Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 629 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

Nr 194

N(kleiylość poc z ło w i eplóccń

ryczałtem.

Kraków Środa 27 Sierpnia 1924

Rocznik LXXVI

CZAS^sasajsan»

Konto P. K. 0 - w Krakowie Nr. 400.404.

Konto P. K . O. w Warszawie Nr. 149.238,

BiuMV*yjffluj«r«g7ośźfen?a W ^^oTw5em ^imlimebowegoTVs*fcaźdy^M 10 fr3f«Haa7taŁel*

ryczny, cyfrowy^ «komplikowany ’15 gr. Nadesłane od miejsca wiersza milimetrowego1 80 er. Ne*

krologia od miejsca wiersza miHifietrowego 20 P , Komunikaty handlowe po kronice i po dziale eko

nomicznym, komunikatyprywatne, ślubyiŁp.» 25 p . od miejsca wiersza milimetrowego. Cena podana za

jeden raz. Ogłoszenia zagraniczne o lOO% drozsze. Ceny powyższe obowiązują od dnia zmiany w nagłówku.

Za terminowe zamieszczenie ogłoszeń Administracya nie odpowiada.

Ogłoszenia przyj’m ują: w K rak o w ie wszystkie biura dzienników i ogłoszeń.

W W arszawie Reklama polska Jasna 10, R. Mosse Marszałkowska 124; L"i K.Metzl i Ska ul Marszał

kowska 130; L Buchweitz, Marszałkowska 120, B. Buchweitz, Fredry 4, T.’P ietraszek, Marszałkowska 115.

VYlelkopolska agencya reklamy Krakowskie Przedmieście 71, Unger, Senatorska 12, M.J . Freid, Rymarska 16

I. Szteinglas, Swiętojerska 34, Jan Apte, Zielna 36, Międzynarodowe biuro ogłoszeń Galerya Luksemburg’

A. Fischer Marszałkowska 119, J. Librod, Marszałkowska118; w P oz na niu Polska agencya reklamy »Par«

Rycerska8, Wielkop. agencya reklamy, Gwarna19; w W ilnie S. Jutan, Niemiecka 4, Jankowki-Gradowski,

Wie!ka 96; w e L w o wie SŁ Sokołowski, biuro dzienników !l. Buchstab, M. Bruck; w e W iedniu

R. Mosse, M. Dukes Nachf. Haasenstein et Vogler, H. Schalek, Bock et Herzfeld, H. Braun, J. Dannenberp

J.Rafael,Oest. Anzeige Ges. - I fra* Wollzeile 12, »Inges» Fr:mz Josef Kai7, w B e rlinie »Ala’«Krausenstr. 3s!

Listy z pieniądzmi i p rz ek a zy pieniężne na prenumerato i ogłoszenia przyjmuje Administracya »Czasu»!

W Londynie Agence Havas Cheapsidc; W Paryżu Agence Mavas, Place de la Bourse,

Reklam acye nieopieczętcwane nie podlegają opłacie pocztowej.

Listów nieopłaconych nie przyjmuje się. Rękopisów nie zwraca się.

Zakażdą zmianę adresu dopłacabię 50 gr.

Adres Redakcyli Admmisłraeyl ul. św. Tomasza Nr. 32. — Nr. Tel. 50.

nCzas« wychodzi codzleńflle o godzinie 12 w nocy

Numer pojedynczy H . S gr.

PRENUMERATA WYNOSI:

miesięczna

w Krakowie w miejscu

«.

z odnoszeniem do domu

an. 4Qgr.

w Polsce

3,i 60

zagranicą

20 ..

7 ,,-,j

Prenumeratę przyjmują: Administracya »Czasu«- w Krakowie i m ,ój,,

..."

numeratę: Biuro dzienników i Księgarnia »Ruch*, Ilupczyc ul Jaj?iellJLt-i r

Prc"

Ucka, księgarnia Poturalskiego i Janickiego w

dzień. S. Sokołowskiego, Reklama prasowa i K. Buchstaba, E

w Tarnowie RzeszolH 1 ^

wym Sączu, Zakopanem, w księgarniach, oraz u portyerów kolejowych. W Lublini’e kantor pism »PraraT

w Przemyślu w biurze dzienników S. Bi!let i Jadwigi Gródeckiej.

»Praca*,

Vł YfARSZAVłl-: Biuro dzienniKńw Promień, u lica Widok 10.

Paąf§kie spotkanie.

Hrabia Skrzyński wyjechał do Paryża, aby

przez osobiste porozumienie z francuskim

premierem, przygotować teren dla spraw, do

tyczących Polski, które stoją na porządku

dziennym posiedzenia Ligi Narodów, — albo

mogą się wyłonić w toku rozpraw tego ze

brania. Przywiązujemy wielką wagę do tego

spotkania, gdyż przyczynić się ono musi do

wyjaśnienia sytuacji międzynarodowej i da

możność naszemu ministrowi spraw zagranicz

nych poznać dokładnie stanowisko Francji.

W państwie tern nastąpiła jak wiadomo

bardzo znaczna zmiana kursu i byłoby wiel

kiem złudzeniem z naszej strony, gdybyśmy

sądzili, że zamyka się ona w ramach we

wnętrznej francuskiej polityki. Przeciwnie -

polityka wewnętrzna Francji, przy silnej, wy

próbowanej i niemal mechanicznie działającej

organizacji togo kraju, podlega jedynie zmia

nom osobistym, spowodowanym przez układ

sił partyjnych parlamentu. Liuje zasadnicze,

ustalone rddawna, są szanowane przez każde

stronnictwo dostające się chwilowo do rządu.

Natomiast polityka zagraniczna podlega *wogóle

wahaniom wywoływanym przez krzyżowanie

się interesów państw poszczegćlnycb, co stwa

rza konieczność używania metod zastosowa

nych do każdorazowych potrzeb chwili. To też

pom iędzy polityką rządu ustępującego, a Jego

następcą mogą zachodz:ć różnice bardzo da

leko sięgające.

Rząd obecny, który zluzował gabinet Poin

carego, wyobraża właśnie odmienną koncep

cję polityki zagranicznej. Powstał on wskutek

zaniepokojenia wyborców, wywołanego tym

faktem, że środki używane przez rząd po

przedni nie dały dość szybko pozytywnych

rezultatów w sprawie reparacji, — i nie uzdro

wiły finansów państwa, — a mogłyby wywo

wać nową konflagrację w Europie. Słowem

ostatnie wybory francuskie miały wybitnie

pacyfistyczny charakter, były bowiem obja

wem wzmożonej tęsknoty ogółu francuskiego

do utrwalenia pokoju. Najlepszym środkiem,

aby ten cel osiągnąć — jaki zręczna agitacja uka

zywała oczom wyborców — miało być porozu

mienie z Niemcami, i rząd p. Herriota jest

wyrazem tego dążenia; musimy to sobie wy

raźaie powiedzieć przedewszystkiem dlatego,

aby zdać sobie dokładnie sprawę z sytuacji.

Polityka zagraniczna francuskiego gabiuetn,

zainaugurowana na konferencji londyńskiej,

kryje w sobie niezawodnie pewneniekorzystue

dla nas perspektywy. Widząc to niebezpie

czeństwo nie należy jednak przeceniać jego

doniosłości, gdyż stosunki polsko-francuskie

opierają się na podstawach trwalszych, niżeli

zmienne prądy polityki bieżącej.

Nie wiemy zresztą, jakie są dalsze plany

p. Harriota, ani Jak daleko pójdzie na drodze

zbliżenia do Niemiec, — a że tm himme ater -

ti en vaux deux — więc i nasz minister spraw

zagranicznych rozmówiwszy się z francuskim

premjerem będzie należycie przygotowany na

wszelkie ewentualności. Na razie chodzi o u

stalenie pozaprogramowej części zebrania Ligi

Narodów, w którem wezmą udział najwybit

niejsi przedstawiciele europejskich rządów.

Ich uczestnictwo nadaje zgromadzeniu wyjąt

kowe znaczenie — i jest zapowiedzią wieln

doniosłych narad i pertraktacji. Nie są rów

nież wykluczone niespodzianki w formie nagle

zgłoszouych wniosków, sięgających daleko po

za urzędowy program zgromadzenia. Pamiętać

zaś musimy, że nasi przeciwnicy czyhają na

każdą sposobność, aby wystąpić z akcją anty

polską na terenie międzynarodowym. Ukraiń

cy, Litwini, s]oniści i ukryci poza nimi Niem

cy, mają już z pewnością przygotowane me

morjały, protesty, rezolucje, pełne fałszów, in

synuacji i oszczerstw, które zechcą przed

stawić Lidze jako; wyraz dążeń i pragnień t

zw. mniejszości narodowych w Polsce, -

spróbują wywołać nad niemi dyskusje drażliwe

i dokuczliwe.

Są to wprawdzie napaści, które r.ia mcg(

wywołać poważnych następstw, ale wymagaj(

szybkiego i na faktach opartego odparcia,

Ważniejszy jest problemat wzajemnej gwa

rancji, który niezawodnie będzie w Genewii

poruszony i stanie się przedmiotsm wyczerpu

iących rozpraw jawnych, i układów zakuliso

wJch, niezwykle mozolnych wobec negatywne

go stanowiska zajętego przez Anglję. W Lidzi

podjęte będą usiłowania, *by projekt pierwo

tny przez Aaglję odrzucony tak przeredsgo

w»ć, iżby usunął angielskie wątpliwości i uspo

oił angielskie obawy. Nie trzeba tłumaczyć

la ą doniosłość ma dla Polski traktat gwa

rancyjny, któryby ją zabezpieczał przedewszy

stkiem przed zamachami niemieckiego nacjo

naiizmn, ale właśnie konieczność rozszerzenia

go na Polskę wywołała w Anglji niezadowo

lenie wśród tych polityków, którzy niczego

tak się nie obawiają, jak ponownego wcią

gnięcia Wielkiej Brytanji) w obręb przyszłych

kontynentalnych konfliktów. A ci właśnie stoją

obecnie u steru władzy. Będzie zadaniem na

szej delegacji przekonać przedstawicieli angiel

skiego rządu, że w stosunku do Polski ryzyko

Auglji jest minimalne, i że nikt nie ma zamiaru

za pomocą angielskiej armji bronić granic

polskich. Zupełnie wystarczy moralne potę

pienie wszelkich prób ewentualnie podejmo

wanych dla powtórzenia podziału Polski, choćby

w miniaturze. Reszty dokona aljans militarny

polsko-francuski. Znając jednak uporczywość

angielskich politycznych koncepcji i ’,słabą

orjentację angielskiej dyplomacji w problema

tach wschodniej Europy, należy przypuszczać

że przekonanie angielskich oponentów, będzie

połączone z niemałemu trudnościami i będzie

wymagać argumentów specjalnie dostępnych

dla ich intelektu. Znany jest przecież nieco

egoistyczny realizm angielskiej polityki, który

może angielskim dyplomatom stawiać z całą

bezwzględnością na pierwszym planie dotyka!—

lny interes ioh państwa. Tn jednak zoajduje

się furtka prowadząca do możliwego porozu

mienia.

Przyjęcie Niemiec do Ligi stanowić może

także ważny przedmiot narad rozpoczynające

go się zgromadzenia. Sprawa została częścio

w o przesądzona wynikiem londyńskiej konfe

rencji. Słychać jednak, że Niemcy stawiają

pewne warunki, pod któremi gotowiby byli

do Ligi przystąpić. Podobno żądają, aby im

natychmiast przyznano miejsca w najwyższej !

Radzie L*gi, — na znakbezwarunkowego uchy

lenia stosowanego do nich po wojnie bojkotu.

Żądanie to znalazło Już poparcie wśród wielu,

członków Ligi i ma duże szanse urzeczy wist- ’

nienia. W tych wszystkich sprawach stanowi

sko, jakie zajmie Francja, ma dla nas pier

wszorzędne znaczenie, -

nie dlatego, abyśmy

byli Zinud?eni iść za niem z zamkniętcmi ocza

mi, ale ponieważ znajomość zamiarów Francji i

ustrzeże nas przed podejmowaniem banalniej

szej partyzantki i przed niebezp"ecznem odo

sobnieniem .

Dlatego to paryskie rozmowy p. Skrzyńskie

go z p. Herriot, jako wstęp do obrad Ligi, mo

gą dać rezultaty pocieszające dla nas, - i dla

powszechnego pokoju.

Listy gen« Sikorskiego.

Paryż 26 sierpnia,

(AW) Bawił tu w ostatnich tygodniach puł

kownik sztabu generalnego Kasprzycki, który

przywiózł listy od polskiego ministra spraw

wojskowych gen. Sikorskiego do francuskiego

ministra wojny gen. Nolleta i marszałka fran

cuskiego Focha. W listach tych poruszoną]

była sprawa traktatu wzajemnej pomocy, któ-|

ry ma być rozpatrywany w Lidze Narodów,]

paktu gwarancyjnego i łączących się z tem*

zagadnień zabezpieczenia Francji i Polski,*

a także sojuszu wojskowego, łączącego oby-f

dwa państwa.

Raport w sprawie Jaworzyny.

Genew" 26 sierpnia.

(PAT). Raport sekretarjatu generalnego L;gii

Narodów dla zgromadzenia Ligi, dotyczący!

Jaworzyny, po przedstawieniu wszystkich eta-j

ców, jakie sprawa ta przechodziła, stwierdza,)

że konferencja ambasadorów przyjęła w dniu i

26 marca odnośne rezolucje Ligi Narodów!

z dnia 12 marca 1924 r.,

zalecające wygoto

wanie protokołu, mającego na celu złagodze-j

nie trudności lokalnych, które powstałyby

przy wykreśleniu proponowanej granicy, oraz

ułatwienie komunikacji i handlu pograniczne

go. Konferencja ambasadorów przekazała te

zalecenia Rady komisji granicznej, zwracając

się do niej zarazem z tern, aby poleciła komi

sarzom zainteresowanych państw wygotowanie

protokołów w myśl Rady Ligi. Protokoły te

i zostały opracowane i podpisane w kwietniu

1924 r. w Krakowie.

Sprawy gdańskie w Lidze Narodów.

Gdańsk 26 sierpnia.

(AW). Na obrady w Genewie wejdą nastę

pujące sprawy gdańskie. Obrona interesów

obywateli gdańskich w Polsce (znaczna część

poszczególnych wypadków została załatwiona

3 polabownie), sprawa wydalania obywateli gdań

skich z Polski, jak wiadomo senat złożył w tej

sprawie protest przeciwko orzeczeniu wyso

kiego komisarza, wreszcie sprawa przeładowa

nia poczty pakunkowej w porcie gdańskim.

Poczta polska zajmuje do tej pory stację na

Ho!rnie i chce Ją na stałe utrzymać, przeciwko

czem u Gdańsk protestuje.

Przed Zgromedzeniein Ligi Narodów.

Genewa 21 sierpnia.

(Od korespondenta Czaeu.)

Już dziś panuje wielkie ożywienie w Gene

wie, ze wszystkich stron świata przybywaj(

dziennikarze, politycy, turyści; w hotelacł

pokoje zajęte, w sskretarjacie Ligi walka c

tarty wstępu, w restauracjach i na ulicach

u dno i gwarno. ’Wszyscy czekają na zapowie

dziany przyjazd p. Macdonalda i Herriota, a

mają nadzieję zobaczenia też w Genewie «dyk

tatora" w łoskiego.

Zapowiedziana obecność pierwszych mini

strów A rglji i Francji nada Zgromadzeniu

wiole doniosłości i wzbudza ciekawość i zain

teresowanie szerokich m as - galerja będzie

zadowolona t Należy jednak spodziewać się, że

:egoroczne zebranie będzie posiadało donios

ość głębszą, szczególnie przy omawianiu za

gadnienia rozbrojenia i odpowiedzi państw

w sprawie paktu gwarancyjnego.

Mozolnie wypracowany przez Ligę Narodów

?akt gwarancyjny został odrzucony przez rząd

Wielkiej Brytanji, Francja natomiast pakt ten

?opiera. Będziem y więc świadkami starcia

w Genewie dwóch odmiennych poglądów na

lagadnienie rozbrojenia i bezpieczeństwa po

izczególnych paÓ9tw.

Na podstawie poprzeduich prac Zgromadze

nia można przewidzieć w głównych zarysach

ezę francuską: rozbrojenie racże nastąpić Je

lynie jako skutek bezpieczeństwa psńdw; bez

zagwarantowania bezpieczeństwa p?ństwa nie

godzą się na redukcję zbrojeń. Poczucie bez

pieczeństwa może być zwiększone jedyn"e po

)zyskania przez poszczególne państwa przy

rzeczenia realnej i określonej pomocy między

larodowej w razie niebezpieczeństwa. Zbyt

}gólnikowe zobowiązania międzynarodowe, np.

ż »członkowie Ligi zobowiązują się szanować

bronić niepodległości i całości terytorialnej

wszystkich członków Ligi" (srt. 10 paktu) nie

Saje dostateczne] gwarancji bezpieczeństwa

»aństwom. Z tych względów rząd francuski

»opiera pakt gwarancyjny, opracowany przez

y’gę Narodów, dający realne, chociaż może

uedostateczne gwarancje bezpieczeństwa pań

twom.

Rząd Wielkiej Brytanji odrzuc i pakt gwa

ancyjny Ligi; tradycyjna niechęć Anglji an

;ażowania się w sprawy kontynentu zdecy*

owała w tym wypadku. 0 ile konserwatyści

ngielscy przystaliby na zaangażowanie się

Lnglji, lecz Jedynie względem zaatakowanej

hancji, wszelkie angażowanie Anglji w ste

rnik i do innych mocarstw kontynentu spoty

:a się w Auglji z powszechną niechęcią.

Wobec negatywnego stanowiska Wielkiej

łrytanji należy spodziewać się, iż delegacje

’m cji i innych mocarstw zwrócą się do An

;lików z zapytaniem , w jaki sposób wyobra

ają oni sobie możność zagwarantowania bez

»ieczeństwa członków Ligi, a co zatem idzie —

)opcbnięcia sprawy rozbrojenia naprzód?

Czy odpowiedź angielska zdobędzie aproba

ę zgromadzonych, czy odpowiedź ta będzie

awierała przyrzeczenie mogące zastąpić pakt

;warancyjny, jak daleko rząd Wielkiej Bry

anji gotów jest posunąć się w uznaniu swych

)bowiązków członka Ligi? Odpowiedź na te

}ytania dostaniemy podczas prac zgromsdz9

iia, a ponieważ od odpowiedzi tej zależeć bę

izie dalsze rozwiązania najważniejszego obe

:nie w Europie zagadnienia, nic więc dziwne

go, że oczy całego świata zaczynają zwracać

się obecnie w stronę Genewy.

Według krążących tu pogłosek Wielka Bry

anja ma podpisać fakultatywną klauzulę sta

utu Międzynarodowego trybunału sprawiedli

wości i tern samem uznać jurysdykcję tego

trybunału za obowiązkową we wszystkich mię

izynsrodowych sporach natury prawnej, w spo

rach z innem i mocarstwami, które podpisały

również klauzulę.

Krążą rów nież pogłoski, iż został opracowa

ny projekt obowiązkowego arbitrażu diawezyst

kich członków Ligi w wypadkach zatargów

jolitycznych. »

Na podstawie tych pogłosek, które przedo

stały się do prasy angielskiej, zachodzi pyta

nie, czy rząd Wielkiej Brytanji nie nosi si(;

z zamiarem zastąpienia paktu gwarancy]negc

iakimś systemem obowiązkowego arbitrażu

starając się tą drogą unisnąć niebezpieczeó

stwa zbrojnych konfliktów i zwiększając terr

samem bezpieczeństwo poszczególnych państw

Gdyby myśl angielska rzeczywiście poszła ta

drogą, należy spodziewać się, że zaintereso

wane państwa nie zgodzą się jedynie na sy

stem arbitrażu, bez uwarunkowania takoweg(

mniej więcej w ten sposób: państwa, które

przyjmują obowiązkowy arbitraż we wszyst

kich zatargach politycznych, muszą mieć pe

wność, iż w wypadkach zaatakowania icb, po

m imo przekazania zatargu arbitrażowi, zuajd(

pomoc i poparcie ze strony wszystkich mo

carstw, podpisujących nowy układ arbitrażo

wy. Bez zagwarantowania takiej pomocy san

arbitraż sprawy bezpieczeństwa naprzód nic

posunie i całe zagadnienie rozbrojenia pozo

stanie i nadal na martwym punkcie. Czy Wiel

ka Brytanja zgodzi się podpisać podobne zo

bowiązanie ?

Opinja nasza zajęta Jest ewentualnem wstą

pieniem Niemiec do Ligi. Tu w Genewie spra

wa ta nie wydaje się być aktualna Rząd n*e

miecki nie zgodzi się postawić swej kandyda

tury da Ligi Nayodow, m ę mając np?z?dnie

pewności, iż Niemcy jednocześnie uzyskaj(

miejsce, i to nawet stałe, w Radzie. Podobne

stanowisko w Radzie może być uzyskane je

dynie za zgodą w szystkich członków obecnej

Rady i większości zgromadzenia, a przecież

możaa wątpić, by podobna jednomyślność jnż

dziś dała się w Radzie Ligi osiągnąć.

Na zekończenie kilka słów weselszych. Cały

szereg państw ubiega się o »honorowe* sta

nowiska nodczas zgromadzenia. Jedne państwa

»pracują", by ich delegat został ob.any na

przewodniczącego, inne znowu, skromniejsze,

starają się zdobyć przewodnictwo w komisji

iub stanowiska wiceprzewodniczących, a czy

nią to z zapałem i energją, godną lepszej spra

wy. W Genewie wszystkie »honory" nie mają

żadnego znaczenia, należy przypuszczać, iż

delegaci ubiegają się o nie w celu następuego

popisania się w swych krajach »uznaniem",

jakiem cieszyli się na międzynarodowym tere

nie.

SS.

Polityka słowiańska.

Obecny zwrot w polityce europejskiej w

szczególności zm iany w polityce francuskiej

natchnęły prasę czeską przekonaniem o aktu

alności, przynajmniej większej niż dotychczas

polityki ogólno słowiańskiej. Ton, co prawda

dość elegijny, wskazywałby na to, że realne

widoki tej polityki nie są zbyt wielkie. Ś wiad

czy o tem chociażby organ czeskiej narodo

wej demokracji (Kramarzowców) Morawsko

Slezskif Dennik, który wstępny artykuł p. t.

»0 politykę słowiańską* zaczyna gorącem we

stchoiem pod adresem dawnej Rosji. »Przed

wielką wojną — pisze — sprawy słowiańskie

reprezentowała na gruncie międzynarodowym

tylko Rosja. Ona dopomogła do oswobodzenia

się Serbom i Bułgarom. Polityka rosyjska by

ła wprawdzie w pierwszym rzędzie rosyjską,

a na drugim dopiero słowiańską, tem niemniej

wszakże Słowianie byli reprezentowani przez

Rosję bardzo wyraźnie na każdej konferencji

międzynarodowej. Wojna światowa poczynili

na mapie słowiaństwa nieoczekiwane zmiany!

Z wyjątkiem nieszczęśliwych Serbów łużyc

kich wszyscy Słowianie otrzymali wolność

i własne państwa. Lecz - dodaje ze smut

kiem dziennik czeski — stało się to w chwili,

kiedy wielki rzecznik Słowian zamilkł i stra

cił wszelki wpływ, co było wprost zgubnem

dla interesów słowiańskich na konferencji pa

ryskiej*. Jak się z tego okazuje, polityka cze

ska liczyła z pomocą rosyjską na większe je

szcze, niż ma, zdobycze. To, że z polskiego

punktu widzenia powstanie niepoóiegłych

państw słowiańskich w szczególności Polski,

bardzo zostało przez »nieobecność* Ro8ji uła

twione, to chyba pewne.

Na domiar złego Słowianie, jak twierdzi

Mor. SI. Dennik, »nigdy nie przedstawiali tak

smutnego obrazu, jak po wojnie światowej"

z powodu ,niesforności", którą jak przypusz

czać należy, poskromić umiałaby ręka tej wła

śnie nieobecnej Rosji. »A gresywniejsi ze Sło

wian — pisze — Polacy i Serbowie wzboga

cili się kosztem innych Słowian", co wywołało

szereg sporów. »Jedynie tylko my Czesi i Ju

gosłowianie umieliśmy się porozumieć, do cze

go dopomagała przedewszystkiem ta okolicz

ność, że nie jesteśmy sąsiadami i że nie ma

my z tego powodu przyczyn do sporów. Tak

że z Polakami potrafiliśmy spór nasz pokojo

wo załatwić, co prawda, za cenę bardzo bo

lesną. Dla zachowania pokoju i rozbrojenia

polskiego imperjalizmu, oddaliśmy Polakom

większą część Cieszyńskiego, a gdy i tego nie

starczyło, odstąpiliśmy Polakom część Spiszą

i Orawy, co miało ten skutek, że wysunęli żą

danie całej Jaworzyny".

Stwierdziwszy tę o

fiarność i wspaniałomyślność czeską, uważa

Mor.-Sl. Dennik, że obecnie nadszedł czas przy

jaznego ułamania stosunków polsko-czeskich,

Niemniej nie zamyka oczu na spór polsko-ro

syjski.

»Polska włączyła w swe granice rozległ(

ziemie ruskie zamieszkałe przez Białorusów

Wielkorusów (taki). Nieprawdopodohnem jest

aby Rosja, już to bolszewicka, już to carski

czy republikańska pogodziła się ze strat(

swych zachodnich gubernij i w W arszaw i

winni liczyć się z tem, że przyjdzib dzień

w którym się Rosja o te ziemie upomni. Jes

zaś poważne niebezpieczeństwo, że przy szo

winizmie polskim dyskusja o zmianie grani

polsko-rosyjskich przejdzie łatwo w zbrojnj

konflikt". A tymczasem w interesie całego Sło

wiańśtwa i z powodu niebezpieczeństwa nie

m ieckiego pożądanem by było - Jak podkreśl(

) Dennik — porozum ienie naturalnie _na koszl

5 Polski. Cała bowiem przyszłość Słowis_ństwa

jak konkluduje — polega na powrocie nowe

»demokratycznej" Rosji na arenę międzynaro

dową, więc wątpić nie należy, że porozumie*

1nie między Słowianami dojdzie do skutku.

Jeśliby jeszcze ktoś miał wątpliwości, Jak

wyglądać będzie ta sielanka (,Słowianie, my

lubim sielanki"), wystarczy odwrócić kartę te

goż ftfor. SL Dennika i przeczytać tam krótką

notatkę pod tytułem: ,sukcesy czeskie w Cie

szyńskiem " .

Polegają one na wybudowaniu

otwarciu w b. r. szkolnym dwu szkół wydzia

łowych czeskich w czysto polskich miejscowo

ściach Trzyócu i Bystrzycy pod Jabłonkowem

0 lepszy komentarz dla przyszłej ,polityki

słowiańskiej* chyba trudno.

Przed paru dniami Kurjsr Pohki, om awia

jąc aitykul p. Adolfa Czernego p t. ,Idei

’słowhóska w Czechosłowacji, pisał co nastę

pnie!

,Bojąc się plebiscytu, którego wynik był

przesądzony na naszą korzyść, używali Czesi

w szelkich dróg, prowadzących do zdobycia

Śląska Cieszyńskiego. W czasie zagrożenia

Po_lski przez najazd bolszewicki, Czesi zagro

zili Polsce inwazją 1 zażądali Śląska Cieszyń

skiego. Polacy ustąpili ziem ię bezspornie pol

ską. Miasto Cieszyn zostało karykaturalnie

podzielone: kolej przypadła Czechom, a .. corso

Polsce. Czy za cenę takiego ustępstwa zdoby

liśmy sympatje czeskie? Zdaje się, że nie.

Pomijając nawet politykę narodowościową Cze

chów w stosunku do mniejszości (także i pol

skiej), które tworzą właściwie większość i czy

nią Czechosłowację pod tym względem łudzą

co podobną do dawnej Austrji, także i pod

w zględem polityki zagranicznej. Czesi prze

ciwstawiają się częstokroć interesom Polski.

Nie kładę tego na karb jakichś antypatyj, czy

też dawnych porachunków z czasów niewoli.

Sądzę, że grają tu pierwszorzędną rolę czyn

n’ki gospodarcze tem silniejsze, że oparte na

warunkach geograficznych. Czechy odziedzi

czyły po Austrji wielki przemysł, obliczony na

eksport. Są Jednak państwem, nie mającem

przystępu do morza i nie mogącem go zdo

być w danych warunkach. Cóż więc pozosta

je? Oto przedewszystkiem niezmierny rynek

rosyjski. Przeszkodą trwałą Jest brak wspólnej

granicy z Rosją i to uważam za główny mo

m ent utrudniaiący realizację sympatii p. Czer

uy’ogo dla Polski. W szelkie starania Czecho

słowacji o protektorat nad W schodnią Galicją,

oraz inne kroki dyplomacji czeskiej zdążają

konsekwentnie do zdobycia przystępu do su

chego oceanu rosyjskiego*. Mimo całej sym

patji dla bratniego narodu czeskiego, nie m o

żemy urzeczywistnić ich życzeń w tym kie

!runku i stanowić musimy niewygodny dla

!Czechosłowacji klin między nimi a Rosją.

1 Czy orjeutacja p. Czerny’ego może

takich

(warunkach liczyć na powodzenie rozpowszech

nienia w Czechosłowacji?— zapytuje słusznie

1Kurjer Polski zdaje się, żo w artykule Mor.- Sl

Dennika mamy na to aż nadto wyraźlą od

}powiedź.

1 Agitacja bolszewicka na B ałtaie.

Wiedeń 26 sierpnia.

(Tel. wł. O) Prasa tutejsza podaje obszerne

sprawozdania o wzrastającem niebezpieczfń*

isłwle bolszewickiej rewolucji na Bałkanach.

*Centrum agitacji bolszewickiej stanowi Bułgi*

’rja. Rewolucja - jak przypuszczają— wybu

chnie w połowie przyszłego miesiąca, po ukoń

’czeniu zbiorów. W innych państwach na Bał

kanie rozwija się również silna agitacja bol

szewicka, której źródłem i centralą jest Ro

sja. Przed kilku duiami cdbyła się w Berlinie

konferencja zastępców komunistycznych Rj

munji, Bułgarji i Rosji, na której ustalono

nowy plan działania i rnhwalono wydawać

w Wiedniu czasopismo La feSerałion BAkri

nique Pierwszy numer tego czasopisma już

się ukazał w języku francuskim i we wszyst

:kich językach bałkańskich. Numer ten po

święcony jest kwestji macedońskiej i bułgar

skiej i przynosi zapowiedź walki przeciw rzą

dom bałkańskim.

Konferencja w minist. spraw wojskowych.

Warszawa 26 sierpnia.

(PAT) Dnia 23 bm. o 11 35 przed południom

w gmachu ministerstwa spraw wojskowych

odbyła się pod przewodnictwem ministra spraw

(wojskowych generała dywizji Sikorskiego i przy

)udziale ministra spraw wewnętrznych Hubne

ra oraz szefa administracji armji generała dy

wizji Majewskiego, zastępcy szefa sztabu ge

neralnego generała Kesslera i szefów pos?c(O

gólnych oddziałów sztabu generalnego konfe

rencja celem omówienia głównych zarysów

! organizacji korpusu straży granicznej. Nasię?—

1 nie o godzinie 1 po południu minister spraw

’ wo)jskowych odbył konferencje z przedstawi

1 cielami Towarzystwa Starachowice _z dyrekt3

* rem Surzyckim na czele w sprawie faktycz

ni nej realizacji dotychczasowych umów ze wsporo

: nianem Towarzystwem. Konferencja dała po

(myślny wynik. Tegoż dnia minister Sikorski

przyjął na audencji p. Bene Sanier, którem u

2 udzielił wywiadu dla dziennika francuskiego

r Li Malin.

, ,, ,,M ...... . u n_,.,. U-J,.--,, »-m

Bolszewicka zapowiedź.

Moskwa 26 sierpnia.

(PAT) Centralny ukraiński komitet wyko

nawczy wydzielił z gubernji odeskiej, jekate

rynosławskiei i zagłębia donieckiego okolice

z przeważającą ludnością niemiecką. Na w y

dzielonych obszarach ustanowione będą naro

dowościowe organy administracyjne i narodo

w e szkolnictwo. Podobne zarządzenia będą

przeprowadzone w okolicach wołyńskich, za

mieszkałych przez przeważającą ludność polską.

Zjazd ministrów małej anteny.

Belgrad 26 sierpnia.

(PAT). Spotkanie ministrów spraw zagranicz

nych małej ententy odbędzie się, -

jak wia

domo -

w Lublanie 27 i 28 b. m . Jugosło

wiański minister spraw zagranicznych Marin

i!kowicz odbędzie dnia 27 konferencję z Bene

- !szotn, zaś dnia 28 z ministrem Ducą. Z Lu

’ biany minister Marinkowicz udoje się do Go-

1 of 4 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Download file

Download file

Deleting a comment

Advanced search

Suggest correction