Mirador viewer

Język Polski :

Annotations

Showing 38 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

XXIX

Listopad—Grudzień 1949 5

JĘZYK POLSKI

D wie w łaściw ości gw a ro w e w języku M ickiewicza

I. Ż a g a r y

W dziejach poezji międzywojennej zaznaczyła się wybitniej wileń

ska grupa żagarystów. Dziś jeszcze czytujemy w czasopismach literackich

utwory wybitnego poety podpisywane dziwnym pseudonimem: Zagarysta.

Nazwę tę zawdzięcza grupa organowi swemu, czasopismu wydawanemu

pt. Żagary. Termin ten, w polszczyźnie literackiej nie znany, wywołał

z początku nieporozumienia. Jeden ,z czołowych krytyków poezji współ

czesnej kojarzył go sobie z żarem, z 'pochodnią’, Nowaczyński zaś fabry

kował na ten temat trywialne kalambury. Z czasem dopiero uprzy

tomniło się, że słowo żagary, wzięte z języka litewskiego (żagarai, pl.

tant., 'chrust, suche gałęzie’) i używane gwarowo w Wileńszczyźnie,

znaczy: suche badyle.

Ale zapewne i redaktorzy Żagarów nie zdawali sobie sprawy, że

nie oni to pierwsi użyli tego wyrazu w polszczyźnie literackiej. Nie

dziwota, bo w r. 1932 wiedzieć o tym jeszcze nie można było. Nie dało

się wtedy przypomnieć poprzednika. A poprzednik jest wspaniały, po

prostu Mickiewicz.

Żeby tego antenata ustalić a do przyszłego słownika Mickiewiczow

skiego dodać jedną pozycję, należy sięgnąć do autografu Grażyny. Mia

łem tę możność niewiele co przed wojną, przygotowując tekst poematu

do 2. tomu t. zw. wydania sejmowego. W toku studiowania autografu

natrafiłem na miejsce trudne. Opisując pochód oddziału Litaworowego na

bitwę z Krzyżakami powiada poeta (cytuję za redakcją rękopiśmienną,

w. 818 n.):

Nie prostą drogą puścili rumaki,

Ale na lewo skręcają się dołem,

Przepadli między ...... i krzaki

Słowo tu wykropkowane było w autografie parokrotnie kreślone

i jest trudno czytelne. Na wyrazie pierwotnym napisał poeta: pagórki

ale to przekreślił i nadpisał: kurhany. Tak też przeszło do wydania dru

kowanego (w. 823):

Przepadli między kurhany i krzaki.

Ale ów najpierwotniejszy wyraz? Utknął na nim pierwszy wydawca

tekstu z autografu, W. Bruchnalski (Pam. Tow. Liter. im. A. Mickie

1 of 48 • Strona 1

Mirador viewer

Język Polski :

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Download file

Download file

Deleting a comment

Advanced search

Suggest correction