Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 614 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

Nr 226

ryttałteM .

Kraków, Poniedziałek 8 Października 1923

Rocznik LXXIV

esii

HfyfiiaaiteS« piirraggasg*

Koftte P. K, O, Nr 149.238.

Konferencya ambasadorów wystaniła wobec

Litwy - która nie poddała się jej decyzyi x_

z oryginalną - energią. Wysłała mianowicie

do Ligi narodów orędzie Zawierające cały sze

reg »zważywszy", z których najważniejsze przy

taczamy :

zważywszy, że rząd litewski dnia 12 marca

oświadczył formalni», że przyjmuje postano

wienia konferencji ambasadorów z dnia 16 lu

tego 1923, przewidujące warunki, od których

główne państwa sprzymierzone i stowarzyszo

ne uznają za właściwe uzależnić przekazanie

Litwie praw tytułów prawnych, uzyskanych od

Niemiec na mocy *rtykołu 99 do terytćryów

określonych pod nazwą Kłajpedy; zważywszy!

ze rząd litew ski odroawia. przyję,cia projektu

umowy, wystosowanego dnia 16 lutego; zwa

żywszy, że dopóki! umowa nio jest w mocy.

w szystkie prawa do terytoryum Kłajpedy na

dal należą do państw sprzymierzonych; zwa

żywszy, że rząd lilewski mimo protestu przed

stawicieli rządów sprzymierzonych nie prze

staje wkraczać w dziedzinę terytoryum Kłaj

pedy, a to wbrew prawu państw sprzymierzo

nych i w warunkach naruszających autonomię

tego terytoryum; zważywszy, że rządy państw

sprzymierzonych znalazły się z tego powodu

w niemożności uskuteoznienia przekazania o

statecznego na rzecz rządu litewskiego swych

praw i tytułów prawnych; zważywszy, że o

becna administracya tego terytorynm nigdy

nie została przyjęta przez głosowanie mieszkań

ców tych terytoryów i że została uznana przez

rządy państw sprzymierzonych tylko pro wizo

rycz nie; zważywszy, że rząd litewski nie po

zwala dalej portowi Kłajpedy stać się ujściem

sąsiednich terytoryów Polski — zwracają uwa

gę Rady Ligi na sytuacyę wytworzoną przez

stanowisko rządu litewskiego.

Orędzie powyższe »twierdza w sposób bar

dzo wymowny i zaposaocą argumentów decy

dujących, żo Litwa kowieńska poprostu zi

gnorowała decyzyę wielkieh mocarstw i nie

okazuje zamiaru, aby się do niej w przy

szłości zastosować. Co do tak jawnego po

gwałcenia woli i postanowienia czterech wiel

kich państw meżnaby sądzie, źe na Litwę

spadną potężne gromy niezadowolenia mo

carzy tego świata, i nastąpi szybka egzekutywa

wydanego wyroku. Tymczasem mocarstwa

poprzestają skromnie i) nieśmiało Da zwróce

niu uwagi Ligi na oporność Litwy... Cóż za

tem dalej stać się może? Opierając się na

doświadczeniach przeszłości, łatwo przewidzieć

dalszą procedurę. L4ga zacznie nad orędziem

ambasadorów obradować - kiedyś w odległej

zapewne przyszłości, -

ba csła taktyka Ligi

polega na przewlekaniu. Potem odeszle spra

wę do Trybunału Hagi, który wyda jakieś

pityjskie orzeczenie i odeś?le, akta z powro

tem do Ligi. I tak ten cały spór wlec się

meże lata, bez żadnego widomego rezultatu,

a Litwa jake beati possi deus,

—

pozostanie

w Kłajpedzie i nie pozwoli Polsee na korzy

stanie z tego ważnego portu.

A przecież spraw a jest jasna. Deeyzya am

basadorów nie może być dwojako tłomaczona i

oośrednictśo Ligi było zupełnie zbyteczne.

Wystarczało przecież zawiadomić -Litwę, że

jeżeli w terminie oznaczonym nie zastosuje

się do decyzyi Rady, wydane będą zarządze

nia, które ją do tego zmuszą. Nie chodzi oczy

wiście o zdobywanie Kłajpedy szturm em przez

wojska sprzymierzone, -

ale zwykła blokada

portu wystarczyłaby zupełnie, aby przekonać

kowieńskich awanturników o bezskuteczności

ich uporu. Rada ambasadorów wolała »zwrócić

uwagę Ligi",-- czyli,wprowadziła sprawę pono

wnie n a drogę międzynarodowego pieniactwa!

Jakiekolwiek są pobudki tej taktyki, — czy

wielka pobłażliwość wobec Litwy spowodowana

wewnęfrzsemi tarciami mocarstw, — czy po

czucie bezsilności Rady ambasadorów, — pro

cedura przyjęta w tym wypadku może tylko

osłabić powagę koalicyi i stać się zachętą do

naśladowania bezwzględności i hazardu ko

wieńskich polityków. Dla nas płynie stąd nau

ka, że od zbiorow’ej akcyi m ocarstw niczego

jnż oczekiwać nie możemy; — a raezoj potra

fimy zabęzpieczyć swoje prawa przez układy

z poszczególnymi państwami. J est to jednak

gra dyplomatyczna, wymagająca doskonałej

znajomości terenu, n a którym m aóiy epero

wać, — wielkiej zręczności, szybkiej oryentacyi,

wogóle gruntownej znajomości tej wysokiej

sztuki, która się nazywa polityką międzyna

rodową. Obecny kierownik ministerstwa spraw

zagranicznych złożył niestety zbyt przekony

wujące dowody, że wszystkich tych przymio

tów nie posiada.

Końcowe posiedzenia Ligi.

Genewa 30 września 1923.

(Od korespondenta C za s u ).

Zgromadzenie Ligi narodów wczoraj ukoń

czyło swe prace. Ostatnió dwa dni obfitowały

w trzy donioślejsze momenty: sprawozdanie

Rady z dalszego przebiegu obrad nad trudno

ściami, spewodowanenai zakwestyonowaniem

przez Włochy kompetencyi Ligi w sprawie

zatargu grecko-w łoskiego; sprawa rozbrojenia;

wreszcie wybory do Rady Ligi.

Wczoraj na 6 wieczór zapowiedziano nam

sprawozdanie Rady. Od wpół do 6 sala, po

przednio niemal puste, zaczęła szczelnie się

zapełaiać delegatami i publicznością. Nikt nie

zwracał uwagi na jakiegoś referenta, odczytu

jącego swój referat, i wszyscy czekali z nie

cierpliwością chwili, gdy monotonne czytanie

zostanie wreszcie ukończone, co pozwoli prze

wodniczącemu Rady zabrać głos.

Kilka m inut po szóstej*, wicehrabia łazi,

przedstawiciel Japonii, wchodzi na trybunę;

salę zalega zupełna cisza. Po kilku słowach

wstępu, przewodniczący Rady odczytuje de

cyzyę, która w streszczeniu przedstawia się

jak następuje:

Rada Ligi zwróciła się do komitetu prawni

ków, prosząc ich o sformułowanie zapytań

»mających związek z interpretacyą Paktu Li

gi, oraz niektórymi punktami prawa między

narodowego". (Czytelnik winien się domyśleć,

że chodzi tu o zagadnienia wynikające ze sta

nowiska Włoch, które odmówiły kompetencyi

Lidze w sprawie zatargu ich z Grecyą, a za

razom broniły legalności zajęcia Kerfu. Rów

nież powinien się domyśleć, że chodzi w tym

wypadku o pogląd Rady ambasadorów, zda

niem której państwo odpowiada za mord do

konany na cudzoziemców na jego terytoryum).

Stanowisko Włoch jawnie było zwalczane

w Radzie przez p. Brantinga, mniej stanow

czo przez Lorda Roberta Cuciła; Belgia i Ame

ryka południowa wypowiedziały odmienne od

włoskiego poglądy, a reszta członków Rady

zachowywała mądre milczenie.

Prawnicy »formułowali 5 zapytań: l) W ra

zie zwrócenia się któregoś z członków w spra

wie zatargu międzynarodowego, zdolnego zda

niem tego członka, »pociągnąć zerwanie sto

sunków", (takie zatargi przewidziane są w 15

artykule Paktu), czy Rada musi przedewszyst*

kiem orzec, i e podobne określenie zatargu

jest uzasadnione? 2) W razie zwrócenia się

di Rady któregoś z członków na podstawie

artykułu 15, czy Rada nie powinna odłożyć

zajęcia się tyjn zatargiem, o ile, za zgodą

stron, zatarg ten jest jednocześnie załatwiany

poza Ligą? S) Czy jedynie przewidziane w arty

kule wypadki niekompetencyi Rady mogą być

przeciwstawiane zajęciu się przez Radę zatar

giem? 4) Czy środki przymusowo, które nie

roają przeistoczyć się w środki wojenne, po

stsią w zgodzie z przepisami artykułów 12

i 15 PaktuT o ile są zastosowane przez j^dneg^

z członków Ligi przeciwko drugiemu, bez po

przedniego zastosowania procedury, przewi

dzianej w tych artykułach? 5) W jakich wa

runkach i w jakim stopniu zaangażowana jest

odpow’iedzialność państwa przez m orderstwo

cudzoziemców dokonane na jego terytoryum?

Na podstawie iych pytań deeyzya Rady wy

padła następująco:

Członkowie Rfidy uwcźa;ą, że wszelki za

targ międzynarodowy, który może pociągnąć

za sobą zerwanie stosu tików wchodzi w za

kres kompetencji Ligi i jeśli taki zatarg nie

meże być załatwiony na drodze dyplomatycz

nej, za pomocą arbitrażu lub sądownie, to

obowiązkiem Rady jest postąpić zgodnie z ar

tykułem 15 Paktn. Rada postanawia przeka

zać zapytania sformułowane przez prawników

s pecjalnem u komitetowi prawników dla przed

stawienia Radzie opinii w sprawie każdego

zapytania" .

Cała ta deeyzya nie jest niczem innem jak

uowtórzeniem Paktu, a odesłanie zapytań do

akiegoś komitetu prawników, zdanie którego

nie obowiązuje w żadnej mierze absolutnie

nikogo, a nie do Trybunału w Hadze (Wło

chy sprzeciwiły się przekazaniu zapytań Try

bunałowi : jaskrawym jest dowodem, że i tym

razem Rada m usiała ustąpić Włochom, które ze

swej strony w formie ustępstwa, pozwoliły Ra

dzie jedynie na zacytowanie raz jeszcze Paktu.

Po przewodniczącym Rady pierwszy wstąpił

na trubynę p. B?anting i w kilku słowach

przedstawił swoje stanow’isko w tej sprawie,

oświadczył przytem, że przystt ł ną decyzyę

jedynie dlatego, że wiedział, iż nie potrafi

przeprowadzić w Radzie swoich poglądów.

Po p. Brantingu przemawiał lord Robert Ce

cil; na trybunie g rał rolę rycerza walczącego

9 sprawiedliwość, co nie bardzo licowało z je

go ustępliwością podczas dyskusyi w Radzie.

Następnie rozm aite dełegacye zabrały głos, a

każde przemówienie było potępieniem, zresztą

bardzo kurtuazyjne», stanowiska Włoch i ca

łej Rady (Polska nie zabierała głosu). Tego

rodzaju przemówienia trwały przez całe dwie

godziny, a były to dwie godziny mało przy

noszące zaszczytu wielkim mocarstwom i ich

satelitom w tej sprawie.

Wreszcie przyszła na porządek sprawa dru

ga: kwestya rezbrejeń.

Już trzeci rok Liga opracowuje projekt o

gólnego rozbrojenia narodów. Początkowy pro

jekt został odrzucony. Liga przyszła do prze

konania, że dla umożliwienia rozbrojenia na

leży państwom zapewnić bezpieczeństwo;

w tym celu należy opracować szereg poszcze

gólnych umów zbrojnych i jedną ogólną. Liga

pracuje nad formą tych umów, lecz n a szczę

ście zawsze znajduje się jakieś moearstwo,

któremu projekt exumowy nie odpowiada, co

pozwala Lidze opracowywać jeszcze jeden no

wy projekt. Że taki oponent jest szczęściem

dla Ligi, rzecz to widoczna, bo zaprawdę nie

przyjemną byłaby sytuacja, gdyby np. w przy

szłym roku wszystkie mocarstwa przystały na

jakiś prejekt. Projekt był’-"’ gotów, lecz bra

kowałoby pretekstu do opracowania jeszcze

nowego projektu, a żadne mocarstwo projektu

nie zechciałoby urzeczywistnić i sytuacya by

łaby przykra.

| Wybory do Rady Ligi były bezwątpienia

]najbardziej ożywionym momentem zgroma

dzenia. Wyniki znane już są z depesz; p. Be

nesz zasiądzie w Radzie. Wpłynie to na nasze

stosunki z Ligą, a artykuły w naszej prasie,

dowodzące konieczności wybrania Polski, a

nie Czech, lub kurtuazyjne powinszowania,

złożone przez p. Skirmunta Beneszowi, sytua

cyi nie zmienią. Z Ligą jesteśmy związani i

z nią będziemy mieli do czynieDia; przy obe

cnym składzie Rady trudno liczyć na moż

ność układania się z jej członkami o jakieś

słuszniejsze załatwianie naszych spraw i dte

naszej obrony jedynie na nasze własne siły

możemy liczyć. Przed paru miesiącami wspo

minałem już w jednej korespondencyi, że rząd

nasz bardzo mało zna przysługujące mu pra

wa w Lidze narodów, i że wskutek tego

z praw tych nie korzysta. A za tem idzie, że

pozwala narzucać sobie postanowienia Rady,

do czego Rada wcale nie jast upoważniona.

Należy przypuszczać, że obecna sytnaeya

zmusi wreszcie rząd nasz do nauczenia się na

pamięć statutu Ligi i przysługujących nam

w Lidze praw, że praw tych będzie on na

każdym kroku bronił. W ten sposób przynaj-*

mniej częściowo oprze się zakusom innych

wtrącania się do naszych spraw wewnętrz-i

nych i zmusi do liczenia się z nami przy roz- j

strzyganiu spraw gdańskich i naszych mniej

szóści narodowych. Dla dokonania tego, do

Genewy powinniśmy wysłać najtęższych na

szych ludzi.

Genewa 1 października.

Polska wysunęła swoją kandydaturę do Rady

L’gi narodów maiejwięcej na dwa tygodnie

przed wyborami. K andydatura nie przeszła

i uzyskaliśmy mniej głosów niż Portugalia.

Dla nas podobna porażka jest bardzo nieprzy

jemną sprawą, nieprzyjemną z wielu wzglę

dów : przedewszystkiem okazało się i to b ar

dzo widocznie, że p rzy wielkich i usilnych

zabiegach, możemy zdobyć w calem zgroma

dzeniu zaledwio kilkanaście głosów; ujawniło

się, że nie zdajemy sobie sprawy z rzeczywi

stości, ubiegając się o stanowiska, do nzyska

nia których nie posiadamy żadnego poważniej

szego poparcia; że nie zdajemy sobie sprawy

z siły naszych konkubentów,...

De tych przy

kreśei należy może Jld ać jeszcze jedną, a ta,

zapewne, jest najpoważniejszą, nietylko bo

wiem nieszczególnie o nas świadczy, lecz na

raża i to w poważay sposób nasze stosunki

z przychylnemi nam państwami. Zwracając się

po niewczasie do przyjaznych nam państw’,

z prośbą lub wymaganiem poparcia naszej

kandydatury do Rady, postawiliśmy te p ań

stw?a w niemożliwej sytuacyi.

Wyobraźmy sobie dokładnie zakłopotanie

tego lub innego państwa, do którego zwróci

liśmy się w tej spraw ie. Wie ono dokładnie,

że oddanie głosu na Polskę, Polski do Rady

nie w’prowadzi, z drugiej zaś strony zasadni

czo niema powodów do niepopierania naszej

kandydatury. Cóż takie państwo.ma czynić?

Oddać swój głos na Polskę, to znaczy pozbyć

się użyteczności swego głosu? Nie głosować

aa nas, czyli dotknąć Polskę? Dla naszych

przyjaciół sytuacya bardzo przykra i w rezul

tacie, po ogłoszeniu wyników wyborów’, pań

stw?a, które na nas głosow’ały, dotknięte są,

żeśmy zupełnie bezcelowo i nieudolnie zabrali

im ich głos, a państwa, które, pomimo przy

rzeczenia, głosu nam nie dały, winszują sobie

sprytu, bo »przecież i tak usługa w tym wy

padku okazana Polsce byłaby stracona".

Przyjaźnie usposobieni nam cudzoziemcy u

ważają, że przegrana nasza podczas wyborów

dobrze ilustruje nasze błędy. Nam się wyda

je, że upoważnieni jesteśmy w każdej sprawie

i we wszystkich okolicznościach szukać popar

cia u wszystkich naszych przyjaciół, wcale nie

zastanawiając się, czy nasza prośba lub nasze

wymaganie na rękę jest mocarstwu, do któ

rego się zwracamy. Zwracamy się więc o po

pierania naszej tezy, gdy teza ta zgóry jest

skazana na fiasco, zwracamy się, ehociaż wie

my, że dane państwo w sprawie nas obcho

dzącej inne zajmuje stanowisko, zwracamy się

wreszcie do państw, które w danym wypadku

wcale nie nas pragną popierać. Zwracamy się

zbyt często i do wszystkich, zapominając, że

w razie poważnej potrzeby nie będziemy mieli

ani jednego państwa, do którego będziemy mo

gli zwrócić się i liczyć n a jego rzeczywiste

poparcie.

Wszystko to stwarza wkoło nas atmosferę

nieprzychylną, a w rezultacie mówią o nas, że

jesteśmy embćłanłs, że zawsze i stale wypada

Polsce okazywać rozmaite usługi, które d la

longue wcale się nie opłacają i zaczynają wszyst

kich nużyć.

Wraeająe do sprawy wyboru do Rady, pa

nowie Skirmunt i Benesz mieli w akeyi wy

borczej każdy ,sw oje" państwa, które starały

się ich wprowadzić do Rady. Zdawajmy sobie

sprawę, że sympatye państw popierających

Benesza wzrosły, ponieważ Benesz dostał się

do Rady. Odwrotnie, sympatye państw popie

rających p. Skirmunta stanowczo zmalały, po

nieważ kandydatura Polski poniosła porażkę.

Polska wciągnęła je do obezu pobitych !

Morał z tego taki: w sprawach międzyna

rodowych, taksamo jak i w życiu prywatnem,

zwracanie się o poparcie jest dopuszczalne,

lecz jedynie w wypadkach, gdy okazanie po

parcia nie jest zbyt przykre d!a popierającego

i ma znaczne widoki przyczynienia się do u

zys!ranin celu. W inny ch wypadkach zw raca

nie się o poparcie naraża jedynie dobre sto-j

sanki.

6. 5.

Wiedeń 7 października.

I (Tel. wł.) Dzienniki wieczorne donoszą z Ber

lina, że przyszło tam do porozumienia w spra

wie utworzenia nowego gabinetu Streseman

na. Stronnictwa ułożyły się ostatecznie w ten

sposób, że wie!ka koalicya zostanie utrzymaną,

j natomiast soeyaliści zgodzili się na ustąpienie

, Hi!feringa z gabinetu. Jego miejsce zajmie pra

wdopodobnie Dr Sehaft dotychczasowy jen«

!ra!sy dyrektor banku darmstackiego. * Także

co do kwestyi 8-godzinnego dnia pracy doszło

do porozumienia. Mianowicie uchwalono for

mułę kompromisową, w myśl której kwestya

dnia roboczego powinna być n a nowo uregu

lowaną. ale z zasadniczym utrzymaniem usta

wy o 8-godzinnym dniu pracy.

Berlin 7 października.

(Teł. w ł) Nowy gabinet Rzeszy został nareszcie

definitywnie utworzony i ma skład następujący:

kanclerz i minister spraw zagraniczn. Dr S t r e

s eman n, spr. wewn. Sollraann, finanse

L u t ber, gospodarka Dr Koeth, - praca

Brauns, sprawiedliwość Red1ich, obrona

krajowa Gess1er bomuuikacya Oeser

aprowizacja (vacat), minister dla terenów

okupowanych Fuch s, poczta Iloefle.

Berlin 7 października.

(P. A. T.) Zdaniem dzienników rokowania o

przywrócenie wielkiej koalicyi stronnictw zda

ją się przybierać pomyślny obrót.

Wiedeń 7 października.

(PAT) Neues Wiener Journal donosi z Berli

na, że zanosi się na rozłam w łonie niemie

ckiej partyi lądowej. Przeciwieństwa między

prawem skrzydłem stronnictwa, do którego

należą przedstawiciele wielkiego ?przemysłu

ze Stiunesem Ba czele, a grupą umiarkowaną

zaostrzyły się do tego stopnia, źe należy się

liczyć z s ecesyą przedstawicieli wielkiego prze

mysłu. Nie jest prawdopodobnem, aby sece

syoniści przyłączyli się do niemiecko-narodo

wych, utworzą oni raczej osobną grupę.

Berlin 7 października.

(PAT.) Dzienniki prawicowe zamieszczają o

świadczenie niemiacko-naredowej partyi ludo

w’ej o konieczności położenia kresu waśniom

partyjnym . Oświadczenie głosi: Po wszystkich

klęskach lat ostatnich można osiągnąć polep

szenie sytuacyi tylko przez zasadniczą zmianę

polityki. Kwestya bytu Niemiec może być roz

wiązana tylko przez stanowcze i silne skupie

nie wszystkich zdrowych sił narodu niemiec

kiego dookoła sztandaru narodowego.

Wiedeń 7 października.

(Tel. wł) N. Pr. Presse donosi z Paryża, iż

Poincare oświadczył dziennikarzom francuskim

źe narazie nie może wydać żadnego sądu

o najnow’szych wypadkach w Berlinie. Trzeba

przeczekać do ich rozwoju.

Paryż 7 października.

(Tel. wł.) lem p s pisze, że na podstawie ar

tykułu zamieszczonego w tem piśmie powstały

pogłoski, jakoby Francya odmówiła rokować

ze Stresemannem, gdyby Stresemann eheiał

rządzić jako dyktator. Francuskie ministerstwo

spraw zagranicznych oświadcza jednak, że

rząd francuski na wypadek dyktatury w Niem

czech dotychczas nie pewziął żadnych deeyzyj.

Wególe rząd francuski zajmuje w sprawie nie

mieckiej stanowisko czysto wyezeknjąse.

Paryż 7 października.

(Tel. wł.) Korespondent diisseldorfski Chica

go Tribune donosi, ża Stinnes onegdaj w to

warzystwie jednego oficera francuskiego od

wiedził Kruppa i dyrektorów zakładów Krup

pa w więzieniu. Następnie Stinnes udał się

do jen. Degoutte i przedłożył mu wypraco

wany* z Kruppem nowy program w kwestyi

reparacyjnej.

Wiedeń 7 października.

(Tel. wł.) Dziennik Acht uhr Elan donosi z Mo

nachium, że jen komisarz Dr Kabr eświadczył

wczoraj na przyjęciu dziennikarzy zagranicz

nych, że Bawarya nie uprawia polityki sepa

ratystycznej. Prawdą jest natomiast, że bynaj

mniej nie jest zwolennikiem konstytucji uchwa

lonej w Weimarze, ponieważ konstytucja ta

przyniosła Niemcom same niaszczęćaia. Bawa

rya życzy sobie konstytucji w duchu Bis

marcka.

Kahr zaprzeczył też jakoby zamierza} obe

cnie proklamować monarchię. »Jestem — rzekł

Kahr — za dobrym monarchistą i zanadto

)rzekonanym o przyszłej monarchii, abym

miał popełniać jakiekolwiek głupstwa, którcby

jej szkodziły.

Monachium 7 października.

(AW.) Wedle ostatnich wiadomości opezy

cya w Bawaryi przeciw pelityco podatkowej

Berlina przybrała ostatnio znaczni* na sile.

W ślad za telegramem premiera bawarskiego,

w którym nalegał na zaniechania dalszych

podwyżek podatków, wystąpiły jnż ebeenie

poważniejsze zrzeszenia płatników podatko

wych. Mianowicie Izba chłopska w Bawaryi

i organizacya bawarskich Izb handlowych po

djęły wspólnie akcyę przeciw polityce podat

kowej Rzeszy. Wysłały one telegram do Dra

Stresemanna, w którym domagają się natych

i miastowego cofnięcia rujnującego, jak na zy

wają, obecnego ustawodawstwa podatkowego.

Równocześnie zwrócono się do urzędu bawar

skiego z prośbą, by ten wszelkimi stojącymi

do dyspozycyi konstytucyjnymi środkami roz

począł akcyę w kierunku zmiany tego usta

wodawstwa podatkowego.

Wrażenia warszawskie.

Warszawa 5 października.

Prasa tutejsza pozostaje pod wrażeniem

burzliw’ej dyskusyi w komisyi wojskowej. Poru

szono tam szereg tak drażliwych kwestyj, jak

rugi wojskowe, działalność oddziału II minister

rstwa wojny i szpiegowanie wybitnych jedno

stek. Organy prawicowe wykorzystały ton epizod

oczywiście dla namiętnych napaści na rzeko

mo skompromitowaną lewicę. Teraz, kiedy

wobec widocznego niepowodzenia bluffu z na

prawą skarbu i grożącej katastrofy marki,

prasa rządowa chwyta skwapliwie każdą oka

zję, aby zareklamować ten rzekomy rząd

narodowy, będący w istocie tylko egzekuty

wą sztucznej większości, zawdzięczającej swoje

istnienie niedorzecznej crdynacyi wyborczej,

takie »senzacyjne rewelacye" dla ,zwycięż

ców" musiały być bardzo pożądane.

Tymczasem w rzeczywistości spraw a przed

stawia się zgoła inaczej. Rzekomy dowód we

wnętrznego szpiegowania wyższych dowódców

i urzędników, posądzanych o ,nieprawomyśl

ność" ze strony defenzywy wojskowej — jak

popularnie tu nazywają centralę wywiadow

czą - nie udał się. Były szef jej kapitan

Bratkowski, na którego według brzmienia

sprawozdań pism prawicowych miał się po

wołać p. jenerał Szeptycki, obecnego ministra

spraw wojskowych nie zna, tem mniej mu

wiadomo o owych rzekomo przejętych listach

jenerała.

Były szef Odd. II. M. S. W ojsk, oddawna

zlikwidowanego (dzisiejszy Odd. II. szt. jen.

pochodzi z b. Nacz. Dowództwa W. P.), a dzi

siejszy poseł Miedziński kategorycznie zaprze

cza jakoby kiedykolwiek szpiegowano posła

Dąbrowskiego jako wiceministra. Dowodów

oczywiście żadnych i w tym wypadku endecy

nie mogli przedłożyć.

Pozostaje do wyświetlenia sprawa oczywi

stego wprowadzenia w błąd p. jenerała Szep

tyckiego. Nie ulega bowiem kwestyi, że hr.

Szeptycki, który na posiedzeniach komisyi

opowiadał o swoich listach przez kogoś jakoby

przejętych, nic nie mógł powiedzieć na wiatr

i że cokolwiek powiedział opartem było na

służbowo miarodajnych raportach. Musimy

’również p. jenerałowi wierzyć, że był on

»szpiegowany" skoro to zdanie podziela rów

nież całe jego otoczenie i mewy być nie mo

że o Jakiejkolwiek manii prześladowczej. Cho

dzi tylko o to, kto i z czyjego rozkazu śledził

hr. Szeptyckiego i jakie były tego motywy?

W sferach umiarkowanych nikt nie wątpi,

że znany z prawości i charakteru minister

spraw wojskowych sumiennie sprawę wyświe

tli, zwłaszcza gdy posądzani niesłusznie ofice

rowie dadzą potrzebne służbowe wyjaśnienia

swojemu najwyższemu przełożonemu dla otrzy

mania pełnej satysfakcji. Wiadomo już zre

sztą, że słowa p. ministra w prasie rządo

wej - umyślnie lub nie — zostały przekrę

cone.

Tymczasem więc można tylko dać wyraz

wrażeniu, że mamy tutaj do czynienia z je

dną z owych niezliczonych perfidnych intryg

politycznych, któremi w odrodzonej Polsce

pewne obozy starają się »nśmiereie" raz na

zawsze swoich przeciwników. Wiadomo prze

cież, że jenerał Szeptycki stał do ostatnich

czasów na czarnej liście ,antymasońsldej"

»defonzywy" partyjnej endeckiej, i że z tej

strony bardzo poważnie przeciwstawiano się

jego kandydatur?.o na ministra, pomime zna

nych wieści o antagenizmio pomiędzy b. n a

czelnym wodzem a b. jego pierwszym szefom

sztabu. Niewiadomo więc dla kege hr. Szep

tycki bardziej megł być »niepożądanym". Na

stępnie ze strony tajnej policji państwowej

różnym wpływom politycznym z n atury rze

czy ulegającej zależnie ed dyrektyw danego

szefa i ministra, od dawna była prowadzona

kampania przeciwko jawnej działalności woj

skowej centrali ajentur wywiadowezyeh, co

ostatecznie doprowadziło z chwilą ostatniej

zmiany gabinetu do usunięcia tak zasłużonego

w walce z domorosłym i importowanym ko

munizmem kapitana Bratkowskiego, i do zli

kwidowania częściowego toj gałęzi służby ku

nie mało] zapewne uciesze »czerwonej" W ar

szawy. Iuwigilaeya pelieyjna nie znosiła wi

docznie tej wojskowej »kenknreneyi" .

Nato

miast nie było tarć z toj strony z właściwym

kontrwywiadem wojskowym, pracującym w u

kryciu a jednak bardziej w odnośnych sp ra

wach kompetentnym . Całe odium przesunęło

się także niezasłużonie na kap. Bratkewgkiego.

Musimy energicznie pokończyć z tą intry.’

gomanią rządzącej obecnie niestety demago.

am * o**«*»**| mflmunnm te muc m -wom tumaotrow u k§i y u z I50gm u m inMnnwM»

jgMeay, §ssegjjto**** U4..0Rh, źBnaiantmmn wł =aunjsws w * tm

Mk. M§aretouża *4.

IjsNe*» «nawa» milimetrów 30OO M* fiom anthaty kanAUme o* kroci(* j flt działa »konnim»snn»,

JiiMf 1*«. f. 60OCMk. od wi(j(e* sriars(* milimetru«». C(a* podana U ](d(o i u

%6*B**sła sM^4uat**M * 100*l, trota(« Ceny powyżaz( obotnązują od dai» suwany m »iiHMtwhs

S* t*ratnt,twt ^ssuuWMeaooi» agloM ni Adaiinisitraeye di« «jdpowicd*.

fc*l«as*nia pttf}mają : w Krfckumle w*xystkie tiiur* 4«i(asikAw i ogłoszeń.

W wSH%an%fHm Hakiema polska J as a* 10, ,R. Mosce Marszałkowska 134; L. i K,, Mttil i Ska, 4 k. M a m a *

5J*^* JSd; I. Bushwetu, M*m*fkosr*ka 120, B. Buchweil* Fredry 4, X, Pietraszek Marszałkowska 114,

wiaikąfolłko *geaeya reklamy g,rekowalut Przedmieście 71, Unger Senatorska 13, H, J.Freid, Rymarsza 1 6

* SsUingl«*, Swiętojarska 44, Jan Apta, Zielna 85, Międzynarodowa biuro ogłoszeń Qal«rya Lukcomburg,

jLłKs*b*r Marszałkowska 119, J. LiLrod, Marszałkowska 118; w F c t a a u l o Polska artnc.T* reklamy »Par«

gf(erska 8 , Wialkop. aganeya reklamy Gwarna 19; w WllSale 8 . Jntan Niemiecka 4, Jankowoki-iłiacwwtki,

UlaikaN; w e Lwowie 8 L Sokołowski, biuro dzienników H, Bucbstab, M. Brńck ; we Wiednie

B. Mat»», M. Duke* Hachf. Haasenstein et Yogler, H. Schalek, Bock (t Herifald, H. Braaa, J. Daaeanberg,

L M§aa!, OaeL Ajuteige Ge(. »lira« Wollzeile 18, »Ingea. Frani Jo§ef Kai 7, w B e r l i n i e »Ala« Kraofanitr.M.

WS%Ę Sfłani*dxrai i p n e h a s y pieniężne na prenumeratę i ogłoszenia przyjmuj« Administracya »Csasua

W L o n d y n i e Ageuca Harai Cbeapaide. WParyżu Agence Maras, Place d( la Baana.

Reklatubaeye n leopiecłętow a na nia podlegają opłacie pocztowej.

MbŚAw afleeptaconycls nie przyjmują się, Rękopisów nia swtM* nią,

Za każdą iialasę adrean doplaea «lęó(W Kk.

AtiHMi ««dbkśMfl I AdminlsLraeyl al. iw . TomenwO Cr. 81.

V«l» Br. 8§

1 of 4 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Download file

Download file

Deleting a comment

Advanced search

Suggest correction