Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 709 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

N" 516.

Kraków, Piątek 1 5

Lipca1916,

Rocznik Ł X III.

(Numerporanny).

undac/a książąt Lubomirskich.

Książe Eugeniusz Lubomirski wraz

synami złożył w Akademii Umiejętności, w ce

i uwiecznienia Unii polsko-litewskiej i związa

sgo z ną zwycięstwa pod Grunwaldem, kwo

g koren 40.000 , z przeznaczeniem odsetek na

-prowadzenie w życie na Uniwersytecie

agieilońskim wykładów w zakresie

itera:ury i dziejów Litwy. Ks. Kazi *

rierz Lubomirski do powyższej kwoty

loda! od siebie koron 2000.

?igćsetletni jubileusz kupiectwa.

Zakończeniem wczorajszego obchodu pięcio

wiekowego jubileuszu krakowskiej Kongregacyi

kupieckiej było gościnne podjęcie w sali Stare

go teatru. Ustawiono stoły w podkowę na 250

osób ; na galeryi przygrywała orkiestra 13 pułku

piechoty. W uczcie wzięli udział wszyscy przy

byli na jubileusz przedstawiciele polskiego ku

piectwa oraz reprezentanci czeskiego kupiectwa,

przedstawiciele miasta, naczelnicy władz kra

kowskich, instytucyj finansowych, kupiectwo i

obywatelstwo krakowskie.

er\( -ze miejsce zajął za stołem starszy Kon

gregacyi kupieckiej r. ces. Henryk Schwarz; koło

;ego z prawej strony: marszałek kraj. hr. Badeni,

Stanisław hr. Tarnowski, prezydent Hausner, X .

)rałat ,Wądolny, pp.Votrouba, Ozdowski, r. dwo

u Zborowski, prof. Krzyżanowski, poseł Ziele

liewski, radca Gubrynowicz, wiceprezes Dr Mucz

eowski, Halski, r. ces. Winiarz, prof. Kopera,

dyrektor magistratu Grodyński.

Z lewej: prezydent Leo, pp. Rotwand zWar

szawy, Czernik z Pragi, Otmianowski, wicepre

zydent Sare, r. dw. Horoszkiewicz, poseł Ma

ryewski, prof. Kutrzeba, prof. Domański, poseł

Federowicz, prezes August Porębski, starszy rad

ca Kurek, naczelnik administracyi podatków.

Naprzeciw : podstarszy Kongregacyi Dr Szar

ki: z prawej jego strony: Dr Frączak, naczel

ny lekarz miasta Buffalo, X . prałat Krupiński,

poseł Dr Wł. L . Jaworski, hr. Władysław Za

moyski z Zakopanego, dyrektor Tow. wzaj. ubezp.

Głażewski, poseł Dr Walenty Staniszewski, dy

rektor poczty Maryan Biliński, szef biura Izby

handlowej Dr Benis, Zygmunt Mendelsburg, rad

ca Dr Nieć. Z lewej: p. Makowski, X . prałat

Dr Wądolny, rektor Uniwersytetu Jagiellońskiego

Dr Łazarski, Berson, poseł Petelenz, r. m . Do

boszyński, X . Rejowicz T. J .,

dyrektor Tow.

wzaj. ubezp. Szatkowski, poseł Bandrowski, dy

rektor Kasy oszcz. m . Krakowa Zygmunt Ko

walski, dyrektor pow. Kasy oszcz. p . Strzyżow

ski, dyrektor filii Banku krajowego Armółowicz,

prof. Kutrzeba, prof. Krzyżanowski.

Z amerykańskich gości byli obecni: X. Zapała,

rektor kolegium św. Stanisława Kostki w Chi

cago, p. St. Adamkiewicz, prezydent Związkn

rzymsko-katolickiego w Chicago i p. R . S. Ab

czyński, wicecensor Związku narodowego poi

skiego w Pittsburgu.

Toasty.

Kiedy nadeszła pora toastów, zabrał głos star

szy Kongregacyi p, S chwarz i przypomniaw

szy czasy Wierzynkowskie i podejmowanie przez

kupca gości królewskich, wzniósł toast na cześć

marszałka krajowego.

Prezes Stow. kupców i młodzieży handlowej

r. August Porębski wzniósł toast na cześć

’prezydenta miasta.

Prezydent Dr L eo przypomniał węzły, łączą

ce Radę m. Krakowa z Kongregacyą kupiecką

podniósł, że w Kongregacyi zasiadają najdziel

niejsi reprezentanci stanu kupieckiego, pamięta

,;acy o tem, że są także obywatelami tego mia

sta. rragnąć należy, by ten duch najdłużej pa

nował w Kongregacyi; mówca imieniem marszał

ka krajowego i własnem wzniósł toast na roz

wój Kongregacyi w ręce jej starszego r. ces.

Henryka Schwarza.

Radca kongregacyi Dr Nieć toastował na

cześć Akademii Umiejętności w ręce prezesa JE.

Stanisława hr. Tarnowskiego i na cześć Uniwer

sytetu Jagiellońskiego w ręce rektora prof. Dra

Łazarskiego.

Mowa Stanisława lir. Tarnowskiego.

Gdy się podniósł z miejsca dla zabrania gło

su prezes Akademii Umiejętności Stanisław hr.

Tarnowski, większość zgromadzenia powstała

z miejsc i otoczyła mówcę zwartem kołem. tir.

Tarnowski mówił następującemi słowami:

Dziesięć lat temu obchodziliśmy pięćsetną rocz

Uniwersytetu; przy tej drugiej, dzisiejszej

za; vu serca biją tętnem żywem a rzewnem,

wspomnienia i myśli obejmują ten ciąg wieków.

Ja, w Uniwersytecie już nieczynny, ale z nim

zawsze przywiązaniem i całem życiem złączony,

mam sobie poniekąd za prawo, a w każdym ra

zie za nader miłą powinność, to wiekowe |mię

dzy nami koleżeństwo tu przypomnieć i z niem

w pamięci złożyć Kongregacyi kupieckiej hołd

uszanowania, powinszowania i życzeń.

Jesteśmy równoletni: i jesteśmy jedyni ze

wszystkich świeckich instytucyi polskich, co

przetrwali wszystkie zmiany i burze czasu, i żyją

i są. Dynastye trwają ; ale prócz nich co zosta

ło przy życiu, co w swoim dawnym kształcie?

Nic; tylko ta w Krakowie szkoła i ta Kongrega

cya kupiecka.

Zaczęliśmy żyć w odstępie kilku lat zaledwo,

a zaczęliśmy w najlepszych,1fcnajświetniejszych

czasach. To ten wiek szczęśliwy, ten prawdzi

wie złoty, kiedy rycerz grom ił nieprzyjaciół, kie

dy król osadzał swoich synów na sąsiednich

tronach, kiedy przez Kraków przelewały się poi

skie płody i wschodnie wyroby na Zachód, a

z Zachodu złoto do Polski, kiedy Długosz pisał

dzieje, a Kopernik uczył się na ławkach Uni

wersytetu, kiedy budowały się nasze kościoły,

a Wit Stwosz rzeźbił w nich ołtarze, kiedy

w tych kościołach modliło się pięciu świętych,

kiedy wszystko zdawało się zapowiadać świet

ność, bogactwo, powodzenie, potęgę.

Co się z tem stało ? Jak to mogło tak podu

paść, że dziś porównanie zatruwa nam każdą

chwilę życia: że kiedy święcimy chlubne wspo

mnienia wielkich zwycięstw, to w sercu mamy

ból, że kiedyś było tak, a dziś jest inaczej.

Jak się to stało ? Dziejopisarze i politycy w ska

zują przyczyny różne, ale między temi dwie po

dobno górują nad innemi. Jedna to brak stałego

steru w państwie, kierującego statecznie i prze

zornie przez manowce zmiennych okoliczności

do niezmiennego, świadomego celu trwałości i po

tęgi. Przyczyna druga, to wybujałość jednej

części społeczeństwa nad wszystkie inne. Gdzie

jedna część uważa się za całość, a choćby tylko

za pierwszą, najlepszą, najbardziej uprawnioną,

tam i sama, prędzej czy później sprowadzi so

bie szkodę lub klęskę, i normalny przyrodzony

wzrost i rozwój organizmu powstrzyma. Rzecz

to ludzka, powtarzająca się niemal zawsze. Jak

jeden człowiek, tak i całe zawody, warstwy,

części społeczeństwa skłonne są uważać się za

pierwsze, swój interes za najważniejszy, najisto

tniejszy: byle temu stało się zadosyć, mniejsza

o szkodę, a choćby okrzywdę innych. Widzimy

u siebie, i u postronnych, rzekome przeciwień

stwa : interes miast przeciw interesom wsi, prze

mysłu i handlu przeciw roli, albo ludu wiej

skiego’przeciw miastom i przeciw większej wła

sności. Nie, to wszystko mylne. Żaden interes

nie jest ważniejszy od innego, żadna część nie

jest potrzebniejsza od drugiej, a która siebie

uważa za najpotrzebniejszą, swój interes za

pierwszy, ta siebie i drugich skazuje na po

wolne wyschnięcie, na utratę sił, na anemię. Pan

Bóg ma także swoją ekonomię polityczną i spo

łeczną, a ta stanowi, że wszystko jest w związ

ku, że jedno od drugiego zależy, jedno drugie

wspiera, a każde w tym związku tylko, w tej

zależności wzajemnej, może żyć silnie, bujnie,

trwale. Dobry,* kwitnący stan, zamożność, boga

ctwo miast i wsi, hadlu, przemysłu, rolnictwa,

rękodzieł, związane* są z sobą na zawsze niero

zerwalnie węzłem tej opatrznej solidarności, tej

ekonomicznej, a dodajmy tej moralnej i patryo

tyeznej "harmonii i równowagi.

Pod tym względem, jak pod niejednym innym,

rzadko który naród ma w swoich dziejach tak

wyraźnie dotykalne nauki i przestrogi, jak nasz.

Przeszły czasy świetności, nastały czasy upad

ku, a z nimi obowiązek i czas, gdzieniegdzie

możność, dźwigania, odbudowywania. Różnie poj

mowana praca odbudowy rzeczywistą jest tylko

wtedy, kiedy wyciągnięty nieco w górę mur.

nie zawali się i nie runie. Wykonywa się ona

jednak mozolnie, powolnie, ale nie bez skutku,

a że nie zupełnie bez skutku, za przykład może

służyć ta, której pięćsetną rocznicę święcimy,

Kongregacya kupiecka w Krakowie. Miała i ona

swoje czasy osłabienia, a podźwigła się i na

brała sił, i kwitnie.

Niechże ten obchód pięćsetnej rocznicy będzie

wróżbą i zadatkiem jej dalszych losów, powo

dzeń i zasług. Niech dla niej, przez nią dla tego

miasta i kraju spływa zasobność, zamożność,

bogactwo. Niech kupiectwo, jedno z wielkich

powołań, ale i wielkich darów Bożych, wzmaga

się, przez to niech wzmaga nas, w ten warunek

pomyślności i siły narodów, który jest jego szcze

gólnem zadaniem, jego formą narodowej służby.

Pełniło tę służbę przez pięć wieków z chlubą

dla siebie, z korzyścią dla tego miasta i kraju,

nie zachwiało się nigdy w wierności tej służbie

Pięć wieków świadczy, jakiem było, a każe wie

rzyć i ręczy, że pozostanie takiein na wszystkie

dalsze, oby jak najdłuższe. W pracy odbudowy

gromadzi znowu swoje materyały gorliwie, ener

gicznie, pracowicie, z trudem nieraz, z pożytkiem

zawsze, a pamięta, że przy restauracyach i od

budowach, jako przy zakładaniu fundamentów

n isi Dominus aedificaverit domum, in*vanum

laborat, qui aedificat eam. To zadanie bogace

nia społeczeństwa polskiego, które w wielkiej

mierze przypadło kupiectwu, niech rośnie, niech

się mnoży," niech wydaje plon stokrotny, w rę

kach czystych, polskich, chrześcijańskich. Z u

czuciem uszanowania i wdzięczności za prze

szłośc, z w iarą w przyszłość szczęśliwszą, sku

teczną, chlubną, na cześć i powodzenie kupie

ctwa polskiego *w ogólności, a w szczególności

Kongregacyi kupieckiej krakowskiej. (Huczne

oklaski).

Dalsze przemówienia.

Radca Kongregacyi p. Antoni Suski toasto

wał na cześć duchowieństwa w ręce X. prałata

Dra Wądolnego. Podstarszy kongregacyi Dr

Sżarski na cześć gości, szczególnie amerykań

skich P Rotw and zWarszawy na cześćkra

kowskiego kupiectwa. P . Leitgeber z Pozna

nia na cześć Krakowa. X. prałat Dr Wądol

ny na cześć kupiectwa, wskazując, aby stare

hasło virtus generositas kwitło i rozwijało się

dalej. P . Ozdowski z Poznania, zachęcając

aby społeczeństwo nie traciło nadziei.

List Ignacego Paderewskiego

P Chronowski odczytał list Paderewskie

go z życzeniami dla kongregacyi, zakończony

następującym ustępem : ,,Wobec dzisiej_szego u

roczystego święta, w chwili, gdy dostojna Kon

gregacya stoł. król. m . Krakowa święci wraz

z Grunwaldzką Chwałą pięćsetlecie swego ist

nienia, życzę z głębi serca kupiectwu polskiemu

by się stało polskiem do szpiku kości, by

wzrosło w takie bogactwo i siły, iżby słowo je

go i skinienie zaważyć mogły na szali losów na

szego nardu*. (Huczne oklaski).

Po dalszych toastach, p . Schiller wzniósł

toast: Kochajmy się!

Uczta zakończyła się po północy.

Towarzystwo Szkoły Ludowe].

Wczorajsze popołudniowe obrady zjazdu T.

S. L . rozpoczęto sprawozdaniem komisyi oświa

ty pozaszkolnej, które przedłożył p. Wier

c z a k ze Lwowa. Rezolucye referenta uchwalo

ne jednomyślnie opiewają:

Walny Zjazd T. S. L. wzywa zarządy Kół do

wytężonej akcyi w kierunku zakładania po wsiach i

miasteczkach domów ludowych, w którychby

znalazły pomieszczenie wszystkie instytucye polskie

i organizacye społeczne oświatowe i gospodarcze,

przyczem w pierwszym rzędzie wpływać należy na

gminy, by ich kosztem takie domy ludowe powsta

ły, a tylko tam, gdzie to jest niemożliwe, zadanie

to brały na siebie zjednoczone instytucye i organi

zacye polskie.

Zjazd wzywa Koła, aby w myśl zasady ,,praca

z ludem dla ludu* starały się 0 ile możności za

kładać czytelnie 0 charakterze samoistnym, u

trzymyw ane choćby w części przez włościan z nich

korzystających.

Po wywodach szeregu mówców wykazujących

konieczność zwrócenia uwagi na nasze szkol

nictwo na wschodzie Galicyi a przedewszyst

kiem na Bukowinie, uchwalono rezolucyę doma

gającą się założenia gimnazyum polskiego

wCzerniowcach i wszywającą Zarząd głó

wny, aby dołożył starań w tym kierunku.

Dalej domaga się rezclucya, aby zarządy kół

i związków okręgowych rozwinęły żywą akcyę

w kierunku pobudzenia odnośnych władz auto

nomicznych i państwmwych do organizowania

szkolnych kursów uzupełniających

przemysłowych, oraz wszelkich innych ty

pów szkół zawodowych, jako to rolniczych,

handlowych i t. p .

Następnie uchwalono rezolucye : ,,Walny Zjazd

wzywa wszystkie koła do intenzywnego i szczere

go zajęcia się zakładaniem szkół polskich w miej

scowościach, gdzie dzieci polskie są narażone

na wynarodowienie. Zjazd obow:iązuje wszystkie

koła do działalności w tym kierunku pod grozą

odpowiedzialności na następnym zjeździe. Dalej

zjazd poleca zarządowi głównemu, aby w poro

zumieniu ze Związkami okręgowymi postarał się

0 utworzenie instytue-yi szkolnych lustratorów

okręgowych, którzyby szczególną opieką oto

czyli szkolnictwo swego okręgu wykonując nad

nim ścisły nadzór*.

Referent zarządu głównego inspektor p. Ł o

puszański omawiał sprawę gimnazyum pol

skiego w Kutach i doszedł do wniosku, że za

rząd główny nie ma prawa łożyć na stworzenie

tego gimnazyum ogromnych sum, które gdzie

indziej z większym pożytkiem mogą być użyte

Natomiast zarząd główny polecając nowo powsta

jące gimnazyum opiece kół miejscowych jest go

tów w miarę możności przybywać im z pomocą

przez sporadyczne subwencye. W sprawie te.

wywiązała się długa dyskusya, po której w myśl

wywodów

referenta zatwierdzono stanowisko

w tej sprawie zarządu głównego.

Dalej dyskutowano nad położeniem lu

dności polski ej we wsch0dniej Gali

cyi i uchwalono rezolucyę stwierdzającą, że

we wschodniej Galicyi wbrew twierdzeniom spo

łeczeństwa ruskiego i prasy ruskiej nie Rusini

ale Polacy są pokrzywdzeni na polu szkolnictwe

ludowego.

Referent komisyi opieki pozaszkolne

dyrektor Stein umotywował następującą rezo

lucyę :

Zjazd uznając dobrze działające bursy za jeder

z najznakomitszych środków obrony kresów wzyw:

zarząd T. S. L , aby powołał do życia jak najwięk

szą liczbę burs, zwłaszcza w miastach większych

szczególnie na kresach wschodnich i zachodnich.

W ważnej kwestyi wychowania moralnego u

chwalono po dyskusyi:

Walne zgromadzenie przedkłada zarządowi jakc

dyrektywę życzenia, aby wśród społeczeństwa poi

skiego zainaugurow ał myśl utworzenia domu po

praw czego dla ratowania z upadku moralne gc

małoletnich przestępców.

Dłuższą dyskusyę wywołała rezolucya poleca

jąca zarządowi głównemu powołanie w łoni

T. S. L . organizaeyi (stałych komisyi) mające

na celu skierowanie młodzieży wiejskie

i małomiejskiej do praktycznych zawo

dów, wyszukiwania dla kandydatów umieszczę

nia, opiekę nad nimi i udzielanie im pomoc;

finansowej, potrzebnej do wstąpienia do zawodu

a następnie do osiągnięcia samoistności. Rezolu

cyę uchwalono.

Najdłuższą i najgorętszą dyskusyę wywołał

sprawa Domu polski"ego w Morawskie

Ostrawie, poruszona przez inspektora Dr

Wróbla na rannem posiedzeniu. W dyskusyi wy

łonił się kompromisowy wniosek radcy Niewia

domskiego, aby sprawę ratowania egzystency

Domu polskiego w Morawskiej Ostrawie przeka

zać zarządowi głównemu T. S . L . do natych

miastowego gruntownego zbadania i następni

bezzwłocznego poczynienia w granicach statut

potrzebnych kroków, celem uchronienia tej pla

cówki kresowej od upadku.

Aby dyskusyi, trwającej już od trzech godzi

nie przedłużać, wybrano mówców jeneralnycl

Za wnioskiem Dra Wróbla przemawiał p. Eusti

chiewicz z Wojniłowa, przeciw Dr Próchnic!

ze Lwowa, który oświadczył w imieniu czterec

członków zarządu, że w razie uchwalenia t.eg

wniosku Dra Wróbla, nie mogąc brać na sieb

tak wielkiej odpowiedzialności, zgłoszą natyc:

f miast swą rezygnacyę. Następnie mówca prz;

pomniał, że szkoła w tym budynku według orz(

czenia władz szkolnych istnieć nie może z pc

wodu złych warunków hygienicznych. Następu

długo przemawiał wnioskodawca Dr Wróbel, po- 0

czein na wniosek p. Eustachiewicza zarządzono S

głosowanie imienne.

1«

Pierwszy poddano pod głosowanie wniosek ś

Dra Wróbla, który upadł. Natomiast wniosek p. x

Niewiadomskiego uchwalono jednomylnie.

Obrady zjazdu zakończyło pożegnalne prze- c

mówienie przewodniczącego p. Natansona, S

wzywające do energicznej i wytrwałej pracy dla \

lepszej przyszłości narodu.

Obrady zamknięto

po godzinie 10 wieczór.

KRONIKA.

Kraków, piątek, dn. 15 lipca.

Dziś:

Kalendarzyk kościelny: Rozesł. Ap., Henryka i Da- I

iwida.

Kalendarzyk astronomiczny: Wschód słońca 0 go- ;

dżinie 3-49, zachód 0 godzinie 7-42, długość dnia go

dzin 15-53.

Teatr miejski: ,,Konrad Wallenrod* 0 godz. 7 wiecz.

Teatr ludowy: (w Parku Krakowskim) 0 godz. 4 po

poł. ,Kościuszko pod Racławicami*; 0 godz. 8 wiecz.

1,Królowa Jadwiga*.

Obchód grunwaldzki:

Nabożeństwo w kościele N. P. Maryi. 0 godz. 9

rano.

Odsłonicie pomnika Jagiełły 0 god z. 10 3 0

przed południem.

Otwarcie wystawy Jagiellońskiej 0 godz. 12

w południe.

Festyn w parku Jordana, ,Wóz Drzymały*.

Sokole zawody Związk o w e.

Festyn w parku Krakowskim.

Wieczornica góralska.

Raut w Starym teatrze.

Iluminacya, Wianki 0 godz. 8 wiec zór.

Walne zgrom adzenie Związku dziennikarzy polskich

w redakcyi ,Czasu* 0 godz. 5 po południu.

Kwesta na weteranów.

Wiec piekarzy.

Kongres filatelistów.

Rada Ul. Krakowa zbierze się na nadzwy—

I czajne posiedzenie w sobotę dn. 16 lipca 1910 r.

0 godzinie 12 w południe, celem wyrażenia hoł

]du Ignacemu Paderewskiemu.

Rusini na obchodzie grunwaldzkim.

I Do Krakowa przybyło wczoraj około 60 włościan Ru

sinów, jako delegatów Rad powiatowych ze wscho

1 dniej części kraju. Włościanie ci są prawie wszyscy

j członkami Rad powiatowych. Byłoby pożądanem i

i wskazanem , aby przy dzisiejszem odsłonięciu pomnika

I włościan tych zebrano w jedną grupę, a nie rozpra

1szano po różnych miejscach.

Walne zgromadzenie Związku dzien

nikarzy polskich odbędzie się w lokalu redakcyi

1,Czasu* dzisiaj 0 godz. 5 po południu.

W iec akademicki. Wczoraj o godzinie 4 po

południu odbył się w Uniwersytecie w sali Koperni

1ka ogólny wiec akademicki ku uczczeniu rocznicy

Grunwaldu. Przed wiecem rozrzucono między mło—

Idzież komunikaty, zaopatrzone podpisami przedstawi

cieli wszystkich stowarzyszeń akademickich i ,ogó!no

1akademickiego komitetu grunwaldzkiego*, a zaprze

1czające pogłoskom jakoby młodzież akademicka usu

j wała się od udziału w ogólnym obchodzie G runw al

du. Komunikat wzywa młodzież do jak najliczniej -

j szego udziału w pochodzie w niedzielę. Na wiec, na

którym z ramienia akademickiego senatu obecnym

(był prof. Bujwid, przybyło około 250 młodzieży, nad—

Ito delegaci ,Polonii* uniwersyteckiego klubu w lns

bruku, delegaci ,Ogniska* akademickiego stowarzy—

Iszenia w Czerniowcach i ,,Ogniska* z Wiednia. Pierw

ilszy przemówił prezes komitetu ogólno-akademickiego

dla obchodu, przedstawiając stanowisko, jakie mło

1dzież zajmuje wobec obchodu Grunwaldu. Następnie

n a wni.osek jednego ze słuchaczy młodzież uchwaliła

przenieść wiec na dziedziniec Wawelu. Z pod gma

chu Uniwersytetu ruszył pochód, na czele którego

Iniesiono wieniec z napisem : ,Młodzież akademicka

- ]bohaterowi z pod Grunwaldu** Do pochodu, który

, | szedł Rynkiem i ul. Grodzką, przyłączyły się grupy

publiczności, wśród której znalazło się oczywiście

wiele ulicznej gawiedzi.

Na dziedzińcu Wawelu w obecności prof. Bujwida

podjęto na nowo obrady wiecowe. Przemawiali: przed

stawiciele Czytelni akademickiej, ,Spójni*, ,Zjedno

| czenia*, ,Promienia*, ,Ogniwa*, przedstawiciel mło

dzieży ze Lwowa i jedna ze słuchaczek Uniwersytetu.

Na wniosek jednego ze słuchaczy, młodzież uchwa

liła złożyć w przeciągu roku 1000 kor.,

jako dar

3 grunwaldzki. Po złożeniu wieńca na grobowcu Jagiełły,

j pochód ruszył z powrotem na Rynek, gdzie pod po

j nmikiem Mickiewicza przemówił jeden ze słuchaczy,

charakteryzując znaczenie Grunwaldu w dniu dzi

-1 siejszym.

f Po zakończeniu wiecu młodzież wraz z publiczno

ścią ruszyła pod Grand-hotel, gdzie urządziła gorącą

owacyę p. Ignacemu Paderewskiemu, którego mło

j dzież nie zastała w mieszkaniu; wzniosła więc trzy

a Jkrotny okrzyk na jego cześć, poczem wybrała dele

j | ga°y§; która uda się do ofiarodawcy pomnika, wyra

a | źając mu hołd młodzieży. Po tym wyborze młodzież

się rozeszła.

—

Grupa tłumu ulicznego, korzystając

j ze sposobności, śpiewała po ulicach i hałasow ała, aż

ri wreszcie zapobiegła tem u policya.

- W teatrze ludowym Wparku Krakowskim

l- odegrano wczoraj, wobec audytorym złożonego prze

e ważnie z przyjezdnych, pięcioaktowy dramat Józefa

u Szujskiego Królowa Jadwiga. Sztukę wystawioną

i odegraną starannie przyjmowała publiczność żywy

| mi oklaskami. Również wobec gości przybyłych na

n uroczystości grunwaldzkie w sali przy ul. Rajskiej

1. wystawił teatr ludowy dramat w 4 aktach Lucyana

i- Rydla p. t .: Na zawsze, osnuty na wypadkach

ci | z r. 1863. Przedstawienie, dzięki odpowiedniej obsa

h dzie i staranności wykonania, zyskało rzetelne po

0]wodzenie.

—

Nowy salon sztuki, z inicyatywy grupy wy

ł" bitnych artystów malarzy powstał w Krakowie w o

y- 1statnich dniach nowy prywatny salon sztuki, z za

3- daniem pośredniczenia między artystami - twórcami a

)- kupującą publicznpścią. Siedzibą jego jest na razie

ie I skład fortepianów pod firmą B. Cabryelska, któregc

obszerne widne salony w Krzysztoforach i Pałacu

Spiskim, pomieściły na swych ścianach większe ko

lekcye i pojedyńcze dzieła następujących artystów:

ś. p. Stanisławskiego i Wyspiańskiego, oraz pp. A,

xentowicza, Augustynowicza, St. Czajkowskiego, Ka

mockiego, Karpińskiego, Krasnowolskiego, Makarewi

cza, Malczewskiego, Mehoffera, Mitarskiego, Pautscha

Sichulskiego, Skotnickiego, Szczygłińskiego, Uziembły

Wyczółkowskiego, Żarneckiego i i.

P io r u n uderzył wczoraj około godziny l i ’/j

w południe w jeden ze słupów kolei elektrycznej

około parku Jordana i wyrwał kawałek żelaza, po

wodując drobne uszkodzenia w urządzeniach elek

trycznych i chwilowe wstrzymanie ruchu. Uszkodze

nia naprawiono w bardzo krótkim czasie.

Cholera W Rosyi. z Jekaterynosła*

w i a telegrafują: W obszarze górniczym wybu

chła cholera. W Kriwojrog górnicy w obawie cholery

chcą porzucić pracę. Kierownik robót nie chce ich

puścić. W kilku wsiach, gdzie cholera porywa wiele

ofiar, chłopi odrzucają pomoc lekarską. Gubernator

wyjechał do obszaru górniczego.

Zawody sokolskie.

Zawody kolarskie. Wczoraj o godz. 7 rano

odbył się wyścig kolarski na kołach jednosiedzenio*

wych na przestrzeni 1000 m. Zgłoszonych było 13

zawód,, którzy przed biegiem musieli się wykazać

znajomością ćwiczeń wolnych. Dopełniło w arunków 6

zawodników i ci zjawili się u startu na deptaku na

Błoniach. Pierwszym był Jan Weiss, Kraków, l -289/5

min.,

II. Wierzbanowski Jan, Tarnów, l*292/s m,,

III. Stanek Kleofas, Tarnów, l ’302/5 m. Czas uzyska

ny w biegu na 1000 m. jest bardzo dobry i najlep

szy dotychczas w Krakowie. Podnieść należy, że od

był się przy wyjątkowo dogodnych warunkach, a m ia

nowicie na deptaku i z wiatrem zachodnim w plecy.

Bieg ,tandemów* (kół dwusiedzeniowych) odpadł

z powodu braku zgłoszeń.

Przy klasyfikacyi z ćwiczeń wolnych odpadł jeź

dziec krakowski Rize, który na ostatnim międzyna

rodowym wyścigu we Lwowie, przy udziale świato

wych współzawodników, zdobył szereg nagród pierw

szych i drugich a niedawno zdobył puhar ofia

rowany przez arcyksięcia Stefana w Żywcu.

Zawody strzeleckie. Zawody strzeleckie

miały się odbyć pierwotnie na strzelnicy przy ul.

Lubicz, której w ostatniej chwili odmówiono, gdyż

zarząd strzelnicy zgodził się jedynie n a użycie Bztuć

ców belgijskich. Wskutek tego stanowiska Tow.

Strzeleckiego, musiały się odbyć zawody w strzel

nicy ,Sokoła*, a więc w warunkach niedogodnych,

z karabinu pokojowego i z pistoletu przy bardzo

slabem oświetleniu. Dlatego też wyniki są bardzo

słabe. Pierwsze zwycięstwo w strzelaniu z kara

binu osiągnął Jan Kozłowski z Dębicy 20 pun

któw, 8 celnych strzałów. Drugim był Wiktor To

warnicki ze Lwowa 14 punktów, 6 celnych strza

łów. W strzelaniu z pistoletu pierwszym był

jeden z członków westfalskiego okręgu sokolego, 21

punktów, drugim był Jan Kozłowski ze Lwowa, 16

punktów ; Do zawodów strzeleckich zgłosiło się 132

zawodników, a stanęło 30 — inni odstąpili z powodu

złych warunków. Dodać należy, że strzelano do tarcz

z odległości 20 kroków.

Zawody szermierskie naszable i f 1o re

ty . W skład jury wchodzili pp.: Nowotny, Bąkow

ski, Biliński fechtmistrz I klasy, Szemelowski nauczyciel

szermierki ,Sokoła Macierzy*, wszyscy dyplomowani

nauczyciele szermierki. Dopuszczono do floretu pię

ciu, a mianowicie 3 ze Lwowa, 2 z Krakowa. Do

zawodów na pałasze zgłosiło się 12, a stanęło na

,planche* 6, a mianowicie 4 ze Lwowa a 2 z Kra

kowa.

Przed zawodami odbyła się klasyfikacya, ażeby

poznać piękność ruchów i wyćwiczenia szermiercze

zawodnika. Przy klasyfikacyi otrzymał inż. Aleksan

der Bobkowski (Kraków) 9 punktów, Władysław Bie

dermann słuch. med. (Kraków) Slj., punktów, Vaubera

(Lwów) 8Vg punktów, Sobolewski i Dostał ze Lwowa

po 6 punktów. Przy klasyfikacyi na pałasze klasyfi

kacya ta sama.

W spotkaniu na florety odniósł zwycięstwo

Biedermann z Krakowa, drugim był Bobkowski z K ra

kowa, trzecim Vaubera ze Lwowa. Zawodnicy lw ow

scy wykazali wielkie braki w prowadzeniu floretu,

w utrzymywaniu menzury. W spotkaniu na pałasze

pierwszym był inż. Bobkowski z Krakowa, drugim

Biedermann z Krakowa, których komisya uznała za

zwycięzców, po ustąpieniu zawodników ze Lwowa.

Podczas spotkania na pałasze zaszedł przykry wy

padek, graniczący wprost z nieprzyzwoitością. Przy

spotkaniu się p. Biedermanna z p. Vauberą ze Lwo

wa, teD ostatni uderzony silniej przez p. Biederman

na, rzucił szablę o ziemię i odstąpił od zawodów.

Komisya sędziów zdyskwalikowała tego zawodnika.

Z niezwykłem postąpieniem p. V aubery — rzecz

jeszcze dziwniejsza — solidaryzowali się i inni za

wodnicy ze Lwowa i odstąpili od zawodów. Nad

mienić należy, że w skład sędziów wchodzili zawo

dowi i znani w świecie szermierze.

Zawody w pływaniu i wioślarskie roz

rozpoczęły się zamiast o 4, o godz. 5 po południu

: przy dość słabym udziale, bo w zawodach pływac*

: kich na 100 m. uczestniczyło tylko 14 na 57 zgłoszo

nych, na 1000 m. 12 zawodników na 28 zgłoszonych.

: Najwięcej zawodników zgłosiło się z Warszawy i Wiel

kopolski. Kraków, mimo istnienia ,O ddziała wioślar

i skiego*, prawie żadnego udziału w zaw odach nie

i brał. Mimo deszczu zebrało się bardzo wiele pu

bliczności n a moście Zwierzynieckim, która czekała

i cierpliwie na przybycie zwycięzców. Start urządzono

j na galarze powyżej m ostu Zwierzynieckiego, a pusz

i czano zawodników w pływaniu na 100 m. w grupach

i po czterech, w pływaniu na 1000 m. po sześciu za

wodników.

W pływaniu na 100 m. pierwszym był Kalinowski

z Królestwa W. IV. 513/5 sekund, drugim Podgórski

z Polskiego Tow. gim nastycznego z Moskwy 54 sek.,

« trzecim Skroczyński z Królestwa W. IV. 55 sek.,

,- czwartym Kuchar ze Lwowa 55s/5sek., p iątym Umia

a stowski z Królestwa W. IV. 58V. sek., szóstym Sie

e cińslci z Królestwa W. IV. 58;i/10 sek.

W pływaniu na 1000 m. uzyskano następujące wy

oiu-.***

lu str *bezornj 10 hal, ranny 4 hal.}

FKBBOMHBATA WYNOSI!

1Kiafcd’»» w *Ujae« .....«»»*»*.

36 kara*

7 fcer.Si h. 12 h«?. S3 feg.

a «dnołzeniem do iowu ,,,,,, 36 korę« 9 kor. -

13kor. _

oeitą w pgi/twie Austryackiem . .

..................... .....

36 kores 9 kor. —

! 3kor. _

dwukrotną *yiylką pocztową . .

...................................

koroa 16 kor. 64 k

13kor.99M

oeztawpaJttwieNiomieckieai . * * * * * * * *

42 koron 10 kor. 59 a. 13 kor. 19 feai.

o weiyetkió pańetw, należących do związku pocztowego 48 koroa 12kor. —

14kor. —

j gjańłtwie fttyjtkiem (abonament przo* urzędy pocztowo) 16 rb. 20 k. 4 rb. 65 k. j 1rb. 4S kop,

fedhig arądowego wykazu pi*m zagranicznych, mających ćabłt w państwie rosyjski«»,

c-scament ?iasuprzyjmują urzędy pocztowe! w Petersburgu, Warszawie, Kijowie, Wilnie,

iosk wia Odesie. Z innych miast 1wn można prenumerować Czas, posyłając pocztą uahażytość

tl urzędu pocztowego aajblitszego z powyżej wymienionych większych miast

ffR!UB«ru« i «głoszenia przyjmują: w W a rsz a w ie biur* ogłoszeń Ungra, L. i E. Metal i i m

:jjdayswurod)we »iiiio ogłeszeń - W K ijow ie księgarnia L. Idzikowskiego - w W iln!« W»*»

dzienników K. Taubera.

Prenumeratą przyjmując! Administracja Czasu w Krakowie i urzędy peeztewe. Miejscowe

p re n u m e ra tą ksiąg. S. A. Krzyżanowskiego, handle: St. Karlińskiogo, EL Kretschmera, m arę daiea,

KapeaH i Salomonowej, Oł. Tra fika . Wa Lwowls ,,Czas" ju t dt stk;eta w Ilirach diłtz. A. *Iiziwilriege,

S. i a to łtw skltia , K. Bichstaba, aa stacjach kelt]owych w Tarntwla, Rzasziwla, Jaśle, Niwye Sącza u pa rtali

w ksiraarai kolejowej, tudzież aa Innych iłiwninjszych stacyach a partysrlw ktlejawych.

Ceny ogłoszeni od wiersza petitem za pierwzzy raz 20hal, za każdy następny po 10hal,: układ tabe

laryczny, eyfrowy, *komplikowany, pierwszy raz 49 hal., następny po 10haL N adesłane i Nekrologia

»d miejsca wiersza drukiem petitowym 60 halerzy za każdy raz. G łoay publiczności pe 2kor.; wszel

ki* prywatne komunikaty po kronice i po dziale ekonomicznym i t. p. pe 1kor. od miejaca wiersza,

Ogłoszenia I prcnumeraią przyjmują: we Lwowie biura dzienników L. Plohna, A. Olszewskiego,

St. Sokołowskiego, K.Buchstaba; w Jarosławiu Biurodzienników; wPodgórzu Poturalski; wPrze

myślu A. Juszyńskiksięgarnia, D.Heszeles; w Rzeszowie M. Weintraub; w Stanisławowie Jasiol*

ski i 3p.; w Tarnowie M. Rockach, O. Hant; w Tarnopolu Komaniewski; w Paryżu wyłącznie

ŁW. Raczkowski, 14 Citś de Trevise; w W ied niu Haasenstein fi Vogler. R. Mosse (także we wszyst

ek filiach): H. Schalek, M. Duke», EL Braun, J. Danneberg, H. Friedl (tylko prenumeratę H. Gold

zchmidt fi Comp.); w Frankfurcie n. M. G. L. Daube fi Comp, w Pradze czeskiej Fr. Hererka.

Listy z piemądzini i przek azy pieniężne na prenumeratę i ogłoszeuia przyjmuje Administrację

Czasu w Krakowie. Reklamacye uieopieczętowane nie p odlegają opłacie pocztowej. Listów niespła

conych nie przyjmuje się. Rękopisów nadsyłanych nie zwraca sie.

p g y Za każdą ZRtiaaę adresu dopłaca s!ą 40 hal.

ADRES REDAKCYI: ul. św. Tomasza Nr 32.

Telefon Nr M.

1 of 2 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Завантажити файл

Завантажити файл

Видалення коментаря

Розширений пошук

Повідомити про помилку