Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 431 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

N" 185.

Kraków 14 Sierpnia - Wtorek.

ok 1860.

Dziennik wychodzi codzień rano wyjąwszy poniedziałki i dni następujące po

świętach.

Dodatek Miesięczny wychodzi z ostatnim dniem każdego miesiąca.

Przedpłata na Dziennik ,Czas"

w Krakowie:

i w Państwie Austryackiem (pocztą)

- »*nie

zła. 20

| r o c z n i e ............................zła. 24

10 | półrocznie

.................,

Kwartami«.................................

kwartalnie. . . . . .

m i e s ię c z n i e ................................. ,

2 J miesięcznie ..... r

2 cen. 25

Przedpłata na Dziennik ,Czas" z Dodatkiem.

w Krakowie:

I w Państwie Austryackiem (pocztą)

;ocznie........................................... zła. 30 | r o c z n i e .................................... zła. 34

lółrocznie..................................... ,

15 I półrocznie - ............................... ,

w artalnie

8 | kwartalnie

Na sam ,D odatek" prenumerować nie można.

CZAS

Przyjmują się do umieszczenia w Inseratach

ogłoszenia, odezwy, uwiadomienia, doniesienia wszelkiego rodzaju, ty

czące się przemysłu, handlu, rolnictw a, sprzedaży, kupna, itp. z a opłatą.

Od wiersza drobnego za jednorazow e umieszczenie po 7 centów, za nastepne

po 3 ’/j centów. Do każdego inseratu załączone być winno 30 centów na

opłatę stęplową za każdorazowe umieszczenie.

L i s t y z pieniędzmi prenumeracyjnemi i inseratowemi przesyłane być winny

franko do Bióra Ekspedycyi ,Cza su" .

L i s t y reklamacyjne nieopieczętowane nic ulegają frankowaniu.

L i s t y niefrankow ane nie p rzyjm ują się.

R ę k o p is m a nadesłane Redakcyi nie zwracają się.

fcä* Numer pojedynczy dziennika kosztuje 10 centów.

Kraków 13 sierpnia.

Oczekiwanie przebija się bardzo wyraźnie

w położeniu chwilowśm

ogólnćj polityki

w Europie. I nie może być inaczćj, skoro

nietylko ruch polityczny od wypadków za

wisł, jak to bywa zawsze, ale również cały

jćj kierunek, dążność mocarstw i ich wza

jemne do siebie stanowisko. Wypadki zaś

zatrzymały się w swym biegu tak na Wscho

dzie jak na półwyspie włoskim.

Wyprawa do Syryi z samego francuskie

go wojska złożona, wypłynęła przed kilką

dniami. Jaki jćj wpływ? W tćm pytaniu za

wiera się w wielkićj części kwestya wscho

dnia w tćj chwili. Czy pozostanie w cia

snym zakresie jaki jćj konferencya nazna

czyła, czy też wypadki dalsze zmuszą ją

przybrać większe rozmiary i dalszą donio

słość? Jak każda konwencya tak i ta co

do wyprawy syryjskićj, nie jest tak ściśle

zredagowana aby się nie dała rozciągnąć.

Doświadczenie uczy, że akta dyplomatyczne

są nader sprężyste. Parlam ent angielski uczuł

już potrzebę, aby mu minister protokół pa

ryzki tłumaczył. W razie więc danym ina

czćj zapewne tłumaczyłby ducha konwencyi

gabinet francuski, jeszcze odmiennićj gabi

net rosyjski aniżeli lord Wodehouse. Tym

czasem lubo jeszcze wyprawa nie przybiła,

a już donoszą, że Fuad pasza postępuje

z niesłychaną energią, więzi bez lito ci

sprawców rzezi, którzy jak się zdaje cze

kali na to w Damaszku,

chociąż nie tam

mieszkają, ale co najlepsza, to słowa de

peszy która mówi, że wojsko składa do

wody patryotyzmu. Znów tu występuje ten

wyraz, chociaż wiadomo, że na Wschodzie

niema on znaczenia, a jeżeli ma jakie, to

równoznaczne z wyrazem: fanatyzm. Woj

sko tureckie dowiodło patryotyzmu, gdy

nieprzeszkadzało lub dopomagało wymor

dowaniu

chrześcian; wtedy bowiem wier

nćm było religii Mahometa, która głosi woj

nę świętą, to jest wojnę tym wszystkim co

nie są wyznawcami Koranu. Żadna historya

żadnej części świata nie przedstawia ludu,

coby był lepszy niż religia jaką wyznaje

Żądać od muzułmanów aby byli lepsi od

Koranu jest śmiesznością. A Abd -el-Kader

spyta kto może? Zapewne że są pojedyncze

wyjątki, i te zdarzać się muszą wszędzie

gdzie niema chrystyanizmu, gdzie religia jest

wymysłem ludzkim. W chrystyanizmie tylko

wyjątków tych niema, bo religia boska

nikt jćj doskonałości prześcignąć nie może.

Lecz nie dziwi nas, ze Fuad pasza nie znaj

duje oporu.

Mówiliśmy zaraz, że na samą

wieść o wyprawiefrancuskićjw Syryi wstrzy

mają się rzezie i dla tego żałowaliśmy spó

źnienia się, bo w przekonaniu naszćm mo

żna było pośpiechem uratować Damaszek

Podczas gdy płynie jenerał Beaufort, zda

rzyć się mogą tu i owdzie w Syryi mor

derstwa pojedyncze, ale rzeź już powstrzy

mana. Zadanie wyprawy będzie więc krót

kie, jeżeli o to tylko chodzi, jeżeli nie zaj

dą wypadki w Turcyi europejskićj, a nawet

w Stambule, gdzie jak piszą,

wielka ma

Panować obawa i niespokojność.

We ’Włoszech polityka jest w ręku hr

Cavoura, dz,iałanie w ręku Garibaldegq

P?^yka powstrzymuje w tej chwili

działanie, aby przygotować następstwa dal

szych wypadków, tego przesądzać nie bę

dziemy. Dość, ze w Turynie

negocyują

z posłami neapolitańskimi, podczas gdy zGe

nui płyną ochotnicy do Sycylii. Dyktator

jak donoszą był w Neapolu, rozpatrzył się

i uznał, ze należy mu działanie powstrzy

mać az do zebrania się parlamentu, które

go większość może wypaść za anneksyą.

Czy Garibaldi spodziewa się i rachuje na

detronizację, lub abdykacyę _czy też rzu

ca te wieści aby odwrócić uwagę od wy

prawy którą zamyśla, odgadywanie na nic

się nie przyda. Za dni kilka rzecz się od

kryje, bo wybory w Neapolu na 19go zwo

łane. Jakie zaś jest stanowisko mocarstw

do spraw włoskich, ocenia zdaniem naszćm

trafnie korespondent nasz wiedeński.

Jak było do przewidzenia, Anglia prze

ciwną jest powołaniu Hiszpanii do rady

wielkich państw. Oświadczył to na interpe

lacyę gabinet, a poparły go dzienniki. Prócz

tego donoszą, że Prusy,r lubo również o

świadczyły się za uznaniem Hiszpanii jako

mocarstwra, pod tym wszakże tylko warun

kiem, aby żywiołprotestancki w radzie mo

carstw powiększył się powołaniem Szwe

cyi; nie mogą one bowiem zezwolić, aby

żywioł katolicki zyskał taką przewagę ja

kąby dała7Hiszpania.

Nie znamy wszakże

dotąd brzmienia noty pruskićj, a tćm mnićj

odpowiedzi innych mocarstw.

Z drugićj

strony, jeden z dzienników francuskich i to

pół urzędowych, podał wiadomość, że p.

Mon poseł hiszpański w Paryżu był przy

tomny naradom

nad

wyprawą syryjską;

podpisu jego atoli nie m a na protokółach

paryskich. Mów’ią jednak ciągle, że Hiszpa

nia wyśle

swój kontyngens do

wypra

wy; dotąd zaś czytamy tylko, że pułkownik

wojska hiszpańskiego przydany został do

sztabu jenerała francuskiego, dowodzącego

oddziałem w’ysłanym do Syryi.

Dziennik urż,ędowy Giornale di Roma ogła

sza w łacińskim tekście odpowiedź Ojca

świętego na list Patryarchy Antiocheńskie

go i innych siedmiu biskupów tegoż patry

archatu w przedmiocie smutnych wypadków

syryjskich.

Do Wielebnych Braci Pawła Piotra, Patryarchy

Antiocheńskiego Maronitów, i do innych siedmiu

biskupów jego patryarchatu.

Z listu waszego pełnego smutku, któryśtuy o

debrali 20go b. m . dowiedzieliśmy się, z wielkim

żalem i boleścią, o okropnych rzeziach spełnio

nych w tym kraju na wiernych przez najsroższych

nieprzyjaciół chrześciańskiego imienia, o których

to rzeziach opisy ogłoszone w tych dniach potwier

dziły smutne szczegóły. I zaprawdę, nowa to i ogro

mna boleść, która przybywa powiększyć miarę sma

tków jakie nas obarczają, skoro rozmyślamy o zni

szczonych kościołach i klasztorach, o wsiach spu

stoszonych ogniem i mieczem, o rzeczach świętych

niegodziwie zlupionych, o tćm mnóstwie ludzi

wszelkiego stanu, płci i wieku, z których jedni o

kropnie zamordowani, drudzy w ucieczce zmuszeni

szukać ratunku przed śmiercią niechybną; gdy roz

myślamy nad niebezpieczeństwem śmierci na jaką

jesteście ciągle narażeni wy i inni k apłani, z po

wodu wrodzonćj srogości tych niewiernych, srogo

ści, która zapewne w tych ostatnich czasach roz

namiętniła się bardziój w skutku tylekrotnie zapo

wiadanego przez dzienniki podziału państwa otto

mańskiego; zkąd zapewne ta nagła wściekłość, która

sprowadziła morderstwo chrześcian. Ależ dla tego,

nader bolesnąjest rzeczą, iż w epoce naszćj wiąże się

nierównie więcćj sympatyi i opieki do burzliwych

sprawców buntów aniżeli do ludów chrześciańskich

jęczących pod jarzmem Turków i inych barbarzyń

ców, z pod którego aby ich oswobodzić, Europa w

innych epokach potężne przedsiębrała wojny. Iw rze

czy samćj, opinia publiczna w pewnem państwie, u

dziela ciągle pochwały i oklaski człowiekowi, który

w brew prawa i sprawiedliwości, usiłuje obalić

wszędzie rzeczy święte i porządek publiczny. A

podczas gdy myślą i działają z taką przewrotno

ścią, odpychają w!aśnie i potępiają religię kato

licką, która samajedna przecież posiada prawdę i do

niej prowadzi, która sama jedna może zagoić rany

społeczności schorzałćj, zepsutej i bliskićj upadku,

może jej przyjść w pomoc i podnieść ją. W isto

cie życzyć należy, aby ci do których się to głó

wnie stósuje, uznali wreszcie, że Kościół Boży nie

może być żadnćm dla spółeczności ludzkićj nie

bezpieczeństwem, że obawiać się ona tylko powin

na nieprzyjaciół Kościoła, którzy skoro ich popie

ra przychylność, powaga i siła obca, o tćm tylko

myślą jakby obrócić broń przeciw swym własnym

podżegaczom, aby obalić aż w samćj podstawie

wszystkie władze duchowne i świeckie.

Wszakże, có się tyczy położenia chrześcian w o

wych krajach, spodziewamy się już wielebni Bra

cia polepszenia ich losu, przez skuteczną pomoc

bożą. W rzeczy samej, wspaniałomyślny naród fran

cuski i jego rząd uzbrajają *otężną flotę, aby ją

wysłać do owych brzegów, również i inne państwa

wysyłają okręty zbrojne, aby dać opiekę swym

krajowcom i wyrwać ich że fik powiem z paszczy

dzikich żwierząt. To też pospieszyliśmy podniecać

tak szlachetny zapał ojcowską troskliwością, któ

rą my i rada nasza jesteśmy przejęci. Nie wątpi

my, że zapał rozżarzy.się. świętym ogniem dla wa

szego ratunku i bezpieczeństwa.

Z resztą, bądźcie przekonani, że bierzemy udział

w waszej boleści i w okropnych klęskach jakie was

dotknęły, i równocześnie pospieszamy przesłać wam

niejaką pomoc pieniężną, na jaką się zdobyć mo

żem w niedostatku w jakim "jesteśmy, aby przy

nieść niejaką ulgę tylu nieszczęśliwym, i zaklina

my Ojca Miłosierdzia, aby z przybytku swej chwa

ły, wejrzał na część swej owczarni tylą i tak sro

giemi klęskami dotkniętą, a w dobroci swej łaska

wości wsparł ją i pocieszył. Oby Bóg nieśmiertel

ny, w którego ręku są dzieła królów, pobńdził naj

potężniejszych k siążąt chrześciańskich, do pokró

cenia usiłowań niewiernych, którzy się z upodoba

niem pysznią zatratą i morderstwem ludów chrze

Ściań8kicb. Oby dało Niebo, fci sami książęta po

jęli nareszcie, na jak ciężki dostateczny upadek

narażona jest spóleczność, jeżeli nie zbiorą wojsk

i sił swoich na powstrzymanie, także zuchwałości

tych ludzi straconych, którzy nową przejęci wście

kłością knują w Europie i pracują aby przytłumić

w duszach wszelkie religijne uoz»cie, zdeptać pra

wa boskie i ludzkie, i zacierając wszelkie różnice

tniędzy tem co sprawiedliwe a co niesprawiedliwe,

przemieniają, żc tak powieiłjiicu’można społeczność

ludzką w jaskinię dzikich zwierząt.

Lecz w takim przewrocie rzeczy świeckich, w ta

kiej obawie nowej burzy, pociisiającą jest rzeczą

pomyśleć, że wierni rozsiani po wszystkich czę

ściach świata, zanoszą nieustannie gorące modły

do tronu laski, aby zwyciężony niemi Bóg łaska

wy, dozwolił jeżeli taka jego wola, powrotu upra

gnionej spokojnośoi. Pocieszamy się także tem,

że życzenie powszechnie pomyślnego doznało skut

ku, i zatyle dobrodziejstw, winne składamy dzięki

tak jako się należy Najwyższemu kierownikowi

wszech rzeczy, zbawcy i mścicielowi swego Kościo

ła. Taką wzmocnieni nadzieją, udzielamy na za

wsze wam wielebni Bracia i waszej owczarni bło

gosławieństwo Apostolskie jako wróżbę lepszego

losu i zakład wiecznej szczęśliwości.

Dan w Rzymie, przy świętym Piotrze, 29 lipca

1860, piętnastego roku naszego wielkiego ka

p!aństwa.

(podp.) Pius I X papież.

Korespondencja Czasu

Wiedeń 12 sie rpnia .

0 Horyzont polityczny wychyla się coraz wy

raźniej z pod zasłony, którą go otoczyć usiłowała

dyplomacya. O postanowieniach na zjazdach w Ba

den-Baden i Teplicach nic pewnego dotąd nie wia

domo. Lecz wypadki tak we Włoszech jak w Tur

cyi dowodzą, że zjazdy na ich bieg żadnego wpły

wu nie wywarły. Wnosić z tego logicznie można,

te polityka, która na te wypadki wpływ kierują

cy wywiera, zmienioną nie została. Anglia i Fran

cya pozostały w przymierzu i utrzymując zasadę

nieinterwencyi we Włoszech a zgadzając się na

interwencyę w Syryi, określiły kierunek, w którym

dalej tak sprawa włoska jak turecka pójdą. Soli

darność Europy w wyprawie do Syryi rzuca na

przyszłe stanowisko trzech państw północnych co

do kwestyi włoskiej więcej światła, niż artykuły i

depesze o zjazdach w Baden-Baden i w Teplicach.

Jak w kwestyi tureckiej na interwencyę, tak we

włoskiej na nieinterwencyę cala Europa się zgo

dzić musi, gdyż inaczej mielibyśmy wojnę powsze

chną, której Prusy, Austrya i Rosya nawet połą

czone, podjąćby podobno nie chciały. Lecz ani

Prusy ani Rosya o podobnem wystąpieniu nie my

ślą. Zasadą ich polityki we Włoszech była przeci

wnie dotąd nieinterweucya i od tej zasady w ni

czem jeszcze nie odstąpiły. Ani jedno ani drugie

z tych państw nie protestowało przeciw zajęciu

Sycylii przez Garibaldego, ani jedno ani drugie

nie zagwarantowało królowi Franciszkowi n bez

pieczeństwa jego tronu i posiadania Neapolu. L a

da chwila przed oczyma przygotowanej na to Eu

ropy, król Franciszek II jak sam doniósł, odpły

nie do Tryestu, a Garibaldi ogłosi w jego stolicy

połączenie się Obojga-Sycylii z Piemontem. Dzien

niki tutejsze powiadają, że cały ruch posunie się

wówczas potokiem do Wenecyi. Kto wtedy stanie

z Austryą? Cała Europa na drodze układów. Lcez

cóż, jeśli orężem ma się ta sprawa roztrzygnąć?

Zasada Solidarności ua jednej lub drugiej drodze

przemoże we Włoszech i wpłynie stanowczo na

ich organizacyę. Francya i ADglia zgodziły się od

dawna, że Włochy same siebie urządzić powinny

md wpływem i radą Europy. Prusy i Rosya po

zostaną może przy tej zasadzie do końca. Jest to

w ich interesie i w biegu ich polityki. Czy Au

strya w razie przystąpienia do układów, może za

koncesye rachować na odpowiednie gdzie indziej

wynagrodzenie? W przeszłym roku Austrya obra

ła drogę odrębną i oręża, a może dziś jak sądzą

niektórzy, wybierze drogę układów i solidarności.

W chwili decyzyi wypadki w Turcyi będą miały

glos ważny. Dla tego, jak mówiłem oddawna,

kwestya turecka przyśpieszy i ułatwi rozwiązanie

kwestyi włoskiej.

Otwarcie drogi żelaznej do Monachium odbywa

się dzisiaj. Członkowie Rady państwa byli zapro

szeni, lecz bardzo wielu niepojechało. Książę Leon

Sapieha wyjechał wczoraj na dni kilka do Ga

licyi.

Paryż 9 sierpnia.

Składki zbierane na Maronitów są liczne. Cesarz

dał 25,000 fr., Cesarzowa 10,000, książę Napoleon

2,000 , księżna Klotylda i Matylda po 1,000 fr.,

tyleż marszałkowie i ministrowie. Przy zachęcie

rządowej, składki przyniosą znaczne fundusze i o

brócą się na sławę Francyi. Konsulowie francuzcy

będą zapewne zbierać składki między Francuzami

za granicą, jak niegdyś na dotkniętych powodzią

Loary. Dzięki wybornemu organizmowi, który za

puszcza korzenie we wszystkie sfery mieszkańców,

Francya może rachować na milionowe składki

i to bez uciemiężenia dających. W e Francyi nikt

nie może się odosobniać i żyć w samolubstwie.

Każdy jest i musi być czynnym obywatelem. Skła

dki zbierają się nawet w obozie chalońskim. One

gdaj Cesarz odbył w obozie przegląd pułków, któ

re udały się do Syryi i do nich pięknie po chrze

ściańsku przemówił. Mowa cesarska znalazła do

bre przyjęcie we wszystkich sferach Francyi. Wy

prawa do Syryi wypłynęła już z Tulonu. Jenerał

d’Hautpoul popłynął na parowcu ,,Amerykanin".

Listy nadchodzą z Syryi ciągle. Każdy Francuz

pisze o rzeziach, bo każdy mocno niemi został do

tknięty. Do Debatów pisze p. Lenormant. Times

wyraża się o Syryi i Turcyi jak Bright i cała

szkoła manchesterska. Jest to rzecz ważna pod

względem polityki zewnętrznej i wewnętrznej An

glii, bo to może poprowadzi do dobrej zgody or

gan City londyńskiej ze szkolą manchesterską.

Wiadomo, że dotąd City londyńska i szkoła man

hesterska nie żyły z sobą w zgodzie i że pierw

sza trzymając się klasy rządzącej udaremniała pro

pagandę szkoły manchesterskiej. Mówią tu o tem,

ale może nadzieja zgody jest płonną. Pocieszają*

cem jest, że onegdaj margrabia Clanricarde wyra

ził się w parlamencie o Turcyi jak Star i Times,

to jest jak Francya. Mimo gniewów Palmerstona,

może Anglia d a się do polityki kontynentalnej

,,sprowadzić."

Francya, rozwinęła wszystkie swe

siły morskie na morzu Śródziemnem, nie w myśli

wojennej, lecz z potrzeby protegowania chrześcian.

Okręty francuzkie stoją pod Tunis, Tripolis, Ale

ksandryą, Bejrutem a nawet Stambułem, bo we

wszystkich tych punktach życie chrześcian jest

w niebezpieczeństwie. Konferencya zbierze się je

szcze w sprawie syryjskiej jak wyprawa francuz*

ka wywrze swój skutek i przyjdzie czas obmyśle

nia dla Syryi lepszej administracyi. Cesarz napo

tka na niejedną trudność, ale trudności znikną

zapewne przed zgrozą publiczną. Opinia przyjęła

bardzo dobrze ozdobienie Abd-el Kadera krzyżem

legii honorowej. Krzyż, który dostanie Abd el Ka

der będzie ozdobiony brylantami i będzie koszto

wa! 14,000 fr. Doręczy go emirowi jenerał d’Haut

poul.

Garibaldi nie popłynął jeszcze do Neapolu i

z tem się nie śpieszy. Ulegając przedłożeniom kró

la sardyńskiego, mówi on, źe uda się do Neapolu

dopiero wtenczas kiedy powstanie w tym kraju

wybuchnie. Garibaldi nie chce robić powstania,

lecz tylko powstaniu pomagać. Tymczasem bierze

w posiadanie całą Sycylią. Wojsko neapolitańskie

trzyma samą cytadelę mesyńską. Margrabia Anto

nim nie jest już ambasadorem neapolitańskiem

w Paryżu. Został on zastąpiony przez margrabie

go Campo d’Isola. Król piemoncki zatrzyma! w Tu

rynie pp. Manna i Winspeare poslanników neapo

litańskicli. Wnoszą z tego, że projekt przymierza

z Neapolem jeszcze zupełnie Die upadł. Przeszłe

go tygodnia wymierzono napad na państwo ko

ścielne od stroDy lądu i wyspy Elby. Napad ten

został odwrócony dzięki energicznemu wystąpieniu

Francyi i jenerała de Noue, który zastąpił w Rzy

mie jenerała Goyon. Jenerał Goyon jest w Pan źu.

Papież dal mu przed 0dja7.de n różne bogate d:,ry.

Czy to uie zuak, że jenerał do Rzymu nie wi )ci.

W Lyonie legitymiśii założyli pjd.tytułem nTo-

1 of 4 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Download file

Download file

Deleting a comment

Advanced search

Suggest correction