Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 625 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

«* 22§

gmam?ts,

;

ry«rttt«H ,

ilra kó ^ Poniedziałek 9 Października i§*«*s

W jfisn!« porlMMMi

Konto* P.;k . O. Nr. 14P.2S8.

"U" WI**« «*»w**«*» « «*tói** *Mc,** miiuuelroir. za kaidy tu 60 **. ttteiIiMiimm

i«8o*pwa»»*T 7u Mk«ai«U n* *iHttwi wir», milimetrów. 130 Mk.Nakralagla *4.

wierna milimetrowego »o Mk. KcMaanikfttjr bandl.« , om kthim i fo itiala łkOBonucuyn,

*»«unikaty yrywatna, *lut)y 1 L p. 160 Mk. od miajica « i m i t milimetrów. Gana podana ca jtd tn r u

0*l«***,U aafraniecnc a 100V, trolaa*. Ceay powyiac* obowiąiają od dnia **»lany w aafldwka

t%, terminowa samieasesenie o((oaseń Adminiatraeya nic odpowiada.

Mgloacania przyjmują: w K ra k o w ie wazyatkie biura dzienników i o(ioizeń

W W arnawie Reklama polaka .’atna 10, R Monę Marszalkowaka 124; L. i K. Matei i Ska, a t Mama!

E " S " * ? °J 1’,u c h w »it*- Maracałkowaka 120, B. Buchweitz Fredry 4, T, Piatraazek, M arnalkowaka 115,

Wielkopolaka agencya reklamy Krakowskie Przedmieście 71, Unger Senatoraka 12, M. J .Freid, Rym arakaie,

L Satemglaa, Swiętojaraka S4. Jan Apte, Zielna 86, Międzynarodowe biuro ogłoszeń O alerya Luksemburg,

4 .Swchar Marizmtkowska 119, J. Librod, Maraza(kowaka 118; w P o z n a n i u Polaka agencya reklamy »Par«

Rycerska 8. Wielkop. agencya reklamy Gwarna 19; w W iln ie 8. Jutan Niemiecka 4, Jankowaki-Gradowsk:

Wielka 9«; w e LwowIe^SŁ Sokołowaki, biuro dzienników H, Buchstab, M. Brńck ; w e W ied niu

I . M onę, M. Dukea Nachl. H aa aenatein et Yogler, H. Bchalek, Bock et Herzfeld. H. Braun . J . Da nnanberg ,

I. Kala»S Oeat. Anzeige Ges. »Ifra. WoUzeile 12, »Ingea. Franz Joeef Kai 7, w B e rli n i e *Ala« Krauaanatr.88,

M aty « pianiądzmi i p r z e k a z y pieniężne na prenumeratę i ogłoszenia przyjmuje Administraeya »Gaaau«.

WL o n d y nie Agence Haras Cbeapaide. W Paryiu Agenca Maras, Płaca da la Bomrae

Reklam aoye nleopleezętowane nie podlegają opłacie poestowej.

M ltdu ’eleeplaoonyt)h nie przyjmuje aię. Bękoplaów nie swraar we

Za każdą latlanę adreau deptaea alą 3u Mk

MW* *«dtkiyl I Adminlstraeyi oL iw. Tomasza Kr. SS. -

T«L flr. %P

Protokoły genews kle,

We środę 4 października przedstawiciele

Anglii, Francyi, Włoch i Czech podpisali w Ge

newie umowę z Austryą, określającą warunki

udzielenia jej przyrzeczonej przez powyższe

państwa pomocy. Umow?a składa się z trzech

protokołów. Pierwszy z nich obejmuje gwa

rancyę co do utrzymania niezawisłego bytu

Austryi i to nie tylko ze strony wspomnia

nych państw, ale i Austryi samej. Państwa

podpisujące ugodę zobowiązują się, że będą

strzegły politycznej niezawisłości, nienaruszal

ności terytoryum i suwerenności Au3tryi. Re

publika austryacka przyrzeka zaś, że docho

wa 88 paragrafu pokoju w St. Germain i że

nie zrezygnuje ze swej niezawisłości. Tak

oryginalniej umowy od dawna pewno żadne

państwo nie zawierało. Ale też ultima ratio

dla dzisiejszej Austryi są nie armaty, ale re

zygnacya z niezależności i przyłączenia się

do Niemiec, la ultima ratio, jak widzimy skut

kuje.

Protokół drugi obejmuje postanowienia co

do pożyczki austryackiej i kontroli co do jej

użycia. Rząd austryacki, pod warunkiem speł

niania sformułowanych w umowie zastrzeżeń,

będzie miał prawo wydawać obligacye pań

stwowe aż do sumy 650 milionów koron

w złocie, których procenta i roczne raty

amortyzacyjne gwarantują 4 podpisane rządy

aż do wysokości 84 procent. Kontrolę nad

użyciem czerpanych stąd funduszów sprawo

wać ma komisya, do której każde z czterech

państw gwarantujących pożyczkę będzie mo

gło wysłać swego delegata, a na czele której

będzie stał komisarz z ramienia Rady Ligi

narodów. Komisya ta będzie miała prawo

wglądu w państwową gospodarkę austryacką.

Wszelkie różnice zdań zarówno co do inter

pretacyi ugody, jak i w przypadkach prakty

cznych jej wykonania zastrzeżono dla Rady

L’gi narodów, która w ten sposób stała się

najwyższym organem kontrolnym dla Austryi.

Protokół trzeci obejm uje zobowiązania Au

stryi. Należy do nich przedewszystkiem raty

fikowanie wszystkich trzech protokółów przez

parlament austryacki. Austrya ma następnie

wypracować w ciągu dwu łat z pomocą ko

misarza Ligi narodów program sanacyi finan—

Poważna sytuacya na Wschodzie.

Wczoraj po nabożeństwie odprawionem

w akademickim kościele św. Anny odbyła się

w auli U. J uroczystość otwarcia roku szkol

nego. W uroczystości wzięli udział profesoro

wie wszystkich fakultetów, prezydent mini

strów Dr Nowak, minister oświaty Dr Kuma

niecki, książę biskup Sapieha, wojewoda kra

kowski Dr Gałecki, jen. Szeptycki, kurator

Owiński, oraz liczna publiczność. Na wstępie

odśpiewał chór akademicki pieśń »Gaudę

mater"; następnie zabrał głos prorektor Dr

Estreicher.

Zdając sprawę z rozwoju Uniwersytetu

w ubiegłym roku, zaznaczył Dr Estreicher,

że stosunki wojenne nie sprzyjają rozwojowi

instytucyj nauk:owych. Odbijają się mianowi

cie ujemnie na warunkach materyalnych za

równo młodzieży akademickiej, jak i zakła

dów uniwersyteckich. Dla młodzieży brak po

mieszczenia w Krakowie, wskutek czego liczba

młodzieży nie wzrasta w tym stosunku, w ja

kim wzrastać ze względu na potrzeby społe

czeństwa powinna. Społeczeństwo zaczyna

sobie powoli uświadamiać, jak niekorzystne

następstwa pociągnąćby za sobą musiało zmniej

szenie się liczby ludzi z naukowem wykształ

ceniem. Wyrazem tych obaw jest zawiązanie

Komitetu pomocy dla młodzieży akademickiej

z inicyatywy wojewody Dra Gałeckiego, oraz

kilka innych objawów dotyczących przyjścia

młodzieży akademickiej z pomocą jnp. hojny

dar Związku ziemian 6,000.000 mk.,

oraz za

pis ś. p. Dra Świerzchy dla domu medyków

i fundacya ś. p. Mossakowskiego, mająca na

celu stworzenie bursy akademickiej.

Ogólna liczba młodzieży studyującej na Uni

wersytecie wyniosła w roku ubiegłym 4.580

słuchaczy; z tego na wydziale teologii lOO;

na prawniczym 1630; na lekarskim 848; na

filozoficznym 2002. Liczba kobiet wynosiła:

na wydziale prawa 75, na lekarskim 138, na

filozoficznym 763. Wyznania rz. - kat. było 3.212,

gr. - kat. 105, żydów 1260, a więc blisko 28 proc.

ogólnej liczby. Z tego 104 słuchaczy zapisało się

jako należący do narodowości żydowskiej, re

szta zapisała się jako Polacy. Ukraińców było

zapisanych około 100, nadto kilkunastu Jugo

słowian i Bułgarów. Liczba tych ostatnich by

łaby bardzo znaczna, gdyby nie przeszkoda

znalezienia dla nich pomieszczenia.

Następnie zdał prorektor sprawę ze zmian

personalnych w składzie sił nauczających na

Uniwersytecie, podnosząc, że kilkunastu pro

fesorów, docentów i asystentów zostało po

w?ołanych w ubiegłym roku na katedry w in

nych szkołach akademickich, oraz zaznaczając

fakt, że rektor Uniwersytetu prof. Nowak,

sowej, zwiększenia dochodów i zmniejszenia

wydatków państwowych i przeprowadzić go

przez parlament. Bez zgody komisarza rząd

austryacki nie będzie mógl rozporządzać środ

kami finansowymi czerpanymi z pożyczki. Po

nadto Austrya zobowiązuje się dać wspomnia

nym 4 państwom w zastaw swe cła i mono

pol tytoniowy, a w razie potrzeby, udzielić

dalszych zastawów realnych. Ugoda wejdzie

w życie po ratyfikowaniu jej przez parlamen

ty interesow?anych państw, a w ciągu najbliż

szego miesiąca rząd austryacki winien rozpo

cząć prace nad wygotowaniem wspomnianego

wyżej planu sanacyi gospodarki państwowej.

Protokoły genewskie nie oznaczają nic in

nego jak tylko wzięcie Austryi pod kontrolę

międzynarodową ze wszystkimi skutkami, ja

kie taka kuratela pociąga dla jej niezawisło

ści, — mimo wszystkich zapewnień i gwaran*

cyj zawartych w protokole pierwszym. Co naj

ważniejsze jednak, spraw?a wprowadzenia w ży

cie ugody genewskiej nie przedstawia się by

najmniej tak prosto, jakby się zdawało na

pierw?szy rzut oka. Przedewszystkiem od zło

żenia podpisu do złożenia pieniędzy na stole,

jest, zwłaszcza w stosunkach międzynarodo

wych, droga dość daleka. Parlamenty państw

zachodnich parę razy już wotowały znaczne

sumy dla Austryi, ale te uchwały pozostały

przeważnie na papierze, a ruina gospodarcza

Austryi ani na moment nie została przez nie

powstrzymaną.

Niemałe trudności istnieją też i w wewnę

trznej sytuacyi austryackiej. Program sanacyi

finansów austryackich dałby się przeprowa

dzić jedynie przy zastosowaniu drakońskiej

surowości i strąceniu dziesiątek tysięcy ludzi

z etatu państwowego. Jest to rzecz bardzo

niepopularna nawet w łonie stronnictw umiar

kowanych, stanowiących większość parlamen

tu austryackiego. Bezwarunkow?o zaś zwalczać

ją będą socyalni demokraci i to nie przebie

rając w środkach. W walce tej runąć może

cały projekt ratunkowy. To też dopóki nie

można stwierdzić, jak będzie wyglądało prze

prowadzenie ugody w praktyce, trudno odda

wać się optymizmowi, jakoby sprawa austrya*

cka ruszyła z martwego punktu.

oraz dziekan wydziału prawa prof. Kumanie

cki zostali powołani na kierownicze stanowi

ska w państwie polskiem, z czego Uniwersytet

może być dumny.

W dalszym ciągu zaznaczył prorektor wy

)itny udział Uniwersytetu w różnych pracach

naukowych, przedsięwzięciach i uroczysto

ściach narodowych i ogólno-europejskich, oraz

przeszedł do zdania sprawy z działalności po

szczególnych wydziałów i zakładów uniw?er

syteckich. Przedstawił bliżej cyfry i daty, od

noszące się do studyów na wydziale teolo

gicznym, prawnym , lekarskim , filozoficznym,

oraz działalność instytucyj, związanych z Uni

wersytetem jak szkoła nauk politycznych, uni

wersytecki zakład w Zakopanem dla dzieci

zagrożonych gruźlicą. Zakład dla dzieci cho

rych na jaglicę w Witkowicach pod Krako

wem, oraz dwa nowo, powstałe studya uni

wersyteckie, mianowicie studyum farmaceu

tyczne i studyum pedagogiczne. Wszystko io

są instytucye powstałe dopiero w ostatnich

latach i świadczą o wielkiej bujności i żywot

ności Uniwersytetu, który pragnie utrzymać

łączność z życiem społecznem, bum anitarnem

i narodowem. Wyraził także rektor podzięko

wanie ofiarodawcom, którzy przyszli z pome

cą Uniwersytetowi, przyczyniając się do roz

woju jego zakładów. Zdał także sprawę z bu

dowy nowych gmachów uniwersyteckich, jak

zakład chemiczny, dawna szkoła przemysło

wa, instytut weterynaryi, klinika ginekolo

giczna, oraz nowy gmach dla biblioteki Ja

giellońskiej. Przedstawieniem rozwoju biblio

teki Jagiellońskiej i drukarni uniwersyteckiej

zakończył sprawozdanie. Wreszcie zwrócił się

do nowo obranego rektora prof. Natansona,

podnosząc, że został powołany na ten urząd

jednomyślnem zaufaniem kolegów, wskazując

mu najpilniejsze zadania i składając serdeczne

życzenia. Wkońcu oddał mu godła władzy

rektorskiej w myśl starodawnej formuły, po

wtarzanej corocznie od lat pół tysiąca: accipe

sceptrum regiminis, catenam dignitatis, annulw n

sponsialem.

Nowy rektor prof. Dr Władysław Natan*

son przejmując z rąk p. prorektora insygnia

władzy rektorskiej rozpoczął swe przemówie

nie od podziękowania gronu profesorskiemu

za powierzenie mu godności rektorskiej, na

stępnie podziękował p. prorektorowi za jego

dotychczasową działalność, dostojnym gościom

za łaskawe przybycie, a zwracając się do p.

prezydenta ministrów i p. m inistra oświaty

mówił:

Ze szczególnem wzruszeniem zwracam się

do was, dostojni panowie. Poprzednik mój, p.

prorektor, wymownemi słowy witał przed chwi

lą, czcigodni panowie, udział wasz w tej uro

czystości: niechże mi wolno będzie do tych

Paryż 8 października.

(PAT.) Wedle informacyi ze źródeł angiel

s k ich ze strony Angory zakomunikowano jenera

łom koalicyjnym , że o ile prze« godziną 4*30 w

sobotę Turcy nie otrzymają formalnego zapewnie

nia, że Tracya przejdzie pod administracyę tu

recką najdalej w ciągu miesiąca, licząc od dnia

je j ewakuacyi przez Greków, w takim razie na

tychmiast po upływie wyżej wspomnianege term i

nu rozpoczną w Tracyi opsracye wojenne prze

ciw Grekom.

Londyn 8 października.

(PAT.) Biuro Reutera donosi:

Wedle urzędowego komunikatu sytuacya uwa

żaną jes t za bardzo poważną. Nastąpił zupełny

zastój. Rząd angielski wytęża jednak każdy

nerw, aby utrzymać pokój ipełne porozumie

nie z aliantami. Z Londynu nie wysłano ża

dnych nowych instrukcyj. Do Konstantynopola

wysłano tylko wiadomość o podróży lorda

Courzona do Paryża. Oczekiwanym jest wy

nik tej^ podróży. Urzędowo scharekteryzowano

sytuacyę w ten spGsób, iż Turcy żądają więcej,

niż im obiecano, a równocześnie nio chcą dać

wymaganych od nich gwarancyj.

Leafieid 8 października.

(PAT.) Z kół miarodajnych komunikują:

Ismed basza wprowadził do dyskusyi taki czyn

nik, który może być określony jedynie sło

wem pogróżka, albowiem oświadczył, że o ile

niespełnionoby wszystkich jego postulatów, wtedy

zaatakuje wojska sprzymierzeńców. Takie oświad

czenie Ismeda baszy stoi w przeciwieństwie do

dawniejszych oświadczeń Kemala, że nie za

atakuje wojsk sprzymierzonych. Ponieważ od

nosi się wrażenie, jakoby Turcy nie rozumieli

rzeczywistego zakresu konferencyi mudań*

skiej, byłoby daremnem jej kontynuowanie,

i dlatego jen. Harrington i poszczególni jene

rałowie koalicyjni wrócili do Konstantynopola,

aby naradzić się z odnośnymi rządami.

Lb:afield 8 paźd ziernik a.

(PAT) Jen. Harrington wrócił z Konstanty

nopola do Mudanii, nie rozpocznie jednakże

konferencyi, dopóki nie otrzym a dyrektyw,

które przeszłe mu gabinet po spotkaniu się

Courzona z Poincare’m. Z kół urzędowych ko

munikują, że nie brak wskazówek, iż Turcy,

którzy stawiają teraz świeże żądania, najwi

doczniej nabrali pewnej otuchy ze zdań i po

glądów, wyrażonych przez Franklina Bouillo

na. Ponieważ jednakże żądania tureckie są

sprzeczne z warunkami noty sprzymierzonych,

podpisanej dwa tygodnie tem u przez Poinca

re’go, Curzona i Sforzę, w angielskich kołach

rządowych przypuszczają, że delegat francu

ski prawdopodobnie wyraził niektóre poglądy,

nie posiadając pełnego pełnomocnictwa rządu

francuskiego. Uważają za bardzo prawdopo

dobne, że lord Curzon zwrócił uwagę Poin

care’go na to postępowanie Franklina Bouil

lona. Podstawą zapatrywań rządu angielskie

go są postulaty, wyrażone we wspólnej nocie

sprzymierzonych. Przypuszczają, że żądanie

tureckie nie wywrze na rząd francuski i wło

ski wpływu w tym kierunku, aby rządy te

odstąpiły od zobowiązań, wspólnie powziętych.

Wiedeń 8 października,

(PAT.) Neue freio Presse donosi z Paryża:

Francuskie koła przyznają, że jenerał francu

ski Charpin pod wpływem Franklina Bouillo

na przekroczył swą instrukcyę popierając żą

danie Turcyi, aby Tre.cya była jej wydana

w przeciągu 30 dni bez względu na pracę

konferencyi pokojowej. Sądzą nawet, że Fran

klin Bouillon skłonił Turków do sformułowa

nia tego żądania. Należy oczekiwać, że Poin

care zaproponuje odwołanie Franklina Bouil

lona. Sądzą dalej, że przyjdzie do kompromi

sowego załatwienia sprawy. Kompromis ma

polegać na tem, że Turkom będzie dane za

pewnienie, iż obsadzenie Tracyi wschodniej

przez wojska koalicyjne potrwa najwyżej przez

30 dni. Wrazie gdyby przed upływem 30 dni

pokej nie doszedł do skutku, wówczas Tracya

wschodnia aż do zawarcia pokoju będzie ad

m inistrowana przez tureckie władze lokalne,

które podlegałyby kontroli żandarmeryi tu

reckiej.

Londyn 8 października.

(AW.) Wiadomości nadchodzące z Małej

Azyi donoszą, że w obrębie strefy neutralnej

pojawiła się w większej liczbie turecka kawa

lerya koło miejscowości Kandza, która jest

położona na 65 mil angielskich na wschód od

Konstantynopola. Wiadomość ta wywołała tu

duże zaniepokojenie, gdyż zdaniem kół angiel

skich świeżo ujawnione ruchy tureckiej kawa*

leryi, zdradzają zamiar Kemala obsadzenia

Konstantynopola. Wobec tego niebezpieczeń

stwo wojny stało się obecnie więcej aktualne.

Leafieid 8 października.

(PAT.) Po posiedzeniu gabinetu angielskiego,

na którem przedmiotem narad był raport je

nerała Harringtona Lord Courzon odjechał w

piątek do Paryża celem odbycia konferencyi

z Poincarem jeszcze tego samego dnia. Przed

miotem rozmowy ma być rozważanie wspólnej

linii polityki w sprawie nowych postulatów

tureckieh, które doprowadziły do przerwania

konferencyi mudańskiej.

Paryż 8 października.

(PAT.) Konferencya między prezydentem

sPoincare’m a lordem Courzonem rozpoczęła się

jw piątek o 11 wieczorem i trwała do godziny

2 15 w nocy. Dalszy ciąg konferencyi wyzna

czono na godzinę 9 rano w sobotę. Z powodu

nieobecności w Paryżu br. Sforzy Włochy re

prezentował na tej konferencyi Galii.

Paryż 8 października.

(PAT). Na wczorajszej porannej konferencyi

sprzymierzeni doszli do porozumienia zasadni

czego w przedmiocie ewakuacyi Tracyi. Ewa

kuacya obejmie trzy etapy: l) Natychmiasto

wa ewakuacya ludności i armii greckiej. 2)

W miesiąc po przeprowadzeniu czynności zwią

zanych z powyższą ewakuacyą żandarmerya

i administracyjne władze tureckie obejmą

w posiadanie turecki teren Tracyi. 3) Po za

warciu pokoju armia turecka dopuszczona bę

dzie do przeprawienia się przez cieśniny i do

wkroczenia do Tracyi, z którą to chwilą Tra

cya przejdzie pod zupełne panowanie tureckie,

Obecnie Poincare przedstawi zaw arty układ

Radzie ministrów, Curzon zaś stara się o uzy

skanie dlań zgody rządu angielskiego. Pauuje

przekonanie, że rząd angielski nie podniesie

żadnych zarzutów w tym względzie.

Paryż 8 października.

(PAT.) Ajencya Havasa donosi 7 bm.:

Rokowania pomiędzy Poincare’m, Curzonem

i Gallim podjęte na nowo o 2, zakończyły się

o 3 40. Curzon i Galii zakomunikowali natych

miast swoim rządom definitywny tekst zawar

tego układu. Gabinet angielski obraduje obe

cnie nad tą sprawą i udzieli wieczorem odpo

wiedzi. Nie wątpią, że odpowiedź ta będzie

przychylną.

Paryż 8 października.

(PAT.) Ajencya Havasa komunikuje: Wra

żenie, jakie nocna konferencya wywarła na

tutejsze koła dyplomatyczne, można określić

jako zadowalniające. Jak się zdaje, zezwolono

administracyi i żandarmeryi tureckiej na za

jęcie Tracyi niezwłocznie po ewakuacyi jej

przez Greków. Kontyngenty wojsk sprzymie

rzonych, upoważnione do pozostania na

tem terytoryum podczas sprawowania kontroli

międzysojuszniczej nad akcyą przekazania ad

mini3tracyi władzy tureckiej, m iałyby opuścić

Tracyę przed upływem miesiąca. W sobotę

rano miała być zredagowana i natychmiast

przekazana do Konstantynopola instrukcya w

tym sensie dla wysokich komisarzy.

Paryż 8 października.

(PAT). Poincarć przedstawił Radzie mini

strów warunki układu zawartego na w?czoraj

szej konferencyi sprzymierzonych. Rada mi

nistrów jednomyślnie zaaprobowała instrukcyę,

jakie wysłano pełnomocnikom państw sprzy

mierzonych do Mudanii.

Edukistara - Internacio

Trudno orzec komu pierwszemu przysługuje

sława poruszenia myśli o międzynarodówce

szkolnej. W sierpniu 1919 roku niejaka M.

Bigot wystąpiła z’ odpowiednim wnioskiem na

kongresie zsyndykowanych nauczycieli fran

cuskich w Tour. W styczniu 1920 dużo o niej

mówiono w Bolonii na zjeździe włoskich nau

czycieli ludowych. Jednocześnie praw?ie w

Niemczech Georg Mager w Sozialistischer Er

zieher wzyw?ał do założenia międzynarodowej

Ligi organizacyi pedagogów. Jedna rzecz pew

na, że myśl nie urodziła się w Rosyi sowie

ckiej i że bolszewicy dopiero znacznie później

zaczęli się nią interesować.

Tem niemniej myśl ta wyszła z nauczy

cielskich kół lewicowych i ateistycznych, co

jeszcze raz dowodzi do jakiego stopnia sfery

pedagogiczne w Europie znajdowały się wte

dy i znajdują jeszcze pod wpływem koncepcyi

wywrotowych. Zwłaszcza sfery nauczycielstwa

niższego.

Na kongresie w Bordeaux p. Barel przed

stawił już szkic projektowanej organizacyi.

Punktem jej pierwszym było nawią?zanie »gdy

tylko to się stanie możłiwem" stosunków z

rządem sowietów, specyalnie zaś z Łunaczar*

skim komisarzem do spraw oświatowych w

Moskwie. Następnie szły punkty omawiające

sprawę zszeregowania wszystkich »apatryoty

cznych" organizacyi nauczycielskich »stoją

cych na zasadzie walki klasowej"; koniecz

ność wprowadzenia międzynarodowego języka

a mianowicie esperanta do szkół jako przed

miotu obowiązkowego; naglącą potrzebę zre

formowania nauczania powszechnego w myśl

zasad antyreligijnych i apatryotycznych tak,

»żeby dziecko przestało być nadal ofiarą dy

ktatury m onarchistycznej, klerykalnej i bur

żuazyjnej, natomiast, zaś ażeby w szkole zapa

nowała jedna powszechna prawda — ?prawda

internacyonalna".

Na tymże kongresie wybrano tymczasowe

biuro na czele którego stanęli pp. Briard i

Vittecoq.

—

W niespełna parę miesięcy przy

stąpiły doń z sześciu różnych krajów lokalne

nauczycielskie organizacye komunistyczne.

W 1921 roku w Pradze miał się odbyć kon

gres esperantystów — wnet po nim projekto

wano zwołać kongres »Edukistara Internacio*,

jak międzynarodówka nauczycielska miała się

odtąd po esperancku nazywać. Z powodów

jednak zdaje się czysto technicznych kongres

»Edukistara Internacio* nie doszedł do skutku,

natomiast zwołano w Niemczech konferencyę

nauczycieli-komunistów do Brunswikn.

******

« wrnm

i**» fsMynett 60m

»l*H*il»****VI»fii,

,ą,,

....

I""JEM

W Pełwfc

11600.

*500»I

MgWfe«

11600»

4600» I

f%m*

700s I

.spsruraaftf

W w i . J.41., Nowjm Sac.a, Zakopanem, w

*«,ter *«* .*»»., * Prsee,yIle wbinnedmnriUr BJgPTłBĄTgSĄJj

» WARSZAWIE: g!urt Wzitnników P rtn ltl, a!le« W iitl U,

iłów dołączyć się jaknajserdeczniej. Z dumą,

: radością o tem myślimy, że wyszedłeś z na- ’

:zych szeregów panie prezydencie, który wie-’

Iziesz państwo rozważnie i mądrze. Jesteś tu :

niędzy nami przedstawicielem naszego wła-j

:nego, prawowitego, polskiego rządu, któremu i

ozumny obywatel winien jest karność, posza-(

towanie i posłuch. Jesteś wyobrazieieiem go-’

iuości władz Rzeczypospolitej polskiej; z du- ]

zy zatem i z serca ofiarowujemy Ci popar

:ie i pomoc. Życzymy ci szczęścia w trudnej]

wej pracy; wszak każde twe powodzeniejest j

,dobyczą, jest zwycięstwem całego narodu.]

Ue bieg wielkich wydarzeń, bieg naszych

osów, od nas wszystkich ostatecznie zależy;

;ależy od naszej duchowej wartości od na

zego zbiorowego sumienia. Sumienie narodu

est jego najgłębszą istotą i treścią. Tłum ludz

:i może być stadem bez cnoty, ale narodem

ligdy nie będzie. Bez sił m oralnych nie bę

!ziesz istniał, ludzki odłamie; bez nich twoja

,rzyszłość jest (jak Pismo święte powiada)

jakoby łachman przed tobą wiszący".

Czcigodny panie ministrze ! Radujemy się

pszyscy, że tobie, który jeszcze niedawno u

zestniczyłeś gorliwie w pracach naszego Uni

wersytetu, że tobie właśnie przypadło zadanie

zuwania nad najwyższem dobrem duthowem

ijczyzny. Radujemy się, albowiem przewidu*

emy, że z wielkiego zadania potrafisz wvwią

ać się szczęśliwie i świetnie. Skoro tylko, w

,ożodze zniszczenia, wstało dla nas Słońce

}wobody, poczęliśmy budować gorączkowo

;mach narodowej oświaty; budowaliśmy bar

!zo pośpiesznie, zatem może niezawsze dosta

ecznie rozważnie. Chcieliśmy dokonać, co

lyło niewykonalne, popełniliśmy zapewne nie

edną omyłkę. Oddajemy się nadziei, że ni

zego nie roniąc ze szlachetnego tego społe

znego rozpędu, potrafisz uzupełnić, czego nie

!ostaje, panie ministrze; poprawić, co wyma

;a ulepszeń.

Uczucia przywiązania do Uniwersytetu, któ

ych przez wiele lat dawaliście dowody, do

tojni panowie, są nam rękojmią, że liczne i

ozliczne nasze potrzeby znajdą waszą opiekę,

najdą orędownictwo. Jak tego chciał nasz

ałożyciel, U niwersytet jest «zdrojem wiedzy",

sst ogniskiem pracy; był czujną strażnicą,

iył gwiazdą przewodnią w strasznym mroku

liewoli. Niestety ten Uniwersytet którym ca

a Polska się szczyci, znajduje się w krzyczą*

ej cieśni, w bolesnem niedostatku mat8ryal

:ych zasobów. Stoimy niekiedy w bezsilności

tezradni. Ukochana przez naród królowa,

irzed pięciu wiekami, przekazała Uniwersyte

owi naszemu swoje klejnoty; a zaklęty był

v nich dar drogocenniejszy niż kamienie i z!o

o, dar iście królewski, a zarazem niewieści,

lar czarujący miłości Jadwigi. Wskrzeszone

!ziś państwo polskie jest następcą, jest spad

:obiercą Jagiellonów i Piastów; dzisiaj zatem

:famy, że państwo i naród nie poskąpią za

:fania tej starej szkole, że nie odmówią jej

lowszedniego chleba.

Prosimy czcigodnych przedstawicieli władz

s?ojskowych oraz cywilnych, których tu zgro

madzonych widzimy, ażeby zechcieli przyjąć

wyrazy zobowiązania za zaszczyt, który uczy

:i!i nam swojem przybyciem .

Po powitaniu powyższem rektor Dr Natan

on wygłosił odczyt inauguracyjny, który po

łajemy w dzisiejszym odcinku Czasu.

Przed otwarciem sejmu śląskiego.

Warszawa 8 paźd ziernika.

(PAT.) Ministrowie Kamieński i Darowski

wyjeżdżają w poniedziałek do Katowic na o

warcie sejm u śląskiego. P. prezydent mini

trów Dr Julian Nowak wyjeżdża we wtorek

ano z Krakowa do Katowic, gdzie wygłosi

irzemówienie powitalne na otwarcie sejmu

ląskiego.

Po!sko-rss?jska fccm sya gra nic zna

Warszawa 8 października.

(Tel. wł.) W najbliższych dniach zjedzie do

W"arszawy polsko-rosyjska komisya graniczna

lla zakończenia swych prac.

Rokowania polsko-japońskie

Warszawa 8 paźd ziernika.

(Tel. w .) Wczoraj rozpoczęły się pertrakta

:ye w sprawie układu handlowego polsko-ja

)ońskiego. Ze strony japońskiej prowadzi je

Cawakami, ze strony polskiej minister Strass

rnrger i p. Targowski. Pertraktacye potrwają

ydzień. Zaproszony zostanie do nich także

eprezentant wolnego miasta Gdańska.

Z dypiomacyi

Warszawa 8 października.

(Tel. w.) Powrócił do Warszawy i objął u

»zędowanie pierwszy sekretarz poselstwa u

rraińskiego rządu sowieckiego Szumski, który

liedawno wygłosił w Charkowie słynny odczyt

3 konieczności wojny z Polską.

Warszawa 8 października.

(Tel. w .) Na pierwszego sekretarza posel

stwa polskiego przy rządzie sowietów w Mo

skwie desygnowany został p. Józef Baliński,

b. sekretarz poselstwa polskiego w Rydze.

Warszawa 8 października.

(PAT.) Kuryer warszawski donosi: Szef an

?ielskiej misyi handlowej w Rosyi p. H enryk

Selodgson bawi w Warszawie. Poseł niemie

3ki Hauscher i poseł estoński Hellat powróci*

i do W arszawy. _________________

1 of 4 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Pobieranie pliku

Pobieranie pliku

Usuwanie komentarza

Wyszukiwanie zaawansowane

Zgłaszanie błędu