Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 691 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

Nr 277. _______ Ffalely!oil p«s!*Wł’ «^tffenr* rysnH n.’*

Kraków, Piątek 2 Grudnia 1927.

mWliiWiiimiili !III illlUiiiiłnt

CZAS

KONTO P. K . O. KRAKÓW NR. 488.484.

Adres Redakcji1Administracji: Kraków, nL iw.Tomasza 32.Tel.Nr. 50.

Gadziny biurowe: od 8-teJ do 13-tej i od !S-te) do 18-isJ.

Rocznik LXXIX,

wmmmmmmmKmmmrntmmmmmmmmmmm

Jazda

wschód.

Znany pacyfista niemieckiKarolMertens

wydaje w Szwajcarji korespondencję, po

święcong,^wyłą,cznie rewelacjom o milita

ryzmie niemieckiej rzeczypospolitej. Osta

tni numer tego wydawnictwa przynosi sze

reg ciekawych i dokumentarnie stwierdzo

nych wiadomości

o niemieckich zbroje

niach i wojennych planach niemieckich

nacjonalistów. ,,C hodzi teraz — pisze Mer

tens między innemi - o podwyższenie bu

dżetu wojskowego o 100 miljonów marek,

ale poza tem kryje się dobrze przemyślany

plan, który zwolna i legalnie odtwarza sta

ł’ą na wojsku opartą, potęgę, aby przy jej

pomocy zaryzykować ,,jazdę na wschód" i

,,zapolować" na rzeczpospolitą”.

Te swo

je zapowiedzi

opiera Mertens na dwóch

faktach: na tajnie przeprowadzonej reor

ganizacji Reichswehry, której celem jest

znaczne jej powiększenie — i na bliskich

stosunkach

wojskowego związku ,,Stahl

helm" z ministerstwem wojny i minister

stwem spraw zagranicznych. Cyfry i doku

menty, które w tej sprawie ogłasza, są isto

t,nie nadzwyczaj ciekawe i niepokojące. Na

razie została Reichswehra powiększona o

10.000 żołnierzy, w ten sposób, że do cyfry

100.000, przepisanej przez traktat wersalski,

nie wliczono 5000 oficerów i 5000 żołnierzy

służby technicznej. Od przyszłego roku za

cznie Reichswehra wytwarzać rezerwy —

w ten sposób, że czas służby czynnej zosta

nie stopniowo skrócony z 12 do dwóch lat.

Dzięki tej zmianie za 5—6 lat Reichswehra

będzie rozporządzać doskonale wyćwiczo

ną rezerwą około pół miljona żołnierzy i

oficerów.

Pierwszym krokiem do tej reorganizacji

będzie podwyższenie budżetu wojskowego

0 100 mijonów marek. Niedawna podróż

generała Heye do Stanów Zjednoczonych,

miała na celu uzyskanie u tamtejszych kół

rządowych zezwolenia na podwyżkę, — bez

protestu ze strony komisarza reparacyjne

go, który jak wiadomo kontroluje finanse

niemieckie. Ostatnie wreszcie zarządzenie

zmierzające do podwyższenia siły zbrojnej

niemieckiej polega na tem, że działa ika

rabiny dotychczas używane w Reichsweh

rze -

—

zostaną uznane za zużyte i złożone

w magazynach, a na ich miejsce przyjdą

zupełnie nowe. Dzięki tym przesunięciom

powstaną bogato w broń zaopatrzone arse

nały, a zakaz traktatowy zostanie subtel

nie ominięty.

Co się tyczy

stosunków ,,Stahlhelmu"

z rządem polegają one na stałej i systema

tycznej

współpracy. Ludzie kierujący

,,Stahlhelmem" naradzają się bardzo czę

sto z ministrem obrony krajowej Dr. Ges

lerem, który był kiedyś demokratą i z mi

nistrem spraw zagranicznych Streseman

nem, który jak wiadomo należał podczas

wojny do najskrajniejszych

aneksjoni—

Btów. ,,Stahlhelm" jest organizacją wojsko

!wą,która ma swe własne wewnętrzne i ze

wnętrzne polityczne cele, odnosi się bar

dzo niechętnie do republikańskiego ustroju

1nie uznaje wejmarskiej konstytucji. Za

daniem ,,Stahlhelmu" jest wywalczyć po

większenie niemieckiej siły zbrojnej. W r.

1S23 przywódcy ,,Stahlhelmu" naciskali na

ówczesnego naczelnego wodza, gen. Seeckta

i na Stresemanna, żądając od nich stwo

rzenia ,,narodowej dyktatury”, zawieszenia

Epłat reparacyjnych iprzywrócenia w kra

ju ,,porządku”.

Pod przywróceniem ,,po

rządku" rozumieli oni oczywiście przywró

cenie monarchji.

,,Stahlhelm" mógł wów

czas otrzymać od obu ministrów zapewnie

nie, że wszystkie te cele mogą być osiągnię

te również w drodze pokojowej i poniekąd

legalnej. Od tego czasu upłynęło 4 lata, a

stosunki ,,Stahlhelmu" z rządem wcale się

nie rozluźniły, można nawet powiedzieć, że

przybrały pewną systematyczną formę.

,,Stahlhelm" oczekuje cierpliwie chwili,

kiedy będzie mógł wystąpić z swojemi pla

"nami jawnie i z szansą powodzenia. Chwi

la ta nadejdzie, skoro ,,Reichswehra" wedle

wyżej naszkicowanego planu zostanie do

statecznie wzmocniona, tak, że przygoto

wany przewrót zostanie dokonany przy po

mocy armji.

Taki to niezbyt pocieszający obraz roz

woju sytuacji wewnętrznej w Niemczech

malują nam dokumenty p. Mertensa. Dużo

z tych szczegółów przeniknęło już dawniej

do wiadomości publicznej — o wielu jed

nak nowych dowiadujemy się dopiero te

raz. A główny cel tych wszystkich przygo

towań, tych zaledwie tajonych konspira

cyj i tych przebiegłych zarządzeń — pozo

staje zawsze ten sam: Jazda na wschód.

Wszakże jeszcze w ostatnich czasach do

wiedzieliśmy się o tworzeniu szeregu osad

żołnierskich wzdłuż polskiej granicy, ce

lem przygotowania awangardy dla przy

szłego najazdu na Polskę! Jak widać, nie

jest to najlepszy akompanjament do wzno

wionych rokowań polsko-niemieckich,

—

ale fakty powyższe muszą być jak najpo

wszechniej znane, gdyż, jak słusznie pisze

niemiecki pacyfista - tylko prawda może

jeszcze uratow ać niemiecką ojczyznę, lud

niemiecki i pokój europejski; a jeżeli na

ród niemiecki nie będzie miał odwagi spoj

rzeć prawdzie w oczy, spadnie nań ciężka

odpowiedzialność

za nieuchronną kata

strofę.

0 rezpissime wyborów.

Warszawa 1 grudnia.

(Tel. wł.) Dekret o rozpisaniu wyborów nie

został przed wyjazdem Prezydenta Rzplitej

podpisany, jak pierwotnie przypuszczano. Po

dobno w najbliższych dniach projekt dekretu

zostanie przesłany p. Prezydentowi do Spały

celem podpisania.

Nara-dy w Belwederze.

Warszawa 1 grudnia.

(Tel. wł.) Onegdaj w nocy odbyła się w Bel

wederze narada z udziałem min. Zaleskiego

i posła Knolla. Wynikiem tej narady ma być

podobno ogłoszenie deklaracji rządu w formie

wyjaśnienia do noty okólnej rządu polskiego w

sprawie litewskiej.

Z ramistmtwa rełn!t?ta

Warszawa 1 grudnia.

(Teł. wł.) W ministerstwie rolnictwa ma na

stąpić w najbliższych miesiącach szereg zmian

personalnych, które umożliwią bardziej facho

we prowadzenie prac, oraz pozwolą na wyeli

minowanie z tego resortu, który winien mieć

wyłącznie na względzie cele gospodarcze —

czynników natury politycznej. Dlatego też po

woływanym urzędnikom ministerstwo będzie

stawiało jako jedyny i wyłączny warunek fa

chowe wykształcenie rolnicze lub ekonomiczne.

Podwyżka taryf pocztowych.

Warszawa 1 grudnia.

(Tel. wł.) W związku z ogłoszeniem nowej ta

ryfy pocztowo-telegrafioznej twierdzą, że pod

wyżka ta nie jest uzasadniona niedoborem. Czy

sty zysk bowiem, jaki przyniosła poczta i tele

grafy za czas od kwietnia do września br. wy

nosił 7.740 tys. zł. W ciągu jednego tylko mie

siąca września zysk ten wynosił 1.860 tys. zł.

Wywóz drzewa do Niemiec.

Warszawa 1 grudnia.

(Tel. wł.) Wczoraj w min. spraw zagr. pod

pisana została umowa drzewna z Niemcami.

P. Lednicki w Rydze.

Warszawa 1 grudnia.

(Tel. wł.) W związku z bytnością p. Aleksan

dra Lednickiego w Rydze, poseł Rzeczypospo

litej polskiej p. Łukasiewicz wydał na jego

cześć bankiet, na którym były obecne wszystkie

wybitne osobistości świata politycznego łotew

skiego. Podczas przyjęcia wygłoszono szereg

przemówień, które były manifestacją przyjaź

ni polsko-łotewskiej oraz wiary w jej pomyśl

ny rozwój.

Odjęciebi!siśwwolnej jazdymarszałkom

Warszawa 1 grudnia.

(Tel. wł.) W związku z zawiadomieniem pre

zydjów sejmu i senatu, że marszałkowie i wice

marszałkowie obu tych Izb nie będą korzystali

z biletów kolejowych wolnej jazdy przez czas

trwania wyborów, marszałkowie sejmu i sena

tu wystosowali wczoraj do ministra komuni

kacji pismo, w którem wyłuszczają swój po

g]ąd na tę sprawę podkreślając, że wstrzyma

nie ważności legitymacyj uprawniających ich

do wolnej jazdy kolejowej jest niekonstytu

cyjne.

Kancelarja sejmui senatu wystosowała wczo

raj do kasy skarbowej asygnaty na diety dla

marszałków oraz wicemarszałków obu Izb.

Wbrew pogłoskom ministerstwo skarbu pole

ciło diety wypłacić.

Ucieczka Oynowtkiego

Warszawa 1 grudnia.

(Tel. wł.) Aresztow’any onegdaj z powodu sze

regu afer kryminalnych były poseł na sejm T.

Dymowski w chwili doprowadzenia go do kan

celarji sędziego śledczego skorzystał z panują

cego tłoku i zdołał uciec. Zarządzono natych

miast pościg i dzięki sprytowi funkcjonariuszy

policyjnych zdołano Dymowskiego przytrzymać

na ulicy. Odtąd jest silnie strzeżony.

Żydzi wsyndykaciedziennikarskim.

Warszawa 1 grudnia.

(Tel. wł.)’ Wczoraj w lokalu ,,Tygodnika Ilu

strowanego" nastąpił akt podpisania wstąpię

nia sekcji żydowskich dziennikarzy do syndy

katu dziennikarzy warszawskich. Aktu podpi

sania dokonali prezes Zdzisław Dębicki, oraz

Dr J. Gotlieb.

najlepiej, jak slabem było dotychczas to oży

wienie w Polsce i jak ogromne nasz przemysł

węglowy m ajeszcze przed sobą możliwości.

Ś-S"i

,ś ko

4tg

”5

o-te=

E"S’«

20S

g Nazwykrajów

g*=

^-c J;

g-9**

ęzS’i

SE’?:

1. Polska .... 20,836.451 27,184836 0’77

2. St. Zjednoczone . 500,820.000 112,800.000 4’38

3. Anglja .... !8 !,255.000 44,195.000 422

4. Niemcy" .... 162 532.000 64000.000 266

5. Brlgja .... 32,869.000 7,650.000 4 24

6. Francja .... 75,380.000 39,800.000 1’90

7. Holandja . . . 11,520.000 7,200.060 1’60

8 Danja ....

3,400.000 3,400.000 1 00

9. Stwecja. . . .

6,631.000 6,005.000 0 93

10. Norwegja . . .

1,900.000 2,715.000 0 ’70

U . Austrją .... 5,000.000 6,300.000 0 80

12. Czechosłowacja . 23,458.000 13,600.000 1’69

13. Rosja Sowiecka . 14,616 000 136 275.000 O’l i

Rok 1927 przyniósł już pewne postępy w tym

kierunku, gdyż roczne zużycie węgla na głowę

ludności, które jeszcze w r. 1925 wynosiło zale

diwe 0.77 tonny, podniesie się w roku bieżącym

niemal do 0.90 tonny. Ale i tak spożycie to jest

jeszcze minim alne, zwłaszcza, jeżeli uwzględni

my, że posiadamy w porównaniu np. z takiemi

krajami jak Norwegja, Austrją, Szwecja, Da

nja przemysł dość znacznie rozwinięty i że zu

życie węgla w zachodniej części kraju t. j. w

części najbardziej uprzemysłowionej wynosi aż

1.238 tonny na głowę. Zato jednak odpowiednio

niższe jest zużycie na głowę na kresach wscho

dnich, gdzie wynosi zaledwie około 0.15 tonny

na rok i głowę, a zatem tylko bardzo nieznacz

nie przewyższa przeciętną konsumcję Rosji.

Ułatwienie komunom na kresach wschodnich

zakładania elektrowni i gazowni oraz ludności

tych kresów konsumcji węgla dla celów opało

wych czy to przy pomocy odpowiedniego u

kształtowania taryf kolejowych, jakie propa

guje prezes dyrekcji kolei państwowych w Ka

towicach inż. Dobrzycki, czy też przy pomocy

jakichkolwiek innych sposobów, kryje w sobie

dalsze ogromne możliwości powiększenia zbytu

w kraju, a tem samem dalszego swobodnego,

niekrępowanego ogólno-światową konjunkturą

na rynkach węglowych rozwoju naszego prze

m ysłu węglowego.

Dr L. Fali.

wmrnmmmmmmmmmm/m

Most kowieński.

W naszym zatargu litewskim mamy do czy

nienia przedewszystkiem nie z Litwą i ten u

dział dwóch nie litewskich pałeczek w przeraź

liwym i nieustającym hałasie tarabanów ko

wieńskich nadaje całej tej sprawie zabarwienie

specjalne i łączy tę sprawę, napozór tylko drob

ną, z całym kompleksem naszych zagmatwań

pogranicznych.

Zamiast rozumowań na ten temat —dwa wy

mowne cytaty.

,,Było zawsze wielką omyłką - pisze ,,Vossi

sche Ztg."

—

przypuszczać, że bolszewicka Ro

sja trzyma ciągle kamień w zanadrzu, prze

znaczony dla Polski. Ze stratami terytorjalne

mi bolszewicy już się pogodzili (chociaż bez

kwestji przy każdym konflikcie może wyniknąć

spór o to co stanowi ,,polskie" terytorjum). Na

limitrofy Z. S. S. R. patrzył zawsze i patrzy dzi

siaj, jako na terytorja, które należą właściwi(

do rosyjskiego związku państw . Do tego doda(

należy, że Litwa w obecnym stanie rzeczy ma

dla Z. S. S. R. wartość wyjątkową, bo jest jedy

nym mostem między Niemcami i Rosją. Tei

most w najwyższym stopniu interesuje i Niem

cy, dla których skutkiem tego ważną rolę gri

spokój na Litwie. I tu w pełnej mierze identyfi

kują się wspólne interesy Z. S. S. R. i niemiec

kiego imperjum".

W innej beczce szuka wyjaśniających argu

mentów rozgłośny korespondent z Moskw;

,,Berliner Tageblattu" p. Paweł Scheffer.

,,Moskwa — donosi on w ostatniej -korespon

dencji — napewno myśli, że wie o wiele więce,

W przeciwnym razie nie uderzałaby tak sta

le na trw ogę z racji ,,bezpośrednio zagrażając(

go pochodu na Kowno". ,,Jeżeli w obecnej chw:

li Polska nie zdobędzie się na tak ryzykow

ną ,,przechadzkę" — jedną z wielu, jakie zn

historja — to w każdym razie pozostaje obawi

że ta ,,przechadzka" zostanie dokonana w gn

dniu po posiedzeniu Ligi Narodów, albo later

albo w innym jeszcze czasie. Tak już się ułóż;

ły międzynarodowe stosunki. Z bardzo -komp

tentnych ust angielskich wyszło niedawno sł

wo: — Anglja potrzebuje silnej Polski. A pr

mjer litewski, p. Woldemaras, bardzo nieostro

ny jegomość wypaplał w Rzymie, że Włocł

przy całej swej sympatji dla Litwy, ,,gdyby d

szło do poważnych decyzyj" będą zmuszo;

pójść z Anglją... A Anglji potrzebna jest sili

Polska. Jest to idea tak nowa dla umysłów a

, gielskich, jak i zerwanie stosunków z Rosją s

wiecką. Wilno jest niezbędną bazą dla wsz

kich wystąpień Polski przeciwko Rosji. A

Wilno ni-c nie jest w arte(?) bez ,,hinterla

du"... A hinterland - to Litwa. Niema pr:

czyn, któreby wstrzymywały Anglję w jej t

; nych wysiłkach izolowania Moskwy. Ozem j—

Wyjazd ks. Ri

Warszawa 1 grudnia.

(Tel. wł.) Książę Ri wraz z małżonką i w to

warzystwie swojej świty opuścił wczoraj War

szawę.

Znaczenis raka krajowego

J!a rozwodu polskiegoprzemysłuwęglowego.

(Dokończenie.)

Wzrost zbytu węgla w kraju nie jest bynaj

mniej wywołany jakiemiś sztucznemi sposo

bami, lecz jest następstwem zupełnie natural

nego rozwoju i poprawy w najważniejszych

działach polskiej produkcji przemysłowej i rol

nej. Poniższa tabela wykazuje najlepiej, jak

znacznie zwiększyła się konsumcja węgla w

kraju w rozmaitych grupach odbiorców w

pierwszych 9 miesiącach br. w porównaniu z

tym samym okresem roku ubiegłego.

żbyt węgla

w roku 1927

Rodzaje

odbiorców

od1.I.

do30IX

1926

od1.I.

do 30. IX

1927

spożyto węgla

więcej

otonn o%

1. Koleje żelazne

657.414 1,445.247 130.419 120

2. Żegluga

6.230

9.100 2.870 48

3. Koksownie

969.832 1,193.816 223.984 23

4. Przemysł nafto

80.995 130.860 49 865 60

5. Huty żelazne

532.812 775.892 243.250 46

6. Przemysł obrób

czy

52.228 75 027 22.799 44

7. Przemysł cukro

wniczy

233.885 322.770 88.885 39

8. Przemysł tek

stylny

152.061 329.286 177.235 116

9. Przemysł ce

mentowy i cera

miczny (cegiel

nie, wapienniki)

Przemysł garbar

ski i przetworów

zwierzęcych

265.419 467.033 201.619 76

10.

8.792 16.011 7.219 82

11. Rolnictwo i prze

twory rolne

340.920 465.217 124 297 37

12. Przemysł chemi

czny

171.231 221.501 60.270 30

13. Brykieciarnie, o

bróbka drzewa i

przemysł szkla

426.064 653.849 227.782 *63

i4. Gazownie, elek

trownie, wodo

ciągi

581.413 759 675 178.282 31

15. Opał domowy

7P3.762 957.444 213.682 27

Przy ocenie cyfr powyższych uwzględnić mu

simy, że rok 1927 nie był bynajm niej jakimś ro

kiem rekordowym, rokiem specjalnej konjun

ktury ani też świetnego urodzaju. Przeciwnie

urodzaj tegoroczny był mniej niż średni, kon

junktury specjanej nie przeżywał żaden z dzia

łów naszej produkcji, tak, iż zwiększoną kon

sumcję węgla w najrozmaitszych działach pro

dukcji uważać można jedynie za wyraz natural

nego zapotrzebowania i polepszonej nieco w

stosunku do lat ubiegłych ogólnej sytuacji go

spodarczej w kraju. Pamiętać musimy również

o tem, że ruch budowlany pozostał i nadal w

powijakach i dopiero pod koniec lata zaczęły się

ukazywać pewne objawy ożywienia, które je

dnak tylko minimalny mogły wywrzeć skutek

na konsumcję węgla w działach produkcji zwią

zanych z ruchem budowlanym. Dopiero rok

przyszły przynieść musi, dzięki przeznaczeniu

na ten cel większych funduszów z pożyczki a

merykańskiej oraz dzięki spodziewanemu na

pływowi specjalnych na ten cel kredytów,

które zabiegają poszczególne kom uny, rzeczy

wiste i znaczne ożywienie ruchu budowlanego

a tem samem i bardzo pow’ażne zwiększenie

konsumcji węgla przedewszystkiem w przemy

śle cementowym i ceramicznym, a pozatem tak

że i w całym szeregu innych gałęzi produkcji

mniej lub więcej z ruchem budowlanym zwią

zanych. A ruch ten raz rozpoczęty nie może być

też ruchem sezonowym, lecz rozciągać się mu

si z coraz w’iększem natężeniem na cały szereg

lat, jakich niewątpliwie będzie trzeba dla za

spokojenia panującego u nas głodu mieszka

niowego.

Pozatem pamiętać należy i o tem, że uzyska

na niedawno przez rząd pożyczka stabilizacyj

na już sama przez się umożliwi zarówno rządo

wi jak i rolnictwu, które ma z niej otrzymać po

ważniejsze kredyty, podjęcie całego szeregu

prac inwestycyjnych, które wpłyną na zwięk

szenie zapotrzebowania węgla w najrozmait

szych działach produkcji. Pozatem pożyczka ta

ma niewątpliwie charakter ,,kluczowy" i umoż

liwi zarówno samorządom jak i przedsiębior

stwom prywatnym uzyskanie dalszych poważ

nych kredytów zagranicznych na rozbudowę

miast i przemysłu, na przeprowadzenie racjo

nalizacji produkcji, na liczne inwestycje itd

które ożywią niesłychanie obraz naszego do

tychczas właściwie tylko wegetującego życia

gospodarczego.

Najlepszym niewątpliwie miernikiem ożywię

nia gospodarczego w kraju jest ilość zużywa

nego w nim węgla. Poniższa tabela wykazuj

szerszym i grubszym bufor między Europą

i Rosją, tem lepiej.

,,Innym powodem, zwiększającym obawy mo

skiewskie jest ta okoliczność, że ostatniemi

czasy i Francja zamiast ,,przyjacielskich prze

stróg" zaczyna prowadzić polską linję. I dla

niej, jak i dla Anglji potrzebna jest ,,silna Pol

ska”, chociaż kierują nią względy inne. W każ

dym razie ma się to odbyć naszym (niemiec

kim) kosztem zarówno, jak i kosztem rosyj

skim i litewskim. Tak więc nie jest to wypadko

we zaćmienie słońca pokoju nad Europą, lecz

nieustanne niebezpieczeństwo, płynące z Litwy,

I ono nie przeminie, dopóki -nie przeminie na

prężenie w stosunkach anglo-rosyjskich.

,,5 grudnia — kończy p. Scheffer — otwiera

się w Genewie sesja Rady Ligi, która rozpatrzy

olbrzymie foljały skarg litewskich. Chcemy

wierzyć, że w Genewie nie będą mędrkować

i zatuszowywać powagi tych oskarżeń, które

zebrały się nad głową tego kraju mającego —

poza wszystkiem — bardzo złych doradców. Li

ga Narodów stoi wobec jasnej możności, która

powinna ją cieszyć, zachowania pokoju i w de

cydującej chwili Niemcy nie m ają żadnego po

wodu uwalniać ją od tej próby sił”....

Przytoczony przez nas dwugłos jest tak wy

mowny, że komentarzy nie potrzebuje. Mała

Litwa tkwi w bardzo dużym interesie i stąd na

sze kłopoty w tej sprawie przerastają rzeczy

wistą jej wagę.

Wiedeń 1 grudnia.

(-PAT) ,,N. Fr. Presse" zamieszcza od pewnej

do-brze poinform owanej osobistości niemieckiej

następujące uwagi w kwestji litewskiej: Na

wschodzie nastąpiło znaczne uspokojenie. Za

granicą nabrano przekonania, że Polska nie

planuje ataku przeciwko Litwie. W ynika to

już z podróży marszałka Piłsudskiego do Wil

n-a, albowiem nie można przypuścić, aby mar

szałek jechał do Wilna, aby stamtąd przyglą

dać się, jak jego wojska będą maszerowały

io Kowna. Mimo to jednak sytuacja nie jest

jeszcze zupełnie ustalona. Może się zdarzyć,

żo emigranci litewscy spróbują wkroczyć n-a

Litwę, a także w samej Litwie może nastąpić

zamach wojskowy przeciwko Woldemarasowi.

Osoba dyktatora nie ułatwia też wyrównania

sytuacji wewnętrznej i zewnętrznej Litwy.

—

Woldemaras jest politykiem upartym, którego

widnokrąg nie sięga poza Litwę. Także i ze

strony Rosji nie należy się niczego na razie

obawiać. Co prawda istnieje w rosyjskich ko

lach rządowych silne zdenerwowanie z powo

du Litwy. Można powiedzieć, że od czasu ist

nienia republiki sow-ieckiej żadna jeszcze kwe

stja zagraniczna nie wzburzyła tak bardzo rzą

du sowieckiego, jak kwestja litewska. W Ber

linie ostrzegają przed niedocenianiem Rosji.

Niemcy oświadczają się za niezawisłością ’Li

twy, gdyby bowiem Litwa dostała się pod pa

nowanie Polski, wówczas wschodnie Prusy by

łyby -ze wszystkich stron osaczone. Niemcy m u

siałyby się obawiać polonizacji Prus wschod

nich. Jak długo Istnieje korytarz polski, tak

długo mają Niemcy stanowczy interes w utrzy

maniu niezawisłości Litwy. W prasie pojawiają

dę czasem kombinacje, polegające na tem, by

Polska oddała Niemcom korytarz, wzamian

ia co Niemcy pozostawiłyby Polsce wolną rę

kę co do Litwy. Na taką kombinację osobi

stości odpowiedzialne za niemiecką politykę

zagraniczną nie mogą się zgodzić. Niemcy pra

gną, by ani Polska, ani Litwa, ani Rosja nie

wątpiły w ich lojalność. Miarodajne koła nie

mieckie sądzą, że możnaby doprowadzić do po

rozum-ienia między Polską a Litwą, gdyby

Litwa oświadczyła gotowość zaniechania stanu

wojennego i gdyby z drugiej strony Polska zgo

dziła się na to, by do traktatu mającego się

zawrzeć włączono zastrzeżenia z powodu Li

twy. Litwa mogłaby w takim razie udzielić

koncesyj gospodarczych, otworzyć rzekę Nie

men i wybudować koleje potrzebne dla kom u

nikacji handlowej. W Berlinie zdają sobie je—

I Inak sprawę -z trudności tak-iej umowy i za

IPytują, czy Woldemaras zgodziłby -się na tej

I podstawie porozumieć -z Polską.

Nowa nota Im y do Ligi

Ryga 1 grudnia

i (PAT) Nadeszła tu wiadomość o wystosowa

niu -pr-zez Litwę do Ligi Narodów jeszcze jednej

Inoty w sprawie sporu polsko-litewskiego. Te—

Imatem tej noty ma być omówienie zjazd,-u emi—

Igracji l-itewskiej w Rydze.

Sytuacja na U tnie.

Wilno 1 grudnia.

I (PAT) Poseł Pleczkajtis, -przywódca litew—

Iskiej pol-ityki emigracji w Wilnie, leader so

-1 cjal-demokracji litewskiej udzielił wywiadu

’ korespondentowi ,,Chicago Tribune": Obecna

" Isytuacja na Litwie — oświadczył -poseł Plecz

kajtis - -może być określona jako w alka zwo

- 1lenn-ików i przeciwników rządu faszystowskie

"Igo. Wszelkie kwestje ekonomiczne i społeczm

f zeszły -teraz na drugi plan, a kwestje politycz

ne odgrywają rolę decydującą w życiu naród(

6Ilitewskiego. Armja litewska, nie licząc pewne

a kliki oficerskiej, u-stosunkowana jest równie

- !wrogo przeciw faszyzmowi. Nie -sądzę, aby e

j-1 migracja litewska mogła zorganizować jednos’

kę bojową do-statecznie silną, aby móc zaat!

e kować rząd litewski, jednakże uświadomień’

i- sobie na Litwie faktu, że tutaj w Wilnie je

;" wielka liczba prześladowanych Litwinów d

,1- twych organizatorów, którzy są gotowi każd

1chwih na zawołanie przekroczyć granicę prz

BłXAJS* ffyelobi pelztannle

Botfstaia

u.t*|w

*TUMESI POJEDYNCZY* XI ftBOSSY*

PRENUMERATA MIESIĘCZNIE S5LYNGSIJ

W Kralowi« bes odnoszenia do domu , , ,

!W Krakowio m w!noszeniem do domu . . , " " *

"*1L’*m

Na prowincji B przesyłką pocztową .

,,,!’

’

’’’

Eagranie« a przesyłką pocztową . ,

"’

’’’

111’»*

«««Si.te*

Ka kaldą zmianę adresu dolicza się zł. 0.50* h’

Reklamacje niezapleczętowane nie podlegają opłaci« pocztowej.

Listów nieopłaconych nie przyjmuje si%

Pr.nm*rat, prom ili,, Administracja _Csa.u-, wsry,at, przędj

IKK!rtow«. wazyatlcla miejscowe i «m iejscow e Biura dileimftów.

BSWY B3Ł0TiSE»i

rMtaCEUo:zet za jeden *ier»s mUimetrewjl

Ogłoszeni« zw ykle

,,,,,,,

,,,,,,,TTmTT

Układ tabelaryczny, eyfrowy, kombinowany , % % %, %

zl. 0.22

Ogłoszenia m !,Nadesłanych"

...................... %%i% i

zł . 0.39

Nekrologi(,,i ,i , , , ,

,,,,,

i, , , zł.0.30

Komunikaty po k r o n ic e ............................... "’i ’%’% % "i% i i%% i sł. 0.41

Ogłoszenia na pierwszej stronią ,, , , , ,% , , ,,

, , , sł,0,10

Ogłoszenia zamiejscowe 25 proc ł/o ts f

Administracja nie bierze odpowiedzialności

za terminowe umieszczenie ogłoszeń.

Ceny ogłoszeń obowiązują do dnia zmiany w nagłówku,’

Rękopisów nie zwraca a!«.

Ogłoszenia przyjmują: Administracja ,,Czasu" i wszystkie miejscowe ł za

miejscowe Biura dzienników i ogłoszeń.

1 of 4 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Download file

Download file

Deleting a comment

Advanced search

Suggest correction