??lfeskieg??Zgromadzenia fftaro-
doW??go, pos??om tym nie wolno w dalszym
ci??gu'%sy??
/wk_1922_061_0003.djvu
JW7AD0M0SCI KRAKOWSKIE" ??? Nr. 61
???
Sobota 30 grudnia 1922.
ZMIANABurs firmy spadfciinal ???SPED OPOL"
Sp. z ogr. odp. w Krakowie przeniesiona zosta??y 2 dniem dzisiej??
szym * ulicy FSoryaifiskiej L. 25 4c* now ego letealu
i fllffll II przy ulicy Andrzeja Pototh??ego L 3,
??lliiW LIlfl
parter, IsSafan 2017.
?????
Demaft4 *
sprzedaje s
Pompy, silniki elektryczne sero motory, lokomobfle, motocykl,
cz????ci samochodowe, karoserye, kolejowe latarnie, d??wigi, baby do
kafar??w, materyaly dla kolejek w??skotorowych, kot??y, piecyki bla
szane, wozy i uprz????
Szczeg????y
patrz:
* w KralcewSe.
.Demobilii
??9??># 15?886
IW W8 ?? zeszyt 5S>
Termin sk??adania ofert 10 stycznia 1 9 2 3 r.
..
.
i???i3v.; *i - ...'???J./
.
???***:
>
Pried 1
zam??wieniem
towaru.
Przy??lijcie nam kartk??pocztow??
ze swym adresem, a wzamian
oirzym acie jeupelnS??baszta*
5nieilus???rowany katalog wszel??
kiego rodiaiu wykwintnych wy??
rob??w sukiennychI manufaktu??
r y , niezb??dnych w Ka??dym
domu. W ten spos??b zapozna-
cle si?? szczeg????owo z na???les-
X
,
ssymi
wyrobami pierwszors??-
w
" ??????W jnyCh fabryk iTow. fikcyjnych
i przekonacie si??, jaka'olbrzymia r????nica
jest mi??dzy naszemi cenami fabrycznemi
a cenami w Waszej miejscowo??ci.
Adresujcie:
F rm i hiftdfawa BERMSZT0M s Ste
Bia??ystok, skUd^ fabryczna,
'SUT???4
_
A 9 dla Zwi??zk??w, Szpitali, Fabryk,
WisS??>S??i.IKopal??, Sk??adnic,
Klasztor??w,
Konsum??w, Cukierni oraz r????nych Sp????dzielni.
Dostarcz?? m??ki pszennej Nr. 9,
oraz pszennej chlebowej I ??ytniej
chlebow ej r??wnie?? kaszy siekanki i per-
????wki w ka??dej ilo??ci z dosiaw?? w Krakowie,
na miejsce.
Zam??wienia przyjmuje si?? tylko od 1000 kg.
m neyi, Ceny umiarkowane. Zg??oszenia pisemne
pod???M??ka" przyjmujePowszechnebiura reklamy
???PRflSfl",
Krak??w, Karmelicka 1S.
OBUWIEP??TANIA??O
Najta??sze i najtrwalsze obuwie dosta?? mo??na
tylko w APROWIZACJI MIAST
Krak??w, Rynek.
MOTORY ELEKTRYCZNE
fabrycznie nowe, pr??du zmiennego, 1403 obrot??w
tamin.,
Kompie ne, z tarcz?? patow??, rozruszni-
iem i szynami:
3 HP. 170/220 Volt fabrykat ELIN
4 HP 120/220 ???
???
ELIN
5.5 HP . 120/220 ???
???
S.S.W.
6H?. 130/220 ???
???
POGE
7.5 HP . 120/220 ???
,.
S.S.W .
1? HP. 120/220 ???
???
B.B.W
.
16 H??>. 120/220 ???
???
S.S.W.
24 HP. 120/220 ???
???
GfiNZ
65,2 HP . 220/380 ???
??
H.E.G.
Dostarczy
zaraz
ze sk??adu w Krakowie:
0r. Z. 0ZIS8W8&I, Sp??fka z ggr. pur,
KraktiWf Jafletlo??s&a 5. T el 3033.
jPitksmnniA
Sf.okykiewicza
we wielKim
IiSu&finflll|6??
wybor/eKrak??wWolska7
sk??ad fortepian??w HelenySraotarakiej,
^mmmmmm,1.
???
1.
1 ...................... ...... . , ia??
Possn&uje si?? rutynowanego
ekspedjenta obeznanego z manipuiacy??
biurow?? i ko'ejow?? do natychmiastowego wst????
pienia. Zg??oszenia do fy. H. Mendelsohn
pl. Dominika??ski 1 .
%'f.*-vtp'.V
5;
,??.???
odroczenia nanazwisko
yiaS? Chiel Kalman Bronner urodzony
Zgi??
W r. 1890w O??wi??cimiu, uniewa??nia *i??.
MEBLE klubowe
w r????nych kolorach Ifa??
sonach li tylko z najlep??
szego
ma??eryalu,
wyko??
nuje Jako soecyalnoi??
Wytw??rnia
M e bli klubowych
Sp. z ogr. odp.
Fmk??tf*%adzMowska 11
Jedyne tego rodzaju
przedsi??biorstwo wPolsce
Jdzef Szafa??ny ur. w r. 1899 w Brze
szczach, uniewa??nia kart?? zwolnienia wysta??
wion?? przez komend?? wojskow?? 3. pu??ku kon??
nych Strzelc??w w Bia??ymstoku w r. 1922.
??#upi?? okazyjnie maszyn?? pisarsk?? I
Im zbldr marek. Zg??oszenia zgrzeczno??ci
Marja Jachczyk, D??uga 14, sklep.
astnoslztelny korsspsndant polsko-niem.
absolwent prawa, obecnie
na posadzie w pier??
wszorz??dnejfirmie przemys??owej, pragnie zmieni??
posad?? na Krak??w. Reflektuje na pierwszorz??dne
firmy przemys??owe, ewentualnie bank. Zg??oszenia
pod ???Samodzielny 32??? do biura ???Ruch","Krak??w,
Szczepa??ska 9.
ROLNIK
z uko??czon?? szkol?? rolnicz??, z klikuletn?? pra??
ktyk?? gospodarcz??, kawaler lat 25, poszukuje
posady od I-go stycznia 19^3 r. Zg??oszenia
przyjmuje: Urz??d pocztowy D??bno.
BIE&LA STEH3TYP5STKA poUko-niemlecka
do
natychmkist^wego
wst??pienia, poszukiwana.
Zg??oszenia do firmy Perit???rg?riSchenker, Grodz??
ka 48, mi??dzy 10 i 11 przed po??udniem.
Cftilftl H z nute r'i* wysokie buty
liliVwS??n rybasksa do sprzedania. Karmeli??
cka22,Ipi??tro,od 3 do5po po??udniu,
kupimy warrcHMmsr
????i
Kor?? ??wierkow?? garisirsk??
rejsowan?? lub nierejsowan??
w wi??kszej iloici (wagonowo).
??askaw? zg??oszenia pod
???B.D
.
1S76** do
Biura ogiosseS RUDQLFM9IS2,War??
szawa,Marsza??kowska 124.
ICrdl i szycie.
Ka??da prak???yczna pani moiew kr??tkim czasie
wyuczy?? si??kroju i szycia sukiendamskich
i dzieci??cych
w szteoto kriju i ssyeia 9,lOZERNA{%
Kra??t??a.', ul. D??uga 11.
Kurs zacznie
si?? dnia 2 18 sty??zmia1933.
Tam??e wszelkie tormy pod??ug wzi??tej miary.
Z* sp??fej&l duszy 6. p .
t lilii IfflfII
Py^eltora EKsposjinry SyaiyKaiffi
Koszykarskiego w Oitvifciram
zmar??ego 19 grudnia 1922 r??? odb??dzie
si??
NaboieAstwo ??atobne
dnia2 siycznia1923 r.o godz. 8 rano w ko??
??ciele OO.Zmartwychwsta??c??w,
na kt??re
zaprasza Krewnych, Przyjaci???? i Znajomych
SyfGkcga Sjsd/eata Kasrjkarstsiego.
??.f p-
Antoni Gramatyka
Umar?? w s??dziwym wieku w Krakowi#,
licz??c 82 lata ??ycia, Antoni Gramatyka, arty*-
sta malarz, kt??ry w dziejach naszej sztuki m a
swoj?? chlubn?? kart??, Jako jeden z pionier??w
rodzimej tw??rczo??ci. Urodzony w roku 1841
w Kalwaryi Zebrzydowskiej, po studyaoh po*
cz??tkowych w szkole realnej w Wadowicach,
przyby?? do Krakowa i mia?? si?? po??wi??ci?? ma*
iarstwu pokojowemu. Wrodzony talent zawi??d??
go jednak??e do profesora Jana Bizarfskie??jo.
u kt??rego prywatnie uczy?? si?? rysunku. Od
roku 1863 do 1870 by?? uczniem krakowskie}
Szko??y sztuk pi??knych, a dzi??ki swoim zdol??
no??ciom, otrzyma?? w r. 1870 stypendyum rz??*
dowe i uda?? si?? do Wiednia, gdzie przez dwa
lata ucz??szcza?? do tamtejszej Akademii sztuk
pi??knych. Powr??ciwszy do Krakowa, nie po??
rzuci?? study??w i w ??atach 1875 do 1878 by??
uczniem Szko??y sztuk pi??knych, na kt??rej czele
sta?? Matejko.
Z wybitniejszych prac tego artysty, nale??y
wymieni??: ??w. Jacek unosz??cy, figur?? Matki
Boskiej przed Tataiami; dalej: ??w. Jadwiga,
ks. ??l??ska, dzie??o nagrodzone przez Akademi??
wiede??sk??, ???Mi??osierdzie", odznaczone listem
pochwalnym warszawskiego Towarzystwa za??
ch??ty sztuk pi??knych w Warszawie w r. 1872,
???D ??ugosz",
???Sw. Wojciech**,
???Spowied?? ke.
Robaka???% ?????w. Franciszek" i wiele innych.
Pod kierunkiem Matejki malowa?? ?? p. Gra??
matyka, obok innych malarzy, freski w kra??
kowskim ko??ciele P . Maryi, a za projekty de??
koracyl kaplicy ??w. Zofii w katedrze n a W a ??
welu i malowania katedry w P??ocku, otrzy??
ma?? nagrody. Na niwie pedagogicznej po??o??
??y?? r??wnie rzetelne zas??ugi Jako profesor m ????
skiego Ssminaryum nauczycielskiego w Kra??
kowie.
Rozsta?? si?? ze ??wiatem ostatni z owej wie!*
kiej plejady malarz/ krakowskich, kt??rzy k ??a ??
dli podwaliny pod krakowsk?? sztuk??, J a k :
Piccard, Lipi??ski, Pilecki, Kozakiewicz. S tr e it
Pruszkowski.
S. p. A. Gramatyka osieroci?? c??rk??, p. A n??
n?? Gramatyk?? -Ostrowsk??, znan?? zaszczytnie
artysU?? malark?? ??? ??on?? mecenasa dra K ,
Ostrowskiego.
Pogrzeb ??. p. A. Gramatyki odby?? si?? we
wtorek po po??udniu na cmentarzu rakowickim ,
??.fp-
Lusyna Spora 6wita.
Wskutek d??u??szego pobytu zagranic??, gaas??
mnie wie???? o zgonie ??. p. p. Lucyny Spor-
n??wnej dosz??a, mog?? niestety dopiero tak p????
??no i tylko w kilku kr??tkich s??owach, bo R e ??
dakeya na wi??cej nie pozwala, odda?? ho??d
naie??ny i po??egna?? t?? tak zacn?? wsp????praco??
wnic?? w b. Kraj. Stowarzyszeniu Czerwoneg o
Krzy??a.
Dzi??ki niezwyk??e) swej Inteligencyl i wy??
trwa??ej energii, dzi??ki wsp????czuj??cemu z k a t d ??
bied?? sercu, a przytem osobistemu urokowi,
by??a p. Spotn rzadkim typem ??mia??ej ku g????
rze, sprawiedliwej ku do??owi, w przyja??ni wier??
nej, czasem zbyt szczerej towarzyszki pracy.
Robota wi??c ros??a pod Jej r??k??, bo serca w lot
podbija??a.
??al za przedwcze??nie zgas???? tem g????bszy,
??e spo??ecze??stwo nasze ma dopiero dowie????,
czy potrafi istnie?? samodzielnie ??? a praco??
wnik??w nie mamy zbyt wielu 1
Cze???? jej pami??ci, niech B??g da jej wie*
czny w swej chwale odpoczynek 1
Pawe?? Sapieha.
MA MARGINESIE.
lak zdoby?? mieszkanie
w Krakowie!
Poradnik dla bezdomnych,
Rzesze bezdomnych w Krakowie rosn??, kat a ??
strofa mieszkaniowa staje si?? coraz gro??niejsz??,
przeto czuj??c do Czytelnik??w prawdziw?? m i??
??o???? chrze??cija??sk??, pragn?? im udzieli?? po??y??
tecznej rady: Ja k tdnby?? mieszkanie w Kraka*
w ie?
Ot???? nale??y wyszuka?? adres wygodnego i pi????
knego mieszkania, kt??rego w??a??ciciel jest ??ona??
tym a do tego bardzo zazdrosnym o swoj?? pi??-
/wk_1922_061_0004.djvu
.W IADOMO??CI KRAKOWSKIE??? ??? Nr. 61
???
SoboU 30 gnidtil, 1922.
Pot??ina, ol{Riev??i9?? wisya,
krwawy Robespierre, marzycielski Danton, zniewle??cia??y k?????? Ludwik) przepych
pa??ac??w, zabaw j uczt, romantyczna opowie???? o wielkiej mi??o??ci,
Poazya i prawda,
misternie splecione i ubrane przepychem wystawy, geniuszem re??yseryi i gry
w najpi??kniejszy obraz na ??wiecie.
TO
DWIE SIEROTYobraz GrJffltba
grany w ???UCIESZE".
!. serya jeszcze tylko dzi?? I jutro.
kn?? ??on??. Nast??pnie nale??y napisa?? i do niego
i do jego pi??knej ??ony dwa r????ne listy...
Szanowna Pani! M???? Pani?? oszukuje z pe??
wn?? aktork??... Mo??e si?? Pani o tem przekona??
jutro o 8 wieczorem w Grand-hotelu, pok??j Nr.
12-ty. Niech Pani zapuka silnie do drzwi trzy
razy... Pani wpadnie do ??rodka i przerazi swoj??
rywalk??, uwodz??c?? Pani m????a... Niech Pani list
ten spali... Na ka??dy wypadek prosz?? wzi???? ze
sob?? rewolwer....
Znajom a.
List drugi:
Jest Pan wolem, kt??rego w??asna ??ona przy??
prawi??a o rogi... ??ona Pa??ska oszukuje Pana
z pewnym aktorem. Mo??e si?? Pan o tem prze??
kona?? jutro o 8 wieczorem w Grand-hotelu, po??
k??j Nr. 12-ty. Niech Pan si?? osobi??cie przekona,
kto tam mieszka i kto niszczy Panu szcz????cie
rodzinne. Niech Pan we??mie ze sob?? rewolwer.
List ten prosz?? spali??...
Znajomy.
Dla pewno??ci mo??na napisa?? trzeci list do
Bogu ducha winnnego lokatora Nr. 12 -so w
Grand-hotelu.
Szanowny Panie! Wiem, ??e Pan stale mie??
szka w Grandzie, Nr. 12-ty. Jutro wieczorem
planowany jest napad rabunkowy na Pa??skie
mieszkanie i na osob?? Pana. Niech Pan odwa??
??nie strzela do w??amuj??cych si?? z??oczy??c??w???
Znajomy.
Po wys??aniu tych trzech list??w trzeba spo??
kojnie czeka?? na rezultat Co?? zawsze z tego
wyniknie: albo m ???? zabije ??on??, albo ??ona
m????a, albo m ???? zabije niewinnego lokatora Nr.
12-go, albo lokator zabije ??on?? itp.
Jednem s??owem, zawsze to si?? sko??czy krwa??
wym dramatem, kt??ry Czytelnikowi, szukaj????
cemu mieszkania, wyjdzie tylko na po??ytek...
Czy tak, czy owak, kto?? wpadnie do zasadzki,
kto?? si?? wyprowadzi na cmentarz.
Wtedy atoli trzeba by?? ??mia??ym. Wtedy na??
le??y za wszelk?? cen?? zaj???? opr????nione przez
nieboszczyka mieszkanie, zanim je kto?? wy??
kupiTM Nie trzeba si?? obawia?? duch??w zmar??ego
m????a lub ??ony....
Jest to jedyny spos??b, aby zdoby?? wygodne
mieszkanie w Krakowie???
Bezdomny.
Z PRZED TRYBUNA????W.
Cz??owiek niewidzialny.
Jak byli podobno s??dziowie w Berlinie ???
tak Jest jeszcze s??dzia w Krakowie. Rezyduj??
w s??dzie okr??gowym karnym na Kanonicze).
Imi?? jego nie 44, lecz powiedzmy K. Jest on
Jednak postrachem tak zwanych nies??usznie
paskarzy. Z r??k jego nie wychodzi ca??o ??aden
2 przedstawicieli tej naszej nowej arystokra-
cyi, je??eli si?? w nie dostanie.
Ale i na s??dzi??w s?? ???si??y wy??sze", cho??
niekoniecznie najwy??szego gatunku. I pot??ga
wymiaru sprawiedliwo??ci musi si?? zatrzyma??
tam, gdzie Je) nie mo??na ??? wymierzy??.
Niedawno przed s??dzi?? K. rozstrzyga??a si??
sprawa, zwyk??a sprawa o lichw??. Jako oskar??
??ony stawa?? rze??nik, p. B .,
kt??remu s??dzia
K.
???
uwzgl??dniaj??c zar??wno charakter spra??
wy, Jak stan maj??tkowy p. B. oraz stan n a ??
szej waluty ??? zaaplikowa?? 6 miesi??cy w i????
zienia i milion marek grzywny...
Aby rzecz nie posz??a w odwlok??, s??dzia
kaza?? zaraz po wyroku aresztowa?? p. B., nie
chc??c przed??u??a?? mu stanu niemi??ego oczek i??
wania. Ate p B.,
kt??remu si?? wyrok jako??
dziwnie nie podoba?? i kt??ry widocznie nie
umia?? oceni?? humanitarnych intencyj s??dziego
reagowa?? na nie po swojemu i wprost z roz??
prawy dtapn???? ???w niewiadomym kie runku".
I tu rozpocz????a si?? gra w ?????lep?? babk??" ,
Sprawiedliwo??ci z ???wymiarem" . S??dzia ode
s??a?? nakaz aresztowania skazanego prawomo
cnym wyrokiem s??du ??? policyi, czyli ???ra ??
mie niu" sprawiedliwo??ci, ale rami?? nie mog??o
skazanego dosi??gn????.
Przez dwa miesi??ce trwa??y owe igraszki,
poszukiwania pana B. przez policy?? by??y bez??
skuteczne, odno??ny organ wysy??any do mie ??
szkania pana B. nigdy go tam nie znajdowa??,
???kierunek" jego odej??cia pozostawa?? ???niewia
domy". Nawet s??dziemu, czasem z d a w a??o
si??, ??e widzia?? pana B. to tu, to tam na uli??
cach Krakowa, ale by??y to poprostu ???fat a
morgana" ??? z??udzenia wzrokowe n a pustyni
krakowskie). Pana B. przez ten czas w K ra??
kowie nie by??o ???ani na lekarstwo"...
Trudno ??? ???z pr????nego i Salomon nie n a ??
leje'*, a nieobecnego i po??icya nie schwyta.
Pan B. sta?? si?? poprostu jakim?? ???cz??owiekiem
niewidzialnym" Wellsa, niewidzialnym i nie??
uchwytnym.
Ali??ci przyszed?? czas. P an B . uzna??, Se mo??e
sta?? si?? znowu widzialnym. Z za??wiat??w ???nie
wiadomo??ci", z otch??ani niebytu cywilno-mel-
dunkcwego zjawi?? i stawi?? si?? w pe??ni cia??a
i krasy, prosto na ??? swoj?? rozpraw?? apela??
cyjn??. I tu, odpowiadaj??c z ???wolnej stopy"
i z wy??yny zmienionych stostmk??w, zosta?? ???
uwolniony od winy i kary...
???Litera nocet, litera docet" ??? ???czas traci,
czas p??aci",
P??ty dzban wod?? nosi, p??ki be??
czki nie nape??ni. Niewinny pan, wybielony
???ponad ??nieg??????, wyrok em rozprawy apelacyj
naj. sta?? si?? znowu cz??owiekiem w Krakowie
widzialnym, ale pozosta?? nieuchwytnym.
Znowu trudno ??? ???fortuna", jak wiadomo,
Jest ???variabil s " . Temid?? za?? malui?? z prze
pask?? na oczach, wi??c mo??e by?? omylni.
W obu wyrokach nie by??o niesprawiedli
wo??ci, by??a tylko interpretacya i uwzgl??dni??
nie okoliczno??ci.
Mo??e si?? jednak ueho od dzbana pana B.
kiedy urw ie? Nale??y czeka?????
SL M.
Od wydawnictwa.
Nadzwyczajne podwy??ki p??ac, zwi??kszone
koszta papieru i druku, podwy??szenie nale??y
to??ci pocztowych, telegraficznych i kolejowych
zmuszaj?? podpisane wydawnictwa dziennik??w
krakowskich do podniesienia ceny numer??w
pojedynczych od 1-go stycznia 1923 r.
na 2&0 marek poi.
oraz r??wnoczesnej regulacyi ceny prenumeraty
w odpowiednim stosunku.
Wobec tego prenumerata miesi??czna koszto??
wa?? b??dzie:
Bez odnoszenia . . < Mk. 5.000
z odnoszeniem i zamlejsc.
???
5.509
Wydawnictwa: Geasu, Go??ca Krakow??
skiego, O lom Narodu, iUuxbr. Kuryera
Codziennego, Nowej Reformy t Nowego
D??enmka.
Wiadomo??ci biel??ce.
Krak??w, 29 grudnia.
Zastosowanie nowe] taryfy koiejawaj.
Z Warszawy telefonuje (Z). Jak wiadomo,
taryfa osobowa b??dzie od Nowego Roku podwy????
szona o 50 prc, towarowa za?? o 100 prc. Zmiana
nast??pi teoretycznie o godz. 24-tej w nocy z 31 !
grudnia na 1 stycznia. Zastosowanie jej zale??e??
b??dzie od terminu rozpocz??cia podr????y. Ponie??
wa?? poprzednie zmiany taryf wywo??ywa??y pe- 1
wne nieporozumienia co do ??cis??ego zastosowa- 1
nia terminu, w??adze kolejowe wyja??ni??y obecnie
??e cena biletu zale??y od jego daty. To znaczy,
podr????ny kupuj??c bilet 31 grudnia, naw??* przed
sam?? p????noc??, zap??aci za niego wed??ug starej
ni??szej taryfy, chocia??by podr???? trwa??a kilka ,
dni
1
Nabo??e??stwo ??a??obne za dusz?? i , p,
prez. Narutowicza w Sofii.
Z Sofji donosz?? 23 bm.:
W sobot?? odprawiono w katedrze katolickiej
uroczyste repuiem za dusz?? ??p. Prezydenta Na??
rutowicza w obecno??ci kr??la Borysa, dworu, mi??
nistra spraw zagranicznych, przedstawicieli
rz??du, parlamentu, synodu, akademii, uniwer??
sytetu, cia??a dyplom- 'ycznego i konsularnego,
kolonii polskiej oraz licznych stowarzysze?? kul??
turalnych.
Po nabo??e??stwie kr??l przyj???? w pa??acu na
d??u??szej audiencji pos??a T. Grabowskiego, kt????
remu wyrazi?? powt??rnie gor??ce wsp????czucie z
powodu zamordowania Prezydenta Narutowicza
oraz ??yczenia z powodu wyboru nowego prezy??
denta. Kr??l informowa?? si?? r??wnie?? szczeg????owo
0 po??o??eniu w kraju.
Prasa, ? wyj??tkiem komunistycznej, po??wi??ca
zmar??emu Prezydentowi naj??yczliwsze arty??
ku??y.
Ile wynosi i&totita podwy??Ka p??ac
urz??dniczych T
W??adze skarLuw* otrzyma??y ju?? ok??lnik min .
skarbu o podwy??szonych poborach funkcjona??
riuszy pa??stwowych za stycze?? 1923. Podwy??ka
pobor??w wynosi ??? jak ju?? donie??li??my ??? 100%
pobor??w pa??dziernikowych. W stosunku do po??
bor??w w gra dniu hr U??re obejmowa??y 30%
podwy??ki i 60% dodatku ??wi??tecznego, pod??
wy??ka ta wyra??a si?? istotnie w 20 procentach.
Pobory za stycze?? maj?? by?? wyp??acone 80
bm. wyj??tkowo, ze wzgl??du na dwa dni ??wi??t,
Berlin oga??aca Polsk?? z mas??a.
Jak wiadomo, Niemcy by??y i s?? g????wnym od??
biorc?? wszelkich artyku????w ??ywno??ciowych,
wywo??onych tara z Polski przewa??nie drogij
nielegaln??. Zw??aszcza panuje tam wielki g????d
mas??a polskiego, ju?? od lat ???uciekaj??cego" z Po??
zna??skiego i Pomorza, g????wnie do Berlina, kt????
ry mi??so, zbo??e, nabia?? i jaja sprowadza?? w cza??
sach przedwojennych z tych terytori??w i nia
mo??e dzi?? ich utraty przebole?? przedewszyst-
kiem ze wzgl??d??w aprowizacyinych.
Spraw?? wywozu mas??a polskiego do Berlina
zai???? si?? ostatnio ???Kurjer Informacyjny", wska??
zuj??c, ??e ma ono miastu temu zast??pi?? mas??o
rosyjskie i syberyjskie, kt??rego jest obecnie po??
zbawione. To te?? ju?? njetylko w Pozna??skiora
1 na Pomorzu, lecz w ca??ej Polsce skupuj?? obe??
cnie kupcy berli??scy nasze mas??o, sprzedaj??c
je ??? rzecz znamienna ??? w Berlinie w han??
dlach detalicznych, ni??ej od cen warszawskich,
bo po 1600 marek za funt
Wed??ug informacyj wspomnianego pisma,
polskie mas??o w??druie do Niemiec przez Gda??sk,
przyczem dla niepoznaki gromadzi si?? je po??
przednio w ??odzi. Drugim za?? punktem zbor??
nym dla wywo????cych mas??o, jaja i w??dliny, ma
by?? Krak??w.
Zss??dzen e rotm. Kownackiegj.
Ze Lwowa donosz??:.
Rozprawa przeciw rotmistrzowi Kownackie??
mu, oskar??onemu o niewykonanie polece?? w
sprawie uj??cia bandy ukrai??sko bolszewickiej
obok Monasterzysk, zako??czy??a si?? wczoraj
p????no w nocy. Po przem??wieniach prokura??
tora maj. dr. Mflllera i obro??cy dra Linka,
przewodnicz??cy trybuna??u og??osi?? wyrok, za??
s??dzaj??cy rotmistrza Kownackiego na dwa
miesi??ce wi??zienia bez degradacji, wliczaj??c
w to areszt ??ledczy od 8. list. do 16. grudnia.
Przy wymiarze kary przyj???? trybuna?? Jako
okoliczno??ci ??agodz??ce: znakomit?? opinj?? w??a??
dzy prze??o??onej, d??ugoletni??, nienagann?? s??u??b??
wojskow?? i odznaczenia za waleczno???? i dla??
tego nie skorzysta?? z przepisu co do degra??
dacji. W motywach wyroku, kt??rym przew??d,
ppu??k. dr. Godowski b isk o godzin?? po??wi??ci??,
przyj???? trybuna??, ??e wyst??pek nie nast??pi??
ze z??ej woli, iie raczej z niew??a??ciwej kalku-
lacyi o sytuacyi. Na wniosek obio??cy trybuna??
postanowi?? uchyli?? nad rotmistrzsm Kownac
kim dalszy areszt ??ledczy i w nocy o godz.
1 -ej wypuszczono go na wolno????.
UroczystoSd Pasteura.
Z Pary??a donosz?? 27 bm.:
Wczoraj popo??udniu w paryskiej Akademji
lekarskiej odby?? si?? w obecno??ci ministra hy-
gieny Straussa, uroczysty obch??d setnej rocz
nicy urodzin Pasteura. Prezes Akademji, Behal,
m??wi??c o polemice naukowej, wywo??ane} w
swoim czasie przez pierwsze prace Pasteura
wykazywa?? olbrzymi?? donios??o???? dzie??a, doko??
nanego przez tego wielkiego uczonego. Nast????
pnie przemawia?? ca??y szereg innych urzonych,
a m. !nn. Delozenne, Vidal, Barrie, Wallich,
Delbet Calantta.
/wk_1922_061_0005.djvu
???W IADOMO??CI KRAKOWSKIE** ??? Nr. 61
???
Sobota 30 grudnia 192??.
css
Przepowiednia, kt??ra si?? sprawdzi??a.
Wszelkiego rodzaju przepowiednie, a ju??
szczeg??lniej dziennikarskie, z regu??y si?? nie
sprawdzaj??. Ale, poniewa?? niema regu??y bez
wyj??tku, wi??c zdarza si?? niekiedy komu?? z bra??
ci dziennikarskiej wyg??osi?? przepowiedni??, kt????
r??, w og??lnych przynajmniej rysach, potwier??
dzi??a rzeczywisto????.
W przyjemnej sytuacji takiego ???nie fa??szy??
wego" proroka znalaz?? si?? dziennikarz francu??
ski, p. Jerzy Soicl, kt??ry dziesi???? lat temu tak
scharakteryzowa?? Llassolinie&o:
???Mussolini, to nie zwyk??y socyalista ??? pi??
sa?? Sorel, zdaj??c spraw?? z ??wczesnej syluacyi
politycznej we W??oszech. Ujrzymy go kiedy??,
jak b??dzie salutowa?? szpad??, stoj??c na czele
?????wi??tego" batalionu, tr??jbarwny sztandar w??o??
ski. Jest on typem Wiocha z XV wieku, typem
.condottiera. Og???? nie zna go jeszcze, ale jest to
jedyny energiczny cz??owiek we W??oszech, zdol??
ny nai rawi?? g??upstwa, przez s??aby rz??d pope????
nione. Powinien on jednak mie?? ko??o siebie roz??
s??dny jh przyjaci???? i doradc??w, kt??rzy byliby
w mo??no??ci t??umi?? jego fanatyzm. Bez nich go??
t??w on ??? jak to u podobnych ludzi cz??sto si??
zdarza ??? wtr??ci?? swoj?? ojczyzn?? w niesz-
tz????cie."*
???Rubel c??owy???.
Z Moskwy donosz??, ??e w Sowdepji zostanie
zaprowadzony niebawem nowy rodzaj gCubla,
tzw. ???rubel ????owy", s??u????cy jedynie do uiszcza??
n ia op??at c??owych. Warto???? tego rubla ozna??
czon?? b??dzie na przeci??g najmniej 3-ch mie??
si??cy a najwi??cej p???? roku.
R??wnocze??nie uka??e si?? rozporz??dzenie, moc??
kt??rego instytucje pa??stwowe i przez rz??d u-
znane organizacje gospodarcze, b??d?? mog??y za??
ci??ga?? w Banku pa??stwa specjalne po??yczki
dla op??aty cla w ???rublach c??owych" za towary
sprowadzane z zagranicy.
Uwi??zienie policjant??w.
Jak wiadomo, rz??d Stan??w Zjednoczonych o-
g??osi?? na mocy prawa o zakazie wyrobu i sprze??
da??y alkoholu w Stanach Zjednoczonych, ??e b??-
o 'ana ju?? w pismach, oi lakatowano wczoraj na
rourach miasta. Odezw?? czytaj?? gromady publiczno??
??ci,
BRAK BKFSA. W dniu wczorajszym ~znowu nie??
kt??re sklepy rze??nicze by??y pozamykane, rzekomo
z powodu braku sp??du byd??a na targowic?? Wielu
rze??.rik??w i masarzy nie trzyma si?? ustalonych cen,
Bprzedai??c . Iowar ro cenpch dowo'nych, w cc w irny
rgl??dn???? nasze w??adze, by nie pozwoli?? n a wyzysk
ludno??ci.
NIELEGALNY WY W ??Z NIEROGACIZNY DO '
CZECH. Odno??nie do konfiskaty dw??ch wagon??w
z nierogacizn??, kt??re policja ze stacji w Zebrzylowi- j
cach zawr??ci??a do Krakowa, ??? o czera wczoraj do-
nosili??my ??? prowadzi dalsze ??ledztwo z pr.lecenia
prokuratorii s??dzia ??ledczy dr. Warcha??owski. Do-
j tychczasowe ??ledztwo, prowadzone przez po'icyiny
! oddzia?? wa??ki z lichw??, ustali??o, t e 85 sztuk skon??
fiskowanej nierogacizny, przeznaczonych byle na
wyw??z do Czech.
Towar za??adowany w Rzeszowie nadszed?? przed
o??miu dniami na stacj?? Podg??rze -P??asz??w. ??adunek
zamiast do Krakowa, skutkiem przekartkowa??is. iu -
szy?? w stron?? O??wi??cimia, a nast??pnie przesuwany
przez r????ne stacje, znalaz?? si?? nad granic?? czesk??
w Zebrzydowicach, gdzie w??adze towar zakwestiono??
wa??y i odes??a??y do Krakowa
Jak si?? okaza??o, wysy??aniem nierogacizny da
Czech zajmuje si?? firma Schenker i Sp. w Warsza??
wie, maj??ca swych zast??pc??w w Krakowie, Rzeszo??
wie i O??wi??cimiu. Wczoraj zg??osi?? si?? do s??dziego
??ledczego przedstawiciel wspomnianej firmy i ze??
zna??, Ze czeskie przedsi??biorstwo Kominik w Pradze,
na podstawie legalnych zezwole?? min. przemys??u i
handlu w Warszawie mia??o wywie???? do Cz??? ch 5 000
sztuk nierogacizny, wzamian za 260 sztuk rasowego
byd??a du??skiego, przeznaczonego dla min. roinirtwa
w Polsce. Po przegl??dni??ciu oe??noniocnictw przed??
stawiciela firmy Schenker i Ska, okaza??o si; am?? na
dworzec przetokowy, gdzie zapali??a si?? ropa, rozla??
na na du??ej przestrzeni. Przed przybyciem stra??y
na m ie???sce, siu 't a kolejowa ogie?? ugasi??a.
KRADZIE??. Wczoraj na szkod?? p. R. Briefelowej,
zamieszka??ej przy ul. E oeg o Cia??a L 11., skradli
nieznani sprawcy bielizn?? ze strychu warto??ci 150
tysi??cy Mp.
PODWY??3ZENIE OP??AT ZA MIEJSCA W WA??
G O N A C H SYPIALNYCH. W zwi??zku * podniesieniem
taryfy osobowej na polskich kolejach pa??stwowych,
wchodzi s dniem 1 stycznia 1923 w ??ycie tak??e
podwy??szenie op??at za miejsca w wagonach sypial??
nych o 50 procent. Op??ata jednostkowa za miejsca
sypialne wynosi?? b??dzie na odleg??o???? do 300 kim .
45 Mk., od 201???300 klra. 36 Mk., a za ka??dy dalszy
kilometr 27 Mk., co r??wna si?? cenie biletu trzeciej
klasy na poci??g pospieszny. Najni??sza nale??no???? za
miejsce sypialne wynosi?? b??dzie 10.800 Mk. Wobec
powy??szych zasad kosztowa?? b??dzie miejsce sypialne
ze Lwowa do Krakowa 13.950 Mk.. ze Lwowa do Pio??
trowic 17.190 Mk., a ze Lwowa do Warszawy prze*
Rozwad??w-Lublin 19.620 Mk., z Krakowa do Zako??
panego 10.800 Mk., za?? z Krakowa do W arszawy
14.490 Mk. Oplata za zam??wienie miejsca sypialnego
wynosi 1200 Mk.
Z kraju.
PI??SUDSKI ZAST??PC?? MINISTRA 808NK0W.
SKIEGO.
???Kurjer Poranny" donosi: Podczas tygo??
dniowego urlopu, a jakiego korzysta obecnie gen. dy??
wizji Sosnkowski, obowi??zki ministra spraw woj??
skowych pe??ni szef sztabu generalnego, marsza??ek
J??zef Pi??sudski.
POSE?? G????BlNSKI U PREZYDENTA W??JCIK.
CHOWSKIEGO. Jak donosi ???Rzeczpospolita", w p i?? ??
tek przed ??wi??tami prezes ??wi??zJcu Ludowo-narodo??
wego, pose?? Gl??bi??ski zaproszony przez Prezydenta
Rzeczypospolitej omawia?? z nim sprawy pa??stwowe
w przesz??o godzinnej rozmowie.
(Wir.) PROKURATOR ????DA W YDANIA POS??A
??A??CUCKIEGO. Prokurator s??du okr. w Warszawie
za????da?? od Sejmu wydania komunistycznego pos??a
??a??cuckiego za odezw??, wydana w listopadzie, w
kt??rej omawia?? wylory do Sejmu i Senatu w spo??
s??b ubli??aj??cy administracji pa??stwowej.
(Wir.) ????DANIE PROKURATORA POZNA??SKO.
GO WYDANIA POS??A WITOSA. Prokurator s??du
okr??gowego w Poznaniu za????da?? od Sejmu wydania
pos??a Witosa za artyku??, umieszczony w majowy m
numerze ???W??o??cianina", a nawo??uj??cy w??o??cia??stwo
pozna??skie do udzia??u w kongresie P. S. L .
O UNIWERSYTET W ?? O D ZI. ???Kurjer Warszaw*
ski?????? donosi, ??e rada szkolna ????dzka postanowi??a
wdro??y?? kroki celem wybudowania Uniwersytetu t ??
??odzi. W tym celu powalano komitet organizacyjny,
kt??ry zajmie si?? zbieraniem fundusz??w i uruchomia??
niem pierwszych semestr??w.
(Wir.) ODEBRANIE DEBITU ???ARBEITERZEI-
TUNG". Wiede??skiej ???Arbeiterzeitung" odbrano w
Polsce debit, z powodu publicystycznego popierania
awantury Petruszewycza.
D R. STANIS??AW GRABSKI obj???? naczeln?? redak??
cj?? ???S??owa Polskiego" we Lwowie.
WYSTAWA DROBIU W WARSZAWIE. Komitet
I-szej wszechpolskiej wystawy drobiu, go????bi i kr????
lik??w komunikuje, ??e na wystawie (odbytej w
/wk_1922_061_0006.djvu
???W IADOMO????? KRAKOWSKIE* ???- Nr. 6 !
???
Sobota 30 grudnia 1922.
Ze iwlata.
WYCIECZKA POLSKA WE W??OSZECH. Darto-
63*4 * Rzymu pod dat* 27 bm.: Wcasomj wiecz??r
przyby??a tutaj wycieczka student??w Polak??w t prof.
Zieli??skim na czele. Go??cie polscy przyj??ci zestali
na dworcu przez grup?? koleg??w, kole??anek i profe- !
Sor??w w??oskich. W??osi zaimprowizowali gor??ca ma??
nifestacj?? na cze???? Polak??w, wnosz??c okrzyki: Niech
??yje Polska! W odpowiedzi studenci wznosili okrzy??
ki na cze???? W??och, kr??la i MiiwoMniego.
(W ir .) METROPOLITA SZEPTYCKI W RZYMIE.
Z Rzymu donosz??, ??e przyby?? tam metropolita Szep??
tycki s O. Klemensem.
(Wir.) ZAST??PCA GENERAurTEGO SEKRETA??
RZA LIGI NAROD??W, p. Nonnet, kt??rego dzi&??al-
ao???? rz??d francuski poddawa?? krytyce, ust??pi??, a na
jego miejaoe sekretarzem zosta?? p. Avenel, dotych??
czasowy radca handlowy ambasady francuskiej w
Londynie, znany z pobytu w Warszawie w spra??
wach finans??w gda??skich.
(Wir.) OD??O??ENIE R A D I 2JGI NAROD??W. Ra??
da Ligi narod??w od??o??ony zosta??a z 8 -ko na 25-ty
???tycznia ze wzsl??du na przeci??gaj??c?? si?? konferencj??
w Lozannie.
OTWARCIE DZIESI??TEGO ZJAZDU SOWIE??
T??W. W Teatrze Wielkim w Moskwie nast??pi??o u- I
roczyate otwarcie 10-tego wszechrosyjskiego zjazdu
sowiet??w. Otwarcia dokona?? przewodnicz??cy wszech- |
rosyjskiego Centralnego Komitetu
Wykonawczego,
Kalinin. Porz??dek dzienny zjazdu
zawiera sprawo??
zdanie wszechrosyjskiego Centralnego Komitetu Wy??
konawczego i Rady Komisarzy ludowych o wewn????
trznej i zagranicznej polityce, sprawozdanie ze sta??
nu
przemys??u, gospodarki rolniczej, finans??w, oraz
sprawozdanie z utworzenia zwi??zku sowieckiego re??
publik socjalistycznych.
PODRO??ENIE PISS BEHUftSKICH. Z d n ie m 1.
styessiia 1923. podra??a??y pisma berli??skie. Miesi????
czny abonament najwi??kszych piam wynosi?? b??dzie
3.000 m arek
niemieckich.
DEMONSTRACJE BEZROBOTNYCH od b y w a j?? si??
prawie co par?? dni w Morawskiej Ostrawie. Domaga??
j?? si?? oni specjalnego aasi??ku ??wi??tecznego, lub no-
worocznega Po??o??enie w rewirze w??glowym ostrow??
skim jest bardzo powa??ne, albowiem wszystkie ko??
palnie czeskie stoj??
DRO??TZNA W CZERNIOWCACH. Pism a ulemie- |
ckie donosz?? ciekawe szczeg????y o wielkiej dro+y??nie ,
w
Czem ??owcach. Ot???? wedle tych doniesie??, ca??o- I
dzienne skromne utrzymanie wraz z hotelem kosztu- |
je zagranicznego go??cia w Czemiowcaeh eonajmniej i
260 lei (30.000 Mp.,
lub 80 K. cz.) Pok??j w hotelu i
????cznie z opalem kosztuje najmniej 100 ??ei (12.000 i
Mp.), skromny obiad conajmniei 20 lei. W Czemio- |
wcach naog???? panuje stagnacja, natomiast wi??kszy :
ruch wida?? w Jassach, Ga??aczu, lub Bukareszcie.
i
ZNIESIENIE W IZ PASZPORTOWYCH MIEDZI
CZECHAMIAW??OCHAMLCzeskie pisma donosz??,
.
ie w Trye??cie na ostatniej konferencji miedzy rz??- |
dem w??oskim a czeskim przysz??o do rorozumienia j
w
sprawie
wzajemnego zniesienia
wiz paszporto- |
wych doW??och iCzech.Uchwa??a ???a wejdzie w ??y- |
cie po wzajemnej ratyfikacji umowy cresko-w??oskiej. !
ZAMORDOWANIE FASZSSTf W PARYZO. D z i e n ??
niki poranne donosz??, ??e w Pary??u aoetai zamordo??
wany pewien faszysta. Sprawcami s?? tr.rej W??osi.
ARESSTOWANT?? KOMUNIST??W W TRIE??CIE.
Ji. Fr. Pnesse" donosi z Tryesiu, ??e ca??y persona1
r??dakeyjny pisma komunistycznego ???I?? Lavoratore"
Rresztowany zosta?? w lokalu redakcji.
??CI??CIE TRZECH BANDYT??W. W i??zienie w
Opolu by??o w zesz??ym tygodniu aren?? egzekucji, do??
konanej na trzech
bandytach. W ed??ug procedury
karnej niemieckiej, kat
uci???? im toporem g??owy.
Byli to bandyci Jemella, Kostyra i Kaliach. Dnia 21
listopada 1919 zamordowali gospodarza Kosteczk??
wUjest.Pomorderstwie zrabowali ca??y dom. Dzie??
przedtem w wi??zieniu Gliwickim dokonano egzekucji
oa badycie Wilku, kt??ry w maju 1920 zamordowa??
i obrabowa?? szewca Koziolleka w Uthomer. Wszyscy
ci bandvri ??? torodowici ??l??zacy, u kt??rych wyna??
rod??w
zabi??o tak??e poczucie moralno??ci.
WAR ???GEJSZY RUBIN. Do Anglii przyby?? nie??
dawno parowiec z Indyi. kt??ry przywi??z?? ze so????????
najpi??kniejszy rubin, jaki dot??d ??wiat widzia??. Ru??
bin ten wa??y 22 karat??w, posiada form?? owaln??, a
znawcy ocenili go na 12.000 funt??w szterting??w, tj.
przesz??o miljard polskich marek,lub 300.000 czeskich
koron.
CHLEB STANIA?? WE W??OSZECH. W n ajb li?? ??
szym czasie og??oszone ma by?? we W??oszech rozpo??
rz??dzenie, obni??aj??ce cen?? ehleba o 20 ct. na kilu.
7 MILIARD??WDOLAR??W. Tak?? sum?? zostawili
ameryka??scy tury??ci w Europie w r. 1922 .S?? to obli??
czenia ameryka??skie. Suma ta jest 7 razy wi??ksz??
rA d??ug??w francuskich
w
Stanach Zjednoczonych.
Zw??zek hotelarzy ameryka??skich przy pomocy tej
ssimy rozpocz???? propagand?? przeciw zwiedzania Eu??
ropy przes Amerykan??w.
Z kroniki ??a??obnej.
Julja
z Lipskich Rydlowa,
matka dyrektora
kancelarji Polskiej Akademji Umiej??tno??ci, zmar??a
dnia 28 grudnia 1922 w wieku lat 76 Pogrzeb odb????
dzie si?? w sobot??, 30 grudnia, o godzinie 3-ciej z
kaplicy
cmentarnej.
TEATR, LITERATURA i SZTUKA.
ZTEATRUIM.S??OWACKIEGO. D zisiaj po raz
6 doskona??a komedja K. Goetza ???Ingeborga",
kt??ra
odnios??a u nas ??wietny sukces.
Jutro premiera, prawie r??wnocze??nie wchodz??cej
na afisz w warszawskim teatrze Rozmaito??ci, no ??
wo??ci Adama Grzyma??y-Siedleckiego 3-aktowej ko-
fwdji p. ??
???Popas Kr??ia Jegomo??ci".
Atrakcyjna i
??????rcyweso??a sztuka, opar??* jest na podkre??leniu kon??
trastu obyczajowo??ci francuskiej z wieku XVI. wyra??
finowanej i subtelnej w swem zepsuciu na dworze
a
nieokrzesan??
prostot?? mieszka??c??w ??wczesnego
dworka podkrakowskiego.
W
akcie II.,
maj??cym
wk??adki
muzyczne,
dostosowano
utwory z
epoki
L j. pie??nidawnych lutnist??w francuskich, wykonane
cz????ciowo przez ch??r a cz????ciowo przez akad. orkie??
str??
mandolinist??w,
jako
najbardziej zbli??on??
w
d??wi??ku dobrzmieniadawnych lutni.Sztuka otrzyma
nowe dekoracje projektu p.Andrzeja Pronaszki.
Z TEATRU???BAGATELA???. Dzi?? i jutro ostatnie
dwa wyst??py E. Gasi??skiego w
.Papie" Flersa i
Caillavefa. Znakomity artysta scen warszawskich,
kt??rego koncertow?? i pe??n?? humoru gr?? podziwia ca??
??y Krak??w, ko??czy nieodwo??alnie w sobot?? swoje go??
??cinne wyst??py, powo??any telegraficznie przez dy??
rekcj?? teatr??w warszawskich do powrotu.
W sobot?? pop. po cenach zni??onych ???Przebudze??
nie si?? wiosny" Wedekinda, opowie???? sceniczna w
trzech aktach,
szesnastu obrazach
z -pp. Malick??,
W??gierk?? i Solarskim.
W niedziele
pop. po cenach
zni??onych
???Swit,
dzie?? i noc" Niccodemiego z pp. Malick?? i W??gier??
k??.
W niedziel?? wieczorem o godz. 8, Wiecas??r Syl??
westrowy i r godz. 11.NocSylwestrowa.
W poniedzia??ek pop.
???Rewia noworoczna",
wie??
czorem
???B??lien".
???PANNAMAMUSIA???W ???BAGATELA. W e wtorek
wejdzie na repertuar ??wietna farsa francuska L.Ver-
neuil'a
w
przek??adzie W??. Perzy??skiego. kt??ra na
wszystkich scenach ??wi??ci??a niebywa??e tryumfy w
re??yserii p. Dobrza??skiego, z pp. Malick??, St??pow-
ak??, Rom??wn??, Dobrza??skim, Weso??owskim, Ka/Je-
nem, Ratschk??
???BETLEJEM POLSKIE" RYDLA W ???BAGATELI".
Tow. Mi??o??nik??w sceny polskiej urz??dza we ??rod??,
3-go i w pi??tek 5-go przedstawienie dla dzieci o
godz. 3 -ciej pop. w
re??yserji Wl. RatschkL Bilety
do nabycia w kasie teatru.
DWA WIELKIE WIECZORY SYLWESTROWE.
W niedziel?? o godz. 8 wiecz. Wiecz??r Sylwestrowy
i o godz. 11. Koc Sylwestrowa, na kt??re z??o???? si??
oryginalne, pe??ne humoru
sketche z udzia??em pp.
Malickiej, Skalskiej, Nowackiego, W??gielki i Win??
klera. Cz?????? koncertow?? wype??ni?? ulubieni arty??ci:
p. Ordy??ska w aktualnych pastora??kach polityczno-
satyrycznych, pp. Micha??owski, Kaden. W
nowym
repertuarze p. Baranowski ??? Romanse cyga??skie.
Cz?????? baletow?? reprezentowa?? b??d?? pp. Faliszew??
ska, Koszutski, f/ait??wna, Ariielcia i Wojnar.
Atrakcj?? wieczoru b??dzie wyst??p znakomitego hu??
morysty, ulubie??ca Warszawy, Pikuaia w
???Uj, to
rendez vous!???
9S. TEATR???OPERA I OPERETKA".
Na zako??cze??
nie bie????cego roku repertuar teatru przy ul. Rajskiej
12, zapowiada si?? niezwykle interesuj??co: w pi??tek
29 i w sobot??, 80 bm. dana b??dzie g??o??na operetka
E. Kalmana ???Bajadera" z go??cinnym
wyst??pem
w
roli tytu??owej p. H . Mi??owskiej, primadonny operetki
lwowskiej i ulubienicy Krakowa, kt??ra na poprze??
dnich przedstawieniach tej operetki odnios??a nieby??
w a??y sukces.
WESO??A NOC SYLWESTROWA W TEATRZE
PRZY OL. RAJSKIEJ 12. W
niedziel??, 31 bm. w
i
dzie?? Sylwestra dane b??d?? trzy przedstawienia: o !
gods. 8 .30 pop. nowo wystawiana opera Pwccini*e-
toniusa, jak
mylnie
wydrukowano;
,Anio?? paste??
rzom m??wi??" powinna przej???? do podr??cznik??w har??
monii jako wz??r; niekt??re melodye wyzyska?? kom??
pozytor dla prowadzenia ich we formie kanonu, in??
ne zaopatrzy?? akompaniamentem, dostosowanym do
tre??ci tekstu. Bogaty ten zbi??r, zlo ony z 40. me-
lodyj,
znajdzie si?? niezawodnie
w
ka??dym domu
polskim. (J.R .).
-n...,
0g0 n ,,m
W ielka Reduta
Sylwestrowa
(Jfona Artyst??w Teatru ???Bagatela"
odb??dzie si?? w ntadziel??, 31 b. m .
w Starym Teilrie.
Bilety na Redut?? s?? do nabycia u Braci Lipskich
S??awkowska S.
SYLWESTER
w STARYM TEATRZE.
W niedziele, dnia 31 grudnia >922 odb??dzie sle
o godzinie 4 popo??udniu:
??? WESO??E POPO??UDNIE PJKU3IA",
o godzinie 7 wiecz??r:
???WIECZ??R HUMORU PIKUSIA",
o godzinie 9'30 w nocy:
??? SYLWESTROWA MOC PWUSIA*,
Wsp????dzia??aj?? arty??ci tej miary co:
ttnda Kitschmann, Zofia Ordy??ska, Seweryn Mb-
cha??owski, J??zef Piku??-Urstein, Marek Windheim,
Zygmunt Wiehler i innt.
W bogatym programie miedzy innym i:
???Piku?? detektywem??? I ???Uj! to rendez??
vous".
Bilety wcze??nie] do nabycia u Braci Lipskich,
S??awkowska 8.
--------------------- >
???-
REPERTUAR TEATR??W KRAKOWSKICH:
TEATR IM. JULJUSZA S??OWACKIEG&
Pi??tek: ???Ingeborga"
Sobota: ???Popas Kr??la Jegomo??ci".
,
Niedziela popo??.: ???Belleem polskie**.
Niedziela wiecz??r: ???Popas Kr??la Jegomold*
Poniedzia??ek popo??.: ???Betleem polskie".
Poniedzia??ek wiecz.: ???Fopaa Kr??la Jegomo??ci*"
Wtorek: ???Ingeborga**.
??roda: ???Popas Kr??la Jegomo??ci**,
IEATR ???BAGATELA**.
Pi??tek: ???Papa??? (wyst??p E. Gasi??skiego5.
Sobota popo??ud.: ???Przebudzenie si?? wiosny**
(ceny zni??one).
Sobota wiecz.: ???Papa" (ostatni wyst??p Ga??
si??skiego).
Niedziela popo??.: ???Swit, dzie?? i noc" (ceny
zni??one).
Niedziela wiecz,: o godz. 8: Wiecz??r Sylwe??
strowy.
Niedziela o godz. 11: Noc Sylwestrowa.
Poniedzia??ek o godz. 4 popo??.: Rewja nowo??
roczna.
Poniedzia??ek wiecz??r: ???B??ben".
Wtorek: ???Panna matnusia" (premiera).
??roda: ,.Panna mamusia."
IEATR MIEJSKI OPERA I OPERETKA.
Pi??tek: ???Bajadora** (wyst??p H. Mi??owsktej??.
Sobota: ???Bajadera" (wyst??p S. Mi??owskiej).
Niedziela: o godz. 3.30 pop. ???Cyganerja".
Niedziela: o godz. 7.30 wiecz. ???Bajadera".
Niedziela: o godz. 11 w nocy ???Weso??a Noc
Sylwestrowa**.
Poniedzia??ek: o godz. 3.30 pop. ???Sprzedana
narzeczona."
Poniedzia??ek: o godz. 7.30 wiecz. ???Bajadera".
Gie??da KraKows??Ca
23. grudnia 1922 r.
Wczorajsze zebranie gie??dy krakowskiej by??o dal??
szym
ci??giem tendencji zni??kowej na rynku
wa??
lutowym, jaka si?? od szeregu dni ju?? zaznaczy??a.
Bez wyj??tku wszystkie waluty, kt??re by??y przed??
miotami wcale licznych transakcyj, spad??y wczoraj
do????
znacznie.
Natomiast
na
rynku papier??w dywidendowych
tendencja nadal silna. Zieleniewski ??ywo by?? poszu??
kiwany, to te?? kurs jego podni??s?? si?? o 1500 punk??
t??w .
Z innych
kupowano
???Tepege",
Cegielskiego,
Trzebini?? ??elazn??, P . T . IL , ??eglug?? i i.
P??acono w Krakowie xa
Dotery
17300 18300
18000
???
kanadyjskie
1350
???
.???
Franki francuskie
1250
1333??? 1310
???
belgijskie
???
???
???
???
szwajcarskie 3300 3400 3350-3375
Funty angielskie
Marki niemieckie
82000 34000 33333 -832 ^0 i
2-10 2*50 2-42
-
2-32 |
Korony austryackie ??? 25
-
27
???
???25 -25*80
???
czeskie
530
560
553-550
Dynary
???.???
Lei rumu??skie
100-120 110
Liry w??oskie
875 925
910 1
Florenv ho??enderslc.
TWO 7300
7200-7ICO |
5^.
V&VKAjl
Pooierai Po??ftzke z??ota!
/wk_1922_061_0007.djvu
???W IADOMO??CI KRAKOWSKIE-
???
Nr. 61
???
Sobota 30 grudnia 1922..
7
ABcye Tow. h u ii . i sr^sm .: ofiaro,f.
lr??i????!rr*??
Polskie Tow. hand.
Pharma
Po'.ski Glob
??egluga polska
Zieleniewski
Parowozy
R Cegielski
???Trzebinia"
Pocisk
Siersza
???Tepege???
Polska nafia
Kiakus
Chodor??w
1900
2100 1950-2000
6500
7500 6800
600
800
700
450
525
500
19000
21000 19500??? 20500
58:0
6200
5900-6000
41000
43000 41700 -42000
8000
90)0 . 8500???8800
3200
3800
3500
17L00
19000
1H600
16500
17300 17150??? !73i0
4300
5000
4500??? 4800
380??4200
4000???4100
26000 28000
26500-27000
Elekirownla SSerssa
2000
2600
2300
??miel??w
13CXXS 15000
14000
Strug
3500
4500
4000
Bank Przemys??owy
2200 2600
Bank Hlooteczny
1400
1800 1500
Bank Haridl.'w Warszawie
28000
32000 31000
Ziemski Bank Kred.
2QC0
2500
Gie??da sEwajcainka. Berlin 0.06???/j, Holandia 209B/??,
Nowy York 527 *U, Londyn 2450. Paryi 8780, Me-
dioiaji
Praga 1646. Budaiieszt 0.22*1*,
Buka-
reszt 310. Zagrzeb 145, Sofia 370. Warszawa 0.03,
Wttulert O.OOTfc Austr Korona stMnpl 0.0073 .
Gie??da warsy.awska. W aluty niocne. Dolary 18frtrO,
mailu nmu. aV*. Londyn 83.600,Pary?? i295,tui-
ljon??wka 1.700 .
----
??????---- -
Bilans handlowy Polski.
(PAT). G????wny urz??d statystyczny komuni??
kuje; Handel zagraniczny Rzplitej Polskie) w
Hpau 1922 przedstawia?? si??. jak nast??puje:
(W nawiasach odpowiednie liczby za lipiec
'*21). Przyw6i ogftlny do Polski
335.953 tonn (437.678), warto???? 50.591
milion??w, w tem 258.065 tonn (340.689) w??-
warto??ci 4.543 milion??w marek.
Wyw??z wynosi?? og????em 340.304
t o n n (195.243 tonn) warto??ci 40.457 milio??
n??w w tem 1 13.828 ton w??gla (45.082) war
toici 2.613 milion??w. Bez w??gla zatem przy-
w??* wynosi?? 77.888 tonn (96.989), wyw??z
226.476 tonn (150.161). Warto???? wywozu po
krywa w lipcu 1922 80 procent przywozu.
W por??wnaniu z pierwszem p????roczem 1921
stwierdzi?? nale??y przedewszystkiem znaczn??
popraw?? bilansu handlowego, kt??ry dla ca??ego
p????rocza wynosi?? 44.85 procent. Przeci??tna
miesi??czna przywozu og??lnego za I. p????rocze
5922, ,>wykazy)? sp??^??k przywozu, . Przeci??tna
miesi??czna wywozu og??lnego i przywozu bez
w ??gla,, wykazuje sta??y wzrost wywozu* Dane
powy??sze za Upiec obejmul?? tylko drobn??
cz?????? obrotu G??rnego ??l??ska, a od lutego
b. r. nie obejmuj?? wcale przywozu i wywozu
przez Gda??sk.
Zast??pstwa P,,K.K .P .ZWarszawy
donosi PAT: W uwzgl??dnieniu wzmo??onych
obrot??w wekslowych, naczelna dytekcya P. K.
K. P, b??dzie stopniowo zak??ada?? poza swe mi
oddzia??ami w wa??niejszych o??rodkach handlo??
wych i przemys??owych zast??pstwa. B??dzie to
wielkiem udogodnieniem dla przemys??u i han??
dlu. Zast??pstwa b??d?? powierzane miejscowym
solidnym instytucyom finansowym, kt??re z??a????
odpowiedni?? kaucy??, przedewszystkiem w po??
??yczce z??otej.
Z??oto ameryka??skie d!a Europy.
(PAT) Donosz?? urz??dowo, ??e Siar!# Zje ??
dnoczone rozpocsn;; wkr??tce wy??
w??z s??ota do Salopy.
Stosunki gospodarczajjofskt-fran^usVie.
Na/posiedzeniu Izby handlowej francusko
polski??! w Pary??u, kt??re odby??o si?? z kori
cem listopada pod przewodnictwem senatora
i ambasadora francuskiego p. M. j . Noulensa
w obecno??ci Radcv Stanu p. Alfaaria Tirma
na, prezesa eko ??irC/neJ miSyi francuskie)
do Pdlsk, omawiano mi??dzy iti??emi. ??rodki
p ak!yczne, jak e podj???? nae??y celem wzm??
:*nia stosunk??w pilsko fnncusdch na polu
g.spodirc/.em, ratyfikacy? francusko polskiego
traktatu ekonomicznego i przedwojenne wie??
rzytelno??ci' francuskie w Polsce.
W dyskusyi, w kt??tej wzi??to Udzia?? wielu
z obecnych cz??onk??w Izby przedstawi?? p. Ff.
Do s??al, radca handlowy poselstwa polskiego
w Pary??u, ca??okszta??t obecnej sytuacyi etcono
micznej i finansowej Polski, p. Etienne Taris
za?? zda?? spraw?? z organizacyi sekcyi francus??
kiej w tl. ???Targach Wschodnich", kt??rej by??
dyrektorem i z rezultat??w jaki?? odnios??a. P;
Albert Tir.nan zreasumowa?? wreszcie wyniki
podr????y misyi ekonomicznej do Polski. Z dy??
skusyi wy??oni??a si?? kwestya udzia??u francus??
kich wystawc??-w w nast??pnych .sTargach
Wschodnich" w roku 1923, przyczem uwa??a??
no ta stosowne celem dok??adnego jej zbada-
afa \*ej???? w porozumienie z Komitetem P a????
stwowym Radc??w handlu zagranicznego Fran-
cyi. Izba handlowa francusko polska, popiera
projekt udzia??u Francyi w Targach z ca???? ??y ??
czliwo??ci??. Prezydent Noulens zawiadomi??
wreszcie zebranych, ??e zaproponowa?? mini??
strowi spraw zewn??trznych, |ako prezydentowi
tego Komitetu Pa??stwowego, zaproszenie na
marzec 1923 toku misyi przemys??owc??w, k u??
pc??w i finansist??w polskich do zwiedz??nla
najwa??niejszych centr??w przemys??owych Fran??
cyi i g????wnych ??rodowisk francuskiej Afryki
p????nocnej.
Ruchoma wystawa przemys??u polskiego
w Rumunii.
Celem silniejszego wprowadzenia wyrob??w
polskich na rynki rumu??skie, projektuje Z a ??
rz??d ???Targ??w Wschodnich** we Lwowie u r z?? ??
dzenie ruchomej wystawy wzor??w i pr??bek
przemys??u polskiego w g????wnych centrach
handlowych Rumunii. W projekcie jest pokaz
wzor??w i pr??bek w Bukareszcie, Czernlow
cach, Braile, Ga??aczu i Kiszyniewie. Kolejny
objazd tych miast ma si?? rozpocz???? w dru??
giej po??owie lutego wzgl??dnie z pocz??tkiem
marca 1923 r., a przygotowania celom odpo??
wiedniego pomieszczenia wystawy s?? ju?? w.
toku.
Ze wzgl??du na korzystn?? obecnie konjunk-
tur?? na rynku rumu??skim, chwila tera??niejsza
Jest szczeg??lnie odpowiedni?? dla projektowa*'
nego przedsi??wzi??cia. Powa??nym firmom na??
szym na eksport pracuj??cym da ono dogodn??
sposobno???? do nale??ytego wyzyskania licznych
moment??w sprzyjaj??cych obecnie nawi??zaniu
trwa??ych stosunk??w z odbiorcami rumu??ski??
mi. Kierownictwo wystawy spoczywa?? b??dzie
w r??ku specyalnego delegata ???Targ??w Wscho-,
dnich??? ,
kt??ry reprezentowa?? b??dzie zarazem
wszystkie uczestnicz??ce firmy, w kt??rych imie ??
niu b??dzie m??g?? zaj???? si?? przyjmowaniem
konkretnych zlece?? odbiorc??w.
Zakaz wywozu zbo&a z Polski.
Wobec tendencyjnie rozsiewanych pog??osek
o zmianie wywozowej polityki rz??du, nadzwy??
czajny komisant do walki z dro??yzn?? komuni??
kuje, ??e wyw??z zb???? chlebowych, m??ki etc.,
w dalszym ci??gu nie jest dozwolony i ??e przed
wiosn?? roku przysz??ego rewizja tego zakazu nie
b??dzie rozpatrywana.
Sejm zbierze si?? przed 10-tym stycznia.
Warszawa. (AW). Prezydent Wojcie??
chowski w sobot?? odby?? d??u??sz?? konferencj??
w prezydjum Rady ministr??w. Poruszane by??y
najwa??niejsze sprawy pa??stwowe. Tega?? dnia
genera?? Sikorski konferowa?? z marsza??kiem
Ratajem w sprawie zwo??ania Seimu oraz usta
lenia programu prac. Genera?? Sikorski za??
proponowa?? zwo??anie Sejmu w takim termi??
nie, kt??ry umo??liwi??by mu wyst????
pienie z, pozytywnym projramem
naprawy Rzeczypospolitej. Na razie
ustalono, ??e Sejm zbierze si?? przed
10-tym stycznia.
Pos^edtenis kom???svl.
Wamawa. (PAT). Dnia 8 stycznia na godz.
10 nj.no zosta??o wyznaczone posiedzenie senac??
kiej Komisji ??-egtuaouaowej. Dnia 8 stycznia
odb??dzie si?? posiedzenie Komisji konstytucji-
,
nej i skaibowo-bud??etowej, na 9 stycznia wy-/
znaczone jest posiedzenie Komisji adnunistra- ' i
cyjnej.
(Wir). Komisja administracyjna zajmie sift :
mi??dzy innymi tak??e wnioskami nag??emi, zg??o- ?
szonemi w Sejmie z powodu zaburze?? war??
szawskich w dniach 9-go i 10-go grudnia.
Prawos??awni cz??onkowie Sejmu i Senatu.
Warszawa 28 grudnia. (Tel. w??. Wir). Synod
prawos??awny w Polsce powzi???? 19-go b. m. u-
.
chwa???? stwierdzaj??c??, te prawos??awni cz??onko??
wie Sejmu i Senatu nie maj?? pe??nomocnictwa
cerkwi prawos??awnej w Polsce do wyst??powa/-
nia w jej imieniu, pojedynczo lub zbiorowo, o
ile wyst??pienie takie nie b??dzie oparte na upra- ;
wnieniu spec.jalnem. O uchwale powy??szej sy- ???
nod zawiadomi?? prezesa Rady ministr??w, oraa .' ??? ,,
obu marsza??k??w.
Bud??et pa??stwowy na rok 1923.
(A. W.) Bud??et pa??stwowy na rok 1923 jest
ju?? na uko??czeniu i b??dzie prawdopodobnie
przed??o??ony Sejmowi w styczniu.. Bud??et ten
oparty b??dzie na stawkach pa??dziernikowych
odno??nie do p??ac osobowych, wydatk??w rzeczo??
wych, inwestycyjnych oraz walut obcych.
Bud??et oparty jest wprawdzie na cenach pa????
dziernikowych, lecz, departament bud??etowy
czyni wysi??ki, aby pozycje bud??etowe tak zana??
lizowa??, t j, podzieli?? ina pewne grupy wydat??
k??w, aby pozycje bud??etu, niezale??nie od spad??
ku waluty, przez zastosowanie odpowiednich
mno??nik??w, mo??na by??o uczyni?? w ka??dej chwi??
li rzeczywiatami,
Prowizorium bud??etowe wniesione do Sejmu
jest prowizorjnm tylko formalne. ????czne wydat??
ki w wysoko??ci 510 miliard??w marek stanowi??
ramy niewystarczaj??ce dla gospodarki w prze??
ci??gu pierwszego kwarta??u r. 1923. Kwota B10
miljard??w w wydatkach rozpatrzona zosta??a pod
tym k??tem widzenia, ??e w ci??gu stycznia z??o??o??
ny b??dzie normalny ca??oroczny bud??et, kt??ry
zast??pi kredyty prowizorjalne.
Taine doHumsnty IzwolsKiego z r. 1914.
Berlin 28 grudnia (Tel. w??. W). ???Berliner
TagblaH??? og??asza tajne dokumenty ambasadora
rosyjskiego w .Pary??u Izwolskiego z roku 1914.
Mi??dzy innymi publikuje depesz?? Izwolskiego
do min. spraw zagranicznych Sazonowa, w kt????
rej Izwolski skar??y si??, ??e w pewnych ko??ach
we Francji i w Anglji panuje przychylne uspo- ,
sobienie dla Austro-W??gier. Izwolski, przedsta-
wia aliantom potrzeb?? rozbioru Austro-W??gier,
pizyczem zaznacza, ??e narody wchodz??ce w
sk??ad monarchii habsburskiej, powinny otrzy??
ma?? samodzielno???? polityczn??, z wyj??tkiem
Polak??w. W ko??cu prosi izwolski o znaczniej??
sze sumy pieni????ne na rozpocz??cia propaganda
w tym kierunku.
??t??tfV replevins oreetlw USemtwi.
Lendya 28 grudnia. (Tel. w??. R). Dzienniki
donosz??, ??e Bonar Law uda si?? w poniedzia??ek
do Pary??a, aby wzi???? udzia?? w konferencji mo??
carstw, jaka si?? odb??dzie 2-go stycznia. Bonar
Law przygotowa?? projekt na mocy kt??rego rz??d
angielski got??w jest porozumie?? si?? co do ??rod??
k??w represji przeciw Niemcom, pod warunkiem
atoli, ??e og??lna suma reparacyj niemieckich b????
dzie ???odpowiednio zredukowan??. W Londynie
przewa??a opinja, ??e konferencja w Pary??u nie
doprowadzi do porozumienia, a to ze wzgl??du
na o??wiadczenie Mussolintego, i?? nie we??mie
udzia??u w tej konferencji.
NadrenW*
Pary??. (PAT). Wed??ug informacji prasy pa??
ryskiej, na niedzielnej konferencji na Quai d???
Orsiay z udzia??em Pomcarego, Barthou, Zain??
teresowanych ministr??w oraz rzeczoznawc??w,
szczeg????owo badano spraw?? niemieckich zasta-
w??w. Wed??ug tych??e informacyj, rz??d francu??
ski ko??czy opracowanie szczeg????owego planu ,
??ksploatacji lewego brzegu I t e n u , przyczem
plan ten mia??by by?? uzupe??niony przepraw??-
, dzeniem granicy celnej mi??dzy Nadreni?? a o-
kr??giem Ruhry z jednej strony i Rzesz?? z dru??
giej strony. Rz??d francuski przywi??zuje wiel??
k?? wag?? do tego, aby ca??y ten plan nosi?? na
1 sobie wyra??nie charakter jedynie sekwestru
??r??de?? dochod??w jako zastaw??w produktyw??
nych, w ??adnym r a i raaie aby nie mial cha??
rakteru ekspedycji wojskowe), emiersaj??ce] do
aneksji terytorialnej. Wedle przewidzianego
planu interwencja zbrojna mia??aby wchodzi??
w rachub?? jedynie w rozmiarach niezb??dnie
koniecznych dla zabezpieczenia funkrji>narju-
sz??w francuskich, pe??ni??cych s??u??b?? celn?? al??
bo kontroln?? nad kwestjonowanemi niemies*
kiemi dobrami pa??stwowemi.
/wk_1922_061_0008.djvu
???W IADOMO??CI KRAKOWSKIE**
Nr. 61
???
Sobota 30 grudnia 1922.
Niemiecki plars reperacyf;'/
Berlin (Te??. w??. R). Kanclerz Rzeszy przygo??
towa?? nowy plan reparacyjny, kt??ry zostanie
przed??o??ony rz??dowym kolom francuskim. '
Berlin. (AW). Polityczne kola berli??skie eg
przekonane, ??e je??eli mocarstwa sprzymierzone
odrzuc?? nowe propozycja niemieckie i w odpo??
wiedzi na nie wystosuj?? ultimatum, odzssd je
rz??d niemiecki. W tym wypadku uzyska ra??d
niemiecki poparcie wszystkich stronnictw, ??????
cznie mt socjaln?? demokracj??. Je??eli rok, 1923
nie przyniesie jakiegokolwiek porozumienia w
catej sprawie, sprowadzi on na Niemcy najwi????
kszy kryzys, jaki Niemcy prze??ywa??y od zawar??
cia pokoju.
Nowa nota francusk*,
Pary?? (Tel. w??. H). ???Le Petit Journal'' donosi,
??e rz??d francuski wystosowa?? do Niemiec now??
not?? w sprawie niedotrzymania dostaw sztucz??
nego nawozu. Niemcy mianowicie nie wykona??y
^obowi??zania traktatu wersalskiego w tej spra??
wia
Niemcy nie dotrzymuj?? zobowi??za??.
Pary?? (Tel. w??. H). Urz??dowy komunikat do??
nosi, ??e komisja reparacyjna jednomy??lnie
atw'; -dzi??a, i?? Niemcy nie wykona??y rosraiy??Jnio
zftWf??z& ft wobec Francji oe de dostawy drs*-
Wa budowlanego. Dzienniki przypisuj?? tej u-
chwale donios??e znaczenie, tem bardziej, i?? zo??
sta??a ona powzi??t?? w przededniu konferencji
premier??w.
sr>??w* sr??,
Wtede?? (Tel w?? U). W numerze wigilijnym
,,venkova" omawia dr. B??a????* akcje mi??dzyna??
rodowe w ubieg??ym r??ku. Co do zagadnienia ro??
syjskiego zaznacza, i?? pr??cz ma??e} roli politycz??
nej, nie odegra??a Rosja jeszcze roli gospodarczej.
Co do aliant??w twierdzi, i?? pope??nili b????d op ???za??
warciu traktatu pokojowego, nie rozbrajaj??c
Turk??w. Co do kwestji reparacyjnej ??? m??wi dr.
Benesz w ?????
artykule ??? to dotychczasowa
polityka r ^ a r ^ W jn a wykazuje bierny bilans.
k
Pary* ^A r r ). % Brukseli donosz??: Na wcjso-
rajszem posiedzeniu senatu o??wiadczy??, minister
spraw zagranicznych Jaspar, t e Belgja nigdy
nie zgcdzi si?? na przyznanie Niemcom mora??
torium bez gwarancji. Jaspar spodziewa si?? je??
dnak, ??e na konferencji paryskiej zapadnie ta??
ka uchwala, kt??ra zadowolni wierzycieli Nie??
miec.
------ o
???
???
S p r a w a j??zyka polskiego na sejmiku
wroc??awskim.
Katowice (PAT). Pose?? Bronze! imieniem Pol-
sko-kalolickiej partji Ludowej z??o??y?? na posie??
dzeniu sejmiku prowincjonalnego w Wroc??awiu
nast??puj??ce o??wiadczenie: W imieniu Polsko-
katolickiej Partji Ludowej mam zaszczyt z??o??y??
nast??puj??ce o??wiadczenie: Zgodnie z art. 133
konwencji genewskiej przyslngnje nam prawo
o??ywania w obradach sejmika j??zyka ojczystego
t j. polskiego. Stwierdzam, ??e to prawo mamy,
stwierdzamy to na czas dzisiejszy i na czas
przysz??y. R??wnocze??nie jednak??e imieniem fra??
kcji o??wiadczam, ??e poniewa?? wszyscy jej cz??on??
kowie j??zykiem niemieckim w??adaj??, tego j????
zyka b??dziemy przy obradach sejmu u??ywali,
aby nie utrudnia?? biegu rozpraw. Kwestja j??zy??
kowa nie jest dla nas kwestj?? agitacji, lecz
przedewszystkiem kwestj?? prawa. Gdy wi??k??
szo???? ludno??ci niemieckiej G??rnego ??l??ska, przy
g??osowaniu nad autonomi?? spraw?? G??rnej.??l????
ska rozstrzygn????a, stajemy na tej realnej pod??
stawie, i chcemy opieraj??c si?? na konstytucji
pa??stwa, tutaj w sejmie wed??ug si?? swoich wsp??????
pracowa?? nad dobrem naszego ojczystego g??rno??
??l??skiego kraju.
Uprawnienia poczty poiskiej w Gda??sku.
Gda??sk. (AW). Wysoki Komisarz Lisi Naro??
d??w gen. Hacking rozstrzygn???? ostatecznie, ??e
polska dyrekcja pocztowa w Gda??sku nio nia
prawa urz??dzi?? swego biura listowego na f??6-
wnym dworcu, b??d??cym jak wiadomo pod za??
rz??dem Polski, lecz tylko w gmachu jej przy??
znanym przy ul. Howelju^a,
Polska taryfa pocztowa na G. ??l??sku.
Warszawa. (AW). Po urz??dowem og??oszeniu
wypowiedzenia traktatu wersalskiego na G??m.
??l??sku w pocztowych urz??dach tamtejszych
zostanie wprowadzona taryfa polska, przyczem
projektowane jest podwy??szenie stawek przeka??
zowych w obrocie wewn??trznym.
Przed wyrokiem na komunist??w
v/@ Lwowie.
Lw??w. (AW). W 26 dniu rozprawy przeciw
komunistom zako??czono post??powanie dowo??
dowe, przyczem trybuna?? przed??o??y?? s??dziom
przysi??g??ym 87 pyta??. W sprawie dziewi??ciu
oskar??onych pytania id?? w kierunku: 1) zbro??
dni zdrady g????wnej karanej ??mierci??, 2) zbro??
dni zaburzenia spokoju publicznego, karane)
wi??zieniem. W sprawie reszty oskar??onych py??
tania id?? w kierunku ich dalszego udzia??u w
zbrodni zdrady g????wnej, oraz zaburzenia spo??
koju publicznego. Pytania zostan?? ustalone na
rozprawie pi??tkowej, poczem nast??pi?? wywody
prokuratora i obro??c??w. Wyrok zapadnie po
Nowym Roku.
Prasa niemiecka
o wyborze p. Wojciechowskiego.
Berlin (AW). Prasa niemiecka umiarkowana
konstatuje, ??e wyb??r p. Wojciechowskiego na
Prezydenta Rzeczypospolitej oznacza zwyci????
stwo my??li umiarkowanej i wielki krok naprz??d
w demokratyzacji pa??stwa.
,Berliner Borsen Courier" zamieszcza artyku??
dr. Nossiga, stwierdzaj??cy, ??e wyb??r p. Wojcie??
chowskiego B??amowi etap na drodze konsolidacji
m??odej pa??stwowo??ci polskiej. Idea demokracji
i zasada porz??dku pa??stwowego odnios??y zwy??
ci??stwo w Polsce.
jj)er Tan" jisaB, ??e wskntek wyboru P t n j ??
Wojdto??howsk??ept Piastowe? zy skali n a znacze??
niu.
Sk??ad $$d&! w eroe&ste
H iewtotfontsftieg ev
Warszawa. (AW). Sk??ad s??du w procesie
Niewiadomskiego, mordercy ??. p. Prezydenta
Narutowicza ma by?? nast??puj??cy: Przewodni??
czy?? rozprawie b??dzie s??dzia Laskowski z u-
dzia??em s??dzi??w Kozakiewicza i Krasowskiego.
Oskas?????? b??dzie prokurator Rudnicki. W ko??ach
sejmowych zwraca uwag?? fakt, i?? w tak wa????
ny ra ze wzgl??d??w pa??stwowych procesie nie
b??dzie uczestniczy?? prezes s??du okr??gowego
Wzgl??dnie wiceprezes.
Burzliwa konfereneya w Lozannie.
Lozanna. (AW). Przedmiotem ??ywych ko??
mentarzy uczestnik??w k??ftferencji jest angiel??
ski* memorandum wystosowane przez lorda
Curzona do Ismeda Paszy w sprawie Mossulu.
W memorandum tem przypomina lord Curzon
Turcji, tak w swoim imieniu jak i wielkich mo??
carstw, ??e miasto i ca??y vilajet Mossulu stano??
wi w??asno???? angielsk??, kt??ra jej przypad??a na
podstawie jej zwyci??stwa w wojnie z Turkami.
Z tego te?? powodu ca??e to terytorium musi by??
odebrane otacuie Turkom i przy????czono do I-
Taku. Lt/rd Curzon zapewnia r??wnie?? delegacj??
tureck??, ??a pod tym wzgl??dem mocarstwa nia
pSjd?? na najwa??niejsza tuWjpotwa. Wed??ug o-
filatnich wiadomo??ci, wczorajsze tajne posiedze??
nie konferencji z udzia??em Turk??w by??o nad*
zwyczaj burzliwo, szczeg??lnie ??ywe poruszenie
zaznaczy??o si?? mi??dzy Turkami, kt??rzy nia
chcieli przyj???? do wiadomoid zakomunikowa-
n??go im memorandum.
Mniejszo??ci chrze??cija??skie.
Lozanna. (AW). Na posiedzeniu komisji dla
spraw mniejszo??ci chrze??cija??skiej, za??o??y??
cz??onek delegacji tureckiej Rizza Nuri Bey o-
stry protest przeciw dopuszczeniu do g??osu ar??
me??skiej i bu??garskiej delegacji. Turecki dele??
gat podkre??li??, ??e w posiedzeniu na kt??rern by??
liby wys??uchani wspomniani przedstawiciele
mniejszo??ci bu??garskich i arme??skich, nie
m??g??by wzi???? wcale udzia??u i ??e b??dzie si??
sprzeciwia??, a??eby ich wyja??nienia wci??gni??te
zosta??y do oficjalnego protoko??u. Szczeg??lnie
ostro oponowa?? on przeciw dopuszczeniu Ar??
me??czyk??w, gdy?? tego rodzaju post??powanie
r??wna??oby si?? zdaniem jego podburzaniu oby??
wateli przeciwko swojemu pa??stwu. W ko??cu
swojego protestu zaznaczy?? Rizza Nuri Bey, ??e
je??eli konferencja zgodzi si?? oficjalnie wys??u??
cha?? Arme??czyk??w i Bu??gar??w, to on b??dzie
domaga?? si?? wys??uchania r??Vnie?? tureckich de??
legacji Egiptu, Syrji, Palestyny, Iraku, Indji,
Trypolisu i muzu??ma??skich mniejszo??ci Ru??
munii, Bu??garji i Grecji. W rezultacie obrad po-
atanowiono przyj???? Arme??czyk??w na nieoficjal??
ne?? posiadaniu komisji.
???.---o
???
-*
Ameryka
na konferencyi ??wlatwet.
Waszyngton. (AW) ???Telegraphen Comp." do??
nosi: wobec poprzednich doniesie?? jakoby pre??
zydent Harding sprzeciwia?? si?? proponowanej
przez senatora Boraha konferencji ??wiatowej,
dowiadujemy si?? s dobrze poinformowanych
??r??de??, iea_ prezydent ???adza d i na adzial w tej ___ _____________________
Odbitow drukarni J??nstmnam i u m C*toim&rm??? ??r. intmri* ??? ffrt m ????/im TtUkm
-
MBWHHsa
konferencji, jednak pod nasi??puj??cemi warun??
kami:
1 ) Stany Zjednoczone sk??adaj?? o??wiadczenie,
??e nia uwa??aj?? sis* za sjtf??zana j??&iamikolwiek
posianowi??niami traktatu wersalskiego, ani ??ar
dnymi p????niejszymi uk??adami Sprzymierzo??
nych
2) Stany Zjednoczone zastrzegaj?? si?? przed
omawianiem mi??uzykoalieyjnych d??ug??w na
tej konfeiant-l??
3) Rz??d ameryka??ski o??wiadcza z g??ry, ze
odrzuci ka??dy projekt oficjalnej po??yczki, kt??-
remnfeolwiak z pa??stw europejskich.
Udaremniony zamach m eas. Wilhelma.
Pary??. (PAT).
???New York Herald" donosi
z Hagi, ??e w okolicy zamku Ooorn uj??to pewn??
kobiet??, kt??ra mia??a ukryty w zar??kawku re??
wolwer. Kobieta ta jest ??on?? holenderskiego u-
rz??dnika policyjnego. Zezna-??a ona, ??e w czasie
^ wojny musia??a tyle wycierpie??, i?? chcia??a si??
pom??ci?? na by??ym cesarzu.
B??ugi angirs . si??
protest przeciw maj??cemu si?? dokona?? wybo??
rowi z uwagi, ??e ilo???? g??osuj??cych nie si??ga na??
wet wi??kszo??ci absolutnej.
Rush antiflam arsdzkl w Belgii.
Bruksela (PAT). W czasie rozruch??w przed
budynkiem parlamentu, spowodowanych przy??
j??ciem ustawy, wprowadzaj??cej n a uniwersyte??
cie gandawskim j??zyk flamandzki jako wyk??a??
dowy. rannych by??o trzech student??w i czterech
policjant??w.