Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 696 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

Ner 175

Kraków, Czwartek 12 Lipca 1900.

Rocznik LIII.

(wydanie poranne).

Prenumeratę przyjmuję: Administracya Czasu w Krakowie i urzędy pocztowe.

M iejsc o w ę p ren n m eratę księgarnia S.A .Krzyżanowskiego, handle: St. Karlińskiego w Sukiennicach

H. K retschm era Rynek, 10, Biuro dzienników H_opcasa i Salomonowej, Główna trafika, w Rynku głównym.

i)?

za °P*a t9 ° d wiersza petitem za pierw szy ra z 20 hal,, za każdy następny

po 10 h al .; układ tab elarycz ny, cyfrowy, skomplikow any, pierw szy raz po 40 hal,, n astępny po 10 hal.

N a d e s ł a n e (na trzeciej stronie) od miejsca wiersza drukiem petitowym 60 halerzy za k ażdy raz.

Og;łoszenia i prennmeratę przyjmują: we Lwowie biura dzienników L. Plohna, A. Olszew

skiego, St. Sokołowskiego, A. Hollendra, K. Buchstaba; w J a r o s ł a w i a Biuro dzienników; w N o w y m

S ą c z u H. Bachner; w P r z e m y ś ln A. Juszczyński księgarnia kolej,, D. Heszeles, księgarnia Ringlera

w Rzeszowie M.Weintraub; w Stanisławowie Jasielski i Sp.; w Tarnowie M.Rockach’

w Tarnopolu C. Haliczer; w Paryżu włącznie p. Adam rue deVarenne 38, (prenumeratę p w’

Raczkowski Courbevoi pod Paryżem rue de Chemin de fer 44); w W ie d n i u Haasenstein 4 Vorler

(także w H amburgu F rankfu rcie n. M,, Berlinie, Lipsku , Bazylei i Wrocławiu), A. O ppelik, R. Mosse

(także w Berlinie, H amburgu, Monachium i Norymberdze), H. Schalek. M. Dukes, J . Dauneberg H

Friedl (tylko prenumeratę H.Goldschmidt 4 Comp.); w Frankfurcie n. M. G. L. Daube 4 CÓmp!

t/ tK " Za każdą zmianę adresu dopłaea się 40 hal.

Adres Redakeyi; ul. św. Tomasza Nr 32.

Telefon Nr 50.

Podniesienie rolnictwa.

iii.

Ażeby podnieść kulturę ziemi, która będąc

w Galicyi już fama z siebie żyzną i podatną do

przynoszenia plonów dobrych i bogatych, jed n a k

że wskutek uieprzepuszczalności podglebia zatrzy

muje wodę zaskórną na wysokim poziomie, co

wpływa bardzo szkodliwie na wegetacyą ziemio

płodów rolniczych i powoduje wybujanie chwa

stów i zielska — należy przez prawidłowe osącz

kowanie pól obniżyć stan wody zaskórnej i uła

twić odpływ wody z opadów deszczn i śniegu.—

Obniżyć zatem należy przez drenowanie stan wo

dy zaskórnej do takiej głębokości, żeby korzenie

ziemiopłodów przestały cierpieć skutkiem wilgoci

nadmiernej. Siłę ekspenzywną roślin krępuje wo

da zaskórna, skoro zaś obniżymy wodo3tan za

skórny, miejsce, z którego korzenie roślin czerpią

soki odżywcze, rozszerzy się znacznie. Rzecz ja

sna, że w następstwie wzmocnienia się korzeni,

słoma będzie silniejszą, nie położy się tak pręd

ko, oprze się łatwiej wichrom i nawałnicom, kłos

zaś wyda plon obfitszy. - Dobrze wyrosłe zboże

zawsze stłumi wszelakie zielska, a wiadomo, że

obiecaną ziemią dla chwastów są grunta mokre i

zakwaszone. Jak dalece wzmacniają się korzonki

np. pszenicy, stwierdzono o ty le, że dłngość icb

w ynosiła w glebie nieosączkowanej 10 centyme

trów a na ziemiach zdrenowanych 33 cm.! Obni

tenie wody zaskórnej zawsze sprowadza taki re

zultat, że chwasty giną a zboża krzewią się

bujnie...

Prócz wody zaskórnej zakwaszają i oziębiają

ziemię jeszcze opady deszczowe i roztopy śniegu

na wiosnę. Otóż drenowanie przyspiesza odpływ

wody deszczowej lub co ważniejsza, wody powsta

łej na wiosnę przez stopienie śniegów. Pola oczy

wiście wysychają prędzej. Gdy więc na obszarach

niezdrenowanych orka wiosenna rozpoczyna sie

na św. Izydora lab św. Maryę Egipcyaukę, to na

osączkowanycb polach można wyjechać z pługiem

już na św. Józefa albo nawet na św. Kazimierza.

Przyspieszenie zaś nprawy wiosennej o dwa dn

trzech tygodni, umożliwia naturalnie odpowiednio

wcześniejsze rozpoczęcie żniw , a co za tem idzie:

wyzyskanie korzystniejszych zwykle w czerwcu

konjuktur w handlu zbożowym.

Bicie rowów, wyorywanie bruzd i przegon —

ileż czasu, pieniędzy i ziemi pochłania! A są to

zarządzenia na nieosączkowanych obszarach nie

zbędne, boć woda deszczowa i śnieżna odpływać

musi; z drugiej zaś strony wiadomo każdemu

praktycznemu rolnikow i, do jakiego stopnia

rowy i bruzdy przeszkadzają w uprawie roli i

podczas żniw przy sprzątaniu plonów; ileż to

wozów żniwnych poprzewracało się i połamało

przy zwożeniu zboża; ile półszorków pozrywano

przy zaorywaniu przegon! D alej notorycznem jest,

że rowy i przegony — to gniazda wszelakiego

robactwa, siedliska szkodliwych myszy polnych.

Po osączkowaniu uprawiać można łany ja k stół

gładkie, wyzyskując ziemię, która dotąd bezuży

tecznie ugorowała w bruzdach, rowach i przego

nach.

Prócz osuszenia, zawdzięczamy jeszcze osączko

w a niu silne spulchnienie z ie m i, która tym sposo

bem staje się łatwiejszą do uprawy. Niezliczona

ilość w!oskowatych kanałów wytworzona przez

wodę, przesiąkającą szybko w postaci pojedyn

czych kropli, nie tylko spulchnia glebę, ale ją

także odkwasza; albowiem kanałam i tymi po

wietrze atmosferyczne znacznie prędzej przenika

ziemię i przyspiesza ogromnie jej chemiczny pro

ces rozkładowy. Co więcej, i rozkład nawozów

tak sztucznych ja k o też chlewnych postępuje

szybciej: to znaczy, że w szybszem tempie doko

nuje się przemiana nawozów na substancye , po

chłaniane chciwie jako sok odżywczy przez ko

rzonki roślin.

O ile w ziemi rozmokłej, z stałą wodą zaskór

ną, nawozy się nie rozkładają i pozostają bez

wszelkiego ulepszającego wpływu na roślinność,

lecz wypłukane przez wodę spływają rowami,

którym to sposobem marnuje się zupełnie nakład

melioracyjny, o tyle w ziemiach osączkowanych

nawóz działa nader zbawiennie i oprocentowuje

się znakomicie.

Ziemie mokre są wyziębione, po osączkowaniu

zaś wzmaga się w nich ciepło; woda bowiem jest

złym przewodnikiem ciepła, a nadto, znajdując

się w stanie bezustannego parowania, absorbuje

bez przerwy ciepło ziemi i powietrza atmosfery

cznego, skutkiem czego ziemie wodą nasiąknięte

są zimne i ścinają się łatwo lodem podczas mro

zów, oziminy zaś na takich ziemiach wymarzają

zwykle w zimie albo też cierpią mocno, gdy na

wiosnę powtarzają się przymrozki.

Porównując temperaturę ziemi przed wydreno

waniem i po osączkowaniu skonstatowano n. p.

w ziemi nieosączkowanej: w ziemi osączkowanej:

w6łębok.0.18m. - 8 .3°Ć. wgłęb. :10.6— do 18.9°C.

0.30m .- 7.8°C. n

9.4 - , 13.9°C.

Reasumuję główne korzyści drenowania: l) ła

twiejsza uprawa ziem i, 2) zmniejszenie inwenta

rza pociągowego, 3) przyspieszenie i ułatwienie

żniw, 4) oszczędność na siłach roboczych. Pozo

staje mi tylko jeszcze wykazać zyskowność dre

nowania przez zestawienie podniesienia się plo

nów różnych ziemiopłodów. Porównując 10-letnie

zbiory przed osączkowaniem ziemi z 10-letuiemi

zbiorami po zdrenowaniu gleby w przeróżnych

stacyach doświadczalnych w Niemczech skonsta

towano

nie zmieniając systemu gospodarowa

nia i uprawy roli — następujące plusy plonów:

pszenica wydała około 29 proc. więcej, żyto w y

dało około 19 proc. więcej, owies wydał około

28 proc. więcej, groch wydał około 49 proc. w ię

cej, ziemniaki wydały około 53 proc. więcej, bu

raki cukrowe wydały około 83 proc. więcej!

Przeliczając procenty na gotówkę, dochodzimy

do następnjącej konklnzyi:

Przyjąwszy, że jeden mórg austr. wyda przed

osączkowaniem 1300 klg. ziarna pszenicy, wypa

dnie (100 klg. ń 7.50 złr.) na jeden mórg 97 50

złr. Przez zdrenowanie powiększa się produkcyą

0 29 proc., licząc zaś koszta drenowania przecię

tnie za 1 mórg austr. na 56 złr.,

przekonujemy

się, że w przeciągu dwóch lat zbiory zapłaciły

drenowan’e zupełnie.

Zyskowność drenowania uwydatnia się jeszcze

jaskrawiej przy wszelkich okopowinacb, a mia

nowicie burakach cukrowych. I tak , jeżeli n. p.

1 mórg anstr. wyda przed osączkowaniem 11000

klg. bnraków cukrowych, otrzymamy — licząc

100 klg. ó, 6 70 złr.

—

77.00 zlr.

—

Na polu o

drenowanem powiększa się zbiór buraków o 83

proc, a zatem o 77.00X83 proc. czyli plus zysku

63.9J złr. Przypuśćmy, że pod buraki przeznacza

się ziemię cięższą i spoistszą, wymagającą gęst

szego drenowania ca. na 12 m. odległości sączków,

co pociąga za sobą koszt ca. 62 złr. na mórg -

wniosek ztąd prosty, że plantatorom buraków cu

krowych opłaca się osączkowanie już w ciągu ro

ku. a w dodatku pozyskują lepsze drogi i kolejki!

Znanem jest orzeczenie, iż burak — to najle

pszy gospodarz i - cywilizator. Ze względu na

to, że lżejsze od galicyjskiej gleby ziemie zacho

dniej Europy już się wyczerpały i zbogaceni plan

tatorzy buraków cukrowych, zamieniają skompli

kowane gospodarstwa na wygodne stacye hodo

wli bydła — czas by był wielki podnieść kraj

nasz ubogi pod względem ekonomicznym i kultu

ralnym przez ,,cukrownie". Budowa fabryk cnkru,

drenowanie i uprawa buraków cukrowych może i

powinna rozwinąć się w znacznie szybszem tem

po, bo na polu tem nowicynszami nie jesteśmy,

lecz — przykładem Królestwo i Wielkopolska -

wytworzyliśmy już w tym kierunku całe zastępy

swojskich sił fachowych.

Włodzimierz Raszewski.

I(ozruehy w Chinach.

Paryż 12 lipca. Minister spraw zagra

nicznych, Delcassć, otrzymał od kilku

konsulów francuskich w Chinach wia

domość, iż zdaniem icb ambasady w Pe

kinie ocalały.

Londyn’j, 12 lipca. W Jokohamie sądzą we

dług nadeszłych z Londynu telegramów, iż istnieje

osobny traktat pomiędzy Anglią a Japonią w kwe

styi Chin. O losie Europejczyków w Pe

kinieciągle jeszcze niema wiadomości.

Chińskie źródła zapewniają, że amba

sady stoją nienaruszone i że wszyscy

posłowie są przy życiu. Jednakże twier

dzenie to nie znajduje wiary.

Londyn 12 lipca. Times stwierdza, iż od 17

dni nie ma właściwie żadnych bezpo

średnich wiadomości od Europejczy

ków w Pekinie.

Londyn 12 lipca. D zienniki wieczorne dono

szą z Szanghai, że walka pod Tien-tsinem

dnia 6 bm. byla zdotychczasowych naj

gwałtowniejszą. Rosyanie samistracili

200 zabitych. Chińczycy bombardują miasto

dalej od strony północno-zachodniej — Powsze

chnie wątpią, czy zjednoczone wojska,

jeżeli nie dostaną wczas posiłków, po

trafią się utrzymać. Obrońcy Tien-tsi

nu są zupełnie wyczerpani ciągłą wal

ką, a tylko znakomitej służbie wywiadowczej

kozaków zawdzięczają, że ich pozycyę nie są je

szcze zdobyte.

Waszyng;ton 12 lipba. Telegram admirała

Reney z Czi-fu z d. 10 b. m. donosi: Przybyłem

tn wczoraj i wysadziłem dziś dwa bataliony 9-go

pułku piechoty i jeden batalion żołnierzy okręto

wych na ląd. Udaję się do Tien-tsinu. Czynność

zjednoczonych w ojsk w T ien -ts inie polega obecnie

tylko na tem, aby utrzymać się przy swoich po

zycyach. Wszyscy wyczekują posiłków. Właśnie

dowiedziałem się od admirała Seymoura, że c u

dzoziemcy w Tien-tsinie znajdują się

w stosunkach bardzo opłakanych.

Bruksela 12 lipca. Z Szanghaju nadeszła

depesza, potwierdzająca, że cesarzowa zno

wu objęła rządy, ks. Tuan jednak stoi— jak

przedtem — dalej na czele bokserów—

Londyn 12 lipca. W edług nadeszłych tutaj

niepewnych wiadomości, miał cesarz Kwang-su

zwrócić się do Japonii i Rosyi poufnie z prośbą

o pomoc przeciwko księciu Tuanowi i bokserom,

przepraszając zarazem Japonię za to, że sekretarz

jej legacyi został zamordowany.

Berlin 12 lipca. N ie ,’m c y mianowały

swoim reprezentantem dyplomatycz

nym w Chinach w miejsce zamordowa

nego posła Kettelera, dotychczasowe

go posła w Luksemburgu, p. Mumm,

który już w najbliższych dniach uda

się w towarzystwie tłomacz a br. G o l

tz a d o wschodniej Azyi.

nerlin 12 lipca. D z ie n n ik i wieczorne donoszą,

że Niemcy wkrótce rozporządzać będą znacznie

większą siłę lądową w Chinach ja k powszechnie

sądzą. Nie odejdzie bowiem do Chin — jak do

niesiono - jedna mięszana brygada, ale cały kor

pus armii w sile 10.000 ludzi.

nerlin 12 lipca. Dzien niki wyszczególniają,

że armia 10.000 żołnierzy, którą Niemcy wysłać

m ają do Chin, składać się będzie z 1000 kawa

leryi i trzech bateryj polnych; resztę stanowić

będzie piechota i służba sanitarna. Zważywszy,

że Niemcy w Kiao-czau mają już trzy baterye,

będą oni wogóle mieć tam do dyspozycyi 36 dział

polnych, a cała ich siła zbrojna będzie wynosiła

15.000 ludzi.

§idney 12 lipca. Sekretarz dla kolonu Cham

berlain telegrafował do pierwszego ministra No

wej południowej Walii, że niemiecki rząd prosi o

pozwolenie zaknpna tam koni dla Chin. Cham

berlain zaleca ja k najszersze uwzględnienie tego

życzenia.

Berlin 12 lipca. Biuro Wolffa donosi z W a

szyngtonu z dnia 10 bm., że Amerykanie wy

syłają na razie 10.000 żołnierzy z wysp

filipińskich do Chin.

Wiedeń 12 lipca. Polit. Corresp. otrzymuje

z Petersburga bardzo ważne wyjaśnienia o stano

wisku Rosyi wobec rozruchów w Chinach. W yja

śnienia te zaznaczają między innemi, iż jest to

ze strony angielskich dzienników wręcz nonsen

sem, jeżeli uw ażają gabinet petersburski za po

kątnego inspiratora rucbn bokserów, a zmarłego

hr. Mnrawiewa za tajnego wspólnika ks. Tnan.

Rosyjska polityka — pisze korespondent Polit.

Corresp.

—

nie potrzebowała i nie potrzebuje dla

swoich celów w A zyi wschodniej żadnych skry

tych dróg. Jej zasada w kwestyi Chin znaną jest

każdemu i mieści się w słowach: ,,Rosya chce

chińskich Chiny ale ani japońskich ani angiel

skich znieśćby nie mogła" .

Zważywszy, że zasa

da ta wiąże się z najżywotniejszymi interesami

caratu, według reguły logiki elementarnej nikt

nie może żądać od ministrów petersburskich, aby

dla ratowania zgubionych cudzoziemców w Peki

nie poświęcili te ważne interesa. T akiem poświę

ceniem interesów byłoby jed n a k , gdyby Rosya

dala innemu państwu możność, aby to państwo

w skutek udzielenia pomocy zagrożonej przez bo

kserów europejskiej wła dzy , doszło do moralnej

i materyalnej przewagi w Chinach. Nie wdając

się w to, jakiej ceny żąda Japonia, lub żądaćby

mogła za swoje usługi, podziwiać należy idealne

zaufanie, jakie objawia się do tego azyatyckiego

państwa w prasie, a szczególnie w prasie angiel

skiej, która żąda, aby mocarstwa na nic nie

miały względu, ja k tylko na uwolnienie zamknię

tych w ambasadach pekińskich Europejczyków,

i aby gabinetowi japońskiemu dać przewodnią

rolę przy zwalczaniu powstnia chińskiego. Świat

dyplomatyczny nie jest tak nieludzki, aby nie

współczuł z losem cudzoziemców w P e k in ie; ale

z drugiej strony trudno przypisywać dyplomatom

taką dobroduszność, któraby doprowadziła do te

go, aby zrezygnowali z interesów państwowych

i zgodzili się na postępowanie, grożące niebez

pieczeństwem dla wszystkich państw europej

skich.

KROIIMA.

Kraków 12 lipca.

Awans w Towarzystwie wzajemnych ubezpie

czeń. Do rangi II etatu tegoż Towarzystwa awan

sował p. Wincenty Kozubowski, naczelnik biura To

warzystwa wzajemnego kredytu w Krakowie.

Do rangi VI p. Stanisław Łubieński, naczelnik

sekcyi w Rzeszowie.

Adjunktami I klasy mianowani pp.: Stefan R ut

kowski w Rzeszowie, K azimierz HaaB w Rzeszowie

i Władysław Arciszewski w Krakowie.

Oficyałem I klasy p. Władysław Faliszewski w Rze

szowie.

Adjunktami II klasy pp.: Stefan Miński we Lwo

wie, Stanisław Pańkowski w Krakowie, Władysław

Miszkie wicz w Be rnie .

Asystentami I klasy pp.: Jan Kobierzycki w T a r

nopolu, Leon Nowak w Krakowie, Stanisław Sikor

ski w Czerniowcach.

Asystentami II klasy pp.: Karol Sikorski w Kra

kowie, Jan Leszczyński w Stanisławowie, Lucyan

Bedliński w Stanisławowie, Franc. Link we Lwowie.

Asystentami III klasy pp.: Tadeusz Hoszowski

w Krakowie, Erazm Hoszowski w Czerniowcach, Ka

zimierz Jabłoński w Krakowie, Wincenty Sułkowski

w Krakowie, Jan Krzyżanowski w Tarnopolu, Ale

ksander Nadwodzki w Stanisławowie, Roman Pindeb

ski w Krakowie, Antoni Obertyński w Krakowie,

Adolf Aulich w Krakowie, Jan Szpakowski w Prze

myślu i Eugeniusz Wiśniewski we Lwowie.

Mianowania na pocztach. Lwów. (Tel.). D y

rekcya poczt i telegrafów nadała posady pocztmi

strzów: W Rabce Zygmuntowi Mateckiemn, eks

pedytorowi pocztowemu; w Olszanicy obok Ustrzyk

Janinie Tokarskiej, ekspedytorce poczt. Dalej

nadała posady ekspedyentów pocztowych: W Za

rzeczu obok Niska W . Mann, emer. wachmistrzowi

żandarmeryi; w Kamionce-Lipniku Henrykowi A lu

ster, kierownikowi stacyi; w Biadolinie szlacheckiej

Franciszkowi Liberze, ekspedytorowi pocztowemu;

w Nagtasowie Janowi Rakoczemu; w Grybowie

Józefowi Wędziłowiczowi; w Nachaczowie Mi

kołajowi Zasławskiemn, emer. komendantowi

posterunku żandarm eryi; w Mikołajowie obok Gajów

Ludwikowi Klęsce emer. kom. post. żandarmeryi;

w Rześciu polskim Włodzimierzowi Michańskie

mu, ekspedytorowi pocztowemu; w Majdanie średnim

Wandzie Masłowskiej; w Łabowej Maryi Ko -

strzewskiej; w Łuczycach Franciszkowi 111 u

kiewiczowi; w P o rąbce Zofii Florczyk; w Ol

szanach Stefanii Drozd; w Oleśnicy Annie Gru

szkowej; w Niegowcach Franciszce 111 u k ie wi c z;

w Rzeszowie Franciszk. Zez u li, em. kom. p. żand ;

w Jasion ce — Masiowej Michałowi Diakonio wi;

w Jarocinie Sebastyanowi Niejadlikowi; w Ry

trze na dworcu kolejowym Feliksowi Hartmano

wi, naczelnikowi stacyi; w Sarzynie Ant. Chla

disch; w Horyńcu Leonowi Rychterowi, eks

pedytorowi poczt.; w Surochowie na dworcu kolej.

Leonowi Bergerowi, kierownikowi stacyi kolej.;

w Litwinowie Olimpii Krajkowskiej, ekspedytor

ce poczt.; w Soli na dworcn kolej. Adolfowi S y k

cio, kier. stacyi; w Ostrowie obok Sokala Wikto

rowi Hobnemu, eksped. poczt.; w Bozyniczu Ale

ksandrowi Kniaziołu ckiemu; w Wietrzychowi

cach Pawłowi Wójcikowi; w Wiązownicy W!ady

sławowi Rudeńskiemu, eksped. poczt.; w Zimnej

wodzie — Rudno na dworcn kolej. Emilowi S łu -

gockiemu, naczelnikowi stacyi kolej.

—

Wreszcie

nadała dyrekcya poczt posadę stajniczyni pocztowej

w Radziechowie A m alii Kuhnenowej.

—

Wiadomości osobiste. Lwów. (Tel.). R ad c a

dworu p. Mautner, szef biura prezydyalnego w na

miestnictwie, wyjechał na kilka tygodni na urlop.

—

Uczta. Wczoraj odbyła się w restauracyi p.

Klimka uczta, urządzona przez urzędników Tow. wza

jemnych ubezpieczeń celem pożegnania kolegów, od

jeżdżających w tych dniach do nowo utworzonej

w Rzeszowie filii Towarzystwa. Odjeżdżających po

żegnał bardzo pięknemi i serdecznemi słowy imie

niem dyrekcyi zastępca dyrektora p. Edmund Pio

trowski. P . Łubieński, naczelnik filii rzeszowskiej,

dziękował gorąco dyrekcyi i kolegom za życzliwość.

P. Arm atys wzniósł toast na pomyślność instytucyi,

a p, Midowicz na cześć koleżeństwa. Serdeczna po

gawędka przeciągnęła się prawie do północy. Część

urzędników pospieszyła już wczoraj do Rzeszowa

celem objęcia pracy w tamtejszej filii; część podąży

w sobotę, aby dnia 15 b. m. rozpocząć w Rzeszowie

u rzędowanie.

—

Aresztowaeie podmiejskiego bryganta. Policy a

aresztowała Płazińskiego, sprawcę zuchwałego na

padu na żonę doktora medycyny, panią Sydonię Za

krzewską. Płaziński, przesłuchiwany w aresztach po

licyjnych, nie chce się przyznać do napadu, składa

jąc winę na innych. Jak się pokazuje, Płaziński jest

postrachem okolicy około Prądnika; urządzał on for

malne napady na spokojnych przechodniów. Nieda

wno jednemu sierżantowi inżynieryi wojskowej wybił

kamieniem trzy dziury w czaszce; innym razem znów

napadł jednego z przechodniów, idącego pod paraso

lem z powodu deszczu, i ze słowy: ,,Ty masz para

sol, a ja nie mam!" —

wyrwał mu parasol, rzucił

go na ziemię i począł dusić. Niebezpieczny ptaszek

odstawiony będzie do sądu karnego.

—

Gwałt publiczny i rabunek, w sz y nk u Moj

żesza Eisena przy ulicy Józefa 1. 20 na Kazimierzu

zaszła onegdaj oburzająca scena.

—

Do szynku tego

przyszła Antonina Rumianowa z Myślenic, przybyła

do Krakowa w sprawie paszportowej, i kupiła sobie

wódki za 8 centów. Kilku będących w szynku włó

częgów przyplątało się do kobiety i usiłowało zmu

sić ją do zapłacenia za wódkę, którą sami wypili.

Gdy kobieta odmówiła, zerwali jej chustkę z głowy

i dali ją szynkarzowi na pokrycie należytości ośmiu

centów; nadto zabrali grzebień z włosów i sprzedali

go za 3 centy. Nie dość: wyprowadzili ją przy po

mocy iy d k a Srula Sonnenscheina, przedstawiającego

się za inspektora policyjnego, przez nlicę Józefa

i Ciemną do pustego domu, gdzie rzucili się na nią

i zabrali jej kilka koron.

Dopiero n a rozpaczliwy

krzyk kobiety przybył policyant i uwolnił ją, zbitą

i skopaną nogami. Policya aresztowała Bprawców na

padu. Są to ceglarze: Józef Kwaśniak, Józef Reszka,

Kazimierz Rysiewicz i Józef Gracz. Aresztowała też

policya Srula Sonnenscheina, udającego inspektora

policyjnego.

—

Nieszczęśliwy wypadek na Bielanach. Wczo

raj wieczorem zaszedł na Bielanach przy budowie

wodociągu nieszczęśliwy wypadek. Wielka rura wo

dociągowa żelazna przygniotła trzech robotników:

Piotra Kapika, Tomasza Lipiarza i Jana Więckow

skiego. Na miejsce przybyło pogotowie ratunkowe

i zaopatrzyło robotników, z których pierwszy od

niósł ciężką rauę t!uczoną na kości ciemieniowej i

czołowej, mającą 16 ctm. długości; dwaj inni od

nieśli lżejsze uszkodzenia. Po zaopatrzeniu, pogoto

wie pozostawiło robotników w Bielanach.

—

Zbiegowisko. T rzej ekspresi: Body, Wasser

berger i Zabogło rozpoczęli wczoraj wieczorem sprze

czkę przy wylocie nlicy Siennej w Rynek. Od słów

przyszło do bitki, która wywołała wielkie zbiegowi

sko. Kres bójce położyła interwencya policyi, która

odprowadziła krewkich ekspresów na ińspekcyę w dy

rekcyi policyi, gdzie spisano z nimi protokół.

—

Wylewy. Stanisławów. (Tel.) Skutkiem na

walnej ulewy wezbrała Bystrzyca pod Nadwórną;

6000 kloców płynie wodą, zagrażając mostowi.

Lwów. (Tel.) Według doniesień Cazety lwow

skiej, spadły między 5 a 7 lipca bardzo ulewne

deszcze w wielu okolicach kraju naszego. Największe

opady stwierdzono w dorzecza Białego Dunajca i

w dorzeczu Oporu. Następstwem deszczów było zna

czne podniesienie się stanu wody, w skutek czego

wyrządziły wylewy znaczne szkody, które skonsta

towano dotąd nad rzeką Orawą z dopływem rzeki

Oporu, gdzie prócz dużych uszkodzeń w plonach,

budynkach i komunikacyach, znaleziono dotych

czas pięć osób utopionych.

—

Samobójstwo. Lwów. (Tel.) Dziennikowi

polskiemu donoszą z Łąki (pow. Samborski), iż po

wiesił się tamtejszy poborca podatkowy, Antoni Hi

lewicz. Był on od pewnego czasu chory na nerwy

i samobójstwo popełnił prawdopodobnie w przystępie

pomięszania umysłu.

Przez noc W Studni. Lwów. (Teł.) Gazeta

Lwowska donosi z Sanoka o wypadku tragikomi

cznym. Włóczęga jakiś, dobrze podchmielony, chciał

ugasić pragnienie w studni, znajdującej się obok bu

dynku tamtejszej dyrekcyi skarbowej. Pośliznął się

jednak na wilgotnym gruncie i wpadł do studni;

uchwyciwszy się atoli tuż nad powierzchnią wody

wystającego gzemsu, zdołał w tej pozycyi utrzymać

się od godz. 11 wieczorem — aż do 5 zrana. Do

piero rankiem wyciągnęły go z stadni służące, czer

piące wodę. Oprócz lekkich potłuczeń, nie poniósł

żadnego szwanku. Wytrzeźwiał jednak gruntownie...

—

Śmierć W pociągu. Wiedeń. (Tel.)Pasaże re m ,

który wczoraj nagle na udar sercowy zmarł w po

ciągu pospiesznym kolei północnej, je st rosyjski wi

ceadmirał Fedotow. Jechał on z żoną i córką z Se

bastopola do Włoch. Zwłoki przewiezione będą z Bi

senz do Odessy.

—

Morskie Oko. O samowoli służby kB. H ohen

lohego przy Morskiem Oku przynosi ostatni Przegląd

Zakopiański następujące szczegóły: ,,Robotnicy k się

cia Hohenlohego pod osłoną węgierskich żandarmów

wyrębują drzewo w lesie na spornem terytoryum. —

Doraźny protest austryackich żandarmów pozostał bez

rezultatu. Wydział Towarzystwa Tatrzańskiego prze

słał telegraficznie do namiestnictwa obszerne podanie

z protestem i prośbą o pomoc. Namiestnictwo pole

ciło Starostwu w Nowym Targu natychmiastowe zba

danie sprawy na miejscu. P . starosta zjechał w u

biegłą niedzielę i w biurze Tow. Tatrz. w obecności

dyrektora zarządu dóbr zakopiańskich odbył posie

dzenie inform acyjne.

—

Odrysowano mapę spornego

terytoryum dla użytku namiestnictwa, z oznaczeniem

miejsca, w którem zarząd dóbr ks. Hohenlohego za

groził przejazd na węgierską stronę. Skonstatowano

na podstawie raportu służby leśnej, iż zarząd dóbr

węgierskich wybudował leśniczówkę na swojej stro

nie, ponad potokiem Białym, na którą budulec wy

rąbać kazał na terytoryum spornem.

—

Dotąd więc

oprócz bezprawnego wyrąbania drzewa, nie postawio

no żadnego budynku na spornym gruncie. Zachodzi

jeduak obawa, że zarząd dóbr gotowy już budynek

zechce na grunt ten przenieść. W ten sposób bowiem

wybudowano przed kilku laty leśniczówkę, którą po

tem w upatrzonym czasie w ciągu kilku godzin prze

wieziono nad Morskie Oko*.

Stanisław Górski.

W Krakowie zmarł dzisiaj ś. p. Stanisław Górski

w 81 roku życia. Zgon ten odbije się żałobnem e

chem w szerokich kołach społeczeństwa polskiego,

tracącego w zmarłym piękny typ obywatela-katolika.

8 p. Stanisław Górski urodził się w r. 1820 w ro

dzinnym majątku Woli Pękoszewskiej, jako syn je

nerała wojsk polskich z czasów Księstwa Kongreso

wego, Franciszka Górskiego i Teodozyi z Kremp

ikich. Do chrztu trzymali chłopca jenerałowie Skrzy

necki i Stanisław hr. Potocki. Chłopięce lata prze

pędził w obozie przy boku ojca, przeznaczony do za

wodu wojskowego. Później oddano go do znanego

zakładu wojskowo - wychowawczego 0 0 . Pijarów na

Żoliborzu, ztąd po wypadkach rewolucyjnych i zam

knięciu zakładu przeszedł do szkół publicznych w W ar

szawie. P o ukończeniu szkół udał się za granicę; ba

wił we Włoszech, następnie we Francyi celem wyż

szego wykształcenia. Powróciwszy do k raju , objął

majątek rodziuny Wolę Pękoszewską, gdzie gospo

darował lat kilka, poczem m ajątek ten odstąpił młod

szym braciom Janowi i Konstantemu, sam zaś osiadł

w majątku Uleniec niedaleko W arszawy i tam długi

czas pracował, jako wzorowy gospodarz, świecąc

przykładem cnót obywatelskich i utrzymując bardzo

dobre stosunki z włościanami, których wielu uwłasz

czył jeszcze przed powstaniem.

Przed wypadkami 1863 roku, w których z głębo

kiego przekonania żadnego nie brał udziału, wyje

chał z Królestwa i odtąd przeważuie mieszkał w Kra

kowie, przybywając czasem na krótko do Królestwa

w interesach gospodarczych. W Krakowie poświęcił

się wychowaniu synów i dziełom miłosierdzia, oraz

pracy społecznej. W r. 1866 założył przy pomocy

ś. p. X. Waleryana Kalinki, Towarzystwo św. Win

centego a Paulo, które tyle łez otarło, tyle pomocy

przyniosło p rawdziwie ubogim i nędzarzom. Pierwszą

też konferencyę tego Towarzystwa wprowadził na

Kazimierzu, gdzie ludność chrześciańska wśród za

lewu obcego wyznania, potrzebowała największej o

pieki i pomocy. I to było umiłowane dzieło śp. Sta

nisława Górskiego, którem do ostatniej zajmował się

chwili, pracując osobiście w konferencyi kazimier

skiej i biorąc udział we wszystkich jej naradach.

Powodowany pokorą chrześciańaką, nigdy nie chciał

przyjąć godności prezesa w tych instytucyach. Na

Kazimierzu założył nadto dla rękodzielników k asę

pożyczkową, pragnąc wyrwać ich z rąk lichwiarskich.

Osobno przy poparciu ś. p. X. kardynała Duna

jewskiego i kilku ionych ludzi, założył pierwsze

w Krakowie stowarzyszenie rękodzielnicze ,,Praca"

pod opieką św. Józefa, łącząc w niem majstrów i

czeladników.

Surowy dla siebie i mało potrzebujący, miał h oj

ną dłoń dla ubogich i sam szedł, niosąc pomoc, tam,

gdzie największa panowała nędza. W tej mierze d a

wał przykład czynnego, gorliwego miłosierdzia. Hoj

nie też wspierał klasztory i kościoły. Budującą była

jego głęboka wiara i pobożność; mimo późnego wie

ku, osłabionego zdrowia, spieszył często do kościo

łów i brał udział w nabożeństwach. Pięknym był za

chód jego życia: doczekał się owoców pracy w roz

woju założonych przez siebie instytucyj humanitar

nych; doczekał się wielkiej pociechy z synów, pracują

cych tak chlubnie dla społeczeństwa. Otaczał go

ogólny szacunek; przed jego sędziwą a tak skromną

postacią odkrywały się głowy robotników i najwy

bitniejszych obyw ateli; ubodzy cisnęli się do niego

jak do najlepszego ojca; wszyscy czcili w nim czło

wieka, który za najwyższy i jedyny cel życia po

stawił sobie spełnienie w praktyce przykazania o mi

łości bliźniego, i spełnił je w całej pełni. W o sta

tnich 5 latach ciężka choroba przykuła go do łoża;

mimo to zajmował się dalej ubogimi i robotnikami

do ostatnich prawie chwil. Cicho i spokojnie zasnął

dzisiaj snem wiecznym na rękach synów; przestało

bić to szlachetne serce. Pogrzeb odbędzie się w pią

tek dnia 13 b. m. Zwłoki wyprowadzone zostaną

o godz. 11 rano do kościoła św. Piotra, a ztamtąd

przeniesione będą na cmentarz krakowski

MAŁY FELJETON.

Mody.

Feiletonistka Kuryera warsz. p. Zofia S. podaje

następujące szczegóły o najnowszych modach pa

ryskich : Sezon letni w tym roku, być może z po

woda wystawy, przedstawia niebywale obfite bo

gactwo.

Wdzięk i wytworność podały sobie ręce i zdo

bywają się na całe skarby pomysłów nietylko dla

tych, które stoją upper ten thousands, lecz i dla

tych, które skromnemi rozporządzają śro dkatn u—

Rzućmy okiem na kapelusze. Cóż to za konglo

merat z kwiatów, tiuln, koronek, wstążek, najko

sztowniejszych tkanin jedwabnych i piór. Fasony

We Lwowie ,,Czae je st do nabycia w biu-rach dzienników L. Plohna, A. Olszewskiego, 8 . Sokołowskiego.

A. Hollendera, K. Buchstaba.

Prenumerata wynosi:

h,tt u

na cafyrok na k,wartał na 1 miesiąc

W Krakowie w miejscu

.............................................................

40koron

10 koron 3kor. 60 hal.

Pocztą w pań stw ie A u s t r y a c k i e m ...................................................

48koron 12 koron 15kor.

a Wi u Niemieckiem .

56koronj ąkoron5kor. 60 hal.

do Włoch, Francyi, A nglii, Belgii, Szw ajcaryi, Turcyi

i innych państw, należących do związku pocztowego . . .

64koron

16 koron 6 kor.

Osobna prenumerata na wydanie poranne wynosi miesięcznie z przesyłką pocztową 1 koronę

«,,.,

**O nal., w miejscu z odniesieniem dodomu1 koronę.

Oddzielny Nr wydania p.orannego w K rakowie po 4 hal,, a wieczora, po 20 hal.: z przesyłką pocztową 24 hal.

Prenumeratę przyjmuje siętylko od 1 do ostatniego dnia w miesiącu.

—

Listy z pie

mądzmi i p r z e k a z y pieniężne na prenumeratę i ogłoszenia (inseraty) uprasza się nadsyłać franco do

Admimstracyi Czasu w Krakowie..—

Reklam acje nieopieczętowane nie podlegają opłacie pocztowej.

Listów mefrankowanych nie przyjmuje się.

—

Rękopismów nadsyłanych nie zwraca się.

, ,C z a s wychodzi codziennie, z wyjątkiem po niedzieli i świętach uroczystych dwa razy dziennie

,,,

a mlaT!«wicie: o godz. 6 rano i o godz. 6 wieczorem.

1 of 2 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Download file

Download file

Deleting a comment

Advanced search

Suggest correction