Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 630 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

N" 453

i*w a IO !halerzy.

Kraków, Poniedziałek 21 Września 1914.

W ydanie nieieit,łtriie.

Rocznik LX V II.

Prenumeratę przyjmują: AdminiatracyaCwii w Krakowie! urzędy pocztowe. Miejscową pre

n u m e r a t ę księg. a A. K r zyżanowskieg o, haudle: S L Kariińekiego, trafik* w Sukiennicach, BiuTO dziea.

Hopcasa i Salomonowej. Gt. Trafika, fte Lwowie .*Ciaa" jeit da ubycia w D!urach dziea. A. aiizewikiefe.

B. Bofcotcwskiego, K. Buchalaba, na alacyach kolejowych w Tarnowie, R zcizowle, Jaśle. R awye Sącza u yeroate

w księgarni kolejowej, tudzież u innych g;iw n iejiz yc h ilacyach a partyrrAw kolajewych.

C e n y ogłoszeń: od wiersza petitem r.a pierwszy r«z 20 hal., za każdy uastępny po 15 hal.: układ tabe

laryczny. cyfrowy, skomplikowany, pierwszy raz 40 hal,, unstopnv po 15 hal. Nadesłane iNekrologi«

od miejsca wiersza drukiem petit. 00 h;.i. za :.a?dy raz. Głosy publiczności po 2 kor.;komunikaty haudlows

po kronice i po dziale ekonomiczny m; kociunlkalyprywatne, Śluby, zaręczyny iłp.po tkor.od miejsca wiersza.

Ogłoszenia i prenumeratę pizyjinują; we Lwow ie biura dzienników l,.Plohna, A. Olszewskiego,

El. Sokołow skieg o, K. Iliielistal);i; v. ’

Jarosławiu Biuro dzienników; w Podgórzu Fotoralski; w Prze

myślu A. Juszyński księgarnia i E. Blllet; w Rzeszowie AL Welnlraub; w Stanisławowie Jasiel

ski i Sp.; w i arnowie M. Rockach, O. Haut; w Tarnopolu Koraaniewski; w Paryżu wyłącznie

p. W. Raczkowski, 14 Cite d j Treyise; w Wi e d n i u Haasensteiu 4 Vogler, R. Mosse (także we wszyat

kich filia ch): Ti. Schal ek. M. Dukes, E. Biauu, .!

. Dannebe rg, Bock 4 Herzfeld, H. Fricdl (tylko pre

numeratę H. Goldschmidt 4 Coinp.); w Frankfurcie n. M. G. L. Daube 4 Comp., w Prąd;

*kiej Fr. Hovorka. Listy z pieniątlzmi i p rz e k a z y pieniężne na prenumeratę l ogłos/.eula przyj

muj e Administracya Czasu w Krakowie. Reklarnacye nieopleczętow ane nie podlegnją opłacie poc ztowej

Listów nieopłaconych nie przyjmuje się. Rękopisów nadsyłanych nie zwraca *i%

§MS" Za każdą zmianą adresu dopłaca il e 40 bal. - » y

ADRES REDAKCYI: ul. św. Tomasza Nr 32. -

Telefon Nr MX

ze cze

,,Na linii wewnętrznej".

Pod powyższym tytułem pisze wojskowy w spół

praco wuik Pe(ster Lloyda o pierwszej fazie woj

ny austro-rosyjskiej, co następuje:

Sztaby jcueralDe armii austro-węgierskicj i nie

mieckiej były poinformowane — i to nietylko

na podstawie urzędowych doniesień o rosyjskich

mobilizacya ch próbnych - że Rosya zdąża do

uzyskania przewagi w pogotowiu wojennem przez

te środki, przedsiębrane już podczas przesilenia

bałkańskiego. Aby fakt ten wyjaśnić, należy

przypomnieć daty powszechnie znane i nie ukry

wane przed opinią publiczną.

Oto w kwietniu roku bieżącego Ro

sya ściągnęła swe wojsk a stojące w Persyi na

Kaukaz i zarządziła n a m aj mobiLizacyę próbną

trzech korpusów kaukaskich. Od połowy mai

ć, a zarządzono mobilizacyę próbną korpusów sy

beryjskich i okręgu wojskowego odeskiego. Na

sierpień były zapowiedziane wielkie ćwicze

nia rezerwy w okręgach wojskowych zachodnich

i w niektórych okręgach wojskowych Rosyi w e

wnętrznej. Powołano na nie dwa roczniki rezer

wy, każdy po 350.000 do 400 000 żołnie* zy.

Powszechuie znaną rzeczą była dalej, że dzie

sięć korpusów w okręgach wojskowych, znajdu

jących się na granicy zachodniej, miały juź w

pokoju bez mała pełny stan wojenny co do licz

by żołnierzy.

Ażeby zaś ocenić należycie stosunki,

musimy wyobrazić sobie siły wojenne Auatrc*

Wegier i Niemiec jako jedną jedyną siłę

zbrojną, która ma operować przeciw Rosyi

i Francyi na linii wewnętrznej.

Przeciw dwoin tak potężnym nieprzyjaciołom

nie można równocześnie działać ofenzywnie i nie

można w jednym czasie doprowadzić do rozstrzy

gnięcia kampanii. W walce, jaką prowadzi armia

au%tro-węgiersko-niemiecka, występuje jasno za

sada tej linii wewnętrznej: że należy jednego

z dwu przeciwników napaść z ja!t najpotężniej

szemi siłami i zgromić, podczas gdy drugiego

przeciwnika powstrzymuje się i przeszkadza mu

się współdziałać na tym terenie operacyjnym, na

którym jego sprzymierzeniec musi znosić atak,

prowadzony przemożnemi siłami.

Myślą przewodnią było przeto zaatakować Fran

cję, a główną siłę Rosyi powstrzymać dopóty,

dopóki na niemiecko-francuskiai placu boju nic

przyjdzie do rozstrzygnięcia. Nikomu z łudzi,

zdolnych do oceny sytuaeyi, nie było przeto taj

nem, że armia niemiecka i austro-węgierska mu

sfą operować w ścisłym ze sobą strategicznym sto

sunku, aby osiągnąć rezultat zarówno na zacho

dzie, jak na wschodzie.

, Armii austro węgierskiej przypadło trudne za

dauie, ab,y powstrzymać Rosyan na wschodnim

terenie wojny. Sztab jeneialny rosyjski w uie

dawno wydanym komunikacie mówi o koniecz

ności zwrócenia szczególnej uw’agi na" galicyjski

plac boju. Następstwem tego było, że Niemcy

mogły bez przeszkody przejść zwycięsko przez

Belgię i Fraucyę i zgromić przeciwnika bardzie

przygotowanego do operacyj i przeto groźniej

szego : Francyę. Komunikat rosyjski stwierdza

też dalej, że austro-węgierska armia przcszko

dz;ła Rosyi w zaatakowaniu Prus wschodnich

większemi siłami.

Fachowiec, oglądający stosunki z wyższego

stanowiska, nic był zaskoczony faktem, że nasza

armia miała przed sobą trudne zadanie i że za

danie to nie odrazu będzie zrozumiane. Senty

mentelizm nie jest tutaj na miejscu. Wielkie

czasy potrzebują wielkich pokoleń, które konie

czności takie muszą przyjmować z zimną brwią

i z wzrokiem utkwionym zawsze w eałcśc.

Ofenzywa armii Dankla na Lublin była

konieczną. Armia austro-węgierslca, zoajdująca Bię

na terenie lwowskim, mogła tylko wtedy spro

stać swym zadaniom, jeżeli jej lewy flank i tyły

będą zabezpieczone przed atakami rjsyjskm i

Królestwa, od wschodu i zachodu Wisły. Armia

pod Lwowem stojąca, miała tem więcej swobjdy

ruchów, im datej na północ odparto tą cfeozywą

nieprzyjac.ela. Fakt, że jenerał Dankl pobił Ko

syan d. 25 sierpnia pod Kraśnikiem, zaś 27 pcd

Niedrzwicą dużą,, o trzydzieści kilometrów dalej

na północ, świadczy, że ofensywa hyła prowa

dzona z ogromną s.łą. Są ti działań n niezwykle

świetue.

Podobnemu celowi służyła także ofenzywa a r

m ii Auffenberga, która, mimo Bitnej obrony

Rosyan, dotarła aż do terenu Zamość-Tyszowce.

Rosyanie zrozumieli całe niebezpieczeństwo, gro

?.ącs im ze strony Auffenberga i wysłali naprze

ciw niej wszystkie rezerwy, jakie mieli do dy

spozycyi. Bezprzykładnemu męstwu i zręcznemu

kierownictwu naszych wojsk zawdzięczamy to,

że mogliśmy powstizymać główny cios wojsk ro

syjskich między Lwowem a Dniestrem przez ca

ły tydzień, aczkolwiek Rosyanie przeważali w

siłach piechoty więcej, niż trzykrotnie, zt,ś w ar

tyleryi jeszcze bardziej.

Po pierwszej bitwie pod Lwowem centrum

nasze usunęło się na linię Gródek-Dniestr. Ro

syaoic przesunęli znaczne siły przeciw armii

Auffenberga, usytuowanej koło Rawy ruskiej.

Rozumiejąc tę zmianę sytuaeyi, centrum nasze,

aby ułatwić działanie AuffcnbergowiJ podjęto du

8 bm. zuow ofenzywę i odepchnęło nieprzyja

cie’la na Lwów w pięciodniowych walkach, u

witńczonyełi sukcesem. Zagrożenie naszego skrzy

dła północnego pod Rawą rutką i podejście

znacznych posiłków rosyjskich na teren między

Wisłą a Huczwą, spowodował nasze kierownict

wo do zebrania armii na dobrym odcinku terenu

i do przygotowania jej tam d ) dalszych operacyj

Armia nasza powstrzymała przez tizy tygodnie

w Galicyi wschodniej ofenzywę rosyjską, za

czętą z ogromnie przeważającemi siłami. Kiero

wnictwo armii rosyjskiej przeliczyło się. Rosya

wprowadziła w walkę przeciw nam cztery piąte

wszystkich sit, jakiemi rozporządza i gwałtów’

nymi atakami przedsięwzięła daremną próbę o

balenia w ojska austro-węgierskiego, które jak

wał spiżowy stanęło przed wiclt:ieini liniami o

peracyjuemi, prowadzącemi do Niemiec. Nh za

chodzie zaś potęga wojskowa Francyi została

rzez wojska niemieckie postawioną w bardzo

trudtiem położeniu i na tamtejszym terenie woj

ny rozpoczęli* w jak najkorzystniejszy sposób

przy goto wy wać rozstrzygui ęci e.

Armia ausiro-węgierska, jako część sił sprzy

mierzonych, operujących na linii wewnętrznej,

zdziałała więcej, niż po niej można było oczeki

ać. Pobiła połowę armii rosyjskiej, zdobyła 300

dział i wiele materyału wojennego i

Armia nasza, zgromadzona w odcinku silnym

jako pozycya naturalna i sztucznie umocniona,

gotuje aię do nowych czynów pełnyeh chwały.

Świat przekształca się. Gzy zacznie się w dzie

jach walki dzień Germanii? Niema eądów roz

jemczych, ostrze miecza rozstrzyga.

Czterysta milionów !udzi znajduje się w woj

nie ze sobą. Dwadzieścia dwa miliony walczą pod

bronią. Ale skulki wojny rozciągają eię pośre

dnio w nieskończone dale. Losy ludów ściślej

splątały się ze sobą nil można było m .ślcć przed

stu laty. S;osunki ich aą żywsze, wzajemne od

działyw)icia są szybsze i silniejsze, niż kiedykol

wiek przedtem. W szystkie kraje uzależniły się

gospodarczo od siebie. Wyży śniecie ludności może

być zabezpieczone zupełnie tylko przez wzajem

ną wymianę środków żywności. Prz?myBł potrze

buje do rozwoju surowca z całego świata Fran

cya kupuje węgle, Anglia bawełnę, Niemcy ba

wełaę i jedwab. Obok gospodarstwa rolnego

i przemysłu handel wszechświatowy i obrót pie

niężny stały słę samo(łziełnemi źródłami zarobko

wania. Sieć środkow trsusportcwycti na morzu

i lądzie, nad ziemią i poil.zi.mią służy7 tym ga

łęziom zarobkowania, a nr środkach tych znajdują

umieszczę nie kapitały całego śwista, bez względu

na granice narodowości I krajów. W szystkie wiel

kie mocarstwa mają pożyczki i inwestycye ka

p talu w krajach ich i obcych.

Przyszła w ojia Działa ona na państwa euro

pejskie jak bezrobocie powszechne, Miliony ludzi

zabrano od roboty w* rolnictwie, przemyśle, han

dlu, tękodziela i obrecie handlowym. Przerwały

aię stosunki wszechświatowe, ich zatrzymanie s;ę

odlz!tływuje na cały lud, na cały kraj. Trudno

ści gospodarcze wywołują we wszystkich pań

=twaeh pizesilenia zewnętrzne a w państwach

prowadzących wojnę przyłączają się do nich pize

silenia wewnętrzne. Państwa prowadzące wojnę

- p tizebowują podczas pokoju na admiaistracyę

i zbrojenie 75 milionów marek dzieiu-i*, rocznie

przeszło 27 miliardów. Wojjja, według obliczeń

francuskich,’ kosztuje dziennie 182 milionów ma

rek, z tzęgo na utrzymanie wojsk idzie 52 mi

lion.7

na żołd, uzbrojenie i trnnspoit łhiu icyi

po 17 milionów, na amynicyę 23, na wspieranie

pozostałych rodzin -80 miiionuw marek dziennie.

Procenty o;l długów wojennych wynoszą 8 mi

lionów trunek dziennic. A wojiia dopiero *ię roz

;ioczęłj.

Kraje są od siebie wzajemnie zawisłe pod

względem gospodarczym, więc podatki i cła w pły

wają nierówno!ntgruie. Pożyczki mogą zawieść,

b.ak pieniędzy, ograniczenie przemysłu, handlu,

tękodzieła, brak pcacy o.1« ludności która zosta

ła w ojczy źnie, a która musi ograuiczuć się, aby

- tarczyło śród aów żywności na Utrzymanie woj

ska i więźo ów — do tego jeaicze przyłącza się

ńebezpieczeństwo chorób. Setki tysięcy ludzi

pada ofiarą, padają węzły duchowe i gospodar

cze, łączące ludy, pada zarobek i obrót gospo

da,czy, giną miliardy włożone w środki przewo

’zowe, papiery państwowe ulegają zdeprecyono*

wauiu, szczęacic, bezpieczeństwo, życie kcżdego

zło wieka znajdu,je się w niebezpieczeństwie.

Tak działa wo,jna wszędzie: u zwycięskich i

?wyeiężnnych. Ministrowie angielscy fantazjują,

uważając przygotowanie finansowe Anglii za tak

potężne, że przeciwnicy nasi wytrzymają wojnę

dłużej od nas. Anglia i jej sprzymierzeńcy ueur

pią tak samo jak my. Anglia swą własną bronią

szkodzi swemu obrotowi handlowemu.

Fraacya, paii wielkich obszarów, wspaniałych

miast i wsi, Fran?ya w tej wojnie ulegnie. Jej

dawna tęgość znikłą, pokonana Irakiem równo

wagi w duszy narodu. Dowodzenia polityki ko

lonialnej zakrywały chwilowo brak oparcia w

rządzie paryskim. Rosj’a, władczy ni największego

wojska na świccie, może odwlec rozstrzygnięcie,

ale nie potrifi go zmienić. Już przechyl? się

szsła na korzyść Niemiec i Austro*Węgier.

t o n przeciwfana.

Berlin, 21 wiześnia.

Z Bordcaux donoszą:

Clemeucesu pisze w Home Librę o kwestyi,

czy ranni niemieccy, internowani we Francyi,

mają doznawać takiej samej opitki, jak ranni

francuscy ? Clemenceau zarzuca komendantowi

korpusu XVIII w Bjideaux, generałowi Oulart,

że funkczonaryuszkom Czerwonego Krzyża, które

nie chciały opatrywać rannych niemieckich na

równi z rannymi francuskimi, oświadczył, że ta

kie postępowanie przynosi im hańbę. Chcąc do

wieść, że ranni niemieccy nie są godni iakiego

samego współczucia, jak ranni francuscy, przyta

cza Clemenceau szereg okrucieństw, popełnio

nych rze-komo przez Niemców; nic daje jednakże

żadnego dowodu wiarygodności iych twierdzeń.

Publikaoya ta wywarła niekorzystne wrażenie.

Strzały z samolotów.

Berlin 21 Września

Jak jedno z na,jpoważniejszych p sm l-karskich

,M iżnchner medizinische Vfochmschrifl* stwier

dza, francuscy lotnicy używają strzał z łuków,

p,s,-no to cytuje następujące zdarzenie: Na jed

nem z pułków7 niemieckich, w jednym z ostatnich

dni p. - sypała się z góiy przeszło 50 strzał z łu

ków, z których piętnaście trafiło i to przowa«une

w m’iękkie częrci crała. Kontuzya w ghiwę była

śmierteloa ; 1 żonierzowi przeszła strzała przez

obie łydki, drugi zosltł strzałą niejako do ziem,

przygwożdżony. I memu wreszcie przeszła strzała

przez policzki i u-ta, jeden koń zostił trafiony

toż nad ok;ein.

Sirzuły składają *ię z bełtu stalowego o dłu

gości 10 do 15 centymetrów, grubości 8 milime

trów a nr końcu zsś posiadają gnat tuk ostro

* ”jw?ńlfcte. m ałopolska

Cholera i kuty w armii seiMiej.

Zufii 21 września.

(8. k .) Tutejsze dzieDniki donoszą z Niszu

że stan moralny armii serbskiej jest zupełnie

zachwiany. Dotychczas stwierdzono w armii serb

skiej 12 000 wypadków zasłabnięcia na ch olerę.

Dziennie umiera 200 du 300 ludzi. Banki

wysłauo z Waljewa, Gornejo, Milowaeu i Kra

gujcwaća do Niszu. W k lku pułkackt aityle

ryi załogs się zbuntowała i zniszczyła działa.

Dzisiejsza wojna.

O przewrocie europejskim, jaki dokonywa się

w t a-zycb oczach, zamieszcza interesujące uwa

gi Koln. Volksztg, biorąc na uwagę szczególnie

bjswy uboczne, towarzyszące wojnie ua tere. ie

ekono:ni.zuym. Ot) brzmienie wywodów pisma

koh.ńsktego :

Przed dziewiętnastu wiekami panował Rzym

od Brytanii do królestwa P.«itó»v, od pustyni nu

bijskiej do morica Północnego. Był psn e a ziemi

panem kultury rzymskiej i helleńskiej, był oś.od

kiciu, w’ którym z.biegały się wytwory Tyiu i

Sydonn, Sycylii i Pontu. W tere Chrystus zslą

pił na świat. I w pięć wieków po odrodzeniu się

upadłej ludzkości rozpada się ssm w sobie Rzym,

przesycony skarbami i rozkoszą. Zwycięstwa Mar

ka Aurelego, Probusa, Dyoklccyaua općźaiły lyi

ko nieuniknioną zagubę. Panowanie Rzymu nad

światem rozpadło się pod naporcm wędrówki

ludów i wskutek zgailizny wewnętrznej. Jeszcze

jeden wiek i od słupów Herkulesa do muru chiń

skiego wszystko się zmieniło, zrodził się świat

nowy, a Kurd Wielki dał mu Iuudomenty pań

stwa chrześciańsriego i chrześciańskiego życia.

Minęło dziesięć wieko w i święte państwo rzym

skie narodu niemieckiego rozpadło się w drgaw

kach rewolucyi pod ciosami Napoleona i wskutek

wewnętrznego iozkłrdu. Odtąd przeminęła idea

wspólności ludów europejskich z Kościołem jako

sędzią rozjemczym. Jesrcze wiek jeden — i roz

gorzała wojna wsre* !iświatowa.

Okazało się, że zawiodły stowarzyszenia po

kojowe, poglądy humacitarnc dwudziestego W:e

ku, socyclizm międzynarodowy, nacisk uias ro

botniczych w kierunku pokoju, dyplomacyd g,i

binetów europejskich. Do rozstrz}gaięcia o lo

sach Europy są powołane dzikie ludy Afryki

i na uawpót cywihzowa «e narody Europy i Azyi

Wojska Rosyi i Francyi, Anglii i Japonii, Bel

tr:j i Serbii, tubylcy z ko!onij francuskich i an

gielskich w Afryce, Ameryce i Australii ruizyły

w pole, aby dwoin krajom w sercu Europy za

dsć cios śmiertelny. Wędiówki wojsk pozr)3la

wiają d-deko za sohą wędrówki ludów, zarósyu.i

co do ilości, jak co do przestrzeni puebywfcnej.

Nansen o a rmii skandynawskiej.

Berlin 21 września.

(B. k .) Biuro Wolffa donosi z Chryityanii, że

Fritjcf Nansen wygłosił odczyt, w którym do

maga się zaprowadzenia jsdnoroczncj służby

wojskowej w Norwegii i ścisłego połączenia

wojskowego Nopwegii ze Szwecyą, jako warun

ku g\varantuji?ego niezawisłość półwyspu Skan

dynawskiego. Żądauie to popiera cała prasa.

Zniszczony kraj.

Jak doniosły depesze Biura Wolffa, komen

dant 15 korpusu rosyjskiej armii Maitos, który

wydał rozkaz wojskom palenia wszystkich miej

scowości w Prusach w"schodnich i mordowania

wszystkich mężczyzn, został wzięty do niewoli

przez żołnierzy armii Hiodenburga i stanie przed

sądem wojennym w Halle. Epizody wojny w tych

okolicach siano wić będą jedną z najkrwawszych

kart w historyi uheeuej wo,jny. Korespondent

Beri. TageblaUu zwiedz ł obecnie wszerz i * zdłuż

pobojowisko, a w sprawozdaniu swojem, uade

słanem z Wystrucia, maluje obrazy wstrząsające

gozą:

—

Wojna zniszczyła lu wszystko naokół —

mówił do korespondenta jeden z właścicieli ziem

skich. Z uroczego miasteczka Gerdawy, liczące

go 3.500 mieszkańców, dziś pozostała już ły!—

ko nazwa. Wszyet:co eprlcnc, wycięte, zbuizonc.

Straszliwa pustka i milczenie woła głośniej od

skarg i jęków. Spotkał to miasto los Pompei,

tylko że tragizm widoku oia łagodzi oddalenie

wieków ni włoskie niebo. Ani jeden dom nie

ocalał przed gradem kaitaczy i huraganem po

żaru. Gdzieniegdzie na ruinach między opalone

mi ścianami biwakują gnipy wylękłych miesz

!-tańców. Słychać jęk i płacz:

—

Wszystko poszło z dymem, ani kawałka

chleba nie uratowaliśmy !

»Położony nad miastem w ślicznej okolicy nad

jeziorem zameczek p. v. Jangca — pisze dalej

korespondent TageblaUu — ucierpiał stosunko

wo nie wiele, choć rosyjska baterya stała tuż

za parkiem na wzgórzu. Cztery pułki piechoty

rosyjskiej i 48 dział bioniło się w tem miejscu

zanim niemieckie wojska nie wyparły zup:łnie

nieprzvjaciela z tych okolic.

,,Uciekali w popłochu - opowiadali mieszkań

cy — wielu zrzucało nawet toroiotry i obuwie.

Wszystkie wozy z bagażami wysłano już poprze

dnio Zamek uszanowano jeszcze, ale w miastecz

ku i okolicy hulali żołnierze".

Drogą prawie na dwie mile długą z Gerdaw

do Nordeoborga przeszedł straszliwy ogień znisz

czenia. Nic mu się nie oparło: ani dom, ani chata,

ni sad, czy ogród. Wokoło gruzy i zwaliska. Na

drodze leżą zrąbane drzewa, roz\vleczonyf:doby

tek roluic.?.y, czasem trupy końskie.

Doliną nieszczęść nazwać trzebaby miejsr»»wość,

która niegdyś zwała się Nordenborg. Mieszkało

tu 2500 ludzi. Gdy przybył śmy tam przedwczo

raj w południe, nali żyłem i h ledwie 200. S ’oją

wprawdzie ściany domów i świecą pu-tymi otwo

rami okien — ale wnętrza... Wszystko pop ze

wracar.e, rozbite na drzazgi i to bez żadnego

powodu. Znisz zenie dla zniszczenia! Nswet ka

łanntzc z atramentem tłuczono o ściany, na ae’

obrazy wyrywaao z ram, roztrzaskiwano szyby,

lustra, kolbami wybijano drzwi szaf, by nie zo

siało nic — nic. I to tak dom za domem.

Na rynku ni,daleko kościółka pod cieniem stu

letnich lip umieszczono rosyjskich jeńcó w i ran

nych i tam też stały dwa zdobyte rosyjskie ka

rabiny maszynowe, narzędzia śmierci wyglądają

ce tak niewinnie, a tak straszne siejące spusto

szenia. Kilkunastu żołnierzy opowiada nam o wal

!cach w ostatnich dniach pod W. Kaponami i wsią

Neu Moff(?) i i. Krwawe były to bitwy, a nasi

ponieśli w nich znaczno straty.

—

Artylerya rosyjska strzela dohrze — mówi

ii — bo ma posterunki obserwacyjne umieszczone

na drzewach, połączone telefonem z bateiyą. Stam

tąd obserwują doskonale wszystkie nasze poru

szenia.

Gdy rozmawiałem z nimi rozległ się nagle

krzyk:

—

Prowadzą jtńców !

Szli rzeczywiście diogą, przodem jenerał io

syjskt—jak się późnej dowiedziałem Suhałow -

obok niego pułkownik, kilkunastu wyższych i niż

szych oficerów, wn s cie 1500 żołnierzy. Jenerał

zupełnie wjczerpuoy upadł na ławkę pod ko

ściołem. Podobno znaleziono przy nim 20 000 mk

w niemieckich banknotach. Był to mężczyina już

star?zy i te 30 kim drogi, które przebył piecho

tą, dały mu Się nroaąlphwie dotkliwie we znaki

Pułkownik mówił nieco po niemiecku i uprzejmie

wdawał się w pogawędkę, alo cóż można było

z nim mówić w takiem położeniu, pocieszać

niemożliwe, natrę nie pytać o wiadomcści

nie

grzeczne. Po paru słowach pożegnaliśmy go więc.

Natomiast o przebiegu walki dowiedziałem się

od jeńców, którzy z nastatitin wieczoru rozłożyli

się na kościelnym cmentarzu. Nasze woj?ka były7

dnia poprzedniego w walce pod zameczkiem Ja

damowem. Nieprzyjaciele zajęli zameczek i z o

kfen i zza drzw’i prażyli gęstym ogniem, a nadto

12 karabinów maszyno wycb, umieszczonych pod

Bttychem. Artylerya rosyjska brała również u

dział w tej walce. Wojska niemieckie przy dźwię

ku bębnów ruszyły do s^tm m ui bagnetami wzięły

zamek. Nagle trębacz rosyjski zatrąbił niemiecki

sygnał wojskowy: Btój.

W odpowiedzi na to jeden strzał wytrącił mu

trąbkę z ręki, drugi położył go trupem. Aityle*

rya nieprzyjacie-lska i ie zaprzestała ognia, a gdy

na po;lworcu spędzono jeńców, w nich biła gra

natami. Jeden z rosyjskich kapitanów schronił

się przed nieprzyjacielem do komina i stamtąd

dopiero wyciągano go całego zawalanego sadzą.

Oczywiście żołnierze przezwali go w tej chwili

»kominiarzem1*, który w tej poitaci straszy zwy

kle tylko dz:cci. Wzięto tam do niewoli owego

jenerała, pułkownika, ofice ów i 1500 żołnierzy.

Fantastyczny roztoczył się przedemną obraz,

gdy doszedłem do kościoła. Całe wnętrze nawy

tonęło w ciemnościach. W ławkach siedzieli jeń

cy, inna grupa pogrążouych w modlitwie klęczała

przed ołtarzem. Migotliwa lampka płonęła w gó

rze, rzucając czerwone jaskrawe śoiatło na gło

wy nsjoliżezych i na obraz ciemny zakurzony.

Tylko złote ramy błyszczały jaskrawą smugą

i połyskiwały nałożone bagnety. Głęboką ciszę

przeryw ał tylko szept modlitwy.

Następnego dnia jedziemy do Stołupian; i to

miasto leży w gruzach. Niektóre ulice zniszczyli

Rosyanie, inne zbuizyły nasze kartacze. Niedawno

temu jeszcze walczono tu zawzięcie. Jeszcze tro

py leżą na uticacb, jeszcze gdzieniegdzie zgli

szcza dymią i pełza ogień. Idziemy na dworzec,

tu nasze karabiny dokonały dzieła zniszczenia.

Wozy z amunicyą i bagażami podziurawione,

dziesiątki trupów końskich leżą między niemi.

Broń, uniformy, jaszczyki w piekielnym zmie

szane nieładzie, rozwleczone, rozbita W jednam

miejscu dwa wozy najechały jeden na drugi,

w środku stoi trup konia, zgnieciony ze zwie

szonym łbem Nagle z sąsiedniego domu buchnął

słup dymu i ognia, potem rozległ się trzask ła

manych belek i cale wnętrze zajaśniało przez

wybite okna purpurowym żarem. Te przepalone

wiązania dachowe runęły aż do piwnic, zasypu

jąc wszystko naokrł rakietami iskier. Uciekamy

szybko i wkrótce automobil niesie nas z powro

tem przez straszliwą panoramę zniszczonego

kraju".

"*V -r-- " --T

’ "!i!W=rfr_jr- *

Straty w pułkach galicyjskich.

Du1« 11 i 14 b. m. wyszły w Wiedniu dwie nowe

listy strtt Nr 12 i 13. W tych dw u zeszytach mię

dzy InoyroL mieszczą się strsty puiko w piechoty: 102,

92, 42, 94 i 58. Z najdujemy w nich «sstępujące na

zwiska żołolersy w puli*ach galicyjskich:

Kapral Andrejczuk Dymitr 51 p. piech., 18 komp.

i. MsjiLnu średniego, rsnny; żola. A mster Bernard

58 p. p,, 16 kimp., z Marysmpols, ranny; 2«ła. Ba

kajosiok Mtkełtj 58 p. p. 15 komp. z Osław Małych,

ranny; żołn Dajssk Hryć 58 p. p.13 k«mp. Z De

:ohowa rsnny ; liaprsl Dissn.nri Samu«l 58 p. p. IS

komp. ie St(oBłswowa, rsn«y; żołn. Daytrowłm

Antoni, 58 p. p. 16 komp. z Tluaaeu, ranny; żo!n.

D)ciek Dymitr, 58 p. p. 13 komp. z Radozy ranny; rezor.

Drohoicirocki Uicbit 58 p. p. 16 komp.z Badnar«wa

laony ; ż.łn. D jjćba Piotr 58 p. p.13 komp. z No

wociólak, raimy; żołn. Htwaryga Wasyl 58 p, p. 16

Lomp. z Czeruii ty«a, rsnsy; kapral Hłarn Isydor 66

p. p. 13 komp. z W ’i_’:ór ,w}, ranny; żołn. H«b«łooki

Michał 59 p. p. 16 komp. z Krasna, ranny; loła. Kla

maczek Fedor 58 p. d . 13 komp. z Krylowa, ranny;

?,i-}ri Kołtuński Jan 58 p, p. 15 komp. z Maryampola,

ranny; freiter Koupa Filip 58 p. p. 16 kump. z D o

liny, rancy; kapral Mszyer Mikołaj BS p. p. 13 kom .

Paloca, ranny; kapral Matbpwaki Michał 58 p. p.

15 komp. z Grabowe*, /ubity; żołn, M o d w i d Piotr

58 p p, 13 komp., s Wiktorów», raany; żołn. Nalo

!;ty Proki p 45 p. p 8 Łom?, ranny; M m. Popowiez

Michił 58 r. 16 komp. z Krsssa ransy; żoła. Poż

ciiak .1ni 80 p. p ranny; żułn. Pycko Ołeksa 58

p. p. 13 koiup. z Uhrycio* a rauny; freiter Pyłyp

czuk J in 58 p. p. 15 kom,’), z Ridozy sablty; frel

er Py icrak T-odor 53 p. p. 15 komp. z H«wrylów

x.» z)bity; kapral R,czyńs** Michił 80 p. p. rann y;

!llo. K gcijń.ki Iffan 58 p. p. z Błudsik ranny;

Kapral Radnicki Jifl 58 j». p. 13 kompania z Prze

woali rauny; tołalrn Rydi J. 58 pułk piechoty

13 kompsula z Kuptzynirc ranny; - żołnierz

Szkoiuta Mikołaj, 58 p. p. 16 kom p. z Podpieczar,

ranny; reierwlsta Sem!glei Wsayl 53 p. p. 16 kcmp.

z Krzywotut, zabity ; żołnierz Wlesal 3rul, 58 p. p.

15 komp. z N a d »óroy, zabity; pospolltak Zdrada

Iwan, ża nda rm z Wierzbicy, zabity; reierwlata zapas.

Arbauek Aodrzfj, 46 p p, 12 komp, ranny; żołs.

Wacyk Jsn, 58 p. p, 13 kcmp. z Zanoesa, ranny;

freitar rezerwowy 94 p. p,, 3 komp. z Ozorni, ran

ny; żołn. S.haffer Marcin, 58 p p, 15 komp. z Ho

rcholin, rscny; freiter Semieniuk Michał, 58 p. p,

15 komp. z Kołodziejewka, zabity; żołn. Semieniuk

Piotr 58 p. p.. 13 kem?, z Łuk, ranny; żołn. Spa

riuk Dymitr, 58 p. p, 14 kcmp . ze Strymby, zabity;

freiterStefnciuk Iwan. 58 p. p.,

16 komp. z Kra

mtRO,r a m y; żola. O!ek.iuk M chał,

58 p.p, 15

tomp. z Hawryłówka, ranny; żołn. O *ca,rów Fiedor,

39 p. p, 16 ki mi. z Podpiecs,r, rauoy; freiter Per

cl.uiyn OieMsn 58 p. p, 15 ko mp . * C(erniejowa,

rmay; kspr,l Fe. !K Wasyl, 58 p. p , 16 komp. z 01o

j *w», ranny; żoł.i. Piesneia Jóitf, 94 p. p, 2 k o m p .

y T*rnd*f, muoy ; freiter Kolon Franciszek 98 p.p.,

4 kan*. z i)jt..nx*»" y, r**nnv ; żo!n.

Kuryk 80p. p,

ranny ; ioLi. Le»lu-r Jen, 58 p. p, 15 kemp. z Pa

sieczny, ranny ; żuło. Łukasiewlcs Jan, 80 p, p, ran

ty ; ż*łn. Młbsymow Ołeksa, 58 p. p,, 16 k omp .

z Sadzawy, ran: y; żołnierz Jakiwctuk Mikołaj, 58

P. niech, 13 kom?, z Dory, ranny; żołnierz Ka

neńAi f’ioir 58 p. n 15 komp. z Ty§mieuiey ranny;

lezerniata Fotijmi Iwan I. 58 p. p. 16 komp. z Bu

dr; ula rznuy; rezernista Fotujua I wa n U. 5}j p. p_

16 komp. z Dełiwy ranny; żołnierz Grodzicki Miko

łaj58p.j)

16 komp. z DHatyna ranny; frajter Bod,

*—

f*MI*Ł "agfBnfłl

rr-^\p*n iu«iuui u » m w iimi iii

i,CZAS wychodzi s wyjątkiem dni po niedzieli i świętach uroczystych dwa raz,y dziennic, a mianowicie:

o godzinie 6 rano i o godzinie 3 popołudniu.

Numer wieczorny 10 hal,, ranny 6 hal.}

PRENUMERATA WYNOSI:

wi-ał.

,na cały rok ]na kwartał ]na 1 miesiąc

w Krakow"ie w miejscu

.................................... j 30 b ro n

l 7kor. 50h. ,2 kor. 50 hsl.

p__,i

-z

ocnoi,:cem e! u do d o m u .................................. 36 ko r o n

9kor. -

13 l;or. -

Pocztą w państwie A!tstry n cklem ..................................................

36 koron

9kor.- 3 kor.—

"y ?Y%A P ° a t o w ą .............................. . . .

42 koron !10kor. 50 h. 3ker. 50 hal.

ro c z tą w państwie N iem i e cki e m ..................................................

42 koron ;10 kor. 50 n.3 kor. 50 hak

do wszystkich państw, należących do związku pocztowego 48 koron 12 k o r . -

4kor. -

v państwie rosyjskiem (abonament przez urzędy pocztowe) 18 rb. 80 k. I 4 rb. 70k. 1 rb. 60 kop.

edług urzędowego wykazu pism zagranicznych, mających debit w państwie rosyjskiem

onaiuent Czasu przyjmują urzędy pocztowe: w Petersburgu, Warszawie, Kijowie, Wilnie,

osKWie i Udesie. ^ innych miast i wsi lriożita prenumerować Czas, posyłając pocztą należytość

uo urzędu pocztowego najbliższego z powyżej wymienionych większych miast.

Prenumeratę i ogłoszenia przejmują: w W arszaw ie biuro ogłoszeń Ungra, L. i E. Metzl i Syn,

Międzynarodowe Bturo ogłoszeń — w Kijowie księgarnia L. Idzikowskiego — W W ilnie biuro

’

_______

dzienników K. Taubera.

1 of 2 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Download file

Download file

Deleting a comment

Advanced search

Suggest correction