Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 659 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

Ner 16

Kraków, Sobota 19 Stycznia 1895.

CZAS

Rocznik XLVIII.

ss*

Feliks Faure.

W ersal 17 stycznia. Zebrany dziś kongres

dokonał wyboru prezydenta Rzeczypospolitej fran

cuskiej. W pierwBzem głosowaniu otrzymał Hen

ryk BrisBon 338 głoBÓw, FelikB Fanre 244 gło

sów, Waldeck Rousseau 184 głosów.

Przed przystąpieniem do drugiego głosowania

zrzekł Bię Waldeck Rousseau kandydatury na

rzecz Fanre a.

W drugiem głosowania otrzymał Faure 429 gło

sów, Brisson 360 głosów.

Prezydent kongresn ChaUemel-Lacour podawszy

do wiadomości ten wynik wyboru dodał: Gdy

więc Feliks Faure otrzymał absolutną

większość głosów, przeto ogłas zam go

piezydentem Rzeczypospolitej.

ale całej Francyi, jeżeli Bwego politycznego sn

mienia nie zamknie w ciasnej konstytucyjnej for-]

małce i nie skaże się dobrowolnie na tę niemoc,

nad którą tak nbolewał jego poprzednik. W spo—

Bób prosty, a razem podniosły określa Casimir—

Perier obowiązki prezydenta rzeczypospolitej: ,czu

wać nad godnością, potęgą i dobrą Bławą Fran

cyi.u Wszelkie wątpliwe kompromisy z żywiołami

przewrotu mogą nietylko udaremnić spełnienie tego

obowiązku, ale popchnąć kraj z fatalną konie

cznością do nieuchronnej katastrofy. Droga nowe

go prezydenta jest zatem wyraźnie wytknięta przez

program jego poprzednika. Dla dobra Francyi,

cywilizacyi i Europy, trzeba przypuszczać, że

pójdzie od tą drogą i nie da się z niej wytrącić

szkodliwymi zamachami rewolucyjnych i kosmo

politycznych żywiołów.

Kraków 18 stycznia.

Prezydentem francuskiej Rzeczypospolitej zosta

wybrany Feliks Fanre, były minister marynarki

w gabinecie Dupuy’ego. Nowy prezydent, który,

jakkolwiek był kilkakrotnie sekretarzem stann i

ministrem, nie zajmował wybitnie politycznego

stanowiska, należy do umiarkowanych i sympaty

cznych osobistości trzeciej Rzeczypospolitej, a dla

tego jego wybór ma wiele podobieństwa do wy

boru Carnota. Około kandydatury Fanre’a sknpily

Bię wszystkie umiarkowane żywioły Izby i senatn,

aby odeprzeć napór radykalizmu, tryumfującego

ostatnimi czasy na różnych polach, a tak ośmie

lonego chwiejnością konserwatywnych Btronnictw

że sięgał po najwyższą godność Republiki. Brisson

przedmiejski trybun Indowy z pozorami Katona

miał zatknąć sztandar radykalny na najwyższym

wale republikańskiej twierdzy, i zgnieść ostatnie

wysiłki umiarkowanych, i tak jnż zgnębionych

dotkliwym cioBem, jakim bądź co bądż było OBtą

pienie Periera. SzanBe Brissona były tem więkBze,

że obóz przeciwny miał dwóch kandydatów: Wal

decka-RonsBean, popieranego przez prawe skriydło

umiarkowanego obozu, a głównie przez senat, oraz

Faure’a, postawionego przez lewe skrzydło umiar

kowanego stronnictwa Izby. W ostatniej jednak

chwili wBpólne niebezpieczeństwo usunęło osobiste

rywalizacye, a głoBy umiarkowanych republikanów

połączyły się dla zapewnienia zwycięztwa kandy

daturze Fanre’a. Wynik ten stwierdza niezawodnie,

że repnblikanie umiarkowani mogą mieć zawBze

przewagę, gdy działają Bolidarnie i stanowczo, a

jakkolwiek Benat głównie przechylił Bzalę na ko

rzyść ich kandydata, to z drugie, strony nie ulega

wątpliwości, że Brisson otrzymał pewną liczbę gło

ąów ód mouurclńatów, którzy wychodzili z zalo

dnia, że radykalny zwrot w wewnętrznem kiero

wnictwie Rzeczypospolitej doprowadzić ją masi do

upadka.

Mając do wyborn dwóch kandydatów, przechy

lili się umiarkowani na stronę tego, który był

pod względem politycznym mniej wybitną osobi

stością. Postanowienie to podyktowane względami

oportunizmu, świadczy, że niepowodzenie prezy

dentury Casimir-Periera nie pozoBtało bez wpływa

ńa nastrój tej większości, która go powołała

w Bwoim czasie na godność prezydenta. Casimir—

Perier reprezentował pewien bardzo Btanowczo o

kreślony program polityczny i to właśnie podnie

ciło przeciwko niemn zawziętość radykalistów

i socyalistów, którzy nie bez słuszności widzieli

w nim najgroźniejszego i najniebezpieczniejszego

przeciwnika. Miannjąc jego następcą człowieka

tych samych zasad, ale zaznaczającego je mniej

wyraźnie, mniemali nmiarkowani, że ochronią go

przed tą bezwzględną agitacyą rewolucyonistów,

która zmnBiła Periera do ustąpienia; najbliższa

przyszłość okaże, czy to wyrachowanie było uza

sadnione.

Konstytucyjna fikcya chce, aby prezydent stał

ponad stronnictwami, ale ,,konstytucyjne fikcye

nie mogą zmuBić do milczenia snmienia polity

cznego" — jak BłuBznie i pięknie powiada Casi

mir-Perier w swem ostatniem orędziu, które jeBt

zarazem jego testamentem politycznym. To też

Fanre wtedy tylko odpowie Bwemn zadaniu i za

s łuży na wdzięczność nietylko swoich wyborców,

Nowy p rezydent Rzeczypospolitej francuskiej

Feliks Faare arodził się w rokn 1841, ma zatem

obecnie lat 54. Z powołania jest przedsiębiorcą

okrętowym; warsztaty jeg o , którym zawdzięcza

wielki majątek, znajdują się w Hawrze. Przez ja

kiś czas był Faure prezydentem tamtejszej Izby

handlowej. W r. 1881 uzyskał mandat poselski.

Do gabinetu Gambetty wszedł jako podsekretarz

Btanu w ministerstwie handln. To samo stanowi

sko zajmował potem Faare w gabinecie Ferry’ego

i w gabinecie Tirarda. W rokn 1888 zamiano

wany był podsekretarzem Btann dla kolonij. W ga

binecie Dupuy ego uzyskał tekę marynarki, którą

aż do tej chwili zawiadywał. Jak o deputowany

iutereBował Bię przedewszystkiem Fanre kwestya

mi handln i polityki kolonialnej. W dawnej gra

pie zwolenników Gambetty, która do dziś dnia

nie przestaje odgrywać znaczącej roli w Izbie,

Feliks Fanre cieBzy Bię wie!kiem poważaniem i

sympatyą. Przez pewien czas zajmował Fanre Bta

nowisko wiceprezydenta Izby. Bezpośrednio po

śmierci Bnrdean w obozie umiarkowanym powBtał

projekt postawienia kandydatury Faure’a na go

dność prezydenta Izby. Fanre jednak w liście wy

stosowanym do przywódcy grupy umiarkowanej

dep. DelunB-Montand i przywódcy partyi postępo

wej dep. Isemberta, kandydaturę swoją stanowczo

odrzucił. Nowy prezyd ent Rzeczypospolitej ma

pokaźną postawę, a ilekroć samodzielnie w izbie

przewodniczył, czynił ja k n ajlepsze wrażenie. Kiedy

onegdaj zapytywano Fanre’a , czy przyjąłby wy

bór na następcę Periera, ówczesny minister ma

rynarki oświadczył, że woale me myśli wyra

źnie zgłaszać Bwojej kandydatury.

—

Z rozmo

wy jednak można było odnieść wrażenie, że

w razie dokonanego wyborn, Fanre nie będzie

się wcale wabał przyjąć takowy. W minister

stwie Dnpnyego, które dzieliło Bię na dwie dość

wyraźnie rysujące się grapy, Faare nie należał

do tej, której stosnnki z Casimir-Perierem były

najserdeczniejsze a do której należeli tylko mi

nistrowie Poicarć, Hanotanz i Barthou. Nato

miast stosunki Fanre’a z prezesem gabinetn Du

puym były jaknajłepsze.

Feliks Faure jeBt szÓBtym z rzędu prezydentem

trzeciej Rzeczypospolitej francuskiej. PierwBsytn

był Adolf T hi e r s, wybrany 31 sierpnia 1871 r.

na trzy lata. Gdy tenże jednak przed upływem

peryoda urzędowania nstąpił dnia 23 maja 1873

roku, został następnego dnia wybrany prezyden

tem marszałek Mac-Mahon. Na podstawie nowo

uchwalonej ustawy, według której peryod urzędo

wania prezydenta ma trwać nie 3, lecz 7 lat,

mnBiał Bię Mac-Mahon poddać nowemu wyborowi

19 listopada 1873 roku, który wypadł na jego

korzyść. Po aBtąpieniu Mac-Mahons d nia 29 Bty

cznia 1879 roka, został następnego dnia wybrany

prezydentem JuliuBz Gróvy 663 przeciw 99 gło

som. Po upływie tego peryodn kongres wybrał

Grćyego ponownie dnia 28 grudnia 1883 rokn,

lecz w dniu 1 grndnia 1887 roku złożył on go

dność prezydenta. Wówczas prezydentem został

wybrany Sadi-Carnot, który wskntek tragicz

nej śmierci nie doczekał się septenato. Piątym

prezydentem został wybrany dnia 27 czerwca

1894 rokn Casi mir-Pćrier. Wybór nastąpił za

raz w pierwBzem głosowania, przy którem na 845

ważnych głoBÓw padło na CasimirPćriera 451 gło

bów. Po nim największą liczbę głosów (195) miał

BriBBon, obecny prezydent Izby, który i przy wczo

rajszym wyborze skupił około siebie również n aj

większą liczbę głosów; w pierwssem bowiem gło—

Bowanio miał 338, a w drągiem 360 głosów. Po

dobrowolnem ustąpieniu Casimir-Pćriera, został

szóstym z kolei prezydentem wybrany wczoraj

Felik s Fanre.

Wedłng konBtytncyi, prozydent Rzeczypospolitej

ma prawo, równie jak obie Izby, przedkładać pro

jekty nstaw z własnej inioyatywy, on ogłasza

ustawy nchwalone przez obie Izby i czuwa nad

ich wykonaniem, on ma prawo ułaskawiania, to

jeBt ma prawo kary, nałożone za zbrodnie lnb

przestępstwa, obniżać, lub darować, leci niema

prawa znosić ich Bkatków oo do ograniczenia

praw obywatelskich. Amnestya może być tylko

w drodze nBtawy udzieloną. Prezydent Rzeczy

pospolitej rozporządza siłą zbrojną, lecz wojnę

wypowiedzieć może tylko za zgodą obu Izb. Na

wnioBek, lub za pośrednictwem ministrów obsadza

on wszystkie posady w służbie cywilnej i woj

skowej, on przewodniczy narodowym uroczysto

ściom, a reprezentanci obcych mocarstw są uwie

rzytelnieni przy jego osobie. Za pomocą dekre

tów zapewnia on wykonanie ustaw, nie może je

dnak nigdy nBtaw znosić, lnb od ioh spełnienia

uwalniać. Prezydent ogłasza sesyę parlamentarną

za zamkniętą, ma jednak w pewnych wypadkach

prawo i obowiązek zwołać Izby na nadzwyczajne

sesye. Z a zgodą Benata może on rozwiązać Izbę

deputowanych, mnBi jed nak w przeciągu trzech

miesięcy rozpisać nowe wybory.

—

Z Izbami

komnnikoje się prezydent s a pomocą orędzi,

które mają być odczytane przez jednego z mini

strów. Każdy akt prezydenta mnsi być kontra

sygnowany przez odpowiedniego ministra. Upo

sażenie prezydeuta stanowi pensya roczna 600.000

fr., do której budżet dodaje drogie 1K)O000 fr. ua

reprezentacye, podróże i przyjęcia.

Przegląd polityczny.

Z Pragi nadchodzi wiadomość, że wczoraj po

godzinie 4 rano zmarł po dłnźszej chorobie mło

doczeski poseł sejmowy i członek Wydziałn kra

jowego Dr Jan Knczera. Zmarły liczył lat 65 ;

w r. 1861 nzyBkal stopień doktora praw i odzna

czył się jak o obrońca w procesach o zdradę Btanu

po roku 1870. W życin publiozuem brał udział

od pocsątku ery konstytucyjnej. W roku 1868

z okręgn miejskiego Pisek wybrany został posłem

do sejmn, a w rokn 1879 po śmierci Sladkow

skyego z gmin wiejskich w Rudnicy posłem do

parlameDtn. Po trzech miesiącach złożył jed n ak

mandat parlamentarny, ponieważ był Btanowczym

przeciwnikiem ndziałn Czechów w centralnem ciele

prawodawezem. Przy ostatnich wyborach sejmo

wych otrzymał Knczera mandat z okręgn miej

skiego Rokicany; Sejm wybrał go członkiem Wy

działu krajowego. Knczera był jednym z przy

wódców agitacyi niłodocaeskiej. Na początku wczo

rajszego posiedzenia czeskiego Sejmu marszałek

poświęcił zmarłemu k ró tkie wspomnienie, chwaląc

jego polityczną szczerość i umiarkowanie.

Kanclerz niemiecki ks. Hohenlohe wydał one

gdaj wieczór parlamentarny, w którym wzięło u

dział około 300 osób. Obecni byli depntowani

wszystkich stronnictw, z wyjątkiem socyalistów

i antysemitów, ministrowie, dyplomaci, między in

nymi br. MllnBter, politycy, wyŻBi oficerowie, re

prezentanci świata finansowego, liczni przedstawi

ciele praBy. Honory czyni! sam kanclerz z pomocą

syna Bwego ks. Aleksandra i konsula Kilianiego.

Rozmowa toczyła się głównie na temat przesilenia

we Francyi. Kanclerz oświadczył z uśmiechem,

że nie wierzy w wybór BrisBona, choćby dlatego,

że Brisson jeBt kawalerem, a Paryż potrzebnje,

aby kobieta królowała w pałacn Elizejskim.

Z dziennikarzami rozmawiał kB. Hohenlobe dłngo

i nadzwyczaj uprzejmie o rzeczach potocznych.

Wypada zaznaczyć, że osoby, znajdnjące się na

wieczorze n kB. Hohenlohego, a które miały ścisłe

stosnnki z Paryżem uważały wybór Feliksa Fan

re’a za bardzo prawdopodobny. Zauważono w gro

nie gości ks. Hohenlohego bardzo wieln członków

centrum i obozu konserwatywnego.

Znaczący artykuł pomieszczają Hamb. Nach

richten w sprawie projekta przeciwko stronnic

twom przewrotu. Organ kB. Bismarcka twierdzi,

że projekt taki, jak go przedłożono, mało zaszko

dzi BOeyalnej demokracyi, a przez ogólnikowość

i elastyczność Bwoich postanowień, zag raża raczej

swobodnemu wypowiadaniu myśli i przekonań

wszyBtkich innych stronnictw. Należy zatem u sta

wę zredagować wyraźniej i jaśniej i nie pososta

wiać takiej swobody dowolności sędziego, która

dla obywateli nie może i nie powinna być rękoj

mią bezpieczeństwa prawnego. Jeżeli rękojmi tej

nie daje sama ustawa, otwiera się rozlegle pole

do nadużyć. Dziwić się należy, że dla niepewne

go powodzenia walki przeciwko Bocyalnej demo

kracyi za pomocą obecnego projektu, naraża się

caly stan BędziowBki na postronne wpływy i na

uleganie prądom politycznym. Gdyby jed n ak n a

wet sądy zdołały się oprzeć politycznym zachcian

kom, uchwalenie projekta da prokuratoryi pań

stwa możność występowania przeciwko każdemn

niemiłemu zamanifestowaniu opozycyjnej opiuii.

Życie publiczne rozwijać się zatem będzie w wa

runkach zupełnie niesnośnycb; zapobieżenie temn

leży w wszechstronnym interesie. Ta nagła opo

zycya przybocznego organn ks. Bismarcka w kilka

dni po odwiedzinach ks. Hohenlobe w FriedrichB

rn b , bndzi powszechną senBacyę i wywołnje li

czne komentarze.

Korespondencya ,,Czasu"!

Lwów 17 stycznia.

( X ) Dziś wieczorem odbyło się posiedzenie Rady

miejBkiej, n a którem obradowano między innemi

nad dwiema wmżnit jBzem. sprawami. Jak wia

domo, Rada miasta Lwowa uchwaliła wybudować

teatr nowy i otrzymywać go w swoim zarządzie,

jako teatr miejski, jeżeli kraj odzieli gminie bez

zwrotną snbwencyę w wysokości 400.000 złr. na

bndowę teatru, a nadto jak dłngo gmina miasta

Lwowa utrzymywać będzie teatr Darodowy polski

z dramatem i operą — udzielać będzie gminie

Bnbwencyę przynajmniej w tej wysokości, w j a

kiej takową udzielał w latach ostatnich Bcenie

polskiej na utrzymanie dramatu i opery, to jest

w kwocie 24.200 zlr.

Wydział krajowy odpowiedział na tę uchwałę

reprezentacyi miasta Lwowa, iż gotów jest Sej

mowi przedstawić sprawozdanie jeszcze w bieżą

cej Beayi w kwestyi udzielenia na bndowę teatrn

pewnej snbwenoyi, jeżeli tak, jak to w nkładzie

z gminą miasta Krakowa postanowiono, Wydzia

łowi k rajowemn zapewniony zostanie odpowiedni

wpływ n a losy teatrn miejskiego we Lwowie i

prawo zatwierdzenia ewentualnej umowy dzier

żawnej, oraz prawo odmówienia snbwencyi, gdyby

kierownictwo teatrn pod względem artyBtyoznym

nie było odpowiednie. Pod tym OBtatnim wzglę

dem zastrzeg a Bobie Wydział krajowy zupełną

Bwobodę działania.

Spraw a ta wywołała dłaŻBzą dyskuByę, poczem

Rada przyjęła podyktowane przez Wydział kra

jowy warunki, wyrażając tylko życzenie, ażeby

wpływ Wydziału krajowego na losy teatru lwow

skiego zoBtał bliżej określony przez otworzenie

wbpólnej kuratoryi, złożonej z delegatów Wy

działn krajowego i Rady miejBkiej i pozostawie

nie tej knratoryi nadzorn nad teatrem.

Drugą Bprawą ważniejszą n a dzisiejBzem posie

dzeniu były wnioski komisyi organizacyjnej do

zmiany niektórych postanowień statntn m iasta

Lwowa. Referent sprawy, Dr Małachowski,

przedstawił projektowane zmiany, które streszczają

się w następujących punktach: Członków Rady

miejskiej wybierać ma gmina zamiast na 3, na

lat sześć; co 3 łata nstępnje 50 radnych przez

losowanie. Prezydent miasta i pierwszy wicepre

zydent nie podlegają łoBowanin i u rzędują przez

S lat, dragi zaś wiceprezydent ma być na 3 lata

wybrany. Pierwszy wiceprezydent urzędować ma

stale i pobierać wynagrodzenie.

CzterdzieBtn pięcia radnych nie chciało

jedoak zgodzić Bię na zmiaoę statutu, ale podpi

sało wniosek, i e gdy na porządkn dziennym Rady

państwa jeBt zmiana astawy podatkowej i ordy

nacyi wyborczej, które to ustawy wpłynąć mogą

na ordynacyę wyborczą miasta Lwowa — należy

odpowiedzieć Wydziałowi krajowemn, który zapy

tyw ał, czyli Rada nie byłaby skłonną zmienić

swój statnt na podstawie późniejszych nstaw kra

jowych, że Rada miasta nie przystępuje do zmiany

statntn, a dla uproszczenia i ulepszenia admini

stracyi Magistratu postanawia ncbwalić regulamin.

Ponieważ znaczna większość Rady wniosek ów

)odpisała, sprawa zmiany statntn zapewne opadnie.

Poznań 16stycznia.

(*) Rant n a przyjęcie p. Modrzejewskiej zamie

nił się w »statniej cbwili, z obawy przed nndami,

na solenny bal, na którym Bię bawiono ochoczo

do godziny 6 zrana. Tym sposobem bez wszel

kiej agitacyi, zainaugurował się naturalnym bie

giem okoliczności k arnawał poznański. Zresztą

zajęte a nas wBzyBtko występami p. Modrzejew

skiej. Nawet zwykle drażliwe osoby co do wyborn re

pertuaru, wy baczają przedstawienie Sudermanow

Bkiej Magdy w Ontbidzie rodsinnem, ze względu

na niezrównany ryBnnek i koloryt głównej postaci.

Wrażenie tej roli było ogromne. Pewna pani z prc

wincyi, z moralnego oburzenia nad nędzą tycia,

a prawdą artystyczną jego kopii, zapadła w tea

trze n a spazmy. Dodatnio świadczy o baczności

rodziców i opieknnów tutejszej młodzieży męskiej,

te parter gimnazyalny był jedynem miejscem tea

trn, które nie bylo Btczelnie zapełnione podczas

sndermannowskiej sztnki. Monitor teatralny zapo

wiada, że O niatdo rodzinne prawdopodobnie po

wtórzone zostanie, ażeby reBzta aktorów miała

sposobność poprawie błędy pierwszego wystawie

ma. Dla nieb ciężkie nastały czasy grać raz po

raz najtrudniejsze sztnki prawie bez przygotowa

nia. To też publiczność względnie ocenia icb po

łożenie. Nie tak w kołach ndecydającycb." Podo

bno Elżbieta, królowa Anglii, idąca na sceDę,

usłyszała cierpką a niezasłużoną radę, żeby Bię

Blarała nie przesadzać Modrzejewskiej. Bukietów,

wieńców co wieczór tyle się rzuca do Btóp p. Mo

drzejewskiej, że potrzeba całej Bekcyi Błużby na

przeniesienie ich na dalBze miejsce przeznaczenia.

Adrienna Lecowreur, przeznaczona przez artystkę

na dochód dla inBtytacyj dobroczynnych, przynio

sła na czysto około 800 marek, za które się wspa

niałomyślnej artyBtce należy wdzięczne podzięko

wanie. Była też a niej depntacya ,,Sokołów," ma

jąca na czele prezesa swego Dra Rabskiego, z prośbą,

żeby artystka zagrała na dochód gmachn gimna

stycznego. ale jnż ta prośba była spóźnioną, bo

staną! był zamiar g r ania zbiorowo na nwBzyBtkie"

cele dobroczynne.

W Towarzystwie Przyjaciół Nank odbył się wy

bór zarządu wydziału iiteracko-hiBtoryoznego. Pre

zesem wybrano dotychczasowego a powszechnie

szanowanego przewodniczącego p. Dra Erzepkie

go, konserwatora Mnzenm, a sekretarzem zamiast

p. Dra Rabskiego, p. Dra Czechowskiego, młodego

dziennikarza. P. Rabski, były współredaktor

Dziennika, obecnie wydaje pismo polityczno lite

rackie tygodniowe, będące własnością L zw. Mło

dej Polski, na akcye.

Prasa tutejsza polakożercza ciągle zmyśla j a

kieś donosy n a członków duchowieństwa, że w ten,

czy ów Bposób ^,agitacyjnie" występuje przeciwko

żywiołowi niemteckiemn, a parafianom swym n a

kazuje ,,bojkotować" Niemców. Denuncyacye te

podejmowane s ą w tym cełn, żeby usprawiedli

wić wciąganie pastorów do agitacyi pp. Kenne

manów i Sp., bo, jak wiadomo, sieć stowarzysze

nia tego głównie aię rozpiąć ma na pastorach

ewangelickich, niemających zresztą zajęcia przy

zupełnym brakn życia kościelnego n tutejszych

protestantów.

Krąży pogłoska, że Niemcy chcą założyć swój

osobny ,,bank ziemski," to jest paroelacyjny, w tym

ce!n, żeby przeciwdziałać jeszcze skuteczniej prz

KUZYNKA ELA.

Napisał Antoni Wysocki.

(Ciąg dalszy).

Kuzynka Ela była bardzo młodą, bardzo ładną

i bardzo miłą, dobrą dziewczyną. Wesoła, jak

ptaBzek, roztrzepana i szczebiocąca wiecznie, była

duszą całego domn. Gdyby nie o na, to sześcio

tygodniowy pobyt mój w domn wnjowstwa nie

należałby do najweselszych dni w mojem życiu.

By mi tylko uprzyjemnić chwile pobytn mojego

w domu jej rodziców, jeździła ze mną konno,

chodziła ze mną na długie spacery w pole, grała

co wieczór utwory najulnbieńszych moich mistrzów,

nanozyła się grać w pikietę i labeta, by mi o

trzymywać towarzystwa i in g rałiam mego przy

byciu dysponowała obiady, które podniebienie moje

wprawiały w zachwyt. Lubiłem, kochałem ją tak,

te kiedy wbiegła do pokoju, nucąc aryę z Paja

«5ie Leoncayalla, zapomniałem o mem meszczę

tein i wstałem z łóżka na powitanie jej.

Tymczasem ona, śmiejąc się, zaczęła mówić

Ptędko:

Dzień dobry, dzień dobry, kuzynka Waciu,

s.Cłe8° to nie byłeś dziś na dole; może ty do

piero WBtaleś, może jeszcze chciałbyś podrzemać?

nic z tego, m(,j śpioszku, podaj mi rękę i chodźmy

na obiad, bo jut podają. Ciekawam, jak ci też

będzie smakować, bo ja sama byłam dziś w ku

chni aż dwa razy i pomagałam kucharzowi. Bę

dz s zupa pomidorowa, muszelka z ryby w majo

nezie, szparagi, zając, zrazy, twoje zrazy ó la

mlton, uo i... i

no zgadnij!

Wiesz co, galaretka owocowa. Ale czemu ty

nic uie mówisz, czemu tak dziwnie patrzysz na

nraie? Wacin, Wacin, eo tobie?

Jęknąłem głucho i zakryłem oczy rękoma.

—

Wacin I

Nie mogłem odpowiedzieć, bo coś dławiło mnie

w gardle.

—

Wacin, może masz jakie zmartwienie, może

Iza powiedziała ci co złego?

Tn głos Ełi stał się sochy m dziwnie, bezdźwię

cznym; umilkła.

—

Nie, Elo — odrzekłem cicho — spotkało

mnie coś gorszego, sprawdziły Bię przepowiednie

doktora, ociemniałem.

—

Co?!

—

Ociemniałem. Nie widzę ani ciebie, ani ni

czego. Nie widzę.

—

Wacin, nie,nie, to nieprawda, to być nie

może, to może zdaje ci Bię — mówiła Ela gło

Bem smutnym, trwożliwym, drżącym.

—

Niestety nie; cóżdałbym za to, bym był

w błędzie, a le nie mylę

się, nie widzę.Niebę

dzietny jnż ani jeździć na spacery, ani pływać

łódką po stawie, nie będziemy jnż grywać w pi

kietę. Twój Wacio jnż do niczego, nawet pierza

nie potrafiłby Bkubać.

Mówiłem to głosem cichym, smutnym, pełnym

goryczy . Spodziewałem Bię, że będzie mnie obżało*

wywać, pocieszać, a le me przypuszczałem nigdy

tego, co się stało.

Ela nagle wybuchnęła płaczem, rączki zarznciła

mi na szyję i twarz mą okrywała pocałunkami.

Wacin - mówiła, płacząc -

ty żartujesz,

to przecież niepodobna. Ty ciemnym! Ach Wacio

powiedz, że to nieprawda, powiedz, że widzisz,

powiedz, że żartowałeś ze mnie.

Przygarnąłem ją do siebie, nie mogąc nic odpo

wiedzieć.

W chwilę później, wuj, ciotka, pan Czajka, ple

nipotent wnja znaleźli się w moim pokoja. Pry

skano mi w oczy zimną wodą, rozcierano Bkro

nie, a le nio nie pomagało, nie widziałem.

Wnj wysłał zaraz depesze do Btolicy, prosząc

głośnego okuliBtę o natychmiastowy przyjazd na

najbliższą stacyę kolei. Jakże cieszyłem się na

jego przyjazd, jakże rachowałem godziny, minuty,

oddzielające chwilę mego ociemnienia od przyjścia

na Btacyę najbliższego pociąga ze stolicy. Łudzi

łem się nadzieją, że on mnie nzdrowi, że cboć

może nie zaraz to w dzień później, w dwa, w ty

dzień. Roiłem jnż szerokie plany na przyszłość,

postanawiałem oszczędzać k ażdego Bpojrzenia

tego wzroku, który miał mi być przywróconym,

gdy tymczasem doktór nie p rzyjechał odtelegra

fowawszy, że zatrzymany przez paru pacyentów nie

mógł ruszyć Bię z miasta, ale ie przyjedzie d n u

następnego. Zwłoka ta zmartwiła mnie w pier

WBsej chwili, ale na później sprowadziła pewną

ulgę. Jak on mnsi być sławnym, wziętym dokto

rem, j a k dożo mnsi mieć pacyentów, kiedy nie

mógł się oddalić ani na jeden dzień.

I otucha wstąpiła w me serce.

Czekać miałem jeszcze dwadzieścia trzy godzin.

Każda godzina wiekiem mi się być zdawała,

każde zapytanie ze Btrony wujostwa lnb Eli dra

żniło mnie, niecierpliwiło i czekałem pełen niepo

koją — a ż wreBzcie doczekałem Bię.

Doktór przyjechał, oglądał mi oczy i zapisał

jakiś płyn, którym miałem zapuszczać oczy w ra

zie, gdyby mnie piekły lnb bolały; polepszenia

n ie obieoywał żądnego. Mówił, że wzrok odzy

skać mogę wypadkiem, że organizm mam bardzo

silny, że natnra robi często takie niespodzianki

doktorom i chorym — ale mówił to dla uspo

kojenia mnie, dla dodania mi nadziei, która Di

gdy ziścić Bię nie miała. Mówił, że utrata wzroku

wprawdzie przykrą jest bardzo i ciężką do zniesienia,

przecież można aprzyjemnisć sobie życie w takich

okolicznościach Błnchając głośno czytającego, b!d

cbając muzyki, rozmawiając z kimś, Bpacerami

odbywanymi w czyimś towarzystwie itd. Mówił,

że od dość jnż dawna bywają Bkładane książki

z wypukłych liter, które czytać mogą ciemni -

wydelikatniwszy poprzednio zmyBł dotykania.

Słuchałem słów jego dość spokojnie, ale wszystko

paliło się we mnie. Więc nigdy, jnż nigdy nie zo

baczę ani lndzi, z którymi mówię, ani przedmio

tów, które mnie otaczają. Więc skazany jestem

na wieczną ciemność, więc nikomu, aui niczemu

nie mogę przydać Bię na coś, n ie mogę nikomn

być pomocnym. Nie mogę, nie będę mógł nic r o

bić na świecie, pozostając pasożytem bez wątło

ści, bez znaczenia, pozostając na łasce lndzi, po

zostając kaleką i zawadą dla drngicb. Więc życie

moje niema jnż odtąd żadnej racyi bytn, żadnego

celn nie mam, nie będę mógł mieć przed sobą!

Czarna rozpacz przyćmiła mi umysł na czas ja

kiś. Nie mogłem myśleć o niczem, ponieważ gdy

myśli me zatrzymały się na jakimś przedmiocie,

to tylko na chwilę, bo zaraz porywając mnie z sobą,

przebieg: ły na dragi, trzeci przedmiot i tak dalej

i dalej. Biegły one coraz ciężBze, coraz czarniejsze,

aż przyprowadziwszy mnie nad brzeg jakiejś sza

rej, mgUste; przestrzeni, biegły dalej już same,

gdyż nie widziałem nic, nic, nawet tych myśli.

I takiem miało być odtąd całe życie moje. Za

mną przeszłość barwna, wesoła, przedemm,

nic, nic.

Postępować żle, bardzo żle, być karanym za to

przez sprawiedliwość ludzką czy boską, wydawało

mi się rajem jeBzcze w porównania do tego, co

mnie czekało. Cóż bowiem mogło być odtąd moim

odziałem, jak nie bezradność niemowlęca, niedo

ęstwo zgrzybiałej Btarości, choroby, samotność,

zgryźliwość i nada. Nikt nie zechce Bię mną za

jąć, n ie zechce mnie bawić, n ie zechce poświęcić

mi chwili czaBn, nie zechce robić z siebie ofiary.

Bo i któż?! Iza?

Zrobiło mi Bię jeszcze smutniej.

Trzy dni jnż npłynęło od owej chwili nieszczę

snej; trzy dni jnż, jak trawiony niepokojem Btra—

Bzuym, gorączką, niepewnością i rozpaczą, prosi

em ją listem, piBanym ręką Eli, by zechciała

mnie odwiedzić, a ona nie odpisała mi nawet.

Prawda! nie mógłbym nawet odczytać jej listn,

cbyba Eli prosiłbym o to.

Wczoraj nawet wnj umyślnie jeździł do Srebrnej

Woli i nic uie przywiózł, aui jej, aui listu. Mó

wił tylko za powrotem, że Iza z wielkim smut

kiem przyjęła wiadomość o mem nieszczęściu, że

chciała zaraz jechać, ale na Barnem wyjezdnem

dostała silnej migreny; naBtępnego zaś dnia były

imieniny jej ojca, nie mogła więc również przy

jechać. Straciłem już nadzieję widzenia jej, gdy

wieczór dostałem list od matki jej, liBt, w którym

donosiła mi, że jutro z Izą przed południem mnie

odwiedzi.

Przyrzeczenia dotrzymała.

(Ciąg dalszy nastąpi)

Preuum eratą przyjmują:

Admintetraoya Ctasu w Mrohowle 1urzędy pocztowe. Miej..o ww »renum -wtę księgarnia

8. A . K rcyżaac*kiego, handel Niemojewskiego w Sukiennicach, biuro dzienników Herca, handel P,-

iy*» grrownA trafika, handel Kretschmer*, biuro dzienn. Hopcasa i Salomonowej, biuro Mańkowskiej

(Sukiennicą). - 0 Rł u . . e i ,l . (inseraty) przyjmuje aię aa opłatą od miejsca wiersza drobnym drn

kiom (petitem) z*pierwszy ras 10 cnt, aa każdy następny po 6 cnt. - Nadedaos (na 3 stronic)

*d miejsca wiersza drukiem drotoyu po 30 cnt. sa każdy raz. - O ,lu n -a li 1 prensmersU

przyjmnją: w e L w o w ie binro dzienników ulica K arola Ludwika 1. 9, oentraino biuro ogłoszeń ulica

Kopsmika 1. li; w Paryża wyłąotnie p. Adam rue de Varenne 38, (prenumeratę p. W . Raczkowski

UourbeToi pod Paryżem rue du Chemin de fer 44): w Wiednie pp. Haasensteiu A Vogler (także

w Hamburgu, Frankfurcie n. M., Berlinie, Lipsku, Bazylei i Wrocławm), A. Oppelik, R. Mosse (także

w Berlinie, Hamburgu, Monachium i Noiymberdze), H Schalek, M. Duka_, J . Danneberg H Fried)

(tylko prenum eratę pp. H . Goldaehmidt i Comp.); w Kranbrerale n. H . G.L . Danbe A Comp

w W a n n w l e przyjmują ogłoszenia pp. Reichman I Frendler, biuro ogłoszeń przy ul. Senatorskie

,,C»»«** wychodzi codziennie wieczór, wyjąwszy niedziele i dni świąteczne,

oddzielne Nra Ctasu, o ile zapas starozy, w Krakowie po 10 ont., z przesyłką pooztową 12 centów

wt Lwfwl« M 1* cu tśw Ks aabycli w błam żittnalków, przy allcy Kania Lażwika T| .

Fftnumerata wynoil:

na ca,łyrok nakwartałna 1 missiąc

Wmiej««»

......................................................

20 złr.

5 złr.

j 1złr. 80 et

Poeztą w państw ie a a a t r y a c k i e m ...........................................

24 złr.

6 złr.

I 2złr 50 ct’

n i e m ie c k i e m ................................................

28 zh\

7 złr.

8 złr

do Włooh, Francyi, A nglii, Belgii, Szwajearyi, Tur—

Byi i innych państw, należących do związku pocztowego

32złr.

8złr.

3 złr.

presameiatę przyjmuje Bię tyrlbo od Ado ostotniego dnia w miesiącu. -

» «,ty z nie

niądzmi i i n e k a i , pieniężne na prenumerat§ i ogłoszenia (inseraty) uprasza się nadsyłać /rance

do Administracyi Czasu w Krakowie. - Listy reklamacyjne nieopieczetowane nie podlegają opłacie

pocztowej.- Listów mefrankowanych nie przyjmuje się. - R%kopiismó%u nadsyłanych nie zwraca się

1 of 4 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Download file

Download file

Deleting a comment

Advanced search

Suggest correction