Mirador viewer

Dziennik Polski.

Annotations

Showing 627 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

Cjjfjfy *toftfęy o

e W

orftcrcrę

ROK IV

Nr 249 U28S)

Wydanie A »

IUTRO W NUMERZE:

BUDUJEMY STOLICĘ

POLSKI MORSKIEJ

Kraków, sobota 11 września 1948 r.

Cena 5 zł

Z fron!a odbudowy

Oto kilka doniesień z frontu od

budowy Warszawy:

Po 6itygo.dmi:iowych pracach za

kończono ostatecznie mioin/twvaeiie

tree:caiego przęsła mostu średnico

wego w WBmsEaiwde.

Z ogólnej

i!iDŚci 6000 Koli !S!tali, przeszło 3.500

:ton ułożono już

właściwym

miejscu i p:olączioaiio śrubami.

Na trasie nowej lini!i trołeybu

eotwej Plac Zawiszy —

Czemnii;a

górna

wg0jjj|K»o

napięcia.

Linia

do użytku

Wi^tosabść

trasi!e W—Z

lc—oTi.capj!!r!]jęV ai»c/)b.tĄ:nii:e przy bu

dowle iMSftu Sią :iteo—dabirotwskiie:Ho.

Na terea^fe^^". — Y dofeWcziomo do

tychczas ?Sę,i: c łssnfi—lrukaji no

go przęsła, oS Hti!frago r—oz. pó::z n ie

się montaż« mostu.

Ptłe—rws—za ele

menty założone będą

fila,ry

ok. 15 bm.

W drwili

obecnej

ukończo—no

pierwszą serię budyn!ków osiedla

mismi:einisatadkSlego, pnaeenaczoinyoh

dla wysiiedkunrydtL lokatorów z do

mów, które w zjwiiąziku z budową

trasy W—Z zloisita(aą

wyburzone,

6 budynków s;tainjowiących pierw

szą siemię posiaida 157 izib m:eisiz,kal

nyeh o łączn—ej powierzchni użyt

kowej

2.494 m2.

mieszkań

tych prziesied!lien!i zosta!ną

mi,esz

kańcy z dom,ów przy ul. Sowiej 7,

WiOlskilej

10 i 22,

oraz

Nowy

Zjazd 3 i 7. Piiaesied!lein:ie rozpo

cznie silę w dtniu 13 bm.

Zaipotraebowaime na vrykwalifi

fcawsn,ycih.

nfewykwaIi,fikow,a

niycb roboitniików budorwteinycłi w

Warszawie rośnie.

Weaoiraj potSBtikiiwKHi’o w

Urzę

dzie Zartuudinrje!nia

60 rob—otn—i!ków

wylcwąlifiko(wainyicb i 240 niewy

kwałi Sikowamydh.

Podobne wiadomości nadchodzą

ze stolicy codziennie.

0 pamięć narodowa

TTPŁYW CZASU zaciera w pami’ęci

*—J wyidanzeoua ostatn;iej

wojny.

warunka;ch f,rontowych, w waimin!kaiGh

pracy konspiracyjnej trudno było

systematyczne

gromadzenie

doku

mentów, odnioszących się do wyp,ad

ków o ogromnym nawet

zn—aczeniu.

Wiele z istniejących —archiwów kons

piracyjnych prze,padło, najwięcej

powstan:iu

warszaws,kim.

Również

stosunko,wo niewiele dokumentów z

«ncihiwów poniemiecki,oh

wp,adło

ręce polskie. To sam—o odnosi się do

diokumenjtów

doty;czących

dziejów

dawniejs!z:ych,

obejmuj ącyicih

okres

międzywojenny, czasy pieirwsiz,ej wo,j

ny świato,we,j i walk wyzwoleńczych

pezod nią. W archiwach z tych okre

sów wojna po;czy—niła również ogro

mne spuis,t—oszeniia, e o im odleglej

sze ;w cz,asie wydarzenia cho;dzi, tym

mniej żyje ich świadków i tym bar

dziej zawodna jest ich pamięć.

Instytut His;torii Najnowszej (daw

niej Instytut Pamięci Narodo,wej) po

wstał jesienią 1944 r. w Lublinie. Od

maja 1945 r. działa

Warszawie

przy Prezydi!um R,ady Ministrów. Dy

rektorem Instytutu jest d;r Stan,:sław

Ploski. Zadani!em Instytutu jest praca

naukowo—bad,awcza w .zakresie

naj

nowszej historii Pols!ki od powstania

kościuszkowskiego do końca okupa,—

cji niemieckiej oraz zbieranie

m,ate

riałów historyczno—,aTChiw.a,lnydh i bi

bliotecznych z tego okres,u

d;ziejów.

W zb:orach Instytutu

znajdują

się

ocalałe

fragmenty, akt

organizacji

polek:,ego ruchu opo;ru o,raz relacje i

Wydawnictwa

podziem;n,e.

Instytut

zachęca tych, którzy uczestniczyli w

ruchu oporu do pis,ania

wspom,nień

1 rełacyj. Ws;półpraca z Mini,sterstwem

Kultury i Sztuki, z Główną Komisją

Badania Zbrodni Niemieckich, z Naj

wyższym

Trybunałem

Naro;dowym

oraz Sądami zapewnia

skupienie

archiwach Ins;tytutu najważn’ejsizych

dokumentów,

dotyczących

dziejów

okupacji.

Praca Instytutu H istorii Najn,o,wszej

stwarz,a dla uczonych dzisiejs—zego po

kolenia i przyazlych pokoleń podsta

wy do naukowego opr,acowa;nia naj

nowszych dziejów Polski.

Dawne i nowe miasto

Fot. — A. Nowosielski.

Nowa Warszawa będzie w ogólnych zarysach zu,pełnie nowym, innym, niż dawna miastem. Nowe ulice, nowe

place, zieleńce, icale dzielnice zupełnie będą odmienne od dawnych, po których pozostała często tylko nazwa.

Już teraz coraz bardziej zmienia się wygląd ulic i warszawiacy, którzy opuścili swe miasto, gdy przyjeżdżają

do niego jako goście, nie mogą często rozpoznać Okolic, w których mieszkali przesz cale życie.

Ale nie cala

Warszawa zmieni tak zasadniczo swój wygląd. Przede wszystkim, jako zasadę przyjęto, że budowle zabytko

we będą odbudowane w pierwotnej postaci. Te proch rekonstrukcyjne są już posunięte daleko przy odbudo

wie fragmentów Starego Miasta. Rosną już mury nowej katedry św. Jana,

a rynek. Starego Miasta coraz

bardziej odzyskuje dawny wygląd. (Na zdjęciu z lewe] kamienica Boryczków). Downy

wygląd

zachowają

również i te części miasta, gdzie zniszczenia byty niezbyt wielkie, zwłaszcza tam, gdzie mocny, żelazobetono

wy szkielet budynków uchroni} je od ruiny, mimo *wypalenia wnętrza. Tak

np.

wyglądają

dziś

domy

Al. Róż. (Zdjęcie z prawej). A więc w nowej, piękniejszej stolicy pozostanie dość domów,

ulic i dzielnic,

które będą przypominać mieszkańcom sbarą ’Warszawę.

Edmund Osmańczt%k

Wyprzedaż I. G. Farben

Berlin, we wrześniu

iemiecki przemysł chemicz

ny, zorganizowany w olbrzy

mim koncernie I. G. Farben,

wyrósł w latach 1928—36 z

dolarowych pożyczek zagra

nicznych oraz zagrań, udziałów. Ak

cje I. G. Farben na giełdach ameryk.

należały aż po r. 1942 do najpewniej

szych lokat. Po czteroletniej przer

wie akcje I. G. Farben powróciły do

dawnego kursu i znów należą do je

dnych z najbardziej poszukiwanych.

Tłumaczy Się to dwoma powodami.

Po pierwsze w czasie wojny, dziw

nym trafem, spośród przemysłu nie

mieckiego najmniej ucierpiała I. G.

Farben—Industrie. A po drugie... o

tym właśnie zamierzam pisać.

amerykańskim

czasopiśmie

,,Chemical Engineering"

ukazał się

niedawno artykuł, ujawniający plan

anglo—amerykański, dotyczący przy

szłości I. G. Farben. Ostatnie posu

nięcia amerykańskie

w Niemczech

potwierdzają prawdziwość tego pla

nu. Otóż zgodnie z układem

pocz

damskim, koncern ma zostać

roz

wiązany.

Rozwiązanie

koncernu

według

planu anglo_amerykańskiego nie o

znacza bynamniej likwidacji przed

siębiorstwa I. G. Farben, lecz_ jedy

nie usamodzielnienie poszczególnych

fabryk, należących dotąd do koncer

nu. Usamodzielnienie to ma nastą

pić poprzez rozsprzedaż fabryk I. G

Farben. Nabywcami zaś — i to jest

punkt planu najważniejszy — mogą

być Niemcy i obcokrajowcy, z tym,

że zagraniczni akcjonariusze —I. G.

Farben mają prawo pierwokupu, co

najmniej w wysokości ich przed

wojennych udziałów. Akcjonariusze

niemieccy natomiast żadnych przy

wilejów przy kupnie nie mają poza

prawem otrzymania odszkodowania

z sumy. która pozostanie po pokry

ciu należności wierzycieli i kosztów

administracji.

Postanowienie o rozsprzedaży jest

zgodne z ustawą

Sojuszniczej Rady

Kontroli,

uchwaloną

30 listopada

1945

Art.

ustawy

brzmiał:

,.Wszystkie przemysłowe urządzenia

i cały majątek wszelkiego

rodzaju,

fejorąuołi pod

Xofepbq qn( ,ioteza^eu

I. G. Farbenindustrie AG 8. V. 1945,

zostaje niniejszym skonfiskowany 1

wszystkie stąd wynikające

prawa

przechodzą

na Sojuszniczą

Radę

Kontroli". A w art. III zdecydowa

no o przyszłych losach I. G. Far

ben jak następuje:

a) część fabryk i majątku prze

znacza się na reparacje,

b) część’ fabryk,

służących

łącznie celom wojennym, ma zostać

zniszczona,

c) prawa własności do pozostałych

przedsiębiorstw winny być rozdzie

lone.

d) należy przeprowadzić likwida

cję systemu kartelowego; wprowa

dzić kontrolę

badań naukowych i

produkcji.

planie

anglo.amerykańskim

nacisk główmy położony

został na

punkt c) art. III. Blisko miliard do

larów, który kapitał anglo—amery

kański ulokował w I. G. Farben w

latach

1928—35,

winien

wreszcie

przynieść wysokie procenty od zy

sków poprzez umiejętne rozdzielenie

Ludzie i czyny

W Łódzkiej Fabryce Obrabia

rek rozpoczęło się w styczniu br.

współzawodnictwo pracy, do któ

rego przystąpiło 55 osób. Począt

kowo natrafiało ono na poważne

trudności

wskutek nieuregulo

wanego systemu plac i nadmier

nego odpływu pracowników. Do

stopniowego

usunięcia

powyż

szych

braków

przyczyniło się

współzawodnictwo pracy, stosun

ki poprawiły się i dziś fabryka

może

się

poszczycić ponad 200

współzawodnikami,

in.

przodow—nikami pracy.

Przodownicy ci należą do tych,

którzy osiągnęli największe nor

my w pr’zemyśle metalowym. I

tak: Władysław Doruch — ślu

sarz wyrabia przeciętnie 343 proc.

normy. O jego sumiennym podej

ściu do pracy byla mowa na Zje

ździe Przodowników Pracy Prze

mysłu Metalowego

Wrocła

wiu.

Tokarz Adam Wołujczyk

wyrabia ponad 400 proc., ślusarz

Roman Cygan wyrabia 392 proc.,

gwinciarz Sta—nisław Piątkowski

— 362 proc.,

frezer Mieczysław

Kaukusińsld — 305 proc.

prawa własności. Uprzywilejowanie

obcokrajowców jest w rzeczywistości

uprzywilejowaniem kapitalistów a

merykańskich i angielskich, ponie

waż ani Związek Radziecki, ani Pol

ska, ani Czechosłowacja,

ani

inne

kraje europejskie nie miały udzia

łów w I. G. Farben. Kapitaliści zaś

niemieccy, na skutek wojny i osta

tniej reformy walutowej nie posia

dają dostatecznej

ilości

płynnego

kapitału, co bynajmniej nie ozna

cza, iż stali sie przez wojnę i refor

mę walutową uboższymi. Dla kapi

tału więc anglo—amerykańskiego wy

tworzyła się idealna

koniunktura

bezkonkurencyjnego brania udziału

w wyprzedaży X. G. Farben.

Akcja ta wiąże się zresztą z da

le,ko szerszą akcją wykupu wielkich

przedsiębiorstw

niemieckich przez

kapitał

anglo—amerykański

w ra

mach zasłony dymnej

planu Mar

shalla. Niemcy Zachodnie mają Stać

się przedmurzem ustroju

kapitali

stycznego Ameryki. Im większy bę

dzie udział obcego

kapitału,

tym

trudniej będzie jakiemukolwiek rzą.

dowi niemieckiemu

przeprowadzić

socjalizację

przedsiębiorstw

prze

mysłowych.

Mimo dość

głośnych

protestów

(,,Wirtschaftszeitung" pisze, iż ,,róż

niczkowanie akcjonariuszy

wynika

ćiągle jeszcze z bezsensownej opinii

o kolektywnej winie Niemiec"), ka

pitaliści niemieccy

w rzeczywisto

ści chętnie ustępują poważne udzia

ły w przedsiębiorstwach kapitałowi

anglo—amerykańsldemu, ponieważ u.

ważają to za ochronę przed socjali

zacją.

Wyprzedaż I. G. Farben uprzywi

lejowanym nie jest więc

przez te

koła niemieckie

brana

tragicznie.

Przy1 stratach materialnych pozosta

je jednak duży zysk polityczny —

umocnienie kapitalizmu, a tym sa

mym i niemieckiej

klasy kapitali

stycznej. A o to przecież

jedynie

chodzi. Junkrzy, przemysłowcy, ge

nerałowie zagrożeni

w swoim ist

nieniu politycznym,

uratować

się

tylko mogą, tak, jak po pierwszej

wojnie światowej, za pomocą anglo_

smerykańskiego kanitału.

Oczywi

ście już tylko w Niemczech zacho

dnich, dokąd ich zmyła wschodnia

fala historii.

PIERRE COURTAGE

,,Partia amerykańska”

a kryzys francuski

,,Z

(Od s,pecjalnego koresponden,’ta

i,ATI” * dla Dz;iennika Polskiego”)

Pa;ryż we wrześniu

durnien—ie ”,

,,zaniepokojenie”, ’

«gorzkie krytyki”

oto ton

komentarzy,

które

poświęca

p:rasa

amerykańska kryzysowi we Francji.

Podniecenie to ma d!la nas charakter

wyznania o na;jwiększym znaczeniu.

Koła rządzące w Stanach Zjedn.oca!o

nych teraz d!opiero eaczyifrają

sobie

zdawać sprawę z trudności ,,niarsha

lliza!cj’i” Francji. Dotychczas idh o,r

gany propagan;dowe

twierdziły,

że

trudności, na j,akie napotyka ,partia

amer;ykańska" ;we Francji, s,ą natury

czys;to polityczn,ej. Teraz jednak ob

serwatorzy amerykańsęy muszą przy

znać, że ptzyczyną upad!ków rządów,

d!ochod!zących stale d)o władzy, dzię

ki intrygo,m

partii

amerykańskiej,

jest cał(kowita niezdolność tych rzą

dów do rozwiązania problemów eko

nomicznych Francji. Obserwatorzy Ci

są świadkami stopniowego przywra

cania

j,edności

związków

zawodo

wych, pomimo wszelkiej p;res;ji i ko

rupcji, w walce o

podwyż!ki

plac,

p;rzeciwko drożyżnie

zawrotnemu

wzrostowi cen.

Sztucznie wywołany

rozłam w CGT nie dał rezultatów, na

jakie liczono. Do walki przystąpiły

nawet z;wiązki chrześcijańskie. P.artia

amerykańska musiała zrezygnow,ać _ z

wszelkich prób usprawiedliwien—ia się,

a R. Sch’uman musiał

dosłownie

świadczyć przed Zgromadzeniem Na

rodowym: ,,Jesteśmy wasalami ame

rykańskimi”.

Jest to ’wyznan;ie niesłychanie cha

rakterystyczne Znaczy ono, że odtąd

po;lityki .,marshallizaoji”

nie przed,—

stawia się już jako śro,dka uz!dro;wie

n,ia, ja;ko ,,szansy” dl!a Francji, lecz

jako konieczn—ość.

Te zasady któ,re są słuszne dla po

lityki wewnętrznej, są również słu

szne

po,lity’ce

zagranicznej.

Dotychczas,

mimo, że polityka fran

cuska

szła

wiernie

wskazów

k—ami

Waszyngto;nu,

pozostawiono

Francji pewną auton—om;ię

działania.

Ten stan rzeczy uległ zmian;ie w Mo

skwie,

gdzie wspólną linię państw

zachodnich ,określa się z góry na ob

radach trzech mocarstw. Rokowania

przestały być czterostronne, stały się

rokowaniami

dwustronnymi pomię

dzy mocarst—wami zachodnimi i Zwią

zkiem Radzieckim.

Francus;kie koła

rządzące nie robią z tego żadnej ta

jemnicy. Przyjmują to jako fakt. W

ten sposób nad c,ałym życiem polity

cznym Fr,an;cji ciąży zasadni;czy pro

blem naszych stosunków z Ameryką.

Pewne wskazania

nie

pozwa—lają

wątpić, że Ame;ryka,nie, zaniepokoje

ni niepowodzeniem swych prób, oba

wiają się groźby kryzysu w znaczn;e

szerszym tego .słowa znaczeniu.

istocie niemożliwe jest

już

dalsze

—robienie sobie złudzeń co do warto

ści ,,klejenia” g,abinetów, które zmie

niają się w coraz to szybszym tem

pie.

Należy jednak podkreślić, że w A

meryce, w samych ko—ła—dh rządowych,

są ludzie, którzy zdają so;bie sprawę

z całkowite; niemożliwości

prowa

dzenia skuteczn;e j,akiej;ko,lwiek po

lityki we Francji, bez udzału klasy

robotniczej i średnich warstw repu

blikańskich.

Coraz bardziej zbFżamy się do pe

wnego rodzaju próoy zmierzenia sił,

której przebieg trudno

przewidzieć,

lecz której ewentualny wynik nie u

lega wątpliwości. Zmierzą się z sobą

siły konsolidującej 6ię stale

opinii

demokratycznej z s;!ami ,,partii ame

rykańskiej", zasklepionej w swych

ciasnych polityczny h i finanso;wych

ramach,

a zagrożonej bankructwem,

którego ona nie może

odwlec in—a

czej, niż przez zastosowanie bezpra

wia.

Fraszka aktualna

Votum nieufności

Próżno Schuman się męczył,

Próżno z Izbą się wadził,

Próżno żywił nadzieję,

2e sam sobie poradzi.

Wiedzieć jednak powinien

Schuman, znany z mych fraszek,

Ze rozstrzygnie, niestety,

Sam — z U.S.A, wuj a s z e k!—

BB.

1 of 6 • Strona 1

Mirador viewer

Dziennik Polski.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Завантажити файл

Завантажити файл

Видалення коментаря

Розширений пошук

Повідомити про помилку