Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 639 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

Nr 75

0A8«S]rt«li pa«tttew*n9pl**9Aa

__________

ryczałtem.

Kraków Poniedziałek 31Marca 1924

«Cc*** fryeńsi^i c

Rum» psjtdyneif25||ll Mk

frtKtsaiA«* utjfiii,

m ItfiRttzt« w »*fw»

nftorMto » fam

«pusto*

5600000M i"

6000000 B

6200000 ,

12000000 »

pn% ritoiifai A4s*riafeę*v»

* Krak««* i a»vw fMwUw». Kic)bsowa m

§BJ»ayat«i Kura * » « afti« lK«lw«r»ia »***«. Koj«** *LJaj(ialioAika, B;aal« BiMawia, oL Euai*

h,uft, kaitgnrnin foluraiiMag* i I w ki.j* w Połgóri i.

a Lwcwta »Ciui jaat da nabycia w i,,maiŁ

W»». R, 8 «tatow*kiago, Reklama piatów* i l . Buabataba, iaiej w Tarnaw!y Asm%ct

i%ii,, S ."

n u a *4i«a*, labftjnuMia, w księgarnia**, **»* * nortyataw ksUjMrrah. W LubUaia k aaU; * i m »fltMt*

w r«*«tyśl4 w Łiarsa *łi.aaików g. *JlU I fo wy 8i«4*tóUJ,

W WARSZAWĘ: tiara fgUwwHrt« Pragąg. a)ica wjdal W,

es,M

Ko?lo P. y:. O. Nr 149 228,

Bitm fny]m]ą agtoiiaala » aaala aj «lama »m_ .t,.u,__

?ycsny. «ffrowyj «komplikowany

o-i» .Nadeelaiie *«

’u? !*p 0-10 **** IU*lu

k ril o g l a ad miaiaca wiaraaa miUniatrewM» *ip 0-20

J***** *,p* 0 3° * ***»

rt-Łicinym , komunikaty prywatna, ilnby 1 t * *ł- 0 -3 6 od

nanaiow. pakramoaIpaulała *ka»

!.u,/,r,;i.,»;

nnltiSSISSSPlfff?"ł °"*****»«

^srggSigyŁ X"Tr

*- ****

aw nr

Ogloa*«niapny]mnj%t w Krakowi« wiiyaiu» biuraJteawk*» I

W Warszawie Reklama pol.kaJa(na 10, R Moaaa t(ar«ł»ftow i k « .ia u ?i!ifo. . ..

kuwska ISO; 1. BuchwaiU, Mariiattow(ka 123, B Buebwaita rr .d r r i t ’

***L* 4 Maruato

WU’kopolska agencya raklamy Crakawakia P rtadmialcia71, LW er^M torak a

? 14fk

I. Szteinglag, świętojer»ka 84, Jan ApU, Zielu* 38. IHędiynarodowa biuro M lM t rf

A, Fiach.r Manzalkowaka11», I. Lib.oi Maniałkowika118 w P o zn n nlnP nU ;!.^

Lukatmbarg,

Rycer(ka», Wiolkop. ag«ncya Mklamy, Ówam.19 w W UntaŁJuU n

"Płr*

Wielka*6; w. Lwowl. 8L Boktrf’.w .k,, wJi dz?en"uw **JESTtBrB,T

’°W.IT^1*

R. Moaae, M. Dukei Nacbf. Raaaanatain at Fag!.i, R Behalek Bock at HarifaM w o ll ^ « W ied nia

1. F ta«l,Oeat AmeigaOea. »Itra. Wolk.il . Ja, .log«». KraBsJaaet Kai7 w B arilSo

ł*

Li.ty ipieniądzmiiprzekazy pianieina aa pr-Lner,’. i

. ,To,r.ni. uiyim!to

wLo«d,«ieVflrs.:« ł^ ,z

, . « » «*»«°y* )»»^pi«c*ptowa»e *lapodlagają aplaciapoeztaw *

UaMw n!eoitla«otiyeb ma prtyjmuja da. R«kopUdw J* h m *a

kaidł| EH8lniit|

dopłaca wid

ra-a

ji’fir-AB R adtkt]l I AdiuinJitraoyl ul. itr. Tomasz* Bl;r. l i «a fol. Nr. g§,

124

Rocznik LXXVI

Nowy gabinet Poincarevgo.

Rezultatem przesilenia francuskiego jest zu

pełna rekonstrukcya gabinetu Poincarego,

której szczegóły podają dzisiejsze telegramy.

Rekonstrukcya ta ma dwójakie znaczenie: na

wewnątrz i ua zewnątrz — jedno i drugie

można już dzisiaj określić w głównych zary

sach.

Na wewuąlrz ozuacza ona eilne wzmocnie

nie elementów radykalnych w gabinecie. Przed

objęciem misyi utworzenia nowego gabinetu

porozumiał się Poincare z prezydentem repu

bliki Miiterandem. Porozumienie to poszło w

kierunku zapewnienia w nowym gabinecie

znaczniejszego wpływu grupom radykalniej

szym bloku narodowego, zbliżonym do Mille

randa. Zwłaszcza nowy minister finansów Fran

ciszek Marsal ma się cieszyć zaufaniem pre

zydenta Republiki, W praktyce zapowiada to,

że podczas niedalekiej kampanii w’yborczej

Millerami i Poincaie pójdą ręka w rękę ze

sobą przeciw blokowi ławicowenni.

Ważtiiejszem jest znaczenie, jakie rekon

strukcya będzie posiadać na zewnątrz. Ze

względu na ten efekt należy podkreślić powo

łanie dwóch zwłaszcza osobistości. Z jednej stro

ny wszedł do gabinetu jako minister Łandłu

p. Loucbeur, ten sam, który prowadził i ukoń

czył przed dwoma l aty Słynne rokowania wies

baJcńskie z Ratbenauem o spłacaniu przez

Niemcy odszkodowań za pomocą dostaw

w nalurze. Liwheur nie krył się nigdy

z tem, że po zajęciu Rubry nie oczekuje roz

wiązania problemu reparacyjnego i że prze

widuje ogromne trudności, jakie stąd wynikną.

Jago wejście do gabinetu jest dowodem, że

p. Poincare liczy się z możliwością likwidacyi 1

sprawy Zegłębia i skierowania kwesłyi repa

raoyjuel ua Jakieś nowe tory zarówno co do 1

sposobu wypłat jak i co do uzyskania za- !

stawów.

Z drug’ę] Htrony wc,hodzi do gabinetu jako i

minister oświaty Henryk de Jouvenel, przed- 1

stawiający ideę wzmocnienia autorytetu Ligi 1

narodów i użycia jej przez Francyę jako in

strumentu politycznego. Jestlo idea szczególnie

droga gabinetowi angielskiemu, toteż powoła

nie Jouvenela rzuca pewne świallo na fakt

liczenia się Francyi z programem Mucdonalda.

l ’ak więc rekonstrukcya wzięła jako całość

oznacza: l ) wzmocnienie pozycyi parlamen

tarnej gabinetu za pomocą zbliżenia się grup

Poincare’go i Milleranda; 2) zradykalizowanit

pod względem społecznym gabinetu wskutek

uzyskania znaczniejszego w pływu przez kie

runek prez. Milleranda; 3) pojednawczy gest

w Elosunku do Anglii, pragnącej rewizyi

sprawy okupacyi oraz dążącej do wzmocnie

nia autorytetu Ligi.

Byłoby jednak zupełnie fałszywem sądzić,

że nowy gabinet francuski zmieni w czein

kolwitk zasadniczem taktykę poprzedniego.

Już podczas przesilenia prez. Millerand w spo

sób ostentacyjny podkreślał doniosłość poli

tyki zastawów i przyzaawał racyę p. Poinca*

ró’mu. To też z pewnością i nowy gabinet

sianie na stanowisku, że dopóki Francya nie

uzyska jakiegoś innego - równie silnego -

zabezpieczenia przed sabotowaniem reparacyi

i przed niemiecką polityką odwetu, lo o wy

cofaniu się z Zagłębia nio może być mowy.

Dopiero uzyskanie innych, równie dogodnych

dla niej z,astawów pozwoli jej zmienić dotych

czasową linię wytyczną jej polityki.

0 tę to właśnie zmianę zaczną się toczyć

w najbliższych dniach — skoro tylko komisya

ekspertów przedłoży swoje wnioski — rokowa

nia między Francyą a Anglią. W przeddzień

ich zrekonstruowała Francya swój gabinet,

wzmacniając go na terenie parlamentarnym a

zarazem odświeżając go ludźmi, dla Anglii

sympatycznymi. Fakt ten rzuca pewne świą—

Uo na przebieg przyszłych rokowań. Nowy

rząd francuski będzie miał w nich silną pozy

cyę (w każdym razie silniejszą, niżeliby miał

rząd poprzedni), ale będzie się starał prowa

dzić rokowania w duchu możliwej życzliwości

i zgodności wobec Anglii. T ak niewątpliwie

będzie rekonstrucya pojęta przez Labour Parły.

Ponieważ naszym interesem państwowym

i narodowym jest uzgodnienie i interesu i ta

ktyki Francyi i Anglii, przeto rekonstrukcya

gabinetu francuskiego, mogąca zapobiedz an

tagonizmowi obu państw i przyspieszająca

?-godne rozwiązanie obu w ażnych problemów

(reparacye i traktat gwarancyjny przeciw Niein

eotn) — nie może być uważana dla nas- za

niekorzystną. Ż ) uzgodnienie icb interesów

n,e °sstąpi naszym bofztem, można mieć pe

woą rękojmię w tem, iż na czele nowego

itebinetu stanął znowu prezydent Poincare,

zdający sobie doskonale sprawę ze znacze

nia silnej Polski dla Francyi i daleki od tej

nieżyczliwości, jaką niestety otaczają Polskę

niektóre radykalniejsze odcienia coeyalizmu

francuskiego i angielskiego,

Fsryi 39 marca’.

(PAT). Nawy gabinet został ostatecznie usta

lony w następującym składzie: Prezes Rady

ministrów i minister spraw zagranicznych

Poincare, wiceprezes, oraz ininisfer spra

wiedliwości Lefevre du Prey, minister

spraw wewnętrznych d e S e 1ves, minister

finansów Francois Marsal, min:ster wojny

i emerytur Maginot, ininicter niarynarki

Bokanowski, minister robót publicznych

Lelrocąer, minister kolonii Fabry, mini

ster bandlu Loucheur, minister oświecenia

publicznego lła n ri deJouveneł, minister

okolic oswobodzonych Louis M a rin , minister

rolnictwa Capua, minister pracy i hygieny

społecznej Duniel Vincent.

W skład iiowego gabinetu wchodzi 4 sena

torów, z których 3 Poincare, de Sefaeę i Fran

cois Marsal należą do grupy związku repu

blikańskiego, a jeden de Jouvencl do lewicy

demokralyczno-radykalnej, oraz 9 deputowa

nych, z których dwóch Leftvre du Prey i

Louis Marii! należą do euleuty republikań

sko-domokralycznej, trzech Bokanowski, Fa

bry i Capus do grupy republikańsko - spo

łecznej, jeden L etro cijuer jest republikanom

lewicowym, dwaj Maginot i Loucheur należą

do lewicy republikańsko-demokratycznej -

wreszcie jeden Daniel Vincent jest radykałem

socyaiistą.

W ciągu rokowań, klóre poprzedziły zlikwi

dowania kryzysu gabinetowego nastąpiło naj

zupełniejsze porozumienie między Poincarćm,

a nowymi jego współpracownikami w sprawie

rozdział! i portfeli, oraz w kwesty i ł,asauuk

czych linft programu rządowego. Wczoraj ra

no zebrała się Rada gabinetowa, poczem

Poincare przedstawił w pnłacu elizejskim pre

zydentowi Mtllerandowi swoich nowy«h współ

pracowników. FxpoEe nowego rządu, którego

teks( będzie omawiany i ustalony w niedzielę,

zostanie odczytane w poniedziałek w Izbie

przez Poincare go, w senacie zaś przez Le

vefre du Prey.

Wiedeń 30 marca.

(Tel. wł. G.) Z Londynu donoszą: Nowy ga

binet Poincare’go spotkał się w kołach poli

tycznych z uajlepszem przyjęciem. Spodzie

wają się, że l,:Oucbeur będzie niejako pośredni

kiem między1umiarkowanemu żywiołami Fran

cyi i Anglii. Powoła uie Jouvenela koła loudyń

skie uważają za dowód, że Poincare Jest zda

nia, iż Liga narodów odegra ważną rolę w roz

wikłaniu problemów europejskich. D aily Neus

i inne pisma liberalne są bardzo poirytowane;

faktem utworzenia nowego gabinetu przez

Poi,ncare’go. Dowodzi to ich zdaniem, że F ra n

cya j 9 St zdecydowana do zostania tak długo

w Zagłębiu Ruhry, póki Niemcy nio zapłacą

iup ełfiie Odszkodowań.

Wladeń 30 marca.

(Teł. wł. G.) Neue fr . Preese stwierdza w ar

tykule poświęconym nowemu gabinetowi Poin

care’go, że w składzio,gabinetu zaznacza się

lekki zwrot na lewo a lo głównie przez po

wołanie Loucbeura, Joucenela i Marsane, któ

rzy nie są przedstawicielami polityki większo

ści bloku narodowego. Dotyczy to główn!o

Ldncbcura, który znany jest ze swych rokowań

w Wiesbnilenie z Raltenauem. Nadto wiado

me, że Loucheur nie zgadza się z polityką Poin

carć’go w sprawie Rubry. Jouvenel należy do

rząda polityków, którzy chcieliby wzmocnić

Ligę narodów, wobec tego też l i m u witają

z wie!kiem zadowoleniem jego wstąpienie do

galłinetu i sądzą, że w każdym razie polepszyły

się widoki projektowanych rokowań między

narodowych.

Otwarcie Banku polskiego.

Warszawa 30 marca.

(iW ) Walno zebranie akcyonaryuszy Banku

polskiego odbędzie się da. 15 kwietnia. Roz

pocłecie działalności Banku przewidziane dn,

30 kwietnia, do tego czasu załatwioną będzie

sprawa przejęcia części aktywów i passywów

P. K. K . P . przez Bank polski, jak rowmez li*

kwilacya P.K.K.P.

Warszawa 30 marca.

(4w .) Przegląd ’Wieczorny zamieszcza nastę

pujące zestawienie subskrybowanj-ch akcyj

Ban^u polskiego: 70.600 zakupił przemysł wło

! kieniiczy, 100 000 akcyj przemysł górnośląski,

90 ()(i() banki, tak samo przemysł cukrowniczy,

21 7u) armia, 10.G0G robotnicy i urzędnicy po

’ znamkiej dyrekcyi kolejowej, 3000 ur?.,dęic%

, P. Kj O., 8000 urzędnicy państwowi, J00.0 1 3

DiniaSIOHiaisea.

frank walor. -

1,800 .000 lip.

z górą robotnicy gazowni warszawskiej, 8200

ziemianie z Wielkopolski do 22 bm.

Fos, Miłapwski w Paruu.

Paryż 30 marca.

(PAT) Przybył In nowo mianowany posei

eolski Chłapowski wraz z małżonką, powitany

ua dworcu p rzez radcę poselstwa Szembeka,

członków poselstwa i konsulatu, attacbes woj

skowych o raz przedstdwicielj kolonii polskiej

Fos, Thugu!t u Mussolim’ego.

Rzym 30 marca.

(PAT.) Wczoraj w Palazzo Cbigi prezyde t

Mnssolini przyjął przebywającego chwilowo

w Rzymie posła Thugutta. Konferencya trwa

ła około godziny. Pos. Tbugutt informował Mus

solini’ego o pracach, dokonanych w dziedzinie

sanacyi polskiego skarbu oraz o tendencyi po

kojowej polskiej polityki zagranicznej. Pos.

Thugutt podkreślił zatazem tendencyę demo

kracyi polskiej do utwierdzenia mocarstwowe

go stanowiska Polski i uzyskania istotnej nie

zawisłości pizez równoległe wzmacnianie przy

jaznych stosunków z F rancyą, Włochami i An

glią. Mussolini, podejmując ten temat powie

dział : Żyjcie w zgod,;ę ze wszystkimi naro

dami, a jednocześnie udoskonalajcia armię.

Włochy, które stawiają *obie za zadanie pod

trzymanie pokoju śwlutowego, «losują u siebie

tę samą metodę.

- ,y»

......

1, - -- »)...... .. ..... ...

Przeniesienie dyrekcyi ko!s]swej w Gdańsku.

Gdańsk 30 marca.

(AW .) Ballische Preo.;o donosi, ża przedsta

wiciele Polski i Gdańska doszli dc porozumie

nia w Genewie w sprawie przeniesienia dyre

kcyi kolejowej w Gdańsku na terytoryum

polskie. Porozumienie polega . ca tem, że do

1-go czerwca rb. nie będą podjęte kroki w tej

sprawie. Tymczasem zaś odbędzie się wymia

na zdań między Polską a władzami wolnego

łriasta.

^ri^i

GunSiwe posiedzenie skupczyny.

Wiedeń 30 marca.

(Tel. w ł. G) Z Belgradu donoszą, że onegdaj*

sze posiedzenie skupczyny misło przebieg

bardzo burzliwy. Nowy rząd y,ostał powitany

ironioznsizu o k i iy ka m i. Natychmiast po odczy

taniu dekretu królewskiego o ltominacyi no

wego gabinetu weszło G? posłów kroarkicb

1 zasiadło na skrajaej lewicy. Długotrwałe

oklaski opozycyi zmusiły prezydenta L b y

Iwanowieza do przęrw ania posiedzenia. Przy

głosowaniu imiennem jeden poseł bośniacki

posądził i,ekri tatza skupczyny o fałszerstwo.

Przysz,ło wskutek tego do bójki między rady

kałami a opozycją wobec czego posiedze

nie przerwano ponownie.

Wiedeń 30 marca.

(PAT.) Neue fr. P res 88 donosi z Belgradu:

Wobec tego, że prezydent komisyi weryfika

cyjnej nie zwołał posiedzenia tej komisyi dla

w eryfikacyi 39 mandatów posłów z partyi

Radica, opozycyjni członkowie komisyi w eryfi

kacyjnej odbyli posiedzenie, jednakże binro

skupczyny nie dostarczyło im potrzebnych

aktów. Gdy biuro skupczyny także 1 na dru

gie posiedzenie opozycyi komisyi w eryfikacyj

nej aktów nie dostarczyło, przewodniczący

wspomnianych posłów Pecie wtargnął do biu

ra skupcz,yny, zabrał akta, pocz,em opozycyjni

członkowie komisyi w eryfikacyjn ej dokonali

weryfikacyi 39 mandatów członków partyi

Radica. Obecnie oczekiwane jest zajęcie w tej

sprawie stanowiska przez radykalnych człon

ków komisyi prezydyum skupczyny i rządu.

Z nad granicy greckiej.

Ateny BO marca.

(P A !) Obiegają tutaj pogłoski o koncentra

c j i wojsk serbskich nad granicą grecką i o mo

żliwości konfliktu grecko*serbskiego. Grecki

(sztab jeneralny zaprzecza tej wiadomości jako

tendencyjnej i mającej jedynie na celu zanie

pokojenie opinii publicznej podczas plebiscy

tu, który rozstrzygnąć ma o ustroju państwo

wym w Gresyi.

Rokowania rosyjsko-rumuńskie.

Wiedeń 30 marca.

(PAT) W piątek po południu pod przewod

nictwem ambasadora Kresteńskiego odbyło się

pierwsze posiedzenie konferencyi rosyjsko

! rumuńskiej. Uregulowano na niem sprawę

przewodnictwa w ten sposób, że szefowie obu

delegacyi będą kolejno przewodniczyli. Na

\ stępnie ułożono się w kwestyi porządku dzien

, nego, a mianowicie na pierwszy punkt po

, rządku dziennego postawiono kwestye teryto*

ryalne, na drugi sprawy finansowe i gospo

darcze, na trzeci sprawy prawnicze i polityczne.

Do punktu pierwszego złożyli szefowie obu da

j legacyi swoje oświadczenia.

Ciekawy wypoczynek.

Monachium 30 marca.

(PAT) Kahr, Lossov i Seiffer wyjechali wraz

r z rodziuamj na Maniowy wypoczynek do

iiw/jja. mbc.rnaiopols

Konfliktyłagodne.

Barlin w marcu.

(Od korespondenta Czasu.)

W pracowni jednego z tutejszych przbdste

wicieli państw obcych, który słusznie uchodzi

za świetnego snawcę polityki międzynarodo

wej, i który swój kraj reprezentował w naj

rozmaitszych sytuacyach i pod wszystkiemi

szerokościami geogreficznemi, wisi duża mapa

obu półkul globu ziemskiego. W mapie tkwi

kilkadziesiąt chorągiewek czerwonych, czar

nych i białych. Zapytany o znaczenie tej de

koracyi dyplomata wyjaśnił, że pragnąc oryen*

lowae się par coetir we wszystkich aktualnych

sprawach, oznacza temi chorągiewkami miej

sca, w których »coś* obecnie się dzieje, po

czem medytuje przed mapą, śledząc za związ

kami tego, co się dzieje, z tem co się jut

stało. Kolor czerwony - to naturalnie rewolu

cya lub przewroty, czarny — konfbkty po

ważne, biały — konflikty łagodne. Mój zapas

chorągiewek jest prawie na wyczerpaniu -

mówił post ł z melancholijnym gestem, bia

łych jest najmniej. Rzeczywiście. Na to] dzi

wacznej mapie było icb tylko pięć, a na na

szej półkoli trzy. Jedna wetknięta pod samym

szczytem na północy, dwie inne w górnej

części Afryki. »Łagodne" konflikty tego dy

plomaty istnieją w Grenlandyi, Egipcie i do

linie Juba. Nie zawadzają one Europie, a jo

dnak istnieją i dają się odczuć w pomniej

szych posunięciach politycznych.

Grenlandya nominalnie jest kolonią duńską,

jednakże zamieszkałą prawie wyłącznie przez

Norwegów, którzy zresztą tylko wskutek przy

padkowego nieuwzględnienia praw Nor.wegii

dostali się po pokoju kfl"ńskim (1814) pod

panowanie dońskie, przyczem wówczas ta

zmiana była im prawdopodobnie obojętną wo

bec rzadkiej bomunikacyi z kontynentem euro

pejskim. Potem Dania wykonywała swe pra

wa na zamieszkałem terytorynm Grenlandyi,

notyf.kując innym państwom powstanie no

wy* h osad jako rozszerzenie swego stanu po

siadania. Olbrzymie przestrzenie wybrzeża

grenlandzkiego stanowiły jednak de facto i de

iure res »ulhus, po którem swobodnie polowali

przedewszystkiem rybacy norwescy, zbliżeni

ię%ykiem, pochodzeniem i zajęciem do m ie

szkańców Grenlandyi. W ostatnim roku jedask

Dania, sprzedawszy swe ostatnie posiadłości

azyatyckie Stanom Zjednoczonym, postanowiła

rozciągnąć swą suwerenność nad całą Gren

landyą z niezamieszkałymi obszarami włą zn.e.

Mocarstwa europejskie zgodziły się m . to, a W iel

sa Brytania zastrzegła sobie, że przed ewen

tualną sprzedażą tej kolonii Dania powinna

rząd angielski zapytać »o radę".

Natomiast

Norwegia zaprotestowała przeciw tej »aneksyi",

obawiając się o prawa swych rybaków, polu

jących wzdłuż wybrzeży Grenlandyi R) kowa

nia, toczone w Kopenhadze na jesioni roku

ubiegłego nie doprowadziły do uzgodnienia

stanowisk obu rządów, gdyż Norwegia źądeła,

aby przynajmniej wschodnia część Grenlan

dyi pozostała tak jak dotąd res nulliu8. P .iko

wania ponowne w Chrystyanii zakończyły się

pomyślnie, albowiem obie strony przygotowały

projekt układu, rozciągającego wprawdzie su

werenność Danii nad całym obszarem G ren

landyi, jednakże przyznającego rybakom nor

weskim tę samą swobodę połowu i ruchów,

z której korzystali dotychczas. Szczegóły

układu dostęły się jednak do pism przed wnie

sieniem ich do parlamentu i w obu krajach

trwa zacięta agitacya przeciw projektowi ukła

du, gdyż zdaniem wrogów układu w obu ( ’)

krajach godzi on w moralny prestige. Norwe

gowie przytem mówią o słabości rządu, który

czyni niepotrzebne ustępstwo. Duńczycy zaś]

o utracie wielkiej kramy, która do nich na-j

leży. W najbliższych tygodniach ciała prawo

dawcze obu bratnich narodów zadecydują

0 dalszym przebiegu tego łagodnego konfliktu.

Następny rozgrywa się w innym klimacie

lecz w podobnej atmosferze, gdyż także cho

dzi o prestige. Zuglul basza, wódz nacyonali

stów egipskich wszedł do parlamentu angiel

skiego na czele druzgocącej większości, wyno

szącej 176 głosów na ogólną liczbę 214 po

słów. Wymiana powitalnych depesz z Macdo

naldem dowiodła, że Zagłul basza ja k każdy

wybitny polityk umie rzucać has!a, lecz ró

wnocześnie liczy się z realnym stanem rzeczy.

Pragnie usamodzielnienia Egiptu z pod władzy

angielskiej, lecz dąży do tego przez rokowa

nia i układy, zyskuje poparcie premiera An

glii wbrew niezbyt przystępnym lokalnym wła

dzom angielskim. Ta taktyka jednak musiała

wywołać sprzeciw ultranacyonalistów, którzy

pragnęliby natychmiastowej deklaracyi niepo

dległości, choćby za cenę najcięższym wstrzą

śnięć kraju. Potężny Zuglul opiewany przez

śpiewaków uliczoych musiał patrzeć na topnie

jącą swą większość i w obawie, by nie zmie

niła się w mniejszość, poszedł za przykładem

swych kolegów europejskich — odroczył par

lament. Król Fuad zaś pracujący od długiego

czasu nad umocnieniem niepodległości swego

kraju, słyszy okrzyki republikańskie swych

poddanych i z Zuglulem baszą naradza się co

czynić: czy uratuje koronę idąc na ustępstwa

wobec żądań nowej »większości", czy chro

niąc się pod opiekę wpływów angielskich.

Trzeci wres/cie konflikt jeet tak łagodny,

że właściwie na to miano nie zasługnje, lecz

bądź co bądź należy do spraw niewyjaśnio

nycb: Teren jego stanowi dorzecze rzeki Ju

ba. Juba jest główną rzeką wschodniej A fry

ki w okęlicach równika i dzięki tema posiadA

1pfelrwp rzę d n e komunikacyjne znaczenie. U

ujścia jej leży miasto Kismaju, miasto porto

we, ułatwiające eksploatację ekonomiczną ca

łego kraju. Wzdłuż rzeki Jnba szła granica

Somali kolonii włoskiej i kolonii angithkicb.

Włocby nie mogły należycie wyzyskać swvch

posiadłości tak długo, poty Juba i miasto Kis

maju nie były ich własnością. Dlatego w pa

kcie londyńskim z 26 listopada 1915. na pod

stawie którego Włochy przyłączvły się do mo

carstw sprzymierzonych znślazl się artykuł,

postanawiający, że ADglia udzieli rekom pen

saty terytoryaln ej w koloniach afrykańskich,

gdyby po skończeniu wojny powiększy ła swój

stan posiadania kosztem kolonii niemiecku b

Bliższego określe,nia terenu i obszaru nie by

ło w pakcie londyńskiem poza zastrzeżeniem,

że ta rekompensata ma być udzieloną na gra

nicy włoskich kolonij afrykańskich. W kona*,

kwencyi tego paktu Anglia we wrześniu 1919

zobowiązała się t ficyalnie do odstąpienia W h»

hom kraju Juba i na tem poprzestała. Mae

donald ponowił to zapewnienie i znowu nic

potem nie nastąpiło. Mussolini począł się nie

cierplio)ić i posyłał kikakrotnie ambasadora

francuskiego do Macdonalda domagejąc się

przyspieszenia ostatecznej likwidacyi tej spra

wy. Jednakże Anglia ma jakieś powody, -dia

których unika załatwienia praktycznego i zwle

ka, a gdy Mussolini stał się zanadto wyraź ay,

Aoglicy na konferencyi w sprawie Tangeru

poparli bardzo wyraźnie francuski punkt w i

dzenia. Przyciałska korespondencya trw a da

lej, a i głosów poinformowanych wnioskować

można, że gdy Anglia proguie załatwić ją ro

wnocześnie z całym kompleksem spraw afry

kańskich, Włocby mając skrypt w ręku w zy

wają do natychmiastowej Jego realizacyl.

Al K.

Katolicyzm dzisiejszej Francyi.

W seryi wieczorów dyskusyjnych, ur;,adź a

nycb stale dwa razy w miesiącu przez Tow.

im. X . Piotra Skargi, poruszył bardzo ciekawy

problem prof D r St. Wędkiewiez w odczyt ie

p t . : »Katolicyzm w* życiuumysłowom współ

czesnej Francyi". N;e próbował w swojemtre

ściwem przemówieniu objąć całej bardzo sze

r?kiej i Łogatej dziedziny objawów ż ci-i k a

!lekiego dzisiejszej Francyi, ograniczył się je

dynie do sfery francuskiej iuteligencyi. Wy

chodząc z założenia, że dzisiaj byłoby jesz-cze

stanowczo przedwcześnie i ryzykownie stwier

dzać kategorycznie, czy wielka ostatnia wojna

przyczyniła się naogół do ożywienia, rozsze

rzenia i pogłębienia uczuć religijnych, spe

cyalnie katolickich w ludzkości, - -

zwrócił

prelegent uwagę przedewHzystkmti na same

fakta i zjawiska, na to, jak baid/,o różrioro

dnym i skomplikowanym jest problem katoii

cyzmu w dzisiejszej Francyi, gdzie odróżnić

można z jednej strony cały długi a/,dreg bar

dzo ciekawych, a jednak zróżniczkowanych

objawów życia religijnego, zdążających różna,

mi drogami do Jednego ostatecznie celu, do

odnalezienia prawdy religijnej, a z drugiej

stwierdzić należy dstako posuniętą wyrozumia

łość i tolerancyę.

Żywsze zainteresowanie dla zagadaień r e li

gijnych, traktowanych nie tylko z katolickiego

punktu widzenia, zaczęło się we Francyi, i nie

tylko we Francyi, już bardzo dawno, zaraz po

r. 1870. Łączy się ten m;-b z upaiikitm t zw.

scientyfizmu, jednostronnej, a przesadnej w ia

r y we wszechmoc lndzkiej wiedzy, która miała

rzekomo w niedługim czasie rozwiązać czło

wiekowi tajemniczą zagadkę bytu, dać mu od

powiedź na najbardziej niepokojące zagadnie

nia — a zawiodła go na całej linii.

Z klęską militarną poif Sedanem przyszło

;we Fran cyi rozczarowanie w sferze intelektu

alnej do głoszonej przez pozytywizm i matę

ryalizm wszechpotęgi nauki. Wszyscy jej ko

ry fouszowie wszyscy jej wielcy przedstawi

ciele z Cantem na czele przyznali sami wcze

śniej lnb pózaiej, że eama wiedza człowiekowi

nie wystarczy, że aspiracyi najwyższych jego

duszy ,uie zaspokoi, szczęścia mu nie da - -

sami podkreślali energicznie potrzebę w,życiu

pierwiastka innego, wyższego: religii. Albo

ją sami tworzyli, jak Canto, albo się do niej

całą duszą wyrywali, jak Renan, albo zazna

czali jej potrzebę dla przyszłości Francyi jak

Taine. To samo dzieje się w literaturze pię

knej, gdzie sam Zola, najwybitniejszy i naj

głośniejszy reprezentant francuskiego natura

lizmu, Btaje się po r. 1870 nieomal romanty

kiem i twórcą nowej romantycznej religii.

Mniejsza o to, jaką była ta z rozmaitych mo

tywów przez rozmaitych ludzi tworzona reli

gia, ile w niej było pierwiastków prawdy,

a iłe fantazyi i niejasnych mglistyeh aspira

cyi — zjawiska te dowodzą jedynie nicrern

nie dającef się zagłuszyć tęsknoty ludzkiej

duszy do Boga. Nie należy też uważać wsporo

nianych objawów za bankructwo n a u k i: jest

to tylko ograniczenie jej terenu, pociągnięcie

granic między nanką a religią, sprowadzenie

roli intelektu do granic właściwych.

I prąd ten wzmaga się tylko z latami. Je

żeli Renan czując sercem potrzebę jakiegoś

pierwiastka religijnego, nie umiał jeszcze po

godzić swojej wiedzy z dogmatem katolickim,

to późniejszy znakomity przyrodnik Boutroux

stwierdza !kategorycznie zgodność obu dzie

dzin

wyznaje, że_ można być równocześnie

dobrym katolikiem i dobrym uczonym.

I następuje w drugiej połowie X (X stulecii

na cał_ej_ linii odwrót od scientyfizmu wi

Francyi i poza nią (Bontrous, Poincare, James

Nietscho. Bergson). Odbywa się ten procei

1 of 4 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Завантажити файл

Завантажити файл

Видалення коментаря

Розширений пошук

Повідомити про помилку