Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 629 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

Ner 253.

Kraków, Sobom 5 Listopada 1887.

łtocznik !Oj.

CZAS

FrenHiiieraką jjizyjnaJ^:

Administneya ,CZASU* w l z s k a w t a i urzędy pocztowe

lejn e wrą wmmmiU i »* księgir

S. A . Krzyżanowskiego, handel Z. Skalshiejo ’ Bi dennicach, binro dslennikó i ogło -R - M. Silbwitwni

Bynek gł. 1.17 w ono., handel Bajen nl. G odr*. , trafi’ a Kuklińskiego w SnJ i«nnic^.ii, główna ta,

róg Bynkn i ulicy iw. Jana.

tgloneala (inieraty) yr*yjmuje nę r% opłat% od aie]se « *rr

drobnym drukiem (petit) za pierwszy raz 10 oe,ut ł . każdy u _ ’epny po ó c. t * a ż jsłmmp *.w*

8 stronie) od miejsca ,rierji s, drukiem dn)bnym p r 80 cenk za kaiay rui.

—

a a m e rstę przyjmąj%: w e Lw aw lc n-jency* BCMA8UUw "Mwnym Jcłsdzie tytoniu Nr U M

Trybunalska1 4; w Faryia wj* iniep.Adam, Bue d",S n%-o

-i’ 81, (prennmer itę ]

ozkowski, Conrbeyoi pod Paryżem, Bno da Ciemin !e fer 4i); r W leA nis pp, Bua»ens*ein A V »gier

(także w Hambnrgn, Frsn.1 farcie n. M., 3 dinie, Lipsku, Bazylei i Wpocławin), A . O ppełii, B. Homo

(także w Berlinie, Hambu»g_, Mo . uhiam i Norymbercue’, EL Scmlek, M. Dak.es, j . j _.jr ieDerg. i_ H(i

M. Stern, (tylko prena-_eratę pp. H . oidschmidt A C.); w M -hmJUSujC;s o . 1*. G. L. l)a!".sie C.

W W a iM s w te przyjmuj% ogłoszenia pp. Beiołuran i r ’Tend!er, binro ogłosseń przy nl. Senatorskiej.

głoszenie przedpłaty.

Z przesyłk§ pocztow§ w państwie

Austryackiem na Li topad . . . złr. 2-50

Od 1 Listopada do końca Grudnia

5-—

Z przesyłk§ pocztow§ w państwie

amieckiem na Listopad . . . marek 6

Od 1 Listopada do końca Grudnia

n12

Prenumerata liczy się tylko

od pierwszego do ostatnieg;o dnia

w miesiącu,,

Przeg"ląd Polityczny,

Kraków 4 listopada.

Do Polit. ( orr. :unoszą z Budapesztu, iż w ko

la4h ?,eiegacyi węgi,. JsKłej panu,e przekonanie, że

dyakusy? o prawach zagrań znych zarówno w ko

misyi, al i w pełnej deiegacyi będzie miała prze

bieg gładki i nie zajmie dużo czasu. Mim to,

l ,ni er )praw zagranicznych znj dzie sposobność

u mia oświadczeń, gdyż co do niektórych

szczegółów z wielu stron, a głównie z grona opo

zycyi prz gotowuja do niego interpelacye. Koła

mające bliskr styczność z hr. Juliuszem Andras

sym zapewni; ą , iż on także weźmie udział

. d’ ski.syi. W obozie opozycyi delegacvi wę

giajpkiej *wraca się widocznie niezadowolenie ku

mini _row wcji r z powodu postępowania w kwestyi

kara, inuw. Wspomniana opozycya zaproponuje

!kreślenia w hudżecie marynai i. Większość de

legacji węgierskiej przed określenrem swego sta

nowinki pragnie wysłuchać oświadczeń ministra

)jny i do nich zastosuje swoje postępowanie.

Główne pytanie stanowi-, będ e użycie zawoto

inego w marcu 1887 r. kredytu w wysokości

Vq milionów. Korespondent Polit. Corr. jest

w iożuośc

onieść, iż z tej sumy nie użyto 2 2

nilioiió’

łonie deiegacyi austrya. klej przygo

towuje aię interp ;lacya co do nadużyć, zaszłych

przy bośniackich łostawach wojskowych. W ii§

lacn deiegacyi głosz ą , iż wyrządzona wskutek

tyci aadużye skarbów, państwa szkoda wynosi

zaledwie 7,000 złr.

Rokowani« w sprawie odnowienie austryacko

włoskiego traktatu handlowego przeciągną się aż

dc połowy li topada. W sprawie zaś odnowienia

traktatu handlowego z Niemcami nadeszła już od

powiedź ze strony rządu niemieckiego. Odnosi się

op» przedewszystkiem do projektu austro węgier

skiego względem zawarcia ugody taryfowej i w tej

mierzi oświadcza, iż wskntek świeżo przeprowa

dzonej w Auctro-Węgrzech rewizyi taryfy cłowej

zmieniła ię handlowo-polityczna sytnacya, a ro

kowania co do ugody taryfowej nie mogły być

nawii zanemi Natomiast proponuje rząd niemiecki

niezmienne przedłużenie upływającego z końcem

roku niemiecko austryackiego traktat" handlowego

na przeciąg ednego roku i wnosi równocześnie

aby odnośne rokowania były prowadzone w dro

dze dyplomatycznej.

Wśród pogłosek obiegających o przyjeżdzie ca

ra trudno się zoryentować, które są mniej, a któ

re więcej prawdopodobne. O większej części ich

iemy tylko, że się pojawiły, a do ocenienia wię

kszego lub mniejszego prawdopodobieństwa ich bra

ki e wszelkich podstaw. Do rzędu ostatnich nale

ży powtarzająca się prawie uporczywie wiadomość,

że ;ednocześnie z carr,m przyjedzie i Giers do Ber

lina że jeduak jest dotąd bardzo wątpliwem, czy

ks. B mark, dla dokucząiących mu w lej chwili

cierpień, będzie mógł zjechać ua spotkanie się z ro

syjsk i mężem stanu.

Z Petersburga donoszą do P ol. Corr. o odkry

ciu nowego spisku dynamitowego. O właściwych

zamiarach spisku tego niema dotąd wiadomości.

Wiele osób aresztowano.

..nl wczor jszem posiedzeniu francuskiej Izby

deputow jyeh mia r się zdecydować losy zamie

r nej a riety parlamentarno w sprawia Caffarel

v’dson. cp zednio miała c :ę, jak już wiadomo,

ty 3 wspólu narada wszystkich odcieni repu

blikańskich. Tjlcgramy dzlnicjrze przyniosą nam

prawdopodobnie rezultat tych narad, a może i

wiadomość o postanowieniach Izby.

Niektóre dzienniki angielskie, między niemi Ti

-met wyrażają swe niezadowolenie z przeznaczenia

lorda Lyttoni na posła w Paryżu. Nie odmawia

ją one szlachetnemu lordowi wielkich zalet litera

tkich, ale uważają, że nie dośo jest umieć pisać

ł idne wiersze, aby być uzdolnionym do straży nad

.interesami angielskiemi na tak ważnym posterunku,

iakiir jest poi elstwi. ang’ Iskie w Paryżu.

W dalszym c,iągu sprawdzania wyborów zatwier

dził., sobrania zaczepione trzy wybory kandyda

t( « opozycyjnycli. Komisya weryfikacyjna wniosła

i* icb unieważnienie. Za zatwi:)rdzeniem przemówił

Stambułów, co zdć. b się być najlepszym dowodem,

że sie działalności deputowanych opozycyjnych

w Izbie nie lęka.

Utrzymuje się wieść, że Stambułów pojedzie do

Rumur i, zaprzeczają jednak stanowczo, aby podróż

ta miała przyprowadzenie do akntku zjazdu króla

Kai ula z księc’em Ferdynandem ua celu.

Słychać, że Mutkurów ma się podać do dymi

syi. Powody, jakie go do tego skłonić mogły,

niewiadome.

Sku nożyna serbska zwołoną zostanie tym razem

do Belgradu. Za pcwód podają względy na łą

czące się z rem umniejszenie kosztów administit

cyjnych,

Afryka północno wschód a zaczyna znów zwra

cać na siebie nwagę powszechną.

Rozgryw yą się tu dwie sprawy.

Z jednej strony zaczynają plemiona Sudanu nie

pokoić znów południową część Egiptu. Donosiliśmy

już, że wzmocniono załogę Dongoli i zamierzano wy

słać do Kaim pośredników w celu załagodzenia

tej jprawy Teraz donoszą, że Turcyi zaproponc

wała chedywowi przysłanie wojsk tureckich, któ

re Sudan napowrót dla Egiptu odzyskać c aji

W Kairze propozycya ta zrobiła niemiłe wraże

nie. Boją się tn nadsyłania wojsk tureckich, aby

za ich pomocą zwierzchnictwo T’urcyi nie zmieni

ło się znów zwolna w bezpośrednie panowanie

sułtana w Egipcie.

Dragą jest sprawa Abisyńska. Włochy wysj łają

wc (ka do Massawy w celu pomszczenia przeszło

rocznego napadu Abisyńczyków na ich załogi. An

gr a wysyła pośredników w celu zażegnania nie

snasków m ądzy Abisynią a Włochami. Zrazu za

przeczano z Rzymu tej wieści, utrzymując, że

ani Anglia nie zaofiarowała swego pośrednictwa

aniby go Włochy pized pomszczeniem krzywdy

przj jąć nie mogły.

Teraz nadchodzą już wiadomości, że dwie te

akcye, włoska wojskowa i angielska dyplomat%

czna, mi gą się równolegle odbywać. Skoro Wło

chy uważać będą, że honorowi ich broni stało się

zadość i że niezbędne dla bezpieczeńptwa Massa

wy punkta strategiczne mają już w swem ręku,

będzie można pomówić o tem, co tymczasem mi

sya dyplomatyczna angielska w celu zażegnania

daLzych kroków nieprzyjacielskich zdziałała.

KORESPONDENCYA ,,CZASU11.

Wiedeu 1 listopada.

W urzędowym komunikacie, przesłanym do dzien

ników polskich przez sekretaryat Koła poselskiego

polskiego ogłoszono tylko rezultat obrad na posie

(lżeniu Koła w d. 2« t. m., na którem pri ewodnń zący

Grocholski zdał Kołu sprawę, po większej częśc i

poufnie, z dotychczasowego przebiegu rokowań i

działań komisyj paliami ntarayeh nprawicy,11 w spo

rze znanym między klnbem posłów czeskich a rzą

dem, następnie zaś Koło posłów polskich toczyło

obrady nad tą sprawą, które także poufnemi zo

stać musiały. Korzystając z tego, że tak sprawo

zdarć Grocholskiego, jak i tok rozpraw był poufny

i że sekretaryat Koła ogłosił tylko uchwałę w koń

cn obrad powziętą, rozgłoszono tem śmielej w dzien

nikach n.omieckieh wiele mylnych, a w dzienni

kach czeskich kilka niedokładnych wiadomości o

tem sprawozdał u Grocholskiego i o obradach Ko

ła poltkiego, szczególniej zaś o postanowieniach

tegoż Koła d:/iałafliach jego komisyj parlamen

tarnej.

W dzń unikach niemieckich, ndo(ioczesbich i

Kuryerze lwowskim, jest zwykle tyle mylnych

wi sdomośei o (zynnc,śeiaeh Koła posłów polskich,

st dla prostowania tych donierień trzeba% wyda

wać dziennik oddzielny. Sprostuję tylko doniesie

nie zamieszczone w dziennikach staroczeskieh, a

sprostuję jedynie co do niedokładnej w niem wia

domośei o postanowieniach i działaniach Koła poi

skiego i jego komisyi parlamentarnej w znanym

sporze między pisłami czeskimi a ządem. Można

jnż tę niedokładność dostrzedz, porównawszy u

ważnie z doni :sieniem czeskiem uchwałę Koła pol

skiego z 28 października, ogłoszoną przez jego

sekretaryat.

W tem doniesieniu czeskiem, zamieszczonem

w Politm , czytamy: .,Posłowie polscy podpisali

żąda ia czeskie. Większość (to jest wszystkie stron

iicłwa ,,prav icy") jest solidarną; życzenia i żą

dauia klubu czesk ogo stały s.ę życzeniami i żą

daniami wszystkich innych klubów ,,prawicy *

Otóż tw’erdzeria te w doniesieniu czeskiem są

po części mylne, po części niedokładne. Już na po

siedzeniu Koła polskiego 28 października prze

wodniczący Grocholski zaznaczył, iż twierdzenie

powyższe w doniesieniu czeskiem jest mylne, bo

a ii on, ani komisya parlamentarna Koła polskie

go nia oświadczyła się bynajmniej solidarną z za

damami klubu czeskiego i oświadczyć tego nie

mogła, bo nawet wszystkic h żądań czeskich nie

znała wówczas i do lat ego oświadczenia nie mia

ła żadnego upoważnienia od Koła, które do dziś

dnia nie zna tyeh żądań przedłożonych rządowi

przez komisyę parlamentarną klubu czeski 3go.

Przewodniczący Grocholski i k misya parlaraen

tama Koła polskiego występowała w tym sporze

nie jako strona sporna, ale jako pośrednik. Głó

wnym jego i komisyi parlamentarnej polskiej

celem było utrzymanie sojuszu i jedności między

stronnictwami ,,prawicy; 11 zaś co do żądań cze

skich me noupisywała ich, ani solidaryzowała się

z niemi, ale popierała ich przyjęcie przez rząd i

ośw’"adczyła, że jej zdaniem, te z żądań, które

zna nie są prze. lwne ani jedności państwa, aui

dążeniom innych stronnictw rprawicy." Przedło

żył dalej p zowodnicząey Grocholski Kołu, że ro

kowania między rządem a klubem posłów cze

skich i pośredniczącemi w tym sporze innemi

stronnictwami ,prawicy11 nie są bynajmniej ukoń

czone, toczyć sir będą dalej, a komisya parlamen

tarna Koła polskiego będzie działać dalej w tym

samym duchu jak dotychczas, mając na celn u

trzymarie jedności między stronnictwami ,,prawi

cy" i popieranie tych żąuań sprzymierzeńców —

które za słuszne uzna.

Po wysłuchaniu sprawozdania Grocholskiego i

po poufnych o położeniu politycznem rozprawach,

Koło powzięło prac :e jednomyślnie następującą

uchwałę: ,,Koło polskie przyjmuje sprawozdanie

przewodniczącego na teraz do wiadomości, z u

znaniem gorliwych usiłowań przewodnic,zącego w ee

lu utrzyma] ia ’edności n jdzy stronnictwami pra

wicy i popierania słusznych żądań sprzymierzeń

ców." Przeto Koło w tym sporze pozostało także

nadal na stanowi: ku pośrednika , a nie solidary

zuje się z żadną stroną sporną, ani z klubem c ze

skim, ani z mmii terstwem

Dla objaśnienia tego sporu klnbu posłów cze

skleh z rządem i stanowiska pośredni ’zącego za,ję

tego przez Koło posłów polskich, muszę przytoczyć 5

tn kilka faktów.

Już od lat kilku w kołach parlamentarnych i

rządowych jest mowa o zwinięciu wyższych klas

realnych w pięciu szkołach średnich w Pilznie, 1

Taborze, Kutnejgórze. Leitomyślu i w Przyrowie,

a założeniu nati miast tam szkół przemysłowych.

Jednj-m z powodów zwinięcia tych klas była bar

dzo mała liczba uczniów do nich uczę szczających.

Pierw«za myśl zwinięcia tych wyższych klas real

nych miała wyjść od p. Jireczka, posła czeskiego

do Rady państwa, który właśnie w sierpniu b r.

złożył mandat, a który myśl tę poruszył przy nr radach

byłej komisyi oszczędnościowej. Gdy w urzędowej ga

zecie wiedeńskiej z lOsierpn’abr. doniesiono op«sta

nowienii cesarskiem z 29 lipca hr., zap iwiadającem

zjniesienie wyższych klas realnych w pięciu wyżej wy

mienionych szkołach średnich mieszanych, podnie

siono o to wielką wrzawę na zgromadzeniach mło

doczeskicb; zaś przewodnicy staroczescy, niezado

woleni może z innych działań ministra uświęce

nia p. Gautscha, zamiast wystąpić przeciw tym

działaniom i przedłożyć swe żądania, przytak iwał1, tej

wrzawie wvwołanej o zniesienie wspomnionych wyż

szych klas realnych. Także tylko o zniesienie tych klas

relanych interpelowali rząd wszyscy posłowie czes

cy na posiedzeniu Izby poselskiej 11 października,

a interpelowali dość słabo, jak to wówczas wyka

zywano. Gdy następnie przy rokowaniach między

rządem a klnbem dos!ów czeskich minister oświe

cenia przedstawił im powody zniesienia wspomnio

nych klas realnych, posłowie czescy oświadczyli,

że im mniej chodzi o zniesienie wspomnionych klas

realnych, ale użalali się o niespełnienie innych wa

źnicjszych ich żądań, a później prz( dłożylf wykaz

tych żądań. Zainterpelowawszy więc. w Izbic o po

stanowienie cesarskie, znoszące owe klasy realne. u

derzyli posłowie czescy na mm:,.trą oświecenia

w punkcie, na którym on był silny, a oni dość

słabi, i o którego lo punkfn zajęć ie wcale im me

chodziło.

Z takiem działaniem nie mogło s;ę solidaryzo

wać K(*ło posłów polskich i wystąpiwszy w tym

sporze jako pośrednik,, uchroniło dotychczas kłub

czeski od klęski, a utrzymało sojnsz między stron

nictwami ,,prawicy."

Zreszt.ą główna wina za ten niezręczny krok

klnbu czeskiego spada po większej części na mło

doczechów, którzy swoją wrzawą popchnęli posłów

staroczeskich do tego Kroku, a wznieceniem roz

działu w reprezentacji czeskiej osłabili jej siły.

Stronuictwo zaś staroczeskie może się poszczy

cić, że podczas tych sporów o zniesienie wyższych

klas realnych w wspomnionych pięciu szkoła "h

średnich mieszanych (w miejsce których mają

tam powstać szkoły przemysłowe), uzyskali bar

dzo korzy itną dla Czech ustawę o podatku kon

siimcyjnj m od o,nkru Wprawdz e ustawa ta nie

iest jeszcze przyjęta formalnie przez Izbę, ale u

chwalenie jej jest zupełnie zapewnione, bo rząd

przedłożj ł tej ustawj’ projekt, a przyjęła go ogro

mną większością liczna komisya izbowa, wktórei

wszystkie stronnictwa są reprezentowane. Jak u

etawa ta, korzystna dla fabryk cukru (których

3/4 całej liczby jest w Czechach i Morawach),

znacząca jest dla Czech, ten pojmie, kto zna,

jak wielkie znaczenie ma produkcya buraków

w rolnictwie tych krajów, i iaki odbyt dla fabryk

maszyn, narzędzi i żelaza zapewniają tam liczne

fabryki cttkrn.

Sąd krajowy wyższy w Krakowie zamianował

Tadeusza Dunikowskiego, kancelistę przy

sądzie obwodowym w Nowym Sączu, zarządcą

więzień sądu obwodowego w Nowym Sączu.

Rada szkolna krajowa zamianowała nauczyciela

tymczasowego w Janc wie, Aleksa,ndra Szeparowń-za,

rzec zywistj m nauczycielem szkoły etr,towa. w Wi

szence wielkiej; i nauczyciela tymczasowego szko

ły etatowej w Jaktorowie, Antoniego Bazylewieza,

rzeczywistym nauczycielem tejże szkoły.

Sprawy miejskie.

Pan Namiestnik przeniósł praktykanta koncep

towego Namiestnictwa, Mieczysława Tabeau,

ze Lwowa do Tarnowa, przyddelając go do słu

żby przy tamtejszem Starostw ie.

Posiedzenie Rady miejskiej dma 3 listopada.

Przewodni( zący prezydent m. Dr Szlachtow

ski.

Po odczytaniu pism złożył X. prof Dr G’hot

kowski ślnbowaińe sumienuego pełr,,.,iia obo

wiązków rad"j miejskiego, i oświadczył, że watę

puje dn sckcjd szkolnej.

R oa. prof. Dr Rosenblatt, imieniem sekcy

prawni( zo-przemysłowej, złożył sprawozdanie z te

gorocznego jarmarku na konie w Krakowie, oparte

na materyale dostarczonym prz**z weterynarza

miejskiego Dra Walentowie z a. Według spra

wozdania jarmark powiódł się względnie świetnie;

ogółem było wystawionych na sprzi daż 650 koni.

mianowicie 300 szlachetnej rasy. a 350 roboczych

koni. Z tego sprzedano szlachetnych 230 sztuk,

,roboczych 108 sztuk. Kupcy przybyli bardz , li

cznie— nie tak licznie stawu* się hodowcy koni

z towarem na sprzedaż Z powodu urządzenia jar

marku nie poniosła gmina żadnych wydatków na

budowę stajen, te bowiem urząd ił p Zangen

w njeżdżalni pod Kapucynami. Jedynie tr? ;ba

było opłacić ogłoszenia o jarmarkn tak w dzicti

nikach polskich jak niemieckich, ogłoszenia dą

żącc do teg o, by zapewnić jarmarków* jak naj

większe powodzec:e.

)Mówca imieniem sekcyi stawia następu,ące

wnioski:

l) Sprawozdanie z tegorocznego i irmarki na

ko aie przyimuje się do wiadomości; 2 ) na pokry

cie rachunków za inseraty ogłoszeń o jaimark

udziela się dla tyt. IX p. 9 budżetu z r. 1887

kredyt dodatkowy w kwocie 650 złr.; 3) upowa

żnia się Magi itrat do wstaw iem:, v budżet na

rok 1888 w f j t. IX poz. 9 odpowiednio wyższego

kredytu na inseraty

Przyjęto wnioski bez rozpraw.

Dalej z porządku dziennego uchwalono nastę

pujące wnioski:

1) Wniosek Sekcyi skarbowej: Wydzierżawi? się

prawo pobierania opłat od wyrobu mi ’di w Krako

wie miodosytnikom w R.akowie, na czas od Igo

stycznia 1H88 do 31 grndnia 1888 roku t. j. na

przeciąg jednego roku, za opłatą czynszu 2500 zlr;

wzywa się Magistrat, aby się nad tem zastanowił,

czyby nie było korzystnie j wziąć pobi :ranie rze

czonej opłaty we własną administracyę. (Sprawo

zdawca radca Magistratu p. Zaw?łowski).

Przy wniosku tym przemaw ał r. m, X ei:de1s

burg, wyiaśmając stanowisko sekcj skarbowej,

oświadczającej się za dzierżawą jednoro( zną nie

trzechletnią dla,tego jedynie, by Magistrat obmyślił

pobieranie opłaty od sycenia miudu na wL,aną rę

kę, nie w drodze dzierżawy, w ten sposob bo iem

dochód z tej rubryki dla g.r ly zwiększonym być

może.

2) Wniosek sekcyi ekonomicznei: Celem uregu

lowan!§i ulicy Dłngiej: l) nabyć od Jakóba Knli

właściciela realności 1. hip 25, or. 48, dz. Y, przy

tejże ulicy grunt w (bazar? e 123 sążni kwadr, na

którjm stoi budynek mieszkalny, parterowy, dre

wnianj-, za sumę 3.690 złr. Koszta rozebrania bu

dynku nprzątnieria materyału z teeoż bt ynku

poniesie Kula, a materyał ten będzie jego własno

ścią; 2) Sprzedać Zygmuntowi i Maryi małżonkom

’an ołodyjowski.

POWIEŚĆ

(43)

Ht nryka Sienkiewicza.

(Ciąg dalszy).

ROZDZIAŁ HI.

Pan Wołodyjowski nie próżnował w %wej stan

niej’, ale i ludzi° lego żyli w ustew’cznej pracy.

Sto, a czasem mni%!j łudzi zostawało na załodze

w Chreptiowie, reszta była w ustawicznych roz

jazdach. Najznaczniejsze oddziały komenderowana

były do przetrząsania jarów uszyckich, i te żyły

jakoby w wojnie ustawiczne’, kupy dow, m zbó

jeckie, częstokroć liczne bardzo, silny dawały opór

i nieraz trzeba było z niemi sfaczać formalne

bitwy

Wyprawy takie trw_iły po kilka i kilkanaście

dn mniejsze poczty wyprawiał pan dichał b ;n

aż ku Braeławiu po nowiny od ordy i Dorrszeńki.

Pocztów tych zadai em fcyłu spro’wadzanie języ

ków, a załem łowienie eh w stepach; inne cho

dziły w dół Dniestru, do Mohilowa doJampola

aby utrzymać związek z komendami, w tych miej

scach stojącemi; inne nasłuchiwały od wołoskiej

strony une wznosiły mosty, naprawiały dawny

go "in., c.

Kra.j, w którym panował ruch tak znaczny,

U3pofca ał się zwolna; mieszkańcy co spokojniejsi,

mniej rozmiłowani w rozboju, w racali zwolna du

op szezonyoh siedzib, z puczątku chyłkiem, później

coraz śmielej.

Do samego Ohreptiowa przyciągnęło trochę żyd

ków rzemieśioików, czasem zajrzał i znaczniejszy

kupiec Ormianin, coraz częściej zaglądali krarnni

cy; miał więc pan Wołodyjowski niepłonną na

dz ęję, że jeśli mu Bóg i hetman dłuższy czas na

komendzie zostać pozwolą, owe zdziczałe strony

zgoła inną z czasem przybiorą postać

Obecnie hyły to dopiero początki , siła jeszcze

pozostawało do roboty; drogi nic były jeszcze

bezpieczne; rozwydrzony lud chętniej ze zbójcami

niż z wojskiem w komitywę wchodził i za lada

przyczyną znów kryl się w gardziele skaliste

przez duiestrowe brody często przekradały się wa

tahy, złożone z Wołochów, Kozaków_ Węgrzynów,

Tatarów i Bóg wie nie kogo: te tapuszezałj’ za

gony po kraju, napadaiąc po tatarska wsie, mia

steczka i zgarniając wszystko, co oię zgarnąć dało;

chwili jeszcze nie możua było w tych stronach

szabli z ręki popuścić, ani mnszkietu na gwożdzin

zawiesić, jednakże początek już był uczyniony i

przy ;złość zapowiadała się pomyślnie.

Naiczuiniej trzeba było nadstawiać ucha od

wschodniej strony. Z Doroszeńkowej bowiem hassy

i pomocniczycn czambułów odrywały się co chwila

większe lub mniejsze zagony i, podchodząc pod

komendy polskie, roznosiły razem spustoszenie i

pożogę w okolicy. Ale ponieważ były to watahy,

pozornie przynąimniej, na swoią tyiko rękę dzia

łające, więc m: łj’ komeudant gromił je bez obawj

ściągnięcia na kraj większej burzy, a nie poprze

stając na oporze, sam szukał ich w stepie tak ekn

tecznie, że z c:,.asom zbrzydził najzuchwalszym

wyprawy.

Tymczasem Basia rozgospodarowywała się

w Chreptiowie.

Cieszyło ją niezmiernie owo życie żołnierskie,

któremu nigdy nie przypatrywała się dotąd tak

blisko: ruch, pochody, powroty z wypraw, widok

jeńców. Zapowiadała też Wołodyiowskiemn że

w jednej przynajmniej mnsi wziąś** uc!::iął" ale

tymczasem musiała poprzestawać na tem, że cza

sem, siadłszy na bachmac ka, zwiedzała w towa

rzystwie męża i pana Zagłoby okolice Cnreptiowa:

szczwali nr takich wycieczkach liszki i dropie;

niekiedy bas’ór wychynął z traw i mknął rozło

gami — to go goniono, a Basia, o ile mogła, na

przedzie, tnż za chartami, aby pierwsza d%paść

zmęczonego zwierza i z bandoleeiku mu między

czerwone ślepie huknąć.

Pan Zagłoba najbardziej rad polował z sokoły,

których kilka par bardzo doskonałych, mieli ze

sobą oficerowie.

Basia towarzyszyła mn także, a za Basią po

sjłał pan Michał ukradkiem kilkunastu ludzi, aby

bjła p"moc w nagłym razie, bo choć w Chrepti i!—

wie wiadomo było zawsze, co się na dwadzieścia

mil wokoło w pustyni d" eje, ’ednak wolał pac Mi

chał być ostrożnym.

Żołnierze z każdym dn’ im kochali Basię wię

cej, bo też się troszczyła, o ich jadło i napitei ,

doglądała chorych i rannych. Nswet ponury Melle

chowicz, który na głowę ciągi * chorzał, a któiy

serce twardsze i dziksze miał od innych, rozja

śniai sie na jej wid.ok. Starzy żołnierze rozpły

wa7 się nad jej kawalerską fantazyą i wielką

znajomością rzeczy żołnierskich.

—

Gdyby małego sokoła zbrakło — mówili —

ona mogłabj’ komendę objąć i n: e żaiby było pod

tak" i regimentarzem zg.jąĆ.

Ozasem też bywało, że gdy pod niebytność Wo

łodyjewskiego jakiś nieporządek w służbie się

zdarzył, burc zała Basia żołn:erzy i posłuch przed

nią bjł wielki, a przygauę z je; ust więcej sta

rzj zagończykowie do serca brali, niż kary, któ

rych slużbisty pan Michał za nchybienia pizeciw

dyscyplinie nie szczędził.

Wielka karność panów ała zawsze w komendzie,

bo Wołodyjowski, w szkole księcia Jeremiego wy

cLowan, nnjial trzymać żelazną ręka łuierzy,

ale przecie obecność Basi złagodziła jeszcze nieco

dzikie obyczaje. Każdy starał się jej przypodo

bać, każdy dbał o jej wczas i spokój, więc wy

strzegano się wzajem wszystkiego, coby je mogło

zamącić.

W chorągwi lekkiej pan? Mikołaja Potockiego

było wielu towarzyszów, ludzi bywałych i dwor

nych, którzy, chociaż zdziczeli wśród ciągłych wo

jen i przygód, grzeezną stanowili jednak kompa

nie Ci, wraz z oficerami zpud innych chorągwi

często ;pędzali wieczory u pułkownika, opowia

dając o dawnych dziejach i wojnach, w których

sami b""ali udział. Prym noędzy nimi trzymał pan

Zagłoba. On był najstarszy , najwięcej widział i

siła dokazał, lecz gdy po jednym i drugim kie

liszku zdrzemnął się w wj-godnym, obitym safia

nem z ydlr . który umyślnie dla niego stawiano,

wówczas zabierali głos i inni. A miel co opowia

dać, byli bowiem między i ?ni tacy, którzy od

wiedzik Szwecyę i Moskwę; bjii tacy, którzy

młode lat? na Siczy jeszcze przed Chmielnicczj"

zną !;pędzili; byli, kt,órzy swego czasu w Krymie

owiec, jako niewolnicy strzegli; którzy w Bachczy

saraju studnie, w niewoli będąc, kopali; którzy

zwiedzili Azyę Mniejszą; którzy po Archipelagu

na galerach tureckich wiosłowali; którzy w Jero

z(»lim:o czołem o grób Chrystusa bili którzy do

świadczjli wszelkich przygód i wszelkich niedoli,

? przecie jeszcze pod chorągwie wrócili bronić do

końca życia, do ostatniego tchn, tych krain po

brzeżnj"ch. krwią zlanych.

Gdy w listopadzie wieczory u c z y n iły się dłuż

s ze , a od szerokiego stepn hył spokój, bo trawy

zwiędły, w domu pułkownika zbierano się codzien

nie. Przychodził pan Motowidło, dowódca Seme

nów, rodem Rusin, mąż chudy jak szczypka, a

długi jak kopija niemłody jnż , od dwudziestu

przeszło lat z pola niescLodzący; przychodził pan

Dcyma br?( owegc% który pana Ubysza usiekł;

z nimi pan Muszalski, człek niegdyś możny, ale

któren w rannych latach w iassyr wzięty, na g a

lerach tureckich wiosłował a wyrwawszy się z nie

woli, majętności poniechał i z szablą w ręku krzywd

swych mś ;ł się na Mahometowem plemieniu. Był

to łucznik niezrównany, który czaplę w wysokim

locie, na żądanie, strzałą przeszywał. Przychodzili

rówr iż dwaj zagnńczykowie, pan Wilga z panem

Naszyńcem, żołnierze wielcy, i pan Hromyka i pan

Bawdynowicz i wielu innych. Ci, gdy zaczynali

opowiadać, a gęsto słowami rzucać, widziało ? ę

w ich opowiadaniach cały ów świat wschodni:

Bachczysaraj, i Stambnł, i minarety, i świątynie

fałszywego proroka, i błękitne wody Bosforu, i fon

tanny, i dwor sułtański, i mrowia ludzkie w ka

miennym grodzie, i wojska, i janczarów, i der

wiszów, * tę całą szarańczę straszną, a jak tęcza

świecącą, przed którą ruskie krainy, a za niemi

wszystKie Krzyże i kościoły w całej Europie, osła

niała skrwawi« nenii piersiami Rzeczpospolita.

Kręg’°m zasiadali w obszernej izbie starzy żoł

nierze, n?kształt stada bocianów, które zmęczone

lotem, siędą na iakiej stepowej mogile i wielkim

odzywają się klekotem.

Na kominie paliły się kłody smolne, rzucając

rzę%,.ste blaski na całą izbę. — Mołdawskie wino

grzało się z rozkazu Basi przy żarze, a pachoł

kowie czerpali je cynowem kusztyczkarai i poda

wali rycerzom. 53 za ścian dochodziło nawoływanie

straży; świcrszize, n? które skarżył się pan Wo

łodyjowski. grały w izbie, a czasem poświstywał

w ;zparacL, mchem tkanych, w?atr listopadowy,

który dmu- bają; z północy, stawał się coraz zi

mniejszy W tal e to zimna najmilej było siedzieć

w zacisznej, a widnej izbie i słuchać przygód ry

cerskich.

!Ciąg dalszy nastąpi).

MdsielneNr*7^,*ito*42X!w

*"**?*

**rasowie po _ j c , , we Lwowie lub z przeeyłk? pooitow? 12e.

rrnum rrit« wynosi:

oost? w pafiłtO! Mwjyattójm

na ca% rok na kwartał no1 miesiąc

.......................

^4 *łr.

fi«łr.

|2złr.60et

do WłaoL, Franoyk Anglii. B eiii aicmńe^a

’

28 «fr.

7złr.

3 tir.

8*.

8 iłr.

ODłacieS J!i

ty% reklamacyjne ntet Hectftowane nie podległa

opiacie poczt we..

Listów niefrankowanydtnie przyjn nje się.

a opln a ów nadsyłanych nie zwraca się.

1 of 4 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Pobieranie pliku

Pobieranie pliku

Usuwanie komentarza

Wyszukiwanie zaawansowane

Zgłaszanie błędu