Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 617 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

N" 125

zerwca

CZAS

(Wydanie Mieczorne).

4 czerwca.

Po uchwaleniu budżetu przez austryaeką

Izbę poselską przestrzegaliśmy na tem miej

bcu przed zbytnim optymizmem w rozpo

znawaniu stauu zdrowia parlamentu wie

deńskiego. Jako objaw ciągłej jego cho

roby, wskazywaliśmy fakt, że jedyną troską

rządzących jest, dziś jak wczoraj i przed

wczoraj, pytanie, czy też mniejszość, opo

zycya pozwolą na uchwalenie ugody z Wę

grami. Nie przypuszczaliśmy, że jeszcze

nim ugoda przyjdzie na stół Izby, stara

choroba objawi się bardzo wyraźnie. Ni

czem bowiem innem, jak takim właśuie

objawem, jeat obecna *kwestya" podatku

od biletów kolejowych. Że większość Izby,

ie stronnictwa głosujące za budżetem chcą

przeprowadzenia tej ustawy w czerwcu, to

nic: mniejszość, opozycya nie chcs! Pra

ktyczny wyuik ,,sprawy", choć sam w so

bie dość ważny, jest mniej ważny, niż ta

teoretyczna strona epizodu: kierownictwo

Izby w rękach opozycyi! Oczywiście kie

rownictwo mniejszości jest możliwe tylko

przez obstrukcję lub zagrożenie uią: więc

też Młodoczesi zagrozili obatrukcyą i przy

gotowali wniosków ,,naglących" sporo. Tak

to mieliśmy ad oculos demonBtracyę, że cho

roba tkwi ciągle w tym nieszczęśliwym

parlamencie.

Występując z zasady przeciw obstrukcyi,

skądkolwiekby pochodziła, nie możemy po

wstrzymać się od wyrażenia najsurowszego

potępienia taktyki, której chwycił aię klub

czeski, choć groźba obstrukcyi wyszła tym

razem od stronuictwa, dla którego żywimy

szczerą sympatyę. Kto bowiem na prawdę

jest przeciwnikiem obstrukcyi, ten muBi ją

potępić bez względu kto i przeciw czemu

ją wszczyna. Tem różni się prawdziwy

przeciwnik obstrukcyi od austryackich so

cyalistów, w których imieniu oświadczył

onegdaj ua konferencyi p. Pernerstorfer, że

klub jego zasadniczo jest przeciw obstruk

cyi, ale ze względu na p )datek, o który

idzie, będzie popierał obstrukcyę t-zeską!

Ciekawiśmy, dlaczego ei *zasadniczy prze

ciwu:cy obstrukcyi" sami jej uie rozpo

czną przeciw podatkowi od biletów kolejo

wych? W tej Izbie znajdą przecie zawsze

kilkudziesięciu gotowych do pomocy przy

wszelkich nagłych wnioskach. Stanowczo so

oyaliści austryaccy stają się zwolna najbar

dziej śmiesznem stronnictwem w Izbie -

a to sztuka nielada...

Przebieg konferencyi, o której mowa, a

na której w ten sposób uwieczuił się p.

Pernerstorfer, był wogóle ze wszech miar

ciekawy, wykazał bowiem inny jeszcze,

niemniej znamienny objaw choroby austry

ackiego parlamentu. P. Pacak, sprzeciwia

jąc Bię uchwaleniu wspomnianego podatku,

rzekł między innemi: *Jestto niepraktyko

wany dotychczas sposób, żeby rząd żądał

wprzód pokrycia, a potem dopiero wydat

ków". — W tym względzie musimy obja

ELIZA OBZESZKOWA.

ANASTAZYA

POWIEŚĆ.

(Ciąg dalszy).

Słońce jesienue, z czystego błękitu niebieskiego

nad ziemią świecąc, łag od ną złocistość rozlewało

na pola szerokie, na dom ostwa, rozrzucone w ogro

dach i wstęgi dymów posyłające ku błękitnemu

niebu, na pstrą gromadę ludzi, zgromadzonych

dokoła wozu z g niadym koniem chłopskim, i na

kobietę, która w czarnej odzieży, na wozie sto

jąc, nad gwarliwą i ruchliwą gromadą tą góro

wała. Jak to słońce jesienne ogrzewało, ale nie

parzyło, oświecało, ale nie oślepiało, tak też i ona

ogrzewała nie parząc i nie oślepiając jaśniała,

chociaż i trudno byłoby powiedzieć, n a czem cie

pło i jasność bijące od niej zależały. Mało jeszcze

znając tych ludzi, do których przybyła, rzadko

i z potrzeby tylko przemawiała do nich, ale ile

razy tylko otworzyła usta, w sam raz zawsze

utrafiała do sposobu mówienia i szlacheckiego

wogóle, i w szczególności tego człowieka, k u któ

remu mowę swą obracała. Możnaby pomyśleć, że

w głowy ludzkie spogląda i widzi, jakie tam

powstają wyrazy i w jaki szyk się nkładają, że

też serca ludzkie przenikając, wie czego każda

z nich potrzebuje: powagi czy żartu, pobożnego

westchnienia czy rozw eselającego, lub też litości

wego uśmiechu. Podobała się też odrazu wszyst

kim i wszystkie oczy do niej lgnęły.

Wszakoż, ktoś z pośród zgromadzonych, zdaje

się Człowieczek, wielce zawsze o prawność wsze

laką dbający, a z przyczyny wiecznie toczonych

śnić szanownego i sympatycznego pre

zesa klubu czeskiego: W czasach kiedy

parlament austryacki fuukcyonował istotnie

prawidłowo, i kiedy zarówno rząd, jak

parlament poczuwali się do odpowiedzial

ności za finansową gospodarkę państwa,

nigdy nie postępowano inaczej, jak właśnie

tak, że wydatek czyniło się dopiero, kiedy

się miało pokrycie. Potem dopiero, w epo

ee upadku, zaczęto robić ustawy a u f Lager,

a pierwej już wydawać pieniądze in s Blaue

hmein. I jeśli dzisiaj ze wszystkich stron

podnoszą się głosy przestrogi przed dal

szem pomnażaniem wydatków, jeśli w spra

wozdaniu budżetowem Izby pinów p. Nie

bauer nie tai obawy o przyszłość budżetu,

a p. Plener składa hołd ministrowi skar

bu, którego przez lat jedeuaście zwalczał

zawzięcie - to dowód w tem, że owa metoda,

o której p. Pacak nie słyszał, była jednak

doskonała, i że jej porzucenie było wiel

kiem nieszczęściem. Jeśli przy tem p. Ple

ner redukuje Bwoją opozycyę przeciw p.

Duuajewskiemu do sprzeczności politycz

nych, a zapomina, iż tak Bamo namiętnie

zwalczał skarbową politykę znakomitego

ministra; jeśli sądzi, że świat zapomniał

jego słynnego wykrzyka: *pańska polityka

skarbowa, to nafta i długi!" — to wpraw

dzie dowodzi, że się ówczesnej roli swo

jej wstydzi, jak należy, ale nie zmniejsza

z pewnością ani wartości jego uznania pro

praeterito, ani jego przestrogi pro futu r o !

Uzdrowienia parlamentu austrya ckiego

nie widzimy dotąd. Ale gdyby nawet po

lityczne uzdrowienie przyszło wreszcie,

gdyby w Ubie zaczęła rządzić większość

nie mniejszość gdyby z powierzchni par

lamentu zniknął rokosz mniejszości jako

instytucya stała — to jeszcze bez uzdro

wienia finansowego o zdrowiu tego

ciuła mowy być nie może. *Dajcie mi do

bre finanse, a dam wam d »brą politykę",

ten aksyomat muBi odzyskać w Austryi

ntracoue prawo obywatelstwa. Troska o

budżet musi zoów zapanować nad wszyst

kiemi innemi, w rządzie musi się spotęgo

wać, a w Izbie musi znów powstać zgasłe

uczucie odpowiedzialności finansowej. Wszak

na to i tylko na to ludy Europy stworzyły

sobie reprezentacye i narzuciły je królom,

a nie na to, by się kilkuset ludzi mogło

codziennie łajać i przezywać bezkarnie,

pod osłoną nietykalności poselskiej.

W rządzie rzecz) wiście to poczucie od

powiedzialności zaczyna wzrastać: znać b*

po upornem dotąd obstawaniu p. Korbira

przy uchwaleniu podatku, którego Czesi uie

chcą. Życzyć tylko należy, żeby rząd nie

uatał w uporze i wytrwał w swem poczuciu.

Ale to tylko rząd. Izba, cała Izba musi

wzbudzić w sobie to poczucie.

Dopóki sam p. Pacak nie oświadczy

w Izbie, że nie zawotuje żadnego wydatku,

zauim nie będzie uchwalonego usń pokry

cia — dopóty powtarzać będziemy: parlament

austryacki u i e jest uzdrowiony.

procesów w trwożliwość i podejrzliwość w pra

wiony, zapytał ją: kto jest taka? czy przypad

kiem bytność jej w Tuczyńcach kłopotów i bie

dy ludziom nie sprawi? Wtenczas ona pokazała

pswzport swój, bardzo regularnie napisany i po

twierdzony, jakoteż i pozwolenie całe takie, ja

kiem być powinno, na sprzedawanie po wsiach i

miasteczkach książek do nabożeństwa, medali

ków i krzyżyków poświęconych, obrazków świę

tych, różańców, szkaplerzy.

W paszporcie stało nazwisko, które wBzystkim

nieco dziwnem się wydało, bo brzmienie miało

cudzoziemskie. Tedy spytali Bię jej, jaką wiarę

wyznaje, a gdy rzekła, że tę Bamą, co i oni,

milczeli chwilę dumając, i nad sprzecznością ja

kąś, którą postrzegli, głowami chwiejąc Dlatego

leż, N awróciciel, człek w całej okolicy najwię

kszej powagi używ ający i bystre oko trzyma

jący zawsze na wszystkich jej sprawach, znowuż

zapytał: Kto ona taka? Jakiego stanu i zatru

dnienia jest? I dla jakiej przyczyny, nazwisko

takie mając, spólną z nimi wiarę i mowę po

siada? Oua, zapytań tych słuchając, zarumieniła

się ja k obłok na zachodzie, ze spnszczonemi

oczyma stała przez moment nieporuszona, a na

całej jej twarzy odmalował się smętek niewy

mowny. Potem przecież podniosła głowę i ani

hardo, ani pokornie, tonem zwyczajnym, a tylko

z uprzejmym uśmiechem rz ekła :

Słngą Boską i ludzką jestem. Służyć żądam

duszom waszym, aby modlitwę i naukę ułatwio

ną miały, a przytem, jako majątku pozbawiona,

zarobku w tem sobie szukam.

Nic tedy wyraźnego na zapytania nie odpowie

działa, ale że serca i oczy ludzkie, jak mucha

do miodu lub pszczoła do kwiatu, do niej lgnęły,

tedy nikt już więcej o nic jej nie pytał, a Na

wróciciel, czapkę z głowy zdjąwszy, z uszanowa

ć: H nits

Po rozruchach we Lwowie.

W dzisiejszych dziennikach lwowskich widać

jliż nsiłowania poważniejszego wniknięcia w isto

tę ostatnich rozruchów. Początkowe rełacye uwy

datniały tylko zewnętrzne objawy. Przesadzano

się naw et w opisach sensacyjnych scen. Dysku

sya zajmow ała Bię też przedewszystkiem i prze

ważnie tylko powierzchownymi przyczynami roz

ruchów. Poc(eszającem je st obecne głębsze wni

kanie w naturę smutnych Wypadków.

Trafnem je st odróżniani^ przyczyn socyałnych,

przygotowujących oddaw na grunt pod niepokoje,

od tych bezpośrednich isk u r, które sprow adzają

nagły wybuch.

PierwBze odnajdujemy w następującm fakcie:

Sztuczny rozwój miasta Lwowa w kilku ubie

głych latach zgromadził więcej robotników, n ii

ich można obeonie zająć. Cała ta masa nie

zajętych lnb zajmowanych chwilowo robotników

jest palnym, gotowym do wszystkiego materya

łem. Ogólne przeto przyczyny socyałne m ają we

Lwowie specyalnie ostrzejszą formę.

Drugie, to je st owe bezpośrednie momenty, któ

re wywołały wrzenie i krwawe starcia, tłómacaą

się psychologią tłumn, postawionego wobec armii.

Środki zaradcze, mające asunąć pierwsze z po

wyższych przyczyn, nie dadzą się odrazu sformu

łować, a tem mniej wykonać. Takie wypadki,

jak te, których świadkiem był Lwów, są tylko

ernpcyami, świadczącemu i e choroba tkwi ciągle

w organizmie, Bą głosem, ns rolującym do czuj

ności i do łagodzenia niedostatków społecznych.

Inaczej przedstawia się rzecz wobec drogiego

rodzajn przyczyn. Kto Btoi na gruncie legalnym,

kto pragnie porządkn, jak o w arunku egzystencyi

i rozwoju, ten w interwencyi policyi i wojska

wobec rozrnchów, barykad, spustoszeń, lżenia i

ranienia organów urzędowych i wojska, widzieć

mnsi tylko zastosowanie obowiązujących nstaw.

Co do tego pnnktn, nie może być żadnej wątpli

wości.

—

Nasuwają się tylko dwa pytania. Po

pierwsze: czy powołane do tego władze, przed

chwyceniem się środków represyjnych, wy

czerpały wszystkie środki prew encyjne?

Pow tóre: czy w ostatnich , « cesach a więc

w konkretnych przypadkach, nie przekroczono o

bowiązujących nstaw ? Na drngie pytanie odpo

wie śledztwo, które wczoraj zapowiedział prezy

dent ministrów w parlamencie.

Na pierw sze pytanie możemy jnż dzisiaj odpo

wiedzieć, w skazując choćby tylko na ten nieda

jący się pojąć fakt, że mimo od kilku dni trwa

jącego strejku, mimo widocznego wrzenia, nie

przedsięwzięto środków, któreby były w stanie

zapobiedz groźnemu zaw sze gromadzeniu się tłu

mów w jednem miejsca. Odpowiadamy też na to

pytanie, powołując się na łamy naszego dzienni

ka, w których niejednokrotnie karciliśmy pobła

żliwość władz wobec rozszalałej agitacyi. Dzisiaj

widzimy owoce tej pobłażliwości, skądkolwiek

ona pochodzi i gdziekolwiek jest jej źródło. Roz

ruchy lwowskie bowiem uwydatniają, jak nic le

piej nie potrafi, działalność pa rtyi socyałno-demo

kratycznej.

—

Ci sami przewódzcy socyalistyezni,

którzy powołują Bię zawsze tylko na zorgani

zowane masy i rzekomo tylko na nich się opie

niem ją do domn Bwego, na wieczerzę i nocleg

zaprosił.

W sam tet czas, bo po ukończonych już robo

tach rolnych, szafarka ta niespodziewana tu przy

była i w sam czas, bo przed długą i ciemną

zimą, roznieciła nad Tuczyńcami sw oją pocho

dnię.

Radzi byli Indzie niewypowiedzianie temu, co

przywiozła, a ku niej samej uszanowanie nezu

wałi, bo pomimo odzieży praw ie ubogiej i mowy

w sam raz w ich mowę utrafiającej, pomimo też,

że w jadłe icb zdawała się smakować, a siedli

ska ich niebogate upodobanie i jakąściś nawet

cichą radość w niej obudzaly, wydaw ała się im

wciąż osobą z wyższego stanu pochodzącą i edu

kowaną. Ręce miała, chociaż i ogorzałe, ale dro

bne, cienkie w palcach i z delikatną skórą, a

przy katdem poroszeniu wielką nkładność i gra

cy§, które tylko niewiasty z wyższych rodów zna

mionować zwykły. Było w niej przytem, czy to

dla szczupłości kibici, czy dla rumieńców czę

stych, czy dla słodyczy głosn i spojrzenia, coś

tak panieńskiego, że łnbo nie wiedząc, czy za

mężną jest, albo niezamężną, Tnczynowie panną

Józefą, lnb poprostn panie nką nazywać ją poczęli.

Jej zaś te tytnły za każdym razem rumieńcami

bladą twarz oblewały, aż nie wytrzymała i po

prosiła :

—

Nie nazywajcie mię, proszę, pa nną Józefą,

ani panienką, a le tylko wprost Józefą. Jestem

sługą Boską i ludzką, nazywam Bię Józefa, i oto

już w szystkie moje godności i tytuły.

Zagroziła nawet, że jeśli tej prośby jej nie

spełnią, nigdy już więcej do Tuczyniec nie przy

jedzie. Chcąc nie chcąc tedy, musieli nazywać ją

Józefą i mówić jej *ty", co zresztą trudności wiel

kiej nie sprawiło, bo krom delikatnej postaci i

tej muzyki jakiejś, która z poruszeń jej dobywać

się zdawała, wielmożności nijakiej czuć w niej

,oczniI

Prennmeratę przyjmaję: AdministracyaCzasuw K rakowie i urzędypocztowe.

M iejscową prennm eratę księgarniaS.A .Krzyżanowskiego, handle:St.Karlińskiego wSukiennicach,

H. Kretschmera, Rynek 10, Binro dzienników Hopcasa i 8alomonowej, Główna trafika w Rynkn głównym.

O głoszenia przyjmuje się aa opłat} od wiersza petitem sa pierwszy raz 20 hal.,

za każdy następny

po 10 hal.; układ tabelaryczny, eyfrowy, skomplikowany, pierwnzy raz po 40 hal.,

następny po 10 hal.

N ad e sła n e (na trzeciej stronie) od miejsca wiersza drukiem petitowym 60 halerzy za kaidy n u.

Ogłoazenla I prenum erat« przyjmują: we Lwowie biura dzienników L.Plołma, A.Olszew

skiego, St Sokołowskiego, K.Buchstaba; wJarosławia Binrodzienników; wPodgórza St Rein,

Rynek; w Przemyśla A.Juszyński księgarnia kolej,,D.Ueszeles; w Rzeszowie M.Weintraub;

w Stanisławowie JasielskiiSp.; w Tarnowie M.Rockach; w Tarnopolu C.Halicz«;

w P a ryżu wyłącznie p. Adam rue de Varenne 38, (prenumeratę p W. Raczkowski, Courberoi pod

Paryżem rue de Chemin de fer 44); w W ied niu Haasenstein A Vogier (takie w Hamburgu, Frank

furcie n. M., Berlinie. Lipsku, Bazylei i Wrocławiu), A. Oppelik, R. Mosse (także w Berlinie, Hamburgu,

Monachium i Norymberdze), H. Schalek, M. Dukes, J . Danneberg H. Frlodl (tylko prenumeratę H.

GoldschmidtAComp.);w Frankfarcie n. M

G.L.DaubeAComp.

Za każd} zmianę adresu dopłaca się 40 hal. " W

Adres Redakcyi: uL żw. Tomasza Nr 32.

—

Telefon Nr 50.

ra ją, p atrzą obecnie na słabość tej organizacyi

wobec luźnych rzesz nieujętego przez nich w kar

by moba. Korzysta on z całej szkoły socyalisty

cznęi, ze strejków, pochodów, demonstracyj, idzie

jedn ak naprzód nieświadomy, wiedziony jedynie

instynktem masy, a jak kończy — widzieliśmy

wczoraj.

Rozruchy lwowskie przynoszą więc jnż dzisiaj

dowód na dwie okoliczności. Wykazują one

najpierw, że konflikty ekonomiczne są w stoli

cy k rajn wskntek ryzykownej i niepomyślnej go

spodarki miejskiej ostrzejsze, niż gdzieindziej, a

powtóre świadczą wymownie, do czego wiedzie

słabość i pobłażliwość władz wobec agitacyi, któ

ra zawsze i wszędzie, nieposkromiona, kończyć

się mnsi wybuchem. Czy i o ile w onegdajszych

zajściach organy powołane do Btrzeżenia porządkn

przekroczyły obowiązujące nstawy, dowiemy Bię

ze zapowiedzianego śledztwa. Odsłoni ono praw

dę; z jednej strony zedrze z opiBÓw wszystko to,

czem dła efektn i senzacyi pomalowano poszcze

gólne sceny,— z drugiej zaś wykryje nadużycia;

w żadnym jedn ak razie nie zmieni przekonania

lndzi, stojących na gruncie legalnym, że nstawy

są na to, aby je wykonywano i szanowano.

Odrzucając wczoraj wniosek o otwarcie dysku

syi nad odpowiedzią prezydenta Koerbera, parla

ment dał do poznania, że wyczekuje również wy

ników śledztwa. Chyba bowiem tylko socyaliści

mogli przypuszczać, że dostarczone przez nich je

dnostronne opinie mogą być podstawą dysknsyi.

Jak zaś na tle bezstronnej oceńy smutnych zajść

lwowskich odbija się wczorajaza obelga socyałii

stycznego posła Daszyńskiego, rzucona reprezen

tacyi polskiej, osądzi każdy, kto patrzy na pełne

nienawiści i w każdej sprawie tylko nienawiść

bndzące postępowanie i działalność socyałnej de

mokracyi.

Prasa lwowska zastanawia Bię nad przyczynami

zabnrzeń robotniczych tak częstych we Lwowie.

Lwów -- pisze Gaz. Nar.

—

ma Bwoją własną

kwesty§ robotniczą. Nagromadzone w potemkinow

skich latach 1894 -1898 tysiące robotników we

Lwowie pozostały nagle, gdy rozkwit ekonomicz

ny Lwowa okazał się sztucznym i rozwiał się jak

mgła, kiedy słońce rzeczywistości oświetliło taj

niki gospodarki liberalnej — bez pracy i zarobkn.

Cztery lata temn wybuchły pierwsze rozruchy gło

dowe na braku lwowskim i powtarzały się co

kilka miesięcy. Głosów ostrzegawczych nie brakło,

a jeżeli komuna miejska nie chciała lnb nie n

miała przez przeciąg czterech lat załatwić tej na

własnym bruka wyrosłej i w części skntkiem jej

niepatrzenia w przyszłość zrodzonej kwestyi ro

botniczej, to stwierdziła swą nieudolność wzglę

dem spełnia nia obow iązków społecznych.

Równocześnie stwierdza Gaz. N ar.,

że próby

pracy społecznej we Lwowie npadły, gdyż potrze

by jej bądż nie zrozumiano, bądż nznano pracę

za zbyt ciężką i żmudną. Znaleźli się natomiast

inni siewcy, którzy na rolę Bpołeczną siali zia rna

socyalizmu i najskrajniejszego radykalizmn i złem

zielem zapieniła się ta niwa. A władze rzą dowe, rów

nie jak a ntonomiczne, ustępow ały po każdym naporze

mas, zamiast ująć rzecz w karby przez reformy

społeczne. Tłum jednak, czując, że każde tego ro

dzaju ustępstwo, to oglądanie się na masy, rÓBł

w zuchwałość i wyrabiał sobie terror, a wyrabiał

także fałszywe przekonanie, że nie wspólną pracą

z całem społeczeństwem do poprawy Bpołeczeń

stwa się dojdzie, ale że on dla siebie od społeczeń

stwa wywalczy poprawę, bez wzgłędn na to, czy

nie było. Korzyści zaś z tej najpierw szej bytno

ści jej w Tuczyńcach okazały się znaczne. W do

mn Nawrócicieła ze trzy doby przepędziwszy,

żonę jego białymi proszkami wyleczyła od febry

i dwóch Bąsiadów, w kłótni ze sobą będących,

pogodziła. Bo uietylko tych proszków białych i

inszych nieco woziła z sobą, ale też rozum prze

nikliwy, wymowę znaczną i wiadomość dobrą

tego, na co Boskie i ludzkie praw a pozwalają,

lub nie pozwalają. T edy jak zaczęła sąsiadom

zwaśnionym przekładać: co godzi się i co nie

godzi, w czem krzywda jest, a w czem jej niema,

że choćby krzywda i była, darować ją należy,

jakie gorzkie skutki wynikają z kłóteń ustaw ny-h .

a jaki owoc słodki rodzi zgoda braterska, to nie

wiadomo b)!o, czy to ksiądz mówi, czy mędrzec

jaki, dla nawracania łudzi z nieba przysłany, czy

anioł, który z dzbanem oliwy i miodn pełnym na

ten świat zleciał, ale kamienne chyba serce miał

by, ktoby przekonywaniom tym, z ust takich wy

chodzącym, nie uwierzył i ich nie usłuchał. Nie

którzy to naw et mówienia jej bez płaczu słuchać

nie mogli.

Kiedy po trzech dniach odjeżdżała, wszyscy

dal’ ko za wieś ją przeprow adzali i prosili, aby

znown jak najryc-hlej nawiedziła Tuczyńce.

Z ukontentowaniem przyrzekła, że nawiedzi, a ’e

aż za rok.

—

Przez kilka miesięcy — rzekła — jeździć

będę po różnych wioskach i okolicach, tak. ja

kem do was przyjechała, potem, w miasteczku

tem, w którem stałe siedlisko sobie obrałam, po

trzebną będę, a potem, gdy z łaską Bożą zdej

miecie z pola, a czasu i pieniędzy brakow ać po

wsiach nie będzie, znowuż jeździć zacznę i do

was przyjadę.

Gdy ostatecznie jnż na wóz siadać miała, nie

którzy, kobiety i dzieci osobliwie, rznciły Bię

w ręce ją całować. Ale ona za nic si§ temn nie

IM.% i

»."*-Toć«*

te dla niego poprawy, będą zarazem poprawą i dla

społeczeństwa. W tem przekonaniu utwierdzali go

także przywódcy, którzy mu się narzucili, propa

gatorowie socyałnej demokracyi. Propagatorów

tych uznano za przywódzców prołetaryatu i w ten

sposób umacniano ich wpływ i znaczenie wśród

mas.

Ilekroć ruch robotniczy wybnchał ostrym prze

jawem najniewłaściwiej rozpoczynano pakty z o

wymi przywódzcami, schlebiano im nawet, i ka

żde chwilowe nstępstwo, chwilowy zasiłek, chwi

lową pomoc udzielano prołetaryatowi za pośredni

ctwem tych właśnie agitatorów. Masy nabierały

przekonania, że ustępstwa wywalczyli dla nieh ci

przywódzcy, których zapraszał do Biebie prezydent

miasta, którzy szli w depntacyi do namiestnika,

którzy telegrafowali do ministra. Nigdy zaś nie

wchodzono w bezpośredni kontakt z robotnikiem.

Utarło się to tak, że wszystkie małe poprawy

społeczne, zarządzone z izby ustawodawczej, jak

kasy chorych, ubezpieczeń od wypadków itd. od

dało społeczeństwo w ręee socyalistów. Utarło zię

to tak, że gdy dziś robotnik n/a żal do pracoda

wcy, to z tym żalem nie idzie aię skarżyć do

inspektora przemysłowego, lecz do prowodyrów

socjalizmu i utarło się tak, że gdy społeczeństwo

ofiarowuje chłeb dla rodzin robotniczych, z powodu

brakn pracy z głodu przymierających, to nia

rozdaje swych bochenków chleba bezpośrednio ro

botnikom, leoz za pośrednictwem partyi aocyalno

demokra tycznej.

Stwierdza nakoniec Gaz. nar .,

że ,,prezydent

mia sta w yjechał w wilię wybnchn roznamiętnie

nia, dając dowód, jak dokładnie zna usposobienie

umysłów w mieście, jakie ma czucie z najszer

szemu warstwami. Jego zastępca prowadzi per

traktacye. Lecz znown nie prowadzi ich bezpo*

średuio z robotnikami, lecz z tymi, którzy klinem

wbili się między robotników a resztą społeczeń

stwa, kopiąc przepaść między klasami w dalekich

swoich celach."

Now y Glos polaki twierdzi — podobnie jak

Gaz. nar .

—

że podczas wielkiego ruchu budo

wlanego we Lwowie nagromadziła się tamwiękBM

niż kiedykolwiek liczba robotników, między nimi

większość takich, którzy żadnej zgoła nie mają

i nie potrzebują mieć kwalifikacyi. Gdy rnch bu

dowlany ustał, sposobności do nżycia ich po za

Lwowem było nie wiele - a kiedy się Bposobność

większa otworzyła, okazało się, że życie wmie

ście, nawet w tak nędznych warunkach, w ja

kich żyją nienkwalifikowani robotnicy, m a siłę

atrakcyjną bardzo znaczną, większą nawet,

niż widoki znalezienia zarobku po za wielkiem

miastem. Przemocą chyba albo jakiemiś premiami,

możnaby tę ludność wyprowadzić ze Lwowa na

jakąś dalszą robotę. A jest wśród niej niewątpli

wie doByć takich, którzy ani we Lwowie

ani po za Lwowem pracować uie chcą —

jak to zawsze i wszędzie między nienkwalifiko

nymi robotnikami bywa. Ci tworzą największy

ferment. Burzliwy ten żywioł jest w bardzo zna

cznej liczbie zgromadzony we Lwowie. W takiej

chwili wybucha Btrejk. T en zbieg zmowy i bez

robocia Btał się fatalnym.

W dalszym ciągu

oświadcza N . Głos polski, że nie wchodzi w to,

czy chwila do w alki o w arunki pracy była szczę

śliwie wybrana — ani czy żądania Btrejknjącycn

były słuszne i w obecnym stanie przemyśla bn

dowlanego możliwe do spełnienia. To mogą tylko

zawodowi ocenić. Zmowę rozpoczęto Bpokojnie;

zdawało się, że przyjdzie do ngody. Nagle sytu

acya się zmieniła: z czyjej winy, (rudno na razie

Btwierdzić przedmiotowo. T o wyrobiło ponure i

zawzięte usposobienie mas Reszty dokonało przy

padkowe spotkanie się na placn Strzeleckim od

działu w ojska w racającego z ćwiczeń, przez tłum,

*w którym przeważali bezrobotni i bezmyślni, do

aw antnry Bklonni".

dała, i jakby temi «znakami części do wyznania

przymuszona, rzekła:

—

Nie okazujcie mi czci takiej, bom jej nie

godna : grzesznicą pokntnjącą jestem.

Grzech

srogi w pierwszej młodości popełniłam, a mówię

to wam dlatego, abyście nie poczytywaii mnie z a

taką, juką nie jestem. Służyć wam żądam, a tem

służeniem przebłagać Boga i tę wspólną ziemię

uaszą , którą obraziłam srodze, ()staw ajcie zdro

wiI Żyjcie z Bogiem i po Bożemu! Za rok, je

żeli żyć hędę, przyjadę znowu.

Nawrócicie] odwiózł ją sam parokonuą bryczką

do Jaśmontów, ckoliey o m ałą milę od Tuczyniec

oddalonej, a potem, to jnż na cały rok wszelka

wieść o uicj przepadła. Tylko gdy dlngie wie

czory zimowe nastały i ludziom pamiątki przez

nią ostawione często przed oczy nasuw ać się po

częły, wspominali ją nieraz z lubością wielką,

niby anioła, który przeleciał, szary pomrok życia

powszedniego smugą świetlistą przerżnął— i zni

knął.

Baby to nawet i zaczęły już były prawić a prze

powiadać, że ta nigdy jnż nie przyjedzie, bo ża

dną Józefą, niewiastą z ciałem i kośćmi po świe

cie chodzącą, nie była, lecz świętą jakąś, przez

Izy i męczarnie lndzi biednych u Boga ubłaganą

i z nieba zeszłą. I gdyby Józefa, zmarłszy lob

drogę życia odmieniwszy, istotnie nigdy jnż potem

do Tuczyniec nie przyjechała, ani chybi uformo

wałaby się legenda o objawieniu się w Tuczyń

cach i różnych wsiach innych świętej Pańskiej,

ze Brebrnym rąbkiem aureoli nad twarzą, jakby

z poświęconego opłatka wykrojoną.

(Ciąg dalszy nastąpi).

wychodzizw yjątkiem d ^SS iświętach uroczysh,ehT"

-------—

W. Lwowie ,,Cm« Jeet !o° S

iir

* mianOWi°ie:

K. Buehttaba

łBWłl(,Bfl0i

*okofo wiklejo,

*"°mer,ta wynosi:

W Krakowie w miejscu . . .

na cały rok nakwnrtnł

r-rsa::::--:::jSSa8J-Ks8*

*T""

(Mta. pmumenu Mwytaie

« ta*

16koron (tk,,. _

Oddzielny Nr wydania porannego w Krało°wie po°^ hal**^^ Ć°

mU1 k°ronę?Et°W* *koro,,ł

23mini*tracyi Czasu w K rakowie.

—

g*osz?ma (!nseraty) uprasza sie nadsyłać franco do

1 of 4 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Download file

Download file

Deleting a comment

Advanced search

Suggest correction