Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 618 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

Kraków Sobota 29 Sierpnia 1925.

m i «TtiBMnmMiMWMiR iiminmii

.........................

M__

Rocznik LXXVII

CZAS

;y«fi*tMai«5p ofaitM e

Konto P. K. 0 . w Krakowie Nr. 400.404.

Kenie P. K. 0 . w Warszawie Nf. 149.23Ł

Heforma SEtelna.

Dyskasja nad reformą szkolną, ciągnąca się

od dłuższego czasu, zdaje się zbliżać do za

kończenia. O tem, żo nasra szkoła średnia

wykazywała poważno braki zarówno w pro

gramie, jak w rer,uPatach, zarówno w mate

riale nauczycielskim, jak i w metodzie nau

czania, dyskutowano cd kilku lat w iele i ob

szernie. W dotychczasowej dyskusji nad ustro

jem szkolnictwa polskiego ośrodkiem sporu

był stosunek szkoły powszechnej do szkoły

średniej. W sp?awie t«J ważyły się dwie opi

n je: jedna domagająca się oparcia pięciolet

niego gimnazjum na siedmioletniej szkole po

wszechnej i żądająca w konsekwencji zniesie

nia niższych klas gimnazjom i to nawet na

tychmiast, oraz druga, która oświadczała się

za diużizem, nlź pięaioletaiem trwaniem nau

ki w szkole średniej. Rtecznicy tego drugiego

poglądu wyB?ępowsli też kategorycznie prze

ciw kasowaniu niższych klas gimnazjum już

teraz, uważając, ża przed rozstrzygnięciem for

m y przyszłego ustroju szkolnictwa należy prze1,

prowadzić odpowiednią próbę.

Projekt skrócenia nauki gimnazjalnej na

rzecz rozszerzenia nauki w szkole powszechnej

uznać należało z góry za mało szczęśliwy, je

śli nauczy( ielstwo szkół spełniało z pożytkiem

sw e zadanie dotychczasowe, to nie znaczy to

bynajmniej, by z równym pożytkiem przejąć

mogło spadek po niższem gimnazjum, zwłasz

cza jeśli się zważy, że nie wszędzie poziom

jego jest równie wysoki. Ekspsryment ten

groził zatem w praktyce dalszem obniżeniem

poziomu nauki w szkole średniej, która do

stając m aterjał niejednolicie a nieraz słabiej

niż dotąd przygotowany, nie mogłaby w cią

gn krótszego, niż dotąd czasu naprawić bra

ków i dać szkołom wyższym lepszy, niż dotąd

materjał.

Zmiany dokonane i zapowiedziane przez

miaisterstwo W. R. i O. P. wskazują, że obe

cny minister nie zamierza na szczęście iść po

linji tego projektu, że chce zachować na ogół

dotychczasowy typ szkoły średniej, atoli z na

stępującemu bardzo ważnemi zmianami. Pierw

szą ma być uproszczenie typów szkoły śre

dniej, połączone z pew ną redakcją programów,

drugą niemniej donioiłą rozczłonkowanie jej

na 3 okresy, dwu względnie trzy letnie: W o

kresie pierwszym, obejmującym klasę od pier

WBzej do trzeciej włącznie, mają bjć dana u

czniom pierwsze elementy wiedzy. Nauka ma

być prowadzona w ten sposób, by uczeń w cią

gu trzyletniego pobytu w szkole uzyskał p e

w ien całokształt wiedzy i mógł, wyszedłszy

z klasy trzeciej, samodzielnie się obracać w ży

ciu lub też pójść do niższej szkoły zawodo

wej. Materjał podawany w trzech pierwszych

klasach szkoły średniej będzie mniej więcej

taki sam, jak materjał podawany w trzech wyż

szych klasach szkoły powszechnej. W ten spo

sób ma się szkolnictwo niższe wiązać ściśle

ze szkolnictwem średniem.

W trzech klasach wyższych (4, 5 i 6) bę

dzie podawany uczniom szerszy zakres wie

dzy, traktowany także w teu sposób, by sta

nowił pewną całość i umożliwiał przejście do

wyższych szkół zawodowych.

Dopiero w dwóch ostatnich klasach (7 ł 8

będą uczniowie przygotowywani do samodziel

nej pracy na uniwersytecie.

Program szczegółowy gimnazjum wyższego

(klasy od 4 do 8) ma być ustalony późaie,

w związku z zamierzoną reformą szkoły wyż

szej. Tymczasem wydał minister oświaty roz

porządzenie ustalające program gimnazjum

niższego, program wspólny dla gimnazjów

wszelkiego typu.

Opinję o wartości przeprowadzanej reform;!

będzie można wyrobić sobie dopiero po wy

pracowaniu i ogłoszeniu jej całokształtu. Ty

czy to w szczególności programu dwu klas

naj wyższych, mających stanowić przygotowa

nio do szkół wyższych. Idzie o to, aby dawały

one odpowiednią dozę wiedzy faktycznej, umo

żliwiającej uczniom szybsze i głębsze korzy

stanie z nauki uniwerayteckiej, a nie stały się

»namiastką" uniwersytetów. Na tę ,chorobę

uniwersytecką chorowały już i obecnie częścio

wo nasze szkoły średnie, z rezultatem opłaka

nym. Przeważna część młodzieży przychodziła

w rezultacie do szkół wyższych z dużemi bra

kami w wiadomościach nieraz elementarnych

które musiała uzupełniać ze szkedą dla siebie

i toku nauki. ,Z chwilą gdy gimnazjum zmie

ni się w uniwersytet — uniwersytety zamienił

się w szkoły średnio* — powiedział ktoś me

bez racji. Idzie o to, by przy reformie szkoły

średniej tego błędu uniknąć.

Minister W. R. i O. P. zwróci! się - o ile

nam wiadomo — przed niedawnym czasem

do szkół wyższych z prośbą o opinję co do

braków w przygotowaniu młodzieży. Nie wąt

pimy, że materjały tą drogą uzyskano będą

zużytkowane przy opracowaniu projektu re

formy. Byłoby dziwnem wszakże, gdyby, o

pracowując program przygotow ania do szkół

wyższych, ministerstwo W. R. i O. P. nie za

prosiło do tej pracy i bezpośrednio przedsta

wicieli szkolaictwa wyższego, jako bezpośre

dnio tu interesowanych. Spodziewać się na

leży, że o ile zaszło przeoczenie w tym wzglę

dzie, będzie ono naprawione.

Prof. St. Grabski minister W. R. i O. P,

udzielił w spółpracownikowi Kurjera, Polskiego

następujących wyjaśnień co do zapowiedzią

nej reformy: ,Przeszła połowa studentów za

pisanych do uniwersytetów studjów nie koń

czy. Że ci niedokończeni studenci nie są czyn

nikiem twórczym w narodzie i państwie, w y

jaśniać chyba nie potrzebuję. Zapobiec po

wyższemu mężna tylko w jeden sposób, a

mianowicie: skierowując do szkół zawodo

w ych, conajmuiej połow ę młodzieży, obecnie

uczęszczającej do klas 7 i 8. W zwią?ku z ca

łą tendencją odciążenia uniwersytetów i uzdro

wienia inteligencji polskiej, cznchodnienia ty

pu przeciętnego Polaka, zwalczenia panoszą

cej się blagi i dyletantyzmu, wnoszę na jesie

ni do sejmu projekt ustaw y o organizacji

szkolnictwa, łączący ściśle szkołę ogólno

kształcącą ze szkołami zawodowemi tak, by

umożliwić ]aknajwiększej ilości uczni, nie po

siadającej wybitnie intelektualnych zdolności

i skłonności, raz z 3 klasy, a drugi raz z 6

klasy przejście do niższych i średnich szkół

zawodowych. Na razie jest Już w druku no

wy program tak zwanego dz!ś ,niższego gim

nazjum", Barrzie klasy l, 2 i 3, dający w pe

wnej zakończonej całości elementy wiedzy

rachunków, przyrody, kistorji, geografji i

polskiego, wystarczające dla normalnego do

brego pracownika przemysłowego czy handlo

wego, jako dla dobrego obyw atela orjentują

cego się w życiu spo!ecznem. Jednocześnie

Fcha podróży ra!n. Skrzyńskiego. 1

Paryż 28 sierpnia. 1

(P \T ) N )wcjor3ki korespondent miesięczni*]

ka L ’Europę Nouzelle nadesłał o pobycia mi- i

nist)ra Skr zyńskiego list, w którym ptaze, ż e l

celem przyjazdu ministra Skrzyńskiego było \

zbliżenia s!arego i nowego świata, Dawiązanie r

kontaktu umysłowego i wprowadzenie na tara- f

tej ize płaszczyzny polityczne koncepcyj czysta (

europejskich, jednakże bez narzucania ich A- ’ E

meryee. Udając się do Stanów Zjednoczonych, j(

by mówić o Polsce i Europie, minister Skrzyń- *j

aki, pisze L ’Europe Nouvelle, dokonał nietylko E

dzieła politycznego dla sw ego kraju, lecz od-,j

dał przysługę całej Europie. Sjlidarność m ię-n

dzy Europą i Ameryką leży w interesie obu ]

półkul, Minister Skrzyński dowiódł tego n ie -s5

zbicie Amerycs. Le G’iuloia, nawiązując do po-|

dróży ministra, pisze: ,H et nieporozumień ]

oszczędziłoby się, gdyby mężowie stanu Eu- j

ropy badali na miejscu duszę Ameryki!* Na-),

Stępnia Le Gaulois mówi Doświadczenia mini-S,

stra w sprawie konieczności ściślejszej współ*f]

pracy Europy i Ameryki, stwierdzając, że rni- ,

nister postawił nader zręcznie tę sprawę na";

terenie rasy białej. Minister wyobraża sobie ,

moż!iwcść współpracy z Ameryką w f innie |

wotoego stowarzyszenia w celu zażegnania ]

gróźo imperializmu oraz bolszewizmn azjatyc-!]

Kiego. L ’Europe Nouvelle, podnosząc znaczenie«

podróży min. Skrzyńskiego oświadcza, że rezol-f

taty podióży przewyższają nawet wytknięte cola.

Ze wszystkich przemówień ministra wyłania

się myśl przewodnia, że pokój i odrodzenie

Europy mogą być oparte tylko na solidarności

i współpracy. Ameryka nia ma prawa być o

bajętną na los idei pokojowej. Tę solidarność

Ameryki stwierdził minister w jej tradycjach.«

W zakończeniu dziennik wyraża nadzieję, ża

pozytywne interpretowanie doktryny Mon,roego,

rozwinięte prztz ministra Skrzyńskiego, zaini

cjuje w umysłach nowy sposób rozważania

problematów europejskich.

Flasza sytuacja walutowa.

Warszawa 28 sierpnia.

(’Teł. wł. W) Bank Polski wydał wczoraj

rozporządzenia kupna i sprzedaży walut za

granicznych po cenach odpowiadających noto-l

waaiom na giełdach światowych. Decyzję tę

wyjaśnia Bank Polski w następującym komu

nikacie: Z chwilą kiedy Bank Polski zaprze

stał oddaw ać bez ograniczeń walnty zagrani*

ezne, rezerwując je tylko na zaspokojenie nie

zbędnych potrzeb rządu i przemysłu, musiała

się zjawić na rynkach pieniężnych zw yżka

cen wa!nt, nabywanych przez tych importe

rów, którzy zapotrzebowań swych nie mogli

pokryć w Banka Polskim, a którzy nabywali

Je na rynka warszawskim po cenach dzien

nych, płacąc najchętniej wyższe ceny cd kur

sów zagranicznych.

Wczorajsze rozporządzenie Banku Polskiego

ma na cela usunięcie tych niedomagań, które

powstały na giełdzie warszawskiej, czem

przyczyni się do nstalenia jedaoiitycb cen w a

lut zagranicznych w całym kraju.

Warszawa 28 sierpnia.

(Tel. wł. W). W skutek decyzji Banku Pol

skiego co do kupna i sprzedaży walut zagra

nicznych po kursie ustawowym na giełdach

światowych, wczoraj Bank Polski w obrotach

przedgiełdowych sprzedawił dolary po 5 80

zł., a kapował po 5 70 zł.

Warszawa 28 sierpnia.

(PAT). Z powoda wiadomości, podanych

przez niektóre pisma zagraniczne, a powtó

rzonych przez część prasy polskiej, o pożycz

ce zaciągniętej przez Bank Polski w Federal

Reseive Bank w Nowym Yorku, Bank Polski

donosi, iż ostatnio zdołano uzyskać poważną

pomoc kredytow ą od najpoważniejszej banko

wej instytucji amerykańskiej, która to pomoc

użyta będzie wyłącznie na echronę kursu

złotego. Celem częściowej realizacji kredytu

Bank Polski w ostatnich dniach nabył na ryn

ku londyńskim i złożył w banku w Anglji

poważną ilość złota, które ma stanowić zabez

pieczenie kredytu, a nie przestaje być wła

snością Banku Polskiego.

Warszawa 28 sierpnia.

(PAT). Wczoraj na giełdach zagranicznych

zaznaczyła się dalsza zwyżka knrsu złotego,

przyczem w Gdańska knrs dochodził do 93 50,

w ubiegłą sobotę notowano 82, we środę zaś

i 91. Na rynku wewnętrznym zarysowała się

i duża podaż dewiz, tak, że knrs dolara w ebro

j tacb między bankami i na giełdzie ustalił się

na 5 60, podczas gdy jeszcze we środę na wol

nym rynku kurs dolara wynosił 5 85,

Warszawa 28 sierpnia.

(AW.) Złoty podniósł się w dalszym ciągu

około 3 prc. na giełdach zagranicznych

W Gdańsku kurs złotego podnosi się stale

* Zapotrzebowanie c a złotego zagranicą wzrasta

przy zbyt małej podaży.

WlBdeft 28 sierpnia.

i- (Tel. wł. G). W ciągu dnia wczorajszeg(

k kurs złotego poprawił się, bo gdy onegda

ą płacono za dolara 5 8 5 - 5 90 zł., wczoraj płat

e ceno za dolara 5’5 7 -5 62 złotych. Zwyżka ti

podobno spow odow ana została pogłoskam

fo nowej pożyczce amerykańskiej dla Polski

Mef^MiasE

wydaję zarządzenie zmniejszające dotychcza

sowy program klas 4, 5 i 6. Nie przeprowa

dzam tu jaszcze gruntownej reformy tego pro

grama, a tylko usuwam przeładowanie*.

Wspomniana rozporządzenie ministerialne

wprowadza w programie gimnazjum niższego

następujące zm iany: a) przyrodoznawstwo i

propedeutyka fizyki w klasie I( i III nie będą

traktowane równocześnie, j*ko dwa przedmio

ty, ale kolejao po sobie w ten sposób, że na

klasę II przypadnie przyrodoznawstwo (Jako

dalszy ciąg przyrodoznawstwa klasy I), na

II zaś propedentyka fizyki; tam zaś, gdzie

est nanczyciel, który potrafi uczyć obu tych

przedmiotów, pożądany jest inny podział, mia

nowicie w sezonach jesiennym i wiosennym

wrzesień — październik, kwiecień — czerwiec)

uczy się w klasach II i Ili przyrodoznawstwa,

zaś w sezonie zimowym (listopad— marzec)

w obu klasach propedeutyki fizyki; b) naukę

histor]i wprowadza się także do klasy 1 i

przeznacza się na nią dwie godziny tygodnie

wo, a do nanki geogra%i w klasie III dodaje

się jedną godzinę.

Redukcję godzin przeprowadzono w sposób

następujący: (pkt. c) rozporządzenia); w kla

sie pierwszej: 4 godziny języka polskiego za

miast jak dotychczas 5 godz. tygodniow o i 5 go

dzin matematyki, zamiast 6; w klasie drugiej

5 godziu języka cbcego zamiast 6 i 4 godziny

przyrodoznawstwa, zamiast 5; w klasie trze

ciej wreszcie 6 godzin fizyki, zamiast dotych

czasowych 7.

Stan zd row ia prez. Grabskiego,

Warszawa 28 sierpnia.

(Tel. wł. W). W etaiie zdrowia premjera

Grabskiego zaszła wczoraj rano tak znaczna

poprawa, ża udał się do ministerstw a skarbu

i rozpoczął urzędowanie. Po południu jednak

był zmuszony premjer przerwać urzędowanie

wskutek wzmożonych reumatycznych cierpień

Wyjazd marszałka Rataja do Spały.

Warszawa 28 sierpnia.

(Tel. wł. W) Marszałek Rataj wyjechał wczo

raj do Spały, ażeby złożyć Prezydentowi Rze

czypospolitej szczegółewą relację o tem, jak

koła parlamentarne zapatrują się na obecną

sytuację gospodarczą i najważniejsze, aktualne

sprawy polityczne.

SWSW !WjtjffRCSf f l , g g

w ttrfefca-cia » =***«»

I82|43ar

s, *Am

*to

I3^ga**

!j”20»

”si1!

We Lwow-ie »G=a»« jeat do nsibycwt w bśwrttó

teteL _k SofcWWMBSg*, ąefcUm» pruomu i Ł. Bochitab*, dalej w Tarnowie,

i*At, Sta

*W* "W *» ***%J , *1 «*OgatBłaca, ora» o portyerów kolejowych.W Lnblinin kj*fes« «as* tSnmteh

w rnm ytta w tean* toómoikAw ». Bille* i Jadwigi GkhMch%

Wmmm sK i *łwigxMk*w Pm**, Stim «S§ialtfc

mm*wmmrn

§fmm«cmmta,Etaa«f»w«3*» «*tą w 15m mm*

22 p. SHftawSmma ni won)i** w!eswa

35 g* jy*,,.

*****w* Mtewwwirop» 80

%C KeatinUsat]r kwcd!ow*pekmwbo i

«fej .

PtT”Sto*, *wfcyiŁ ». 45 gp. od raiejsr* *re:m% rł’Kwrtrew»^ (tac« fuGwn w

jsmmwa, *^Qa»wna M*nuw»M * 100*7, ****** Ceny wnrrtotn cbowiąm)ą o« 4»i* nrta,T * «Hmntorfe*

Em awoo-iŁow t a »ra».«L-rpaa.w agiosse4 Aflminiłtracy»

ag* *Apowi*wte

*»w

T’?83* Sf3Tf*«i4- ** K nlcoirie wasyotfcMbiura i%imsiii%in1ogłowwL

-7 WMnEaaar*» Reklama yo!tóts W * to. %

Mim* Mar»«aftow»ka iSI-; L- 5 K Metal J % a M

^ w a k a 130; L, !ł-fflet-weit=. SSawssftownki tm , 8 Sioebweita, fredry * t i*»«Crwtwtó

w aftopclik* ageneya rek.a;-j Krat» »-sir» Br=aditsirścic 71, U»*?v, 8*«»Aa»*k» 18 *4 8.

fty«i*r*tc» 02

Ł Kaemjta«, Swiętojerska S*, hm Ąp%, Zśołoa St* kaędsj-aawKl-,ł-!ie» ktałd ngi’uemtli *fet"r/w L iionakq|

Ł Fischer Mjirasaftowska 119,1. Librod, M»r»=aft.r.«rgk» 118; w Pm s»»» ’im Rwislfc» tgm-ifm roklaifcy »B »

S T L ’ iolkop. a)f-SKry» reklaisy, Gwarna 19; w Wiln!» SI I%mjł. Kiemfaek» %.

W!«!ka ?S, n o Lwow!a « . Soko/aw»ki, biaro iaenników fŁ «%f.Hłtik. «. 8»**.

w« «TteYad%

Ł Mosse M, Dufce» Nachl.

et Vc,iier, !L Sehalek Bock * BersfełA. ». Br»«*, i . SmMwdusc

1. »afael,Oest AnseipeGc*. »ift-R.Wel!seile12, »lag«*» ?m ,, jom,tLii7,w Berterie *Uf» X »w W k.W

1p**»k**y

s* pr«aiimor«tę j ogfoeienia arayj-Biij* ’gdwśdóstmuya »I)mmm»

Wnsdyn!e A];eoM Hara Gheap*id«; W Paryła A*ime- Mar*». * W

*» to Bmmm

K eklaD !tey e wS««»p!e*«i,Ł9t.owaBiw rua jsodlegają

mhmi»»4

ite ** » ssbr^wS^oiay»* w

mą K«k»»W « w *mm» t%

2Sa bafldą sas*te*.g »drętw ttesG!a«« al« fi0 m -

^ Sm*%mimemStek,

W iralą dobra publicznego.

W sejmie polskim przeszła urągająca pra

om ludzkim i bożym ustawa 0 wywłaszczę* i

in przymusowem większej własności ziem- j

i!ej, łamiąc konstytucję i główną osnowę ła

u w społeczeństwie chrześciiańskiem, które

iezaprzeczenie tylko na trwałym fuadamea

ie zabezpieczenia prawa własności istnieć

rozwi!ać się może. Uitawa powyższa przę

sła 200 głosami przeciwko 90... Gdzież była ’

aszta?.. Wssak większość opozycji stanowili ^

lyswoleńcy, a nieliczne białe kruki z grupy r

tobanowicza mało m cgły na szali głosowania

aważyć.

Zwolennicy ustawy twierdzą, ż e ziemia ma 2

yć nie wydarta, ale opłacona. Czem? W gu- c

ówce część znikoma, a reszta w rencie rol- v

ej, której przyszłość w najlepszym razie — c

ikoirtu nie jest wiadoma, jeżeli przemilczymy ’

oroskopy na doświadczeniach z papierami j

aństw owemi w niedal. kiej przeszłości oparte. J

Słuszne pod tym względem zatroskanie się !

iecbaj tłómaczy następujący przykład prak- 1

yczny. Mój syn odziedziczy! w r. 1918-m

0 000 koron austr , a że był małoletni, kupi

eni mu za te 50 000 kwron pożyczki anstr

?olemntij i złożyłem w depozycie. W r. 1919

de pozwolono mi powyższej pożyczki sprzą

tać (Czesi płacili 180 za lOO), lecz kazano ku

lić pożyczkę edrodzenia, która w chwili doj

cia mego syna do oełnolatności reprezento

wał* wartość — 388 złotych...

Były to straty prywstae... Ustawa o rtfor

nie rol. pociągnie atoli i poważne straty psń

twowe.

Majątek rozparcelowany nie będzie płacił

sragresywnega podatku, lecz podatek zw ykły

;rautowy, a więc 1000 morgów rozdrobnio

lych na działki 20 morgowe ria da podatkuj

ego, co płacił majątek w całości, bo progresji 1

de będzie. Majątek o 2000 morgach dawa!j

14 000 zł podatku majątkowego a rozparcelo- j

wany nńędzy osadników nia da nic a między j

niejscową lud ujść da najwyżej 2000 zł. Tenj

?am majątek dawał podatku dochodowego odj

3 - 4000 zł a da kilka złotych z każdej działkiJ

i?d 10-20 zł, bo ta:kże progresji nis będzie!

Drobny rolnik nie jest w stania wyprodu

kować tyle zbcż=i, ile obszar w iększy, ba prze- J

dewszystkiem nie posiada tej wiedzy, jaką

mają drobni rolnicy zagranicą, a co wtóre nie

est w stanie rozporządzać temi środkami te

chnicznemu, jakiemi rozporządzają gospodar

stwa większe, posiadające odpowiedni zapas

wiedzy i kapitałów. Przy rozdrobnienia wła

sności rolnej zw iększy się nieproporcjonalnie

lośrednictwo, przeważnie żydow skie, a jego

soszta zazwyczaj olbrzymie, a małem wyra

żeniem i niedcstateczaem wykształceniem, aj

więc i orjentówaniem się w konjuaktnracb

handlowych drobnego rolnika znacznie po

większone - spadną ogromnym ciężarem na

barki konsumenta.

Rozparcelowana ziemia nie wystarczy dia

wszystkich małorolnych i bezrolnych i zwię

kszyć musi ilość bezrobotnych na wsi, bo dzi

siejsza służba folwarczna nie będzie mogła

znaleźć pracy w gospodarstwach drobnych.

Zwolennicy reformy rolnej w tej farmie,

w jakiej ona przeszła w sejmie, za mało my

ślą o tem, że spadek złotego pozostaje w ści

słym związku z utratą przez zagranicę zaufa

nia do nas - a to zanfanie musi spadać, gdy

państwo fernje ustawy podcinające w korze

niu prawo własności.

Ustawa daje nam prawo parcelować z wol

nej ręki do roku 1926 go, ale jest to fikcja, bo

przy obecnych warunkach nabywcy będą cze

kać tej chwili, kiedy tę ziemię bądź otrzyma

ją za pół darmo, bądź na spłatę czterdziesto

letnią.

Parcelacja dobrowolna jest potrzebną i dla

w iększych obszarów i dla małorolnych i bez

rolnych. Dla pierwszych konieczna, aby mogli

odbudować zniszczone budowle i gospodar

stwa i uprzemysłowić je, a zadaniem rządu

b}!aby, aby sprzedaż ziemi nie stała się spe

kulacją, ale aby ziemia dostała się bezpośrednio

do rak, któro jej potrzebują i uprawiać ją

potrzfią.

Niech rząd uchwali, aby przy parcelacji do

browolnej taksy przenośne były wysokie

niech skarb ma z niej podwójny zysk, niecb

sprzedający opłaca także podatek zarobkowy

od sprzedanej ziemi, w takim razie skarb

państwa będzie miał podwójne zasilenie

kasy.

Jeżeli małorolny będzie wiedział że nie do

stanie ziemi z przymusowej sprzedaży, to par

celacja dobrowolna pójdzie szybkiem tempem

bo właściciele w iększych obszarów potrzebuj;

gotówki na spłatę podatków zaległych i nprze

myslowienie swoich gospodarstw. A wtancza

znowu skarb państwa będzie mógł od nici

żądać oprócz grantow ego i dochodowego Ukż*

przemysłowego podatku. Tylko w parcelacj

dobrowolnej widzę siłę naszego państwa, sił(

jego finansową.

Przymusowo wywłaszczenie ziemi jest klęsk;

dla naszego kraju, zgubą skarbu państwa, nie

szczęściem dla ludności biedniejszej i wzmóż(

drożyznę w miastach. Niecb się zastanowi;

nad tem ci, którzy tę ustawę uchwalili, nieci

się zastanowią ci, którzy ją mają poprawi

i ci ca ją wykonać mają.

| Niejednokrotnie zwracano już na to wszyst

]ko uwagę. Powtarzam, aby podkreślić i jeszcz

!raz stwierdzić, że ci wszyscy, w imienia któ

?Tych bez mandatu lecz siłą samej rzeczy prze

nawiarn, z ak łid/jąc gorący protest przeciwka

zkodliwej ustawie, kierują się nie osobistem

ryrachewauiem, lub egoizmem klasowym, lecz

nteresem państwa i całego narodu w pojęciu

9go najszerszem.

Olejów, w sierpniu 1925.

Aleksander Ludwik Wodsicki.

Pad poseł Ozimina w następujący sposób

v poznańskiej Gazecie Powszechnej wyjaśnia,

laczego głosował przeciwko ustawie o wyko

lanin r;form y rolnej:

Jestem gospodarzem na swojem od lat z górą

10. Objąwszy po rodzicach kilknmorgową osadę

trudem wielkim, zostawiony własnym siłom,

lorabiałem się i gdy po latach 12 doszedłem

w trudnych i ciężkich warunkach do kilku—

Iziesięciu mórg, ?auim wżyłam się w nowe

warunki i powiedziawszy po prostu, nauczy

em się gospodarować na większem, popełni

am dużo błędów, pomimo tego, że od lat by

em bardzo czynnym członkiem kółka rolni

szego, lccz brakło mi praktyki, i trzeba było

kilku lat pracy na nowem gospodarstwie, za

nim doszedłem do w prawy i osiągnąłem pełną

corzyść.

Powiedzmy, Ż9 rozparceluje się rzeczywiście

800 000 mórg corocznie. Z tego utworzy Bię

kilkadziesiąt tysięcy gospodarstw 50-morgo

wyeh. G/spodarstwa te otrzymają w pierw

szym rzędzie małorolni z Małopolski, dla któ

rych przedewszystkiem, co nie jest przecież

tajemnicą, rtforma rolna została uchwalona.

Wyobrażany sobie gospodarkę takich now ych

gospodarzy. Przy tak wielkim objekcie osiem*

jat tysięcy mórg, niech tylko morga wyda dwa

centnary mniej jak dotychczas, (ja się obawiam,

że będzie gorzej), to jeden miljon sześćset ty

sięcy centnarów rocznie mniej zboża. W na

stępnym reku ta cjfra Się podwoi, w trzecim

potroi, bo przecież co rok ma być rozparcelo

wanych osiemset tysięcy mórg. Zatem docho

dzę do konkluzji! Mniejsza wydajność, w sk u

tek tego opłata podatków i ponoszenie cięża

rów przesunie się w kierunku odwrotnym dn

dotychczasowego. A więc większa własność

będzie zanikała i tem samem progresja podat

kowa. Nowonabywcy Siłą rzeczy muszą być

uprzywilejowani, zanim się nauczą gospoda

rzyć, co potrwa najmniej 4 do 6 lat i to przy

dobrych chęciach now ych osadników, a tych

dobrych chęci z matami wyjątkami jest nie

wiele, jak to nam wskazują dotychczasowo

spostrzeżenia, a zatem dochodzę do tego, od

czego zacząłem, a mianowicie, ża względy,

które inuą powodow ały, ażeby głosow ać

przeciw takiej r;fsrmie rolnej, był wzgląd na

interesy r.a-)zyeh gospodarzy, którym z tej re

formy dostaną się ochłapy, lecz cały ciężar

oodaikowy w całej pełni spadnie na ich barki.

Nie bratam w niniejszym artykuliku pod uw a

gę aprowizacji miast i ośrodków przemysło

wych, co stoi w najściślejszym związku z usta

wą o reformie rolnej. Dodam tylko naw iasem,

że prócz wielkiego zredukowania wydajności

ziemi, przyjdzie w krytycznem świetle przed

stawić zaopatrywanie miast w mięso i tłuszcze.

Z trzodą chlewną pół biedy, lecz z bydłem,

opasami wszyscy chyba wiemy, jak się rzecz

ma. Zdaje mi się, że od biedy gospodarzyć

umiem, lecz chociażby rocznie wyprodukować

z jednego kilkunastu centnarowego opasa do

tychczas na mojem 60-morgowem gospodar

stwie mi się nie udało. Nad tą sprawą nie

chciałbym się zresztą dłużej rozwodzić, ponie

waż myślę, że to uczynią inni bliżej tem zain

teresowani, zwłaszcza doświadczeni fachowcy,

ze sfer miejskich, ja postarałem się wyjaśaić

na przykładach z życia wziętych, czy postę

powanie moje jak i kolegów mojego kluba na

jzw ać można zdradą interesów chłopskich, czy

!też uczciwą i szczerą obroną tych interesów.

Ozimina, poseł.

Pi’z!d 2jazdem ziemian.

Warszawa 28 sierpnia.

(Tel. wł. W) Wczoraj odbyła się konferen

1cja zwołana z inicjatywy Rady naczelnej or

jganizacyj ziemiańskich. Na konferencji tej

!omówiono sorawę wielkiego zjazdu ziemian,

Iktóry odbędzie się w Warszawie w dniach

Ili, 12 i 13 września b. r. Omówiono również

*!obecną sytuację społeczną ziemian w związku

1 i uchwaleniem ustawy o reformie rolnej, jak

irównież sprecyzowano zadania ziemiaństwa

_ Iw chwili obecnej i na przyszłrśe. W projekto

!wanym zjeździe ziemian weźmie udział 2 000

i | uczestników.

!| Prześladowanie Polaków na Litwie.

Wilno 28 sierpnia.

i! (PAT) Wileńskie biuro informacyjne donosi

i Iz Kowna e nowej fali represyj przeciwko

jszkolnictwn i mieszczaństwu polskiemu na

u LU tie. Ministerstwo oświaty nakazało żarn

"!knąć prywatne progimnazjnm polskie w Tel

s| szach, jak również 6 i 7 klasę w progimna*

uzjn m polakiem w Wiłkomierzu. W ostatnich

?!czasach władze litew skie, dążąc do osłabienia

ć1żywiołu polskiego w miastach, sk«cf tkow ały

!rzekomo na cele reformy rolnej cały szereg

-j placów i domów, należących do Polaków w

ej wielu miasteczkach. Jaskrawe te nadużycia

- | miały miejsce m. i. w Szawlach, Rytwianach

i Kaktszkach,

1 of 4 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Завантажити файл

Завантажити файл

Видалення коментаря

Розширений пошук

Повідомити про помилку