Mirador viewer

Dziennik Polski.

Annotations

Showing 361 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

ROK V

Nr 302 (1713)

KRAKÓW

Środa 2 XI 1S49

Dziś na stronie 2 ; Kiełkują zdrow e pędy

C ena 5 zł

Krakowscy

przodownicy pracy

JÓZEF GRUCA

R y s .

t G ł o w a c k i

iasek przyniesiony przez Wi'

słę, leżący na jej dnie — nie

kosztuje nic, Ten sam piasek,

władowany na wagon — metr

sześcienny piasku albo żwiru ko

sztuje od 600—1.500 zł. Co skła

da się na tę cenę? A więc koszt

narzędzi, użytych i zniszczonych

przy jego wydobyciu, koszt u

żytych i niszczących Się przy je'

go transporcie barek i galarów,

cena energii elektrycznej, jaką

zużył transporter, przenoszący

go z galaru czy barki na wagon.

Ale to wszystko — w podsumo

waniu — to tylko część ceny pia

sku, jednego z podstawowych

materiałów budowlanych. Częścią najważniejszą jest ludzka

pracą.Józef Gruca, młody- 2U'letni

chłopiec, zatrudniony w Pań

stwowym Przedsiębiorstwie Ro

bót Komunikacyjnych Nr 5 —

przodownik pracy tego przedsię

biorstwa, jest jednym z tych,

którzy w cenę piasku, tę wyrażo'

ną w złotych, i tę, której wyra

zić w cyfrach nie można, a któ

ra oznacza, że możemy budować

dużo i budować jeszcze więcej —

włożyli najwięcej. Jego grupa ła

duje na jedną zmianę do 140 m

sześć, piasku na wagon. Przetłu'

maczmy tę cyfrę na fakty: ozna

cza ona, że pięciu ludzi na 8 go

dzin przerzuca"łopatami 140 brył

piasku, z których każda ma metr

szerokości, metr długości i tyle

samo wysokości.

Wiemy, że Józef Gruca i jego

koledzy zarabiają dobrze, ale to

jeszcze nie wyjaśnia wszystkiego.

Wiemy także, że Józef Gruca i

jego koledzy zdają sobie sprawę,

jaką wartość przedstawia dla

polskiej gospodarki, dla budow

nictwa przeładowany przez nichmateriał. I to wyjaśnia wszyst

ko. (kw)

Księża przestrzegają

praw republiki

ałkowita swoboda praktyk reli

gijnych proklamowana niejedno,krotnie przez rządy krajów demo

kracji ludowej, posiada tak jedno

znaczny charakter i poparta jest tylu konkretnymi czynami, że można

by przypuszczać iż nic nie powinnozakłócić dobrych stosunków miedzy

Kościołem a Państwem. Niemniej je

dnak istnieją ośrodki, którym zależy

na tworzeniu sztucznych nieporozu

j mień i rozdmuchiwaniu drobnychsporów. Nie trzeba chyba wskazywać

na fakt, że głównym ośrodkiem wi

ckrzeń jest jeszcze ciągle Watykan,

wiernie wykonujący polecenia de

, partamentu stanu, kolportującego u

stawicznie i uporczywie fałszywe i

prowokacyjne wiadomości o rzeko

mym prześladowaniu religij w kra

jach demokracji ludowej.

Poważny cios spotkał ostatnio wa

tykańskich wichrzycieli w Czecho

słowacji. Biskupi czechosłowaccy ro

zesłali do księży okólnik, w którym

zalecają im aby przyjmowali uposa

żenią państwowe w myśl nowej usta

my kościelnej i aby złożyli wymaga

ną przez nową ustawę przysięgę

wierności wobec państwa.Nie ulega wątpliwości, że na po

stawę czechosłowackiego episkopatu

wpłynęła postawa niższego kleru iSianów isko ludu czechosłowackiego,

który nie chciał i nie mógł dalej

znosić nieuzasadnionego i celoworozdmuchiwanego konfliktu między

( Kościołem i Państwem. Katolicy w

Czechosłowacji, podobnie jak zresztą

olbrzymia większość katolików w in

nych krajach demokracji ludowej ro

zumie dobrze, że nic poza złą wolą

Watykanu nie stoi na przeszkodzie

równoczesnemu wykonywaniu prak

tyk religijnych i spełnianiu obywa

telskich obowiązków.

Próby rozdwajania społeczeństwa

czechosłowackiego na „wierzących" i

„niewierzących", próby wywołania

w duszach milionów katolików cze

chosłowackich rozdarcia wewnętrz

■ nego i nieufności wobec rządu, do

znały niepowodzenia. „Nawet wyż

sza hierarchia kościelna — pisze w

związku z tym „Rude prawo" —

zmuszona była przyznać się do cał

kowitego fiaska swej akcji, mającej

na celu judzenie kleru przeciwko

państwu. Wyższa hierarchia kościelna musi przyznać, że zwykli księża

chętnie przestrzegają praw republi

ki j przyjmują uposażenia rządowe,

wykazując w ten sposób swe zaufa

nie do ustroju demokracji ludowej.

Fakty te dowodzą, że państwo ludo

we demokratyczne odniosło znowu

wielkie zwycięstwo nad rodzimą re

akcją. Reakcyjna hierarchia kościel

na wykazała swą słabość wobec co

raz bardziej rosnącej siły demokracji

ludowej".Na przykładzie czechosłowackim o

kazało się, że reakcyjna część hierar

chii kościelnej nie ma dość siły, abyprzeciwstawić się pragnieniom ^ol

brzymiej większości narodu, aprobu

jącego bez zastrzeżeń politykę spra

wiedliwości społecznej realizowanej

przez demokratyczny rząd. Okazało

się, że wówczas gdy reakcyjna częśćkleru próbuje przeweksiować zagad

nienia religijne na płaszczyznę poli

tyczną, gdy usiłuje wbrew uczuciomwierzących przeszkadzać w budowa

niu nowego ustroju — musi doznać

niepowodzenia. Okazało się również,

że odrobiną zdrowego rozsądku mo

że doprowadzić do całkowitej likwi

dacji sporów j niesnasek, które nicwspólnego nie mają ze sprawami

wiary, a potrzebne są jedynie wro

gom państwa i wrogom ludu.

Przykład Czechosłowacji pozwala

nam stwierdzić, że jasna postawa .

rządu, cieszącego się poparciem wię

kszości narodu, popacciem mas ludo

wych — musi doprowadzić do fiaska

wszelkie próby wykorzystania reli-gii dla celów brudnej i antyludowej

polityki. (Z. SJ

Strajk! protestacyjne

w© Włoszech

Rzym, 2 listopada (PAP). Powszechny 8-godzinny strajk, prokla

mowany 31 październ ka przez wio

ską konfederację pracy na znak pro

esiu przeciwko krwawej prowokacji policji w okręgu miasta Cro

tone (Kalabria), przeszedł w atmo

sferze solidarności i dyscypliny mas

pracujących.Na miejsce, gdzie doszło do krwa

wych zajść udała się komisja członków parlamentu partii demokra

tycznych.

H ołd p oległym w w a lce

o P o lsk ę w oln ą I lu d ow ą

P r z e b ie g u roczystości w W arszaw ie

Warszawa, 2 listopada (PAP). W dniu 1 listopada br. ludność stolicy

czcząc pamięć zmarłych, szczególnie głęboki hołd złożyła poległym bo

haterom walk o Polskę ludową.

Na cmentarzach, w miejscach straceń i przy pomnikach bohaterów

społeczeństwo warszawskie dało wyraz swej pamięci o najlepszych synach ojczyzny, poległych w walce z faszystowskim najeźdźcą.

Żałobna uroczystość odbyła się nawojskowym cmentarzu Powązkow

skim, gdzie złożono do grobu zwłoki

ekshumowanych żołnierzy GwardiiLudowej — Jana Fajge pseud. „Ro

man-Murzyn" i Władysława Bu

czyńskiego pseud. „Kazimierz-Dę

biak“, poległych w walce z okupantem. Na uroczystość przybyły dele

gacje Wojska Polskiego, partii poli

tycznych, organizacji młodzieżowych

i społecznych oraz tysiączne rzesze

mieszkańców stolicy.

Po złożeniu wieńców przez po

szczególne delegacje wśród głębokiej

ciszy, przemówiła w imieniu zarządu

głównego ZMP towarzyszka walkpoległych gwardzistów, ob. Jawor

ska. Mówiąc o ich życiu i działalno

ści, ob. Jaworska stwierdziła m. in.:„Dali oni nam wzór hartu, wytrwa

łości w walce i pracy, ofiarności i

poświęcenia dla Polski ludowej. Ucz

cimy najlepiej ich pamięć, gdy z ró

wnym jak oni hartem, ofiarnościąi wytrwałością pracować będziemy

dla sprawy, za którą oni dali życie".

symbolem męczeństwa. W Polscektóra szybko kroczy do socjalizmu,

Cytadela jest niemym świadectwem

niezniszczalności tej idei, którą cari burżuazja polska chcieli unicestwić

na zawsze — niezniszczalność ideisocjalizmu, która dziś zwyciężyła i

na której opiera się nasze państwoludowe. Zlikwidowaliśmy w Polsce

na zawsze władzę reakcji. Dzieło

proletariatczyków, lewicy PPS,

SDKP i L-owców i komunistów —żyje i rozwija się. Od poległych bo

jowników uczmy się hartu i wier

ności dla idei socjalizmu.Walka nie jest skończona, testa

ment rewolucjonistów nie będziewypełniony do końca, dopóki trwa

walka reakcji z postępem.

Spadkobiercy rewolucjonistów ma

ją obowiązek wytężenia wszystkichsił w walce z siłami reakcji, by

umacniać ludową ojczyznę, umacniać

jedność narodu w walce o pokój, pogłębiać idee wieczystego sojuszu z

ZSRR i krajami demokracji ludo

wej i oddać siły sprawie przyspie

szenia w Polsce socjalistycznego budownictwa

Gdy w walce o te ideały — stwierdza mówca — okażemy ten sam bart,

który okazali członkowie pierwszego

proletariatu, PPS lewicy, SDKP i Li KPP — Waryński, Okrzeja.

Kasprzak, Baron, Hibner i wielu,wielu innych naszych poprzedników,

nauczycieli, bohaterów — wtedy żyćbędzie i kwitnąć nasze dzieło —

Polska socjalistyczna, umiłowana oj

czyzna naszego ludu".Orkiestra wojskowa gra .Między

narodówkę".

Delegacje udają się ze sztandarami i wieńcami do grobu Hibnera,

Kniewskiego i Rutkowskiego.Mogiła pokrywa się stosami wień

ców. Składają je delegacje komitetu

warszawskiego PZPR, komitetówdzieln'cowych PZPR, Związku Bo

jowników o Wolność i demokrację,

weteranów rewolucji 1905 roku, Towarzystwa Przyjaciół Żołnierza i in.

N a s t o k a c h C y t a d e l i

Dnia 1 listopada br. w godzinachrannych ulicami stolicy ciągnęły po

chody z czerwonymi sztandarami po

krytymi kirem. Pochody podążały do

stoków Cytadeli, aby na miejscu

straceń złożyć hołd najlepszym synom ludu polskiego, którzy zginęli

w walce z caratem i rodzimą burżu

azją.Wzdłuż stopni, wiodących do bra

my straceń ustawiły się poczty

sztandarowe, delegacje partii i stron

nictw politycznych, delegacje zewszystkich zakładów pracy i uczelni

Warszawy i tłumy mieszkańców sto

licy.Po odegraniu przez orkiestrę hy

mnu mas pracujących całego świata— „Międzynarodówki" uroczystość

żałobną zagaił ob. Owczarek, sekre

tarz komitetu PZPR dzielnicy Żoliborz, której mieszkańcy opiekują

się grobami bohaterów, pochowa

nych na stokach Cytadeli, po czymprzemówił I sekretarz komitetu war

szawskiego PZPR ob. St. Zawadzki.

„Zebraliśmy się na stokach Cyta

deli warszawskiej — aby oddać hołd

najlepszym synom proletariatu, za

mordowanym przez oprawców carskich i rządy przedwrześni owe. Od

dając hołd prochom bojownikówproletariackich pokoleń, przychodzi

my jednocześnie czerpać z ich życia

i walki siłę i wzór dla nas".Przypominając, że pierwsze szu

bienice w Polsce po 1863 roku postawił car na stokach Cytadeli w r.

1886, aby stracić proletariatczyków:

Bardowskiego, Kunickiego, Pietru

sińskiego i Ossowskiego, mówca

podkreśla, że w tym samym czasie

burżuazja polska, czerpiąca zyski zrozwijającego się przemysłu, głosiła,

że należy zająć się gospodarką a nie

walką z caratem.„Pod pseudopatriotycznymi hasła

mi budowy polskiej gospodarki kry

ła się ideologia zadowolonych z carskiego panowania nowo-bogackich,

którzy w kapitulacji wobec caratu

widzieli podstawę rozszerzenia i u-trzymania swego bogactwa".

Partia „Proletariat" rozumiała, że

istnieje konieczność połączenia sil

proletariatu polskiego i proletariatu

rosyjskiego do walki z caratem. Rozumiał to również rosyjski ruch re

wolucyjny, rozumieli to najlepsi

przedstawiciele narodu rosyjskiego.

Stracony przez carat Piotr Bardo

wski był Rosjaninem, członkiem

„Proletariatu", który ginąc na szubienicy wzniósł okrzyk „Niech żyje

swoboda". Bardowskiego zaprowa

dził do szeregów rewolucji interna

cjonalizm proletariacki, zaprowadzi

ło go zrozumienie jedności interesówwałczącego proletariatu polskiego i

rosyjskiego. Za te idee Bardowski

oddał życie".

Dz'ęki zwycięstwu Rewolucji Październikowej, Polska odzyskała nie

podległość. Burżuazja polska okazała

się godnym następcą caratu w dziele

dławien'a rewolucyjnego ruchu robotniczego. Z jej to rozkazu rozstrze

lani zostali członkowie KPP towarzysze: Hibner, Kniewski i Rutkowski.

Mówca cytuje słowa Hibnera:

„Jestem członk’em Komitetu Warszawskiego Komunistycznej Partii

Polski. Już w roku 1905 z radościąwalczyłem o wolność Polski. Czy

niłem to, bo wierzyłem, że jeśli powstanie Polska mepodległa, będzie to

Polska robotników i chłopów. O ta

ką Polskę walczył mój ojciec w reku 1863".

Władysław Hibner syn powstańca 1863 roku, wymarzonej przez

siebie Polski nie doczekał Zamordował go rząd polskiej reakcji, który

w Komunistycznej Partii Polski i wZwiązku Radzieckim widział śmier

telnego wroga.

Polityka ta wepchnęła sanację wobjęcia hitleryzmu i wtrąciła Polskę

w najstraszl wszą w jej historiiklęskę. Współwinna za klęskę wrze

śniową była również prawicowa a-gentura w ruchu robotniczym, która

rozbijając jedność i siłę szeregówrobotniczych ułatwiła polskiej bur

żuazji zdobycie i umocnienie władzy.-

Ofiary Cytadeli — oświadcza mów

ca — oskarżają również zdrajców

ruchu robotniczego. Dlatego winnyone zmobilizować nas do walki

przeciwko ęesztkom wpływów so

cjal-demokratyzmu, nacjonalizmu ioportunizmu.

Dzisiaj Cytadela jest nie tylko

Ż y w i — u m a r ły m

Kraków w hołdzie pam ięci oiiar faszyzmu

1 listopada, w dniu Święta Pole

głych, żywi oddają hołd umarłym,

specjalnym pietyzmem otaczając

miejsca martyrologii i groby ofiar

faszyzmu. Toteż wokół grobów pole

głych partyzantów i żołnierzy ra

dzieckich oraz przy mauzoleum za

mordowanych w Oświęcimiu zgro

madziły się na cmentarzu Rakowic

kim liczne delegacje władz, partii,wojska i organizacji z wicewojewo

dą mgr Rubińskim, I sekretarzem

KM PZPR Legomskkn przewodni

czącym MRN mgr Wójcikiem, prezy

dentem miasta posłem H. Dobrowol

skim na czele oraz rzesze społeczeń

stwa krakowskiego.— Miliony cieni ofiar faszyzmu —

powiedział ido zebranych przew. Wój

cik — przesuwają się dzi9iaj przed

naszymi oczyma jako mocny protest

przeciw tym silom, które pchają na

rody do nowej awantury. Świat od

rodziłrfsię na coraz to potężniejących

podstawach trwałego pokoju i dlatego cieszymy się, że i w Niemczech

powstała dzisiaj demokratyczna re

publika ludowa. Upewnia nas to w

przeświadczeniu, że idea międzyna

rodowej solidarności i pokoju odnie

sie , ostateczne zwycięstwo.

O ten pokój i zbudowanie szczę

śliwego życia walczymy razem z naszym sojusznikiem, Związkiem Ra.

dzieckim — mówił prezydent Dobro,

wolski — i dlatego dzisiaj z wdzię

cznością i czcią wspominamy tych

żołnierzy polskich i radzieckich, copolegli w obronie Krakowa. Ta

wspólnie przelana krew scemento

wała na zawsze przyjaźń naszych o

bu narodów.Po przemówieniach zgromadzeni

chwila ciszy odali hołd pamięci poległych. po czym przy dźwięku werbli

mauzoleum ofiar oświęcimskich, grób

partyzantów i mogiła żołnierzy ra

dzieckich pokryte zostały licznymiwieńcami.

28 października 1943 r. na dziedziń

cu synagogi przy ul. Szerokiej pozbawionych zostało życia przez fa

szystów hitlerowskich 30 Polaków.

Pam-ięć tych cichych bohaterów ucz

czona została w dniu Święta Pole

głych odsłonięciem na tym miejscu

pomnika, ufundowanego staraniem

mieszkańców dzielnicy Kazimierz.

Katastrofa samolotowa w USA

Nowy Jork, 2 listopada (PAP). Nadlotniskiem w Waszyngtonie nastąpiło

zderzenie samolotu pasażerskiego zsamolotem wojskowym. Oba samo

loty uległy rozbiciu. W katastrofie

-zginęło około 30 osób.

^S< Do moskwy przybył ambasadorCh ńskiej Republiki Ludowej Wang—

Tsia-Siang oraz personel ambasady.

S a ty r a p o lity c z n a

D e w a lu a c ja w k r z y w y m z w ie r c ia d le

DOLAR: „Przyrzeknijcie mi posłuszeństwo, idźcie za mną ręka w rękę, a w tempie iście amerykańskim d*prowadzę ivus do stanw trwałej szczęśliwości

1 of 4 • Strona 1

Mirador viewer

Dziennik Polski.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Pobieranie pliku

Pobieranie pliku

Usuwanie komentarza

Wyszukiwanie zaawansowane

Zgłaszanie błędu