Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 639 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

Kraków Piątek 11 Lipca 1024

Ręcznik LXXVi

^Mkr’jrtfŁriKtSiw1]p o siiBJLJbXA(9

Konto P. K. O. w Krakowie Nr. 400.404.

Konto P. K, O. w Warszawie Nr. 149.238.

Konferencja Kemcta z lacnonaldem.

Wiedeń 10 lipca.

(Tel. wł. G). Z Paryża donoszą, że na oneg

dajszej konferencji między Herrictem a Macdo*

naldem Herriot przedłożyłMacdonaldowi tekst

noty, którą zamierza wystosować do francu

skich ambasad. Jak słychać mial się Herriot

zgodzić na propozycję angielską, aby po kon

ferencji londyńskiej sporządzono protokół,

który podpiszą też Niemcy. Macdonald uzy

skał zgodę Herriota dzięki wywodom, że ga

binet Marxa byłby narażony na zagładę icały

plan Davesa również, gdyby Niemcy w Lon

dynie podobnie j-k na dotychczasowych kon

ferencjach musiały odnieść wrażenie, że za

rzuca się im znowu rozporządzenia sojuszni

ków. Zdaniem Macdonalda sporządzenie oso

bnego protokołu jest też konieczne, gdyż plan

Davasa przewiduje

znaczną redukcję sum

wyznaczonych swego czasu w statucie lon

dyńskim. Idzie więc w gruncie rzeczy o za

stąpienie statutu przez nowy układ. Jak sły

chać również co do »,kompetencji komisji re

paracyjntj i co do stwierdzenia ewentualnych

nowych uchybień Niemiec przyszło do poro

zumienia w tym duchu, że o ile zajdzie po

trzeba rozstrzygnięcia o ewentualnych uchy

bieniach Niemiec, zaprosi się Stany Zjedno

czone do wydelegowania przedstawiciela do

komisji reparacyjnej, która zadecyduje więk

szością głosów, czy zachodzi uchybienie, czy

leż nie. Jeśli nie da się uzyskać rozstrzygnię

cia tą drogą to przedłoży się sprawę neutral

nym rzeczoznawcom. Po stwierdzeniu uchy

bień rządy aljanckie porozumią się co do

ewentualnych sankcji, czyli wzasadzieFranc]e

zrezygnowała z sąnkc]! automatycznych. N a t o

miast nie nzyskano porozumienia co do cha

rakteru sankcji ani co do kwestji czy na

przyszłość dopuszczalne jest sarnoiBtne dzia

łanie jednego z sojuszników.

Paryż 10 lipca.

(PAT.) Konferencja Herriota z Macdonaldem

zakończyła się onegdaj o godzinie 8. Oba]

premierzy podjęli rozmowę

w tym punkcie

w którym ją przerw’ali w Cheąuers. Konfe

rencja została wznowiona o godz. 930.

P8ryż 10 lipca.

(PAT.) Konferencja Herriota z Macdonal

dem zakończyła się onegdaj o 135. Herriot,

zapytany w sprawie wyniku konferencji, o

świadczył, że uważa bieg rokowań za korzy

stny i sądzi, że dojdzie się do opracowania

wspólnego tekstu, ustalającego pogląd francu

sko-angielski w sprawie zastosowania (Appli

cation) raportu rzeczoznawców. Konferencja

londyńska sprecyzuje technikę (modalites) wpro

wadzenia w życie tego raportu.

Paryż 10 lipca.

(PAT.) Onegdaj wieczór w czasie przerwy

między pierwszą a drugą konferencją z Mac

donaldem, Herriot wziął udział w bankiecie

grupy francuskiej, wydanym na cześć komi

tetu międzynarodowego związku uniwersytec

kiego. Premjer wygłosił przy tej okazji prze

mówienie, w którem powiedział, żejako przed

stawiciel Francji będzie walczył ze wszystkich

sił w obronie Ligi Narodów. Należy — mówił

Herriot — złagodzić ducha nacjonalistycznego,

stworzonego przez wojnę, utrwalić przez za

krojone na szeroką skalęinstytucje niepewne

jeszcze granice i sztuczce rozgraniczenia.

—

W przeciwnym bowiem razie jest rzeczą pe

wną, że wojna w najkrótszym czasie odż.yje,

Premjer stwierdził, że chce udać się wraz

z Macdonaldem do Genewy i doda!, że on i

Macdonald będą Bię wieczorem starali rzucić

pierwsze trwałe podstawy pokoju światowe

go, przyczem wyraził pełae zaufanie w powo

dzenie tych usiłowań.] Francja,

—

zakończył

Herriot — chce oczywiście, aby oddano jej

należną sprawiedliwość, lecz Bkoro tylko uzy

ska zadośćuczynienie, spełni ciążące na niej

zobowiązanie dania ludzkości pokoju przez

swoją działalność i swoje wysiłki.

Paryż 10 lipca.

(Tel. wł. G .) Macdonald oświadczył przed

stawicielowi Pelt( Parisien, że nie rozumie

wzburzenia we Francji, skutkiem memorandum

angielskiego. Uważał sytuację za tak powsżoą,

że byłby z własnej inicjatywy przyjechał do

Paryża nawet, gdyby Herriot nie życzył sobie

odbycia konferencji.

Rzym10 lipca.

(PAT.) Według urzędowego komunikatu

o onegdajszem posiedzeniu Rady ministrów,

Mussolini oświadczył, iż nie jest wyklucza.

nem, że weźmie udział w konferencji londyń

skiej. Udział jego zależy jednak od szeregu

okoliczności i od położenia dyplomatycznego,

które wyjaśni się w najbliższych dniach.

Paryż 10 lipca.

(AW.) New York Herald donosi z Waszyng

tonu, iż rząd amerykański niema zamiaru za

bierać głoBu w sprawie różnic i incydentu, ja

ki powstał między rządem angielskim a fran

cuskim. Stanowisko rządu amerykańskiego

streszcza się w dążenin do urzeczywistnienia

w jak najkrótszym czasie piana Dawesa.

—

Należy jednak zaznaczyć, że w razie istnienia

w dalszym ciągu tych nieporozumień, wywo

łałyby one złe wrażenie w Waszyngtonie.

—

Ameryka poprze dążenie do porozumienia,

ale konieczne jest przytem porozumienie mię

dzy sprzymierzonymi.

Berlin 10 lipca.

(PAT.) Narady ministrów finansów państw

związkowych z ministrami skarbu i komuni.

kacjl Rzeszy w sprawie zmian, jakie mają

być zaprowadzone w administracjikolei w zwią

zku z planem Dawesa zostały onegdaj przer

wane i mają być wznowione 15b.m . popo

rozumieniu się ministrów państw związko

wych ze swojemi rządami.

Londyn 10 lipca.

(AW.) Daily lelegraph donosi, że rząd an

gielski wysłał zaproszenie na konferencję lon

dyńską do Serbji, Rumunji, Grecji i Portuga

l]i. Rządy tych państw mają upow’ażnić swo

ich posłów w Londynie do brania udziału

w obradach konferencji.

Jakratcwaćnaszpmmjslgórniczo-fiutGiczy?

11.

Do przewozu surowców, przerabianych w

przemyśle górniczo-hutniczym i do odw?ozu

wyrobów tego przemysłu na rynki zbytu,

służą koleje i drogi wodne. Mimo olbrzymiego

rozwoju koleji w ostatnich dziesięcioleciach,

stanowią drogi wodne, ze względu na niskie

taryfy i wielką pojemność przyrządów prze

wozowych,ułatwiającąprzeładunek maszynowy

właściwą komunikację dla przewozu towarów

masowych, zwłaszcza na większą odległość.

Uzasadnienie taniości przewozu na drogach

wodnych, w porównaniu z kolejami, znajdzie

my we właściwościach technicznych obydwóch

środków komunikacyjnych. Łodzie, opierające

się swą całą podstawą równomiernie na wo

dzie, a nie na dwóch lub trzech osiach, jak

wagony, mają własny ciężar, liczony na tonę

ładunku, dwa razy mniejszy niż wagony, kie

dy bowiem wagon 20-tonowy waży około 10

tonn, czyli połowę ładunku, to łódź 600-tono

wa waży 150 tonn, czyli 1/i ładunku. Większy

ciężar, a zatem i większa ilość materjalu, po

trzebnego do wykonania wagonu, ]akoteż

większe trudności w wykonaniu wagonu, po

siadającego różne skomplikowane części, jak

łożyska, sprężyny, hamulce itp.,

jest powo

dem, że koszt łodzi600-tonowej wynosiłprzed

wojną, licząc na 1 tonę ładunku 70 mk-, pod

czas gdy wagon towarowy kosztował średnio

280 mk., czyli 4 razy więcej.

Ponieważ dzisiaj cena materjałów 1 rob)

cizny w złocie przekroczyła już ceny przed*

wojenne, więc stosunek kosztów lodzi do ko*

sztów wagonu będzio dzisiaj jeszcze korzy

stniejszy dla łodzi.

....

Również koszta obsługi, administracji 1 kon

serwacji kanału i łodzi, poruszającej się po

spokojnej wodzie, liczone na tonę ładunku, są

znacznie niniejsze niż odpowiednie koszta toru

i laboru kolejowego.

Następnie opór napotykany przy przawozie

pewnego ładunku po stojącej woibie, jesl

-zależnie od formy łodzi 4 do 7 razy mniejszy

niż opór, napotykany przy przewozie równie

ciężkiego wagonu z taką samą szybkością po

poziomym torze. W skutek tego pociąg cięża

rowy z ładunkiem 300 do 500 tonn, potrzebu]o

przy średnich spadkach lokomotywy 0 sile

500 do 600 IIP., podczas gdy holownik 0 sile

około 100 IIP. może poruszaćpokanale z szyb

kością 4 km. na godzinę dwie łodzie z ładun

kiem 1.200 tonn.

Przytoczone właściwości techniczne dróg

wodnych i koleji wyjaśniają nam dostatecznie,

że własne koszta przewozu na drogach wo

dnych przy regularnym ruchu i pełnych ła

dunkach muszą być znacznie niższe niż własne

koszta przewozu kolejowego.

Do taniości przewozu na drogach wodnych

przyczynia się jeBzcze ta okoliczność, że ruch

ua kanale nie jeBt w regule monopolem rządu,

ale jest prowadzony przez towarzystwa że

glugowe, lub wprost przez właścicieli łodzi,

w których interesie leży wyzyskanie jak naj

lepiej i jak najdłużej czasu, przeznaczonego do

żeglugi i którzy nie mają powodu do strajku.

Według autorów niemieckich, własne koszta

przewozu wynosiły przed wojną na kolejach

pruskich przeszło dwa fenigi, a na kanałach

żeglownych 1 fenig za tonę ikilometr.

Opłata za przewóz węgla na kolejach pol

skich, obliczana według wyjątkowej taryfy B,

ważnej od 1 lipca 1924 roku, wynosi dla

odległości 200 kilom etrów 4*75 groszy, dla

300km. 4*00gr., dla400km. 325 gr.,

a dla

500 km. 2 80 gr. za tonę i kilometr. Taryfa

dla przewozu rudy jest nieco mniejsza, a ta

ryfa dla przewozu wyrobów żelaznych wynosi

przy przewozie 200 km. 725 gr., n a 300 kin.

65gr.,

na 400 km. 60gr.,

ana500km.

5*6 gr. za tonę i kilometr. Natomiast koszta

przewozu na projektowanych drogach wodnych

obliczone według formułki prof. Symfera, będą

wynosićdla wszystkich odległości, wraz z opła

tą kanałową, przeznaczoną na oprocentowanie

kosztów budowy, 1*40gr*., a bez opłaty kana

łowej, to znaczy własne koszta przewozu na

drogach wodnych, 080gr. za tonę i kilomelr

Widzimy zatem, ie taryfy na projektowa,

nych drogach wodnych, przy średniej cdle.

5vCSW

«w

^*^T*1*

w*1*2*2** ^****«kim%UwJfXuStaa*

WWaruawl*lUklutipoUka!mm UL* Mm* MannlkowiktlMiL-1 *, MateiIMltABmmI

tjw,k*IW; L InehwalU, liirtit;Nmk 1»0, i . BaakwaltLtTUtyŁI. Pltbuii)L M iim hitikflit

Iruikopoltkau«Gtn»pa. fpakawiUaFntdaiaiN«iłl,Baw,,BaaaUnkt1tjLl*tli,K ym u Stj

LraUbM świ*tojor.k.M.lu AfllM uN,MiłłjnuadawaMar«a-’eriMaryiU » a lu

Ą. riMhairMw»»*łkawaka HI,Ł;Lftwi Marnałkawakeni; w rmta,malmU Ifka if.maya n k lu t .r u i

Bycanksi, Wialka*. MWlf» NUaav. ttwana l%w Wtlrla B, Jata«, fci.»iecke M».Śawki.ar*Lw.fcŁ

B?ulkaii] W*Lwwte M M nW Mu* iaitiuuk** M.Bu.hJk U.MttekTwm*

f.Mo..a, H CakaaNuaHi. *r-l U?«** *lakalak B.a4^liVfc.^V»5a5Si

pBalaal,Oa»t AmtęljaCU», *Ifara«WalUaUaIi, *lat»»* Vraa»7 «»»lKaiV,w Barilala ,JUm K n aM ukll

****

Baklamacra ftl«Ml*m«Uwaa* ab r»il«ia}« *ptaaia H utitA

UM* Rl»epui«iy*k ab piyjnwjiAyRyk»ytU* tb y ’^

Ba teai tą canta»« aArcaa tfapcaaa alg 0-20gr. .

MPftS RńAgZiftl I Atmlolrtraeyl ni» iw» Tomtfia» B m n k » t t t Bf* 8tb

V. kongres ISi-ej Międzynarodówki.

Nikt żywiej od nas nie odczuwa paradoksal

nego absurdu »politycznych" stosunków z So

wietami, 0 nawiązanie których cała niemal

Europa w obecnej chwili się stara. Nio ma

prawie tygodnia, aby »polityka zagraniczna",

zogniskowanej w Moskwie Międzynarodówki

nie odbiła się na naszym terenie bądź w po

staci ostrej prowokacji, bądź zorganizowanych

przez bolszewickich agentów spisków, bądź

wreszcie w postaci zbrodniczych zamachów,

jakie miały miejsce w cytadeli warszawskiej,

a przed paru dniami zagrażały nieobliczalne*

mi wprost następstwami ’dla całych dzielnic

Lwowa. Nie stanowi to zresztą tajemnicy.

Wszechświatowa akcja bolszewicka, rozwija

jąc się w miejscach swojej pracy konspiracyj

nie, nie jest przeto »tajna", bo rząd sowiecki

chociaż zawsze jest gotów podpisać umowy,

gwarantujące rzekomo adherentom »uitinwa

zję" w ich sprawy wewnętrzne, kierowanej

z Moskwy roboty komunistycznej — z drugiej

strony na swoich zebraniach, w swoich enun

cyacjach partyjnych i na łamach swo-jej pra

sy urzędowej bynajmniej nie tai, ża jego ce

lem są nietylko rządy opanowanej już ’Rosji,

lecz i — rewolucja wszechświatowa.

Z tego względu ciekawe ipouczające są roz

prawy publiczne, jakie w oslalnich cz.asach

miały miejsce w Moskwie.

Na rozpoczętym w Kremla 17 czerwca b. r.

V-m kongresie IR Międzynarodówki rozległy

się dwa głosy, charakteryzujące dwa skrzydła

nastrojów,

centraiizującego

się w Kremlu

współczesnego komunizmu. Zinowiew repre

zentował twardy, nie znający kompromisów,

golowy iść wbrew wszystkiemu »do końca",

kierunek a mowa jego, wypowiedziana 19-go

czerwca miała na celu nie tyle może ścisłe

okrtślenie stanu rzeczy w międzynarodowej

organizacji komunistycznej i istotnego położe

nia w t. zw . świec,ie »burżuazyjnym", lecz —

i lo przedewszystkiem — posiadała cecby sze

roko obmyślanej mowy agitacyjnej, skierowa

nej przeciwko frondującej opozycji i mającej

na celu »podtrzymanie ducha" wśród wyznaw*

1ów i pracowników czystego leninizmu. Pan

Zinowiew z patosem sztncznego optymizmu

»twierdził walenie się starego świata przy

aktywnym udziale międzynarodowego komu

nizmu, wskazując, że rozbito szereg monarchi]

że utrzym ano w ręku szóstą część(Rosja)świa

ta, że wzniecono ruch w Azji i osłabiono ka

pitalizm

europejski. Jednocześnie, zdanien

mówcy, komunizm we wszystkich państwacl

wzrasta, coraz częściej wybuchają strajki ro

bi;lliieze, a członkowie stronnictw robotniczycf

i drobnomieszczaństwa *coraz częściej zalud

niają fotele" ministerjalne. Już na IV-m kon

gresie — przypomniał Zinowiew — przepo

wiedzieliśmy epokę rządów demokretyczno

pacyfislyczuych i dodsł, ie po Anglji, Francji

Danji i Japonji, gdzie już powshily rządy bąd;

robotnicze, bądź radykalne przyjdzie kolej nt

Czecby i Polskę. Wszystko to jednak należj

do paljatywów, zcuwających się po równi po

chyłej ku rewolucji. Iluzje pacyfistyczne runą

sprawozdanie rzeczoznawców nie odpowie swe

mu celowi i zawiedzie; chaos gcspodarcz]

w Europie trwać będzie w dalszym ciągu

Przeżywamy więc okres przechodni, a »zsga

dnienie władzy" weszło, zdaniom mówcy, w no

wą fazę, okazało się bowiem, że burżuazji

już sama rządz’e nie może, więc się łącz?

7. klasą robotniczą i zżywiołami radykaluem

Tryumfujący ton pana Zinowjewa obniżał ty!

ko fakt, którego ukryć nie potrafił: -

brał

zasadniczego programu

międzynarodowego

Natomiast doskonałość techniki międzynaro

dowej akcji anarchicznej i wzmożonego je

tempa, zas?ianego dynamo bolszewicką maszy

ną, rezydującą w moskiewskim Kremlu, zostt

la w tem przemówieniu zupełnie dostateczni

uwypuklona.

Jaką rolę odegrała na kongresie »opozycja

przesądzać trudno, bo podawane przez pras

bolszewicką co do tego wiadomości są więce

luż szczupłe. Tylko głos Kar-ola Radka plącz

się na szpaltach moskiewskiej Prawdy w fo

mie naturalnie bardzo obciętej i ciekawy je

pod tym względem, że, zająwszy stanowisk

od oficjalnego optymizmu Z nowjewa odmier

no, reprezentował na kongresie

wzgłędr

trzeźwość.

Radekwspomniało,iluzjach"iprzestrzegałt

warzyszy, aby nie dali się im uuiosć. » " Nier

czecli — mówił — przeżyli.śmy wielką pora

kę. Towarzysze z tem się zgadzają, twierdzi

że zostaliśmy odrzuceni w I_vł i żo wiara pr

lotarjatu wo własne siły upadła. Jednocztśn

jednak oświadczają, ża nic się nie /mieni

i że już jutro będą znowu gotowi do walki,j1

To — iluzja".

Na zarzut, uczyniony publicz*^

nie, że poszedł na prawo, Radek odparł: — ]j

nie prawda! Samo życie poszło na prawo.%

»We Francji nasi zwolennicy stanowią zale- 1

dwie dziesiątą część proletarjatn. Tw?iedzie, ż e ’*

stoimy tam przed owładnięciem większością,’!

byłoby również iluzją".

»W Niemczech —

twierdził dalej -

nietylko doznaliśmy silnego ,i

uderzenia, leez musimy zważyć, że odbywa 1

się tu pewnego rodzaju stabilizacja ekono- *

miczna, chociaż chwilowa, lecz faktyczna. J

A tam, gdzie się zmniejsza bezrobocie, po- T

mniejsza się również i siła naszego głosu".

Z łamów sprawozdawczych Prawdy trudno!

dociec, ilu na kongresie p. Radek liczył zwo

’

lenników. Mowa jego wśród zwolenników ,czy-j}

stego Jeninizmu" wz,budziła ostro protesty, a |

pisma bolszewickie zostały upstrzone artyku-)

łatni pod tytułem: »Radekizm jako pochylenie «

się na prawo".

Nastrój i tendencję praw?o- 1

wiernego, kierowanego przez bolszewicki rząd i

»iiłternacjoca]u",

wyraziły się najdobitniej ,

w przemówieniu rozgłośnej komunistki nie- g

tnieckiej Ruty Fischer, która z aplombem i 6

zupełną szczerością, podtrzymując Zinowjewa,!3

oświadczyła, że: »Nasza partja stoi przed wal-^fi

ką ostateczną. Plan ekspertów wywoła szereg v

nowych kryzysów. Liczymy się zewentualno» j

ścią masowego bezrobocia ?wśród (niemieckich) 1

kolejarzy. Nasza zwrotnica skierowana jest 1

w stronę walki. Piąty kongres nio powinien !

przeceniać Ilerriota i Macdonaldą i powinien ,

wytknąć perspektywę rewolucyjną. Nawołuje* *

w y do. kampanji przeciw planctvi ekspertów

0 międzynarodowym masztabie. My na tej 1

walce opieramy powabne nadzieje".

Przez okno piątego kongresu, które zresztą ’c

bolszewicy szeroko otwierają, widzimy więc ^

stałe i sprecyzowane dążenia do walki, obej-h

mującej nietylko Europę. Przy dycamo-bol- j

szewickim motorze stają nie pesymiści, lecz%

ultrasy typu Zimnowjewa, dla których stabili-* j

zacja własnej ich władzy opiera się na niepo* j

koju społecznym poza graniccmi ich panowa-j

nia faktycznego. I dlatego dyplomacja niebol-%

szewicka ani na chwilę zapominać nie po-r

winna, żo moment w którym rząd sowietów]1

zgodziłby się uczciwie i sumiennie spełniać?,

swoje zobowiązania

zagraniczne

zwłaszcza

w zakresie niemieezf.nia s?ę do spraw cu-)

dzych, byłby godziną tego rządu ostatnią.,

1 Wypływają stąd wnioski dla akcji pp. Her-p

1 riota i Macdonalda, zdążających do stworze-?

nia formuły realnego porozumienia się z rzą

dem sowietów wcale nie zachęcające. Kwa

dratura koła

E.P.

Niemcy w Czechach. !

Jednocześnie korespondenci dwóch Kurj*.rów\

(Warszawskiego i Poznańskiego) sygnalizują

żywsze poruszenia się sprawy niemieckiej na !

7 gruncie czeskim, tj. fakt, należący do najbar*

* dziej zasadniczych konieczności państwow?ych

; naszego sąsiada. Statystyka urzędowa stosu*|

nek narodowy zamieszkujących państwo cze

, skie narodów, określa w sposób następujący:"

Czechosłowaków 655 proc,, Niemców 23 3 proc.,,

* Węgrów 56 proc., Rusinów 34 proc., Żydowi

”14

proc., Polaków 06 proc.,

innych narodo-]

wcści 03 proc. Ogółem na 13604670 miesz-,

a ksńców przy ogólnej cyfrze 8,759 186 Czechów ]

j i Słowaków Niemcy liczą 3,122.390 głów i nie

mieszkają tam w rozproszeniu, lecz zwlasz-,

* cza ua północo-wschodzie opasują państwo,

* zwartym pierścieniem. W Czechach stanowiąi

c oni 33 proc. lodności, na Morawach 201, na .

i. Śląsku zaś dochodzą do 41 proc,, stanowiąc

w wielu miejscowościach żywioł liczebnie do-,

minujący, bo dochodzą do 90 proc. w 61 po-’

^ wiatach czeskich, w 5 morawskich i w bar-|

* dzo licznych gminach, rozrzuconych po całym;

t- kraju. Dodać przytem należy — pisze kores-*

e pondent Kur, Pozn:,

żo mniejszość niemie-*

cka w istocie silniejsza jest politycznie, niż tot

u jej stosunek procentowy wskazuje, a co uze- .

wnętrznia się w Sejmie, gdzie stronnictwa nie-i

ę mieckie wraz z dwomadrobnenii stronnictwa

!, mi węgiersko-memieckiemi (10 posłów) rcz

e porządzają 80 mandatami i stanowią około 30

proc. głosów Izby. Siła mniejszości niemieckiej

r* jeszcze bardziej jest doniosła w dziedzinie

9t przemysłowo handlowej, gdzie stan posiadania

jeszcze daltj wybiega poza stosunek procen

i- towy ludności.

,ą

Niebacząc na to Czechy prowadzą politykę

państwa nienarodowościowego, lecz narodo

wego, opierając się na większości narodowej,

o- stoeowancj przez wszystkie stronnictwa eze

n- skie cd skrajnej prawic,y do skrajnej lewic.y

ż- (bez należących do opozycji reparatystów sło

c wackich ks. l! inki) i liczącą w sejmie 594

’ proc. ogóimj liczby mandatów.

Cementem sp-jająęyin ze sr.bą to slronni

ie etwa 0 tak różnorodnych poglądach w zaklę

ło sio polityki socjalnej, gospodarczej j i. b . jest

-fi* l»Vt«l 1 L

%mm

samoobrona przed mniejszościami i komuni

stami (24 mandaty, czy!i 84 proc,). j,Opozycja

)owieuk stronnictw mniejszości i komunistów

:ie jest to opozycja przeciw rządowi aktual

nemu, lecz opozycja zasadnicza przeciw pań

stwu i jeśli dotąd w republice nie doszło do

poważniejszych wewnętrznych powikłań pcli

:ycznych, to przyczyn tego należy dopatryw”ać

się przedewszystkiem we właściwościach poli

yki gospodarczej. Sytuacja parlam entarna jest

:rzeto dla stronictw rządowych bardzo tru

łaa, a ich polityka połega na ciągłych kom

łromisach i ustępsłwacu wzajemnych. Polity*

ca kompromisów staje się tu jednak z dniem

cażdym trudniejsza, gdyż zbliżające się w ro

iu przyszłym wybory do nowego sejmu, od

rywają myśl posłów

od zagadnień ogólno*

jaństwowych, a kierują"ku doktrynom, z któ*

- ych ucieleśniania przyjdzie niedługo zdawać

:prawę wobec wyborców.

Myśl polityków czeskich w obecnej chwili

v poszukiwaniu widoków rozszerzenia plat

!ormy rządowej zwraca się coraz częściej ku

liektórym żywiołom niemieckim, któreby ewen

ualnie dało się zaciągnąć w szeregi państwowe.

Według korespondenta Kurjera Wąrseaw

tkiego w sprawie tej dałyby się zauważyć dwa

)rądy: prawica, złożona w danym wypadku

: narodowej demokracji i stronnictwa s?to

ickiego odrzuca a priori wszelkie próby po

vcłania Niemców do udziału w rządzeniu pań

stwem. Lewica, obejmująca wszystkie partje

loejalistyczne, oraz do pewnego stopnia agra

juszów, nie widzi zasadniczych przeszkód w

!pełnieniu tego rodzaju postulatów niemieckich.

Stanowisko prawicy jest jasne. Czeoho-3ło

cacja z trzech stron otoczona jest przez wro

(i dU państwa żywioł niemiecki. Niemcy, obok

Węgier, Bą, i przez długi czas jeszcze będą,

jajwiększymi wrogami nowego państwa. Je

!yną obroną małego organizmu państwowego,

akim jest Czechosłowacja, przed tym zalewem

:aborczego germanizmu, iest oparcie się o sii

lego sprzymierzeńca -

Francję. Rzecz jasna,

:e stosunek czesko francuski może być szcze*

ym i faktycznie przyjaznym tylko wówczas,

eżeli wszystkie czynniki docydujące, cała

yiększość rządowa i cały wyłoniony z niej rząd,

lą przekonani o konieczności takiego ugrnpo

vania sił. Wejście Niemców do rządu wpro

wadziłoby odchylenie od tej zasadniczej linji

łolifyki zagranicznej C,Tcabosłowacji. W tem

est największe niebezpieczeństwo dopuszcze

lia Niemców do głosu.

Pozatem Niemcy do

ychczas nie mają oawagi lojalnie uznać faktu

stniema państwa czeskosłowackiego w jego

łzisiojszycb granicach. Prawica sądzi, że by

oby błędem przypuszczać, iż kiedykolwiek

Niemcy czescy by się mogli pogodzić z dzi

siejszym stanem rzeczy. Niemniejszą rolę od

?rywa obawa o charakter narodowy państwa.

Czechosłowacja powstała z wojny dzięki wspól

nemu wysiłkowi Czechów i Słowaków wbrew

woii Niemców. Naród, który po parowiekowej

niewoli wyzwolił się z obcego jarzma i utwo

rzył własny organizm państwowy, chce być

panem na swej ziemi. To też nie może się

pogodzić z myślą, aby o losach jego decydo

wać miał żywitł obcy, a nawet wrogi, Czecho

słowacja musibyć państwem narodowem, nie

może być jakąś »środkowo-europejską Szwaj

carią".

Co się tyczy stronnictwa katolickiego, to

pisma socjalistyczne twierdzą, że zwalcza ono

myśl współpracy czfsko-niemieckiej jedynie

dlatego, że boi się, iż rozszerzenie podstawy

większości dla rządu może wyeliminować zu

pełnie katolików z wpływu na bieg spraw

politycznych. Sami zaś katolicy przez organ

swój »Lidove Listy" dają do poznania, że nie

mogą »pogodzić się" z Niemcami jedynie dla

tego, że droga do tego porozumienia prowa

dzi przez państwo%zesko-słowacko-niemieckie

Stronnictwa socjalistyczne nie są obce myśli

dopuszczenia niemców do udziału w rządzie.

Decydują tu kwestje czysto programowe. Nie

można nie dopuszczać bowiem do wykonywa

nia praw obywatelskich częściludności, jedynie

dlatego, żs należy do innej narodowości. Oczy

wiście takie postawienie kwestji jest ułatwione

przez to, iż zagadnienie to jest czysto akade

mickie. Przy ptaktycznem rozwiązywaniu go

wyłoniłoby sięniewątpliwie szeregkomplikacji

Już przecież teraz stawiane są warunki, prze

dewszystkiem uznanie bezwzględne pańetw?e

i zrezygnowanie ze zbyt wygórowanych żądań

narodowych*.

Jak się ułożą wewnętrzne stosunki czesko

niemieckie przesądzać nie będziemy. Nie może

jednak ulegać kwestji, że niezależnie od spo

sobu ich rozwiązania obciążają one niemal

decydująco czeską politykę zewnętrzną, która

per fas et nefas musi szukać luftów oddecho

wych na terenach wschodniego naszego są

siada. Rusofilizm cze3ki ma podłoże ogromnie

realne, tłumacząc się nietylko tym pierścieniem

niemiecko*węgięrskim, który m u nstawicznie

zagraża,leczikuiluralno-hcztbnąpotęgą »niem

ca wewnętrznego", który dzisiaj przezornie

milczy, lecz już jutro w odpowiednim ino

mcncie przemówi. To musimy rozumieć, ale

taż z tem powinniśmy się i liczyć. Niema ti

miejsca dla przesadnych z naszej strony po

tępień, natomiast musimy znaleść czas imiejsce

dla czujnej slróżliwości.

Wa!ki z komunistami.

Berlin 10 lipca.

(AW.) W Lipsku przyszło do krwawycl

walk między komunistami a jedną z easkicl

organir,acyj nacjonalistycznych, |irayi:wm ra

niano wiele oećb. Policja dokonała lic.zuycl

śaefa4- mbc.malopolsk

1 of 4 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Download file

Download file

Deleting a comment

Advanced search

Suggest correction