Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 430 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

jt? 218.

Rnto 23 WrzeSnia- Piątek

ri»Ji

llnmnn* wyehodii cod*ie*. r*ii,. wyjąwszy poniadiuiki i dnU utfpuJ ^ yo

Iwiftsoh.

Podam* KHSt|0*Hv « * » -w

« ostatni* dnie» każdego »i«»o*.

.-..*t* a* otmmiK ,O«*s*

u sa*tmn

w jpaitatet« Auitr§tki«m (poc»is»)

«i*. SO

r o o « n it....................... . »!a. *4

10 pdiroc*nie ...... ,

kwartalnie ..... ,

(

Miesięcznie ........................

S cen. *I

PbZKDPL*T* N» D*IBNin* ,0« *«* k Dodatku*

Krakow»*

| w PuA,itwu A m irftlttm (pos*t%)

.................. *i». SO I rocsnie.................... . . . sh S*

............................... h 15 I pdlroc*ni*.............................. - * o

- w« ...................... s

8 | kwartalnie

....) .... ,

Na a* » ,Dodatek* preno*erowad nie aoźna,

«ll 185».

...Ul*

t,««u«.

pltroom_«

knrulnif

GZAS

Od wie

fk*yj»nj» at« do u d «M N iU » lnMnuaeh.

oa*oe«*n*, q d » w i, owi*DO»mBO*, Dom»srMn* wneUdego rod*ajn, 7 - 1-1 r ,

1’"""

ndln rolnictwa, ipaMda*y, hnpna, d*ieri»w itp. aa opłat%*

drobnego aa Jednoraaowe nmiet*caenie pc 7 eent«Sw, aa na*typn« po S*/,.

K*»dego in«er»i" «ai»oon« byd winno SO aentdw na opi,tą »t%plow% *

dora*owe tuüanca«nia.

L i* tt ^ ie n ifd a » l pron-u»eraeyjne»’ i in**rstoweai prme*yian* bj* wlany, frank«

do Bidra Ek%pedyoy. ,0» «*.

Li*tt rekla*»oy)n» nieopiecaątowan. niMlagaj» rrankomnln.

L i*tt niefrankowaa« nie prapj»t^% *i».

Numer pojedynczy dz aika kosztuje 10 oentów.

OGŁOSZENIE PRZEDPŁATY

a,kwartałIV t.j . na Październik, Listopad

i i Grudzień 1859,

--,o na sam dziennik ,,Cz,as44

,kwartalnie to miejscu: 5 zł.aust. pocztą: 6 zł. aust.

’ja Dziennik Czas wraz z Dodatkiem mie

sięcznym s

|iwartalnie w miejscu: 8 zł. aust. p ocztą: 9 zł. aust.

i Uprasza się o wczesne nadsyłanie przedpłaty,

*razie bowiem spóźnienia E xpedycya nie ręczy

|u dopełnienie numerów poprz ednich.

Dodatek z lat upłynionych jest do nabycia

»Expedycyi Czasu po cenie złr. 12 za rok jeden

!j za 12 zeszytów miesięcznych.

Äraków 22 września

Od powrotu posła francuskiego księcia

Srammonta do Rzymu, napotykamy po wszy

stkichdziennikach rozmaite listy, tudzież do

niesienia o propozycyach czynionych przez

Francy§ Stolicy Apostolskiej. Dot§d niema

« pewnego: wszystko opiera się tylko na

(tomysłach. Ani z Rzymu ani z Paryża nie

wyszło urzędowne w tej mierze oświadcze

nie. Niewiadomo o co w tych propozycyach

stanowczo idzie, łatwo się jednak domyśleć,

ieprzedewszystkiem idzie o prowincye które

Bononia w ruchu włoskim przedstawia. Do

pok§d bowiem ta kwestya nie będzie roz

strzygnięty na cóżby się przydało mówić o

jikichkolwiek reformach w państwie papież

em, jeżeli o reformach mowa być może.

Wszelka w tym względzie inicyatywa jeżeli

masię zdać na co, musi wyjść od Stolicy

Apostolskiej, ta zaś nie może czegokolwiek

przedsiębrać dopóki nie będzie miała zape

wnionej niepodległości, nietykalności i neu

tralności, to jest dopóki nie będzie posiadać

atrybucyj służ§cych każdemu państwu udziel

nemu.

Domysłów naszych dorzucać wcale nie

myślimyj Rzym dla nas jest stolic§ katoli

cyzmu, a nie stolic§ samego tylko Państwa

kościelnego. Napomkniemy tu tylko, iż więk

sza część doniesień zgadza się na to, że

propozycye francuskie przywiezione przez

lisięcia Grammont%miały mieć na celu przy

wrócenie stosunków feudalnych między Sto

le§ Apostolsk§ a prowincyami składaj§cemi

od wieków dziedzinę Pioirow§. Ba, gdyby

doowych stosunków powrócić można, za

pewne łatwo przyszłoby rozwi§zać kwestyę

obchodz§ę§tak blisko świat katolicki. Kwestya

hpowstała od chwili jak dawne stosunki re

wolucya francuska zniszczyła. Wykazaliśmy

’odawno jeszcze z powodu pamiętnego listu

prezydenta niegdyś rzeczypospolitej francus

kej do p. Edgarda Neya — dziesięć lat temu.

.bźli trzeba będzie, powtórzymy jeszcze nasz

S)osób widzenia w którym nas utwierdziło tyle

ol owego czasu okoliczności. Dziś tylko za

pytać chcemy, czy feudalizm w naszym wie

ki i w naszej społeczności jest możliwym?

Nc łatwiejszego, jak nadać nazwę i formę

piwnym stosunkom, lecz czy dla tego rzecz

b(dzie. Bez rzeczy — wszystko na nic. Na

cjem polegała istota feudalizmu? Na wierze

w dotrzymaniu danego słowa. Gdzie jest ta

wara teraz i u kogo? Niestety, zbyt wiel

ke doświadczenie przemawia, że wiara po

dtbna byłaby złudzeniem, na które nikt już

teras nie choruje. Forma zaś bez istoty by

łaby tylko bezustann§ rewolucy§.

Tak się nam zdaje, lecz przes§dzaó nie

many zwyczaju, zwłaszcza gdy myśl wy

chodzi od Cesarza Francuzów. Jeżeli rze

czywiście głęboki ten polityk ma takie za

miary, jeżeli s§dzi że stosunki podobne wró

cić się mcg§, o czem nam dot§d w§tpić

wo!do,

zapewne posiada sposoby, których

je.szcze nie wyjawił. Rzym będzie wiedział,

czy przyj§ó propozycye, czy odrzucić —

przymusu na Rzym niema. Czy Cesarz

Francuzów jest rękojmią niepodległości i

nietykalności państwa kościelnego z przeko

nania i uczucia — w to nikt wchodzić nie

ma prawa. To rzecz między Bogiem a mo

narch§. Czy interes dynastyczny wymaga

po Cesarzu Napoleonie aby się stał t§ rę

kojmi§, to być może, ale na to potrzeba być

W») Fran*v!j »hy jój usposobienie nałożycie

os§dzić. Lecz to jest pewn§ i jasn§ rzecz§,

że słowem s wojem cesarskiem zaręczył

niepodległość i nietykalność Ojcu Świętemu

a świat katolicki nie zwolni go z tego sło

wa. Winien je więc dotrzymać.

Koreipoiieneya Czain.

Lwów 18 września,

(z.) Popis publiczny uczniów w Dublanach od

był się w tym roku w obeo o wiele liczniejszego

zgromadzenia gości niż zwykło. Powodem kn te

mu była ohęć oglądania żniwiarki księdza P odla -

steckiego, z którą tenże przyjechał do D obian

w celu odbycia nowój próby podozas egzaminu

publioznego. Zjechało się wiele osób z okoiio d al

szych, a nawet kilku obywateli z Wołynia. Prób»

żniwiarki powiodła się bardzo dobrze. W brakn

zboża na pniu obecnie, żniwiarka żęła esparoetę

i robotę uskuteczniła tak dokładnie, iż wszysoy

jednogłośnie przyznali jój te zalety, któremi przy

dawniejszyoh próbach w Krasiczynie odznaczyła

się jnż była.

Dwudziestu sześciu nowyoh uczniów zgłosiło

się z próśb »mi o przyjęcie na rok następny do

szkoły dublańskićj. Między tymi jest kilku z B u

kowiny. W żadnym z lat poprzednich nie przy

było tylu nowych uozniów do szkoły. Jestto po

cieszający dowód, że szkoła dublańska zyskuje

coraz więcój zaufania i sympatyi w kraju, jak to

jój się słusznie należy, i że starania około jój

wzrostu i ulepszenia łożone przez osoby zajmu

jące się jój kierunkiem, nie są bezskuteczne. Z no

wym rokiem szkolnym rozpoczynająoym się dnia

Igo listopada, obejmie jak słychać katedrę che

mii opróżnioną po śp. Niesiołowskim, p. J akubo

wicz niegdyś uczeń akademii technioznój w Wie

dniu. Oddając się wyłąoznie chemii, po ukończe

niu nauk akademiokioh pracował on dłuższy czas

w laboratoryum chemicznćm pr. Redtcnbachera

w Wiedniu i Pettenkoffera w Mniohowie, gdzie

także słuchał wykładów chemii doświadczalnej

Liebiga. Na miejsoe zaś p. Szozecińskiego przy

bywa jako adjunkt p. Pańkow ski, uczeń szkoły

dublańskiój, przebywający obecnie w A ltenburgu

węgierskim w tamtejszój szkole wyższój ro!nictćj.

W bieżącym tygodnia przybyło na powrót

z Czerniowieo, po dwumiesięoznój wycieczce, to

warzystwo sceny polskiój. P obyt w Czerniowcach

w ciągu tego lata niebył dla teatru polskiego tak

korzystnym jak w rokn ubiegłym. Przyczynił się

do tego cyrk Hinnego, który przez dwa tygodnie

dając równocześnie z teatrem polskim przedsta

wienia w Czerniowcach, gromadził tłumnie oałą

publiczność u siebie. W ozasie jarm arku wypra

wiał Hinne po dwa przedstawienia dziennie w swym

cyrku i miał zawsze natłok widzów. Późniój znów

o rż a r , który dotknął miasto uczynił także uszczer

bek teatrowi. W ogóle podobno nawet koszta po

dróży nie wTÓoiły się dyrekcyi. I tu wo Lwowie,

pomimo że stęskniliśmy już za teatrem, na pier

wszych przedstawieniach było dosyć pnsto, oremu

się jednak dziwić nie należy, grano bowiem szto

ki tak często powtarzane na scenie tutejszćj, że

je , jak np. nŁobzowianówu, uozęsrcTąjąoa do te

a tr u lwowskiego publiomość, na pam;ęć prawic

umie.

Czytelnia biblioteki Ossolińskich zamknięta prz ez

ciąg feryj, zostanie wkrótce znowu otwartą, wraz

z powrotem p. Bielowskiego, dyrektora, który

przez parę tygodni bawił w Marienbadzie. Opró

żnioną posadę po śp. Felioyanie Ł obeskim , zajął

p. D ominik Mieczkowski.

Poznań 19 września.

Od ozasu zerwania rokowań o połączenie no

wego instytutu Tow arzystwa kredytowego z da

wnym, papiery pierwszego powoli, ale ciągle chy

lą się i to więcej na giełdzie berlińskiej niż na

innyoh z powodu, że sąd tam jest zdrowszy o tćj

instytuoyi, którą dla politycznych celów pozbawio

no wszelkich możliwych finansowych korzyści i o

debrano jćj o*ły charakter finansowy. Temi dnia

mi na zgromadzeniu Tow arzystwa rolniczego w L e

sznie, składającego się wyłącznie z członków nie

mieokićj narodowości, prezyduj%cy tegoż towarzy

stwa radzca ekonomiczny Lehman, którego nie

można posądzać o sympatye dla interesów ludno

ści polskiój, czytał rozprawę, dowodząo dla czego

nowy instytut kredytowy nie odpowiada potrze

bom Księstwa, wozem musi być zmienionym, aby

większy udział obudził i większe zyskał zaufanie.

Posener Zeitung obiecała rozprawę tę dać swym

ozytelnikom m extenso, ale inne względy pewnie

skłoniły ją, że nie spieszy się z wypełnieniem o

bietnicy. W ogóle pomimo, że potrzeba pomocy

pieniętnćj napędza nie jednego ao instytutu, któ

r y ogólnie zaufanie nie budzi, jednakże chociaż

niby rokowania około połączenia obu instytutów

stanowozo zerwanemi zostały, nie wątpimy, że prę

dzój czy późniój znów podjętemi zostaną, skoro

się rz ą d _ostatecznie przekona_,

że podobny insty

tut jest intsresom całości kraju tak szkodliwym i

zgubnym, bez względu na pochodzenie interesan

tów. Bo ac zkolwiek niebezpieczeństwo określone

licznemi artykułami statutu, przedewszystkiem dziś

jest groźnem jednćj tylko ozęśoi intere santów, in

stytut finansowy mająoy tak wyraźną cechę poli

tyozną, a tak odrębną od podobnyoh instytutów

reszty monarchii, jnż tem samem w charakterze

swym finansowym z grunta jest podkopanym.

W tym tygodniu umarł Rajmund hr. Skorze*

wski właściciel ordynaoyi ozemiejewskićj. C ałe

swe życie i zasoby poświęcał nagromadzeniu bi

blioteki, zbiorów staroiytnośoi i obrazów. Zbiory

też jego do piękniejszych między prywatnemi w Pol

sce policzone być winny.

Doktor Matecki wydał temi dniami małą ksią

żeczkę pod tytułem : ,Domowa apteozka" zawie

rająca spis potrzebnych lekarstw wkażdćj apteozce

wiejskićj i sposoby niesienia pomooy chorym

w zwykłych ohorobach. Aozkolwiek małą jest ta

książeczka, to właśnie dla tego może najlepszą

będzie w swoim rodzaju. J e st to krótki wykład

obowiązków niesienia pomooy chorym zwłaszcza

na wsi w brakn lekarza i jako podręcznik Błożyć

ma dla naszych wiejskich gospodyń dbałych o

spełnienie rozw ażne obow iązków w spomnianych.

Siew tegoroczny oziminy rozmyślnie w całym

kraju n nas opóźniono z pow oda obawy robactwa,

które w roku ze szłym zniBzozyło"wszystkie zasiewy

oziminę przed 15 września wykonane, a oszczę

dziło późniejsze. Czy jednak opóźnienie to nie bę

dzie w inny sposób szkodliwem, to tylko doświad

czenie na uc zyć będzie m ogło. Z nowyoh klęsk

w tym roku pokazał się jakiś robak ziemny w rze

pakach, który w pewnych okolicach całe łany te

go zboża zniszczył.

Jed oń z małćj już liczby wyższych oficerów pol

skioh z czasów pierwszego cesarstwa wrócił temi

dniami z przejażdżki odbytćj dla zwiedzenia oko

lio gdzie ostatnia toozyła się wojna.

Co do wiadomości z rozległego świata, dotkliwa

porażka dumnego Albionu w Chinach, bodaj czy

co do w ypadków europejskich nie będzie szczę

śliwcm z rządzeniem , zmuszająo A nglią do większej

względności dla Francyi, a tem samem czyniąc ją

mnićj pochopną do intryg i stawienia trndnośoi

w urządzeniu kwestyi włoskiój.

Wzięcie w niewolę Szamyla obudzić musi w ka

żdym bez w zględu na zasady polityczne żywe dla

niego współczucie, pomnąo na tyloletnią walk.,,

którą w obronie ognisk domowych, swobody gór

rodzinnych prowadził. Ale biorąc wypadek ten

razem z porażką angielską w Chinach, trzeba przy

znać, że gwiazda Rosyi świetnie w Azyi jaśnieć

zaczyna, gdy angielska się przyciemnia.

Berlin 20 września.

t Nowo zawiązane niemieckie stronictwo naro

dowe nie długo pozostało wierne politycznemu

CZĘŚĆMTEMCKO-ARmnOTl.

bohatyrowie nowożytnej grecyi.

(Studium hittoryczne)

C«»g d*u*j _ p a ta Ner 189) 190j 195, 196, 201,

202 , 208, i 208).

u i °! r *»poradą Nothi Bozarisa, stryja Mar

;,- . °?’ * hozbie ośmiuset głów, rachując w to

niewiasty» *tawili się w głównćj kwaterze

»bv?i Pnn*y’ p?d

Janiny, z żądaniem,

SŻ

do zd°hycia gór S uli, które

ir°n*

Ż*dal*nadt0 ab7 P**

’S ? - t P°tw,*tdzil prawa i przywileje

n SÄ S !°iPrt°dk0wia-I*naelpW ^l na

Jystk°, pod jednym warunkiem, 4e mu pomogą

»tięcsa Prew ezy, gdzie Wely, 8yn Alego bro

*W??

*°*ł ^ k,lkS dni Potćm Prewe

JTJ

*% B°2ari9a’ którzy do

*STlniw1- 4 nBgrÄ

za tę

leoz

8»e -do w ykrętów puszczając obie

°° przQk°n?.ło M«ka o nie

» 5 * 2 ,6-g0 prz7 rz8Cieó- Sukom powodując się

M S ? ? ’I 1 *okropnością, mechoieli już brać

WÄ wbil*Zt

°h^*O’°ry°h, i rozło

»4 w bliskości tureokiego obozu we wsi le

żąoój nad janińsbićm jeziorem u stóp góry P a

ktowe.

Ali uwiadomiony o ich słnsznćm meukontento

wanin nie zaniedbał przyciągnąć do siebie tak

dzielnych sprzymie rzeńców . Sposób jakiego użył

do zawiązania z nimi tajnych stosunków zasługuje

na wzmiankę. Przez oały jeden dzień ogień bate

ryj swoich zwrócił na Greków, i zasypał ioh mnó

stwćm bomb. Grecy zdziwieni tćm rozłupali nie

które z tych pooisków, i znaleźli napełnione_ zło

tem i pismem, przez które Ali zapraszał Suliotów

na schadzkę do zamku na jeziorze. Wzywał ioh

aby o zmroku zapalili trzy ognie nadewsią; oo

miało znaczyć, że przyzwalają na rokowanie, przy

ozóm upominał, żeby parlamentarze znaleźli się

przy komorze celnćj, gdzie znajdą gotowe _łodzie.

Marko Bozaris bez namysłu z trzema kapitanami

udał się do Alego, który użył wszelkich sposo

bów przeciągnięcia dawnych wrogów na swoją

stronę; żeby zaś lepićj ioh prze_konać, pokazał im

świeżo przejęty w wąwozaoh Pindu sułta_ński fir

rnan upow ainiająoy Ismaela do wyrznięoia wszy

stkich chrześoian epiryookioh, zaczynając od Su

liotów*

i*i

Kapitanowie grecoy wiat%o czarne na Diaiem,

zawarli nakonieo zaczepne i odporne " przymierze

z wezyrem, mooą którego Ali obowiązywał się od

dać Sul?ołom ioh krainę; dzień zaś nąstęęny wy

znaozono na zamianę zakładników. W hozbie zakła

dników greokich znajdowali się: brat, żona i dzie

oi Bozarisa; on sam nawet ohdał się oddać Ale

mu w rękojmię dobrćj viary swoich rodaków;

leoz oały trybnt pokładający w nim jedyną na

dzieję , oparł się tema; stanęło na tem, że oddał

dzieci swoje i żonę, tę sławną Chrizeis znaną z cnót

i piękności. Ali ze swojej strony dał w zamian

najmłodszego i najukochańszego z synów Huseina

paszę; wszakże za jedyny warunek położył, że

wieża Kiafy zostanie w jego ręku, że tam jego

syn będzie mieszkać i że załogę albańską zatrzy

mają nadal. Sulioci przyjęli bez trudności nowy

ten warunek, niewiedząo o tem, że w miejsce da

wnćj wieży stanęła w Kiafie silna warownia.

—

Z przyjśoiem następnćj nocy wyruszyli ku górom.

Marek, którego rycerski charakter wstydził się

noonćj ucieczki, niechoiał opuścić namiotu prze

dedniem, i pozostał z małą garstkę odważnych to

warzyszów.

Gdy słońce wstało natarł na tureckie czaty,

posłał im kilka kul i nieśoigany, poł%ożył się z to

warzyszami około wieczora. Jakież było zdziwie

nie i przerażenie Suliotów g ly na wstępie do gór

ujrzeli groźne m ory wzniesione w miejscu dawnój

Kiafy. Natychmiast obsadzili wszystkie przystępy

do nićj najlepszemi palikarami, a do W ezyra po

słali z uwiadomieniem, że syna jego depóty z Suli

tue wypuszczą dopóki nie odda im klnozów do

Kiafy.

Teatr na który miała się przenieść wojna, wy

maga opisu. Selleida wsławiona męstwem Tsawel*

lasa graniczy od zachodu z okolicą pełną nroku,

poprzerzynaną gęatemi strumieniami i wzgórkami

okrytemi lasem. Okolica nazwana przez Turków

Szamnri, zajmuje caly kraj między Thiamisą a

Aoherontem od morza Korfickiego do gór 01ichi

nińsłrich. Północna część Szamuri z wała się nie

gdyś Tresprocią; leżąca zaś nad morzem: Sestri

ną i Aidonią.

Ponure podania mitologiczne uświetniają Aido

n ię; tutaj bowiem starożytni umieścili państwo

Plato n a; a sławne jozicro Acheruzyjskie leżało o

parę mil od portu Glykis. Jeżeli od tego portu

posuniemy się brzegiem morza ku południowi,

spotkamy powiat Bogux; miano to dali Albań*

ozycy dawnćj Kasiopii. Kraik to w zgórkowaty;

w wielu miejscach tak żyzny, ie epinockie pastu

ohy przychodzą tu zimować z trzodami.

Z powiatem tym graniozy prowincya Arty (da

wna Amfilochia) rozciągająca się brzegami zatoki

Ambracyjskiej, na przeciw Akarnanii. B ogata ta

ziemia przedstawia szeroką równinę zasianą łąka

mi i gajami, wznoszącą się kn półnooy aż do prz e

paścistych gór tworzących wąwozy Wariades i

Pięciu krynio. Ali pasza w Pięciu krynicach wysta

wił był umocniony karaw anserai; i właśnie stano

wisko to było z liczby tyoh, o które najwi_ęcćj oho

1dziło Suliotom, ponieważ panowało naa gośoiń-

1 of 4 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Download file

Download file

Deleting a comment

Advanced search

Suggest correction