Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 616 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

Nr. 70

Naletytoftt pocztowa opłacona ryczałtem.

,^!XA8" wychodzi codziennie c godzinie 11 - tej w nocy.

NUMER POJEDYNCZY: 20 GROSZY.

PRENUMERATA MIESIĘCZNIE WYNOSI:

W Krakowie bez odnoszenia do d o m u ..............................................zł. 4.80

W Krako wie z od noszeniem do d o m u ....................................................zł. 5.40

Na p ro win cje z p rz e syłką p o c z t o w ą ....................................................zł. 5,40

Z a g r a n i c ą z p r z e s y łk ą p o c z t o w ą ............................................................... zł. 8 ._

Za każdą zmianę adresu dolicza się zł. 0.50.

Heklamacje

niezapieczętowane nie podlegają opłacie pocztowej.

Listów nieopłaconych nie przyjmuje się.

Prenumeratę przyjmują: Administracja ,,Czasu", wszystkie urzędy

pocztowe, wszystkie miejscowe i zamiejscowe Biura dzienników.

Kraków Sobota 24 Marca 1928.

CZAS

KONTO P. K. O. KRAKÓW NR. 400.404.

Adres Redakcji i Administracji: Kraków, ul. św. Tomasza 32. Tel. Nr. 50.

Godziny biurow e: od 9-te] do 13-te] i od 15-te] do 18-te].

Rocznik LXXX.

CENY OOLOSZEft:

Jednorazowo *a jeden wiersz milimetrowy:

O gło szen ia z w y k ł e ................................................................................ .

j *ł. 0.15

Układ tabelaryczny, cyfrowy, kombinowany . . 1

1.,

zł. OJ22

Ogłoszenia w ,,N ad e sła ny ch " .............................. s

».

,,1

zł. 0.35

Nekrologi

zł. p.30

Komunikaty po kronice . . . ,

, ^ ..................... m

111.t!.0.45

Ogłoszenia na pierwszej stronie

»,,,st.0.60

Ogłoszenia zamiejscowe 25 proc. drożej.

Administracja nie bierze odpowiedzialności

za terminowe umieszczenie ogłoszeń.

Ceny ogłoszeń obowiązują do dnia zmiany w nagłówku.

Rękopisów nie zwraca się.

Ogłoszenia przyjmują: Administrarcja ,,Czasu" i wszystkie miejscowe i za

miejscowe Biura dzienników i ogło szeń .

Dnia 23 marca o godzinie 22-giej nastąpi przełączenie centrali

automatów telefonicznych na nowe aparaty i now ą centralę. Abo

nenci zechcą we w ła sny m interesie o godzinie 22-giej otworzyć przy

plombie hartoniK zawieszony na drutach łączących stary aparat z no

wym, oraz w myśl zawartych tam wsKazówek przeciąć 3 druty po

zostawiając jeden drut wolno, shręcić dwa gołe druty w sposób uwi

doczniony na rysunku w ew nątrz kartonika. Kartę po przecięciu pozo

stawić na drutach. Rozciąć następnie plombę na w idełk ach aparatu.

Kto przełączenia nie w ykona będzie odcięty od centrali może

nawet na kilka dni.

o470221

W przededniu zebrania sejmu rysują się

dość jeszcze niejasno zarysy opozycji. Pier

wszym problematem, którym się opozycja

zajmuje, jest wybór przyszłego marszałka

sejmu, na którą to godność ,,jedynka" upa

trzyła obecnego wicepremjera p. prof. K.

Bartla.

Wnosząc z głosów prasy można

przypuszczać, że przy sposobności tego wy

boru opozycja zaznaczy swe stanowisko i

tak czytamy w organie chadec.ji warszaw

skiej ,,Rzeczpospolitej", wiadomość,żeprze

ciwko kandydaturze p. Bartla wysunięte

będzie nazwisko posła Daszyńskiego. Naj

w"ięcej szans, czytamy tam, ma kandydatu

ra socjalistyczna, a że prawdopodobnie bę

dzie wysunięta solidarnie przez całą lewicę

uzyska ona również poparcie mniejszości

narodowych oraz głosy Z. L. N,, ,,Piasta",

Ch.D.iN.P.R.Natomiast zinnej strony

ukazały się zapewnienia, że posłowie Z. L .

N. oddadzą przy wyborze marszałka sejmu

białe kartki.

,,Gazeta Warszawska" oma

wiając powyżej podaną notatkę ,,Rzeczypo

spolitej" wręcz zapytuje, skąd pochodzą te

informacje. Jeżeli chodzi o obóz socjalisty

czny, to centralny organ tego stronnictwa

warszawski ,.Robotnik" prowadzi politykę

zdecydowanie

opozycyjną, co odpowiada

nastrojom i sympatjom naczelnego redak

tora tego dziennika posła Niedziałkow’skie

go. Zdaje sięjednak,że nawet wśród socja

listów niem a pod tym względem zupełnej

zgodności opinji, gdyż i tam także ścierają

się zdania co do taktyki, jaką należy w’y

brać w’stosunku do rządu. W każdym razie

wybór marszałka sejmu będzie pierwszą

próbą siły i zw-artości opozycji imożna już

dziś przewidywać, że próba ta wypadnie

ujemnie nietylko dlatego, że grupy opozy

cyjne nie mają żadnego w-spólnego progra

mu, aleponieważ brakujeim nawet jakie

goś hasła, któreby je łączyło.

Przebieg wyborów’ okazał, aż nadto do

bitnie, że ogromna większość opinji kraju

i to we wszystkich warstwach społecznych,

oświadczyła się za marszałkiem Piłsud

skim, bo nawet kandydaci opozycji, liczący

się z nastrojem mas ludowych, byli zmu

szeni w sw-ych mowach kandydackich mó

w-ić pochwalnie o marszałku Piłsudskim,

a niekiedy naw et podszyw-ać się pod jego

flagi. Opozycja zresztą nie jest zdolną do

żadnej pozytywnej akcji, jeżeli się zważy,

że przynajmniej

narazie obejmuje takie

rozbieżnościpolityczne i społeczne, jak Wy

zwolenie iZ.L. N. Narazie zatem grupy

opozycyjne łączą się w- imię rzekomo za

grożonego parlamentaryzmu.

Jest to jed

nak najniepopulamiejsze hasło, jakie moż

na było wydobyć ze składu starych rupieci

politycznych. Nikogo tem hasłem za sobą

nie pociągnie, tembardziej po ośw-iadczeniu

Marszałka,

że podejmuje

ostatnią próbę

współpracy z sejmem.

Ale stronnictw om

radykalnym zawsze jest w-ygodniej w- roli

opozycji, gdzie mogą działać swobodnie

niekrępując się względami na interes pań

stw-a. Natomiast dla grup umiarkowanych

próba opozycji a outrance i to skierow-anej

w-ręcz przeciwko osobie Marszałka, byłaby

zabójcza. Nie sądzimy też, aby na tą drogę

w-eszła, a już byłoby wielką nielogicznością,

gdyby pod płaszczykiem obrony praw par

lamentu opozycja prace sejmu zahamowa

ła przez taktykę obstrukcyjną.

Dlatego obecnych pogróżek i zapowiedzi

nie należy brać zbyt tragicznie, robią one

raczej wrażenie dekoracyj,które w momen

cie decydującym będzie można zastąpić in

uejni, lepiej dostosowanemi do potrzeb

chwili. To też zapow-iedziane przez posłów

narodowo -demokratycznych oddanie bia

łych kartek, jest może najracjonalnieiszem

sposobem ujawnienia opozycyjnego stano

w-iska. Tak się przedstawia obraz planów

opozycji w ostatnim momencieprzed dniem

zwołania sejmu. W chwilidecydującej,kie

dy słowo w czyn trzeba będzie zamienić,

opozycja dobrze zastanowi się nad tem, czy

może ryzykow-ać całą sw-oją przyszłość dla

dogodzenia animozjom i uprzedzeniom nie

słusznym i w dodatku bezsilnym.

Zwołanie sejmu i senatu.

Warszawa 23 marca.

(PAT) Dnia 22 b. :n. Prezydent Rzplitej pod

pisał następujące dw-a zarządzenia: ,,Na pod

staw-ie art. 25 konsty’tucji zwołuję sejm na

pierwsze posiedzenie do Warszawy na dzień

27 marca 1928 r. Otwarcie nastąpi -w sali Sej

mu w dniu 27 marca 1928 r. o godz. 15.30.

Warszaw-a dn. 22 «marca 1928 r.

Prezyd e nt «Rzplitej Ignacy Mościcki,

Prezes Rady ministrów Józef Piłsudski".

,,Na podstaw-ie art. 37 i w związku z art. 30

i 38 konstytucji zwołuję Senat na pierw-sze po

siedzenie do Warszawy na dzień 27 marca 1928

roku. Otw-arcie nastąpi w sa;li Senatu w dn. 27

marca 1928 r. o godz. 6.30. Warszawa dnia

22 marca 1928 r.

Prezydent Rzplitej Ignacy Mościcki,

Prezes Rady ministrów Józef Piłsudski".

Warszawa 23 marca.

(Tel. wł.) Otwarcia sejmu i senatu dokona

!Tezydout Rzplitej odczy-taniem dekretu. We

dług pogłosek p. Prezydent przybędzie do sej

mu ,w towarzystwie marszałka Piłsudskiego

wraz z cały-m gabinetem in corpore. Na posie

dzeniu obecny będzie korpus dyplomatyczny

w strojach galowych. Po odczytaniu dekretu

Prezydent w-ezwie najstarszego posła prawdo

podobnie posła Bojkę do objęcia przewodni

ctwa, który równocześnie złoży na ręce p. Pre

zydenta ślubowanie. W senacie obejmie prze

wodnictwo prawdopodobnie senator Limanów

ski (PPS.) Na pierwsze posiedzenie m ają być

uniesione z ramienia rządu ustawa o prowi

zorjum budżetowem na pierw-szy kw-artał oraz

projekt preliminarza budżetowego.

Wybór

marszałka ,odbędzie się dnia następnego, po

czem sejm przystąpi do rozpatrzenia prowi

zorjum. Po załatwieniu tegoż sejm

zostanie

o-droczony do czasu poświątecznego.

Zmiany w rządzie

Warszawa 23 marca.

(Tcl. wł.) Do szeregu pogłosek o zmianach

w łonie rządu przybywa jeszczejedna. Mianow-i

cie mów-ią, że minister pracy prof. Jurkiewicz

ustąpi, na jego miejsce zaś przyjdzie dotychcza

sow-y adjutant marsz. Piłsudskiego pułk. Pry

stor, który w swoim czasie był już wicemini

strem pracy.

Konferencje wicepremjera Bartla.

Warszawa 23 marca.

(Tel. wł.) Wicepremjer Bartel przyjęty został

wczoraj na zamku na dłuższej konferencji przez

p. Prezydenta. Marsz. Piłsudski przybył w po

iudnie do prezydjum Rady min., gdzie praco

wal jak zwykle w ostatnich czasach przez parę

godzin i odbył konferencję z wicepremjerem

Bartlem .

Kardynał Marm?ggi u Marszałka.

Warszawa 23 marca.

(Tel. wł.) J. E. nuncjusz apostolski kard. Fr

Marmaggi został w dniu 18 b. m . przyjęty

przez marszałka Piłsudskiego w pałacu belwe

derskim .

rze oraz tureckie w Warszaw-ie podniesione zo

staną do godności ambasad.

PowrótHiszpanji dc LigiNarodów

Paryż 23 «marca.

(PAT) ,,N. Y. Herald" donosi z Madrytu, że

gabinet Hiszpanji oświadczył się za ponownem

przys-tąpieniem Hiszpanji do Ligi Narodów.

—

W kołach poinformowanych przypuszczają, że

na sesji Ligi Narodów we wrześniu otrzyma

Hiszpanja półstałe miejsce na trzy lata z «pra

wem po-nownego «wyboru.

1konferencji rozbrojftnioe;ej

Genewa 23 marca.

(PAT) Na środowem popołudniowem posie

dzeniu komisji przygotowawczej «międzynaro

dowej ko:nferen.cji rozbrojeniowej, zabrało głos

szereg mówców, którzy wypowiadali się prze

ciw-ko sowieckiemu wnioskowi o przeprowa

dzenie całkowitego rozbrojenia na lądzie, mo

rzu i powietrzu. Delegat belgijski domagał się

odrzucenia projektu sowieckiego, motywując

sw-e żądania tem, że projekty te stanowią pew

nego rodzaj-u sa -botowanie prac Ligi Narodów

zmierza.jącej do stopniowego ograniczenia zbro

jeń. Delegat jugosło!wiański stwierdził, że pro

jekty Litwinowa nie mogą przyczynić się do

przyspieszenia pomyślnego rozwiązania sprawy

rozbrojenia i «zabe-zpieczenia pokoju.

Mówca

wzywa rów-nocześnie delegację sowiecką «do

współdziałania w przyszłości z komisją na

podstawie zasad, które dotychczas były wy

tycznemu pracami Ligi Narodów. Delegat grec

ki proponuje, by rosyjski projekt konwencji

został przesłany wszystkim rządom dla wyra

żenia opinji a następnie, aby był przedyskuto

w-a-ny na następnej sesji komisji przy okazji

drugiego czytania opracow-anego «w ubiegłym

roku -projektu o stopniowem ograniczeniu zbro

jeń. Delegat w-łoski oświadczył, że Włochy ra

tyfikowały protokół o zakazie gazów trujących

podczas wojny.

Genewa 23 marca.

(PAT) Na posiedzeniu komisji przygotowaw

czej konferencji rozbrojeniow-ej w toku dy

skusji nad projektem sow-ieckim zabrał rów

nież glos delegat polski «mi-n.ister Sokal. Mini

ster stw-ierdził n-a wstępie, że wobec szeroko

rozwiniętych w popi^:edniem przemówieniu ar

gumemtów politycznych, rzeczow-ych i proce

duralnych, nie pragnie w-daw-ać się w- szczegó

łową analizę projektu sowieckiego, uw-aża jed

nak za sw-ój o-bowiązek, jako przedstawiciel

państwa utrzymującego z Rosją, dobre, normal

ne, sąsiedzkie stosunki poczynić kilka uwag

natury ogólnej. Minister Sokal zaznaczył, że te

za sowiecka o n-atychmiastowem, całkowitem

rozbrojeńiu jest sprzeczna -z przyjętemi przez

Ligę «zasadami, nierozerwa-l!nej współzależności

arbitrażu, bezpieczeństwa i rozbrojeń i przed

stawił nierealność natychmiastowego -zastoso

wania propozycji sowiec-kiej. Delegat polski

stw-ierdził, że delegacja polska nie będzie sprze

ciw-iała się dalszemu, głębszem-u przestudio

waniu prze-z Li-gę-projektu sowieckiego, uwzglę

dniając w -dalszych pracach Ligi nad zagadnie

niem rozbrojenia wszystkie punkty, które mo

głyby «w tym «projekcie okazać się praktyczne

mi i możliwemu do urzeczywistnienia. Minister

Sokal uwypuklił rolę Li-gi, jako gwarancję po

koju pow-szechnego i «zwrócił uw-agę na szko

dliwość «karmienia opinji publicznej demago

giczne-mi artykułami, niemożliwemi do zreali

zow-ania, któ-re mogą tylko narazić na szwank

autorytet Ligi iprzeszkodzić w realizacji prak

tycznych jej poczynań w-dziele organizacji bez

pieczeństwa oraz ograniczenia «z-brojeń.

Genewa 23 «marca.

(PAT) Narady prowadzone w «komisji przy

gotowawczej konferencji rozbrojeniow-ej «będą

zakończone prawdopodobnie w sobotę. W -czoraj

popołudniu Litw-i-now wygłosił obszerne prze

mów-ienie, w którem odpowiedział n a «zarzu

ty «wysunięte w toku dyskusji przez pracowni

ków’ propozycyj rosyjskich.

Polska ambasada * Turcji

Warszawa 23 marca.

(Tel. wł.) W kołach politycznych utrzymuje

się wiadomość, że poselstw-o polskie w Ango

0 Locarno naddunajskie.

Wiedeń 18 marca.

(Od korespondenta ,,Czasu").

Kulisy rokow ań genewskich.

—

Projekt paktu nad

dunajskiego.

—

Stanowisko Francji.

—

Obawy

czeskie.

Poza ku-lisami spraw oficjalnie traktowa

nych w Genewie w czasie ostatniej sesji miało

miejsce kilka «posunięć wcale nie «drugorzędnej

doniosłości, do nich należała i próba rozwinię

cia programu Locam-a naddunajskiego, próba

która — jeśli oznaki nie mylą -

zakończyła

się niepo%wodzeniem. Sprawę o St. G otthard

podobnie jak: zatarg w-łosko - austrjacki tra

ktow-ał, jak A%-iadomo, istotny ich inicjator -dr,

Benesz, j-ako przygotowanie gruntu do właści

wej akcji t. j. do petryfikacji obecnego stanu

rzeczy nad Dunajem i to pod wyłączną hege

momją Pragi. Pozyskano już dla tej myśli Wie

deń, szło tylko o takie przyciśnięcie Buda

pesztu, aby musiał kapitulować, choćby wśród

najzaszczytniejszych nawet form. Cały alarm

o inw-estygację «miał przekonać opinję euro

pejską o tem, że nad Dunajem wisigroźba woj

ny, a zarazem wymusić na zastraszonych Wę

gracii zgodę na pak-t utorowany na paktach Lo

cameńskich, przyczem Czechy nie k-ryły się

że gotowe są zrobić pro forma pewne, «mini

malne zresztą, ustępstw-a terytorjalne.

W związku z temi właśnie planami staw-iają

powszech-nie «podróż do Genewy p, Berthelota

jedną z najwybitniej-szych dziś głów dy-plo

n:acji francuskiej, na której spoczyw-ają nie

od dzisiaj, nie bez racji, nadzieje małej koalicji

przedewszystkiem «Pragi. Nastrój, jaki za

stano «w-- Genewie okazał się jednak taki, że

nietylko Locarno naddunajsskie wypadło od

łożyć, ale i rezultat sporów małej koalicji z

Węgrami wypadł gorzej, aniżeli się tego spo

dziew-ali nawet pesymiści. Najlepszym dowo

dem -tego było wys-tąpienie p. Brianda w spra

wie optantów, dow-odzące, że uważa zwycięstw-o

umuńskiego punktu widzenia za wykluczone.

Nie brak «dziś oczywiście głosów w prasie

francuskiej atakujących p. Brianda za zbyt

słabą jakoby obronę małej koalicji. O wiele je

dnak od nich bardziej pouczającem jest sta

now-isko, jakie po Genewie zajął p. Sauerwein,

jak wiadomo ńie zawsze piszący z własnego

natchnienia, który niedawno głosił, iż cała

akcja o inwestygację idzie wedle myśli głoszo

nych w jego artykułach, a dziś jest już zdania,

że inw-estygacja ta«k-a nie miałaby żadnego

praktycznego znaczenia. Ostateczny cios «myśli

Locama nadduinajBkiego zadało podobno sta

nowisko W. Brytanji, która nie sądzi, by ,,re

bus sic st-antibus" można byio gwarantować

obecne granice Europy naddunajskiej. Wyni

ka z tego, że lord Rothermere nie całkiem jest

o-dosobnio-ny w swej akcji, choć «niewątpliwie

miaro-dajne czynniki angielskie nie iden-tyfi

kują się «z jego po-stulatami.

Dlaczegóż w- tych warunkach dyplomacja

czeska podejmuje «myśl paktu? Otóż jak twier

dzą ludzie dobrze poinformow’ani o nastrojach

w «Czechach te właśnie w-arunki skłaniają po

litykę czeską do now-ego utwierdzenia swego

stanu posiadania na forum międzynarodowem.

W Czechach zdają sobie doskonale sprawę ze

zmiany może «pow-olnej, ale stałej nastrojów

na Zacho-dzie n a rzecz Węgier,

—

sam obrót

spraw w Genewie to potwierdza i lękają się,

że wrazie jakiegoś fai-t accompli, naruszają

cego imte-rcsa Czech, nikt nie -weźmie ich n a

serjo w obronę. Optymiści uważają za taki mo

ment ewentual-ną restaurację Habsburgów na

Węgrzech, pesymiści zaś chwilę możliwego za

targu wiosko - jugosłowiańskiego, w którym

Węgry mogą zyskać «wolną rękę wobec Czech,

nie lękając się ataku z tyłu.Jest rzeczą chara

kterystyczną, iż w Czechach powszechnie się

wątpi tak w to, iż w-ów-czas na ratunek ruszy

Rumunją, jak i w to, by 13 miljonowe Czechy

mogł\- dać sobie radę z 7 miljonowemi Wę

grami.

Nie wchodząc w praw-dziwość tych nastro

ów- — strach maprzecież duże oczy — to trze

ba przyjąć, iż -dyplomacja czeska patrzy z co

raz to w-iększą -troską «na rozwój «stosun-ków po

litycznych w Europie środkowej i -szuk-a dróg

zabezpieczenia, jak dotąd bez rezultatu. Temi

niepowodzeniami tłumaczyć też należy coraz to

energiczniejsze ataki wychodzące nawet -z pra

sy stronnictw czeskiej «koalicji rządowej prze

ciw drowi Beneszowi. Zarzuca mu się, iż do

prowadził do tak niekorzystnych stosunków

pp. Chamiberl-ainem i Mussolini m, iż dyplo

macja dwu tych potężnych mocarstw krzyżuje

stale pociągnięcia polityczne czeskie. Jest tu

zapewne błąd formalny. Wątpić należy, czy

gra tu rolę osoba Dra Benesza. Rzecz trzebaby

ująć bodaj zasadniczo w tyim sensie, iż doko

nywa«*ię przeorjentowanie państw zachodnich

w- sprawach Europy naddunajskiej, jeśli nie

za-znacza się ono jeszcze wyraźniej na «zew

nątrz, to przyczyną tego jest stanowisko Fran

cji. Gdyby i tam nowa orjantacja wzięła gó

rę — a wszystko na świecie jest możliwe —

rzeczy mogłyby potoczyć się w szybszem tem

pie.

Br.

Maszyny do

Ignacy Gross i Ska

plsaa!a ,,UNDERWOOD« =sa

Kranów, Starowiślna 1. Tal. MBS

Lwów, ul. Kopernika B. Tal SBI

Jik zapobiec przesileniu

w przemyśle węglowym?

Na «podstawie obserwacji rozwoju przemysłu

węglow-ego -dojść imusimy do wniosku, iż prze

mysł tenże znajduje się «w przededniu dość po

ważnego kryzysu, który objawi się przede

wszystkiem w ograniczeniu produkcji, a co za

tem idzie pow-iększeniu przymu-sow -ych świę

tów-ek i liczby bezrobotnych. W okresie od

czerwca do marca zbyt -węgla wewnątrz kraju

stale maleje ze w-zględu «na zmia:nę warunków

atfhosferycznych, które wpływają na ograni

czenie konsumcji węgla używanego do celów«

opałowych. ITzypuszczalna redukcja wyniesie

ok. 200.000 t. miesięcznie. Także zapotrzebo

wanie węgla ze strony poszczególnych gałęzi

produkcji ulegnie redukcji, gdyż odpadną ilo

ści, używane dla celów ściśle opałowych za

rów-no samych zakładów, jakoteż załóg robot

niczych przez nie zatrudnionych a zaopatry

wanych w w-ęgiel w formie deputatów. Oży

w-iomy jednak ruch w -poszczególnych działach

produkcji w związku z ożyw-ieniem się ruchu

budowlanego, «może zastąpić ubytek węgla, zu

żyw-anego na cele opałowe przez te gałęzie pro

dukcji. Dodać nadto należy, że zarówno u hur

towników, jak i w- «poszczególnych warsztatach

pracy znajdują się poważne zapasy węgla, na

gromadzone w obawie przed

spodziewaną

zwyżką cen; to także wpłynie na pew-ne ogra

nic-zenie zbytu węgla «na rynku wewnętrznym

w najbliższych miesiącach. W ostateczności

przyjąć można, iż w okresie od m-arca do lipca

zbyt węgla na rynku krajowym zmniejszy się

o 200.000 t.

W miesiącach wiosennych poważnej także

ulega redukcji eksport -węgla na rynki pańs-tw

sukcesyjnych, a w szczególności do Austrji.

Opierając się na danych z poprzednich lat, re

dukcję tę ocenić «można na 80 - 100.000 t. mie

sięcznie; czyli łączna redukcja «zbytu wynosić

będzie w najbliższych, m iesiącach do 300.000 t.

miesięcznie, przez co zmniejszy się stan wydo

bycia kopalń, a «następstwem tego będzie za

równo zwiększenie liczby przymusowych dni

mlnych od pracy, jakoteż zwiększenie liczby

bezrobotnych. Zmniejszenie się wydajności «ko

palń o 300.000

-t. miesięcznie równa się re

dukcji załó-g o 8 - 9.000 osób.

Tych ujemnych następstw, będących zresztą

naturalnym objaw-em «w- miesiącach w-iosen

nych uniknąć możnaby przez zwiększenie eks

portu węgla na t. zw . Tynki egzotyczne, a w

pierwszej linji na rynki skandynawskie. Na

ynkach tych w-re dzisiaj «bardzo «zacięta walka

konkurencyjna węgla polskiego z angielskim,

który stara się wszelkien:i środkami wyrugo

wać nasz węgiel ze swych dawnych domen.

Ostrość -tej walki objawia się w systematycz

nej -zniżce cen węg’la. Obecna cena wynosi fob

n-asze porty niżej 11 sl: za najlepsze gatunki

sortymenty. W związku z systematyczną

obniżką cen, ujawnia się na tych rynkach du

ża wstrzemięźliwość czynienia większych za

kupów, gdyż importerzy liczą się z dalszą

obniżką w najbliższych «dniach względnie ty

godniach. Prze!mysłowcy angielscy mobili’zują

wszelkie środki do wyparcia węgla naszego

rynków europejskich. Ofiary wyciśnięte na

klasie robotniczej już i«m nie wystarczają, do

ma-gają się d-zisiaj łącznie naw et «ze «związkami

robotnicze:ni obniżki taryf kolejowych i opłat

portowych, a zarazem «organizują wspólne

biura sprzedaży i opo’datkowują się celem

stworzenia funduszu dla w-yrównania strat,

ponoszonych w konkurencji z węglem polskim.

Sytuację pogarsza jeszcze i -ten fa,kt, że na naj

ważniejszym z rynków skandynawskich, w

Szwecji, trw a lokaut, przez co nagromadziły

ię tam «duże zapasy węgla, Jeśli jes-zcze. do

tego dodamy fakt naturalnego obniżenia się

natężenia pojemności rynku przez zmianę wa

runków atmosferycznych, to raczej obawiać

ię «należy, że eksport w-ęgla naszego na rynki

nadbałtyckie w’nadchodzących miesiącach ra

czej ulegnie redukcji, niż się wzmoże do takich

rozmiarów, a«by mógł zastąpić «ubytek «zbytu na

rynku wewnętrznym i rynkach naturalnych.

, Jeżeli jednak staniemy na stanowisku, iż

zbyt węgla na rynki nadbałtyckie nietylko po

winniśmy utrzymać na -dotychczasowym po

ziomie, ale musimy go zwiększyć, co jest na

kazem kategorycznym, o ilo chcemy zape’wnić

sobie odpowiedni udział na europej!skim rynku

wę.glowym, i

- przyspieszyć porozumien,ie w

sprawie podziału rynków, «to przedewszyst

kiem należy znaleść środki na wyrównanie

strat, ponoszonych przez «kopalnie na ekspor

cie węgl-a. S’zu;kanie tych środków za przykła

dem przemysłowców angielskich u robotnika,

byłoby niewskaza-ne i niebezpieczne. Wpraw

dzie robotnik również zainteresowany jest w

tem, aby produkcja podniosła się do możliwie

najwyższego poziomu, ale -nie można wyma

gać od niego, by jedynie on tylko czynił ofiary,

aczkolwiek znalazłby w przyszłości odpowied

nią rekompensatę; materialne położenie bo

wiem naszej klasy robotniczej na to nie pozwa

ła. Również materjalne położenie naszych ko

palń jest fatalne.

Kopalnie węgla od kilkunastu miesięcy do

kładają olbrzymie sumy na eksport węgla, da

lej, ich położenie materjalne pogorszyło się

przez wzrost ce-n tak materjałów kopalnianych

,akoteż i robocizny, gdy -ceny węgla w tymże

samym okresie na rynku krajowym pozostały

bez zmiany, a ceny eksportowe bardzo silnie

padły pod wpływem «konkurencji. «Ko’palnie

nasze nie m ają dzisiaj środków na prowadze

nie racjonal:nej eksploatacji. Wobec tego środ

ków na zwięk-szenie eksportu węgla na rynki

nadbałtyckie szukać należy gdzieindziej. Prze

dew.szyst:kiem znaleść je mus-imy przez rewi

zję obecnie obowiązującej taryfy kolejowej i

różnych opłat dodatkowych, związanych z «wy

yłką węgla. Postulat ten o tyle jest usprawie

dliwiony, iż -koleje, jako najważniejszy czyn

nik transportowy odgrywający decydującą rolę

w rozwoju gospodarstwa narodowego iposzcze

gólnych gałęzi produkcji, zależne są od postę

pu rozwoju wszelkiej gałęzi przemysłu. Poli

tyka taryfowa kolei «musi być więc elastyczna,

dostosowana do -zmiany warunków. Obniżka

frachtów kolejowych o tyle jest konieczną i ra

cjonalną, iż cały plan rozbudowy linji magi

stralnej, łączącej Górny Śląsk z morzem i plan

rozbudowy naszych «portów oparty jest przede

wszystkiem na przemyśle w,ęglowym, dlatego

też i polityka taryfowa «musi dosto-sować «siędo

obecnych warun’ków i linji rozwoj-owej prze

mysłu w-ęglowego, budowanej w poważnym

stopniu na rynkach «nadbałtyckich. Że obniżka

taryfy kolejowej jest koniecznością, wska!zują

na to ceny węgla, osiągalne obecnie, które

kształtują się o kilka szylingów niżej przed

strajkiem angiels-kim, podczas gdy taryfa eks

portowa jest obecnie wyższą, aniżeli w czasie

przedstrajkowym .

Różnica, osiągnięta przez

zniżkę frachtów -kolejowych, może jedynie po

zw-olić na utrzy!manie eksportu na dotychcza

sowym poziomie, jednak nie przyczyni się do

wzrostu eks;portu. Wzmożenie eksportu węgla

do kra.jów «ska,ndynawskich jest konieczne nio

tylko dla znalezienia od!powiedniej rekompen

saty, ale ta-kże najbardziej jest «wskazane w

obecnej chwili dla zapewnienia sobie tych ryn

ków na przyszłość. Aby jednak podnieść eks

port na rynki skandynawskie mimo ich dużej

obojętności i zapasów tamże nagromadzonych,

kopalnie n-asze «muszą obniżyć jaszcze wydat

niej ceny węgła. Zaostrzy się przez to koniku»

1 of 4 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Download file

Download file

Deleting a comment

Advanced search

Suggest correction