Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 600 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

Kraków, 21 Października Czwartek

(*»««niic(aif piiy)Mi)ęł

J*ateta* urzędy poeilowe. « le]iw w ^ »»MłuMMif

»°* * *trowąoy d*lnmik») «J miej»«« W rrro dnikieia arubtsjti» po 80

* ! H ? ? ? * (prospekt», ow-JUt*. -*«. o^łottn?aio i t. p .)

.* sjr)ma]%

^ *«alejwowych, a JOoset. od I0U cgvsm. fi!» miejsouw,,ah pr*.

ug?g.M

0»»«i*4 nadesłać pnwk*s«n pocztowym.

o*ł*»«»UiI

htJ?,ISSNł,aW*JL^wł*

.CZŁJU*wgloWnym *kodii*tyco?nuW U

^L ^^k^fcL ^n^n«p’oZ.^2!?^T "**tSS*p-Aaxt^UaeUWlMBt4;tf*eaofflar«*p.

S?sss?HSSrś^^

(’^u, "**a,ass

ass/sJKS:p!

LMa*

nu działania w celu wspólnego wspierania się;

nie pojmowalibyśmy zaś narad, z którychby

Wyszły ze strony autonomistów nieprzeparte

dla ministeryum autonomicznego trudności.

Gabinet hr. Taaff.go zmierzając, jak tego

dał w tych duiach świeży dowód, do wy

konania jednego z głównych punktów b w o -

jego programu, to jest do ekonomicznego i

finansowego rozwoju, wytwarza grunt dla

wszystkich wspólny, z którego usuwać tru

dności nakazoje interes wszystkich. Podnie

sienie dobrobytu równie, jak pieniądz, nie

jest ani wiernokonatytt^yj uem ani autono

micznem ale anstryackiem a nawet czemś

więcej bo ludzkiem.

Ale autonomiści, któr?yby zamiast poma

gać. przeszkadzali rządowi autonomicznemu

działającemu w tym kierunku, wydaliby sa

mi na siebie wyrok, bo wystawiliby sobie

świadectwo ubóstwa politycznego i niewie

dzieć coby w nich należało więcej podzi

wiać, czy upór, czy lekkomyślność.

i dziś tkwi istotny klucz zagadki i klucz

położenia. Wiemy dobrze, iż w Austryi

znajduje się po za wiernokonstytucyjnem

stronnictwem dosyć wielka ilość Niemców,

aby pozostawić mu cechy wyłącznie stron

nicze, a odjąć znamiona naroda, które przy

właszczyć sobie usiłuje; ale trzeba, żeby

ci Niemcy stwierdzali się i zawsżyli w ży

cia pnblicznem, czego nieraz brak dotkli

wie dawał się czuć i stawał często na prze

szkodzie dążeniom i próbom rządów stoją

cych po za wyłącznością wiernokonstytu

cyjną. W samem zaś łonie wiernokonstytu*

cyjnych znajdują się żywioły nie niemieckie,

które odstręczy niezawodnie wywieszenie

chorągwi niemieckiej.

Rzeczą jest autonomistów wyzyskać to

położenie roztropnie i mądrze. Narady pou

fne, które z sobą odbyli miały jak się

spodziewamy, to jedynie na celu. Aby

zaś najlepiej wyzyskać dane położenie po

lityczne, należy przedewszystkiem nie atwa

rzać sobie samym trndności. Autonomiści zaś,

zdaniem naszem, stwarzając dziś trudności

rządowi autonomicznemu, właśnie stwarza

liby je sobie samym i tylko pogorszyliby

stanowisko swoje, nie mówiąc już o tem iż mo

gliby je zupełnie zaprzepaścić. Zadanie auto

nomistów jest bardzo proste, bo niezaprze

czenie leży przedewszystkiem w ich intere

sie, aby gabinet autonomiczny istniał jak

najdłużej, w polityce zaś to najlepazem, co

najprostizem. Upatrywalibyśmy dla obe

cnego położenia rzeczy nierównie większe

niebezpieczeństwa w niewstrzemiężliwości.

niecierpliwości i przesadach zwolenników i

przyjaciół rządu, niż w agitacji wrzekomej

i bezsilnemu miotaniu się jego przeciwni

ków. Umiarkowanie i wstrzemięźliwość po

łączonego obozu autonomicznego, to naj

większa dla wiernokonstytncyjnych klęska;

niecierpliwość i przesadne żądania pierw

szego, ’to najlepszy sposób zapewnienia dru

gim łatwego tryumfa. Oczywiście, że istnie

nie dzisiejszego rząda nie jest zależnem od

działań wiernokonstytuoyjnych, ale od za

chowania się połączonych ze sobą autono

mistów. Siłą te^o rządu jest, iż dotąd od

powiada fakt im legalności na grancie kon

stytucyjnym, czczym deblamacyom opozycyi

a najściślejszą bezstronnością i sprawiedli

wością, bezpodstawnym i nieuzasadnionym

zarzutom co do narnszenia stanowiska Niem

ców w Austryi. W chwili, w której auto

nomiści postawiliby rząd w konieczności wy

zucia się z tej siły, uczyniliby go niemo

żliwym , a niezawodnie byłoby to z ich

strony jak mówią Francuzi: tuer la poule

a ux oeufs (Tor i może czemś więcej, bo do

browolnem samobójstwem. Pojmujemy zatem

porozumienie s?ę dla ułożenia wspólnego pla-1

ści. Telegramy dziś otrzymane donoszą tylko, i e

n’.ektórzy przełożeni zakonów rzucili ekskomunikę

na urzędników, którzy naruszyli mury klasztorne

i nie poszanowali w kościołach Najśw. Sakra

mentu.

Dzienniki ogłaszają list X. Arcybiskupa pa ry

skiego, kardynała Guibert, do p. Constint, mini

stra spraw wewnętrznych i wyznań. Jestto odpo

wiedź na pismo ministra, zawiadamiające o bli

skim przystąpienia do dalszego wykonania dekre

tów. Czcigodny Arćypasterz w wymownych i go

rących słowach, ale z wielkim spokojem i nmiar

kowaniem przedstawia całą nielegalność i podstęp,

z jakim działał rząd. Mówi od o potrzebie zako

nów, o ich prawach wspartych na fandacyach pry

watnych; wspomina, że podały prośbę o nznanie,

gdyż Kościół ssannje k a ż i ą władzę, ale władza,

która nie Bzannje Kościoła, podkopuje swoje pod

stawy.

Znów trybnnał w Limoges nznał się kompeten

tnym do przyjęcia skargi O. Lancy, przełożonego

klasztoru Jezuitów przeciw prefektowi Rauta Vien

ne, a prezes trybunału p. Fnrsac ogłosił obszerny

i znakomicie opracowany wywód prawny.

Prawnicy paryscy, wierni swemn zadanin obrony

zasad prawnych, zgromadzili się na nową naradę

z powodu wykonania drogiego dekretu ministe

ryalnego, a by przedstawić jego zupełną jurydyczną

bezpodstawność.

Kraków 20 października.

Po przeciągłych do znużenia a nieraz

i znudzenia rozprawach parlamentarnych,

nastała była w nich nareszcie nieco dłuższa

przerwa. Dobiega ona kresu, i jnż delegacye

wspólne rozpoczęły swe prace w Peszcie,

a niebawem otwartą zostanie wielka arena

Rady państwa.

Rzecz godna nwagi, źe w przededniu

parlamentarnych zapasów wiernokonstytu

cyjni szukają punktu oparcia po za parla

mentem, w zebraniach ludowych, oraz w lu

źnych mamfestacyach; gdy przeciwnie obóz

autonomiczny szykuje się do działania i

walki w tej samej Radzie państwa, którą

jeg o przeciwnicy stworzyli, lecz na grancie

której umie on stać i działać legalnie i

wytrwale.

Autonomiści nie mogli nic lepszego i

mędrszego zrobić, jak przeciwstawić ze

braniu w Karlsbadzie i zamierzonemu zja

zdowi w Wiedniu wiernokonstytuoyjnych,

porozumienie się poufne między sobą oraz

z rządem. Doniesienia z Wiednia przynio

sły nam o tem niejakie szczegóły, z któ

rych najcenniejszy je st , iż autonomiści po

stanowili i potrafili zachować dyskrecyę.

Oceniając i szanując j ą , nie możemy ani

chcemy domyślać się, co poruszono lub po

stanowiono na tych poufnych naradach; wie

my tylko, iż były one nierównie więcej na

miejscu a prawdopodobnie nierównie lepsze,

praktyczniejsze odniosą skutki, niżby je

mieć mogło owo zebranie autonomistów,

którego myśl podnoszono, chcąc je prze

ciwstawić wiecom wiernokonstytuoyj nych.

Autonomiści nie potrzebują używać agita

cyi, bo nic obecnie obalać nie chcą. bo wie

dzą, czego chcą i do czego zmierzają a po

stanowili zmierzać do tego na grancie i

w granicach istaiejącej konstytacyi. Zebra

nie zatem autonomistów naśladujące wiece

wiernokonstytucyjne, byłoby bez c e lu , nie

dodałoby Biły ani stronnictwu ani rządo

wi, a zamiast wyleczyć opozycyę ze Btann

nerwowego w którym się znajduje, jeszcze*

by więcej rozdrażniło ten stan. Jako prze

ciwstawienie zaś liczebne, byłoby zbyte*

cznem, do tego wystarczy w Austryi sta

tystyka i ta jest zaiste dostatecznie wymo

wną. Iaaczej rzćcz się ma z zamierzonym

zjazdem konserwatystów niemieckich, bo

tu idzie o zdarcie maski, jaką agita

cya wiernokonstytucyjna przybrać zamierza,

przedstawiając się jako posiadaczka mono

polu niemieckości w monarchii. Zjazd Niem

ców austryackich protestujących przeciw

temu monopolowi, zjazd udany, miałby nie

zawodnie wielkie znaczenie, a w myśli,

która zrodziła ten zamiar, jak zawsze tak

Kraków 20 października. Drngi dzień po

bytu N. Pa na w Cieszynie poświęcony był zwie

dzania rozmaitych zakładów, instytucyj, szkół itp.

wreszcie przejażdżce do dóbr Arcyksięcia Albrechta.

Pragnąc utrzymać wątek sprawozdania z podróży

Cesarza do Szlązka, stwierdzamy tylko na tem

miejsca szczegóły podane we wczorajszej depeszy;

albowiem co do drogiego dnia pobyta w Cieszynie

nic więcej dodać nie mamy.

Zgromadzenie wyborców w Trębow li, zwołane

onegdaj przez posła do Rady państwa, p. E razm a

Wolańskiego, uchwaliło następującą rezołucyę:

_Zgromadzeni dnia 18 października 1880 r.

w Trębowli wyborcy, przyjmnją z zadowoleniem

sprawozdanie swego posła do Ilady państwa, p.

Erazma Wolańskiego, do wiadomości i składają

mn wraz z wyrazem zgody i zupełnego ząufania

podziękowanie za czynność dotychczasową. Zgro

madzenie wyborców, oświadczając zarazem, że żywi

zupełne zaufanie do obecnego gabinetu i jego

szeia hr. Taaffego, wzywa swego posła, aby rzą

dowi tema użyczał i nadal swego poparcia tak

długo, dopóki zasady przychylue prawom naro

dowym i autonomicznym pojedynczych krajów

monarchii pozostaną szczeremi zasadami obecnego

rząda, i kierować będą jego działaniem.°

NPan pozwolił Kajetanowi Z agórskiem u,

wicekonsulowi i kierownikowi konsulatu a u s t r i a

ckiego w Widdyniu, przyjąć i nosić praski order

korony 4ej klasy.

Krajowa dyrekcya skarbn mianowała asystenta

górniczego Jana Fertscha, hutmistrzem przy

zarządzie aalinarnym w Delatynie.

Naczelny dyrektor poczt mianował oficyała u

rzędów telegraficznych Włodzimierza Kowsze

wie z a oficyałem pocztowym, asystentów urzędów

telegraficznych: Stanisława Smoluchowskiego

i Józefa Dtirstenfelda asystentami pocztowymi

i powierzył pierwszemu z nich kierownictwo po—

Paryź 17 października.

-H

Nadeszła chwila dalszych egzekucyj dekretów

przeciw zakonom. P . Ferry prezes gabinetn i

twórca znanych dekretów w porozumieniu z p.

Constant następcą Ferrego, w sprawach wewnę

trznych, oświaty i wyznań, rozpoczął od akłn

wygnania za granieę Francyi 0 0 . Societatie Jeeu

którzy po zamknięciu klasztorów jezuickich prz e

bywali w Tuluzie. W dawnym swoim konwikcie

przyjęli oni na nowo obowiązki nauczycieli, lecz jnż

nie w charakterze kongregacyi, ale na podstawie

niezniesionej dotąd wolności nanczania, która

dozwala każdemu obywatelowi francuskiemu brać

udział w instytucyach szkolnych i zakładach n a

ukowych prywatnych, pozostających pod nad

zorem państwa.

—

Akt wypędzania Jezuitów

w Tuluzie z kolegium Maryi Panny, odbył się ró

wnocześnie z napadem poiicyi w Paryżu i na pro

wincyi na inne zgromadzenia zakonne, a odbył

się z brutalnością, która dowodzi, ie niedarmo

Rzeczpospolita francnska objawia sympatye do ca

ratu rosyjskiego, bo umie go niekiedy naśladować.

Plac St. Servin zapełniony »ostał 16 b. m- O go

dzinie 8 -ej z rana oddaiałem żandarmeryi, oraz

eerqene d,e viUe, których było 60. Oprócz tego

policya zamknęła wszystkie przystępy do tsgo

placu, do kośeioła i do konwiktu. Czterech ko

misarzy policyjnych rozpoczęło swą czynność od

czytaniem rozporządzenia ministeryjalnego dyrekto

rowi zakładu p. Villars, wezwawszy go, aby wy

dał wszystkich Jezuitów, którzy udzielają w jego

zakładzie lekcyi. P. Villars odmówił, co więcej

napisał protokół, w którym stwierdził, i e wizys

cy udzielający nauk lubo należący do zakonn

Jezuitów mie szkają prywatnie, przybywają do

Zakładu tylko na godziny lekcyi; protestował

przeciw najśein tego zakładu mającego podstawę

prawną i zostającego pod protektoratem arcybi

skupa. Na ponowione natarczywe żądania komi

sarzy zarządził przerwę w wykładach i zwołał

Zapytany młodzian, czemu się tak biedzi, wi

docznie schwycony w chwili zamiaru samobójstwa,

odrzecze:

Stogi — brogi poszły z dymem,

PrsyjacUle stoją, gwarzą,

Gdy niedole gospodarzą,

Ubogiemu świat ojczymem.

Lecz J a n niepoddał się nieszczęściu:

Pójdę, choćby na kraj świata

A rąk w biedzie niezałołę ,

I znów się poszyje chata,

Wszakże Pan Bóg wszystko może.

Jagna na to:

Bóg o biednych baozy losie,

My tu sobie radę damy,

Będę ohodiió na pokłosie

I znów Janek :

Nauczyłem ja s’ę sitaki

Wiązać sita a przetaki,

Toć nam cbyba z tej nauki

1 pożytek przyjdzie jaki.

Dalej we świat z mym towarem,

Z tym jesiennym świtem szarym;

Pociągnąłem za Karpaty,

T ą ceBaraką drogą bitą...

W sribrnych nitek upowic’u ,

Było życie — i po iycin.

W taką jesień urodziło się dziecko, pod strze

chą mazowiecką — i znów sceny dzieciństwa i

rozkwit młodości i sieroce losy snnją się w opo

wiadaniu pełnem czarów.

Więc i miłość sielska:

Widzisz Jagniu! jak na domki

Ptaki noszą piórka, słomki,

Taka pliszka, wróbłik szary,

Wszędzie pary, wszędzie pary

Jakby Bóg sam jasnym okiem

Na swe biedne patrzał dzieci,

To i na nas moja miła

Gdy ja biedny, a ty mała...

......................... mój człowieka

Jeśli wiesz, opowieda drogę:

Gdzie jest sscięście w moim wiekn ?

Bo j a dojrzeć go nie mogę.

Podstęp, kłamstwo i obłuda,

Zatracone boskie prawa.

—

He ’ to wam się jeno zdawa,

Spojrzyjcie tam gdzie ta buda —

W tej chrośeianej żyje ehacie

Czworo ludzi, a tak czworo,

Lecz wy ludzi tych nie macie,

Co z tych lasów chruścik biorą.

Po Btraszliwej pogorzeli

Znów poszyli się po czasie;

T o ich dziecko, co się bieli,

Co pod lasem gąski pasie.

Napatrzycie się do woli

Co to szczęście patrząc na te...

W oświadczynach tych Janka do Jagny jest

nowy a wdzięczny pomysł, którego dotąd niezn

żyto w erotycznej poezyi, gdy kochanek powołuje

na świadectwo swych neznć owe pa ry ptasząt.

Mała Jagnia bałamutka, poszła za mąż w łoń

skie lato:

Czego dotknie, eo zamierzy

Wszystko jej się ślicznie składa;

Innym w dzieży chleb opada

A tej zaś ucieka z dżieży.

Znajdzie czego nieposzuka,

Jtj a o przejrzy, Bigdy dzbnka,

Gąski siedzą po trzy, cztery,

Owdzie kaczki, tam indyczki,

A chmiel wijo się na tyczki,

Kwiatki rosną śród kwatery

Piwonije, kwitną astry,

Miodu będzie na trzy mizy...

I znów poeta rozsnuwa ćzarowny obrazek tego

szczęścia Janka i Jagny w chacie chrośeianej,

Sdzie gosposia i sitarz zapraszają w gościnę mło

ziana, co pod bujnych myśli natłokiem zrozpa

czał o Boga, ludziach i sobie i chciał targnąć się

na własne życie.

Taka jest treść ostatniej gawędy czy pieśni,

jaką nam z pod włoskiego nieba z nad brzegów

Arnu śle limik mazowiecki. Drobny to utwór i

nuta znana. Kto w poezyi szuka tylko burzliwych

wzruszeń, nerwów rozstroju, upojeń, j akby od

chaszyszu, ten niech nie bierze do ręki tej pieśni

o cichych tonach: Dla nas ma ona woń kwiatów

polnych i sianokosów, a choć podobna do po

przednich, chóć nastrojona na tę samą, znaną

nntę, witamy ją z tem ncznciem, z jakiem Bię

wita pierwsze kwiatki wiosny, choć podobne do

przeazłorocinycb.

(Dokończenie nastą’pi).

Sielankowy ten dramacik przerywa lirnik smut

kami rozstania, wędrówki i sieroctwa.

I cóż się stało dalej — czy Janek powrócił do

,wsi, czy zastał Jagnę?

Dosłnchajmy końca b ajki, gdzie i morał poeta

umieścił zdrowy:

W głuchym tesle któż tam wzdycha

Takie młode, ślioane panie,

Młodsinihne to — a usycha,

Że aż litość spojrzeć na nie.

Broń ogląda w drżącej dłoni,

Kurek spnsacaa, to odwodzi

I na nicaem ot eias trwoni,

Oj! wy bardzo biedni młodsi!

Gosposia młoda jest szczęśliwą matką i Ja

nek wyuczył ją na książce. Lecz doła szczęsna

w kmiecej chacie nietrwała. Janek z Jagną wra

cali z kościoła, gdy od pioruna zgorzało ich do

mostwo.

Spalenisko — strasans słowo...

Graz pod nogą, dym nad głową,

m _ 9mam..

wjfowwy afcśstóie i Sal śwłihwima.

0 **** *«esy, wSrokowie *o 10*, w« LwuwSa lub a *«ayłk* pocztową U «

___

...

mos^grreiż w« ttośrtiti * s J «*»sięe

u sit.*aft.2 ab. 60 a.

Ł.*9i ......................

» sfe.

Im.

8 Sb.

a».

sz*ss;ks

0 !o Admintatracyt Gza«« w Krakowie.

L%uty raKMmacyjne uieopieczftown* ols podlegają opłaci«

poeitowej.

-—

Lutóto ni-tfrankowi%yoh nie przyjmuje się.

R ę k o p l m a nadsyłane Redakcji nie awrwsję się, iecs bywają nbsssoae.

Dczniów do sal rekreacyjnych. T eraz rozpoczęli

się w gmachu szkolnym istna obława za nauczy

cielami zakonnikami, pomimo, że ci nie zamierzał

kryć się lnb uciekać. Policyanei chwytali profeso

rów za kołnierze w sposób grohiański, a gorszą

cy wobec młodzieży szkolnej. Nie przepuszczam

nawet osobom świeckim i ojcom dzie ci, którzj

się zbiegli na odgłos wtargnięcia poiicyi. Zniewa

żono w ten sposób p. Carignes pcdejrzywając żi

jest to przebrany Jezuita. Gdzieindziej włeczon«

dozorcę, to znów kucharza, stróżów. Excesa t(

wznieciły oburzenie młodzieży szkolnej, która oto

czywszy swych nanczycieli zaczęła wołać mven

nos maitreel i gd}by nie słowa nspakajającc

ssm ychte nauczycieli Jezuitów, byłoby tu przyszłe

do sceu gwałtownych między dziatwą a nagroma

dzoną policyą. Kaplicę konwiktu opieczętowane

bez względu, że kapelan zakładu niezdołał wy

nieść z niej poprzednio N. Sakramentu.

Gdy policya republikańska ten moskiewski w za

kładzie zaprowadzała porządek, na placu i przy

bocznych ulicach odbywały się znów sceny, które

łączyły charakter brutalności policyjnej z wzbu

rżeniem rewolncyjnem. Niedość bowiem było obsa

dzenia placu kordonem żandarmeryi, ale po za

nim przygotowano t a k i e zbiegowisko nliczne. Wielu

najpoważniejszych obywateli miasta na wieść o tym

wypadku spieszyło do konwiktu w niepokoju c

własne dzieci. Żandarmi i policya nie wpuszczała

nikogo i kolbami odpychała tych, co ehcieli zbli

żyć się do szkoły. Tymczasem saś motłoch wrze

szczący : precz z księżmi! rzucał się na tych oby

wateli, których żandarmi odpychali, zaczęto na

nich miotać kamieniami, tak że okaleczono kilka

osób, między niemi jednego ucznia eksterna. Do

piero kilkn ojców rodzin pod przewodnictwem br.

d’Adhomar udało się do prefekta Bachellez, i o

trzymało pozwolenie dostania się do zakłada, po

mimo że zrazu prefekt się wzbraniał. Schwyta

nych zakonników uwięziono i pod eskortą miano

odstawić do granicy.

Wypadki te w Tuluzie były wstępem do dal

szych egzekucyj na podstawie dekretn z 30 czerwca,

które rozpoczęto w Paryżu i na prowincyach.

W Paryża ci sami komisarze, którzy zamykali

domy 0 0 . Jezuitów, pp. Clement i Dulac, dopeł

nili tej samej czynności w klasztorach Barnabitów

i Karmelitów. Klasztor Barnabitów przy tdicy

Monceanx mieścił przeważnie zakonników cudzo

ziemców, mianowicie Włochów, a ów dragi de

kret ministeryalny orzeka możność wydalenia

przez rząd każdego cudzoziemca, który do j a

kiegokolwiek stowarzyszenia religijnego katoli

ckiego należy. Barnabici paryscy odznaczyli się

takiem poświęceniem w czasie oblężenia Paryża,

że Tbiers, o sympatye dla zakonników niepodej

rzany, udzielił kilku zpośród nich w dowód nzna

nia ich zasług obywatelstwo francuskie. Wyjęto

Jeż zpod banioyi dwóch Barnabitów, mających fran

:nską naturalizacyą 0 0 . Fumegalli i Montigny.

Pomiędzy wygnanymi znajduje się znany z swych

znakomitych dzieł o Kościele wschodnim, polą

:zony przyjaźnią z wielu znakomitymi rodakami

laszymi O. Tondini. Komisarze paryscy dopełnili

jwego smutnego obowiązku zapieczętowania k a

plicy i njęcia zakonników bez nadążyć. Dla formy

iylko kładli oni rękę na ramienia zakonników na

tnak, że zakonnicy nlegają tylko B ile . Przełożony

(gromadzenia założył protest, do którego p rzyłą

czyło się kilku obecnych obywateli świeekich.

Podobna scena powtórzyła się w klasztorach 0 0 .

Karmelitów na ulicy de la Pompo i w Passy.

O egzekucyacb w innych miastach Francyi do

niosę później, gdy szczegółowe nadejdą wiadomo

Część łiteracko-artystyczna.

----------

POGA,DANKI LITERACKIE. !

(»Jsg°da mazowieckich lasówu przez autora ,Lirenki",

Warszawa, u Gebethnera, str. 62, — E l ., .y poezye, tom

3, str. 239. Lwów, Gubrynowicz i Schmith).

W porze spadających liści, gdy już ogień ko- ;

minka do siebie pociąga, krzaki róż pod oknami (

wypuściły nowe pączki i okryły się świeżym kwia- ,

tem, a z k sięgarni przyniesiono dwie nowe książki

s wierszami. T e ostatnie róże, te wiersze czy mają

jeszcze woń wiosenną? Przypomina się mickiewi

czowski BPierwiosnek°, ale w odwrotnem zastoso

wania, bo mimo woli chciałoby się je powitać

słowem nza późno mój kwiatku, za późno!° Gdyby

to w m aju, krzaczek róż otoczyłby rój motyli i

pszczoły wyssałyby z kielichów słodycz, ^ dziew-t ,

czyna zatknęłaby je n łona lub uwiła z nich wie

niec; teraz pełzają tylko gąsienice i zasklepiają

się na sen zimowy w różanych listkach, tylko p a

jąk snuje swoje białe przędziwo — jutro przyjdzie

zawieja i zerwie kwiat i zmrozi pączki. A z wier

szam i czy lepiej, czy i w tym ogrodzie poezyi nie

jeden motyl bzrwisty i wiotki przed laty nieprze

kształcił się w pełzającą gąsienicę, a pająków, co

wszystko tkanką krytyki osnnwają, nie brak. Nie

gdyś wiersze szły najpierw do sztambuchów pa

nien, a od panienek uczyła się ich na pamięć

młodzież; zanim zawsze zrzędna, często prze

korna krytyka wzięła na ważki każdą strofkę, :

każdą końcówkę, rytmn harmonię, treść myśli i j

wyrazów dobór — nie czekając na wyrok zawi

stnych Zoilów, jnż za wiersze, za kwiaty poeci

otrzymywali z pięknych rąk wawrzyny i w tryum

falnym wiedzeni pochodzie, wstępowali na szczyty

Parnasu i wyżej, gdzie zasiadał tajemniczy areo

pag wieszczów narodowych.

Dziś już nikt nie wierzy w trójnóg pityjski ani

w wierszowane księgi sybilińskie, które miały być

jakiemś nowem objawieniem dla narodów. Nikt

już wieszcza mianem nie darzy poety, a gdyby

nie ten dzwonek dziennikarski, nie felietonowa

wzmianka i pośrednictwo krytyków, któżby się

:apytał o nowe poezye? Znaliśmy pewnego ojca

odziny, który zagadnięty, czy córki jego lubią

)oezye lnb powieści, odrzekł: moje córki m ają

!ość wyobraźni własnej, aby potrzebowały szukać

:ndzej wyobraźni w książkach. Sądząc po oboję

ności ogóln dla nowych płodów literackich i poe

yckich wnosićby trzeba, że pokolenie dzisiejsze

Da do zbytku własnej wyobraźni.

W takich czasach zdobyć sobie wzujcie i urok

o najcięższa próba i niespożyte świadectwo - -

baj poeci, którzy odezwali się na nowo, przebyli

ę próbę jnż oddawna, a ich imiona mają ten

Iżwięk !sympatyczny, któremu największa nawet

»przeć się niezdoła poezyofobia.

Lenartowicz i Asnyk, choć różni wiekiem, ró

ini nastrojem i skalą, zdobyli sobie tę władzę,

:o nęci, co każe otworzyć książkę i słuchać ci

:hycb, wewnętrznych tonów.

Swnjskość i prostota, tajemnicą pierwszego, który

ooezyę zwrócił znów do cbaty i odrodził sielankę.

Wdzięk i pewien nastrój niekiedy rzewny, czasem

iwobodny, częściej bolesny, cechą poety, który mie

;va pokrewieństwa formy z Mussetem, tylko nigdy

s nim niespada w tę kałużę, w którą poeta fran

:uski rzncał odblaski gwiazd.

Autor ,Lirenki° odezwał się znów na znaną

:utę.

, ,Jagoda lasów mazowieckich", to rodzona

liostra ulubionej ^Wiochny." T ylko, że jagoda, to

:ie obrazek wiejskiej dziewczyny, ale cała sielan

kowa bistorya o dramatycznym zakrojn.

Zdawałoby się, że poeta na swej palecie za

niast farb ma motyle pyłki i kroplami rosy ma

nje ten świat sielski. A choć to wszystko takie

jowiewne, lekkie, misterne, jednak oddaje wier

lie i wsi mazowieckiej piękności i tę poezyę dusz

irostaczych.

Wieciorami u wód brzega

Coraz gęstsza mgła zalega,

Rozpościera białe dymy

Jak zapowiedź bliskiej zimy:

Listrk jeden, dragi, trzeoi

Od topoli kapnie, zleci...

Niewidzialny nad doliną

Owy dziwny pająk boty

Świat obciąga pąjęczyną

Aż zimowy sen go zmorzy

1 of 4 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Download file

Download file

Deleting a comment

Advanced search

Suggest correction