Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 692 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

Ner 227,

Kraków, 5 Października - Czwartek.

Kok 1882.

CZAS

Przedpłata na ,,CZAS"

od dal» l-go Październik 1882 r.

X przesyłką pocztową te państwie

Ausfryackiem :

u pól roku

dr. 12

na kwartał

ab. O

na 1 miesiąc

ab.%f

Z przesyłką pocztową do Niemiec:

na kwartał

na 1 mieci%e

1 4 marek

6 marek.

na pół rokn

%ń marek

Uprassa cię o wczesne zamawianie i wyraźne wy

piianie nazwiska i miejsca odbioru albo nadesłanie

dawnej opaski drukowanej z adresem.

WWPrenumerata liczy si9 tylko od

pierwszego do ostatniego dnia w mie

siącu.

Prenumeratę najdogodniej przesyłać p r z e k a z e m

pocztoseym.

Cena Czasu zagranie% ogłoszona joat w tytule

każdego numeru.

Krabów 4 października.

Przegląd Polityczny.

W iych dniatb stawało znowu trzech deputowa

nych ze zjednoczonej lewicy, zdając sprawę ze

awych czynności w Radzie państwa, mianowicie

w Chebie dep. Bareuther, w Ołomnńcu dep. Wee

ber, a w Waidhofsn znowu p. Scbhnerer. Pierwsi

dwaj nie odstąpili ani na krok od zwykłych fra

zesów, jakiemi członkowie 7jednoczonej lewicy

częstować zwykli swoich wyborców, ilekroć stają

przed nimi; p. Weeber nadto uważał za stosowne

uderzyć na nowego namiestnika na Morawie, ,,któ

rego jasnym celem jest fcderalizm i reakcya," co

mówca znalazł bardzo strasznem, ale wcale nie

rozwinął bliżej. P. Schónerer zdaje się, iż wygło—

Bił mówkę, którą miał powiedzieć d. 24 b. m.

w Lincn na zgromadzenia, które zostało zakaza

nem, mówił bowiem o odrębnem stanowisku Ga

licyi, o unii personalnej i o innych punktach pro

grama, który wówczas miał być omawiany.

W Znaim odbył się onegdaj wybór uzupełnia

jący z gmin wiejskich jednego deputowanego do

Rady państwa w miejsce zmarłego Faza. Wy

brany został kandydat niemiecko-liberalny Httbner;

przeciwny kandydat, Pnrczner, którego stawiali

sami włościanie, upadł 41 głosami, wskutek nad

miernej agitacyi ze strony liberalnej.

Na wczorajszem posiedzenia Sejmn czeskiego

przyjęto jednomyślnie wniosek komisyi, żądający

ndziclenia rektorowi nniwersyteta czeskiego g ło

s u wirylnego w »Sejmie.

We Włoszech w kołach politycznych zrobi

pewne wrażenie list p. Crispi, byłego ministra

i prezesa Izby, wystosowany do p. Cavalotti,

znanego poety i posła — w sprawie egipskiej.

Po zwycięztwie Anglików pod Tel-el-Kebir, po

spieszył Crispi z przesłaniem życzeń angielskiemn

ministrowi spraw zagranic zoycb, lordowi Granville.

We Włoszech, gdzie prawie wszystkie liberalne

dzienniki stanowczo oświadczyły się za Arabim i

podczas całej kampanii z niechęcią odzywały się

0 Anglii, uiespodziewane wystąpienie Crispiego,

jednego z naczelników lewicy, wywcłało powsze

chną sensacyę. Kołega jego w parlamencie, p,

Cavalotti, zaatakował go nawet nader oBtro

w otwartym liś;ie , powtórzonym przez wszystkie

dzienniki półwyspu. Crispi nie pozostał dłużnym

odpowiedzi. Telegramy rzymskie dzienników wie

deńskich podają obszerną treść listu Crispiego,

wystosowanego do Cavalottego. Powiada on mię

dzy innemi, że Anglia daje Egiptowi wolność, a

w każdym razie oswobadza go z tyranii panisla

mizmn. Jeżeli zaś, jak słnsznie utrzymuje Cava

lotti, żela« na obręcz ścicśaia coraz bardziej Wło

chy, jest to winą owych teoretyków i marzycieli,

którzy w r. 1878, odrzucając propozycye angiel

skie, umożebnili okupacyę Bośni i Hercegowiny

1 Włochy przyprawili o stratę świetnych kompen—

Polska literatura w Czechach.

(Szkic literacki).

Wymownym i ogólnej uwagi godnym laktem jest

nteres z jakim się Czesi oddawna zajmują litera

urą polską. »Świadczy to nietylko o wewnętrznej

rartości bardzo rozwiniętego piśmiennictwa poi

kiego o jego ncoralnem stanowisku, ale i o wi

!ocznej chęci pomiędzy Czechami poznania tego,

o pobratymczy naród polski na polu pracy ducho

rej produkował i na korzyść ogólną wydał N.e

Eden z pisarzy polskich siał się w Czechach po

nla?nymP utwór? niejednego z n,ch przenikają do

warstw społeczeństwa czeskiego - i

rSSttd’Łych wio..knas«ycb!

p" eglądając materyały bibliograficzne, zdum.e

s?ęss»*

z ?r/.’;r/pii.kicTojSi

m 7* %"’;;"ST^

mienmctwie czeskim p

7 tembardziej za

kiego /,,Myszeis K ra8 .okieg ^kładów, która do

tauowić nas musi ln"

P Przegiądając jednak

boą»i pr«w,0 Jtó .

Fr«|^

ftsijs-rsw »w

sat, a którzy w r. 1882 ponownie oświadczyli się

przeciw przymierzu angielskiemn i pcświęcili swo

im utopiom wpływ w Egipcie. Odpowiedź Cri

spiego dosyć niejasną i niezroznmiałą dla niewta

jemniczonych w zakulisową akcyę włoskiej dyplo

macyi, uważają w pierwszej linii za manewr wy

borczy, za cios wymierzony przeciw Depretisowi,

wykazujący błędy polityki naczelnika gabinetu,

która doprowadza Włochy do zupełnego odoso

bnienia. Ustępy, tycsące się Anglii, są zestawione

w liście Crispiego z znpełną dowolnością, bo na

kongresie berlińskim pierwsza Anglia postawiła

wniosek ndzielenia Austryi mandata do zajęcia

Bośni i Hercegowiny. Jedynie ważnem jest owo

wspomnienie, pełne żaln, o utracie ewentualnych

kompensat. Das ist des Pudels Kern. Crispi, jak

zresztą wszyscy we Włoszech, nie może nad tsm

przeboleć, że ojczyzna jego podczas zawikłań

wschodnich nic nie zyskała, bo jest to jediym

z dogmatów polityki włoskiej, zwłaszcza stronni

ctwa lewicy, że Włochy powinny skorzystać z ka

żdej nadarzającej się sposobności, aby zrobić do

bry interes. To samo działo się podczas wojny

rosyjsko-tnreckiej, to sann powtarza się obecnie.

Orto jednak niczem nieusprawiedliwione pożąda

nie cudzej własności stało się już powodem odo

sobnienia Włoch w Europie, a w ptzyszłości stać

się jeszcze może źródłem wielkich dla młodego

królestwa niebezpieczeństw i groźnych komplika

cyj. A jednym z najgorl.wszych patronów podo

bnych idei jest właśnie Crispi, nie mogący się

pocieszyć po utracie władzy.

W Prusach ruch wyborczy dochodzi do

punktu kulminacyjnego. W Gotha odbyło się

przedwczoraj liczne zgromadzenie, na którem za

bierali głos deputowani L a s ker, HAnel i inni.

Wszyscy mówcy zgodzili się, że koniecznem jest jed

pomyślne działanie wszystkich żywiołów liberalnych

i że mimo istnienia trzech stronnictw liberalnych,

należy stworzyć organizacyę trwałą, któraby je

ściśle ze Bobą łączyła. Wrażenie wywołała mowa

Hit;ela, który między innemi powiedział, że libe

ralizm nie jest czczym wyrazem, ale wielką histo

ryczną tradycyą wieku, bez której nowożytne pań

stwa i cywilizacya dzisiejsza nie dałyby Bię po

myśleć. Wszystkie więc róźaice, istniejące w obo

zie liberalnym, powinny ustąpić przed potrójnym

przeciwnikiem, t. j. centrum, konserwatystami i

socyalistami. Stronnictwo centrum wydało już

odezwę wyborczą, która omawiając pc łożenie,

streszcza program polityczny w następujących

punktach: zakończenie Kultarkampfu, zachowanie

szkole charaktern wyznaniowego, ntrwalenie po

koju między różnemi wyznaniami; usunięcie nale

ciałości i zabytków liburalnych rządów w życiu 1

ckonomicznem i społecznem; rozsz)rżenie samo

rządu w gminach, powiatach i prowincyach. Ró

wnież należy uwzględnić uprawnione właściwości

instytucyj poszczególnych dzielnic kraju.

Podług F o s s . Ztg kanclerz ma przybyć w tych

dniach do Berlina, celem ułożenia stanowczego

programu prac parlamentarnych.

KORESPONDENCYĄ ,,CZASU.

Hlewiarńw 30 września.

Szancwni posłowie Abrahamowicz i Męciński

przesłali instrnkcye, w jaki sposób należy wnosić

rekurs z przeciwko niewłaściwie obrachowanemo

nowemu podatkowi gruntowemu. W wielu atoli

powiatach termia 30 dniowy, zakreślony do wno

szenia takich reknrsów, już minął. Otóż zdaniem

mojera, należałoby albo postarać się o przedłuże

nie tego termiau, jeżeli to jest możliwem, lnb t ż

pouczyć pokrzywdzonych, że gdyby rekurs na pod

stawie tego, że termia minął, nie został przyjętym

przez dotyczące urzędy podatkowe — by zażale

nia swoje wnosili wprost do Najwyższego Trybu

nału administracyjnego, powołane bowiem do obli

czenia urzędy winny się były ściśle zastosować

do nstawy z dnia 7go czerwca 1881, a jeżeli te

go nie nczyniły, to przekroczyły nstawę, której

poszanowania Trybunał administracyjny przywro

cić nie omieszka.

L w ó w 3 października.

(§§) w piątym tygodniu obrad ssjmowych za

szedł fłkt, jakiego niebyło na pięcin poprzedni( b

sesyacb sejmowych. B.’ak!o materyału do wypeł

nienia porządkn dziennego! Prawidła zgrzybiało

ści mają więc zastosowanie i do ciał parlamen

tarnych. Ale sam fakt braku materyału snau silne

wywarł wrażenie na komis/ach, bo wczoraj wie

czór kilka z nich wzięło się do pra:y energicznie:

od d«iś już zapewne nie zajdzie potrzeba przery

wania posiedztń z tego samego powodu, dla któ

rego dz;ś Sejm świątkuje. Kiedy to piszę, komi

s/ a administracyjna obraduje nad wnioski( m p.

Merunowicza o stosunkach prawnych żydowstwa.

Bynajmniej nie panuje tam takie usposobienie o

bojętae, jak pisały nasze dzienniki w pierwszej

chwili. Komisya nie miała kłopota z wyborem re

ferenta, bo chętnie podjął s:ę tego zadania p. Wol

fart, który, jako były sędzia powiatowy, zna dobrze

i stan w kraju panujący i ową wyjątkowość w n

stawach i przepisach, której usunięcia żąda p. Mi

ronowicz. Nie ma prawie wątpliwości, że komisya

wyatąpi z wezwaniem do rządu, aby zajął s ę u

regulowaniem stosunków prawnych żydowstwa.

Będzie to wprawdzie tylko ponowienie dawniej

szych nchwał sejmowych ale i p. Merunowicz nie

żądał więcej, bo nawet w mowie swojej oparł się

na tych nchwałach

Komisya drogowa w tych doiach wystąpi

ze swojem sprawozdaniem z wniosku Wydziała kra

jowego o poprawie dróg pow%ałowy(h i gminnych.

Wychodząc z założenia, że bndówa głównych dróg

krajowych już jest ukończona, Komisya nznała, że

czas jnż teraz przystąpić do poprawienia systemu

dróg powiatowych i gminnych. Wniosek Wydziału

krajowego znalazł przychylne przyjęcie w Korni

8/i. Wnosi ona wstawienie do budżeta podwyż

szonej sabwencyi 100,000 złr. dla dróg powiat )

wych i gminnych a nadto 30,000 złr. na bezpro

centowe pożyczki. Jeżeli ten wniosek zostanie u

chwalony w f jrmie stanowiąeej pr:cedons, t. j. jako

pierwszy krok do wytworzenia w ciąga lat takie

go funduszu pożyczkowego na poprawę dróg po

wiato wych i gminnych, jaki miał na myśli Wydział

krajowy w znanem czytelnikom z dosłownego po

wtórzenia sprawozdania, to może go będzie uwa

żać za snrrogat reformy nstawy drogowej. W ka

żdym razie posłowie będą mieli podstawę do twier

dzenia przed wyborcami, że nieznpełoie zapomnieli

o ref»rraie stosunków drogowyeb. W sprawie rc

formy stosunków gminnych następujący posłowie

nie będą mieli niestety nawe-t takiej zasłony wobec

wyborców, ałe też przyznać należy, że teraz już

aie wyłącznie na S?jmie cięży to zadanie. Skoro

rząd wziął w swoje ręce reformę stosunków *d

ministracyjnych niejako en gros i nie zrobił dotąd

stanowczego kroku, to rzecz naturalna, że reforma

gminy stanowiąca tylko część tej reformy musi

pozostać w zawieszeniu.

Komisya budżetowa ma niełatwe zadanie pogo

dzenia wydatków wzrastających z dotychczasową

wysokością dodatków krajowych, której salwowa

nie stsło się dogmatem finansowej polityki sejmu

od szeregu łat. Zeby w tym roku dogmat ten nie

został naruszony, potrzeba będzie nciec się do nad

zwyczajnego snknrsn. Podwyższona dotacya na

bndowę koszar może pójść znów na barki akty

wów pożyczki z roku 1873. Aktywa zniosą tea cię

żar. jak wiadcmo Ha dwa lata lata przyjęty.

Materyały, które rząd przedłożył komisyi admi

nistracyjnej nie zawierają wielu nowych szczegó

łów dla tyeb, którzy uważnie czytali każdoroczne

zamknięcie rachunków funduszów indemnizacyj

uych. Jest to prawdziwy las cyfer, w których tyl

ko znawcy tak się oryentować umieją, że zyskują

z nich wskazówki i informacye. Według tych wy

kazów suma aktywów funduszów indnmnizacyjuycb

wynosi z końcem r. 1881 (2,391,325 zlr. 8 c. w wscho

dnio, 1,130,885 złr. 89 V* ct. w zachodnio gali

cyjskim 211 535 złr. ’/t ct w krakowskim fundu

szu) razem 3,733,745 złr. 98 et,; suma pasywów

zaś (40,446,871 złr. 34 ct. w wschodnio, 23 460,638

iłr. 63 ct. w zachodnio glicyjskim, 2,054 337 złr.

19 ct. w krakowskim fnndnszn) razem 65,961,847

złr. 16 ct. Po strąceniu aktywów pozostaje suma

pasywów 62,228,101 złr. 18 ct. a po doliczeniu

zaliczek państwowych (w sumie 72,547,560 złr.

55 ct.) 134,875 661 złr. 73 ct. Z zaliczek państwo

wych przypada na fandnsz wschcdnio galicyjski

42,213,629 złr. 82 ct; na zachodnio galicyjski

30,833,930 złr. 73 ct. Cały obrót trzech fandnszów

indemnizacyjnych w czasie od 1 listopada 1853 do

końca gmdnia 1883 przedstawia snmę 284 526,890

złr. 3 872ct. W czasie tym kraj dodatkami do po

datków spłacił na indemnizacyę razem 77,076,493

Hr. (64,733,839 zlr. w wschcdaiej 22,342,655 złr.

w zachodniej Galicyi) Na wyknpno czynszów em

fiteutycznycb, dziesięciny i innych prestacyj tego

rodzaju obowiązani spłacili w G.l cyi wschodniej

2,272,244 złr. w zachodniej 4,738,532 złr.

Sprawy krajowe.

Dziennik, polaki pisze:

W sobotę daia 30-go b. m. odbyło się posie

dzenie sejmowej komisyi podatkowej, na które

zaproszono komisarza rządowego. P. F.lip Zaleski

przybył w towarzystwie r.dców krajowej dyrekcyi

skarbowej pp. Gćiiza i Jakubka. Przedmiotem o

brad była najpierw sprawa, poruszona petycyą

Rady powiatowej w Krośnie o wdrożonem nowcm

postępowaniu przy sdąganiu podatków i należy*

to?ci skarbowych, wedlag którego egzekut)rowie

pobierają od stron po 5 ct. za doręczenie kart

upominających. Komisya żądała od zastępców

rządu wyjaśnień, na jakiej podstawie pobieraną

jest ta należytość egzekucyjna i o ile to postępo

wanie egzekucyjne jest uciążliwszcm od dawnego.

0 wyjaśnieniach przez rząd otrzymanych wspomni

Komisya w Sejmie w swem sprawozdaniu przez

usta referenta p. Starowiejakiego.

Na tem sam m posiedzenia podniósł p. Abra

hamowicz inną sprawę, a mianowicie: że urzędy

podatkowe jednocześnie z nakazami płatuiczemi

na podatek grantowy za rok 1881 i 1882 lub

w parę dni później po ich doręczeniu, rozsyłają

karty upominające, co nważać należy jako pierwszy

stopień egzekn :yi. Mówca uważa postępowanie

tikie jako nieprawne, ponieważ według ustawy

egzekucyjnej, z roku 1870 przy wszystkich no

wo wprowadzonych podatkach pozostawiony jest

termin do rekursów, a d )piero w 30 dni po dorę

czeniu nakazu płatniczego może być w razie nie

wniesienia reknrsn prowadzoną egzekncya. Za

stępcy rządu oświadczyli, że wypadki takiego

postępowania urzędów sKarbowych nie są im znane;

jeżeli jednak mają miejsce, to są nieprawne.

Pan prezydent Jorkasch, dowiedziawszy się o

przebiegu tego posiedzenia komisyi podatkowej,

wydał natychmiast t. j . dnia 1 b. m. z uznania

godną skwapliwością następujące rozporządzenie

do władz skarbowych :

L. 1997/pr. Do wszystkich c. k. starostów i

c. k. urzędów podatkowych. Doszło do wiadomości

prezydyum, że niektóre władze podatkowe równo

cześnie z wydaniem nakazów płatniczych na po

datek grantowy za lata 1881 i 1882 przypisany,

doręczają stronom karty upomnienia, jako stopień

1 egzekucji, celem ściągnięcia tegoż podatku i

wskutek tego pobierając oprócz odsetek zwłoki

należytości egzekucyjne.

Gdy takie postępowanie sprzeciwia się istnie

jącym przepisom, przypomina się, że wedlag usta

wy z dnia 9 marca 1870 r. i rozporządzenia mi

nisteryalnego z dnia 1 czerwca 1870 L. 16,441

(Dz. rozp. min. sk. Nr 10 i 23) do opłaty odse

tek zwłoki obowiązany jest kontrybnent, który

swej należytości do 14 dni po upływ.e przepisa

nego terminn spłaty nie uiści, kroki zaś przymu

sowe dopiero po bezskutecznym upływie czterech

tygodni, licząc od dnia terminu zapadłości, mogą

być zarządzone.

Podług tych zasad postępować należy także co

do należytości za czas miniony dodatkowo przy

pisanych , od których w myśl rozporządzenia mi

nist. z dnia 31 lipca 1872 r. L. 2304J (Dz. rozp.

min. sk. Nr 27), odsbtki zwłoki tylko wtedy mają

być pobierane, i tj od kwot jaż zapadłych, jeżeli

te należyt.ści do 14 dni po doręczeniu nakazu

płatniczego, a względnie po upływie terminu do

niasczenia dodatkowo przypisanej kwoty szczegó

łowo oznaczonego nie zostały spłacone.

Ponieważ w myśl §. 5 powołanej ustawy poda

tek gruntowy sa lata 1881 i 1882 aż do stanow

ezego wymiaru miał być uiszczany według przy

pian z roku p )przedniego, przeto zarządzane obe

cnie kroki przymusowe odnosić się mogą tylko

do należytości według prowizorycznego przepisu

już zapadłej, z uwzględnieniem powyżej przyto

czonego terminu, podczas gdy nadwyżka podatku

grantowego wedłag stanowczego wymiaru przy

padająca dopiero po upływie czterech tygodui po

doręczenia nakazu płatniczego, może być egze

kwowana.

Poleca się więc c. k. star.storn i c. k. urzędom

podatkowym, aby do powołanych przepisów ściśle

się zastósowywaly.

Z prezydynm c. k. krajowej Dyrekcji skarbu.

We Lwowie, dnia 1 października 1832 r.

Jorkasch, w. r.

Dziennik Polski pisze:

Przed paru dniami konferował marszałek, Dr

Zyblikiewicz, z p. Grocholskim w sprawie Banku

krajowego, mianowicie prosił go o objawienie zda

nia, czyli propozycye na członków rady nadzór

czej mają wyjść od Wydziałn krajowego, czyli

też wybór ich naKżaLby pozostawić i lcyatywie

Sjjmu. Na to odpowiedział p. Grocholski, że po

nieważ Bank krajowy pozostawać będzie pod o

pieką i nadzorem Wydziału krajowego, który też

będzie odpowiedzialnym za jego czynności, więc

zdaje mu się, że propozycya co do składu rady

nadzorczej powinna wyjść od Wydziała krajowe

go. Wskutek tego zapatrywania przywódcy stron

nictwa konserwatywnego przedstawi p. Marszałek

na jednem z najbliższych posiedzeń koła sejmo

wego listę kandydatów. Donieśliśmy już że z gro

na posłów zaproponowany będzie hr. Męciński.

Z osób po za S ?jmem stojących, wymieniamy pp.

prof. Ł:ona Bilińskiego i Bolesława Augustynowi -

cza, którzy znajdują się na liście p. Marszałka i

niewątpliwie będą wybrani.

Korespondent nasz wiedeński (R) doniósł przed

kilku dniami, że »Ssjm krajowy zamknięty dnia

14 b. m. Mimo krążących innych wersyj, zape

wniamy, że termin ten dotychczas nie został zmio

niony, jakkolwiek nie jest wyłączoną możebntśó

że w razie potrzeby rząd zdecyduje się na przy

dłuienie terminu.

Komisya indemnizacyjua nie odbyła jeszcze no

wego posiedzenia, gdyż czeka na ministra skarbu

Dra Danajewskiego, który przybędzie do Lwowa

w piątek łub sobotę. Minister Ziemiałkowski od

jeżdża w ezwartek.

Komisya edukacyjna ułatwiła się już z jedną

ustawą tj. z projektem zmian w ustawie o stosun

kach prawnych nauczycieli, którego referentem

jest Dr Małecki. Ma ona nadzieję, że do 10 b. m.

będzie gotową i z dwiema innemi. Referentem

projektu do zmian ustawy o zakładaniu i utrzy

mywaniu szkół jest, jak wiadomo, Dr Czerkawski

a o nadzorach szkolnych p. Tarnowski Stanisław.

Jatro na porządku dziennym, oprócz pierw

szego czytan-a wniosku p. Merunowicza o kontro

lę nad drobną sprzedażą soli i p. Bielińskiego o

ułatwienie konwersyi długów hipotecznych - p.

Max ma z kom. kolejowej referować o petycyi

względem zmiany trasy kolei transwersalnej : Za

górzany-Wo!a Łużańska Stroże-Niższe na trasę: Za

górzany-Gorłice-Ropa-Grybów: — p. Jędrzejowicz

o adapcyach i budowlach w zakładzie dubhńskim

—

p. Romer o ustawie budowniczej dla m. Kra

kowa, a p. Seipio z komisyi budżetowej o preli

minarzu szkói (lublańskich na rok 1883.

Co do petycyi dotyczącej zmian trasy kolei

tra::swersabej:

Wydiiał Rady powiatowej gorlickiej podnosi

w swej petycyi, że przez zatwierdzenie trasy Za

górzany-Wola-Łużańska-Stróże-Niżne zostały w wy—

Lokim stopniu pokrzywdzone i zapoznane ekono

miczne interesa powiatu tego, a szczegółowo inte

resa licznych i bogatych kopalń i rafiaeryj nafto

wych i innych przedsiębiorstw przemysłowych,

w dolinie rzeki Ropy na przestrzeni cd Grybowa

do Gorlic gęsto rozsiadłych. Żądanie powyższe

powiatu gorlickiego jest poparte w osobnych pe

tycyach przez reprezentację miasta Gorlic.

Z drogiej strony za utrzymaniem trasy Zago

rzaoy-Stróże Niżne zostało wniesione przez wła

ścicieli przedsiębiorstw naftowych w Libuszy, w Lip

nikach, w Wojtowy, w Krygu, w Męcinie, w Ko

bylance itp. podanie do Wydziała kraj. jeszcze

w lntym.

Ministerstwo handlu zatwierdziło budowę trasy

Zagórzany-Wola-Lnżań8ka Stróże-NiżQe, z odnogą

Zagórzany Gorlice i podaje jako powody nieprzy

ebylenia się do wyboru trasy Gorlice*Ropa (Gró

rzy tłómaczono ciągle i często, podczas gdy z in

nych pisarzy mało, lub prawie nic. Posiadamy na

wet i po kilka przekładów tych samych ut«o

rów (głównie Mickiewicza i Czajkowskiego).

Przyczyny t?go były rozmaite; najważniejszą

z nich zdaje się jednak być ta, że nie wszyscy

polscy antorowie, t. j. ich dzieła, były czeskim

tłómaczom dosyć przystępne

Mimo to jest dz ś przynajmniej większa część

wybitnych literatów polskich czeskiej publiczności

z dobrych przekładów znaną. W dowód tego nie

wabam się poniżej podać spis wszystkich pisarzy

polskich, którycb prace tłómaczono na język cze

ski. Spis ten jest z niejednego względu bardzo

ciekawy.

Alkar. Antonowicz, Asnyk, Anczyc, Baliński K ,

Bałucki, Bejt J , Reldowski, Bełza W,, B;rlicz Sas,

Bielowski, B!iliński, Bodzantowicz, Bolcsławita,

Borkowski, hr. Danin, Brodziński, Bronikowski,

BrosD* L., Brzozowski, Budziński, Cesta, Cie

szkowski, Czajkowski, Czaplicki, Czerwiński, Dem

bowski, Deotyma, Dobrzański, Drużbacka, Dzierz

kowski, Dulski E4., Dzierżoń, Dzikowski, Ebren

berg, Feliński, br. Fredro Aleksander, br. Fredro

Jan, Garczyński, Goszczyński, Gordon, Górecki, Go

sławski, Grabowski BroD., Grochowski, Groza Al.,

Grudziński Stanisław, Hofmanowa-Tzńska, X. Ho

łowiński J., Chęciński J., Cbłędowski W,, Chodź

ko Aleks., Cbojecki E., Cboroszoicki, Unicka, Ja

dam, Jadwiga, Jachowicz, Januszewska, Jełowicki,

Jeż T. T., Kamińska B., Karpiński, Karpowicz M,

Kowczyński M., Kleczyński J,, Klonowicz S., Knia

żnin, Kocbowski, Kondratowicz, Konopnicka, Ko

peć jenerał. Korzeniowski, Kossakowski Jan, Ko

siński T-, Kosiński Ad. A., Kowalski S , br. Ko

ziebrodzki, Kożmian Kaj., Koźmisn Stanisław,

Paulina Kraków, Krasiński, Kraszewski J. I-, Kra

szewski Kajetan, Lam, Lelewel, Lenartowicz, Ln

bowski Ed, Łnniewski, Maciejowski W. A., Ma

gnuszewski, Malczewski, Miaskowski K., Mickie

wicz, Morawski, Naruszewicz Ad., Niemcewicz,

Noskowski, Odyniec, Ogiński M.. Opaliński, Or

don, Oizeszkowa, br. Ossoliński Józef, Ostrowski

St., Paszliński Karol, Plewińska, Pług Adam, Po

doliński, Pol, Potocki L., Potocki W,, Pros Boi.,

Pruszakowi a Z., Przybylski, Raczyński Ed., Rej

i Nagłowic, Romanowski M,, Romański M , Rości

szewski Adam, Ro?kowska M,, br. Rzewuski, Ssr

biewski, Sarnecki, Szygie!ski, SępB , Sewer, Sie

roieński L., Sienkiewicz H., Sioakiewicz, Skarg*

P., Skib», Syrokomla, Słowacki, Sójkowski Feliks,

Siwiński, Starkę!, Stachurski Paulio, Starczyński

Stanisław, Surzycki, »Szajnocha, Szarzyński, Sze

d!er AL, Szymonowicz S., Szymanowski Wacław,

hr. Tarnowski W., Tarsza Ed., Trentowski, Trem

becki, Turski, Ujejski, Urbański, Wasilewski Ed.,

Wujek z Węgrowca, Węgierski T. K , Wężyk

Fr., Wilczyński A., Wiłkoński August, Wilkoóska

Paulina, Wiśniowski M,, Wysocki, Witwicki, Wło

ski W., Wójcicki K. W,, Wolski W., Woronicz,

Zacbariasiewicz, Zakrzewski Jak., Zaleski Bohdan,

Zalewski Kazimierz, Zan T., Zaremba, Zawadzki

W., Zeiszner L., Zieliński G., Zieliński L., Zie

liński K. W., Zimowicz S.

Jat powyższy prosty spis objaśaia wymownie,

w jakiej mierze zwracali Czesi uwagę na piśmien

nictwo polskie.

Mimochodem notnjemy jeszcze liczbę przekła

dów kilkn pojedynczych literatów.

Liczba przetłu* Rok, w którym

Nazwisko

ma c zony ch utwo- się pokazał pier

rów do 1881 r. wszy przekład

Asnyk Adam

1876

Czajkowski Michał

1851

Dzierzkowski Józef

1846

Fredro Aleks. hr.

5(komedye) 1851

Fredro Jan hr.

- 1870

Goszczyński

1854

Grudziński Stan.

1879

Korzeniowski J.

1850

Krasiński Z.

1835

Kraszewski J. I.

1840

Mickiewicz Adam

1828

Pol W.

1852

Siemieński Lucyan

1846

Słowacki J.

1863

Wilkoński A.

1843

Wilkońska Paulina

1852

Wójcicki K. W.

1839

Zacbariasiewicz Jan

1857

Zaleski Bohdan

1844

it.d.

Liczba czeskich tłumaczów wynosi wcdlng na

szych notatek bibliograficznych 152, p

n»

średnio na jednego tlamacza 7 Prze ^ d z y tła

wiasem wypada też nadmienić, *e j

maczami znajdnją się tacy mężowie, jak: Fr. h.

Czelakowski, Hanka W., Hawliczek Karol, Rie

ger Fr. L , Szafarzyk P. J., Sztnlc W. itd.

Zbyteczne byłyby, wobec tak wj mowDych notatek

bibliograficznych, osobne komentarze.)

Że w czasach najnowszych chęć zapoznania s’ę

z literaturą polską w Czechach nie jest mniejszą,

ecz że ciągle rośnie, tego znów najlepszym do

wodem jest bibliografia. Mamy pod ręką cały stos

świeżo wydanych czeskich przekładów z literatury

polskiej, z których niejeden zasługuje na ogólną

uwagę. Wymieniamy tutaj tylko niektóre: n. p.

Kraszewskiego powieść ,,Bracia zmartwychwsta

nia11, tegoż jednoaktówkę nSlotniana wdowa", Płu

ga Adama ,,Stoczka" (wydanie !ilustrowane), Sien

kiewicza Henryka nHania", Lenartowicza ,,Dzwo

nek" , Kożmiana Stanisława z Krakowa ,,Ku

f.yaka bez posagu,"

- N et’ bez wiena" (jednoa

któwka), Syrokomli W!ad. ’,,Magier"i t. d. i t. d.

Największej zaś uwagi godnym jest sławny

,,Pan Tadensz" nieśmiertelnego Mickiewicza, któ

rego znakomity pod każdym względem p r z e k ł a d

czeski, pochodzący od utalentowanej poetki Eli** j

Krasnóhorskiej, w tych właśnie d n , a c h »P**c

prX * i i,Pto

Edward Jelisf.k .

11111 1

. -;i

Oddzielne Nra Czasu, o ile zapas stamT^w

’ ^ ,WBty nied*iele 1 dni świąteczne.

***Fi

kowie po 10 o., we Lwowie lub z przesyłką pooztową 18 o.

P»enumef «tą wyno.lt

Pooztą w państwie Austryaekie»

naoaiyrok na kwartał na 1 miesiąc

_r.

Niemieckie,»

.................................................

!K.

H*t’

3złr.50o.

ao Włoch, Franoyi Anriii UoiL:’ Q’ \ * * * - *

28 złr.

7 złr.

8 złr.

» innych państw należąoyok do zwiwlS ’JTnroyi

Pr.n

. «erM.

P°atowego . . .

83 złr.

8 złr.

3 zlr.

z pieniędzmi i przekazu

tyllło 0,1 *.o do |niis«ilc|o dnia w miesiąon. - Llih

do Administraoyi Czasu w R f - w ? ? p i3łęH"*,a t9 * ogłoszeni* (imseraty) uprasza się nadsyłać franco

.—

Luiti reklamactjne meopieczttowane nie podleg aia onłacia

pocztowej. - Listów mefrankowanych nie p rzyjm ie się.

gJ’ pSlQ

Kękopimńw nadsyłanych nia zwraca się,

Pren.m eralę przyjmują*

/»L? -?*

Admlnbtra-a .°tASU*1 w H n h o w l e , tudzież ur?-jdy nomrtowe. *sic mową »*’o n a . w n i

?lii

księjamią 1. A. Fnytapowiki"go, hact’sl K?waóowsUi’f w Sukisnnieaoh obok filii po cztow ej. - 0(« o1**sTd

etB, »

.*e--.ty)j.-jfV? M onłałą od m e’-o» r?vs*a OritLm drc uym (petitowym)

kj iŁz t«t,, za li.;;inzg-rfireipo5et,f.

N tżeM ars ’na 8 stronr.lay dz’ennlka) od miej

sca w;rtsa . . rmO *-?ympoi")c*. za kar-dyr«c. —

Uo:;tieitm At,Ciaie* (yrospeb"*, cyr

tS”’r’;

" =-’ i itp.) i"Ł;-faHłj* ao za eor.e 1 zł». od 100 et"-c" , di« z*aiW»ocryoh. a 50 cent.

od)Oe"-"n.oiir1

,rjsa pro tnirenft(jróir.—

Nał.eżyfolć flpraiKwa a«j mnprmóa nadeełr1przc.—

kirom pocz --ya.

r,c-.

- er?»»iprwrimui *tę pr?y)ir\’ą: w« I tonie Ajencja ,CZASU"

vrg

i;* t\ ?-’ -.’e ty r.h Nr. II pr:y uli«y T ,’juaa?ki«J L. ii w Hwryłw wy ąozn!e p. Adam,

R’- oC lin:"nt 5; p en- x*"*Ą p, Tr!a-’?nty Kfie-.lowtkl, F»u’)OU«ę Pr?woo!ór* sa); ’ » W l n n f a pp.

Eswifi"".

-=’a A Veg’er ;*. t* \r F.-«re*t*gn. I" *nŁf-;H? d. " , , Berlinie, Lipka, /w}isi i Wrocławiu),

A- Opt- )**- Ftabccba;’" 1 . 3. B. l ’ ---e "»ki-j w E»*Sin!» Uss’"-urgc, Minach . a i Korymberdzc), t*.

L- Daube A Coj:p., o » kit w Frankfurcie r. !F,), M. Duke* Błemerg. 12, M, Stern Wollzeile 22.

1 of 4 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Download file

Download file

Deleting a comment

Advanced search

Suggest correction