Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 611 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

Nr. 261.

,,CZAS" wychodzi codziennie o godzinie U -te] w nocy.

Nnmep

pojedynczy

»5

gr.

PRENUMERATA MIESIĘCZNIE WYNOSI:

W Krakowie bez odnoszenia do domu « , ,

,,,,

zł. 5.40

W Krakowie z odnoszeniem do domu ,,,,,-i,, zł. C.—

Na prowincję z przesyłką pocztową .

,,,,*zł.G.—

Zagranicę z przesyłką p o c z t o w ą ..........................,

zł. 10. -

Za każdą zmianę adresu dolicza się zl. 0.50. -

Reklamacje niezapieczętowane nie podlegają opłacie pocztowej.

Listów nieopłaconych nie przyjmuje się.

Prenumeratę przyjmują: Administracja ,,Czasu”, wszystkie urzędy

pocztow’e, wszystkie miejscow’e i zamiejscowe Biura dzienników.

K raków Czwartek 12 Listopada 1931.

KONTO P. K. O. KRAKÓW NR. 400.404.

Adres Redakcji i Administracji: Kraków, ul. św. Tomasza 32.

Telefon Redakcji 100-50.

—

Administracji i Drukarni 137-50.

Godziny biurowe: od 9-tej do 13-tej i od 15-tej do 18-tej.

NalałytsM yiu tm

opłacona ryczałtem.

Rocznik LXXXIII.

CENY OGŁOSZEŃ:

Jednorazowo za jeden wiersz milimetrowy:

Ogłoszenia zwykłe

....................................................

?siiak0.

Układ tabelaryczny, cyfrowy, kombinowany , , , » s , .

s «zŁ0.,

Ogło-szenia w ,,Nadesłanych"

, 5;,

i%sfs*

* zł.0.

Nekrologi

,-,,

ii«, »*..»*Ł0.

Komunikaty po kronice

....................... ....

,t»;,

.i*,»cŁ0.

Ogłoszenia na pierwszej s t r o n i e .................................................

zł.O.1

Ogłoszenia w numerach świątecznych 25% drożej.

—

Ogłoszenia zamie

scowe 25% drożej.

—

Za zastrzeżenie miejsca dolicza się 2ó%.

Administracja nie bierze odpow’iedzialności

za terminow’e umieszczenie ogłoszeń.

Ceny ogłoszeń obowiązują od dnia zm iany w nagłówku.

Ogłoszenia przyjmują: Administracja ,,Czasu" i wszystkie miejscowe i z

miejscowe Biura dzienników i ogłoszeń.

W roku XIV Niepodległości.

Przed laty trzynastu odrodziło się z pół

tora w’iekowej niewoli -państwo polskie. Po

w’stając nie miało granic: stał na jego zie

m i najeźdźca niemiecki, sow’iecki, czeski.

Nie miało armji: pod rozkazami Naczelne

go Wodza w walce o utrzymanie niepodle

głości stanęły siły szczupłe, źle uzbrojone.

Nie miało pieniędzy, nie miało przemysłu,

nie miało dróg i kolei, nie miało nawet

żywności: kraj był zniszczony wojną. Mia

ło zato niezliczoną ilość kandydatów na

rządzących — i Człowieka, który brał na

swe barki ogromną odpowiedzialność —

brał na siebie zadanie, pod którem się za

łamali wszyscy wodzowie w’szystkich insu

rekcyj lat niewoli.

Dziś, po latacłi trzynastu, widnieje na

mapach Europy wielki szmat kraju, od

Dźwiny po Dniestr, od Odry po poleskie

bagna jedną barwą - Polski - znaczony.

Od granic Chrobrego po ziemie Jagielloń

skie. Broni go armja, która ma za so!bą,

pierwszą od wiedeńskiej w’yprawy Sobie

skiego, zwycięską wojnę. Twardem dzie

łem pierwszych lat niepodległości zbudo—

Parlament przy Konaku.

Tak -na!zwał j’eden z d!zienni!ków’ obćyich par

lam e n t jugo!stowńańsk i,

- powołany ido życia

konstytucją wrześniową i jak się okazuj:e po

w yborach :nied!zi-e!lny;ch m iał -zupełną nac-ję. ’By

ły ;to. j-edyne w . tsw)cdm rodizaju wybory, cho

.ci’ażby już ż tego ,po’ń ’ód u ’, że -j!ed:yną listą,, jąka

ybięgała,-stlę o izautf-anie w yborców , -byłia jedm/o*

lita 4ista rzą-dowa. Opozycja w-szelkich od cieni

z,arówno serbska,, chorw acka, słoweń-ska, jak

m ahometańska ni-e w’!zięła -udiziaiu w wybo

ra-ch; postanowienia ordyn-acji wyborczej1, żą

dając-ej dziesiątek (tysi-ęcy głosów’ wyborców’

po-lec-ających l-istę, -by-mogł-a b yć wog-óle -do

puszczon-a do wyborów’, zakaz stronnictw opar

ty-ch n-a

- zasadach -re-gjonal’ny-ch, szczepow ych

łub Avyzna,n,i’C(wy-ch, uni-emożliwił występow a

nie -stro nniie-twr j-uż -nie jako chorwack-ie czy

s-łoweńs,kie, ale nawet jako katolickie czy -pra

wosławne. Na je-dnolitej liście rząd’owe-j’ znala

z ły się. t-rzecio-rzędne osobistości z d-awnych

stronnictw-,

-przywódcy ich pozostali poz-a obrę

bem i List,y -rządowej 1 !pa,rlamen:t,u. W ty.ch w a -

runkąch, gdy r,ząd w ist’ocie iz!am!iamiowałi -kan

dy;dató’w w poszczególnych ok ręgach , gtównem

staraniem jego było, wykazać się, jak najlicz

niejszym udziałem wybo-rców’, by -dowi’eść, że

wo-ła. lu-d:ności w ist-o-cie je-s-t iza n im . J-a-k to

osiągnięto pr-zy ’j-awniości wyborów,, tego d o

w’od:zą oryginalin-e ins-tr-uk-cje komd!syj: wybo-r

cjzyich, ogłoszone w pras-ie w”ied’eńskiej. W yda

no w ięc rozkazy do gm:in ,iż na-czelniey gmin

po-d o!s-obis tą odpowiedzialnoś-cią w”inni -d’o urn

dop:row”ad!zić ,,:pmzyraa/jm(nd’e-j d w ie ’trz-e,cie 1w y

borców”, a to w ten sposób, że ich wprost z :ko

ściołów’ po -nabożeństwa-ch1 d o loka-l.i w ybo-r

czych m!ają ,prowad-zić. Nakazano postarać się

0 muzy-ki, które-by towa-rzyszył-y Avybotrcom w

pochod’zie do urn wybo-rc’zy:ch — zażądano o-d

kupców, hy okna -wystawowe oddali na propa

ga n dę li,sty rząd-owej - oraz w-yj,aśnienia chło

pom, że. .po-d-a-tk’i b ęd ą beiziwł-oezni-e ściągn-ięte,

jeśli zechcą w”ybory bojko-tow ać. Również i po

licja otrzymała pouczen’ia-, jak należy w d-anej

gminie «skł-onić wyborców -do g’ło!sowania, a

w każdym razie a-reszto-wać agituj-ących prze

ciw udziałom -wr wyborach. W ten spo-sób osią

gnięto licz-ny, bo- 50-70 proc. uprawnionych

wynoszący udział wyborców% jak to zap-ew’n ia

ją sp raw ozd an ia ,u)rzędowe, — -urzę,dnicy zaś

otrzymali od mini-stra spraw wewnętrznych

rozkaz w’zięcia udziału w wyborach. W nie

który ’ch okręga-ch dto-zw-ul-a-no,

-by o manda-ty

ubiegała się większa ilość kandydatów, by”le

zgł-o)sili ’pr!zystąpien.ie -do li-sty r zą d ow ej. - Skut

k ów t e g o do-świad-czy-li n a so-b-ie na-j-lepiej

Nie-mcy, k-tó-rzy jedyni z mn:iejszości narodo

wych zdecyd’owali s,ię na ,ud:ział w wyborach.

Przyrz-ec zo-no im aż 0 m-an-datów, jedn ak tak

operowa/no -przy wyborach, że wybrany został

jeden -tyl’ko Niemiec dr. Kraft, przywódca tajn

iejszej mni:ejs’zości niem!ieck’iej, a pozos-tali

kand,ydaci niemieccy przepadli n-a

-rze-c-z kan

dydatów -serbskich mimo że w?ystawi-eni byri

w’ o-kręga-ch -zamieszkałych przez Niemców. Ja

ko reprezentant W’ęgrów -dost-ał isię na listę

rządową ja:ki-ś Schlosin-ger, do którego W ęgrzy

się nie przyzn.ają. ,Pod’obn-:!e ma się rzecz z i.n

lie m i m-niejs-zo-ściami nanodowe-rmi.

W ten spo-sób za-tem o)siągnął rząd gen. Żiw

kowicza -pa,rl-a-m:ent, będący is-:tną ,,chambre in

trouva,ble”, lecz nie dającą mu tego, o co mu

n ajbard ziej wo-bec -za-gra-nicy chodz-iło, tj. pozo

rów’ kdi-stytU!Cjomali-zmu. J est bowi-em ,już d ziś

publiczną t-aj,e-mni-cą, że cały wrześniowy ma

nifes,t konstytucyjny był rezultatem długo

trwałego naci’sku ze strony Francji, k-tórej

dypl-oma-cja m-:-ała co-raz to w ięcej kłopotu

z w ytłumaczeniem sw”ej -demokratycznej opinji

public,znej poparcia, jakiego udziela Francja

a bsolutiyzmow i j-ug osło;wi aitskie m u. Ros ną-cy

1 w Jugosławji kryzys, zw,łaszcza rolniczy,

wano -państwo. Odrobion-o wszędzie z nad

wyżką zniszczenie lat wojennych. Przez

kilka, jakże krótkich, l-at w-zględnej po

myślności -tak się wzmocnił organizm g,o

spodarczy państwa, że wytrzymuje, mimo

wszelkich ciężarów, mim-o wszelkich trud

ności, trzeci rok światowego kryzysu sto

sunkow”o lepiej, niż państwa n-ieraz zasob

niejsze, potężniej-sze i przez wojnę mniej

zniszczone.

Wczorajsze święto było dniem radości,

w’spo-mnieniem dnia, w którym stolica

państwa stanęła w-olna od okupanta. Dziś,

w pierwszym dniu XIV roku Niepodle-gło

ści sięga’my wspomnieniem wstecz. Może

my być dumni z tego, czego Polska przez

lat trzynaście doko-nała. Mamy przed sobą

dalsze, długie lata pracy, ’trudności, w-alk

i wysiłków. O ileż jednak jesteśmy na nie

lepiej przygotowani, niż w dniu 11 listo

pada 1918 r.

W XIV ro-ku Niepodległości jedno prze

dewszystkiem n’asuwa się nam życze-nie:

oby rok ten był pierwszym rokiem nowej

Konstytucji.

Zmusił rząd! gen . Ziwk-owicża d o -zgody na

,,przyjazn-e

-rady" francuskie, przycze-m oczy

w’iście parlament,ary zm wpr-owa-dzony -zos:tał

w życi-e nie na mo-d-łę :fra-ncuską, ale przysto

sow-any do warunków miejscowych. Kto wie

jednak, czy w tem przy-stoso-wamiu -nie -przeso

lo-no cokol-wiek i c-zy- gen. Ziiwkowicz z n ow ym

parlam’ent’em -ni-e będzie m iał tych -sa-mych kło

potów, co bez niego.

Na -ra:zie otrzymała Jugosiawja ,pożyczkę

we Francji iw sumi-e ok-o-to 12 miljonów dola

rów% -a zboże jugosłowiańskie uzys,kało -znacz

ne zni-żki cel n e -p-rzy impor-cie d o F-ran-cji,

która 10 -proc. s-w-ego zapotrzebowania pok;ry

wać m’a w Jugosławj’i. Jeże-li to wszy-stko j-e

d,nak nie -wystarc-zy, jeżeli ,zwłaszcza zaczną

s-ię rokowan-i,a f-ranieusko-w łask ie, -p-nzy których

i w’ażne intere-sy Jug-osławji w ejdą w g-rę, to

kto w”ie, -czy sy,tuacja we-wnętrzna i nowe ra

dy zew,nęt!rz!ne n ie skłon ią r:ządu bel-gradzkie

go do pogodzenia -się z takim parl’amentem,

w -k-tórym’ będ-zie i op ozycja.

Nie ul’ega .wąt:pli!wości;, -że d a w n a skiupsztyna

rozdarta -wa lk am i s-tron-ni-c’t,w i narod!owości

nie -d-awał-a wiel-ki-ch szan-s norm-a-lnego rozpią

tania tru-dn-ości, z jakiem i w alczyło m-łode

pańs-two jugcistow”iaństkie. A le obe-cna skup

3-ztyma, -pozosta’w iają c a p.oza -sw-em,i -bramami

wszystk-ie i:s,t!niejące .niewątpliwie w Jugosław ji

spory n-arod-owościowe i wyznaniow,e -ró’wnież

na nie ni-e

-będ:zie sto-s,ownem lekarstwem .

Traktow ać ją bod:aj ’trzeba j-a-ko eta-p przejh

ściowy :dio noran:alny!ch -stosunków parlamen.—

tarny:ch, do -który:ch, jak nie należy w to wąt

pić, zmie-rz-a Jugoslawja. Opinja -polsk-a, śle

d,ząca -z życzliw ością e-tapy -rozwoju :państwa

j-u-gosłow”iańskiego, patrząc krytyczn-ie -ma obec

ny -st-an rzeczy-, li-czy -się w o,cenie jego z trud

no-ś-ciami wewnętrznem u i -z-e-w,nętrznemi Jugo

sł,a-wjL i d-la-tego -właśnie -je-st :zdania, że łepiej

by było’, aby o-pozycj-a, dajmy na to chorwacka,

wys:tępowa-ł-a z-e -swemi pre-te-nsj-am-i. -z ł a w be-l

gr-ad-zkiej s,kupsztyny, n-iż z ł-amów pra-sy :za

granicznej. M-oże ten po-gląd-, którzy podzielają

wszyscy sz-czerzy przyjaciele Jugosławji, nie

za’d-ługo zw ycięży.

Znowu spór polsko-gdanski.

Prze-d! trybunał-em międzynarodowym w Ha

dize rozpo-częła się rozprawa w s-porze pomię

dzy Pol-ską i Gd-ańskiem o prawo zawijania

polskich statków wojen,’nych do po-r-tu gdań

skie-go. Trybunał hagski ima w-yd-ać orzeczenie

w -charakterze rzec-zozna:wcy. ,Wobec teg o d o

skład-u Trybunału zos-tał powołany przedstawi

ciel Gd:ańska prof. iBr-uns. P ra,w nym z-astępcą

Wol-nego mia-sta -j-eis-t angi-el,s-ki adiwokat sir

John Fi-sher Williams, który w todze i peruce

w ygłosił dł-użs-ze -przemó-wienie uzasadn,iając

punkt -w’i-dzenia Gdańska. Wywod-y -jego — bar

dzo naciągane - -zmierzały do -wykazania, że

polska -ma-ry;na-rka woj-e-nna. n ie je-st dopu szczo

na do gdańskiego p-ortu, -albowiem traktat w”er

salski mów’i ty-l-,ko o go-spodancizem w”yzyskaniu

por-tu prz-ez ,Polskę. Zresztą, gdy,by dopus-zczo

no p olskie statki woj-en-n-e, wówc-zas i polska

armja lądowa m-o-głaby przebyw-ać w Gdańsku.

(Ta ewe’ntual-ność je,st w traktacie przewidzia

na - pnzyp. Red.). W reszcie dowod,ził Williams,,

że istnieją dokła-dne przepisy -co d-o pobyt-u

pols-ki’ch s-ta:t’k ó w handlowy-ch w -porcie g da ń

skim; gdyby zatem traktat przewidywał -po

byt statków woj’ennych — analogiczne pos-ta

n-o-w”ie-ni-a były-by wydane .

Sprawa ta m-a znaczenie teoretyczne wo-bec

istnienia gd-yńskiego -portu; ch od zi je-dnak o

presti’ż -państwowy Pol!ski i o pos-zanowanie

zagwarantowanych przez traktaty 1 umowy

praw polskich iw W’ołnem niiieście.

raooooooooc

Już

19i20listopada

ciągnienie l-szej klasy

Zamów natychmiast los

w najszczęśliwszej Kolekturze

BRACI SAFIER

Kraków, Rynek Gł. 6 - c .

Główna wygrana:

Miljon Złotych

Co drugi los wygrywa!

CENY LOSÓW:

y4zł. io y, zł. 20. y, zł. 40.

Zamówienia uskutscznia się odwrotnie.

XXXXXXXXXXX

Trocki i kłopoty Sowietów.

Rząd sowieck,i zd aje -obecnie eg!zam)in, swej

w’ytrzyma-ł ośe-i, a cały -system bolszew!icki, -za

grożony w długim szeregu punktów wewnętrz

nych i :zewnętrznych, w najbliższej przy-szłości

wykaże — o i-le jego podsta-wy są ustabilizo

wane, oraz w ja.kim -sto-pniu zasoby jego -wła

dzy, jego sił :i środków isą przyg-oto:wa;ne i u

z-dolnione d o utrzym-an:ia ma te ren a ch -olbrzy

m ich eks-,ca;ratu -tego iposłuch-u karnego, z ja

kiego do obecnej chwili korzys’ta.

Francuska prasa Cotylego oblicza, że tego

roczne z-obo-wiązania R-osji sowiec,kiej w y n o szą

535 miljonów ma-rek na rzecz Niemców, 225

m’ilj;onów na rzecz Anglj,i, 150 miiljomów d ola

rów”n a rzecz Ameryki, czyli ra-zem 12.G ma-ljar

dó,w franków z,łotych, podczas gdy cały zapas

zł-ota Ba,nku .sowieckiego wyraża siię su-mą 1.4

m iłjarda fra-nków...

Ten ;s-tan fak-tycz,nie ro-zpaczliwy p ogarsza

gospodarczy kryzys światowy, zamykający

przed Sowietam i perspektyw-y pożyczek, oraz

c-ora-z

-poważniej-szy kryzy-s go!spodarczy R osji

s-ow’ieckiej, sprowadzający -do m:inimum eks

port T,-obje,któ w r-osy-jskich”, a w i ę c i im!port

w aluty zag:rani:c-znej :tak niezbędnej i d-la opła

ca n ia :zobowiąz-ań i d la pod’trzyman/ia całej

ak-cji -uiprzeimysłow ie-nia kraju według planu

słynn-ej ,.piatiłeliki”.

Do powyższego przyłącza się nadto poważny

z,awód, jak-i

-spo-tkał eksperymentatorów bol

szew ickich na terenie socja-lizacji r-olni-ctwa,

n,a tym najw”iększym odcinku stalinow,skich

pomy-słów, któ-ry obejm uje -wieś i miał zape’w

nić socjal-istycznej gospodarce wzm ożenie -pro

dukcj;i zboża, a iz nim udoskonalenie pompy

w ysyłającej bezpośr-ed’n-io z ,,b-u;rżuazyj-nej: So

domy”, ,tak niezbędnej dla istnien:ia komuni

s’tycznego Eldorado wa-luty ,,-kapitalistycznej”.

Otóż kołchiizacja gospodarstw wiejskich rów

nież w ogromnej -mierze :za’w’iodła. Kołchozy

obowiązku swego n ie :spełniają. Koł-chozy bu

dowano d kierowane przez stuprocent-owych

z-da się kom unistów, wykazały itandenioje ,,dro

bno-mieszczańskie”, a n-awet całkiem burżiua

zyjne -i zam-iast przesyłać do składów rządo

w’ych ca-łą ilość wyiprodukow’anego ziarn a w e

dług planu narzuconego z moskiewskiej cen

tral-i, przechow”ują ogromne jego zapasy w

swoich magazynach.dla :potrzeb m!iej-scowych.

Nic w ięc dziw”nego, że i ,,pia-tiletka" coraz bar

dziej szwankuje i jeżeli uie można -powied-zieć,

że się załamała, -to w każdym razie ’tempo jej

bardzo wiele straciło na (te«j zawrotnej szyb

kości iż jaką rozwijała :się w -po-czątkach swego

istnieni-a . Źle je st i z kolejni-c:t(wem...

(Pom:ijamy nastrój o robotników, którzy coraz

sceptyczniej ro(zważają ,,obowiązek g łodow a

nia" i w’szelakiej wogóle nędzy dla zbudowa

nia :pokoleniom przys-złymi, socjalis!tycznej

szczęśliwości, k-tóra n-iewiadomo kiedy przyj

dzie... Pomijamy zdecydowanie wrogi Sowie

tom na:strój oł-brzymiich m-as chłopskich, w y

niszczonych i zmęczonych, a jednocześnie za

ciętych, n apoły dzikich i do ,]ideowych -oifiar"

zgoła nie zdolnych. Ale (cytując te trudności,

z któremi rząd sowiecki w -chwi’li obecnej w al

c-zyć musi, ,niepodobna (n-ie -zwrócić uw agi n a

tę trudność pierwszorzędnej wagi, jaką w stro

nę czerw”onej Moskwy niosą pi-orunowe już

pom ruki nawał-ni-cy, idącej od Ws-chodiu. ,,In

cydent ja-poń-ski" w M andżurji przygotowywa

ny pil-nie i narastający -stopniowo od szeregu

l-a-t, bo od w ojny japońsko-rosyjskiej, poruszył

całe m-rowie interesów na obu półkulach świa

ta, lecz o-bok Stanów Zjednoczonych i Anglj,i

najostrzej koliduje on z in-teresami Ro-sji’ i j-a

ko mocarstwa, pos-iadającego pierwszorzędne

zai-nteresowania w mamdżurs’ko-momgalskim

kącie Dale-kiego Wschodu i jako ekspozytury

III Międ(zynarodówki,

- usiłującej ,,us-tabi!lizo

wać" komunistyczne wrzenie w Chinach. Obu

-tym kierunkom ekspansji so’wiecki’ej na tere)

nach wschodui-o-azjatyckiich usadowienie się

Japonji w M andżurji (i Mongołji za-dałoby cios

ni-emały, a stąd groza przypuszczalnego kon

fliktu zbrojnego iz -tak :pow”ażnym przeciwni

kiem jak armja japońska, bardzo poważnie

obciąża sytuację, w jakiej witają Sowiety

XIV-stą rocznicę swego (zwycięstwa nad cara

tem. Jak (dotąd pozycja M oskwy w -zatargu

m andżurskim jest nieok-reślona. Naw’et tak

skora do napaści słow:nych urzędowa prasa

sow’iecka jest w stosunku do zupełni-e już jaw

nych tendencyj zaborczych Japonji w naj(wyż

szym stopniu -powściągliwa, co -podkreśla ten

stan ,,niepew’ności wewnętrzne-j”, o który-m pl

sałiśmy wyżej. Sow”iety nie m ają pienięd(zy uf

prow”ad;zenie wojny na -tak odległym od ci

trum -od-cinku ’państwa; sowiety nie ma-ją dd

statecznego oparcia w ludności, trzyma.li^

w’praw’dzie w" żelaznych rękawica-ch, lecz i

bard-ziej niepewnej w razie zaawanturowan-]

się militarnego na dalekich krańcach ]

siwa; sow”iety wreszcie pamiętają, że klęski

z przed lat dwudzie-stu -pięciu -zadana wojsko!

rosy-j:skim! spo-wodowała pierw sze ;zała-mani

się nietylko caratu, lecz ii -samego autorytet|

w’ładzy.

Trudno posąd:zać, jak zespół powyższych fi]

któw -wpłynie na -losy i na dalszy charakte

sowietyzmu, nie ulega jednak kwestji, że rz^

Stalina stoi obecnie wobec takiej opresji, j?

k-iej od chwili opanowania ruchu biatogwa]

dyj!skiego jeszcze nie przeżywał.

Ed. P.

Nie do -młodzieży zw”ra-camy się, której

postępowanie możnaby rozmaitymi ar

gumen-tami, jeżeli nie usprawiedliwić, to

przynaj-mniej wytłumaczyć. Młodzież, zgo

dnie z prawami swego wieku — nie zasta

nawia się, nie analizuje, nie rozumuje, ale

idzie na o-ślep za hasłami, które trafiają

do jej atawistycznych ins-tynktów’, do jej

emocjonalnej -psychiki, do jej żywiołowych

odruchów; zwłaszcza gdy są to hasła pro

ste, jasne i do realizowania łatwe. Wtedy

rzuca się gw”ałtow’nie w wir wypadków,

upaja -się nimi i wyciąga ostatnie konse

kwencje z dw”uznacznych podszeptów, nie

d-o-mów”ionych życzeń, zdradliwych insy

nuacyj. Nie domyśla się nawet, że jest na

rzędziem w -czyichś rękach, że nieznane

czynniki kierują jej -odrucha!mi, -że toruje

drogę dla jakichś ciemnych celów i -dążeń,

i tracąc kontrolę -nad so’bą, daje się porwać

d-o czynów, których -nawet potem gorzko

żałow’ać będzie. Taki właśnie ch-ara-kter

nieodpow’iedzialny i ch-aotyczny mają a

w’antury studenckie, przenoszące się z jed

nego m iasta uniwersyteckiego do drugie

go, któ-re za każdą cenę powinny być przer

w’ane i zlikw’i-d-owane, zarów’no w interesie

państwa, jak w interesie sa-mej mł-o-dzieży.

Jeżeli jednak wszystkie te motywy sta

no’w”ią okoliczności łagodzące -dla młodych

demonstrantów — nie ma ich wcale, gdy

chodzi o -ocenę tych jednostek czy organi

zacyj, które wyzyskując bezkrytyczn-ość

młodzieży, popychają ją wprost czy pośre

dnio do gw’ałtownych wystąpień, kończą

cych się bójkamii i awanturami, a ostatnio

naw’et tra-giczną śmiercią młodych pełnych

nadziei ludzi. Toteż niepoczytalne artyku

ły pewnych dzienników, -które przyczyniły

się niezawodnie do zaognienia sytua-cji, po

chw”alając obłudnie czyny niiedająco się u

sprawiedliwić i podniecając do dalszych

gwałtów, zasługują na najsurowsze potę

pienie i napiętnowanie.

W pięknej odezw”ie senatu uniwersytetu

w’arszawskiego d-o młodzieży, czyta-my m.

in.;

,,Gwałt fizyczny jako sposób przeprowa

dzania -swych postulatów jakichkolwiek

nigdy wogóle nie przynosi zaszczytu tym,

którzy się nim posługują!"

W tych mocnych d szlachetnych sło

wach mieści się najprawdziwsza -cliaral

terystyka wypadków, których widownil

były nasze uniw”ersytety i najgłębsza icj

ocena.

I dalej:

,,Gwałt fizyczny, wywierany przez mas]

na jednostkach, przez mężczyzn na bez

bronnych kobietach, jest hańbą. Uwierzył

niemal trudno, że -akty takiego gw’ałtf

mogły się zdarzyć wśród akademików”. J(

szcze trudniej uwierzyć, że mogły zdarzył

się wśród młodzieży narodu o starej kul(

turze chrześcijańskiej i narodu, któr]

przez wieki w’yrabiał sobie u świata cywi

lizowanego, u wrogów naw’et opinję, że jes|

narodem rycersk-im”.

Te wymowne sło-wa powinny wyw’oła]

rumieniec w”stydu na obliczach łych w’szj

stkic-h, d-o których są -skier-ow’ane, powinni

im uprzytomnić, do jakiego sto-pnia sprzel

niewierzyli się najwyższym ideałom mto|

dości...

1 jeszcze raz trzeba rzucić zapytanie: do|

kąd to W’szystko prowadzi, co chcą osią*

nąć przywódcy i inicjatorowie zaburzęii]

jakich wyników ocz(’kują od tego rodzaji

demon strącyj? Czy człowiek przy zdrój

wych zmysłach może wierzyć, że w tei

sposób kwestja żydowska, czy nawet choć!

by tylko jakiś -szczegół tej kw’estji -

zo]

stanie rozwiązany! Tylko szaleńcy alb(

ludzie pozbawieni wszelkiego poczucia rzej

czywistości mogą przypuszczać, że wyrzu]

cenie żydów z sal uniwersyteckich, pobicie

kilku studentów żydowskich, albo znisz]

czenie lokalu jak’iegoś st-owarzyszenia żyj

dowskiego może doprowadzić do innycł

rezultatów, jak ogólne rozdrażnienie i suj

rowe represje!

’

W odmęcie zaburzeń padło już kilkę

trupów -— wiele młodych egzystencyj bę!

dzie złamanych, normalny tok studjói

jest przerwany, stosunki pomiędzy polske

a ży-dowską młodzieżą doprowa-dzone dc

najwyższego napięcia, wrzen-ie wśród siu]

ch-aczy uniwersyteckich wyklucza możli]

wość (spokojnej -pracy - oto następstwe

jakiejś ciemnej roboty, jakichś nieznanycł

czynników, którym najwidoczniej zależ}

na wywoływaniu w kraju stałego niepo-]

k°iu

.,-a.’

Quo, que ruitist /

W arszaw a 11 listopada.

(Tel. wł.) W związku z ostatniem-i wypadka

m;i manifes;tacyj antyży-dows’kich w Wilnie,

wśród młodzieży akademi-ckiej w Warszawie

panuj-e duże wrzenie. *

Władze bezpieczeństwa chcąc zapobiec dal

szym ekscesom ulicznym wydały zarządzenie

policji stosowania jaknajostrzejszych środków

przy likwidowania wszelkich awantur ulicz

nych nie wyłączając szarż policji konnej i

użycia broni palnej.

W ciągu -dnia dzisiejs’zego żadnych poważ

niejszych -ekscesó’w tnia mieście nie było. Spo

d;ziewane są dopiero w godzi-nach wieczor

nych1.

iWedług donies’ień pism marodoiwo-demokra

tyc:znych w czasie ’osta!tnich izajść w Wilnie

z abitych -zostało 2 s,tuden)tó:w Pola-ków, z aś

według d,oniesień pism żydowskich, zabity zo

stał również 1 student żyd. Natomiast według

oficjalne} wersji urzędowej, zabity został tyl

ko jeden student Wacławski.

Wilno 11 ’listopada.

(Tel. w!.) W ciągu mocy wczorajszej doszło

jeszcze w j)aru punktach m-iasta do odosob

niony-ch wypadków tłuczenia szyb w sklepach

żydowski)ch. W d-niu dzisiejszym większo-ść

sklepów żydowskich w śródmieściu była

jzamknięta.

-Przed gmachami wyższych uczel

n-i stoją siln e oddziały -policyjne,

Wilno 11 listopada.

’(PAT) W dniu dzisiejszym panował w Wil

nie zupełny spokój. M’ związku z nieścisłem

czy nieprawdziwem przedstawieniem przebie

gu zajść -wczorajszych, kilka dzienników wi

leńskich zostało skonfiskowanych. Na j)odsta

wie dotychczasowych dochodzeń należy stwier

clzić, że nieprawdziwe absólutnie są -pogłosk

o tem, jakoby w czasie wczorajszych star

m iały paść strzały r-ewolwerowe z jakiejkol

wiek strony. Nieprawdziwe jest również prze-d

stawienie sprawy, mówiące o rzekomem zrą

caniu się -przez kogokolwiek nad rannym,

a w szczególności nad zm arłym później z rai

Stude-ntem W acławskim . Naogół do pogotowi:

ratunkowego i lekarzy zgłosiło się wczoraj 4

osób, przeważnie lekko poszwankowanych. Zj

udział w ekscesach aresztowano kilkudziesi(j

ciu osobników. W"śród zatrzymanych znajdu

je się trzech ludzi notowanych za działalnoś

komunistyczną. Wszystkich aresztowany("

przekazano do dyspozycji władz prokuratoi

skich.

W ilno 11 listopada

(PAT) Prasa dzisiejsza przepełniona jest !

m unikatami różnych organizacyj społeczny

wyrażających protest i oburzenie z powc

wczorajszych eksce-sów antyżydowskich na

niwersytecie wileńskim.

—

. _____

1 of 4 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Download file

Download file

Deleting a comment

Advanced search

Suggest correction