Mirador viewer

Dziennik Polski.

Annotations

Showing 626 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

ROK IV

Nr 42 (1081)

Wydania A B

JUTRO W NUM&KŻE

ST. W. BALICKI;

WĘGRY

ZNANE

1 NIEZNANE

Kraków, czwartek 12 lutego 1948 r.

Cena 3 zl,

niespełna

tycjodnie,

kltóre minęły od zastrze

lenia Gandhiego w No

wym Delhi, nie przynio

sły — zresztą nie mo

dły przynieść — żadnego rozwią

zania problemów, od których' drży

w posadach

jeden z najważniej

szych liczebnie i historycznie na

rodów świata. Zamordowanie Gan

dhiego,

kitórego ćwierć miliarda

(lekko licząc) ludzi,

czciło

jako

maiiaitmę

(pojęcie „wielkiej du

szy" zawarte w słowie „mahatina"

związane jest z filozofią jogisity

czn^ i równoznaczne

z przypisa

niem świętości osobie którą tym

tytułem obdarzono)' — morderstwo

to stworzyło w Indiach vacuum,

a raczej

moment

pauzy wśród

zmagań sprzecznych namiętności,

targających Indie przeciwieństw,

wśród walk szczepowych, kasto

wych i politycznych, wśród nad

ciągających walk społecznych. Jak

długo pauza ta potrwa — któż mo

że wiedzieć? Osłupiające wraże

nie, jakie na narodzie indyjskim

wywarły strzały w Delhi, sparali

żowało czasowo wzajemną niena

wiść, osłabiło wpływy skrajnych

nacjonalistów hinduskich, spośród

których rekrutował się sprawca

mordu, i również muzułmanów na

tchnęło duchem kompromisu i u

godowośd. Są to jednak wszystko

objawy chwilowe, po których tok

wypadków,

gwałtownie zamąco

ny. powróci do właściwego łoży

ska. Czy łożysko to żłobił Gandhi

lub może nawet — czy wytyczał

lego trasę?

Tylko w odpowiedzi'

na to pytanie,

możemy

znaleźć

klucz do zrozumienia loli Gandhie

aa w przeszłości i wpływu Gan

dhiego na przyszłe losy Indyj.

Przypomnijmy, w największym

skrócie, życie i dzieło Gandbiego.

Urodził się w Porbandar, w pro

wincji Kathiawar, z rodziców przy

należnych do ascetycznej

sekty

Iai. wvznającej Ahimsę, czyli wy

rzeczeme się przemocy,

jako na

czelną zasadę religijną. Już d ro

dzice Gandhiego mieli później o

pinię świątobliwych. Ahimsę obrał

też sobie młody Gandhi za główną

zasadę żyda

i nia się w istode

zawsze kierował.

Mając lat 12 Gandhi był już żo

naty. studia prawnicze ukończył

w 20 roku żyda. w 22 roku żyda

działał już jako adwokat, w dwa

lata później podiał w Pretorii w

Afryce Południowej pierwsza dzia

łalność polityczną, wa'kę z Angli

kami i Burami o prawa udskanej

mniejszośd hinduskiej. Już wów

czas zas*osowa} po raz pierwszy

taktykę biernego oporu — z bar

dzo dobrym skutkiem.

Do Indyj

powrócił w 1914 r„ prrys^ouiąc

natychmiast do ruchu niepodległo

ściowego i oo dwóch latach stając

na iego czele.

Ruch

wyzwoleńczy w Indiach

ma dość dawną historię.

Gandhi

ani go nJe stworzył, ani nie dopro

wadził do ieoo zwycięskiego za

kończenia.

W czasach, gdy Gan

dhj stanął na czele Partii Kongre

sowej.

w czasach

po pierwszej

wojnie światowej, dogasały f<łvłi

czne Tnd'e Kiplinga boskich sahi

bów i wiernych dalekiej królowej

radżów Tworzyły sie nowe Indie

1 d,!a wszystkich w Europie poza

upartym Johnem Bullem było ja

sne, iż kolonia Indyj dojrzała do

przekształcenia

sie

w dominium

Indyj.

Krótkowzroczność angiel

ska przeoczyła okazie kongresów

w Delhi i Nappur (1918 —20) prze

oczyła okazie, którą lei sam Gan

dhi podsuwał uchwałami konqresu

2 1928 r.

i pak‘em zawartym w

Delhi po obradach Okrągłego Sto

łu (1991 r.). Na tle uporczywego

oporu angielskiego

rozwiiała się

ekcia nieposłuszeństwa, no—coope

ration, boikotu

towarów angiel

skich i hasła samowystarczalności,

zwyciężając raz po razu angielską

metodę ucisku i nawet osobistego

terroru. Przeciw więzieniom stoso

wał Gandhi

głodówki,

przeciw

Wzemocy zdumiewającą wytrwa—

rze

łość biernego oporu. To są rzeczy

znane, jak również ogólny wynik

walki, w której również stan dzi

siejszy. przynależność Hindustanu

i Pakistanu do Brytyjskiej Wspól

noty Narodów,

wydaje się

być

chwilowym etapem w drodze do

pełnej niepodległości Indyj.

Ale

kto był sprawcą zwycięstwa? i za

jaką cenę?

Powiedzmy otwarcie:

naród bez Gandhiego zwyciężyłby

może nawet szybciej, niż ulegając

przerzutom filozoficznych koncep

cyj Gandhiego

na teren

polity

czny.

W tym właśnie mieści się istota

problemu, w jego perspektywach

na przyszłość.

Gandhi miał duże

zrozumienie dla potrzeb indyjskie

go narodu jako całości,

walczył

nie tylko z Anglikami o niepodle

głość, ale i z własnymi rodakami

0 naprawę stosunków socjalnych.

Znane są jego boje o polepszenie

doli pariasów,

ostatnie tygodnie

życia poświęcił zabiegom o wyró

wnanie

hindusko—muzułmańskie.

Ale walkę — trzeba rzec otwarcie

— przegrał, z własnej winy prze

grał, bo broń mistycznego solida

ryzmu, której się imał, okazała się

ostatecznie wyszczerbiona i nieu

żyteczna. Tym się tłumaczy suro

wa ocena, którą w „Głosie Ludu"

sformułowął Sardhal Banda Silva,

dziennikarz hinduski:

„Mahatma

Gandhi, święjty dla indyjskich mas,

był zarazem łaskawym okiem wi

dziany przez obszarników i prze

mysłowców hinduskich. Maha/tma

Gandhi,

nieraz zwalczany przez

imperializm brytyjski,

był zara

zem — może nieświadomie — je

dnym z najznakomitszych tego im

perializmu narzędzi".

Kto zabił Gandhiego? Ach, wie

my, zabił go sfanatyzowany czło

nek sekty Hindu Mahasabha, na

zywający się tak a łąk, mający lat

tyle a tyle i taki a taki wygląd.

To ważne dla sądu, niedla historii!

Dla historii ważny jest nie ślepy

miecz, lecz rękanim kierująca. Kito

był tą ręką?

Mówi się powszechnie:

obce

czynniki, obcy wywiad.

Nie ma

dowodów

na takie twierdzenia.

Nie

ulega

jednak

kwestii,

że

śmierć Gandhiego nie jest szkodli

wa dla anglosaskich interesów w

Indiach,

że na śmierci tei chcą

skorzystać siły, które od dawna,

1 również dzisiaj, stanowią opar

cie dla panowania Anglików. Gan

dhi był w pełni dzieckiem swego

narodu,

ale woływy angielskie i

rosyjskie,

którym poddał się za

młodu, przeobraziły głęboko jego

psychikę i skierowały go ku szu

kaniu syntezy pomiędzy europej

skimi metodami tworzenia postę

pu. a hinduską metodą francisz

kańskiej Ah'msy.

Syntezy takiej

nie mógł oczywiście stworzyć, nie

da sie stworzyć

syntezy ognia i

wody,

wszakże i ten praktyczny

program polityczny, iaki Gandhi

reprezentował, wystarczał. bv o

budzić żvwa nienawiść tvdh. któ

rym zależało na zachowaniu nie

naruszonego ustroiu na wpół feu

dalnych Indyj.

Elementy zacho

wawcze w Indiach — sprzymie

rzone z nacjonalizmem,

pojętym

kas*owo

i wyznaniowo — były

qłównym przeciwnikiem Gandhie

go. one i Anglicy.

Rzeczywiste znaczenie Gandhie

go? Na parę dni przed jeqo śmier

cią

pisałem w ,Dzienn;ku

Pol

skim": „Jeżeli sukcesy Gandhiego

włarzala sie w naturalny bieg wy

padków .. okazuią się istotne, je

żeli próbują zadz;ałać przeciw prą

dowi, 6ą przejściowe... Nie głodó—

Madryf zadowolony

Zurych, 11 lutego (WR).

Granica

francusko—hiszpańska została o półno

cy na wtorek ponownie otwarta po

prawie 2—tetaim zamknięcia Pierwszy

pociąg z Francji przybyć ma do Hisz

panii w środę.

Dzienniki madrycki*

wyrażają zadowoleni* z powodu po

nownego otwarcia ruchu pasażerskie

go i

pocztowego

między Francją i

Hiszpanią.

wki Gandhiego rozstrzygają w hi

storii"... Słowa te po dniu 29 sty

cznia br. uzyska.ły tragiczne po

twierdzenie. Metodami Gandhiego

zaleczone choroby indyjskie zwy

ciężyły i pacjenta i znachora. Że

zawadzał — usunięto go

z całą

brutalnością i

bezwzględnością.

Nad jego grobem wezwał Nehru

do świętej zgody. Ale krew juz

się polała, i w, Bombaju, i w Ka

szmirze, i nie pomagają rozwią

zywania

ekstremistycznych orga

nizacyj w rodzaju hinduskiej Ma

hasabha lub, dla równowagi, mb

hometańskiej

Ligi

Narodowej

Wojującego Islamu. Przed Indiam

stoi okres

próby wewnętrznej, z

której muszą się wykluć Indie u

nowocześnione, mniej cudotwórcze

i fakirskie, bardziej stąpające po

ziemi. Z myśli europejskiej Gandhi

więcej tiznąwałj Tołstoja niż Mar

ksa. Nie mistycy poprowadzą je

dnak nadal jego dzieło,

lecz ci,

którzy ziemię radżów chcą zamie

nić — całkiem po ziemsku — w

ziemię narodu.

J. S.

Solidami z demokratyczny Grecją

Foto i>AP.

Gdy grecka armia powstańcza zdobywa w ciężkich walkach kilometr po

kilometrze, wieś po wsi i miasto po mieście, gdy powstańcy walczą 17 km

od Aten, wszystkie demokratyczne narody,

wśród nich naród polsku

ślą im braterskie pozdrowienia. W Warszawie w salt Państw. Teatru Pol

skie go odbył się w ub. niedzielę pod przewodnictwem wicemarszałka

Sejmu_ Barcikowskiego wielki wiec solidarności z demokratyczną Grecją,

na którym przemawiał Georgiu Vasso.i — grecki demokrata (trzeci od le

wej). Za nim widoczny wicemarszałek Sejmu Barcikowski.

Rząd radziecki publikuj e:

Tajne dokumenty o stosunkach

USA, W. Brytanii i Francji z Hitlerem

Moskwa, 11 lutego (PAP). Jak wiadomo, departament stanu USA

w porozumieniu z brytyjskim i francuskim ministerstwem spraw

zagranicznych opublikował niedawno szereg

dokumentów hitle

rowskich, dotyczących „niemieck o—radzieckich stosunków w latach

1939

1941".

W odpowiedzi na te dokumenty; radzieckie biuro

informacyjne ogłosiło w poniedziałek dzieje agresji hitlerowskiej

p. t „Fałszerze historii".

Na wstępie radzieckie biuro in

formacyjne stwierdza,

że departa

ment stanu ogłosił jedynie odpowia

dające mu dokumenty,

ukrywając

inne, niewygodne, zniekształcając w

ten

sposób

prawdę

historyczną.

Władze amerykańskie i brytyjskie

uzasadniają jednostronne ogłoszenie

dokumentów tym,

że Związek Ra

dziecki miał rzekomo odmówić swej

współpracy przy opracowaniu do

kumentów, znalezionych w Niem

czech. To oświadczenie jest — niezgo

dne z prawdą.

Rząd radziecki w 1945 roku za

proponował Stanom Zjednoczonym

i Wielkiej Brytanii,

radzieccy

rzeczoznawcy uczestniczyli w opra

cowaniu niemieckich

materiałów,

które wpadły w ręce anglo—am ery

kańskie. Sprawa

ta była później

rozpatrywana

na kilku posiedze

niach Rady Kontroli

w Berlinie,

ale została odłożona na później na

propozycję

anglo — amerykańską.

Przedstawiciele Stanów Zjednoczo

nych

oświadczyli

przy

tym,

że

przygotowują nowe wnioski w tej

sprawie, i prosili o zdjęcie tego pro

blemu z porządku dziennego.

Twierdzenia, jakoby rząd radziec

ki odmówił swego udziału w przy

gotowaniu niemieckich materiałów

do publikacji — jest więc kłamli

we.

Jaki

cel

przyświecał

ludziom,

którzy opublikowali te dokumenty?

Chodziło im o to, aby rzucić fałszy

we światło na pewne fakty histo

ryczne i przy pomocy kłamstw i o

szczerstw

osłabić międzynarodowe

wpływy Związku Radzieckiego, ja

prawdziwie

demokratycznego

kraju,

stanowczo

występującego

przeciwko wszelkim agresywnym i

antydemokratycznym siłom.

Posunięcie kół rządowych Stanów

Zjednoczonych skierowane jest ńie

tylko

przeciwko

Związkowi

dzieckiemu, lecz również przeciwko

amerykańskim elementom postępo

wym, które domagają się polepsze—

Spełniamy to, co zapowiadaliśmy

Nie rzucamy słów na wiair

Przemówienie amb, Putramenta do Polaków we Francji

cymi imperialistami. Owa siła demo

kracji we wszystkich krajach świata

jest powodem, że imperialistom nie

uda się doprowadzić do wojny".

Z kolei ambasador poruszył spra

wę polityki podżegaczy wojennych,

zaznaczając, że gdyby sie im udało

rozdmuchać pożogę wojenną, impe

riailiśći płaciliby zapewne Niemcom

za udział w wojnie po ich stronie

ziemiami polskimi. Płaciliby oni te

renami, które zostały odbudowane z

wojennych zniszczeń mozokig pracą

Polaków.

„Jednakże — oświadczył amto. Pu

trament — racja stanu Polski jest

z nami. Idziemy jedyną drogą, która

leży dziś przed Polską, a mianowi

cie odbudowy j przebudowy zacofa,

nego

przed

wojną kraju w nowo

czesne, eilne ekonomicznie i kultu

ralnie wysoko stojące państwo de

mokratyczne. Nie rzucamy słów aa

wiatr. Spełniamy to co zapowiadali

śmy. Kraj nasz idzie zdecydowanie

lepszej,

spokojnej j pracowitej

przyszłości, a poprawa sytuacji

spodarczej w Polsce działa na nieu.

świadomione jeszcze koła emigracji,

które były

dotychczas, otumanione

przez reakcyjnych prowodyrów".

Paryż, U lutego (PAP). W ponie

działek

zakończyły

się

w Paryżu

dwudniowe obrady plenum Rady Na

rodowej. Polaków we Francji. W cza

sie

obrad

wygłosił

przemówienie

ambasador R. P. Jerzy Putrament.

.1ir |T—

Powitawszy zjazd w

MMMM* imieniu

władz

pań

stwowych i całego na

rodu polskiego, am—

Nf,

~'9

r basador omówił aktu.

jBMljipsfeB dne zagadnienia mię

BMpMgfip dzynarodowe.podkre

ziając przede wezyst.

kim istnienie w obec

■KmHI uym

świecie dwóch

przeciwstawnych

sił.

Podczas gdy jedna z nich chciałaby

narzucić innym swoja wolę, podbić

świat i wykorzystać go dla własnej

korzyści, druga siła pragnie, aby na

świecie zapanował spokój a narody

miały możność swobodnego rozwoju

i spokojnego życia. Jest to właśnie

prawdziwa siła demokratyczna.

„W każdym narodzie — powiedział

ambasador Putrament — nawet kie

rowanym przez zwolenników impe

rializmu. Istnieją potężne siły ludo

we, które nie życzą sobie wojny i nie

dadzą się ugiąć przed swoimi i ob.

nia stosunków

ze Związkiem

dzieckim. Rządowi Stanów Zjedno

czonych chodzi niewątpliwie o osła

bienie wpływów

kół postępowych

wobec zbliżającego się terminu wy

borów prezydenta Stanów Zjedno

czonych.

Należy zaznaczyć, że dokumenty,

ogłoszone przez departament stanu,

zostały opracowane przez dyploma

tów niemieckich.

Dlatego też rząd

radziecki sprzeciwił się

opubliko

waniu ich bez sprawdzenia.

Rząd

francuski

przyzna!,

że ogłoszenie

zbioru

dokumentów

bez

udziału

Związku Radzieckiego — nie odpo

wiada normalnej procedurze dyplo

matycznej. Niemniej jednak rządy

Stanów

Zjednoczonych,

Wielkiej

Brytanii i Francji postanowiły je

dnostronnie ogłosić niemieckie do

kumenty, nie wstrzymując się przed

fałszowaniem

historii

usiłując

miotać oszczerstwa na Związek Ra

dziecki, który wniósł

najcięższy i

największy wkład w walce nrzeciw

ko hitlerowskiej agresji.

Rządy

Stanów

Zjednoczonych,

Wielkiej Brytanii i Francji ponio

są więc pełną odpowiedzialność na

skutki

tego jednostronnego

aktu.

Rząd radziecki uważa, że

ma obecnie pełne prawo ogło

sić publicznie tajne dokumen

ty, oświetlające stosunki między

Hitlerem

rządami Wielkiej

Brytanii, Francji i Stanów Zje

dnoczonych. Dokumenty te, któ

re znalazły się w rękach cządu

radzieckiego,

zostały

zatajone

w Wielkiej Brytanii, Francji

Stanach Zjednoczonych przed o

pinią publiczną

tych

krajów.

Zostaną one podąne do publicz

nej wiadomości, aby można by

ło ujawnić pełną prawdę histo

ryczną—

Dokumenty te, zdobyte przez —woj

ska radzieckie w Niemczech, przed

stawiają przygotowanie i rozwój a

gresji hitlerowskiej i drugiej wojny

światowej.

W tym celu radzieckie

biuro informacyjne ogłasza komu

nikat informacyjny

pt.

„Fałszerze

historii", przy czym dokumenty taj

ne, dotyczące faktów, przedstawio

nych w komunikatach,

zostaną w

najbliższym czasie opublikowane.

(Dalsze szczegóły komunikatu po

damy y/ dniu jutrzejszym).

Rokowania gospodarczo

z Anglię

Londyn, U lutego (PAP) W po

niedziałek rozpoczęły

się rokowa

nia handlowe brytyjsko—poiskle. Ro

kowania rozpoczęły się omówieniem

możliwości

rozszerzenia

wymiany

towarowej między obu krajami.

1 of 6 • Strona 1

Mirador viewer

Dziennik Polski.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Download file

Download file

Deleting a comment

Advanced search

Suggest correction