Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 645 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

Nr. 311

C*ny ogłoszeń za 1 mm. wysokości i

Zwyczajne

.......................................................... zp _ 15

Nekrologi

....................................................... .....

Nadesłane

...........................................................

.4q

Gospodarcze i k o m u n i k a t y ........................... 50

pierwszastrońa

,;o

Tabelaryczne— cyfrow e

Drobne 15 gr. za wyraz. Posz.uk. pracy 8 gr.

Redakcja rękopisów n ie zwraca.

Ostatnia strona ogłoszeń posiada . . .

10 szpalt

Wszy stkie i n n e ........................................... ........

Redakcja rękopisów nie zwraca.

Niedziela, 11 Listopada 1934 r.

ffr,leftTt%iC *« « ste w«

nai»cnna flat4wką.

Rok LXXXVI

5.—

8—

W A R S Z A W A : Redakcja: nl. Szpitalna 1. Tel. red. 284.66, - 630.54, - 277.88. Tel. adm. 649.04.

KRAKÓW: Redakcja: nl. św. Tomasza 32, telelon 100-50.

Prenumerata miesięcz(na:

Z odnoszeniem

s»»,»»ał.

Z przesyłkę pocztową,

j ’»»

Zagranicę z przesyłkę pocztową

Zmiana adresu

»»»»»»» ,,

.50

Cena egz. 20 gr.

Konto P. K. O. 400.404.

Reklamacjo niezapieczątowans nie ;podlegają

opłacie pocztowej,

16-lecie Niepodległości

Dzisiaj u:plywai 10 lat od chwili, gdy po stu

letniej :przerwie znowuż zatrzepota;j sztandar

polski na Zamku ;Królewskim w ,Warszawie

i Wawelu. 16lat! To już okres równy życiu pór

pokolenia. To ju ż okre s ;dłuższy, :niż egzysten

cja Królestwa Kongresowego. To już okres, k t ó

r y nadaje się do pró,by syntezy.

Te ezesnastolecie było ,burzliw’ e.

Wojna i

walka o nasz,e gra,nice w ypełniły pierwsze la

ta naszego Niepodległego bytu. Praca pokojo

wa - a o tej chcemy d’zisiaj w pierws;zym rzę—

Wzie,pisać - wypełniła zaledwie 12 lat, nie 16.

\V tej pracy !pokojowej, jedna zdobycz rzuca

(się przediew;szy,stkiem w oczy. Oto d oko n a liś

my zespolenia: naszych trzech dzielnic, a nawet

pięciu, albowiem należy uwzględnić, że Śląsk

żyt życiem cd Poz;nańskiego i Pomorza od!ręb

nem, a ró w nież nasze :dz:i!sie(jsze K re sy A\schod

nie znajdywały się w ’warunka,ch odmiennych,

liiż -Kongresówka. U zarania naszej państwo

wości na:s,ze dzielnice m ówiły różnemi’ języ

kami prawnem i, p oli’tyc,znemi, gospoda-rozemi,

obycza,jowem,Ł — łączył je tylko ten ,sam pł:o

mienny patrjotyzm. Dzisiaj te rzeczy się skoń

czyły. Nie brak wśród nas ludzi już dóroslych,

którzy kole(jno st-udjowałi i pracowali w Kra

kowie i Wars;zawie, w Poznaniu i we Lwowie,

w Katowicach i w :Wilnie. Młody pomorzanin

nie odczuwa w’cale swej odrębności w !stosun

ku dlo Podhalanina. Ten rezultat został osią

gnięty kosz;tem ńadlmiernego centralizm u, ko

sztem wy marcia: szeregu cennych tradycyj, oby

czajów ,cnót lokalnych. Tb ,prawd,a. K:oszt jest

wysoki. Ale się opłacał. Dopiero patrząc na in

ne ,,nowe" państw,a!, k tó ry ch j,ednolitość jest

wciąż zagrożona przez separatyz,my dzielnico

we, możemy zrozumieć, jak olbrzymim dorob

kiem jest scałkowanie się nasze(j Ojczyzny.

Usunięcie odw"ro-tnej strony tego medalu, t. j .

usunięcie naszegoprzesadnego centralizm u bę

dzie możl:iwe w następnem pokoleniu, już zro

(l:zonem w Wioiue-j (Potoki, d’la :którego obaw y

0 :party:kularyzm dzielnicowy nie będą miały

żadnego znaczenia.

Zespolenie ,duchowe zaborów jest n,a:j,waż

n’iej,sze, ale również doniosłem jest ich ,zes;po

lenie materialne. Nasze ziemie z:bliżyły się do

siebie ’komunikacyj!nie, nauczyły się wzajem

nie uzupełniać gospodarczo. Zunifikowano w

znacznej mierze us:ta:wodaws,two, a d m inistr a

cję, sąd’ownictwo. Ujednostajniono szkolnic

two, przepisy podatkowe, w y miar s:prawiedli

wości. Z acie rają ,się dawn-e grani-ce pod;ziałów.

Zaciera się sama odrębność krajobba-zu w da

wnych dzielnicach. Nowe dzielnice naszych

miast są ws-zęd-zie podobne, czy to chodzi o

Gdynię, o warszawski Żoliborz, czy krakow"

ski Łobzów. Cala nasza młodzież do lat 20 nie

pamięta wogółe lat niewoli, całe po,kole-nie do

lat 30 zo-stało wychowane w s-zkołach i uniwer

sytetach polski. Ułatw ia to szanse znale-zienia

W’spólnego języka przez młodsze pokolenie i

un-iknięcia w przyszłości równie jaskrawych

konfliktów, jak te, które rozdarły na wrogie

sobie obozy gene-rację poprzednią.

Potrafiliśmy stworzyć w ciągu tych 10 lat

wszystkie elementy,, bez których nowożytne

państwo nie może i:stni-eć: świetną armję, dy

plomacją, kadry naszego civil scrvice. Wyple

niliśmy w znacznej mierze analfabetyzm. U—

Czymy się cn ót gos:podarczych: oszczędności,

przezorności, zdrowej kalkulacji. Pomimo kry

zysu, Polska zabud,owuje się, pomimo ciężkich

Wąsów -przybywa* nam dróg i kolei-, pomimo

naszej bi-edy w’ybiliśmy w Gdyni wspaniałe

°kno na świat. Wreszcie nie da się zaprzeczyć

Ze w pewnym zakresie wzrósł ,n:awet dobrobyt

nias.

| **)ł;|t;

"lein,niemniej zadania, które nas jeszcze cze

kają, -są, więks-ze, n iż na-sz dotychczasowy -do

1°l’ek. Stoi przed nami olbrzymi problem za

gospodarowani-a PoLski, za,pew"nienia j e j do

brobytu.

Czeka nas najtrudniejszy problem

rozwiązania zagadnień mniejszościowych: w

*ym względzie nie zrobiono do-tychczas ,prawie

nic- Musimy horyzont naszej; kultury rozsze

17-yć i utrwalić, -

musimy nasze szkoły wyż

e*e pos-tawić na najwyższym po-ziomie nauko

wym, dostarczając im -po-trzebnych środków’ w

formi-e nowych katedr i zakładów ba-dawczych,

musimy wreszcie podjąć nieubłaganą w al

kę z. -anal:fabetyzmem, jako najgorszym szkod

111kłem, życia kulturalnego i1społ’ecznego. Mu—

SlnW da-lej w’ykończyć gm,ach naszej nawy

Państwowej: dos:tosować ko nstytucję i nasze

Piawó polityczne do istotnej s-ytuacji w kra-j-u,

*°rgtonizować d-emokra-cję na innych , ale zdro

wych i trwalszych podstawach, niż obecnie,

w-zmocnić ;poczucie praworządności, podnieść

poziom naszego życia politycznego, przyspie

s,zyć tętno n,aszej myśli, niejednej przywary

się -pozbyć, niejedno ,sobie przyswoić, niejed

nego się nauczyć. Te !zadania będą wymagały

i wysiłku i hartu, i odwagi, i ,rozumu. To, co

jed-nak -zdołaliśmy dotychczas zdzia-łać, po

zwała nam s-poglądać bez pesymizmu w przy

szłość.

- Zdobyliśmy, — d;zięki Dohialerskiemu czyno

w i łegjonów -pod wodzą Józefa; Piłsudskiego,—

bezcenny ;s:karb: państwową, niepodległość, od

zyskali!śmy wolność utraconą przed półtora

wieki-em* wskutek wewnętrznych ro-zterek, w

sk-utek egoi;zmu i brak-u państwowego poczucia

wśród w arstw wówczas rząd;zących, i zupełnej

dezorganizacji obro;ny narodowej. Ciężko od

pokutow,aliśrny za te błę-dy i braki! Ale nau;ki

stąd ;płynąoć nie -będą stracone -d’la ;Polski od

rodzonej. Nie istnieją j-uż żad-ne możliwości

d;l,a nowoczesnej Targowicy. Zjed(noczył się

naród w pełnej świadomości swoich przezna

czeń i swoi-ch obowi-ązków, i w yku w a swo!ją

przyszłość, w:s-pólnym wysiłkiem i wspólną

wolą.

Frcpe dli człony« rz;dn na Zamka

-Wczoraj; o godz. 9 wieczorem -p. ,Prezydent

R’zeczy pospolitej, z o k a z ji przypa-dającego dziś

świę-t-a niepodległości, pod-ej-mował na Zam ku

obiad-em członków rząd’u z p. prem-jerem prof.

Kozł(owsk’i:m na -czele.

Nuncjusz apostolski msgr. Marmaggi na Zamka

-Pan -Prezydent Rzplitej :przyjął wczoraj o 12

w południe n,a: ;sp-eajal-nej audjencji nuncjus-za

apostolskiego ks. Marmaggi*ego.

Lis!a odznaezoDycii w dnin Swifta Nispoilległośoi

,,Monitor Polski" z d,nia 11 listopada ogła

sza zarządzenie w ład z *naczel,nych nad,ające:

Wielką wstęgę orderu Odrodzenia Polski:

Za w ybitn e ;zasługi dla pań:stw:a Józefowi

Beckowi, m inistrowi ,sp-raw zagranicznych,

-z,a w y b itn e zas-ługi rm p o lu p,rac,y arty-s-tyc-z

nej Leonow’i Wyczółkowskiemu, ,artyśc,ie, ma

larzowi i grafikowi

Krzyż Komandorski z gwiazdą Orderu Od

rodzenia Polski:

-za zasługi w’ służbie wojs!kowej Alek-s:andro

w i Osiń-skiemu, gen-era-łowi dyw-izji,

:za w ybitn e -zasługi na -polu pra-cy w są-dow

ni-c:twie, Janowi Grzegorzowi Rzymo,w-skiemu,

prezeso:wi Sądu Najwyższego, dr. A rturo w i

Stanisł,awowi Sieradzkiemu, prezesowi Sądu

Naj,wyższego.

Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia

Polski:

Za zasługi na, ;polu admini-stracji państwo

wej Zygmuntow’i Jagodziń;skiemu, wojewod-zie

w S-tanisławowie.

’Za zas-ługi na pol-u pracy państwowej, w

d-zia-le służby zagranicznej Tadeuszowi Gwiaz

do-w’skiemu, w’ieedyr. d,ep. MSZ. Mic-hałowi

Mościckiemu, postowi n-adzwycz. i m.in. peł

nomocnemu R. P. w T-okio.

Za zasłu-gi w ,słu:żbie wojs-kowej generałom

Brygady Edmundowi Stanisławowi Knollo

wi, Włodzimierzowi Marjanowi Maxymoui

czowi-Raczyńs’kiemu, Atonłemu Szyllingowi,

dr. Józefowi Zającowi.

Za -zasługi na p-olu administracj-i Skarbowej

Włodzimierzo-w’i Baczyńskiemu, kie-r. departa

mentu min. skarbu.

Za zasługi na polu; pra-cy w sądownictwie

Wacławowi Dlouhy, dyr. biuira minis-terstwa

sprawiedliwości, Stefanowi Idźkowskiemu, sę

dziemu Na}w. Trybunału Adm.

Za zas-ługi w służbie państwowej Tade-u-szo

w i Piecew’iczow"i, dyr.

-depa-rt. Niaj-w. I-zby, K o n

tro li Mikołajow-i Zaw-ad,z;kiemu, prezesowi

okr. izby kontroli w Pozn-aniu.

Za zasług,i na -polu sztuki scenicznej Mieczy

sławow’i Frenklowi, ar’t. drama,tycznemu w

Wars-zawie.

Za zasługi na polu polskiej kultu ry m:u

zyc;znej Józe,fówi Hoffmannow i, artyście mu

i zykow"i i kompozytorow’:i w’ Fi;ladelf-ji.

Za zasługi na -polu pracy ustawodawczej

Romanowi Longch-am-ps de Berier, prof. uni

w’ersytetu Jana Kazimier’za.

Za zasługi na polu pracy publicznej dzien

nika-rskiej Win cenieniu Rzymowskiemu.

Za zasługi na pol-u pracy społecznej Zofji

Sz-lenkierówni-e, dyrektorce Wars«.

Szkoły

Pieięgir.

Za zasługi na polu pra-cy kompozytorskiej

Karolow’i

-Szymanow"ski em-u, kompozytorowi

w Warszawie.

Za zasługi ,na polu p,racy naukowej dr. Fio

rjanow"i Witoldow"i Znanieckiemu, prof. u n i

w’ersytetu ,poznańskiego.

Krzyże oficerskie otrzymałi m. in.: Mar}a

Jęd r z ejewieżow"a, Janina Prystoroa v a ,

prof.

Mieczysł:aw" Kotarbiński, -śp. Leon Gotlieb, Ka

zimiera lila-kow i ezówna, Jerzy Sza-niawski,

Karol Adwen-towicz, Wojciech Brydzińskł, red.

Mieczysław Obar-ski, red. K . Okuli-cz, red. FIo

rjan Śokoiow, dyr. K . Czerny, dr. Ferd,ynand

Świtalski, dr. Leon Puław’ski, pu-łk. Marjan

Buszyński, prof. B. St. Kalinow-ski, dr. Łopa

tow-.ski, pu-](k. Mi ilak, prof. E. Barttomiejeżyk,

śp dr. Jadwiga Młodowska, -pułk. Marjan En

glisch, pułk. inż. B. Fja-łkowiski, pułk. in’ż. T.

Karpiński, pu-łk . St. Maczek, pułk. Włi Pie

niążek, puł;k. H . Pomarańslki, pułk. M. Smo

leński, ,pułk. St. Sobieszczak, puł’k. J. Kw aci

szew’-ski, dyr. St. Markus, wiceprok. Ignacy

K-l-imek, dyr. St. Tor, -dyr. inż. Wł . Żukow’,ski,

dr. G. Szulc, nacz. E. Bielecki, nacz. K . Ro

le w icz , wic-ew’ojewod,a Soch-ański, ks. dzieka,n

J. Hum-pol-a, d-r. Anastazy Kcskowski, wicedyr.

E. Wojdak.

Krzyże kawalerskie otrzym ali m. in.: nacz.

WŁ Błażewicz, -ppułk. dypl. T. Tomaszewski,

dr. Antoni Kru-czkiewicz, dr. T . Wasung, dr.

H. I;g. Łubieński, śp. inż. K. Baliński, inż. Now

kuński, inż. J, Wiew-iórski, ikpt. Gedgowd, por.

WJ. Pomaski, inż. A. Ch;ramiec, red. J. Drze

wi-ecki ;red. E. Schreut, red. J. Chodak, red.

T. Kopeć, red,. Wanda Peł,czy’ńska, kpt. Zbig

niew Burzyń:s,ki, inż. Jerzy’ Drzewiec-ki, inż.

Czesław Fili,powicz, pp-u-łk. J. Krzyc7jkow.ski,

Marja Dąbrowska, Ma-rja Pawlikow’ska, Leon

Pc-mirows-ki, rektor T. Pruszkow.ski, Zofja Ka

mińsika-Trz-cińska, St. Drabik, śp. Lud. Czar

now’ski, A. Węgierko, Paweł Ow-erłło, M. Szpa

kiew icz, J. Warn-ecki, Boi. Przedpeł;ski,, red.

J. Winiewi,cz, red. Wł . Be-stermian, red. F.

Chrzanows!ki, ’ks. kan. Leon Kozłow’ski, kpt.

Fr Hynek, ppułk. Bo-h-dan Kwieciński.

Złote krzyże zasługi ot:rzymali m. in.: konsul

S:t. Bratko-ws;ki, rad-ca J. W archałow ski, s-ta

ro-sta Lud. Skórewicz.

Święto Niepodległości w stolicy

Od wczo,raj wieczore m ;stolica zaczęła już

przybierać odświ;ętny, wygląd. Budynki pań

sIwowe oraz domy prywat’ne przystrojono fla

gami o ’barwach narodowych i festonami. Ró

wnocześnie roz;począł się zjazd db Wars,z,awy

l-icznych po-ciągów ;s;pecjalnych p rzy w o żących

tys;iące ;o)bywatel;i R-zplitej. Wedł,ug pobi-e-ż

ny-ch o-blaczeń cyfr,a) ,przyjezdnych znacznie

;prz-ek:ro-czy 40.000 osó)b.

’Uroczystości wcz;orajsze roz;po-częły -się o go

dzinie 5 popoł. na pt. ,Marszałk-a Piłsudskie

go, gdzie zgromadziły się li;czne -organizac(je

wojskowe i społe,czne, uczestni-cy w a lk o nie

pod;le;głość, -stowarzyszeni;a, m,łodz:i-eż s;zkolna,

odd!zia-ły przy;s-posobi,en tai wo-j-sk-owego, oraz tłu

m y ludności stołecz:nej.

-Po ,p rzybyciu -przed;sta

wićiiel-i wład,z -państwowych i zarządu miasta

o godz. 5.30 trębac-ze d ali sygna ł rozpo-częcia

u;roc;zystości. iRrzedistawiciel;e Zwi;ązku Strze

leckie-go za p alil-i ;znicze znaj-dujące si,ę na śro d

ku placu, zbrojne ,odd;z;i;ały sta-nęły na ba-cz

ność, poiczem połączon-e

chó-ry odśpie wa-ły

,,B’ogu R-odzicę". Na,stępnie odbył się apel po

ległych u,czestni;ków b ojów o niepodległość.

Po -przemów-i -eniach i ;złożeni;u wieńca na Gro

bi,e Nieznane-go Żołnierza uformowa-ł się po

chód, k tó ry -przeszedllszy przez u-l. Teat-ralny,

Senatorską na -Zamek, złożył h-ołd p.

- Prezyden

to w i R;zpliitej; a na;stępnie ru;szył Krakow’s k im

Przedmieściem i No-wym Świ-atem do Belwe-d;e

ru.

-Po złożeniu lhołdu- ,p. Marszałkowi, Piłsud

skiem u pochód przeszed!ł ,na ;pi’. Zbawiciela

gdzi-e się rozwiązał.

-W ieczorem ulicami mia

sta przemaszerował ca(pstrzyk orkiestr w’ojsko

wych i szkolnych.

iDzień dzisiejszy rozpo-c-znie -się uroczwstem

nabożeństwem w -ka;tedrze św. Jana o godz. 10

rano.

,O god’z. 11 ra;n-o ;przed; tłu,m ami zgromadzo

nem i na ,po-lu moko-to-wskiem

przedefiluje

wspaniał!a rewja licznych od;d]ziałów woj;s)ka

,PO re wji wojskowej, która ;będ-zie obrazem po

tęgi, Rzeczypospolitej odbęd-ą ;s-ię w licznych

pu-nktach mi-a-sta okolicz,nościow’e ak-adem;je.

!Radosny d zień odzyskani:a niepod)l-egłości

zakończą spe-cjalne przedstawi-enia teatralne,

Święto korpusu policji

Wc:zoraj w ramach do-ro-czne;go święta kor

pus;u policj-i państwow’ej, o-dbyło się o -godz

12-tej pó-święcenie -s-ali hono)row’ej ko m e n d y

głów-nej P, P. i odsłonięci-e w tejże s-ali ta b li

cy poleg’łych w roku bież. 24 funkcjonarj-uszy

P. P.

W u-ro-czystości wzi-ęli u d zia ł prezes ra-dy

m !inistrów prof. dr. Leon Kozłow!ski, pp. m;i

ni-strowie Zyndram Kościałkows:ki, Butkie

wicz, Wacław Jędrzejew”icz, wicemarszałek se

nat-u Bog’u c ki, podsekretarz-e sta,nu K ry chow’*

ski, Korsa-k, Sieczkowski, -Roger h r. Ra-czyński,

ks. kancl. Mauersberger, wicekomisarz -rzą

du m. st. Warsza-w”y Jurgielew’i-cz, szereg wyż

szych urzędników min. spra;w’ w ewnętrznych,

proku,ratury itp., oraz li,cznie reprezen,towani

członkow"ie głównej komendy P. P. poszcze

gólne wojew ództwa pp. z gł. kom.

-p. ;p. pik.

Jagrym Mai »szewski m n-a czel-e.

Dr. Leon Janta-Polczyński.

Jeszcze ,,Żyrardów 8 6

Burza na Zachodzie

Trzystu najlepszy-ch dziennikarzy z całego

świata przybyło już do Saarbrucken w ’celu do

)k:ładnego w’ysondowania nastrojów ;na ,,fron

cie plebiscytow’ym" . Badają, zbierają inform-a

cje, biega,ją — odi ,przywódcy wojującego hitle

ryzm,u, Pirro do szefa opozycji, Maksa Brauna,

tłoczą się przed W’e(jściem do pałacu przewod

niczącego ra dy rządzącej, Mr. Knoxa, w ciąg,a;ją

w rozmowę magnata -przemysłow ego i szarego

proletariusza,

-księd;za, pol-icjanta, wi-eśniaka

—

i oblicza-ją przypuszc-za;lne szan-se.

Naw’et samego Mr. Knoxa -coraz częściej za

czyna zawodzić rasowa flegma angielska. Gdy

stwierdza, że codzienna porcja listów’ z pogróż

kam i pod jego adresem ,stale się zwiększa i że

już trzykrotnie przesłano mu pa-czki naładowa

ne materjałem wybuchowym. Powinien był!

wprawdzie zgóry przewidzieć, że w przededniu

wal’nej ro-zgrywki stanie się objektem ataków

Sprawa przędzalnictwa jest dla gos-podar

stwa pols-kiego jedną z najważniejszych tak ze

w’zględu na inwestow’any w nim ogromny ma

jątek narodO-wy, jak niemniej ze względu na re

pe rkursje społeczne W’yrażające się w ;przysz

łości robotnika fabrycznego w Polsce. Sprawa,

o którą obecnie chodzi, to pytanie, czy przesile

nie, które w roku 19304ym pochłonęło cały

szereg pierwszorzędnych firm przęd’zalniczych

po-lskich może liczyć na poprawi,eni-e się ko n

junktury.

O:powiedź jest oczywista: Wyw’óz ;polskiego

przęd,za;lnictwa nie utrzyma się wobec konku

rencji zagranic-znej. Wynika z tego, że musi

się ono bezwzględnie :przestawić na zapo)trze

bowanie ry nku krajowego, który może i m-u.si

sobie od’p ow iednio zargaiii-zow’ać, by żaden

obcy wyrób na rynku polskim utrzymać się

nie mógł. Osiągnąć ten cel trz,e-ba n i ety](ko o

chroną celną, która na dłużs-zą metę jest nie

real-na;, lecz konkurencyjnością towaru.

Tkactw’o i w’ęgiel są nawet w An’g lji nazy

wane pasierba-mi przemysłu i nie biorą u-dzia

łu w poprawie konjunktury, która -praw’ie ca

ły przemysł angiel-ski o-bjęła. Giełda londyń

ska, owo s-erce finansowe świata wykazuje od

jesieni 32-go roku t. j . najniższego s-tanu kry

zy-su podniesienie się wartości akcj;i 365-ciu

czołowych akcji o 35 mi-ljardów zł. pols-kich.

Zważywszy, że dopuszczonych ak cji jest 5500

i; że wykaz giełdowy obejmuje 32 stronnic mo

żna zd-ać sobie sprawę jak olbrzymia nastąpiła

zm ian a -stosunków.

Stal, żelazo, hutnictwo, przemysł chemi’czny,

budowni(ctwo okrętowe, osiągają st,an w po

równa-niu do przedwojennego wykazujący o

koło 120 proc. t . j . w uwzględn-ieniu na(turaln-e

go przyrostu ludności ewolucją bezwzględnie

już normalną. Lancashire na;tomiast, które

w roku 1913-tym eksportowało 7000 Milj. yar

dów kw’adratowych tka-nin ek»portuje d’ziś

2000. Jest to wpraw,dzie jeszcze najwyższa cy

fra eksportowa angielska (1/6-ta całego eks

portu), ale wykazuje dalej tenden-cję zniżko

wą. Olbrzymie inwestycje -angie-lskie by się

n. ;p. uniezależnić od surow-ców zagrani-cznych

(am erykańskich) i stworzenie plantac-j;i ba

wełny we własnych kołonjach, w Sudanie albo

w Indjach nie mogły powstrzymać tego upad

ku.

Lancashire przypisuje ten stan rzeczy kon

kuren-cji japońskiej zalewającej ryn-ki azjatyc

kie, afrykańskie i połu-dniowo-afrykańskie to

warem o mniej niż ;poło-wę tańszym niż angiel

ski i to zarówno za bawełniane wyroby jak,

za sztuczny jedwab.

Statystyka wykazuje wszakże, że eksport ja

poński pomimo, że wybuchowo wzrósł z 1509

milj. yardów w roku 31-szym do 2100 w roku’

33-ci-m jednakby s-am nie wystarczył by wy

przeć tkaniny angiel;skie w proporcji wyżej

wyszczególnionej. Właściwą -przyczyną jesti

fakt, że ws-zystkie kraje tw’orzą sobie własne

przemysły tka-ckie i w mia-rę możliwości wła

sne plantacje -bawełny.

Nas inter-es -ują -przedews-zystkiem n a o lbrzy

mią skalę zakrojone plantacje so"wieckie W1

Turkiestanie, gdzie oczywiści;e w ślad za pro

dukcją surowca pójdzie organizacja przerobu.;

Jeżeli doda m y, że wobec d;zi-siejszego tem-pa

postępu aparatura fabryczna k iIkon astoiet*

nia uchodzi za przestarzałą i niez(dolną do

konkurencji, to zdaje się nam, że będziemy

zmu-szeni do przestawienia ;prod!ukcji -za wzo

rem angielskim, g-d-zie byłe -przęd’zalnie fabry

kują już ka;pelu-sze, papier, m otory, maszyny,

mydło ch-emikalje, szkło i inne przedmioty,

których zbyt na rynku wew’nętrznym jest mo

żliwy.

Sprawa Żyrardowa zatem nie jest jedynie

tSmatem do kawiarnianych konceptów.

z różnych stron. Czy-ż nie dano mu tego do zro

zumienia, gdy przyjechał do Saarbrucken i za

czął nawiązywać stosunki z przedstawi,cięłam i

miejscowej ludności, pr:zygotowując grunt do

stw’orzeni,a m ożliw’ie na,jobjektywruej-szych wa

runków’ równoległości d!;a głos-ujących.

Nienawidzę pana — oświadczył mu bru

ta-lnie jeden z największych potenta;tów prze

m ys;łowców, ,Roeh-ling.

Zdaję ;sobie -z tego -s;prawę — odparł Knox,

—

lecz nie w’id!zę -potrzeby, aby o tem mów ić.

Trzeba być gentlemanem...

0 ileż !ła!twi;ej;szą ,była ro la j,ego popr-zedników

—

Francuza R aulf, Kanadyjc:zyka -Stephensa

i Sir E. Wiltona. Na kim się oprzeć? Czy dosta

teczną rę,kojmię bezpieczeństwa może dać ty

siąc niepewnych policjantów i jeszcze m-niej

pewn-i ur,zędni;cy? ;W ,styczniu dopiero p rzyje -

dzie ,m-i)anowany na stan ow isko przewodni,czą

cego k o m isji plebiscytow-ej, Szwed Rodbe. Tym

czasem można polegać na francus;kim delega

cie do rady, Morize, który rezyduje w Saar

brucken od ki-l;ku lat :i znak-o-micie orjentuje

się w miej-s -cowych stosunkach. Lepiej od

dw-óch i,iinych -c:złon;ków rady — Belga ;i Cze

ch;a, no i hard,ziej obje-ktywnie — a o to właś

nie chodzi — o-d czwartego -delegata, Skoks

m anna, repreze-ntującego ludność -Saary.

A sytuacj,a kom plikuje się z każdym dniem.

Nie tak dawn-o jeszcze, gdyż zaledwi!e rok te-’

mu, -prezes niemieckiej Izby Handlow’ej oś

w’iad;czył ;publicznie, że ,,s)tosun!ki, -j;a;kie zosta

ły ;nawiązane w cią-gu ostatnich lat pomiędzy

- Saarą a Francj)ą ;tak ściśle zazębiły się, sięga

jąc do różnych dziedzin życia gospodarczego:

publicznego -(inwestycje francuskie wynoszą

zgórą 200 -miljonów fr. w z,locie, nie licząc p ry

w’;atnych kapitałów zaangażowany-ch w obro

tach ;handlowych i, poży-czkowych, ora-z monety

francuskiej będącej w obi-egu od 1923 r.

—

(Przyp. aut.) , iż sprawa usta-lenia przyszłych

warunków ws-półbytowa;nia winna być ro;z

strzy"gni)ęta :jak najrychlej" .

B-o i-stotnie lud

ność Saary, jakkolwiek rdzennie niemiecka,

z c-oraz większą obawą porów’nuje swój dobro

byt z tem, co s-ię

-dzieje na -terytorjum Rzeszy,

zw’łaszcza od -chwili -c-bjęci,a w-ład’zy przez H it

lera. W obecnym stanie rzeczy — ciąg(łość zby

tu produkcji i za;płata za pracę są zapewnione

życie ’jest tanie, bezrobocie, m imo niezwykłą

gęstość zaludn’ienia (437 mieszkańców na 1

kim .2, czyli 4 razy więcej niż u nas, na Śląsku

——

Przyp. aut.)

stosunkowo niew’ielkie. Że

cał!kiem inaczej dzieje się na łoni-e Macierzy,

w id zą to w’szyscy, wobec czego gło-s

- zdrowego

rozsądku przeważa nad uczuciem, przyczem

ważnem jest i to, że l-udność Saary jest w 80%

katolicka oraz że na tery-torjUm Zagłębia wie

lu jest takich, którzyby po tamtej stronie kor

dOnu znaleźli się odrazu za dru-tami obozów

koncentracyjnych.

Sytu-acja niewątpliwie jest niezwykłe trud

na, temhardziej, że, o ile chodzi o Niemcy, to

sprawę ko m plikuje bezwzględna konieczność

osiągnięcia przez nie zwycięstwa, k-tóreby ma

sy narodu utrzymało w’ s-tani-e bałwochwalcze

go ;zaufania, do re-żimu. Zjednoczenie ziem nie

m,ieckich, zrz,ucenie jednego z pęt nałożonych

przez -znienawid’zony trakt-at we rsalski — oto

hasła, które Hi’tler musi ;zrealiz-ować za wszel

ką cenę, choćby m iał rozpętać burzę.

1 oto w tym celu Berlin robi w-szystko, co

tylko m,oże, nie żałując sił i środków materjal

nych na propagand(ę, przyczem musi mu za-le

żeć na zwycięstwie nie połowiciz-nem, lecz cat

kowitem, aby, broń Boże, ambicja partji nie

ucierpiała, j-ak to miało miejsce przy ogłosze

niu Hitlera Fuhrerem narodu.

Zda.je sobie z tego ,sprawę przywó-dca hitl-e

ro-wców, P irro , obli-c-zając głosy, które może

m u wydrzeć Maks Brau-n. W-szak dobrze pa

mięta, że jakkolwiek kosztów nie szczęd-ził, a

by ściągnąć do Ehrenbreitstein 200.000 ludzi,

którzyby zamanifestowali ;przywiązanie do Ma

cierzy — to 70.000 zwolenników status quo,

-przez -nikogo n ie opła-conych zjechało -się w

Sulzbachu na w’ezwanie (Brauna-,

A co będzie jeśli, 4-0% ’głosujących o;powio

się ,przeciw przyłączeniu dlo ,Rzeszy? Jakie sta

nowisko z.ajmie w podobnym w’ypadku Gene

wa? Boć -i sformułowanie wnios-ków może je

szcze ulec zimlanie i kto wie, czy nie zn-a;jdzie

się miejsca dla pośredniej;, cał!kiem; now-ej; te

zy, u trzy m a n ia -s)tatus quo pro-wizo-rycznego,

na czas trwania reżimu H-itler-a), poczem w ra

zie zmiany k;ursu polity-ki wewnętrznej-, mógł

by by’ć zarządzony ponowny plebiscyt.

Saara — oświadcza Maks Braun - jest

rdzenną ziemią niemi’ecką i -dl,a)te,go o-statnią

tą piędź ziemi należy ocalić od rządów Hitlera.

Saara — głosi (Pirro — jest częścią integral

ną W ielkich Niemiec. Odpowiadacie ,przed hi

storją za oderwanie od Macierzy ziemi;, która

przez 1000 la t do niej nal;e-żała. Spełnij-cie swój

obowiązek narod’owy, niezależnie od waszej

orjentacjii politycznej; i od te-go, j-akie d-ziś w

Niemczech panują rządy.

Pirro jes-t znakomitym propagan-dystą. Po

dobnie, -jak w Niemczech1, siła -propagandy na

rodowej -złamał-a partj’e, talk i tu Pirro operuje

wyłączni)e hasłami naródow’emi, o reżimie sta

ra się nie mówić i naw’et — o d,ziwo — sw’asty

ki nie nosi. Zato Pirro przemawia d!o serc, hoj

ną ręką rozrz.uca m,iłjony, którem i go zasilają

z Berlina, d-armo rozdaje gazety, wykupuje

wszystkie sale publiczne, aby uniemożliwić

przeciwn:ikom urządzanie wieców, pł,aci suto

djety — wszęd;zie go pełno i wszędzie o nim

sł.ychać. Widząc, że Braun po-ciągnął za sobą

komunistów, w’y’k-orzystuje t-ę okoliczność, aby

zjednać ;so;bie ka;tolików. Na wszelki wypadek

przygotowuje i siły zbrojne, które w;spomogą

skoncentrowane na ,pograniczu oddziały Ar-*

bei-tsdlien,stu.

Wybuch puczu w’i)si na W’łbSku.

Nietylko masy po-dzieli’ły -się ,na dwie gru-py,

ale także i ,potentaci przemysłowi oraz szerszo

sfery gospodarcze. Jedni, żyjąc -z interesów o

partych na w’alucie francuskiej, słyszeć nie

chcą o przyłączeniu się do Niemiec. Magnaterjai

(,same kopalnie z Avyjąt,ki,em jedynej, Fran

kenholz, są w rękach Fran-cu:zów), uważając,

że polityka francuska kosztuje ją za drogo,

skłania się ku poAYTotowi na łono Macierzy.

Ukł!ad sił, miano wszystko jest j’eszcze dość

płynny.

- Narazie obl-i-czają zw o -le nn ików pr-zy

łączenia Saary do Niemi-ec na 60%o. W prze

ciw’ny-m obozie może zajść dość znaczna z m ia

na, o )ileby Hitlerowi udało się zawrz.eć kon

kordat z Watykanem, gdyż wówczas -księża

-przyciągnęliby masy na s-tronę Niemiec. Jest

w’reszcie dużo opor-tunistów, którzy ze strachu

wyłami)ą si-ę aa’ o statniej chwi-li

—

na tę, -czy

na tamtą stronę.

N-aogól1 je-dna-k p-anuje przekonanie, że n ie

zależnie od obrotu, jaki sp’awa przyjmie, nie

uda się, niestety, uniknąć burzy. Zw łaszcza

jeśliby plebiscyt dla Niemiec W’ypad! niei»o

myśl-nie.

Oby tylko z,arzewie -pożaru .ni,e ogarnęło

szerszych prze-strzeni...

L. Schmidt. ł

1 of 6 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Download file

Download file

Deleting a comment

Advanced search

Suggest correction