Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 662 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

Ncr 83.

Cfcas wychodzi codziennie wieczór (wyjąwszy niedziele i dnie świąteczne).

Nnmer pojedynczy w Krakowie i we Lwowie kosztuje 10 centów.

Prenumerata wynosi:

Miejscowa wKrakowie. .

, . rocznic złr. 2 0 — kwartalnie złr. 5

miesięcznie złr. 2

.21

Kraków 13 Kwietnia — Piątek.

Rok 1866

’__

we Lwowie

,..

P o c z t ą w państwie Anstrynckićm

do Prns ........

j, Rzeszy niemieckiej .

BFrnucyi i Anglii . .

n Włoch i Szwąjcaryi

n Belgu .......

”2

tal. 17 sgr. 2

21.10

fran. 108

116

5c.25

tal. 4 sgr. 8

r5n10

frank.;27

u20

n2c.25

tal. 1 sr. IC

frank. 10

”^

r10

Listy z pieniądzmi przesyłane być winny franco do Administracyi ęCzAsu."

L is ty reklamacyjne

mezapieczetowane, nie ulegaj§ frankowaniu. - L ist o w nief^ankowanych nie przyjmuje sie.

CZAS

Prenumerato prayjinują:

W Krakowie: Bióro Administracyi ,,Czasu" w Rynku pod L 39 w .o . . .

tudzież wszystkieUragTp^ztoweau^kfe.UP’K,rchmayera na do,e’

Ogtoszenia (inseraty) wszelkiego rodzaju, przyjmnją sie za opłata- nd w !e , .

....

jednorazowe umieszczenie po 8 centów, za następne po 5 centów, oraz za imłno?

po 30 centów od każdorazowego ogłoszenia P ^

steplowć,

b , .....

......

.....

w wleaniu, w HambureafT

i w Frankflircie nad”Menem"pp.Haasenstein i Vogler - w Berlinie p. A . Relemeyer- w Frankfur|e?

nad Menem p V L. J)aube V Comp.

w Lipsku p. Henryk Łngler - w Wrocławiu p. ,/cafe.

et Sammghausen.

R ę k o p i s m a nadsyłane Redakcyi, nie zwracają się i niszczone będą.

Kraków 12 kwietnia.

Prusy żądają reformy Bundestagu. We

dług postawionego przez gabinet pruski w

Frankfurcie wniosku, reformę tę zaprowa

dzić ma zgromadzenie reprezentantów, z po

wszechnego głosowania w całych Niemczech

powstałe. Nowy to krok ku urzeczywistnie

niu powszechnych wyborów w całćj Europie

dążący .

Gdyby wniosek taki postawiony był w

innej chwili przez mocarstwo pierwszego

rzędu, upatrywaćby w nim wolno było je

dno więcej z usiłowań na kolei, którą po

stępuje duch czasu. Miałby on całkiem inne

znaczenie niż to, które z powodu obecnych

przybiera okoliczności. Byłby dowodem, że

nie chodzi o wojnę i znane do niój powo

dy, ale o przewagę opinii publicznój w po

litycznych stosunkach. Dzisiejszy prąd ogól

ny idzie w kierunku coraz bardzićj wpro

wadzającym udział mas do władzy. O tem

wątpliwości być nie może dla śledzącego

głębsze następstw a nietylko wypadków, ale

wszelkich zmian iak z góry jak z dołu idą

cych. Nieraz już wskazywaliśmy i zastana

w iali się nad owym pochodem niejako zwy

cięskim, choć pozornie powolnym, mas do

władzy, który niekiedy lida się opóźnić,

lecz ani mu zupełnie przeszkodzić, ani go

nawet całkiem zatrzymać nikt już nie zdo

ła, bo go prowadzi i wspiera siła natury

rzeczy. Powołane są do tego pochodu na

przemian to same przez się, to przez rzą

dy. Zdawałoby się, jakby masy stać się

miały narzędziem opatrznem, tak dalece

każdy na nicli opierać się pragnie. I być

może, iż się niem staną, jeżeli dojdą do

władzy uorganizowane; w przeciwnym razie

możnaby w tem widzieć karę. Formą, jaką

ten ruch mas przybiera, są zwykle wybory

powszechne. Nie idzie o to, aby je odsu

wać, lecz aby im nadać organiczną podsta

wę, aby wybory powszechne stały się wy

razem zorganizowanćj a nie liczebnćj spo

łeczności. Nową więc podstawę wyborom

powszechnym koniecznie nadać przyjdzie, bo

cytra dostarczyć jćj nie może, a klasy do

starczać przestały; trzeba zaś, aby wybory

powszechne zatrzymały swoją cechę i isto

tę w powszechności leżącą, a nabyły orga

nizacyi, któraby ich wyraz rzeczywistym

wyrazem społeczności uczyniła.

Lecz napróżno nad znaczeniem podobne

go ze strony Prus kroku dla całych Nie

miec zastanawiać się w tej chwili. Inne cał

kiem przypisują mu w ogóle znaczenie, u

ważając wniosek pruski za maszynę wojen

ną. A ustrya odwołuje się do Bundestagu,

uw ażając sprawę Księstw za kwestyę nie

m iecką i w najwyższej władzy związkowej

naturalnego jakoby rozjemcę w obecnym

sporze. Prnsy utrzymują, że sprawa Księstw

tyczy się tylko Prus i Austryi jako mocarstw

w abstrakcyjnem icli znaczeniu od sfery

państw związkowych Niemieckich. Nietylko

nie uznają przewagi Bundestagu, lecz nieu

zuanie to popierają żądaniem reformy. Wnio

skiem swym stojącym n a ^najobszerniej

szej podstawie," że użyjemy wyrazu w r.

1848 w modzie będącego, chcą pozyskać,

jak się zdaje, stronnictwo liberalne w Niem

czech a oraz stronnictwo jedności niemie

ckiej, bo oba trzym ają się razem. Lecz tru

dno mniemać, że tym pozorem liberalizmu

da się stronnictwo to ułudzie, zwłaszcza dla

tego, że wniosek od Prus wychodzi. Nie

dał hr. Bismark rękojmi swego liberalizmu

w Prusiech; zapewne, źe nierównie łatwiej

wystąpić liberalnie w Niemczech, ale czy

można wnosić, żeby tym krokiem opinię pu

bliczną w Niemczech na swoją przeciągną,

stronę? Wniosek ten nie sprawi, aby poli

tyce hr. Bismarka zjednać popularność w

Pi’usach. Co większa, właśnie owa podsta

wa wyborów powszechnych, gdyby jej za

wierzono i przestano w niej upatrywać ma

szynę wojenną, odstręczyłaby w Piusach

właśnie owo stronnictwo ultra-zachowawcze,

na którem się dotąd lir. Bismark opierał,

a które, aż nadto wiadomo, całkiem je st tćj

zasadzie przeciwne.

Z resztą reforma Bundestagu tak rady

kalna jak ta, którą wniosek piuski zdaje

się zamierzył, nie da się przeprowadzić do

rywczo, zwłaszcza z Bundestagiem, gdzie

najprostsze sprawy w nieskończoność się

przeciągają. Jakiekolwiek będzie postano

wienie Bundestagu w wywołanych ad hoc

rozprawach, nie można przypuścić, aby zre

formowany Bundestag miał wziąść udział

w toczącym się sporze, o którego rozstrzy

gnienie napierają Prusy. Jakże więc w tym

kroku nie widzieć usiłowania zbliżenia się

do polityki tego państwa, które się stało

niejako rzecznikiem zasady wyborów po

wszechnych w Europie? Czy Francya sta

nie po stronie Prus w sporze jej z Austryą,

dla tego, że hr. Bismark zażądał w tej chwili

wyborów powszechnych dla całych Niemiec?

I’tu nam się wydaje, że rachuba łatwo o

mylić może. Trwamy przy daw’nej polityce

francuskiej, której, nie widzimy dotąd, aby

Napoleon III opuścił, a która nie upatruje

w jedności Niemiec korzyści dla Francyi.

Przyzwyczaił Cesarz Francuzów Europę do

sądu o wytrwałości, z jaką zwykle przy o

branym raz kierunku swej polityki obstaje.

Zmienia go tylko jak każdy głęboki poli

tyk wobec zmieniających się wypadków.

O ile wiadomo, zapowiedział neutralne za

chowanie się w spraw’ie Księstw . Zapewne

będzie oczekiwał wypadków, a zw’łaszcza

następstw owego ze strouy hr. Bismarka żą

dania wyborów powszechnych.

KORESPONDEN(]TA CZASU.

W iedeń U kwietnia.

—

r. Przedewszystkiem winienem objaśnić po

m yłkę co do wniosku frankfuitskiego o którym

wam wczoraj donosiłem. W ersya wam udzielona,

na giełdzie i w redakcyach dzienników powszech

nie uw ażaną była za niewątpliwą. Późno wieczór

otrzymany dopiero telegram o wniosku pruskim,

zupełnie tu niespodziewany, wywiódł wszystkich

z błędu. Krok ten ze strony Prus uważają tu nie

którzy za oznakę pokojową, giełda powitała

ją ogólną podwyżką i świat handlowy wolniej

oddychać zaczyna. Dość powszechnem j e st m nie

manie, że gabinet berliński zamierza! wystąpieniem

swoim nie tylko sparaliżow ać usiłowania Anstryi i

państw średnich co do reformy związku w duchu

planów z r. 1863, ale nadto zabezpieczyć sobie

wygodną drogę w razie odwrotu w wojenuej swo

jej polityce. Jeżeli oba mocarstwa nie rozbroją

się w krótce, Prusy zdecydować się będą mnsia

ły na poddanie się lub nienzuaoie sądu austra

galnego, a więc na pozostanie lub wystąpienie ze

związku. Ostatnie przypuszczenie po wnioskn o

negdaj postawionym upada samo z siebie, posta

wiwszy bowiem poniekąd na kartę swój honor w

tej spraw ie, trudno byłoby Prusom nstąpić, zostawia

jąc swój wniosek na łasce niezbyt im przychylne

go ogółu państw związkowych, bronić go przeto

będą mnsiały, a przeto pozostać w Rzeszy. Przy

pnszczają, żc br. Bismark będzie się starał wy

winąć się sądowi, i w tym cel’ na ostatnią notę

austryacką uprzejmą i przychylną udzieli odpo

wiedź. Obiecawszy demobilizacyą i skłoniwszy

w ten sposób Austyą do cofnięcia swych wojsk

z nad granicy, rząd prnski z łatwością uczyniłby

sąd anstragafny zbytecznym. W przeciwnym r a

zie, Austrya prostą większością głosów, któremi

bez zawodu w Bnndestagu rozporządza, zmusi

Prnsy do bezwłocznej decyzyi. W Berlinie, nicby

przeto nie bylo nadzwyczajnego, gdyby wobec tej

ewentualności chwilowo przynajmniej pozory po

kojowe wzięły górę na aworze króla Wilhelma.

Zgadzają się ż tem przypuszczeniem i inne oko

liczności, o których donoszą z Berlina, a które

z resztą nie mają ża-dnej wagi.

Parysa 8 kwietnia.

Constitutionnel i Pays dały wyjątki z broszury

,, Spór austro-pruski" przypisywanej ambasadzie

suistryackiej. Uczyniły to z zastrzeżeniem, że nie

dzielą wszystkich zdań tej pracy a Pays z uwagą,

że ona wszystkiego nie mówi. O broszurze ,,Na

poleon III i Prusy", do której pobudkę dala amba

sada pruska, nic one nie piszą. Jak Rosya posłu

guje się Emilem Girardinem, ta k Prusy panem

Nefftzerem, redaktorem Tómps. P . Nefftzer należał

do redakcyi ostatniej brosznry, i dla tego to rze

czone pismo ma obszerniejszy i europejski pogląd

na rzeczy. Czy ten pogląd odpowiada znpełnie

widokom dworu berlińskiego? Tenm tntaj bardzo

nie wierzą. P rusy robiąc swe interesa, opierają

się zwykle to na liosyi to na Francyi; dwór

Hohenzollernów je st zręczny do podobnej roboty, bo

ma kark giętki. Ale dziś wypada mu się przerzu

cić stanowczo i bezpowrotnie na stronę Francyi,

z korzyścią dla Szlczwikn, ale bez jedności nie

mieckiej; a taki układ nie zdaje mu się być do

statecznym. Francya nie daje mu nic więcej, stoi

po stronie Austryi, nie dopuszcza przymierza pru

sko-włoskiego, i ezeka. Ukazanie się dwóch bro

szur w Paryżu słnży za dowód, że kwestya niemie

cka zależy głównie odFrancyi, ii e jeżeli wybuchnie,

wojna stanie się enropejską. Jak dotąd, Francya

nie robi przygotowań. Pogłoska, t e Cesarz ukła

da już plan wojny z marszałkiem Niel, jest myl

ną. To jest tylko pewna, że sztab główny dostar

czył Cesarzowi map dawnych wojen prusko-au -

stryackich, z treściwemi objaśnieniami. Prusy mają

we Włoszech ogrom ajentów i posyłają tam księ

cia Adalberta, swego admirała; ale nic nie wskó

rają. Wiktor Emannel nie odważy się na działa

nie przeciwne polityce francuskiej. Włochy ścią

gają z mórz odległych swe okręty, ale nie kon

centrują ich. Jeżeli wystąpią bez Francyi, to z An

stryą. Cesarz podał w tym względzie plan, na

który Włochy nie śmią się odważyć. Prawda, że

bez Francyi przymierze Włoch z Austryą jest

niemal niepodobne.

Hr. Arese, osobisty przyjaciel Cesarza, mieszka

w Tuileryach.

Wczoraj Cesarz z Cesarzcwiczem i księciem

duńskim odbył rewią jazdy w parku Bulońskim.

Za Cesarzem przybyła konno Cesarzowa. Był to

przegląd wspaniały. Okrzyki wojska były baczne

życzliwe. Nie widziałem nigdy w orszaku c esar

skim tylu oficerów zagranicznych, mianowicie nie

mieckich. K siążę duński miał odebrać obietnicę, że

Szlezwik nie niemiecki zostanie wrócony Danii.

Cesarstwo mają dać bal dla księcia.

W ykiyw a ją się tajemnice ostatniej konferencyi.

Była ona żywa, z przyczyny, że bar. Budberg n

pierał się przy rozdziale Rumunii, i że dał do

zrozum ienia, iż może konferencyą opuścić. Kon

ferencya miała uchwalić staranie o utrzymanie

status quo i nieinterwencyą; a w razie zamętu

w Rnmunii, intcrwencyą samej Turcyi. Sprawa ta

długo się przeciągnie; a tymczasem Cesarz posy

ła do Bnkarestu w misyi nadzwyczajnej barona

Davril, poddyrektora ministerstwa spraw zagrani

cznych i autora jednego artykułu w Revue des Deux

Mondes, w którym wykazywano niesłowiańskość

Rosyi. P. Tillos powróci do Paryża, jako niedo

stateczny.

Nie wiadomo co się stanie, ale Francya dotąd

tak pokojowa oswaja się z myślą wojenną, i kto

wie, czy nie przyjdzie czas, iż pokaże się niecier

pliwą, upatrując swą szkodę w czekaniu aż woj

na wytoczy się na płaszczyznach Rumunii. Ugo

da a raczej decyzya Napoleona III, na mocy któ

rej a rmia franc uska zostanie nieodwołalnie ścią

gniętą z Mexyku w trzech terminach, sprawiła tn

dobre wrażenie, i tem lepsze, że to nie zaszkodzi

Cesarstwu mexykańskiemu. Położenie Maksymilia

na Igo stanie się trudniejszem, ale nie będzie nie

bezpiecznem.

Senat i Ciało prawodawcze rozprawiały tego

tygodnia o sprawach fachowych, które nie obcho

dzą zagranicy. Przyszłego tygodnia nadejdą roz

prawy o powołaniu rekrutów, które Btaną się mo

że politycznemi. Z okazyi tych rozpraw rząd wy

tłómaczy zapewne sprawę meksykańską. W Ciele

prawodawczem sala konwersacyjna jest ożywioną,

ale nie tyle z powodu kwestyi wolności, co kwe

styi wojny. P. Rouher zapewnia, że wojny nie bę

dzie.

—

Mówią znów o przyjściu do władzy ks.

Persigniego i p. Cherrean prefekta lyońskiego.

Zwróciło tu uwagę, że dwór petersburski przy

wdział żałobę po królowej Maryi Amalii. Je st to

krok zrobiony ku Orleanistom tiers-p a rti, wolno

ści itd. Napoleon IU sta ra się oszczędzać Rosyą i

w razie wojny zlokalizować takową w Niemczech,

ale s ą położenia fatalne. Orleaniści odgrywają dziś

tę samą rolę co Legitymiści w rokn 1815 i po

r. 1830. Legitymiści czując, że są partyą umarłą,

bo bez pretendenta, zamieniają się w rodzaj Jako

bitów, ograniczają się na obronie Rzymu i religii,

i dla tego organa icli są przyjażniejszc dla Polski.

Legion rzym ski uda się z Antibes do Rzynni

dnia 15 czy 20go t. m. Skład jego nie ma być

zły, i oficerowie francuscy uzupełnią korzystnie

jego organizacyę.

Kzyin 7 kwietnia.

Dnia 3 b. m. przeszło 400 Francuzów należą

cych niemal wyłącznie do stronnictwa legitymi

stowskicgo złożyło Ojcn św. adi;es, który odczy

tany mn został przez księcia Rohan Chabot.

Brzmiał on jak następnje:

,,Ojcze !”Hvięty ! Francya, której chętnie nazy

wamy się synami, kładła zawsze na czele chwa

lebnych tytułów swoich najchwalebniejszy tytuł

najstarszej córki rzymsko-katolickiego apostols

kiego kościoła. Winy jej, jeżeli jakowe popełni

ła, okupione zostały srogiemi nieszczęściami, i

rzec się ośmielamy, miłością coraz serdeczniejszą

i mądrzejszą. Miłość ta, która przeszła nienaru

szona przez wszystkie cbrześciańskie wieki po

mnożyła się jeBzcze na uroczyBty widok twych

cnót i twych cierpień. Wiemy, iż serce twe bije

dla F ra ncyi, ileż to serc tamże bije dla ciebie!

Nie wabaniy się twierdzić, iż wuiosek naszych

izb jest tylko słabym odgłosem uczuć naszego

kraju, którego wola nie może być zaniepoznaną

i nigdy nią nie będzie.

, Ojcze święty! jakiemiby nie były cierpienia,

które ci przyszłość gotuje, przychodzimy wszyscy

w imieniu naszych rodzin i ogromnej większości

naszych rodaków oświadczyć tu uroczyście w przy

tomności Boga i twojej, któryś jest Jego namie

stnikiem, iż miłość i przywiązanie katolickiej

Francyi nie wygasną nigdy, iż zawsze będzie

czuwała nad twoją osobą i nad tym tronem, na

którym zasiada owa doczesna władza, o której

wyrzcczono z taką powagą, iż ją wieki stworzy

ły, i że stworzenie ich jest dobrem. T ak zaiste,

zawsze katolicy francuzcy będą uważali twoją

sprawę jako sprawę wiary, sprawiedliwości, ho

noru, jako sprawę także oświaty i prawdziwej

wolności.

,,Racz Ojcze Święty pozwolić nam, ażebyśmy

po cudownych uroczystościach, którym byliśmy o

becni, złożyli u stóp Swiętobliwości Waszej naj

gorętsze życzenia, byś piastował jeszcze przez

długie lata tę potrójną koronę, z której kosztem

krwi naszej chcielibyśmy wyplenić ciernie, i racz

nam udzielić twego apostolskiego błogosławień—

Część literacko - artystyczna.

LAMPA ŚWIĄTYNI

przezAutora:I’abloli.

ŚWIECI.

W głębi Pirenejów niedaleko gra nicy hiszpań

skiej stała kaplica zbndowana na górze zwanej

Górą Maryi. Architektura kaplicy nie miała w so

bie nic osobliwego; był to budynek skromny, a

le trwały, sięgający bardzo odległej starożytności,

Wewnątrz jednak była bogato ozdobna: ołtarz

błyszczał od śrebra, a ściany przybytkn okryte

były drogiemi wotami, zawieszonemi na pa mią

tkę łask licznych, które pobożuość mieszkańców

przypisyw ała wstawienuictwu Matki Boskiej pa

tronki tego miejsca.

Kaplica rzeczywiście miała sławę w okolicy,

miano ją w wielkim szacunku i stała się celem

licznych pielgrzym ek.

Na ołtarzu stało bogate Cyboryum, a cokolwiek

za niem statu a N ajświętszej Panny Niepokalanie

Poczętej, trzymającej na ręku swe boskie Dziecię;

posąg ten był ruarntmowy, w stylu starożytnym,

prawie naturalnej wielkości. Przypatrnjąc się mu

we duie, można było spostrzedz od razn, że to ar

cydzieło sztuki, ntwor wysokiego natchnieia. Nic

bardziej łagodnego i słodkiego nad wyraz twarzy

Matki Boskiej, nic bardziej pociągającego i w spa

niałego nad oblicze małego Jeznsa.

W pośrodku przybytkn przed ołtarzem wisiała

lampa srebrna, świecąca dniem i nocą, według

zwyczajn przyjętego po katolickich kościołach i

kaplicach. Nie pamiętano aby kiedy zagasła, na

wet podczas najburzliwszych nocy, gdyż poboż

ność okolicznych mieszkańców dostarczała obficie

najczystszej oliwy do utrzymania w niej światła.

Dla wielu było to nawet przedmiotem bardzo

pilnego starania, gdyż lampa była zarazem la

tarnią i przewodnikiem podróżnych podczas no

cy. W tym celu umieszczono ją w taki spo

sób, aby światło przebijało się przez okno będą

ce ponaddrzwiami kaplicy, i aby bylo widziane

z daleka.

Drożyna prowadząca od kilkunastu wiosek do

głównej drogi idącej doliną, przechodziła w bli

skości kaplicy. Ścieżka ta nierówna i wązka,

biegła po spadzistości góry ponad przepaścią;

podróżny mógł śmiało iść nią naprzód, dopóki

widział przed sobą światło z kaplicy; alejaktyL

ko światło nikło poza skałami powinien natych

miast był zwracać na prawo i schodzić bez bojażni,

gdyż po tym punkcie przepaść zamieniała się na

łagodną pochyłość prowadzącą do głównej drogi.

Przepis ten był tak pewny, iż nie pamiętano, a -

by jakikolwiek wypadek zdarzył się na tej ścież

ce. T akto ów piękny symboliczny obrządek re

ligijny oddawał zarazem nsługę ludzkości. Takto

ołtarz Pański słał swe światło daleko, dla oświe

cenia przykrej i ciemnej dróżyny (przykrej i cie

mnej niestety! jak droga życia); a myśl samotne

go wędrowca biegła przed tron ziemski misty

cznego baranka wskazany światłem lampy, a ra

czej przypominała mu dobroczynne oko Opatrzno

ści, które rznca promienie Bwego światła na na

szą smutną drogę życia, aby nam dodać męztwa

i być przewodnikiem w podróży.

Kaplica powierzona była pieczy Pustelnika ka

płana, który mieszkał tuż obok w skromnym dom

kn i zaspokajał potrzeby duchowne tej okolicy,

zbyt oddalonej od parafialnego kościoła.

Przy drodze, o której mówiliśmy, może o trzy

ćwierci mili od kaplicy, leżała jedna z tych bie

dnych wiosek, które wśród gór napotykać się da

(ją. Mieszkańcy tej wioski, utrzymywali się po

Iwiększej części z pracy w okolicznych lasach jako

drwale. Pomiędzy domkami składającemi tę wio

skę, jeden wyszczególniał się przez swoją czy

stość choć był tak ubogi jak inne; a młode mał

żeństwo, które tu mieszkało odznaczało się tak

pracowitością, jak cnotami i szczęściem, któ

rego używało. Podczas kiedy Piotr pracował

wytrwale w górach, żona jego Anna siedziała przy

kądzieli, od której odrywały ją tylko zajęcia go

spodarskie; a obok niej bawiło się ich jedyne dzie

cię, nie mające jeBzcze lat trzech, a jednak jnż da

jąc e oznaki przyszłych cnót swoich. Córeczka o

trzym ała na chrzcie imię Maiyi, jak ponajwięk

szej części otrzymywały dzieci nrodzone tutaj pod

opieką kaplicy stojącej na Górze Maryi. Dziew

czyna była rozkoszą rodziców, gdyż do wielkiej

żywości umysłu i wesołości łączyła nadzwyczaj

ną słodycz charakteru i czułość serca. Można więc

sobie wyobrazić z j a k pełną miłości staranuością

rodzice śledzili najmniejszego jej poruszenia.

Jednakże w tym właśnie czasie, w którym po

wieść nasza m a miejsce, spostrzegli rodzice, każ

de ze swej strony, pewną zmianę w jedynej córecz

ce; oczy jej zaczęły tracić wrodzoną żywość, by

strość pojęcia, poczęła słabicć. Przez jakiś czas

żadne nie miało odwagi udzielić drugiemu swoich

spostrzeżeń; ale w krótce potrzeba bylo koniecz

nie uciec się o pomoc do lekarza, gdyż dziecię

bladło i szczuplało coraz więcej, a siły jego ni

kły widocznie. Wyczerpnięto wszystkie zasoby

nauki — napróżno! Lekarz oświadczył, że chyba

tylko cud jede n może dziecięciu życie zachować.

Co za smutek dla rodziców! Boleść ich była

bez granic. Nie znajdując już żadnej pomocy na

ziemi zwrócili swe myśli z tcm większą gorąco

ścią ku niebn, którego i tak nie zaniedbywali bła

gać od pojawienia się choroby. Jednego więc

jesiennego wieczora nieszczęśliwi rodzice, ze zła

mancm od bolości sercem, postępowali zwolna

ścieżką, którąśmy opisali, kierując swe kroki ku

Górze Maryi. Matka niosła n a ręku swój ciężar

drogi, w rzeczywistości jedn ak lżejszy daleko od

tej boleści, którą było obciążone jej Berce. Była

to jej cbora córka, obwinięta troskliwie pomimo

czasu ciepłego.

Było jeszcze widno, skoro przybyli do kaplicy;

znajdowało się tam kilku wieśniaków, którzy wra

cając od pracy, wstąpili według zwyczajn do

świątyni. Drzwi były otwarte, przez nie dosta

wało się do przybytkn zachodzące wspauiale słoń

ce, i ozłacało promieniami swemi obrazy, wota i

srebrne ozdoby ołtarza. Zdawało się, źe to była

stwa, rękojmi i godła błogosławieństwa Pań

skiego-"

Papież odpowiedział:

,,Uroczystości wielkanocne są zawsze dla kato

lików dniami osobliwej pociechy, i przez to j e

stem podwójnie szczęśliwy, iż odbieram w tej

chwili od was świadectwa przywiązania do ko

ścioła świętego i współczucia dla Stolicy Sw.

r Francya Dyła zawsze w pierwszym rzędzie

narodów odznaczających się synowskiem przy

wiązaniem do katolickiej wiary. Od dwudziestu

lat jak zasiadam na tronie św. Piotra, nie prze

stawała dawać mi tkliwych dowodów swojej miłości.

Kiedy w czasie rozruchów zmnszony byłem opu

ścić wieczne miasto, miałem za towarzysza amba

sadora francuzkiego, którego przytomność zasła

niała mój wyjazd. Gdy później objąłem na no

wo rządy tego państwa, miałem znowu po prawi

cy jenerała francuzkiego, który został dziś mar

szałkiem Francyi.

,,Od tego czasu odbierałem ciągle świadectwa

żywego współczucia; obecnie nszczęśliwiony je

stem tą nową manifestacyą lraucuzką za niezbę

dnością doczesnej władzy. Świadectwa tc wzru

s zają mię, nie iżbym się osobiście radował, że

jestem królem. Serce Papieża niedostępne j e st

Idla npłynnych marności tego świata. Ale cieszę

się przeto, iż gdyby najwyżsi pasterze nie nży

wali swobody działania na ziemi całkiem nie za

wisłej od wszelkiej innej zwierzchności, nie mo

gliby sprawować swej władzy duchownej.

,Lubo niektórzy mniemają, iż to państwo mo

że być nszczuplonem, ufam w zwycięztwo wiary,

sprawiedliwości i prawa. Bóg tak cbcc! Dla tego

spodziewam się, iż będę mógł spełniać tutaj na

dal posłannictwo apostolskie, które_ powierzyć ra

czył następcom ś. Piotra

nZrcsztą, nie tylko że Francuzi pojedynczo wy

zuają przywiązanie swe do sprawy papiestwa, ale

rząd, przedstawiciele narodu francuskiego uczy

nili podobneż oświadczenia.

,,A teraz poddajmy się woli Bożej a przede

wszystkiem podziękujmy Bogu za pociechy, jakie

nam zdarza. Mówię wain: p a r vobis, Kiedy po

kój gości w sercach, błogi wpływ jego wnet się

czuć daje. Niech więc pokój Boży będzie z wami,

niech będzie z jeduostkami, z rodzinami, z ludami.

Zadowolenie to wewnętrzne z góry tylko spływać

może. Odprawiając przed chwilą mszą ś,, widzia

łem , iż Apostołowie zgromadzeni byli po śmierci

Chrystusa Pana, i że złamani boleścią i trasun

kiem, wahali się względem drogi, jaką im obrać

wypadało. Lecz^ oto zm artychwstały Zbawca zja

wia się im i powiada: Pax vobis. Ja Jego Na

miestnik nie zdołałbym w tej chwili właściwszych

zoaleść do was wyrazów. Pokój want! Secura

mens est jug e convivium. Spodziewam się, iż Bóg

wam ześle teu dar nieoceniony. Ufam, iż go nie

odraówi także tej biednej Italii, która jest mi tak

drogą a którą trnją obecnie najoplakańBze nauki.

Kończąc zaś powtarzam wyraz święty streszcza

jący wszystkie me życzenia: P a x v o bis!u

Adres, jak widzimy, zawierał naganę dla wnio

sku Izb; był on opozycyjnym. Papież nie mógł i

nie chciał odpowiedzieć w tym samym tonie. Po

łożył owszem nacisk na wdzięczność sw ą dla rzą

du, n a dobre jego zamiary. Legitymiści nic spo

dziewali się nigdy, iż Ojciec ś. wobec nich z o

broną rządu wystąpi. Odpowiedź papieska była

dla nich porażką. Wielkie zatem niezadowolenie

okazali z przemówienia papieskiego. Mowa Ojca ś.

bardzo przychylnie przyjętą będzie w Paryżu.

Ouegaaj p. Dumortier deputowany belgijski i

przywódzca stronnictwa liberalno-katolickiego w

Belgii, złożył Ojcu ś. wizcruuck jego przez Gal

!aita, arcydzieło tegoezesnego pędzla zakupione

przez katolików belgijskich dla ofiarowania go

Papieżowi. P. Dumortier odczytał przytem. adres

bardzo dł ugi, w którym przypomina liberalizm

Ojca ś. na początkn panowania, wychwala pier

wsze kroki, jakie wówczas nczynił, twierdzi, że

jeżli się cofnął na tej drodze, było to winą re

wolucyi, i sławi jego osobę. Papież odpowiedział,

nzDając całkiem pierwszą część historyczną adre

su; dodał wszakże, iż przyjąć nic może zaszczy

tnych wzmianek dotyczących siebie, że był tyl

ko narzędziem, drewnem w ręku Opatrzności, ró

szczką Mojżeszową, która będąc przez się gałę

zią tylko i drzewem, cuda jednak czyniła w ręki

-mmmm

uroczysta chwila, w której Najwyższy zasiadłszy

na tronie daje posłuchanie; przybytek, w którym

król królów był istotnie obecny, zdawał się być

wspaniale oświetlonym, jakby dlatego aby słuchać

śpiewu serc wdzięcznych i rozlewać obfite sk a r

by swoich błogosławieństw.

Kaplica przedstawiała natenczas czarujący wi

dok. Ci wieśniacy na klęczkach, zaledwie mogą

cy znieść blask promieni słonecznych odbitych

od srebrnego Cyboryum, byli w tej chwili odzia

ni daleko wspanialej i piękniej niż najbogatsi

potentaci Wschodu. Złocisty pędzel niebieski u

stroił icb wieśniaczy ubiór, otaczał jakby anreolą

ich głowy i rozlewał strumienie chwały po ich

promieniejących twarzach i zwilżonych oczach,

zwróconych kn boskiej IBtocie, przed którą w sz el

ka ziemska chwała mnsi się ukorzyć. Organ o

dezwał się poważnemi tony i wszyscy zjednoczy

li się w prostym ale przejmującym śpiewie.

W tej to właśnie chwili Piotr ze swoją żoną

przyszli do drzwi kaplicy, a instynktem wiedzeni

zatrzymali się oboje, jakby niezdolni byli iść da

lej. To światło promienne, ta atmosfera błysz

cząca zlotem, te szczęśliwe spojrzenia, te rozlega

jące się tony, nie przypadały do nastroju ich n

cznć, nie były zgodne z usposobieniem ich serc

znękanych. Oni przychodzili błagać litości, miło

sierdzia i pokoju.

Wkrótce jed nak zawstydzili się niejako oboje

tego braku odwagi; a używając przywileju, jakie

go nczueie religijne udziela tym, którzy są w smut

ku, posuuęli się aż do stopni, po których się przed

ołtarz wchodziło. Matka złożyła na tych stop-

1 of 4 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Pobieranie pliku

Pobieranie pliku

Usuwanie komentarza

Wyszukiwanie zaawansowane

Zgłaszanie błędu