Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 649 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

Nr( 168.

V«I«2yfoZ8 pncslflwa «ilaiBia rytzalf«^

Kraków, Środa 27 Lipca 1927.

Rocznik LX XIX.

KONTO P. K. O. KRAKÓW NR. 400.404.

KONTO P. K. O. WARSZAWA NR. 149.238.

Adres Redakcji I Administracji: Kraków, ul. św.Tomasza 32. Tel. Nr. 50.

Godziny biurowe: od 9-tcj do 13-tej i od 15-leJ do 18-tej.

PPS. w opozycji względem rządu.

Centralny Komitet wykonawczy P. P . S.

oraz Zwią,zek parlamentarny P. P . S. ogło

siły w dniu wczorajszym odezwę przepeł

nioną hasłami opozycyjnemi wobec rządu.

Odezwa ta charakteryzuje położenie w na

stępujący sposób:

,,Od dni majowego przewrotu upłynęło

długich czternaście miesięcy. Klasa robot

nicza jest odepchnięta od wpływu na pań

stwo. Pełnia władzy spoczęła w rękach gar

stki ministrów, wyższych wojskowych i u

rzędników. Rola wielkiego kapitału i wiel

kiego ziemiaństwa wzrosła niepomiernie.

Polityka gospodarcza rządu ulega wska

zówkom i żądaniom tych grup. Właściwy

kierownik Rzeczypospolitej — marszałek

Piłsudski — osłania swoje plany i zamiary

nieprzeniknioną tajemnicą. Nie wiemy, cze

go chce; nie wiemy dokąd dąży. W ,,otocze

niu11 jego rosną prądy pół-faszystowskie,

nastroje reakcyjne, pomysły wręcz wrogie

ludowi. Sejm osłabiony i poniewierany

przez prasę burżuazyjną, nie może korzy

stać z prawa kontroli; rząd stoi ponad kra

jem, przed nikim faktycznie nie odpowie

dzialny".

Z wyjątkiem może twierdzenia, jakoby

,,polityka gospodarcza rządu ulegała żąda

niom wielkiego kapitału i wielkiego zie

miaństwa", nie podobna odmówić powyż

szej charakterystyce pewnych rysów praw

dziwych. Natomiast cały szereg innych

twierdzeń nie odpowiada prawdzie. I tak

nie odpowiada jej twierdzenie, jakoby w

ciągu ostatniego roku położenie gospodar

cze uległo znacznemu pogorszeniu, a spe

cjalnie jakoby położenie klasy robotniczej

stało się rozpaczliwem w porów’naniu do

stosunków z epoki sejmowładztwa. Rząd

może bowiem śmiało przeciwstawne temu

twierdzeniu fakta, świadczące, że produk

cja rośnie, położenie ekonomiczne stale się

poprawia, liczba bezrobotnych maleje, a za

robki nie są gorsze, jak w epoce przedma

jowej.

Twierdzenie o pogorszeniu się położenia

gospodarczego bylo P. P . S. potrzebne, aby

móc wołać, że tylko ,,demokracja parla

mentarna" uratuje ludność od wyzysku, a

kraj od komunizmu. Jest w tem w’ołaniu

wielka niezgodność z faktami, ale takich

niezgodności jest w odezw’ie więcej.

I tak czytamy w odezwie: ,,Towarzysze

robotnicy! Wy byliście ogniskiem i siłą

w’alk o niepodległość. Dziś wasza* organiza

cja polityczna, wasza organizacja zawodo

wa, są odrzucone przez rząd, powstały

z przewrotu waszą krwią spryskanego, na

rzecz tych klas społecznych, które zawiera

ły zawsze i przy każdej sposobności ugodę

z mocarstwami zaborczemi. Kapitalista,

obszarnik i biskup sięgają w Polsce po wła

dzę".

Zdaniem Pl P. S. po władzę w Polsce się

gają: kapitalista, obszarnik i biskup, to

znaczy wykładając to na język polityczny:

,endecy i chadecy. Odezwa pisze to w’yraź

nie: ,,Stronnictwa polityczne prawicy -

endecy i chadecy — poniosły klęskę w ma

ju r. 1926. Dzisiaj kapitaliści i obszarnicy

odnoszą zwycięstwa w dziedzinie najważ

niejszej, w dziedzinie społecznej i gospo

darczej. Za temi zwycięstwami musi kro

czyć śladem dyktatura burżuazji, dyktatu

ra także polityczna".

Każdy, kto trochę krytycznie myśli, ten

wie, że rząd wypow’iedział walkę obecnym

stronnictwom politycznym bez żadnej róż

nicy i — że zwalcza ich uroszczenia do wła

dzy bez względu na ich podkład gospodar

czy. Jest to jedną z największych wad rzą

du, iż nie posiada w’yraźnego programu go

spodarczego, nie mogąc się zdecydować ani

na lewo ani na prawo. Dlatego też tw’ier

dzenie P. P . S., jakoby rząd wykluczał spe

cjalnie socjalistów od w’ładzy, a dopuszczał

do niej ,,kapitalistę, obszarnika i biskupa"

czyli stojące za niemi — zdaniem odezw’y

grupy polityczne, jest fałszyw’e i pozbaw’io

ne politycznej powagi.

Zamiast ograniczyć się do walki o ustrój

polityczny, o pewne prawa sejmu zagwa

rantow’ane mu konstytucją, o arbitralność

i tajemniczość rządu, starała się odezwa,

jak widzimy, przenieść kampanje przeciw

rządowi na teren gospodarczy i społeczny,

przypisując rządowi szczególne sympatje

dla kapitalistów i obszarników. Partja P,

P. S. sądziła bo.wiem, że będzie to środek

agitacyjny wobec robotników skuteczniej

szy: robotnik mało ma entuzjazmu dla sej

mokracji, a wielką ma wrażliwość dla

kw’estji życia materjalnego. Dlatego to par

tja w swojej odezwie starała się przemienić

walkę o sejm w walkę o rzekomo zagrożo

ny kaw’ałek chleba — i dlatego popełni!a

w swojej odezw’ie tyle fałszerstw’ rzeczywi

stości.

Konkluzją odezwy jest wezwanie klasy

robotniczej do grupow’ania się pod sztan

darem P. P . S., celem ,,walki". Walkę tę

obiecuje P. P . S. prowadzić skuteczniej,

aniżeli kom uniści: ,,Robotnicy! Włościanie!

Wszyscy ludzie pracy! Wasza stara partja

bojowa, W asi przedstaw’iciele w sejmie i

w senacie Rzeczypospolitej zwracają się do

Was z wezwaniem: Bądźcie gotowi do w’al

ki! Nie dawajcie posłuchu komunistom.

Pamiętajcie, że za niepodległość, za w’ol

ność, za socjalizm przelewaliście krew.

—

Dyktatura komunistyczna ległaby na piersi

w’aszej kamieniem równie ciężkim, jak

dyktatura faszystów. Na straży w’aszych

praw i zdobyczy, waszego losu i losu kraju

stoi zawsze zdolna do boju Polska Partja

Socjalistyczna" .

,,Bądźcie gotowi do walki!" Nie ulega

wątpliwości, że P. P . S. chodzi o walkę z

rządem .

—

walkę w obronie ,,demokracji

parlamentarnej", czyli supremacji sejmu.

Pierw’szym etapem tej walki będzie zebra

nie prezydjów klubów sejmowych w dniu

2 sierpnia, na którem ma zapaść decyzja,

czy socjaliści, endecja, chadecja i chaeni

będą się domagali razem w’zięci zwołania

sesji nadzwyczajnej na wrzesień? Jakim

sposobem pogodzić tę kooperację, do któ

rej gotują się socjaliści, z tekstem odezwy,

przedstawiającej ,,kapitalistę, obszarnika

i biskupa" jako sięgającego po władzę, to

jest praw’dziw’a zagadka? Wszak zdawało

by się, że właśnie jeżeli co, to porozumienie

socjalistów z ,,burżuazją" na podstawie

sejmokarcji byłoby dla gospodarczych ide

ałów socjalistycznych dużo niebezpieczniej

sze, aniżeli nawet rządy dyktatorskie m ar

szałka Piłsudskiego.

Nie wynika z odezw’y, jak sobie P. P . S.

dalsze etapy w’alki z rządem wyobraża?

Czy w formie odw’ołania ministra Mora

czewskiego, który ją w rządzie reprezen

tuje i wspólnie z ministrem opieki spo

łecznej broni interesów klasy robotniczej?

Mało jest — w’edle dotychczasowych do

świadczeń — szans, aby minister Mora

czewski takiem odwołaniem zbytnio się

przejął, a wtedy: co dalej? Czy strajk anty

rządowy, czy podburzanie do rozruchów?

Jeśli to wszystko jest niemożliwe, to pozo

staje tylko droga walki na terenie parla

mentarnym, ale ta jest możliwa tylko przy

najsilniejszem porozumieniu z Obozem W.

Polski i jego ogonami. Ale wówczas, jakże

można chcieć wpajać w masy mniemanie,

że marsz. Piłsudski ułatwia sięganie po

władzę kapitalistom, obszarnikom i bisku

pom? chadecji i endecji?

Odezw’a przez swoją nieszczerość, m ija

nie się z faktami, demagogją i brak jasnej

konkluzji, robi mizerne wrażenie. Konsty

tucja i parlamentaryzm mają w Polsce nie

szczęśliw’ych obrońców. I dlatego mogą

być bezkarnie pomiatane i deptane nieraz

nogami. I tak będzie dopóty, dopóki bądź

obecny, bądź jakiś inny rząd - jeśliby ten

zadaniu nie umiał sprostać - nie napra

wią naszej fatalnej konstytucji i nie posta

w’ią parlamentaryzmu na silnych nogach.

Dobry parlament, złożony z wielkiej ilości

rozumnych posłów i dojrzałych do władzy

stronnictw’, oraz dobra konstytucja, rozgra

niczająca należycie władzę wykonawczą od

praw’odaw’czej, oto są dw’ie gw’arancje

trwalej, bo zdrowej ,,demokracji parlamen

tarnej". Jak długo takich gwarancyj niema,

to porządek polityczny w Polsce będzie się

chw’iał pomiędzy anarchiczną sejmokracją

(jak w latach 1920—1926) a konspiracyjno

dyktatorskim ideałem rządów bez kontroli

ze strony społeczeństw’a, jak obecnie. Ode

zwa socjalistów nie rozumie przyczyn zja

w’iska i dlatego nie umie podać poza fra

zesami żadnych skutecznych sposobów

wyjścia z dzisiejszego położenia.

Czas odnowić prenumeratę

na miesiąc sierpień.

Czechosłowacki faszyzm.

Według pism praskich, czesko-słowaccy fa

szyści przygotowują się już do municypalnych

wyborów, które odbędą się w końcu paździer

nika i będą stanowić — krytyczny moment

nietylko dla faszyzmu, ale i dla w’ielu in

nych burżuazyjnych stronnictw. Sam czesko

słowacki faszyzm posiada nader słaby kościec

organizacyjny i opiera się przeważnie na sym

patykach należących do innych politycznych

ugrupowań, którzy w czasie wyborów będą

m usieli stanowczo się opowiedzieć, albo za fa

szyzmem, albo za partjami, do których należą.

Pytanie, w jaki sposób i z czego wynika ta

dziwna sytuacja, łączy się z genezą samego

powstania czesko-słowackiego faszyzmu, który

datuje się nio od dzisiaj, a liniał swoich ojców

wśród ludzi niezadowolonych z demokratycz

nego regimcTi, z udziału w rządzie socjali

stów i z niemożności zadowolenia własnych

ambicyj politycznych. Tendencje te zawsze

przykrywały się hasłami panslawistycznemi i

usiłowały znaleźć opiekę wybitnych lub przy

najmniej energicznych polityków. Później -

mniej więcej od roku 1921 —

- tendencje powyż

sze przybierają charakter ,,ruchu narodowego"

i zupełnie już wyraźnie zbliżają się do wło

skiego faszyzmu. Po!litycznie ruch ten operuje

hasłami nacjonalistycznemi, a najbardziej ra

dykalne jego skrzydło, z wyraźną tendencją na

śladowania włoskiego faszyzmu, wyodrębnia

się jak kierunek ,,czerwono-białych". Rozklucie

to nastąpiło prawdopodobnie wskutek osobi

stych tarć wewnętrznych w organizacji, nie

posiadającej wodzów ani doświadczonych, ani

utalentowanych.

Dopiero w roku 1925 cały zespół współczują

cych temu ruchowi przy!brał nazwę faszy”stów.

Przybrali się w czarno koszule, lecz nie znaleźli

swego ił Duce i nie wypracowali programu.

W ich zamiarze leżało wytworzenie ruchu,

którego sympatycy wchodziliby do wszystkich

stronnictw, zwłaszcza burżuazyjnych i wywie

raliby na nie odpowiednią presję, zaś działal

ność swą ograniczyli do kompanji prasowej

przeciwko czło,nkom rządu, zwłaszcza prze

ciwko Massarykowi i Beneszowi oraz prze

ciwko socjal!istom.

W 192G r. faszyści ii ich stronnicy z burżua

zyjnych stronnictw zarządzili bojową kampa

nję przeciwko prezydentowi państwa, za wy

dalenie 7. arm ji ge,nerała Gajdy i wybrali go

swoim zwierzchnikiem nie bacząc n a prze

szłość, która go zmusiła do poniechania woj

skowej karjery. Zaś ambitny wódz postarał się

zmienić ruch n a stronnictwo polityczne.

Teraz nastąpi i moment rozczarowania do fa

szyzmu. Stronnictwa, które go tolerowały, a

nawet z nim jawnie sympatyzowały, poczęły

żywić ku niem u ’nieufność, dopatrując w tym

ruchu pierwiastki rozkładowe. Nastąpił roz

łam, faszyści rozdzielili się na faszystów poli

tycznych, którzy się organizowali w faszystow

skie gminy i na faszystów ideowych, ,którzy

pozostali w swoich poprzednich stronnictwach.

N,ajbardziej stracili na tem narodowi demo

kraci, którzy pod wpływem niektórych swoich

działaczów usiłowali wcielić cały zastęp faszy

stowski do swego stronnictwa.

Co się tyczy stronnictw burżuazyjnych, to te

poczęły dopatrywać w faszyzmie niebezpieczeń

stwa ze względu na jego tendencje do prze

mocy i gwałtu. Agrarjusze i ludowcy wyraźnie

oświadczyli członkom swoich stronnictw, sym

patyzującym z faszystami, że ruch faszystow

ski przcfty zasadniczym punktom ich progra

mów i zaproponowali im wybór: — albo zo

stańcie faszystami i opuśćcie nasze stronni

ctwo, albo pozostańcie z nami, wyrzekłszy się

faszyzmu.

Narodowi demokraci do ostatnich chwil jesz

cze spodziewali się zwerbować faszystów do

swego stronnictwa, chociaż antyrządowe ich

wystąpienia utrudniały role narodowej demo

kracji w rządowym zespole ko,alicyjnym. Gdy

jednak faszyści zdecydowali samodzielnie sta

nąć do wyborów, wówczas i w czeskiej narodo

wej demokracj(i powstał prąd zarówno prze

ciwko faszystom, którzy przez swoją samo

dzielną akcję mogą osłabić włansą wagę i zna

czenie, jako też i przeciwko sympatyzującym

z faszystami członkom własnego stronnictwa.

Rzeczowa wartość czesko-słowackiego fa

szyzmu pozostaje dotąd wielką niewiadomą.

Dopiero wybory municypalne zadecydują o ich

sile rzeczywistej.

Uchwała a wykonanie.

(Dokończenie.)

O ile ministerstwo rolnictwa, jako główny

administrator lasów państwowych uzna, że je

go zadaniem i obowiązkiem jest dbać o prawi

dłowy rozwój przemysłu krajow’ego, to powin

no ono poddać szczegółowej rewizji te zasady,

któremi się dotychczas kieruje, a które na

szern zdaniem stoją w jaskrawej sprzeczności

do powyższego celu. Tak np. należy rozstrzyg

nąć kwestję, czy umowy o sprzedaż surowca,

względnie o prawa wyrębu mają być zawiera

ne na czas krótki, czy tez na możliwie długolet

nie okresy. Ta kw’estja jest dla przemysłu kra

jowego rzeczą pierwszorzędnej wragi. Wiadomo

nam, że niektóre miarodajne czynniki zarządu

lasów hołdują zasadzie, iż jedynie jednorazowe,

w’zględnie krótkotrwałe sprzedaże są dla skar

bu państwa korzystne i że długotrwałe umo

wy są szkodliwe. Będąc wprost przeciwnego

zdania, m am y odwagę wystąpić z twierdze

niem, że krajowy przemysł drzewny może się

rozwijać jedynie n a podstawie długotrwałych

umów, że umowy jednorazowe, względnie krót

koterm,inowe, uniem ożliwiają wykonanie in

w’estycyj, niezbędnych do prawidłowej przemy

słowej przeróbki, że względnie wyższe ceny za

surowiec może płacić ten przemysłowiec, który

m a długoterminową umowę, i że leży w najży

wotniejszym intel’esie administracji lasów i

przemysłu zawieranie długoterminowych prze

ciętnie łO-letnicli umów o prawo wyrębu. Lasy

państwowe składają się z poszczególnych jed

nostek gospodarczych, których zarząd powie

rzony jest miejscowym nadleśnictwom, które

m ają stosownie do planu gospodarczego pewien

stały tylko małym zmianom ulegający etat

roczny, których eksploatacja wymaga pew

nych kosztownych urządzeń, a także doskona

łego poznania objektu i stałego ciągłego zago

spodarowania. Surowiec z takich jednostek go

spodarczych n,ie może być żadną m iarą z roku

na rok, lub też na krótki czas co raz to innemu

przedsiębiorcy sprzedawanym, albowiem ten o

statni byłby formalnie zmuszonym prowadzić

gospodarkę rabunkową, wyciągnąć z danych

lasów i urządzeń co najwięcej, sprzedawać da

lej w stanie jak najmniej przerobionym. Ja

snem jest, że żaden zakład przetwórczy nie mo

że istnieć, jeżeli jest na krótki czas np. na rok,

dwa lub trzy założonym. Jakkolwiek słuszność

tego twierdzeńia nie ulega żadnej wątpliwości

i może być łatwo udowodnioną, to jednak wo

bec prądów obecnych, należy jasno postawić

kwestję sposobu sprzedaży drew na i orzec, że

w zasadzie mają być zawierane umowy długo

terminowe 10-letnie, że dalej istn,iejące umowy

m ają być dawnym kontrahentom przedłużane

o ile oni swoim obowiązkom zadość czynią, że

wreszcie umowy krótkoterminowe mogą być

tylko w tych wypadkach zawierane, w których

rozchodzi się o surowiec niepochodzący z regu

larnych według zasad gospodarczo-leśnych u

rządzonych lasów. Rada finansowa uznając po

parcie przemysłu drzewnego za jeden z najważ

niejszych warunków poprawy bilansu handlo

wego, kładzie szczególny nacisk na zapewnie

nie mu ułatwień kredytowych. Wyrażamy

przekonanie, że wydatne ułatwienia kredytowe

mogą być przeprowadzone jedynie drogą mini

sterstwa rolnictwa: ułatwienia kredytowe dro

gą instytucji bankowych wydają s;ię nam w o

becnych czasach nicrealnemi i niedostateczne

mu Natomiast ministerstwo rolnictwa sprzeda

jąc przeszło 8,000.000 m." surowca może i po

winno rozdzielić zapłatę cepy kupna na cały

czas kampanji przeróbczej, aż do chwili sprze

daży gotowego produktu ,i w ten sposób bez

szkody dla skarbu państwa, ułatwić pod wzglę

dem kredytowym, zadanie przemysłu. Jakkol

wiek taki sposób zapłaty za surowiec jest jedy

nie racjonalnym i wszędzie zagranicą prakty

kowanym, to jednak administracja lasów pań

stwowych kierując się przestarzałemi zasada

mi z czasów inflacji, żąda w najczęstszych wy

padkach zapłaty gotówkowej w przeciągu 8 dni

od dnia faktury, zaś zapłaty ratalne, choćby

nawet listami gwarancyjnemi i odsetkami po

kryte, odrzuca - a na wszelką choćby nieza

winioną zwłokę w zapłacie ceny kupna, odpo

wiada p.odwyższeniami cen taryfowych. Ten

sposób zapłaty powinien być zaniechanym w

jak najkrótszym czasie. Departament leś

powinien udzielić

swoim

odbiorcom

surowca, jak najdalej idących ułatwień w

sposobie zapłaty. Równocześnie ze zmianą do

tychczasowego dła przemysłu szkodliwego spo

sobu zapłaty, powinna nastąpić radykalna

zmiana w sposobie oznaczania ceny kupna za

surowiec. Największą część umów zawartych

w czasie inflacji, a obecnie w mocy będących,

zawiera postanowienie, że sprzedającemu za

rządowi lasów państwowych wolno jest żądać

od swego kontrahenta taką cenę, jaką sam jed

nostronnie w chwili zapłaty oznaczy, względnie

nałoży.

Piszący powyższe uwagi wielokrotnie przed

stawiał pismem i słowem szkodliwość, niesłusz

ność i bezpodstawność jednostronnie oznacza

nych cen, które mogiy mieć pewne uzasadnie

nie jedynie w czasach inflacji i domagał się

niejednokrotnie oderwania się od tych niezdro

wych praktyk i takiego ustalania cen za drew

no, któreby odpowiadało ogólnym zasadom eko

nomicznym. Jakkolwiek zarówno sposób zapła

ty, jak też sposób ustalania cen były często

przedmiotem obrad i krytyki i jakkolwiek od

nośne uzasadnione życzenia przemysłu są do

skonale znane adm,inistracji lasów, to jednak

pod tym względem do tej pory nie nastąpiła

żadna poprawa. Jeśli rząd dąży rzeczywiście do

rozwoju krajowego przemysłu drzewnego, co z

uchwały Rady finansowej wynika i o czem nie

można wątpić, to najważniejszem krokiem do

poprawy jest usunąć te praktyki administracji

lasów, które opierają się na przesłankach nie

zdrowych z,anormalnych czasów inflacji, które

nie odpowiadają normalnym ekonomicznym

z;asadom i wprowadzają w przemysł czynnik

niepewności.

—

Otoczyć przemysł drzew ny

szczególną opieką rządu, to znaczy według

naszego pojmowania przedewszystkiem usunąć

błędy i przeszkody i mylne zasady, które się

zakorzeniły w stosunku do tego przemysłu, tych

władz państwowych, od którycli dobro i rozwój

tej ważnej gałęzi pracy zależy, l ’onieważ spra

wy przemysłu drzewnego i eksportu zależne są

od kilku resortowych ministerstw, jako rolni

ctwa, handlu i przemysłu, kolei i skarbu, prze

to zachodzi pytanie, które organy rządowe

wprowadzą w czyn uchwały Rady finansowej

i które władze zbadają trudności i przeszkody,

rozwój przemysłu drzewnego hamujące, a zara

zem wskażą odnośnym organom rządowym, na

jakich zasadach polityka przemysłowo i eks

porotowo-drzewna m a się opierać. Przy mini

sterstwie rolnictwa został wprawdzie utworzo

ny opinjodawczy komitet drzewny, złożony z

reprezentantów rządowych i przedstawicieli

wuĘystkich związków drzew nych w Polsce,

jednak opinje tego komitetu i jego dotychcza

sowe prace, nie były należycie uwzględniane,

ani też w czyn wprowadzane. Nadto komitet

ten bywa zbyt rzadko zwoływanym i m a takie

ograniczone prawa, iż jego praca nie wydała do

tej pory pożądanych plonów. Byłoby wielce po

żądanem , aby drogą rozporządzenia rządowego

rozszerzony został zakres działania i znaczenie

tej instytucji. W ostatnich czasach został powo

łany do życia przy prezydjum Rady ministrów

komitet dla meljoracji przemysłu drzewnego,

złożony z reprezentantów poszczególnych mi

nisterstw. Byłoby więc pożądanem, aby ten ko

mitet wzmocniony został siłami fachowemi w

przemyśle drzewnym stale zatrudnioncrni i je

go bolączki, oraz konieczności dokładnie znają

cemi i aby komitet ten miał możność egzekuty

wy i wprowadzania w czyn swoich uchwał do

poprawy rozwoju przemysłu drzewnogo i do

usunięcia błędnych

zasad

zmierzający.

Bez organu wykonawczego dla całej poli

tyki przemysłowo-drzcwnej, poprawa

becnych dość opłakanych stosunków nie może

nastąpić. Z okazji zjazdu ogólno-polskiego

przemysłowców drzewnych, wystąpił podpisa

ny z wnioskiem utworzenia izby leśno-drzew

nej na wzór instytucji zagranicznych z naj

większym pożytkiem dla leśnictwa i drzewni

ctwa pracujących. Jakkolwiek instytucje takie

w Niemczech, jako t. zw. Uandes-Forst-Wirt

schafts-Kammer i Reichs-Forst-Wirtschaftsrat

od roku 1919 istnieją i tam z największym po

żytkiem dla działu, który zastępują i dla pań

stwa autonomicznie pracują, troszcząc się o

całokształt spraw powierzonych ich trosce, to

jednak wniosek nasz nie znalazł niestety w

kraju odpowiedniego zrozumienia, wskutek

czego ogromnie ważny dział leśnictwa, prze

mysłu i eksportu, oraz handlu drzewnego, roz

strzelony po różnych ministerstwach, pozostał

nadal bez odpowiedniej opieki. W całem kie

rownictwie sprawami leśno-drzewnemi i złą

czonemi z niemi kwestjami ckonomicznemi,

daje się głęboko odczuć brak własnych podstaw

naukowych, zebranych na podstawie teorji i

długoletnich doświadczeń, nauką opolityca leś

nej objętych. Równocześnie też daje się spo

strzec niechęć do wzorowania się na zachod

nio-zagranicznych zasadach zarządu — wsku

tek czego zarówno nasze leśnictwo, jak

też przemysł drzewny — skazane są u nas na

niebezpieczne ekspdrymentacje, na niekonse

kwentne, od zapatrywań poszczególnych jedno

stek zależne, a w skutkach bardzo szkodliwo

zarządzenia.

Rada finansowa i’zuciła hasło otoczenia prze

mysłu drzewnego szczególną opieką. Oby to

ważne postanowienie nie pozostało tylko na

papierze, lecz było zapoczątkowaniem poważ

nej akcji w kierunku rozwoju naszego przemy

słu drzewnego, a przedewszystkiem w kierun

ku uzdrowienia i udoskonalenia systemu za

rządu lasami państwowemi.

Teofil Frommer.

Jubileusz ks. biskupa Bandurskiego.

Przed dwoma dniami święcono we Wilnie

jubileusz 40-lecia kapłaństwa ks. biskupa Ban

durskiego, a z hołdem dla kapłana-patrjoty

pospieszyła nie tylko stolica Litwy ale ogół

społeczeństwa polskieg’o, pomny na wielkie za

sługi położone przezeń na tylu polsfch dzia

łania.

Ks. biskup Władysław Bandurski urodził się

25 maja 18G4 r. w Sokalu, studja zaś odbył we

Lwowie, gdzie w r. 1887 otrzymał święcenia m

kapłańskie. Następnie udał się do Rzymu, gdzie

na uniwersytecie gregorjańskim uzyskał sto

pień doktora teologji i filozofji. Po powrocie do

kraju pracował czas jakiś na niwie duszpaster

skiej w Kamionce Strumiłowej i we Lwowie,

poczem, powołany przez ks. kardynała Puzynę

lo Krakowa jako kanclerz kurji biskupiej psią

jnął wnet godność kanonika kapituły katedral

nej i prałata papieskiego. Do dziś żyje w Kra

kowie tradycja jego 13-letniej niestrudzonej

iziałalności na różnych polach działania. Póź

niejszy biskup zasłynął już wówczas jako świe

tny i porywający kaznodzieja, krzepiący ducha

słuchaczów wiarą w przyszłość i bliskie odro

dzenie ojczyzny. Szczególną pieczą otacza! ks.

Bandurski kresy zachodnie, interesując się ży

wo postępami pracy nad uświadomieniem ludu

polskiego n a Górnym Śląsku.

Z głębokim żalem żegnał go też Kraków, gdy

w r. 1906 opuszczał nasze miasto, przenosząc

się jako biskup-sufragan do Lwowa. Na grun

cie lwowskim stał się ks. biskup Bandurski go

rącym opiekunem młodzieży pracującej w or

ganizacjach wojskowych różnych odcieni, z

których później wyróść m iały Legjony polskie.

Gorące jego kazania, jak w rocznicę kościusz* s,

kowską w Krakowie w r. 1903, jak 3-go maja

1907, jak w rocznicę powstania we Lwowie,

jego uznanie do praęy nad szkołą polską a prze

dewszystkiem za podtrzymaniem ducha w na

rodzie, odbijały się glośnem echem w całem

społeczeństwie polskiem. Pojawił się wtedy

drukiem szereg jego prac kaznodziejskich i hi

storycznych (,,Ciężka służba", ,,Ducha nia gaś

cie", ,,Praca i cierpienia", ,,Bł. Jakób Strepa,

arcyb. lwowski", ,,Królowa Jadwiga").

Wybuch wojny i powstanie Lcgjonów uczy

niły ks ,biskupa Bandurskiego wielkim opieku

nem żołnie rza polskiego. Spieszył też do Le

gjonów czy na pole walki nad Styrem, czy do

więzień w Marmarosz-Sziget,’ krzepiąc ducha,

wskazując na bliską wolność i zmartwychwsta*

,,CZAS’*^ wychodzi codziennie o godzinie 11-tej w nocy.

NUMER POJEDYNCZY: 20 GROSZY.

PRENUMERATA MIESIĘCZNIE WYNOSI:

W Krakowie bez odnoszenia do domu .

,,,

,on

, ................................................................................. ... ... ... .. ... ... .. .. ......

ś-i

zł. 4 .cl)

W Krakowie z odnoszeniem do domu . ,

stg

zł549

Na prowincję z przesyłką pocztową

,,,

s* * z}54Q

Zagranicę z przesyłką pocztową

zł8—

Za każdą zmianę adresu dolicza się zł. 0.50.

Reklamacje niezapieczętowane nie podlegają opłacie pocztowej.

Listów nieopłaconych nie przyjmuje się.

Prenumeratę przyjmują: Administracja ,,Czasu", wszystkie urzędy

pocztowe, wszystkie miejscowe i zamiejscowe Biura dzienników.

CENY OGŁOSZEŃ:

Jednorazowo za jeden wiersz milimetrowy:)

Ogłoszenia zwykłe

......................................................... *," T*, zł. 0.15

Układ tabelaryczny, cyfrowy, kombinowany

zł. 0.22

Ogłoszenia w ,,Nadesłanych"

,.«*ji1

zł. 0.35

N ek rologi.................................i ; 1 j 1 i » 1 j

1»ti11,» zł.0.30

Komunikaty po kronice . . . ,

,,,,

*ł. 0.45

Ogłoszenia na pierwszej stronie

zł. 0.60

Ogłoszenia zamiejscowo 25 proc. drożej. 1

Administracja nie bierze odpowiedzialności

za terminowe umieszczenie ogłoszeń.

Ceny ogłoszeń obowiązują do dnia zmiany w nagłówku.

Rękopisów nie zwraca się.

Ogłoszenia p rzyjmują: Administracja ,,Czasu" i wszystkie miejscowe i za

miejscowe Biura dzienników i ogłoszeń.

1 of 4 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Download file

Download file

Deleting a comment

Advanced search

Suggest correction