Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 662 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

N" 480

Piątek 21 Października 1910.

Rocznik LXni.fl

CZAS

(Numer poranny).

Rada narocloA\a.

Lwow. (Tel. wł.) Rada narodowa zebrała się

wczoraj dla ukonstytuowania. Wybrano prze

wodniczącym pos. Tadeusza Cień skiego, za

stępcami przewodniczącego pos. Stanisława N i e

zabitowskiego, Dra Tadeusza

Rutow

skiego i Dra Franciszka Stefczyka, sekre

tarzem pos. Albina Rayskiego. Wybór skarb

nika i komitetu wykonawczego odroczono do

następnego posiedzenia, które się odbędzie dzi

siaj o godzinie 6 wieczorem.

Sejmowa reforma wyborcza.

Lwów. (Teł. wł.) Wczoraj wieczorem odbyło

się posiedzenie komisyi reformy wyborczej dla

uchwalonego przez Sejm wniosku pos. Leo, aby

komisya zdała do trzech dni sprawę z dotych

czasowych swoich czynności.

Po przeprowadzonej dyskusyi komisya u

chwałiła upoważnić przewodniczą

cego swego pos. Głąbińskiego do

przedstawienia sprawozdania z do

tychczasowych prac z następują

cym wnioskiem:

Sejm przyjmując do wiadomości sprawo

zdanie komisyi reformy wyborczej o dotych

czasowym przebiegu jej obrad nad sprawą

reformy wyborczej, poleca komisyi reformy

wyborczej, by użyła wszelkich starań, a by

sprawozdanie komisyi z projek

tem ustawy o zmianie krajowej

ordynacyi wyborczej przedłożo

ne zostało Sejmowi jeszcze w o

becnej sesyi sejmowej.

Sejm obradował następnie nad wnioskiem na

głym przeciw przedłożeniom podatkowym wy

działu krajowego. Po kilku mowach obstruk*

°yjnych, posiedzenie zamknięto.

Kierownictwu marynarki wyrażono uznanie za

starania o rozwój floty wojennej.

KPsrosfi.wodne*

Lwów. (Tel. w ł) Kluby prawicy, lewi

cy demokratycznej i ludowy obrado

wały wczoraj w sprawie kanałów

wodnych. Na posiedzeniach klubów prawicy

i ludowego był obecny minister skarbu Dr B i

liński i namiestnik D r Bobrzyński, na po

siedzeniu klubu ludowców był nadto zaproszony

marszałek krajowy hr. Badeni.

Na dzisiejszem posiedzeniu lewicy demokra

tycznej ma być obecnym Dr Biliński, celem u

dzielenia wyjaśnień w sprawie dróg wodnych.

Wczoraj obradowała również komisya parla

mentarna prawicy w sprawie kanałów wodnych.

Dowiaduję się z kół poselskich, że komisya

parlamentarna prawicy zajęła w spra

w ie kanałów wobec ministra skarbu

życzliwe stanowisko. Klub prawicy wy

dał o swoich obradach komunikat.

W klubie ludowym minister skarbu Dr

Biliński złożył to śamo oświadczenie, jakie

wypowiedział podczas konferencyi prezydyów

klubów sejmowych. Nad sprawą tą przeprowa

dzono dyskusyę informacyjną, uchwały jednakże

nie powzięto żadnej, gdyż ostateczna de

cyzya zależną jest od Rady naczelnej

stronnictwa ludowego, która w krótkim czasie

ma zająć się tą sprawą.

W klubie lewicy demokratycznej

przeważna część mówców oświadczyła się z a

wykonaniem ustawy kanałowej.

Lwów. (B. kor.) Klub prawicy sejmowej prze

prowadził wczoraj wieczorem dyskusyę w spra

wie budowy kanałów wodnych,’ przyczem

uchwalono wprawdzie żadnej rezolucyi, ujawni

ła się jednakże opinia większości mówców w kie

runku następującym:

Przedewszystkiem uznano dotychczaso

we stanowisko Koła polskiego wiedeń

skiego w sprawie dróg wodnych; jednakże nie

zapoznając trudnej Bytuacyi politycznej i fin

sowej w Austryi wyrażono opinię, że obecnie

możliwem byłoby wejść w układy

ewentualne odpowiednie odszkodo

wanie za niewykonanie ustawy kanałowej.

Wyrażono dalej przekonanie, że w danym ra

zie o użyciu ewentualnego odszkodo

wania rozstrzygnąćby miał Sejm na

wniosek wydziału krajowego, przyczem utwo

rżenie funduszu kanałowego albo budowy

drogi wodnej Dni estr-Wi sł a miałoby

być wzięte pod rozwagę.

Podniesiono nadto, iż zmiana ustawy państwo

wej z roku 1907 o budowie kanałów w żadnym

razie n ie może w czemkolwiek naru

szać praw nabytych ustawami krajo

wemi z lat 1901 i 1902, oraz 1907 co do

regulacyi rzek, zabudowania potoków

dzikich, tudzież w tych ustawach unormowane

go stosunku co do pokrycia kosztów tych robót

Wyrażono wreszcie usilne życzenie skierowa

ne do rządu, aby z powodu zawodu, który tra

fia kraj w sprawie kanałów, rząd w polity

ce taryfowej o tyle silniej popiera

interesa naszego rolnictwa i prze

mysłu.

Sprawyfrolnicze

Lwów. (Teł. wł,) Komisya gospodarstwa kra

jowego po referacie pos. Krzysztofowicz a uchwa

Ma wczoraj sprawozdanie o czynności wydziału

krajowego w sprawach rolniczych. Uchwalono

przytem rezolucyę do rządu w sprawie odda

nia krajowi w administracyę domen

państwowych i aby przyspieszył udzielenie

opinii o projekcie nowej ustawy la

sowej.

Ugoda czesko-niemiecka.

Wiedeń. (Tel. pryw.) Z Pragi dochodzą wa

żne wiadomości. Jak było do przewidzenia,

w najtrudniejszej kw estyi dwujęzyczności

miasta Pragi kompromis został zawarty.

W snbkomitecie uchwalono kompromis tego

rodzaju, że miasta na ogół zachowują

autonomię co do oznaczania swego

języka urzędowego, jednakże miasto

Praga obowiązane jest w swoim za

kresie działania wszelkie ogłoszenia

wydawać w dwóch językach i przyj

mować podania niemieckie. Niemieckie

podania mogą być wprawdzie po czesku zała

twiane, jednakże z dodatkiem niemieckiego tłó

maczenia, którego dokonać ma binro tłómaczów

przy wydziale krajowym.

Ten kompromis popchnął sprawę tak dalece

n aprzód, że dzisiaj prawie niewątpli*

wemjest pomyślne jej załatwienie

przynajmniej w komisyi. Przełożeni subkomite

tów zeszli się też na naradę, aby zadecydować

w jaki sposób i kiedy wystąpić z referatem

w komisyi, a wzgędnie w pełnym sejmie.

Na wtorek prace nie będą jeszcze gotowe,

prawdopodobnie więc też we wtorek posiedzenia

sejmu nie będzie. Sądzą jednakże, że z końcem

przyszłego tygodnia sprawa dojrzeje do refera

tu. Przedtem zbiorą się poszczególne kluby, a

skoro te kluby udzielą uchwałom komisyi swe

go placet, nic nie stanie na przeszkodzie przed

łożenia sprawy sejmowi. Obliczają, że do tygo

dnia praca będzie ukończoną.

W związku z tem, jak było do przewidzenia,

wzmagają się pogłoski o rekonstrnk*

cyi gabinetu.

Rada państwa w takim razie zebrała

by się po 15 listopada i — jak niektórzy

twierdzą — zastałaby już może gabinet zmie

niony.

Wypłaty w gotówce.

Podwyższenie stopy procentowej.

Londyn. (B. kor.) Bank angielski podwyż

szył stopę procentową z 4°/0 na 5%.

Wiedeń. (Tel. wŁ) Podniesienie dyskontu ban

ku angielskiego z 4 na 5°/0 wywołało wielkie

wrażenie. Ogół był przygotowany na pod

wyższenie, ale nie na tak znaczne. Jak zapew

niają , bank austro-węgierski będzie

musiał w ciągu następnego tygodnia

ównież o l° /0 eskont podnieść.

Bruksela. (B. kor.) Bank narodowy

podwyższył stopę procentową z 4y2

na, 5 n/o—

Wiedeń. (Tel. wł.) Rokowania między aa

stryackimi a węgierskimi referentami w kwestyi

podjęcia wypłat w gotówce na razie ukończono,

jednakże ewentualnie będą one kontynuowane

w Budapeszcie.

W kołach poinformowanych twierdzą," że re

ferenci zgodzą się tylko na ogólną

formułę codo supozycyj, przy ja^

kich wy płaty w gotówce mają być

podjęte.

Z austryackiej strony, jak słychać, zajmują

stanowisko,* że te supozycye nie dadzą się cyf

rowo albo technicznie dosłownie oznaczyć, a

tylko wskazać można na pewne ogólne oznaki,

któreby były dla podjęcia wypłat w gotówce

korzystne, jak spokój na zewnątrz, pewna kon

junktura na wewnątrz, korzystne położenie mo

netarne banku i t. d.

PrwiprsjeklODi,_T L,...

na Morawach.

Berno. (B. kor.) W sejmie zgłoszono wczoraj

ze strony socyalisiycznej i niemieckiej wniosek

I,ag ) pizeeiw podjęciu wypłat w gotówce.

Zbrojenia morskie Austro-Węgier.

Wiedeń. (B. kor.) W komisyi marynarki de

legacyi węgierskiej komendant marynarki M onte

couccoli oświadczył, że w r. 1909 nie mógł

przedłożyć programu budowy nowych

o k r ę t ó w, ponieważ delegacye się nie zebrały.

Przy wielkich zbrojeniach flot innych mocarstw

Austrya nie mogła się zrzec wszelkiego znacze

nia na morzu. Dlatego też przyjęto ofertę »Sta

bilimento Technico", na podstawie której przed

siębiorstwu temu dano plany dwóch wiel

kich okrętów wojennych, które też przed

siębiorstwo buduje na własny rachunek; do u

mowy o cenę nie przyszło i nie dano zaliczki,

a więc prawo delegacyj uchwalenia kredytu by

ło strzeżonem. W r. 1911 przedłożony bę

dzie delegacyi program budowy okrę

tów rozłożony na szereg lat. Budżet na

rok 1910 jest budżetem normalnym. Częściowa

mobilizacya floty w zupełności się powiodła.

Mówca dawał wyjaśnienia o obecnym stanie flo

ty. Zarząd marynarki czyni co może, ale flota

z powodu braku środków zajmuje ostatnie miej

sce wśród wielkich państw. Koniecznem jest

podwyższenie ilości rekruta mary

narki. Budżet na rok 1911 zawierać będzie

tylko niezbędne żądania dla utrzymania floty

przynajmniej na poziomie z roku 1860.

Del. Bathyany podnosi, że *Stabilimento

Technico* nie byłby rozpoczął budowy ko

sztującej 120 milionów, gdyby nie miał

uspokajających zapewnień, przez co już prawo

delegacyj swobodnego uchwalania kredytów jest

naruszonem. Austrya, nie posiadając kolonij

handlu zamorskiego, nie potrzebuje zbyt silnej

floty, zaś wzgląd na sojusze nie wart budowa

nia nowych okrętów. Żąda wyjaśnień co do kon

cesyj wojskowych i udziału przemysłu węgier

skiego w budowach. Wreszcie oświadczył się

mówca przeciw budżetowi.

Następni raowcy żądali również udziału prze

mysłu węgierskiego przynajmniej w stosunku

do kwoty.

Prezydent ministrów hr. Khuen-Hederva

r y zauważył, że rząd węgierski nie wziął na

siebie żadnej odpowiedzialności w sprawie bu

dowy nowych okrętów.

Hr. Montecouccoli zapewnia, że w przy

szłości będzie się starał, aby przemysł węgierski

był w stosunku do kwoty uwzględniony.

Komisya przyjęła budżet *i) kredyt

nadzwyczajny w sumie 54 milionów,

Katastrofa balonu.

St. Louis. (B. kor.) Niemiecki balon

Cherburg", który ubiegał się o nagrodę Gor

don Benneta, spadł z dwoma pasażera

mi Asman-nem i Vogtem z wysokości

18.000 stóp z ogromną szybkością

do jeziora Nipising. Asmann odniósł

ranienia. Obaj dopłynęli do brzegu i prze

pędzili noc w lesie. Rano Indyanie zaprowadzili

ich do szpitala.

Mięso argentyńskie w Wiedniu.

Wiedeń. (Tel. pryw.) Wczoraj nadeszły tu

cztery wagony mięsa argentyńskiego, które dzi

siaj oddane będzie do sprzedaży.

Rozbiór Persyi.

Berlin. (Tel. pryw.) Sprawa perska zajmuje

całą prasę w wysokim stopniu. W dyplomatycz

nych kołach wskazują na to, że angielsko

osyjski traktat z r. 1907, w którym u

zna ną jest zasada niemiesz ania się do

spraw perskie h, podany został do wiado

mości wszystkich mocarstw, a więc według zwy

czaju dyplomatycznego także zmiana tej

umowy powinna była tym. mocar

stwom być zakomunikowaną.

Wystąpienie Anglii i Rosyi wobec Persyi na

zywają tutaj pierwszym występem sekretarza

stanu Nikolsona, a zarazem pożegnalnym wystę

pem Izwolskiego. Nikolson uchodzi za bezwzględ

nego polityka i znane są jego doskonałe sto

sunki z Rosyą.

Zdaje się, że Anglia i Rosya zawarły

uż nowy układ co do Persyi i że układ

ten uzyskał zgodę Francyi w zamian za

poparcie warunków francuskich pożyczki ture

ckiej.

Obawiają się, że angielsko-rosyjskie"postępo

wanie wobec Persyi wywoła fatalne skutki

w Turcyi. Turcya znalazłaby się w najgorszej

pozycyi, gdyby przyszło do podziału sąsiednie

go państwa.

Stanowisko Niemiec i Austryi.

Wiedeń. (Tel. pryw.) Z Londynu telegrafują,

że korespondent Standardu’ donosi z Berlina

ze źródła pewnego, iż w sprawie rosyjsko - an

gielskiego postępowania przeciw Persyi odby

wa się wy miana zdań mjiędzy gabine

tem berlińskim a wiedeńskim. Celem

jest wspólny protest prz.eciw postępo

waniu Anglii. W Berlinie liczą na to, że Au

strya w tym wypadku odda Niemcom usługi ta

kie, jakie one oddały jej podczas przesilenia

aneksyjnego.

W związku z tą depeszą telegrafuje beilióski

korespondent laghlatt’u , że wymiana zdań w tym

przedmiocie pomiędzy W’iedniem a Berlinem się

toczy, jednakże niepotwierdzająsię wia

domości, jakoby istniał zamiar pro

testu.

Nota rządu perskiego.

Teheran. (B. Reutera) Rząd perski nie wysłał

dotąd jeszcze odpowiedzi na notę rządu angiel;

skiego. Z dobrego źródła słychać o treści odpo

wiedzi, która prawdopodobnie w sobotę będzie

wręczoną w Londynie, co następuje:

Rząd perski jest zdania, że rozruchy

w kraju zostały głównie wywołane

obecnością wojsk obcych, które u reak

cyonistów wzbudziły fałszywe nadzieje ponowne

go powołania poprzedniego szacha. Rząd sądzi

dalej, że rozruchy wywołane zostały bezsku

tecznością starań o pożyczkę. Dalej

wskaże nota, że jeszcze obecnie odbywają się

rokowania między rządem perskim a angielskim

domem bankowym w sprawie zaciągnięcia po

życzki, która ma być użytą na przywrócenie

porządku. Wkońcu prosi nota rząd angielski

pozwolenie na podwyższenie ceł

o lO%, który tó wyższy dochód ma być użyty

n a utrzymanie porządku.

*-»

-----------

KRONIKA.

Kraków, piątek, d i. 21 października.

D*ió:

Kalendarzyk kościelny: Urszuli z tow. i Hilaryona.

Kalendarzyk astronomiczny: Wschód słońca o go

dżinie 6 13, zachód o godzinie 4-37. długość dnia go

dżin10-21

___________

Teatr miejski: ,Żydzi*.

Teatr ludowy: ,Chcę sobie pohulać*.

Koncert p. Heleny Łowczyńskiej o godz. wpoł do 8

wieczorem w sali prób Starego Teatru.

Walne zgromadzenie krakowskiego Koła Związku

urzędników bankowych i kas oszczędności w Austryi,

w Resursie urzędniczej o godz. wpół do 8 wieczór.

W ystaw a owoców w Towarzystwie rolniczem.

Grobowiec dla poległych w r. 1S48.

Posiedzenie komitetu budowy grobowca dla pole

głych w r. 1848 w Krakowie odbędzie się w nie

dzielę dn. 23 b . m. w sali Rady powiatowej o godz

Pożyczka turecka.

Paryż . (Aj. Havasa) Wieczorem była rozpo

wszechnioną na giełdzie pogłoska, że r o k o

wania w sprawie pożyczki tureckiej

ostatecznie się rozbiły. W ministerstwie

spraw zagranicznych niema potwierdzenia tych

wiadomości.

Choroba królewicza serbskiego.

Belgrad. (B. kor.) Stan zdrowia królewicza

jest poważny.

Belgrad. (B. kor.) O godz. 10 wieczorem wy

dano następujący komunikat o stanie zdrowia

następcy tronu Aleksandra: ,Płuca po obu stro

nach są zupełnie czyste. Objawy także i po

prawej stronie opłucnej nie postępują. Oddech

36, sensorium trochę jaśniejsze, pacyent intere

suje się bardziej otoczeniem, puls stale 108, naj

wyższa temperatura 39-8*.

Belgrad. (B. kor.) Według biuletyuu, wyda

nego późnym wieczorem, w stanie zdrowia na

stępcy tronu nastąpiło lekkie polepszenie

Belgrad. (B. kor.) Sknpsztyna uchwaliła je

dnogłośnie wniosek prezydenta Nikolića o wyra

żenie królowi współczucia w boleści, jaka go

spotkała z powodu zasłabnięcia następcy tronu

Aleksandra.

zac]

kypOlsk

Wszelkich wyjaś nień udziela Dr Kalikst Krzyżanow

ski (Lwów-namiestnictwo).

Proces docenta uniwersytetu, z Wie

n i a telefonują: Sąd tutejszy uwolnił docenta pry

watnego uniwersytetu praskiego Dra Luckscha, który

był dawniej zajęty w Czerniowcach, oskarżonego o

przekroczenie przeciw bezpieczeństwu życia, ponie

waż w laboratoryum chemicznem w Czerniowcach,

gdzie badał bakterye nosacizny, pękło mu naczyńko

bakteryami jeszcze nie zabitemi, co spowodowało

śmierć dwóch osób.

Z sali koncertowej.

Wieczór starych mistrzów: pianistka p. Landowska.

zamordowano.

,Ho*

Szcze

przed południem.

O reformę wyborczą. Wczoraj odbyło się

sali Rady miasta zgromadzenie dem okratyczne

sprawie sejmowej reformy wyborczej. Frzybyło

około 200 uczestników. Po referacie Dra Gertlera,

domagającym się czteroprzymiotnikowego prawa wy

borczego do Sejmu, rozwinęła się dyskusya, w któ

rej zabierali głos poseł Dr Gross, redaktor Konopiń

ski, redaktor Haecker, Dr Bardel, p. Ryś, redaktor

Dr Beanprć, p. Nowak, Dr Drobner, p. Tabaczyński,

Dr Rowiński, Dr Danielak, p. Horowicz i p. Holeksa.

Zgromadzenie przyjęło rezolucyę referenta, żądającą

bezzwłecznego uchwalenia ordynacyi wyborczej dc

Sejmu, opartej na zasadach równego, powszechnego,

tajnego i bezpośredniego prawa głosowania, przy

równoczesnem zabezpieczeniu interesów narodowych.

Nadto uchwalono rezolucyę Dra Danielaka, wzywa

posłów demokratycznych, ażeby dopóty nie do

puścili do żadnych uchwał w Sejmie krajowym we

Lwowie, nie wyłączając nawet bndżetu, dopóki nie

zostanie uchwaloną szczerze demokratyczna reforma

wyborcza do Sejmu krajowego. W końcu przyjęto

następującą rezolucyę Dra Beaupre: Zebrani wzywa

ją polską partyę demokratyczną, aby w jak najkrót

szym czasie przeprowadziła reformę ordynacyi wy

borczej gminnej w Krakowie w duchu ściśle demo

kratycznym z usunięciem systemn obecnych kuryj. ^

Korepetytorzy z bursy akademickie,j

Zarząd bursy akademickiej przy nl. Garbarskiej L. 7

(w ogrodzie) podaje do publicz-ej wiadomości, że

bursie tej mieszka kilkudziesięciu bardzo dobrze

się uczących i wzorowego zachowania uczniów gim

nazyów i szkół realnych, oraz słuchaczów Uni

wersytetu i że z pośród nich można angażować ko

repetytorów. Zgłoszenia przyjmuje kancelarya bursy

w godzinie urzędowej od 2 do 3 po południu.

Włamanie i morderstwo, z Opawy

legrafują: Ubiegłej nocy włamano się do szybu

heneger* w Karwinie. Dozorcę

gółów brak.

Z lwowskiej Rady miejskiej, ze Lwo

wa telefo nują: Na wczorajszem posiedzeniu Rady

miejskiej zamierzoną była wielka demonstracya na

galeryach, mianowicie socyalni demokraci zmobilizo

wali znaczne zastępy. Jednakże prezydyum miasta

wcześnie o tem zawiadomione, zarządziło wstęp na

galeryę tylko za biletami. Skutkiem tego rozprawy

nad wnioskiem nagłym Dra Lisiewicza w sprawie

miejskiej ,’reformy wyborczej odbyły się w zupełnym

spokoju. Dr Lisiewicz postawił mianowicie

nagły o wezwanie miejskiej komisyi reformy wybor

czej, aby do dni 8 przedłożyła Radzie gotowe wnio

ski, tak, aby reforma jeszcze w bieżącej sesyi sej

mowej została załatwioną. Nagłość wniosku ucbwa

iono jednogłośnie, a po dłuższej dyskusyi przyjęto

wniosek radnego Dwernickiego o przedłożenie pro

jektu reformy wyborczej do dni 14.

Uchwalono polecić magistratowi zawarcie układu

Tow.

ijatro-Americana* o dostawę 15.000 kg

mięsa argentyńskiego i wysłać memoryał do rządu

w sprawie uwolnienia tego mięsa od ceł i zniżenia

kosztów przewozu o 50°/ o.

Dla _Sokoła II* przyznano subwencyę 20.000 koron

zakupno gmachu, płatną w 10 ratach rocznych

Zjazd przemysłowo-balneologiczny. w u

zupełnieniu ogłoszonego niedawno programu krajowe

go zjazdu przemysłowo-balneologicznego dodajemy,

że na zjeżdzie tym wygłosi sekretarz polskiego Tow,

balneologicznego Dr Zanietowski referat o podnie

sieniu nauki balneologii w kraju, a wspólnie z wi

ceprezesem wspomnianego Tow. Dr Cerchą o ułepsze

niach, które należałoby wprowadzić w urządzeniach

leczniczych zdrojowisk. Dr Zanietowski zda również

sprawę z odbytego w początku października b.

Zjazdu balneologów w Solnogrodzie, na którym prze

mawiał po polsku w }mieniu Polaków. Dr Zanietow

ski zademonstruje także na zjeżdzie lwowskim swą

pierwszą m apę ścienną polskich zdrojowisk,

Krajowy zjazd p / mysłowo-balneologiczny odbę

dzie się we Lwoiml* w dniach 29, 30 i 31 paździer

nika w sali ins!}Luiu technologicznego lwowskiej

Izby handlowej i przemysłowej. Otwarcie zjazdu od

będzie się dnia 29 października b. r . o godz. 10 rano,

Rozpoczęliśmy sezon produkcyą godną wyso

kiego zainteresowania. P. Wanda Landowska,

pianistka i kompozytorka, poświęciła swój talent

wykonawczy kultowi muzyki starej — a jak

w książce swej słusznie powiada, starej chrono

logicznie, lecz wiecznie młodej. Musigue a/nd"

enne, która podobno ma wkrótce ukazać Bię

w wydaniu polskiem, winna jak najrychlej spo

pularyzować się w ojczyźnie autorki; mieści wie

le trafnych uwag, wiele zgrabnych zestawień i

wiele myśli, których rozpowszechnienie będzie

pożądanem nie tylko dla melomanów, ale w ogó

le dla ludzi, zajmujących się sztuką w jakim

kolwiek przejawie. Warto posłuchać muzyczno*

historycznych uwag tego typu, zwłaszcza w epo

ce, która ciągle ma na ustach »postęp muzy

czny", jako pojęcie przenoszące w sztukę kry

terya tram waju elektrycznego i dreadnoughtów.

Maksymy swoje praktykuje p. Landowska na

fortepianie i na klawicynie. Jest to ubożuchne

pudełko na sześciu nogach, wyglądające nie na

pradziadka, ale na prawnuka dzisiejszych olbrzy

mów; ma sześć pedałów, dwie klawiatury i eka

plikuje się tonem przypominającym nieco harfę

mandolinę, delikatnym, miłym i muzealnym tylko

na pozór. Ucho nagina się łatwo do tej nowej kon

wencyi i odnajduje w małej skali barw Bubtelne

odcienie i kontrasty. Niektóre »rejestry" przy

wodzą na myśl orkiestrę wiejską, w innych sły

szymy muzykę małych dzwonków; przytem kla

wicyn jest groźnym oskarżycielem naszego for

tepianu o niewłaściwe zachowanie się względem

polifonii. Nasze współczesne Goliaty musiałyby

wstydzić się swej niezgrabnośei, gdyby słyszały,

jakim pietyzmem demonstruje klawicyn każdą

niteczkę polifonicznej koronki.

P. Landowska jest w wykonaniu przeciwniczką

sztywnej pozy, podawanej czasem za styl. Sta

rzy mistrze mówią swoim językiem, ale mówią

rzeczy ludzkie i przystępne nam nie tylko w per

spektywie historycznej. Trzeba odszukać ich du

szę i nerwy. Jeżeli w starym obrazie lub wier

szu podsłuchujemy bezpośredni ton duBzy, to

pomyłką albo samowolą jest podsuwanie Btarym

mistrzom zimnej objektywności i to w najliry*

czniejszej ze sztuk, w muzyce.

»Styl", jaki u

prawia p. Landowska pulsuje ciepłą krwią; ze

sztychów, które oglądaliśmy jako amatorzy sta

rożytności, schodzą żywe postaci: , I my też

byliśmy ludźmi, smutni i weseli tak jak wy!" ...

To samo wrażenie mieliśmy, gdy Sodde des in -

struments anciens prezentowało nam antenatów

dzisiejszych skrzypiec i wiolonczel. Spodziewa

liśmy się grającego muzeum, a z pod pyłu w yj

rzało życie.

Propagandę swoją wspiera p. Landowska ar

tyzmem mnzycznym wyższej miary, smakiem i

temperamentem. Obok Bacha i Haendla, utwory

starofrancuskie odzyskują pod jej ręką wytwo r

ność i żywy wdzięk swej epoki, zyskując wy

konawczyni długie i szczere oklaski.

Witold Noskowski.

Telegramy ,,Cgasu.44

Uczczenie Franciszka Józefa I. w Berlinie.

Berlin. (B. kor.) Wydział miejski postanowił

nazwać plac przed Operą placem cesarza Fran

ciszka Józefa.

Śmierć ambasadora.

Wiedeń. (B. kor.) Austryacki ambasador w Pa

ryżu hr. Kuevenhtiller zmarł wczoraj po południu

w Wiedniu.

Cholera.

Budapeszt. (Węg. B. ker.) Do ministerstwa

spraw wewnętrznych doniesiono wczoraj o dwóch

wypadkach zasłabnięcia na cholerę i o jednym

wypadku śmierci w komitacie Toina.

Mikołajewsk. (Pet. Aj. teł,) Przybył tu pa

rowiec z Sachalinu, na którym 28 osób za

chorowło na cholerę.

Strajk w Hamburgu.

Brema. (B. kor.) Zgromadzenie służby kolei

miejskiej uchwaliło jednogłośnie odrzucić wszel

kie rokowania z władzą przełożoną. Rokowania

ugodowe ro zbiły się wobec tego ostatecznie.

Przyjechali do Krakow a:

HOTEL VICTOKlA: (Ulic« Zwierzyniecka, tu i przy

plantacyach, przy»tanek kolei elektrycinej przed hote

lem, świeżo podług nowoczesnych wymagań odrestau

rowanym, pokoje x komfortem urządzone od 120 kor.

wzwyż za dobę).

Rudolf Nowy z Tarnowa, Stani

sław Rochowicz z Oświęcimia, Ferdynand Hekler, Jan

Simberger, Cserepi SAndor, Huss i Juliu sz Korolij’owia

z Koloszvaru (Węgry), Ja n Żak ze Sułkowic (W. Ks.

i’ozn ), Kazimierz Kudowski z Wiednia, hr. Alfons La

vaux z Przerowa, Kazimierz Bielański ze Lwowa, Jan

Bredowicz z Poznania, Ludwik Garczewskl z Przemy

śla, Wilhelm Zeidler z Wiednia.

Prognosa wiedeńskiej stacyi «*teorologicznej.

Wiedeń. (B. kor.) Prawdopodobny »tan pogody dnia

21 października: Przeważnie pochmurno, od czasu do

czasu opady, mierne wiatry, ciepłota t,lę podnosi, stan

niepewny, potem zachmurzenie i opady.

wz«

*tfsasrssiiE «»

*--*

Numer wieczorny 10 hal.,

ranny4hal.}«JErTBrSSt

PRENUMERATA WYNOSI.

W tiakiwii w »l.i,m

n* cały rok na kwartał n al mlasiąs

w naiajaen .

............................

30karaa 7kar*10II I kar II kaJ

* odnoszeniemdo d e m a ............................

36 koron3kor.—

3kor*—

Pocztą w państw ie A u stry a ckiem ..............................................

86 koron »kor. -

3kor!—

Z dwukrotną wysyłką pocztową . .,

............................

42 koron10 kor. 50 k, 3 kor. 50 hal.

Pocztą w państwie N iem ie ckie m ..............................................

42 koron10kor.50n. Skor 50hal

Do wszystkich państw, należących do *wiązkn pocztowego 48 koron

12kor. -

4kor’ -

W państwie rosyjskiem (abonament przez urzędy pocztowe) 16rb. 20k. 4 rb. 05k. 1 rb. *45 kop

Według urzędowego wykazu pism «granicznych, mających debit w państwie rosviskiem

abonament Czasu przyjmują urzędy pocztowe! w Petersburgu, W arszawie, Kijowie Wilnie1

Moskwie I Odesie. Zinnych miast i wsi możn. prenumerowaćC«"po"te?c

do urzędu pocztowego najbliższego z powyżej wymienionych większych miast

Prenumeratę I ogłoazeuia przyjmują: w W arszaw ie biuro ogłoazeń Ungra, L. 1 E. Metzl i Sva

Międzynarodowe Biuro ogłoazeń - w Kijow ie księgarnia L. Idzikowakiege - w W ilnie leż.»"

dzienników K. Tanbera

Prenumeratą przyjmują: Administracya Czasu w Krakowie i urzędy pocztowe Miejscowa

prenum eratą księg. S. A. Krzyżanowskiego, handle: SL Karlińsldego, H. Kretschmera, Biuro dzień.

Hopeaaa 1 Salomonowej, Ot. T rafika. We Lwow!a .,CzaoMjest 4e nbycla w Mirach dzleo. %. Jtzawiklaga,

» . tekołowtMogo, R. Bachstaba, aa stacyacb kefajawych w Tarnowls, Rzouowla, Jodło, Rowya Sącza u pasaMt

m łsiegar al kolejswa], tadziaż aa laaych głównlojizych stacyach a portyerdw kolejowych.

Ceny ogłoszeni od wierszapetitem za pierwszy raz 20hal, za katdynastępny po 10haL. układ lehe

larycsny, eyfrowy, akomplikowany, pierwszy raz 40haL, naatępnypo10haL N adesłane I N ekrologia

od miejsca wiersza drukiem petitowym 60halerzy sa każdyraz. G łosy publiczności pe 3 kor.; wazel

kie prywatne komunikaty po kronice i po dziale ekonomicznym i L p. po 1 kor. od miejsca wiersza

Ogłoszenia i prenumeratą przyjmują: we Lwowie biuradzienników L.Plohna, A. Olazewsktego,

St.Sokołowakiogo, K. Buchstaba; wJarosław iu Binrodzienników; w Podgórzu Poturalaki; w Prze

m yślu A. Juasyńaki księgarnia, D.Heszeles; w Rzeszowie M. Weintraub; w Stanisławow!e Jasiel

ski i Sp.; w Tarnowie M. Rockach, O. Hant: w Tarnopolu Komaniewski; w Paryżu wyłącznie

p. W . Raczkowski, 14 Citó de Trevise; w W iedniu Haasenstein fi Vogler. R. Mosso (także we wszyat

kich fllisch): H. Śchslek, M. Duke*, E. Braun, J . Danneberg, H. Friedl (tylko prenum eratę H. Goid

schmidt fi Coitp.); w Frankfurcie n. M. G. L.Daube fi Comp, w Pradze czeskiej Kr. Hovoik*.

Listy z ple

i przek a zy pieniężne na prenum eratę i ogłoszeuia przyjmuj« Administracya

Czasu w Krakowie. Reklamacye nieopleczętewane nie podlegają opłacie pocztowej. Listów nieopła

conych nie przyjmuje się. Rękopisów nadsyłanych nie zwraca się.

D C Za każdą zmlsaą adrm dopłaci tlą 40 hal.

"4PT

ADRES REDAKCYI: uL św. Tomasza Nr 32.

-—

Telefon Nr M,

1 of 2 • Strona 1

Czas.

➔

Description

Structure

Структура

Gazeta Krakowska :

Polska_Gazeta_Krakowska

Similar

Similar publications

Gazeta Krakowska : organ KW Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. R. 24 (1972), Nr 124 (26 V) ꞊ Nr 7539.

Прочитайте

Gazeta Krakowska : organ KW Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. R. 24 (1972), Nr 246 (16 X) ꞊ Nr 7661.

Прочитайте

Gazeta Krakowska : organ KW Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. R. 26 (1974), Nr 139 (13 VI) ꞊ Nr 8173.

Прочитайте

Gazeta Krakowska : organ KW Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. R. 26 (1974), Nr 228 (27/28/29 IX) ꞊ Nr 8262.

Прочитайте

Gazeta Krakowska : organ KW Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. R. 25 (1973), Nr 63 (15 III) ꞊ Nr 7787.

Прочитайте

Gazeta Krakowska : organ KW Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. R. 24 (1972), Nr 95 (22/23 IV) ꞊ Nr 7510.

Прочитайте

Gazeta Krakowska : organ KW Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. R. 23 (1971), Nr 210 (4/5 IX) ꞊ Nr 7314.

Прочитайте

Gazeta Krakowska : organ KW Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. R. 25 (1973), Nr 12 (15 I) ꞊ Nr 7736.

Прочитайте

Gazeta Krakowska : organ KW Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. R. 25 (1973), Nr 19 (23 I) ꞊ Nr 7743.

Прочитайте

Gazeta Krakowska : organ KW Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. R. 23 (1971), Nr 167 (16 VII) ꞊ Nr 7271.

Прочитайте

Gazeta Krakowska : organ KW Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. R. 23 (1971), Nr 217 (13 IX) ꞊ Nr 7321.

Прочитайте

Gazeta Krakowska : organ KW Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. R. 23 (1971), Nr 209 (3 IX) ꞊ Nr 7313.

Прочитайте

Gazeta Krakowska : organ KW Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. R. 23 (1971), Nr 211 (6 IX) ꞊ Nr 7315.

Прочитайте

Gazeta Krakowska : organ KW Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. R. 24 (1972), Nr 309 (30/31 XII/1 I) ꞊ Nr 7724.

Прочитайте

Gazeta Krakowska : organ KW Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. R. 25 (1973), Nr 5 (6/7 I) ꞊ Nr 7729.

Прочитайте

Gazeta Krakowska : organ KW Polskiej Zjednoczonej Partii Robotniczej. R. 23 (1971), Nr 214 (9 IX) ꞊ Nr 7318.

Оцінювати публікації можуть тільки зареєстровані користувачі. Увійти

0 оцінок

Details

Приналежність до колекції

Коментарі (0)

Завантаження метаданих

Завантаження оцифрованих файлів

VIAF/NUKAT

Mirador viewer