Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 636 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

r48

Iraków , 1 Marca - Czwartek.

Bok 1871

Prenumeratę przyjmują*

W K r » k o w i e I Administracya ,,CZASU" tudzież urzędy pocztowe. Miejscową prenumeratę księg.

p. S. A . Krzyżanowskiego, handel dawniej Dworskiego, d g łon en ia (inseraty) przyjmują się za opłatą

od miejsca wiersza drukiem drobnym (petitowym), za pierwszy raz 10, za każdy następny raz po 5 o.

Jfadesfane (na 3 stronnicy dziennika) od miejsca wiersza drukiem drobnym po 30 c. za każdy raz..

Dołączenia do

(prospekta, cyrkularze, ogłoszenia itp.) przyjmują się za cenę 1 zlr. od

100 egzempl. dla zamiejscowycli, a 50 c. od 100 egz. dla miejscowych prenumeratorów. Przypadającą

należytość uprasza się naprzód nadesłać przekazem pocztowym, *»głoszenia i prenumerat«

Srzyjmują: we Lwowie W. Piątkowski ul. Hetmańska lO; w Daryżu wyłącznie p. Adam Carrefonr

e l a Croii Rouge 2 , (prenumeratę p. W . Raczkowski Faubourg Poissoniere 33); w Wiedniu pp.

Haasenstein A Vogler (także w Hamburgu, Frankfurcie n. M., Berlinie, Lipsku, Bazylei i Wrecławiu),

A. Oppelik Stubenbastei Nr. 2 (także w Pradze), R. Mosse (także w Berlinie, Hamburgu, Monachium

i Norymberdze), G. L . Daubó A Comp. (także w Frankfurcie n. M.), Rotter A Comp.

Ogłoszenie przedpłaty.

Z przesyłką pocztową w państwie

Austryackiem na miesiąc Ma

* * ....................................... i j, 2*50

Od Igo Marca do końca Czerwca . w 8*—

Kraków 2§ lutego.

Wczoraj, ja k nam donoszą, miało nastąpić

w Konstantynopolu podpisanie pokoju mię

dzy Turcyą a Serbią. Bliskiem

wnież podpisaniepokoju z Czt *nogdrą

W tensposób zostałby przywrócor; pokój

na półwyspie Bałkańskim, gdyby na. ;roma

dzenie wojsk rosyjskich na połudoiu nic

było zapowiedzią bliskiej wojny. Nie ta;

z j ej przewidywaniem cesarz Wilhelm,

sposobią się do niej Rosya i Turcyu, po

kój zaś między Portą a Księstwami nie zdo

łałby jej przeszkodzić ani nawet utrudnić

Porta zawierając pokój, zrzekła się wsz

kich korzyści ze zwycięztw odniesionych

nad Serbami, idzie jej bowiem przede wszy

stkiem o to, aby okazać wobec moear łw

gotowość do zgody i nie dać najmniejsze

go Rosyi pozoru do kroków nieprzyjaciel

skich. G-abinet petersburski nie posiada

środków wstrzymania Serbii od podp.s;

zgody, skoro w obecnej porze roku wojska

rosyjskie nie mogą posunąć się naprzód,

a zyskuje przynajmniej tyle, iż wojsko tu

reckie opuścić musi granice Serbii po pod

pisaniu pokoju. W danym razie, jeślib ^

munia musiała zezwolić na przechód

rosyjskich, Serbia pomimo zawartego z

cyą pokoju nie zamknie granic swoich pr; ed

niemi, lecz owszem będzie mogła t! a

czyć się swoją niemocą.

Tak więc pokój serbsko-turecbi ar

litycznego, ani militarnego znaczeni* nie,

ma ze wzglądu na domniemaną ns»

wojnę rosyjsko-turecką. Gdybyśmy i r g!i;

przypuścić, Aa wojna ta, zostaiuo

ną, to jest, że rząd rosyjski zelota i

zyskania jakiegokolwiek zadosyć ucz

nia, któreby pokryło porażkę dyplc?

jego, cofnąć się i zostawić Turcy:

koju; naówczas możnaby poczytać za

pokoju między Portą a Serbią i Cza

rą za ważny akt polityczny, bo i

stwemjego byłoby uchylenie się Serbii

wpływu rosyjskiego i konieczność =szu

przez nią w wewnętrznym rozwoju s

i w wyswobodzeniu Słowian tureckich,

stawy dla przyszłego poważnego stano,wi

ska na południu. Pomoc rosyjska w ze?szło

rocznej walce nie ochroniła Serbii od klęsk,

a nałożyła na nią ciężkie ofiary 1 przy

czyniła się do jej upokorzenia; na sym

patye więc serbskie liczyć Rosya nie mo

ie. Ale też w razie przyszłej wojny nie

potrzebuje rząd rosyjski liczyć się z Starbią

i uwzględniać jej interesów politj czutych i

narodowych. Pokój więc dzisiejszy n i " , daje

Serbii żadnej rękojmi i żadnego ; :zpić

czeństwa. J e s t on dla niej tymczasowy, do

póki Rosya nie zrobi kroku stanowczego,

bo jak powiada Nord, Rosya musi wydo

być się z położenia, ,,które nie je st ani po

kojem ani wojną, a nakłada na R osyę

wszystkie ciężary wojny bez żadnego wy

nagrodzenia".

Mylnem byłoby zatem przypuszczenie, iż

Serbia zawarłszy dziś pokój, zapewni s o

bie w przypadku wojny rosyjsko-tureckiei

wolność oczekiwania spokojnie jej ,zulta

tu i wolny wybór między zachowaniem neu

tralności a złamaniem ugody z Portą. Bę

dzie ona bowiem chcąc czy niechcąc po

pchniętą w ogólny zamęt i zmuszoną dc

udziału, jaki jej naznaczy zwycięzca

KORESPONDENCIA ,,CZASU!*

Wiedeń 27 lutego.

(240te posiedzenie Izby deputowanych.)

Prezes Re chb au e r zagaja posiedzenie o godz.

llśj min. 20 .

Z Izby wyższej nadeszło zawiadomienie o uch wa

łach zapadłych na posiedzeniu d. 23 b. m ., a pismc

ministra spraw wewnętrznych donosi, źe jedna z tych

uchwał, mianowicie ustawa o bezprocentowych po

tyczkach dla gmin w sąsiedztwie Wiednia, jnż zy

skała sankcję cesarską.

Między petycjami znajdują się coraz to nowe na

zafbk

8abcyjskich o opodatkowaniu spółek

. ^ * d przystąpieniem do porządku dziennego mi

ui8ter spraw wewnętrznych L a s s e r odpowiada na

uwie interpelacje. Dep. Proskowetz interpelował dnia

» b. m,, co uczynił rząd pod względem środków za

mazczych przeciw szerzeniu się chorób zaraźliwych

Da bydło. Minister odpowiada, że w ministerstwie

*?Pracowano jnż z współdziałalnośoią znawcy pro

jekty u3taw odpowiednich, które teraz z osobistem

współdziałaniem ministrśT są redagowane, a jeszcze

w tśj sesji wniesione będą do Izby. Co do ustana

wiania weterynarzy okręgowych, sprawa postąpiła

ile tylko było możności; a zaś w sprawie utworze

nia szkoły weterynarskićj toczą się narady między

ministerstwami spraw wewnętrznych, oświecenia i

rolnictwa. Utworzenie osobnego w ministerstwie wy

działu do spraw weterynarskich byłoby połączone z

kosztem a przytem zbyteczne, bo ministerstwo i tak

zasięga rady wiedeńskiego instytutu weterynarskiego.

Na interpelację dep. Tintego, wniesioną dnia 16go

b.m.,

a zapytującą, dla czego rząd nie zamknął

granicy od strony P rus z powodu wybuchu zarazy

na bydło na Szląskn pruskim, odpowiada minister,

źe namiestnictwa czeskie, morawskie i szląskie za

rządziły już co dotychczas było potrzeba, do zu

pełnego jednak zamknięcia granicy nie było jeszcze

powodu; nastąpi to wszakże, skoro okaże się potrzeba.

Z porządku dziennego idzie nasamprzód pierwsze

zytanie uchwalónój przez Izbę wyższą nstawy o po

rzebnem dla informacji sądów kuratelowych prze

słuchiwania posiadaczy listów zastawnych łub obliga

cyj cząstkowych, wystawionych na imię posiadacza

lub przechodzących w inne ręce za pomocą indosa

mentu.

W dysknsyi dep. Lienbacher wykazując, jako

projekt ten pozostaje w ścisłym związku z zasadami

istaw jnż istniejących, jako mianowicie sprzeciwia się

v formie uchwalonej przez Izbę wyższą artykułowi

V konstytucji, który przepisuje, że nikt nie powinien

byó , usuwany z pod władzy właściwego sędziego

swego,— wnosi, aby projekt ten przekazano komisyi

prawniczej, któremu to wnioskowi sprzeciwia się dep.

Gomperz, wnosząc od siebie, aby go przekazano

?omisyi rozpatrującej ustawę o akcyach.

W głosowaniu przyjęto bardzo przeważną większo

ścią wniosek Lienbachera.

Następuje pierwsze czytanie wspomnianego dawniej

isku dep. D ra Rosera przeciw wichłactwu no

go autoramentu, importowanemu z Berlina, ale

lującemu w Au stryi, szczególniej w Wiedniu,

t bardzo urodzajny. Brzmienie wniosku je st na

njące:

Wysoka Izba zechce ach walić: Zważywszy ja

:wę oszustwa zachodzące w interesach zawieranych

p:mocą listów ratowych (Ratenbriefe), przybie*

e coraz większe rozmiary, a przez które tysiąee

;. nawet rodziny całe przyprawiane są o stratę

szej części mienia mozolnie zaoszczędzonego;

. rwszy smutny fakt, że przeważna część pokrzy

*vu aydj awłd!(y (30 KlSlb UUuioj iB«nae^qrqKy Aa pO*

-tradany grosz zlany potem ubóstwa; zważywszy, że

smutne katastrofy rozbudzają schwindel przed

mowy i do reszty podkopują zachwiane w ludzik

icie prawa; zważywszy, że obowiązkiem j est pań

osłauiaó niezamożnych przed tak nierzetelnem

powaniem i starać się o zachowanie im wpłat

ionych ciężką pracą a połączonych z obywaniem

ez zaspokojenia potrzeb; zważywszy, że interesa

,lako )miozne wymagają większego uwzględnienia gło

*sów wołających o większe opiekę w interesach za

5wier- nych za pomocą listów ratowych, skoro intere*

!jsa kie już istnieją;— wzywa się wysoki rząd: aby

q - | w ( )dze ustawodawczej postarał się o zawarowanie

t: 33ÓW na listy ratowe takiemi kautelami, które

by osłaniały publiczność przeciw wszelkiemu zakoso

wi nie rzetelnego postępowania osób trudniąoych się

z rzemiosła sprzedażą listów ratowych."

Wnioskodawca dep. D r Roser, motywuje ten

wniosek dość obszeraem przemówieniem, będącem

jednak tylko parafrazą uwag zawartych w brzmieniu

wniosku. Jako m oment humorystyczny tego przemó

wienia, zaznaczyć wypada odczytany przez mówcę

szereg napisów na ogłoszeniach po dziennikach m a

jących na celu zwabienie i zgłupienie publiczności,

napisów, jak np.: »Jakiż zwrot za Bożem zrządze

niem!".

—

»Błogosławieństwo Boże u Cohna" itp.

Natomiast jednym z najpoważniejszych ustępów prze

mówienia był ten, w którym mówca, rozwodząc się

o obowiązku państwa i ustawodawstwa osłaniania

niezamożnych przeciw rafinowanym sztuczkom ludzi,

których rzemiosłem oszustwo, zwalczał zarzut, któ

ryby wnioskowi jego uczynić można, zarzut, jakoby

wniosek uchybiał przeciw zasadzie pozostawionej każ

demu wclaej woli i swobody działania. Mówcy odzy

wającemu się przeciw nieograniczonemu panowaniu

tej zasady par excellence »liberalnej", a zasiadają

cemu na skrajnej lewicy, nieco dziwnie było do twa

rzy z temi uwagami bardzo słusznemi. P od wzglę

dem formalnym wnosi mówca o przekazanie wniosku

swego komisyi prawniczej.

Izba się przychyla.

Miał nastąpió z kolei wybór dwu członków do ko

m isji rozpatrującej projekt procedury cywilnej, w

miejsce dep. bar. Handla i Dra Blaasa; na wniosek

jednak przewodniczącego w tej komisyi dep. W c e

b e r a odroczono wybór do następnego posiedzenia.

Poczem w trzeciem czytaniu uchwalono ustawę o

kredytach specyalnych na r. 1877 na wykończenie

skarbowych budowli kolejowych.

Następnie n a wniosek sprawozdawcy komisyi pety

cyjnej hr. Coroniniegó przekazano rządowi pety

c j ę pensyonowanego sekretarza namiestnictwa bar.

Codellego z poleceniem, aby p ostarał się o należyte

wynagrodzenie petenta za ujmę w pensji, sprawioną

przez odstąpienie Wenecyi Włochom.

Nakoniec idą obrady nad sprawozdaniem komisyi

budżetowej o zamknięcia rachunków centralnych z

roku 1874.

Budżet wydatków przekroczony jest oblizko 15V3

miliona złr.,

budżet dochodów wykazuje przewyżkę

534,066 złr. ponad preliminarz. Prawda, że dochody

nadzwyczajne wykazane są w kwocie przewyższającej

preliminarz o blizko 1 6 ’/a miliona, co jednak pocho

dzi ztąd tylko, źe rząd wydał w r. 1874 rentę przy

zwoloną n a r. 1872 i 1873 celem pokrycia długów

publicznych a w latach tych nie wydaną, tudzież źe

z zasobów skarbowych wziął więcej niż się było przy

zwoliło. Skutkiem czego rachunki roku 1874 kończą

się bez niedoboru, podczas gdy w rzeczywistości nie

dobór jest bardzo znaczny, wynosi bowiem nieco nad

24 mililiony złr. Imieniem komisyi wnosi dep. Dr,

Brestel uchwalió co następuje:

1) Za przekroczenie kredytów przyzwolonych na r.

1874 uwalnia się rząd od odpowiedzialności.

2) Przyzwala się ex p o st na pozbycie się bez

przyzwolenia Rady państwa nieruchomej własności

skarbowej, dokonane przez sprzedaż starego gmachu

dyrekcyi policyi w Wiedniu.

3) Zatwierdza się wydatki roku 1874 w sumie

400,248,029 złr., tudzież dochody z tejże wysoko

ści i udziela się rządowi pokwitowania.

4) Wzywa się rząd, aby co do wydatków trzymał

się w granicach kwot przyzwolonych, szczególniej

aby zupełnie powstrzymywał się od wydatków nie

przyzwolonych.

5) Wzywa się ministerstwo skarbu, aby w przy

szłości osobny prowadziło rachunek prowizyj wypła

canych zagranicznym domom wekslowym w rozdzia

le administracyi długów publicznych.

W dyskusyi brali udział: dep. Plener, który

krytykując ogólnie organizację finansówości i admi

n istrację centralnej kasowości, szczególniej zaś wyty

kając nieprawne pozbywanie się mienia skarbowego,

czynił pozytywie propozycye co do zamykania rachun

ków centralnych i uważał za rzecz na czasie, żeby

wydaó nstawę o przekraczania budżetu; na co od

powiadając minister skarbu Pretis powoływał się w

sprawie pozbywania się mienia skarbowego ną nstawę

z r. 1871, która jego zdaniem upoważnia rząd do tego;

dep. Weiss v. Starkenłeis także zaczepiał rząd

z powoda pozbywania się nieruchomości, szczegól

niej co do gmachu policyi w Wiedniu, na którego

sprzedaż rząd powinien był jnż w r. 1874 postarać

się o przyzwolenie Rady państwa, jak niemniej na

wiążące się z t ą sprzedażą zakupno domu przy Szko

ckiej bramie, które teraz coraz to nowych wymaga

wydatków z powodu niezbędnych reparacyj, tak że

skarb oczywiście źle wychodzi na tej transakcyi;

dep. F u i uderza na przekroczenie budżetu w r . 1874

tem silniej, ile że już lata 1872 i 1873 skończyły

się znacznemi niedoborami, zwłaszcza, że wydarzają

się nieprawne wykroczenia po nad budżet, t a k , źe

prawo budżetowe Rady państwa staje się ułudnem;

jeśli rząd jest naprawdę konstytucyjny, niechże przej

mie się też zasadami konstytucyjnemi; jeśli zaś udaje

tylko konstytucyjność, alors nous sommes au bout

de notre} latin (dann sind wir zu Ende mit un

serm Latem)-, dep. Gis k r a nie wątpi o dobrej wierze

rządu w sprawie sprzedaży gmachu dyrekcyi policyi

a nabycia domu przy Szkockiej bramie, ale wyraźnie

oświadcza Bię za uchwaleniem powyższego punktu

2go w wnioskach komisyi, bo inaczej prawo Rady

państwa co do rozporządzania mieniem skarbowem

byłoby podane w wątpliwość* minister skarbu nie

słusznie powoiaja srę na

zr.-nni;gayny

bowiem słusznie na nią się powoływał, przeciw cze

mu jednak sam § 8 tejże ustawy przemawia, naten

czas nstawa ta naruszałaby k onstytucję; minister

spraw wewnętrznych Lass er odpowiada Weissowi

v. Starkenfels, którego mowa wydawała się mn za

barwioną podejrzeniem o złą w iarę, iż rząd nie mógł

już w r. 1874 postarać się o przyzwolenie Rady pań

stwa na kupno domu przy Szkockiej bramie a sprze

daż gmachn policyi, bo podczas sesyi Rady państwa

sprzedaż była jeszcze daleka od dobicia t ar g a ; zre

sztą była to tranzakcya nie z krzywdą skarbn, lecz

owBzem tak korzystną, że minister bierze ją na swo

je sumienie:

Poczem uchwalono wszystkie powyższe wnioski

komisyi.

Koniec posiedzenia o godz. 3 . —

Następne w piątek.

Ber!iii 24 lutego.

Pod względem towarzyskim zima tegoroczna w Ber

linie uie miała nigdy sobie równej. Berlin nie jest

stolicą, jak Londyn, Paryż, Rzym i Wiedeń, gdzie

się koncentruje całe życie ludu, gdzie można obli

czać wszelkie tętea całego narodu. Ani Prusy, ani

Niemcy nie mają stolicy na wzór innych wielkich

krajów z tej prostej przyczyny, że państwo pruskie

niemniej jak cesarstwo niemieckie składają s;ę z a

giomeracyi kilku szczepów, połączonych siłą, lecz roz

dzielonych upodobaniami i uczuciami. Borlin j e 3t tylko

siedzibą rządu centralnego, nie jest nawet trwałą re

zydencyą Cesarza i jego domu. Przepędza on wię

kszą część roku w Babelsbergu pod Poczdamem, Ce

sarzowa jest prawie zawsze w Koblencji,^ następca

tronu z rodziną zamieszkuje Poczdam, książę F ry

deryk Karol zamek w Glinicke i nie ma nawet mie

szkania w Berlinie. Mało się tu widzi wielkiego świata

Szlachta żyje na wsi i przepędza kilka tylko mie

sięcy zimowych w prowincjonalnych stolicach, jak

Królewiec, Wrocław, M unster. Szlachta ta wyjąwszy

nieznaczną frakcyę trzymającą się dworu, unika B er

lina, gdzie dwór nie jest zbyt uprzejmym, rozrywki

publiczne mało wykwintne, i ton towarzyski dotego

pyszno*zimny. Brak ponęty, zwiększa jeszcze brak

pieniędzy u klas wyższych. Bogactwo jakiem błyszczą

wielkie domy w Belgii, we Francyi, w Rosyi, nie

istnieje w Niemczech.

Polityka ks. Bismarka przyczyniła się jeszcze do

pogorszenia tej sytuacyi. Gwałtem poczynione anne

ksye i walka religijna odstręczały od Berlina bogate

rodziny krajów annektowanych i katolickich; szlachta

więc westfalska, szlązka i z prowincyj nadreńskich

nnika systematycznie Berlina.

Stan ten rozwinął się zwolna w ostatnich latach,

a w zimie r. 1875 i 1876 fenomen ten zaczął ude

rzać w oczy, gdy mistrz ceremonii dworu, nie mógł

zebraó dość zaproszeń, aby zaludnić salony podczas

festynów dworskich, i aby w tym celu jako tako so

bie poradzić, rozsyłał zaproszenia osobom z towarzy

stw, które nie miały wstępu na dwór.

Tej zimy kłopot dworu pod tym względem nie

dał Bię ntaiić; niepodobna było zebrać potrzebnych ży

wiołów do utworzenia balu. Po dwóch bezowocnych

próbach, trzeba było zrzec Bię myśli dawania festy

nów dworskich, i pałac cesarza ani następcy tronn

nie otwiera się już w tym celu.

Rozumie się, źe wszyscy ci, cosię trzymają dworu

poszli za tym przykładem, mianowicie ambasadoro

wie i ajenci dyplomatyczni zaprowadzili w hotelach

swoich kwarantannę.

Śmierć księżny Karoliny zaszła w dniu 18 stycznia,

bardzo n porę, aby służyć za prawdopodobną wy

mówkę tej trudnej sytoaoyi; dziś post tę samą od

daje usługę.

Słowem zima ta, rzec można, nie mogła właści

wie poszczyeić się życiem towarzyskiem w Berlinie. Am

basador francuski, którego hotel ostatniem jest schro

nieniem rozbitego towarzystwa, chciał dawać wielkie

bale, lecz zaledwo rozesłano zaproszenia, zaskoczyła

śmierć księżny Karoliny i nie było ich.

Są jeszcze powody szczególnie tłumaczące ten nie

miły stan rzeczy: naprzód powszechna nędza panu

jąca w niższych warstwach zniechęca wszystkich, i

staje na przeszkodzie zabawom klas zamożniejszych.

Nie m ają one ochoty do zabaw, gdy setki tysięcy mie

szkańców stoją na progu głodowej śmierci. Drugim

powodem je st obawa przad postępem socyalizmu,

która owłada w sposób przykry wszystkie kategorye

ludności. Niebezpieczeństwo stało się widocznie gro

źnem sądząc z demonstracyi odbytej w d. 18 b. m.

Przywódcy czerwonych zwołali siedem zgromadzeń

w rozmaitych dzielnicach miasta i o tej samej go

dzinie. Siedem tych zgromadzeń ściągnęło ogromny

nepływ ludzi. Było przeszło 30,000 zebranych osób

i przyznać trzeba, źe największy wszędzie panował po

rządek, a policja najmniejszego nie miała powodu

mieszania się. Pozornym powodem tych zgromadzeń

była dysknsya nad rezolucją odnoszącą się do środ

ków, jakich użyć należy, aby zapobiedz nędzy, lecz

rzeczywistym celem przywódców był przegląd sił, ja

kiemi mogą rozporządzać. Rezultat jest stanowczy.

Liczba ta wystarczy w danym razie do wywołania

rozruchów, a pomnąć na to należy, źe z tłumem

łączą się zwykle kobiety i dzieci.

Dotąd wyrzutki społeczeństwa nie stanowiły rdzenia

socyalizmu, lecz w razie rnchu wsiąkną one weń, a

ponieważ brutalstwo i zezwierzęcenie ludności berliń

skiej weszło w przysłowie, pojmiecie, że obawa przed

temi ewentualnościami jest zmorą Barlińczyków.

Poczdam 25 lutego.

W tutejszych dobrze poinformowanych kołach po

litycznych następne obiegają wiadomości o kwestyi

wschodniej:

Gabinet berliński równie jak dawniej usiłuje po

pchnąć Rosyę do wojny z Portą i z tego powodu

stara się nsunąć trudności, jakieby mogły tamować

akcyę Rosyi.

Obecnie, dyskusje konferencyjne wykazały w r e

zultacie, że Anglia nie jest w stanie stawić zbrojne

go oporu akcyi wojennej Rosyi przeciw Turcyi. P o

zostałe tylko jedna Anstrya, ktćraby stawić mogła

tego rodzaju opozycję. Ai»y więc zapobiedz podo

bnemu postanowieniu gabinetu wiedeńskiego, ks. Bis

mark cięży całym swym wpływem na hr. Andrassym

i nie wątpią tu , że ostatni nie jest dość silnym aby

kierować polityką snstryacką w duchn przeciwnym

życzeniom ks. Bismarka.

Pod tym względem hr. Karolyi ambasador au

stryaeki w Berlinie wielkie oddaje usługi. Jego admi

racy§ dla kanclerza niemieckiego jest powodem, że

dyplomata ten popiera wszystko co temu robi przy

jemność.

W takiej alternatywie nikt tn nie wątpi o neu

tralności Austryi ani o wojnie rosyjsko-tureckiej. Gdy

się ta rozpocznie, ks. Bismark liczy na dwie rzeczy:

naprzód na wdzięczność Rosyi, a powtore na spory,

jakie ztąd wynikną nieuchronnie między Rosyą z j e

dnej strony, a Anglią i Austryą z drugiej, a które

rzucą wkcńcu Rosyę w objęcia Niemiec.

Zauważano tu, że w angielskiej «księdze błękitnej"

rozmowy jakie si§ odbywały między lordem Salisbu

rym i ks. Bismarkiem, nie znalazły miejsca obok

dokumentów tego rodzaju. Dochodzi mnie z dobrego

źródła, że to wypuszczenie nastąpiło na formalne

życzenie ks. Bismarka. Zdaje się, źe kanclerz nie

miecbi nie ograniczył się w rozmowach z angielskim

mężem staau na sprawie wschodniej. Przeciwnie ks.

Bismark mając do czynienia z lordem Salisbury, nie

tyiko jako z nadzwyczajnym pełnomocnikiem gabine

tu S. James, lecz nadto jako z członkiem tego ga

binetu i ministrem królowej Wiktoryi, korzystał z

odwiedzin margrabiego, aby mu wyrazić swćj spo

sób zapatrywania na politykę francuską, która, zda

niem jego, w sprawach zagranicznych zeszła z drogi

wstrzemięźliwości jakiej się dotąd trzymała.

Łatwo pojąć że zwierzenia tak delikatnej natury

nie mogły pomnożyć liczby aktów dyplomatycznych,

jakie zwyczaj angielski uświęca.

Z drugiej strony dyplomata uwierzytelniony przez

jeden z dworów północnych powiedział m i : «Dowie

działem się, że dyplomacya niemiecka czyniła kroki

w Londynie i Wiedniu celem przygotowania gabi

netów angielskiego i austryacko-węgierskiego do zer

wania między Niemcami i Francją, skarżąc się na

uzbrojenia, zamiary i kroki nieprzyjacielskie ostatniej.

Winienem jednak dodać, że zaprzeczano tu głośno o

wym pogłoskom w kołach urzędowych i w świecie

wojskowym. Żilono"się jednak żywo na systematyczne

napaści, których Niemcy są przedmiotem ze strony

prasy francuskiej" . Jest to zupełnym fałszem, dzien

niki francuskie bowiem zachowują pod tym względem

roztropną wstrzemięźliwość.

Niechęci, z jakiemi p. Bismark ma do walczenia

w kołach dworskich, a szczególniej w otoczeniu cesa

rzowej, przybierają coraz wyraźniejsze zarysy. Kan

clerz gorzko się na to użala przy każdej sposobno

ści. Był on bardzo tem rozjątrzony, że śledztwo wy

toczone przeciw redaktorowi dziennika dziś zawieszo

nego Feichs Olocke nie wykryło osób wyżej poło

żonych, mianowicie szambelana Nesselrode, któremu

kanclerz przypisuje głośno natchnienia dawane J o a

chimowi Gehlsen i Rndolfowi Mayerowi, który został

skazany na 9-miesięczne więzienie za potwarz prze

ciw kanclerzowi.

Na ostatnim obiedzie dyplomatycznym rzekł kan

clerz: «zadanie moje staje się coraz trndniejszem,

ponieważ ci coby powinni popierać dzieło moje, nie

lękają się działać wprost przeciw mnie.

Dowiaduję się od jednego z dowstawcćw przyborów

wojskowych, że rząd pruski zamówił w własnych

warsztatach wielką liczbę siodeł dla armii rosyjskiej.

Pary* 23 lntego.

(B.) Jou rn a l officiel ogłosił nareszcie dekret,

którego calem jest tyle pożądane dla radykalnych

oczyszczenie administracyi z żywiołów monarehicznyob

i bonapartystowskich. Dekret ten odwołał z posad 23

podprefektów, 4 sekretarzy jeneralnych, i 12 radz

ców prefekturalnych. Nadto 9 tych urzędników u

stępuje z służby czynnśj bez utraty stopnia, a 8

otrzymuje emeryturę. Razem przeto 56 osób nowych

wchodzi do administracyi. Liczba ta jest poważną,

lecz czy zdolną będzie zadośćuczynić żądaniom tycb,

którzy do niśj nie wchodzą, wątpić można. Organa

też republikańskie nie wahają się z wyrażeniem n a

dziei, że nowy ten rnoh administracyjny jest tylko

zadatkiem, początkiem, gdyż przyznają, że trudno

było Simonowi więcój uczynić od razu. (Jakoż ogło

szono następnie listę dalszych zmian w administra

cyi, bo przeszło 300 urzędników zostało usuniętych.

R e d .) W organach zachowawczych, dekret ten nie

wywołał wielkiego wrażenia: wyrażają się one o nim

z obojętnością lub z wesołą ironią. Wszelako pod

niesiono z tego powodu jeden przeciw Simonowi za

rzut, który słusznym się nam wydaje, ten mianowi

cie, źe Simon czekał z przedstawieniem swych propo

zycyj do podpisu marszałka, dopóki w Izbie nie za

grożono go w tój mierze interpelacyą z lewicy. Ja r

kiż więc cel tego opóźnienia, lub tego pośpiechu?

Czy Siifion opóźniając chwilę administracyjnój beka

tomby, i przybierając taką postawę, jakby ustępo

wał dopiero prz6d niepokonanym naciskiem radykal

nych , chciał sobie zapewnić wdzięczność lub przy

najmnić_, współczucie konserwatystów dla nowój ofia

ry radykalizmu? Byłoby toniezręcznem złudzeniem;

Simon mógłby rachować na poparcie konserwaty

stów, gdyby był stawił radykalnym rzeczywisty o

pćr ; proste opóźnienie nie tworzy dlań żadnego t y

tułu do wdzięczności stronnictw zachowawczych a

jednocześnie naraża go ca niezadowolnienie strony

przeciwcój. W końcu ustąpienie przed interpelacyą,

i pośpiech z jakim na zapowiedź tśj interpelacji od

powiedziano dekretem, dowodzi najwymowniój sła

bości podstaw i polityki istniejącego gabinetu.

Większość jaką przed parą dniami minister robót

publicznych znalazł był w senacie, nie może być po

czytywaną jako dowód siły gabinetu. W kwestyi ja

ka była tam podniesioną przez byłego tejże teki m i

nistra p. Caillaux, Senat musiał dostrzedz osobistą

wycieczkę ex-ministra Caillaui, przeciw dzisiejszemu

ministrowi Christophe. Zarzuty czynione przez p.

Caillaci, z powodu kontraktu zawartego z miastem

co do przeprowadzenia ulicy wzdłuż pałacu Tuilleryj—

Bkiego. zdradzały malkontenta z przyczyny utraconój

teki, że sen a t nie mógł przychylić s lj do alrtinneąc

przezeń nmotywowanego porządku dziennego i mi

nisteryum zyskało większość. Lecz Bprawa to tak

drobiazgowa, iż wnoBić z niój cokolwiek na korzyśó

gabinetu byłoby co najmniój nieostrożnością, miano

wicie w przeddzień zapowiedzianych jnż w tym sa

mym Benacie interpelacji w kwestyi religijnój, raz

z. powodu jakiegoś kostiumowenego obchodu na pro

wincyi upoważnionego przez władze, a w którym

amatorowie odziani w stroje duchowne parodyowali

i wyśmiewali religijne obrządki, powtóre z powodu

upoważnienia, jakie otrzymał od ministra oświaty

sławny p. Loyson, niegdyś ojciec Hyacynt, na sery§

publicznych odczytów w Paryżu.

Z Marsylii doszły tu niepokojące wieóei o mani

festacjach czynionych tam przez robotników pozba

wionych zajęcia z powodu, iż rada miejska przyzna

ła kredyt kilkutysięcy fr. dia przyjścia w pomoc ro

botnikom Lngduńskim. Depesze donoszą, że prefekt

departamentu wspólnie z naczełno-dowodzącym okrę

gu wojennego, byli zmuszeni przedsiębrać policyjna

i wojskowe Środki ostrożności dla powstrzymania tych

manifestacyj. Jest to bez zaprzeczenia owoc radykal

nych propagand na korzyść robotników Lugdnńskich.

We Francyi współczucie publiczne łatwo się daje

pobudzić, a manifestuje się cno jak przed parą laty

z powodu powodzi w południow ój Francyi, za pomo

cą drobnych składek, lecz t ak powszechnych, że w

jednój chwili powstają z nich miliony. Z przyczyny

Lugduńskiego przemysłowego przesilenia, radykalni

pierwsi zaczęli pobudzać do tego publicznego współ

czucia dla ofiar tej kryzys, a cfiar ich zdaniem tem

godniejszych współczucia, że Btanowią one najczystszy

żywioł republikański. Robotnicy zaś Marsylscy pre

tendując do podobnój przynajmniój jak ich towarzy

sze Lugdnńscy, rcpublikańskiój czystości, podobnego

przeto od repnblikańskiśj Francyi żądają współczu

cia, i dla tego groźnemi bandami otaczają ratusz

miejski, w którym zasiadająca municypalność o miej

scowych potrzebach zapominając, uwzględniła tylko

potrzeby radykalnych Lugduńskich. Nie sądzę, aby

ta nauka posłużyła przywódzcom stronnictwa.

Dzienniki tutejsze nie mają jeszcze dosłownego

przemówienia Cesarza Wilhelma przy otwarciu par

lamentu w Berlinie, lecz zaznaczają one pewne zado

wolnienie, iż nie znajdują w depeszach wzmianki o

jakichkolwiek pogróżkach przeciw Francyi.

Rada szkolna krajowa mianowała tymczasowego

nauczyciela Franciszka Frankowskiego rzeczywi

stym nauczycielem kierującym szkołą etatową mezką

w Stanisławowie, tymczasowego nauczyciela Michała

Dymka rzeczywistym nauczycielem szkoły męzkiej

w Kętach, nauczycielki zaś Julię Kossobudzką

i Karolinę Mężykównę rzeczywistemi nauczyciel

kami młodszemi szkoły etatowej żeńskiej w Jarosławiu.

W i e d e ń 27 lutego. Wczoraj odbyła się pod

przewodnictwem N. P ana kilkogodzinna narada mi

nistrów węgierskich i austryackich, w której wzięli

udział ministrowie Anersperg, Lasser, P r et!s, Tisza,

Szell, Wenckheim i Trcfort, oraz jeden sekretarz mi

nisteryalny z prezydyum gabinetu austryackiego, ja

ko protokólista. Na ’konferencyi tej przyjęto umówio

ne warunki i podpisano z obu stron protokół dokła

dnie określający zawarte układy. Zgodzono się, aby

o ile można wnieść do obu parlamentów przedłoże

nia ugodowe jeszcze przed świętami Wielkanocnemi.

Ministrowie’*węgierscy odjechali zaraz do Pesztu. M i

nister skarbu Szell przybędzie we środę do ’Wiednia,

Cmmz wychodzi codziennie wyjąwizi niedziele I dni świąteczne.

Oddzielne Nra ,,Czasu," o ile zapas starczy, w Krakowie po 10 o., * przesyłką pocztową 12 a.

Prenumerata wynoil:

i_,»...

na rok

na kwartał na 1 miesiąc

Pocztą w państwie Austryackiem.............................

,,24

,,6

,,2-50

do Włoch, Francyi, Anglii, Belgu, Szwaj- )

c«yi i Turcyi............................................ )

,, 32

,,8

ftenumerata przyjmuje się tylko od Igo do ostatniego dnia w miesiącu. - L i s t y z pieniędzmi i p r z e k a z y

pieniężne na prenumeratę i ogłoszenia (inseraty) uprasza się nadsyłai f r a n c o doAdministracyi ,,Czasu11w Kra

kowie. -

l/isty reklamacyjne niezapieczętowane niepodlegają opłaciepooztowej.— L istów niefranko

wanych me przyjmuje się. -

R ę b o p l a n t a nadsyłane Bedakcyi niezwracają się, lecz bywają niszczone.

1 of 4 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Download file

Download file

Deleting a comment

Advanced search

Suggest correction