Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 649 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

Kraków, Poniedziałek 11 Listopada 1901.

Rocznik LIV.

CZAS

(wydan!e wleeaorie).

Prenumeratą prijjmnjfiAdministraoya (J%ara w Krakowie i urzędypocztowe.

H le ja c o w ą p r e n u m e r a t ą księgarnia a A. Krzyżanowskiego, handle: 8Ł Karlińskiego w Snkiennieaoh,

H. Kretschmer» Rynek, 10, Binro dzienników Hopoasa i Salomonowej, G łó w n a t r a fik a , w Rynka głównym

O f ł o a w e n l a przyj maje się za opłatą od wiersza petitem za pierwszy raz 20 haL, za każdy następny

po 10 hal.; okład tabelaryczny, cyfrowy, skomplikowany, pierwszy ras po 40 hal., następny po 10 hal.

N a d e s ł a n e (na trzeciej stronie} od miejsca wiersza drukiem petitowym 60 halerzy s a każdy ras.

Og;łoszenia i prenumeratę przyjmtdą: we Lwowie biura dzienników L. Plohna, A. Olszew

skiego, SŁ Sokołowskiego, A. Hollendra, K. Buohstaba: w J a r o s ! a w i n Biuro dzienników; w N o w y m

S ą c z u H. Bsohner; w P r z e m y ś l u A. Juszyński księgarnia kolej., D. Heszeles, księgarnia Ringlera

w Rzeszowie M.Weintraub; w Stanisławowie Jasielski i Sp.; w Tarnowie M.Rookaoh,

w Tarnopolu C.Haliozer; w Paryżu wyłączniep.Adamruede Yarenne38,(prenumeratęp.W

Raczkowski Conrbevoi pod Paryżem rue de Chemin d e fer 44); w W i e d n i u Haasenatein A Yogle

(także w Hamburgu, Frankfaroie n. M,, Berlinie, Lipeku, Bazylei i Wrocławiu), A Oppelik, R. Moaa-*

Uakio w Berlinie, Hamburgu, Monaohinm ł Nor?mberdze), H, Sohalek. M. d A o * , J . Danncborg, E.

Friedl (tylko prenumeratę H,Goldsohinidt AComp.); w Frankfurcie n. M . G.L. Danbs A Oomp.

m s r ’k* każdą zmianę adresu dopłaca się 40 ha!. " 9 0

Adres Redgkoyi: ul. iw. Tomasza Nr 88.

—

Telefon Nr CO.

Kraków 11listopada.

przez cały dzień obradowało onegdaj

Koło polskie nad sprawą interpelacyi po

sła Romanowicza o wybór sejmowy jasiel

sko-gorlicki, aby późnym wieczorem orzec

prawie jednomyślnie to, co przed trzema

tygodniami było jeszcze zapatrywaniem

p. Rottera: że ta sprawa należy wyłącznie

przed forum Sejmu. Oczywiście nie możaa

tej sprawy i analogicznych poprzednich

wniosków .koncentracyi" w Kole trakto

wać tylko z punktu widzenia fizycznej

straty czasu, jakkolwiek podnieść się go

dzi, że Koło, dzięki swej skrajnej lewicy,

na dziesięć godzin pracy, jednę najwyżej

może poświęcić sprawom realnym, a dziew ięć

poświęcać musi demokratycznym .oskor

bleniom".

Ostatecznie da się pomyśleć, że

Koło nic nie będzie robić tylko odbywać

posiedzenia, a wtenczas możeby się znalazł

czas także na to, co naprawdę boli i do—

Ale z innego, wyższego punktu widze

nia postępowanie pp. Romanowicza i w spól

ników, zasypywanie Koła w tej chwili

żałobami skrachowanych wielkości powia

towych, jest procederem, p rzeciw któremu

zaprotestować pow in ni

nie przeciwnicy

koncentracyi w kraju, nie konserwatyści,

ale kraj cały.

Sam p. Romanowicz jest zdania, źe za

daniem Koła w tej chwili jest uzyskanie

jak największych możliwych korzyści dla

kraju, zaspokojenie tylu i tak dawno nie

zaspokojonych jego potrzeb. Tak cbyba

tylko można rozumieć znany wniosek po

sła lwowskiego, wniosek, którego wobstruk

cyjne" sformułowanie było śmieszn e, ale

którego treść realna nie mogła natrafić na

opozycyę w Kole. Sam p. Romanowicz

wie, choć tego nie zdradzi naturalnie na

wet najbliższym dziennikom, że w tej wła

śnie chwili kom isya parlamentarna Koła

pracuje nad wygotowaniem bardzo dokła

dnego i obszernego programu

ekono

micznych postulatów kraju wobec władz

centralnych. Sam p. Romanowicz jest naj

głębiej przekonany, choć tego naturalnie

głośno nie przyzna, że aby taki program

mógł być przeparty, rząd musi stać wobec

silnego, solidarnego Koła.

I taką chwilę wybiera nasza nkonceu

tracja," by to Koło sparaliżować na we

wnątrz, a osłabić na zewnątrz, by na we

wnątrz zająć je wyłącznie politycznymi

gniewami pp. Rotterów, Biechoóskich i t. p.,

a na zewnątrz wzbudzić przekonanie, że

Koło ma zbyt wiele trosk i kłopotów

domowych, zbyt musi myśleć o utrzyma

niu karności w swych szeregach, by te sze

regi mogło wystawiać na jakąkolwiek poważ

niejszą potrzebę zewnętrzną.

Gdybyśmy wzorem politycznych przyja

ciół p. Romanowicza wietrzyli wszędzie

zdradę i perfidyę, musielibyśmy obecne

postępowanie opozycyi w K ole scharakte

ryzować tak! p. Romanowicz żąda polityki

postulatowej, formułuje postulaty kraju, po

tem przeszkadza Kołu na wewnątrz i ze

wnątrz osiągnięciu jakiegokolwiek tej po

lityki skutku, by w końcu podnieść wielki

okrzyk oskarżenia, że Koło nic nie uzy

skało.

Tak jednak, przyznajemy otwarcie, nie

jest. P. Romanowicz nie jest, Bóg mu świad

kiem, Macbiawellem; p. Romanowicz tylko

nie rozumie wcale sytuacyi, będąc z za

wodu agitatorem, nie politykiem. Idziemy

naw=et dalej i twierdzimy, że po pierwsze,

p. Romanowicz, gdyby wiedział, co czyni,

nie czyniłby tego, a powtóre, że p. Roma

nowicz za pół roku spostrzeże się, że przed

pół rokiem popełniał same błędy. Mamy na

to dowody.

Bardzo niedawno padło właśnie, ze stro

ny ,,koncentracyi" w Kole przyznanie, że

Koło polskie z początku pierwszej sesyi

naszego parlamentu wypuściło niejako sy

tuacyę z ręki. Była to chwila powszechne

go w Izbie mierzenia sił, przygotowywa

nia się do walki, chwila niepewności i

niejasności stronnictw, chwiejności i obaw

u rządu. Wówczas Koło radziło... nad zmia

ną statutu. Myśmy wówczas z całą otwar

tością wystąpili przeciw temu, nie oszczę

dzając nawet zwierzchników Koła, ale pod

nosząc, że głównym wiuowajcą jest opozy*

cya w Kole. Dzisiaj ta opozycya już wi

dzi, jak wów czas zbłądziła i nauczona do

świadczeniem — zaczyna błądzić na nowo.

A i dzisiaj sytuacya coraz bardziej traci

na przejrzystości, wikła się i mąci — i dziś

znów, jak w lutym, stronnictwa szukają do

piero miejsca w szyku bojowym, regulując

stosunek do rządu — naturalna więc, by

Koło radziło nad tem, dlaczego p. Rotter

przeszedł dopiero w drugiem głosowaniu,

a p. Biechoński upadł jńż w pierwszem!

I pewni jestfśmy, że, jeśli tak dalej pój

dzie, nasza .koneentracya" w maju roku

przyszłego dojdzie do świadomości, że w li

stopadzie poprzedniego roku była na złej

drodze. Czy jednak i tym razem uda się

Kołu, jak na wiosnę b. r., odrobić tak

szczęśliwie zimowe zaniedbania, to pyta

nie, na które dziś nikt odpowiedzieć nie

może.

Więc właśnie dlatego, że chwila ważna,

a przyszłość niepewna, zwracamy się do

opozycyi w Kole nie, jako jej polityczni

przeciwnicy, ale tylko jako ludzie kraj mi

łujący, a nie zaślepieni namiętnościami par

tyjnemi, zwracamy się z prośbą i przestro

gą: przestańcie, bo się żle bawicie, bo bie

rzecie na się odpowiedzialność, której brze

mię stanie się niezuośne, gdy dojrzeją o

woce waszej roboty !

Przegląd polityczny.

Wieniec i Pszczółka pisze w ostatnim num er ze

0 reformie gminnej w sposób, który należy za

znaczyć ze względn na ewolucyę pojęć o tej re

formie, dokonywującą się » łonie obozów in

dowych.

Twierdzi Wieniec, te co do reformy gminnej

pomiędzy obszarnikami s% dwa zapatrywania:

. J ed ni ohc% praedewgzystkiem tego, aby reforma

gminna ich nio nie kosztowała.^ Niech sobie będzie oo

chce, im na tem mało zalety, co i jak się w gminie dzie

je ; główna rzecz, aby nikt d« ich kieszeni nie się

gał po fandnsze na nlepazsnie zarządu gminnego.

Ci są stanowczymi przeciwnikami nietylko połącze

nia obszarów dworskich z gnr aami, ale w ogólności

przeciwnikami wszelkiej reformy, bo jakakolwiek r e

forma nstawy gminnej nastąpi, pooiągnie ona za bo

bą nał ote nie podatków ns gminę, na obszary dwor

skie, od których one były dotychczas zupełnie wol

ne.

Z tego t eł powodu sądzimy, t e twierdzić i

str aszyć ładzi tem, i e wszystka szlachta chos i pali

się do tego, aby wprowadzić ozemprędzej gminy

zbiorowe, j est przesadą i nieprawdą. Gdyby się była

do tego rw ał a i paliła, to przecie za lat 25 jużby

to była mogła zrobić wtedy, gdy w Sejmie soi j e

dnego ludowego posła i chłopa nie było.

—

Tylko

mniejszość, tak zwanych polityków z zawodu, nale

tąca do krakowskiej partyi, chce refirmy, wedle

wnioskn posła Dnnajewakiego — a chce m oie wię

cej dla teoryi, nit dla jakicbś praktycznych wzglę

dów; chce jej więcej ze względu ua rady powiato

we, n it ze względn na samą gmiuę.

—

Wniosek bo

wiem posła Dnnajewakiego dąży nie do samej zmia

ny nstawy gminnej, ale do zmiany eałego zarządu

kraju, a głównie do reformy rad powiatowych w tym

kierunku, aby zamiast rad powiatowych i starostw,

stworzyć jeden zarząd powiatowy, a namiestnika,

z niezai ełnego dziś władcy całego kraju, uczynić za

wisłym od Sejmu i przed Sejmem odpowiedzialnym

rządcą kraju. Myśl wniosku Dunajewskiego jest

wielka i głębiej pomyślana — więo o tym wniosku

osobno napiszemy".

Ten pogląd jest jedną stroną ewolucyi, o któ

rej mówiliśmy na wstępie. Drugą przedstawia po

ruszony niedawno w Przyjacielu ludu i Kuryerze

lwowskim projekt zniesienia r ad powiatowy cb.

Ostatnie głosy prasy czeskiej brzurą bar

dzo ponnro. Narodni Ltety piszą, ie sytnacya jest

zupełnie zaciemniona, zaw ołana i z gruntu nie

pewna. . Parlament popadł w zupełną stagoacyę

1 nikt nie wie, oo nastąpi. Niejasnym i pogma

twanym jest stosunek rządu do stronnictw i od

wrotnie. Parlament jest niezdolnym do jakiejkol

wiek pracy, a cót dopiero do rozwiązania wiel

kich zadań, którego czekają. -

O jeden ton wyżej

uderzają czescy *grarynsze. W organie swoim wy

wodzą, że w Austryi nie zasiadał jeszcze na krze

śle prezydenta ministrów większy nieprzyjaciel

Czechów, nit Dr Koerber. D brze się więc stało,

że Czesi taoowiedz eli wslkę. Ale to nie dosyć!

Trzeba ją takie, rzeczy wiście prowadzić. W kon

sekwencyi Czesi powinni stawiać rządowi w ko

m isyi budżetow ej ni epr zezwyciężone tr udności,

gdyi tego wymaga narodowy honor.

Od tych wywodów dziwnie odbija optymisty

czne zapatrywanie .wybitnego" męża stanu, ogło

szone w Reichswehr. N adzieje tego p olityka są

tylko potwierdzeniem tego niejasnego i zawikła*

nego stanu, który nprawnia tak do p ;myślnych

wniosków, jak i do zwątpieote. luf irmat ir Reich»

toehr nie widzi, by położenie było tak złe, jak

uicktórzT sądzą i przedstawiają. Uohwaleoiu bu

dżetu ntorowano drogę przez cofuięcie wniosków

nagiycb, a Czesi ani w Izbie, ani w komisyi nie

zgotowali dotychczas rządowi żadnej poważniej

szej trudności. Nie można takie przeceniać za

chowa n:a się niektórych stronnictw niemie kicb

wobec fnnduszn dyspozycyjnego. Uchwalenie go

lub odrzucenie nie zadecyduje o losach gabinetu

Koerbtra, bo po pierwsze gabinet ten nie jest

parlamentarny, a powtóre prezydent Koerber ma

tak wielkie zaufanie Korony, te c pewnością

przeżyłby parlament, gdyby ten, wznawiając ob

strokcyę, pragnął zginąć śmiercią samobójczą.

Skrócenie czasu ład ow ania dla Galioyi.

Ministerstwo kolejowe skróciło czas do ładowa

nia wagonów na liniach kolei państwowych w G a

licyi na 6 godzin.

—

O ile czynność ładunkowa

w tym czasie nie będzie nkońezouą, muszą strony

płacić karę za dłuższe używanie wagonu. To sa

mo zarządzenie wydała także odnośnie do stacyi

galicyjskich, tudzież do głównego dworca w Wie

dniu, kolej północna. W e w szystkich innych k r a

jach koro nnych pozostawiono bez żad aej zmi any

dotychc zasow e przepisy.

Skrócenie czasu ładowania jest umotywowane

brakiem w igonów . Rzecz atoli dziwna i świad

cząca wprost o nieżyczliwym i odrębnem trakto

wania galicyjskich spraw kolejowych, że przecież

ten sam brak wagonów, zwłaszcza na liniach ko

lei państw ow ych, zachodzi w całej Aastryi, a

tylko w Galicyi uznało ministerstwo kolejowe

za st osown a czynić oszczędności k oszt em str on.

Skrócenie czasn ładowania wagonów jest tem

dotkliwsze, że obecnie n a kolejach galicyjskich

panuje silny rncb zbożowy i węglow y, a krótkość

duia i wcześnie zapadający zmrok nie pozwala

nawet tycb 6 cin godzin należycie wyzyskać.

O ile nas poinformowano, krakowska Izba hau

diowa i przemysłowa poczyniła przeciw tem u za

rządzenia odnośne kroki w ministerstwie kolejo*

wem, ministerstwie galicyjskiem i w Kole poi

skiem, domagając się natychmiastowego przywró

cenia etatu» quo i równomieroego traktowania Ga

licyi z innymi krajami, leżącymi n a sieci kolei

pańitw ow ych.

Deputacya polska w Skierniewicach.

Przed kilkunastu dniami podaliśmy wiadomość,

nadesłaną z Warszawy, że trzydziesta przedsta

wicieli społeczeństwa polskiego w Królestwie ze

sfer ziem ańskich, przemysłowych itd. otrzymało

urzędownie przez jenerał-gubernatora Czertkowa,

zaproszenie na posłuobanie n cesarza Mikołaja II

Przyjęcie to odbyło s ę dnia 7 bm. w Skiernie

wicach, a Dn. Warszawski podaje następujący

jego opis:

,,Wczoraj (dnia 7 bm.) w pałacu skierniewic

kim, o godz. 9 wieczorem, miała szczęście przed

stawić się J. Ces. M. Naj. Pana deputacya, zło

żona z 30 osób, pr zedst awicieli szlachty, wielkiej

własności ziemskiej i przemysłu kraju Nadwiślań

4kiego. Do d putacyi tej należeli: ochmistrz L. F.

Górski, p. o. koniuszego T. F . Buja), szambe

lan ks. M. K. Radziwiłł, szambelan hr. A. M. Po

tocki, rz. r. st. J. S. Bloch, rz. r. st. I. I. Bara

nowski, p. o. mistrza ceremonii hr. A. S. Zamoy

ski, kam°rjunkrowie: ks. M. A. Wor niecki, hr

G. R. Potocki, hr. Z. I. Wielopolski i hr. A. Z.

W ielopolski; właściciele dóbr ziem skich: A. W .

Wonlarski, W. S Gawroński, M. I . Glinka, F.

S. Górski, hr. A W . Krasiński, baron L. L. Kro

nenberg, J. N. Łopochin, br. S. W. Łubieński, ks.

S. E . Lubomirski, W. K. Niemojewski, I A. O)

strowski, ks. M. M. Radziwiłł, ks. W. K. Świato*

pelk-CzeUertyńiki, br. J . I . Tarnowski, ks. W .

N. Teniszew, hr. A. A. Toll, bankier M. H. Ep -

stein, oraz fabrykanci: E. E Herbst i H. Dietel.

Deputaeyę tę przedstawił J. Ces. M. jenerał*

gubernator, jenerał adjntant M. I. Czertkow.

W imieniu deputacyi ks. M. K. Radziwiłł wy

głosił mowę następującą:

Najjaśniejszy Panie!

Stajemy ptzed Tobą szczęśliwi, żeś miłościwie se

zwolił wyrazić Ci osobiście wieruopoddańcze uczucia

nasze i witamy Ciebie ua tem miejscu, dokąd pizy*

być raczyłeś po monarszych trudach, podjętych dla

zabezpieczenia pokoju, za eo świst eały sławi Twoje

imię.

8sczęśliwi jesteśmy, Naj. Panie, śe wybrałeś mia

nowicie to miejsce dla wypoczyuku, tak Ci potrzeb

nego wśród prao i wielkich zadań Twego panowania.

Prozząo oałem sercem o błogosławieństwo Boże dla

Ciebie, Naj. Panie, dla Twoich trudów państwowych

i dla najdostojniejszej rodziny Twojej, oddajemy aię

nadziei, i-§, otoczony miłością wiarnych Twoich pod

danych, i nadal odwiedzać będziesz teu kraj, a lud

ność Królestwa Polskiego będzie miała stcsęście wi

tać Cię znowu, Najjaśniejszy Panie, wraz z najdo

stojniejszą Twoją małżonką.

Naj. Pan wyslncbawezy powitanie, raezył mi

iościwie podziękować Depntzcyi za wyrażenie

ncznć wiernopoddańczych".

Dn. warszawski donosi dalej następujące szcze

góły:

Po skończenia przyjęcia członkowie depntacyi

byli na przedstawieniu, które odbyło się w skier

niewickim teatrze pałacowym w obecności cesa

rza, cesarzowej i obecnych czł onków rod zi ny c e

sarskiej.

—

W antrakcie pomiędzy 1 a 2 częścią

przedatawieaia cesarz i cesarzowa ,,raczyli miło

ściwie rozmawiać z wieloma osobami, zaproszone

mi na przedstawienie. Na przedstawienia teatral

nem byli obecni dost ojnicy dworsoy, oraz pr zybyli

nadzwyczajnym pociągiem z Warszawy, ;aprosze

ni na przedstawienie wyżsi arzędnicy wydziału

wojskowego i eywilnego. Przedstawienie składało

aię z dwóch c zęści : koncert ow ej i dicsrtissement

baletowego. Antrakt trwał 45 minnt. Po przed

stawieniu cesarstwo o godz. 11 mia. 36, pożegna

wszy się z jenerał gubernatorem Czertkowem i je

go żoną, oddalili się do swoich apartamentów, po

czem wszystkim zaproszonym podano zimną wie

czerzę w et wartych bufetach.

Zatarg między Franoyą a Turcyą.

Zatarg francusko turecki można nważać za skoń

czony. Porta przyjęła wszystkie warunki francu

skie w sprawie kwot dłużnych i dala odpowiedue

przekazy na docbody eelne, które sporne samy

w zupełności za spokoją.

—

Równocześnie z ir ade

suitańskiem nadesłał turecki minister spraw za

granicznych zawiadomienie do ambasady francu

skiej, że Tnrcya, załatwiwssy początkowe warun

ki, godzi się także przyjąć nowe żądania. Rząd

turecki czyni więc następujące zobowiązania: l)

oznaje istniej%”e obecnie szkoły francuskie i za

pewnia im uwolnienie od podatków w granicach

obowiązujących układów i konwencyj; 2) uznaje

ist niejące obecni e szpitale i kościoły francuski e,

zapewniając im wolność od podatków grantowych

i dochodowych; 3) zezw/la ra odbudowanie, re

staurowanie lub powiększanie szkół, szpitali i za

kładów, zburzonych lab uszkodzonych w łatach

1894-1896, podczas zajść w Turcji azyatyckiej

i Konstantynopolu; 4) zobowiązuje się na przy

szłość uznać w szystkie zakłady francuskie nowo

zał lżone, odbudowane lub rozszerzone, o ile w cią

ga sześcia miesięcy od *awiad mienia nie znajdą

się żadne powody do sprzeciwienia się; 5) sank

cjonuje wybór patrysrchy chaldejskiego.

Oprócz akta ministerstwa nadesrly do ambasa

dy inne pisma, wykazujące, t e poczyniono stoso

wne zarządzeni!), aby przeprowadzić przyznane

RUDYARD KIPLING.

Hajpięknie]szawświecie łtistorya.

(3)

(Pnektad B*****A).

—

(Ciąg dalszy).

Gdy odszedł spojrzałem na zostawiony mi przez

niego papier, a przypatrzywszy mu się uważnie

ująłem się delikatnie obu rękami za głowę, chcąc

opewnić się żem jej nie postradał. Następnie sam

nie wiem kiedy i jak znalazłem się w jednym z

korytarzy Brytyjskiego muzeum, u drzwi, nad

któremi widniał napis: W stęp wzbroniony, i

i wszcząłem żywy zatarg z woźnym. Wołałem na

eały głos, te chcę widzieć człowieka od greckich

starożytności. Woźny zaś znał tylko prawidła, o

bowiąznjące w Muzeum i w niczem więcej nie

mógł mnie objaśnić. Wreszcie, po dłngich poszu

kiwaniach przebiegłszy wszystkie biura i pawilo

ny, oderwałem od śniadania starego jakiegoś je

gomościa , który wziąwszy z rąk moich papier,

obracał go pogardliwie w palcach, a w końcn

mruknął:

Pytasz pan, co to jest? Hm! o ile mogę

twierdzić, jest to napis grecki mocno skażony,

*kreślony widocznie bardzo, bardzo nieumiejętną

fęką.

Przy tych ostatnich słowach spojrzał na mnie

lekceważąco.

Następnie odczytał cztery znane mi imiona

°°llock, Erkman, Tauchnitz, Henni

ckez

-—

Ale czy może mię pan objaśnić jakie ma

*naczenie ów skażony napis, jak a jest jego myśl

Pfaewodnia ?

Napis ten... znaczy:

Byłem... po w ielokroć.. zwycięż ny znużeniem...

w śród tej pracy.

Pochwyciłem papier z rąk uczonego i uciekłem

bez słowa podzięki lnb wyjaśnienia.

Traciłem prawie głowę wobec tego, co mi zda

rzyło. Oto mnie jedynemu z ludzi daną była

możncść stworzenia najcudowniejszej w świecie

powieści, to jest historyi greckiego galernika, opo

wiedzianej własnemi jego nsty.

Nic dziwnego, że Cbarlie miał tak wyraźnie

w oczach opisywane przez siebie obrazy. Oto Parki,

przysłaniające zwykle przed nami tak starannie

przełyte j u t istnienia, totaj uczyniły wyjątek

i zostawiły drzwi niedomknięte... Cbarlie _sięgał

wzrokiem tam, gdzie od początku świata nie się

gnął nikt z żyjących. Nie wiedział sam, jak cen

ny skarb oddał mi w ręce za te 5 funtów ster

lingów i zapewne nigdy się ntedowie, b i komisanci

bankowi nie zajmują się metapsycbozą, a prak

tyczne wychowanie handlowe nie obejmuje w swym

programie nauki greckiego języka.

Mimo to dostarczy mi tematu

Tn zacząłem tańczyć z radości wśród nieru

chomych bóstw egipskich i śmiałem się na całe

gardło, patrząc w ich poszczerbione oblicza.

Tak jest, dostarczy mi tematu i napiszę naj

cndowniejszą w świecie historyę, popierając ją

tak zdumiewająco jasnymi argumentami, że świat

przyjmie ją z osłupieniem — ale ja, ja jeden tyl

ko, znać będę samo jądro prawdy i niczyja ręka,

prócz mojej, nie dotknie tego klejnotu przed jego

oszlifowaniem.

....

I znów tańczyłem wśród bóstw egipskich, aż

zwróciłem na siebie uwagę woźnego, który za

czął iść ku mnie, chcąc mnie przywołać do po

rządkn.

Spodziewałem się, te Cbarlie opowie mi jeszcze

wiele zadziwiających szczegółów, zapominając, żem

mn sam dostarczył tych przeklętych książek z wier

szami. Tymczasem chłopak tak był obecnie prze

ładowany poezyami Byrona, Shelleya, Keatsa, że

recytował je wciąż, jak fonograf i stał mi się

prawie bezużytecznym. Mimo to, od kiedy do

szedłem do przekonania, że pamięta on rzerzy

z przeszłych swych istnień, słuchałem z natęże

niem najbłahszej jego paplaniny i okazywałem

mn mimowolny szacunek; on zaś wytłómaczył to

so bie n a kor zyść dzisiejszej duszy Cbarlie M earsa,

tak świeżej i dziecięcej, jak dusza pierwszego na

sze go r od zica.

Ileż to razy wyprowadzał mnie z cierpliwości,

deklam njąc godzinami wiereze już teraz nie swoje,

ale pierwszych poetów Anglii. Pragnąłem nieraz,

aby imiona mistrzów naszej liry znikły z po

wierzchni ziemi i kląłem icb pamięć za to, że

podziałali tak silnie na wyobraźnię mojego przy

jaciela, wytrącając go ze zwykłej kolei myślenia.

Przetrzymałem jednak chwile pierwszego za

pało, a gdy ten przeminął, postano? iłem napro

wadzić rozmowę na dawne tory.

—

Na co panu wiedzieć, co ja myślę? Kiedy

tamci napisali jnż wszystko — sarknął. Aniołowie

mogliby ich czytać! Czemu psn nie napisze coś

takiego, jak oni?

—

Niesprawiedliwym jesteś względem meie,

Charlie — odrzekłem -

usiłując panować nad

sobą.

—

Opowiedziałem już panu przecie całą bisto

ryę — rzekł sucho , pogrążając się znów w czy

tanie ,Lary".

—

Al* b r ak mi jeszcze wielu szczegółów.

—

O tym przeklętym okręcie, który pan n a

zywa galerą? Możesz je pan sam wymyślić, prze

cie to nie trudnego. Podnieś pan trochę, proszę,

płomyk gazu, bo mi za ciemno do czytania.

Ohl rozbiłbym mu z przyjemnością na gło

wie całą lampę gazową za bezbrzeżną jego głu

potę. Z pewnością łatwoby mi przyszło wymyślić

te w szystkie szczegóły, gdybym wiedział to wszy

stko, o czem Charlie nie wiedział, że wie. Ale

za mną drzwi przeszłości najstaranniej były zam

knięte i zdany byłem ns łaskę i niełaskę chło

pięcych jrg o przywidzeń. Mnsiałem postępować

z nim nadzwyczaj ostrożnie, aby nie zepsuć, nie

spłoszyć takiego ważnego zwierzenia.

Niektedy odśł .dał książki na bok (trzymał je

wszystkie w D.ojem mieszkania dla nkrycra ich

przed wzrokiem m atki, która zgromiłaby go sro

dze za takie marnotrawstwo grosza) i rozpoczy

nał znów głośne sny o morzu. Ale ta przekląłem

po raz drugi wszystkich prętów Angli, bo wyo

braźnia aż nazbyt plastyczna bankowego komi

santa nleg!a pod ich wpływem zupelnemn prze

kształceni, a w umyśle jego powstała dziwna

m teszan’na głosów, przypominająca nieokreślony

szmer miej»biego tthfonn w chw,laeh największe

go ruebn.

Mówiąc o gaterze, o swojej własnej galerze,

zap ożyczał okr eśleń i ob razów z n N arzeczonej

z Abydas" ubarwiał przygody swego bohatera

cytatami z ,Korsarza" i stroił się w rozpaczliwe

i głębokie refleksye, wzięte z ,Kaina* lob ,M an

freda" . Dopiero, gdy rozmowa schodziła ns Long*

fellowa, cicbły przeciwdziałające prądy i Cbarlie

zaczynał opowiadać prawdziwe swoje wspomnienia.

Jak tylko odkryłem medyum, przy którem pa

mięć jego działała najlepiej, postanowiłem je z n

żytkować i sam mu je podsuwałem.

Jak ci się to podoba? rzekłem raz, i za nim

Charlie mógł zaprotestować odczytałem mn jednym

tchem całą sagę o króln Olafie. Słachał jej

z ustami na w pół otwaitemi, bębniąc nerwowo

pa cami po kanapie na której siedział, a krew

napłynęła mn do twarzy ; gdy zaś doszedłem do

piosnki Einara Tamber«kelver i do strofy:

Więc Einar z cięciwy łuku

Zdjął strzałę, a wsparty o nią

Tak, rzecze, Norwegia gnie się

Pod twoją, o króln, dłonią,

dyszał prawie zachwytem, pieszcząc się z rozko

szą melodyą rytmu.

—

Cóż? rznciłem uwagę, lepsze to od Byrona,

nieprawdaż ?

Skąd

—

Lepsze, a przytem takie prawdziwe,

on mógł to wiedzieć?

Odczytałem mn wtedy jeszcze jedną strofę:

Cót to jest? Olaf zapyta:

Do uszu moich dochodzi

Jak glyby trzask gruchotanej

Na tyłach okrętu łodzi.

—

Zkąd on mógł wiedzieć? — odezwał się

Cbarlie — jaki odgłos rcichodzi się, gdy okręt

nagle przybija, a wszystkie wiosła skrobią o ścia

nę, robiąc zgrzyt z. z. z. z. t Nie dalej, jak ubie

głe] nocy... Ale nie... przeczytaj mi pan lepiej:

The skerry o f the Shrieks.

—

Nie mogę, *męczony jestem, pogawędzimy

lepiej trochę! Cóż to się działo nbiegłej nocy?

—

Miałem straszny seu o tej nasz/j galerze,

ćniło mi się, żeno się utopił w czasie bitwy — ro -

zomte pan? Wpadliśmy na drugi okręt, stojący

w porcie. C sza była na morzu zupełna, fale po

ruszały się tylko w miej cu, gdzieśmy je smagali

wiosłami. Pan wie, w którem miejsca siedziałem

zawrze na galerze?

Ostatnie słowa wymówił z pewnem wahaniem

z w rrdz.ną każdemu Anglikowi obawą śmie

szności.

—

Nie, nie wiem — odpaiłem pokornie, drżąc

z niepokoją.

—

Przy czwartem wiośle od przodu, po prawej

stronie na trzecim pomoście. Pamiętam, że pró

bowałem dotknąć wody okntą ręką, naraz wpa

dliśmy na drogi okręt, a wszyscy ludzie stamtąd

wskoczyli na nasz pokład, ława moja pękła

i opadłem na dno, na mnie zaś trzej moi towa

rzysze, a w ielkte wiosło przycisnęło nas w poprzek

przez plecy.

—

I cót dalej ?

(Ciąg dalecy nastąpi),

°-",’"?Z

Łsta.

*» »«

"v"”*-c”"M*- -WajjMfttsss?n . u ,^ : .

rrtmmmtrmtm «,,,,i,

|f Krakowie w miejscu

....................

*a, cały rak na kwartał na 1 miesiąc

poe(tą w państwie A ustrya ckie m

........................ I

*2koron

10 koron 3 kor. 60 haL

Niemieckiem . .

koron

12koron |6kor _

do Włoch, Francyi, Anglii, BelgiL* ttżwaloarvi Tn,’nJ I 58koroB

14 koron 5 kor. 60 hal.

,nSych państw, naloiących do związku p o c r t o ^ 1

O%obna prenumerata na wydanie p oranne wvnoHi mi.%iJ , *

*oron

16 korOB 6 hor. -

»*u,».^

?Ł

1k°r° "

prenumeratę priyjmuje się tylko od I d«

* P rzesyłką pooztową 24 hal.

dydsmi i priekazy pieniężne na prenumeratę i

P?* WmI68iF u- "

Listy z pie

iJaiiniatracyi G W u w Krakowie.

Reklamacve nieor,O^Jn^i i

?praaza się nadsyłać franco do

ass 55****»

1 of 4 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Download file

Download file

Deleting a comment

Advanced search

Suggest correction