Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 642 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

CZAS

RĘKOPISMA nadsyłane Redakcyi nie zwracaj% się i niszczone będ%.

Prenumeratę przyjmują:

W Krakowie: Bióro Administracyi »Czasu* w Rynku pod L. 39 w domu p. Kirchmayera

na dole, tudzież wszystkie Urzędy pocztowe austryackie.

O G Ł O S Z E N I A (inseraty) wszelkiego rodzaju przyjmują się za opłatą: od wiersza drobnego za

jednorazowe umieszczenie 8 centów, za następne po 5 centów, oraz za opłatą należytości

stęplowój po 30 centów od każdorazowego ogłoszenia.

Prenumeratę i ogłoszenia przyjmują: w e

LW OW IE w Ajencyi ,,Czasu"

p. Ignacy Mercok w rynku pod Nr. 238.

—

wWiedniu p.A .

Oppelik Wollzeile 22.

Na Francyę i Anglię w Paryżu p. h. Płoński,

Boulevard du Prince Eugćne, 95.

—

w Hamburgu pp. HaasensteiniTą)

gier — w Frankfurcie nad Menem p, OttoMollen— w Lipsku

p. Henryk Engler -

w Wrocławiu: pp. Jenke etSarnig

hausen.

OGŁOSZENIE PRZEDPŁATY

na ,,C*A»"

od I-go K,wietnia 1865.

W Krakowie:

rocznie, półrocznie, kwartalnie, miesięcznie,

złr. 20. - złr. IO.

—

złr.5.-złr.2.

We Lwowie:

rocznie,

półrocznie,

kwartalnie, miesięcznie,

złr. »1.—złr.10*50c.—złr.5*95 e.-zlr. 2 .

Z przesyłką pocztową w państwie aystryackiem:

rocznie,

półrocznie,

kwartalnie,

miesięcznie,

złr. 24 .

—

złr. 12 .

—

złr.6.

—

złr. 2*25 c.

Prenumerat§ przyjmują:

W Krakowie: Administracya ,,C zasu **

w Rynku głównym, w domu p. Kirchma

jera pod L. 39.

We Lwowie: w Ajencyi ,,Czasu** p

Ignacy Herco k, w rynku pod L. 238.

W Wiedniu: p. A. Oppelik, Wollzeile

Nro 22.

W Paryżu: (na całą Francy§, Anglię i

Belgię) p. L . Płoński, Boulevard

Prince Eugene, 95;— tudzież wszystkie u

rzędy pocztowe w kraju i za granicą.

Prenumerata liczy się tylko od Igo każ

dego miesiąca.

Uprasza się o wczesne nadsyłanie pie

niędzy prenumeracyjnych i wyraźne wypi

sanie nazwiska i miejsca odbioru, i ile mo

żności o nadesłanie dawnego adresu druKO

wanego, a przynajmniej o zacytowanie nu

meru tegoż adresu.

Cena ,,C zasu** *a granicą, ogłoszona

jest w tytule każdego numeru,

wym względem.

K.raków 17 marca.

Raz jeszcze wraca Dziennik Warszäwski

douwag naszych zd.4b.m. (Czas z5go

marca) nad świeżemi nominacyaini komisa

rzy i pełnomocników Rządu narodowego

ogłoszonemi w Wytrwałością a tym razem

chce zachować powagę dyskusyi i nienaśla

duje względem nas błazeńskich koziołków

swojego wiedeńskiego korespondenta. Wy

powiada on radość swoją, że zdanie nasię

surowo potępiające akta w Wytrwałości z d

28go lutego ogłoszone, dzielą mniej więcej

inne także pisma polskie za granicami Kró

lestwa Polskiego wychodzące. Przypomina

sobie nawet Dziennik warszawski, że Czas

najpierwszy odradzał powstanie, ale zara

zem dziwi się, że słów potępienia, jakie

teraz wypowiedział z powodu ostatnich no

minacyj, nie znalazł wcale w ciągu roku

1863.

Pisze bowiem Dziennik Warszawski:

Natenczas to Czas powinien był wznieść swój

głos, jak to teraz nczynił, i potępić te śmieszne i

zbrodnicze satarnalia, które pochłonęły dobrą sła

w§ i przyszłość Polski;.., .

dobrą sławę, bo naród

okazał się tchórzem w obec garstki awanturników

bez mózgn i bez serca, którzy mu się narzucili i

uczynili go wspólnikami swych zbrodni. Czas ua

każdym krobn powiada, i e rząd mści si§. Nie rząd,

ale fakta się mszczą. F akta mają nieubłaganą

loikę, która narzuca się położeniom rzeczy, która

pannje nad niemi i regnlnje je. Mądrość narodów

zależy na nznanin tój tyranii faktów i poddaniu

się jćj. A przenikliwość tycb, którzy biorą na sie

bie kierow anie opinią publiczną, powinna otwo

rzyć narodowi oczy na te konieczności, zamiast

karmienia go złudzeniami i chimerami. Czas tak

jak szlachta którćj jest organem, od czterech lat

mylną szedł drogą; nie to, żeby tak jak i ona nie

dostrzegał kilkakrotnie niebezpieczeństwa drogi,

którą się puścił, lecz zmnszouy pojęciami z inuycb

czasów, opanow any blędnem zrozumieniem obo

wiązków, tego co umówiono się nazywać patryo

tyzmem polskim, pozostał w przeciwnym obozie i

ciągle popierał sprawę, wiedząc, że je st rozpaczli

wą. Czyby nie byl czas porzucenia dawnych błę

dów i wejścia na nowe drogi? Czas teraz z powo

da dekretów ogłoszonych w Wytrw ałości powta

rza nasze zdania i nasze własne wyrażenia o sza

leństwie usiłowań, w celu obalenia porządku rze

czy uświęconego przez czas. Czyżby nie nastała

teraz chwila, żeby zamiast dalszego podżegania

nie mającego podstawy, ponieważ nie ma celn i

nie może mieć rezultatów, jak tego fakta dowio

dły aż nadto, żeby zamiast tego, połączył swój

głos z naszym dla oświecenia i uspokojenia umy

słów; tak postępując uchroniłby może Polskę od

wieln przyszłych nieszczęść. Możnaby spełnić przez

to wiele dobrego, a zjednać sobie sławę i zasługę

przez usiłowanie dopięcia tego celu.

Rzeczywiście Czas był przeciwnym wy

buchowi powstania i na pierwszą o nim wia

domość nie w ahał si§ wypowiedzieć, że ten

krok rozpaczy przejmuje go żalem i boleścią

Obawy jego i wątpliwości znikły jednak,

gdy trzy pierwsze mocarstwa w Europie,

Austrya, Francya i Anglia stanęły po stro

nie narodu polskiego, upominając się o je

go praw a i spełnienie słusznych życzeń

i potrzeb jego, których niezaspokojenie po

czytały za główny powód tego kroku roz

paczliwego. Miałże Czas i wtedy jeszcze ()

świadczyć się przeciw interwencyi trzech

mocarstw, byle sobie zasłużyć na pochwa

łę organów rosyjskich, czy one się zwały

Dziennikiem powszechnym czy warszawskimi

,,Mądrość narodów zależy na uznaniu ty

ranii faktów i poddaniu się jej" — woła

Dziennik warszawski. Doktryna faktów do

konanych, której wyznawcą mieni się Dz.

Warsz., jest doktryną rewolucyjną; nieuzna

je też ona żadnego legitymizmu, ani legi

tymizmu narodów, ani legitymizmu królów.

Sam Dziennik Warszawski nazywa ją »ty

ranią," snać więc odmawia jej namaszcze

nia, a chociaż stawia jej ołtarz, by na nim

odprawiać krwawą ofiarę, to jednak nie

zdoła nas zmusić, byśmy składali bał

wochwalcze hołdy jego bożyszczowi. Wie

rzymy, że Opatrzność doświadcza i karze,

ale wierzymy także, że miłosierdzie jej jest

bez miary....

Czas jest organem szlachty — powiada

Dz. Warsz.

—

Niedawno temu byliśmy dlań

organem rewolucyi, to znów organem ary

8tobracyi, organem jezuitów, a znów w Ga

zecie Lwowskiej zarzucił nam ktoś brak na

wet katolickości; nie tylko więc co głowa

to rozum , lecz i codzień inaczej w każdej

głowie. Zkądże takie kalejdoskopowe zmien

ne widoki? My nie jesteśmy organem ża

dnej partyi, żadnego stronnictwa, ale usiłu

jemy, a nie raz już nam si§ to powiodło,

stać”się wyrazem myśli narodowej, wyra

zem każdo«chwilowej jego potrzeby, wyra

zem jego interesów; to też zdarza się, że ci,

w których ta myśl wcieloną jest, ci co czu

ą jak czuje naród, co potrzeby jego i in

teresa pojmują, znajdują w nas jakby odbi

cie uczuć swoich, pojęć i poglądów, jakby

ich ujawnienie. Na co sięr

przyda rzucać

frazesem : org a n szlachty ?— j,akiej szlachty ?

gdzie szukać tej szlachty? Niesiecki i Pa

procki, to już nie herbarz, lecz kronika zda

rzeń krajowych, spisy ludzi krajowi zasłu

żonych. W szakżeż to dopiero za Mikołaja

urządzono bióro heroldyi. Gdzie szlachta dziś

w Polsce? czy w nazwisku, tytule, godno

ści, urzędzie, przywileju, wyłączności? Zni

kły od dawna przywileje i prawa wyłączne,

tylko się jeden długo jeszcze utrzymywał

przywilej miłości kraju i ofiar dla niego,

ale i ten przywilej przestał nim być, jak

daleko rozciąga się miłość kraju i gotowość

do ofiar. Jeżeli takie odznaczenie się szla

chectwem być mieni Dz. W arszawski, to my

chętnie zgadzamy się na nazwę organu szla

checkiego. Ale my nie żądaliśmy i nigdy

nie żądamy przywileju dla żadnej klasy, a

raczej dla żadnej warstwy spółeczności, żą

damy owszem sprawiedliwości dla całego

spółeczeństwa polskiego.

Pozostaje nam jeszcze ostatni ustęp przy

toczony powyżej z Dziennika Warsz. Wzywa

nas to pismo do połączenia głosu naszegi

z jego głosem dla oświecenia i uspokoję

nia umysłów. Nie tylko się nie wymawiamy,

ale wyznajemy, że w dziele tem postępuje

my. Oświecamy umysły, wykazując im rze

czywiste położonie kraju i obowiązki oby

wateli polskich; uspakajamy je , powstrzy

mując od zwątpienia i rozpaczy, zachęcając

do pracy i wytrw ałości w nieszczęściach i

klęskach prywatnych i.publicznych. Ależ na

tem polu my dopiero stoimy; Dz. W arsz. nie

wszedł dotąd na nie i nie wejdzie, dopóki

będzie wyobrazicielem systematu opartego

na wynaradawianiu i wyzuwaniu z religii

na wywłaszczaniu dowolnem, na odmawia

niu słuszności moralnym i materyalnym po

trzebom i wymaganiom narodu. Skoro wej

dzie na tę drogę, będzie to oznaką, że zmie

nił się system dziś panujący, a wtedy znaj

dzie nas na tem samem miejscu, na którem

dziś stoimy, bo nie ray zmienimy stanowi

sko nasze, lecz on zmieniłby sw oje; wtedy

zaiste głosy nasze połączyłyby się z sobą,

cześnie z węgierskim. Czy teu ostatni, jak teraz

mówią, otwarty będzie równocześnie ze szczuplej

szą Radą państwa, także jeszcze ni em a pewności,

a wszystkie pod tym względem wiadomości nie

mają żadnej podstawy.

W. księżna Marya Leuchtenberska przybędzie

ta jntro w najściślejszem incog nito , a pojutrze nda

się w dalszą podróż przez Wenecyą do Florencyi.

Z W. księżną jadą i dzieci.

KORESPONDENCYA CZASD.

Wied eń 16 marca.

—

r. Moje ostatnie nwagi o półurzędowych wia

domościacb, że sejm chorwacki zebrać się ma

około Wielkiej Nocy, sprawdzają się ; albowiem

z tej strony, z której pochodzą owe wiadomości

przyznają dziś, że rzeczy nie doszły jeszcze do

tego stopnia, aby módz oznaczyć termin zwołania

wspomnionego sejmn. Nawet rozpisania wyborów

do tej chwili jeszcze stanowczo nie oznaczono;

tyle tylko nważać można za rzecz pewną, że sejm

chorwacko-slawofiäki nie zostanie zwołany równo—

Gtandawa 13 marca.

(x. z.) Wytrwałość w Nrze 28 zdnia 12 marca

ogłaszając jeszcze jeden dekret niby Rządn uaro

dowego, zarówno mądry jak poprzednie, o zmia

nie pieczątek, które zapewne przez nikogo jnż ni

są używane, jak również dekret o powieszeniu

Waszkowskiego i Szafarczyka, mający niby świad

czjć, że Rząd narodowy z pewnością istnieje w

Warszawie, powstaje zarazem na artyknł wstępny

Czasu N. 53, przekręcając wedłng swego zwycza

ja powody, które kierowały redakcyą w napisatia

jego, przeciw owej komedyi niby Rządu narodowego,

którego nikt nie słncha, bo go nikt nie nznaje. Wy

trw ał ość pisze bowiem: ,,Artyknł wstępny Czasu

,,N. 53 zapewne w całości dostąpi honorów prze

drnku w Dz. Warsz.; kto wie nawet, czy rząd

moskiewski nie obstaluje osobnej edycyi tego

,,numeru w celn rozrzucenia go jako nadzwyczaj

,,ności po Kongresówce, Litwie i Rusi.1*— A w przy

piska dodaje: ,,Stało się j ak przewidzieliśmy!"—

Zapomina Wytrwałość, że Dziennik Warszawski

aiejeden z jego artykułów przedrukował, nie do

dając nawet żadnych komentarzy, jak np. kore

spondencyą z Poznańskiego, w której koreBpon

dent uskarżał się, że w calem prawie W. Księ

stwie n nikogo nie znalazł przytułku, a wszędzie

eiechęć i wzgardę (sic) ostatniego powstania. D z

Warszawski może śmiało przedrukować także z te

g(iż samego N. 28 Wytrw a łości choćby część ko

respoudencyi z nad Prosny.

Czy mniema W ytrw ałość, ż e jakikolwiek w kra

ju wpływ wywiera? Ależ najzwyczajniejsza intel

ligencya dostrzeże w nim młodzieniaszkowość, brak

roznmn nie już stanu, ale pospolitego rozsądku i

nakoniec brak zupełnej loiki. Chce ona powstania i

to nie długo, a sama wkorespondencyachzróżnych

części Polaki przyznaje, że niechęć do rozpoczęcia

na nowo powstania, jes t powszechna. Czyż w kore

spondencyi z nad Prosny już przez nas cytowanej

uie powiada: nWobywatelstwie wiejskiem straszna

Bapatya wyższości (sic). Wyrzekli się oni wczoraj,

,,rachując na jutro. Książę Konstanty, Wielopolski,

,,Miniszewski — są to według ich obecnej wiary

n półbogi narodowe. Składki na cele szlachetne

,,skąpią. Ale gdzie o pokaz idzie, huczą karety,

,,błyszczą liberye, lśnią stroje, leje się szampan spi

n)any z wrogiem"— i tym podobne narzekania. Są

dzimy, że te korespondencye pisze także młodzie

uiaszek, bo zdaje się nam, że obywatele są zaję

ci pracą, ale pracą płodną zawsze: starając się o

poprawę losu kraju i oświecenia ludu, te dwie

dźwignie powszechnej pomyślności leczące rany

zadane biednemu narodowi przez nieprzyjaciela i

przechowując warce domowej cnoty i narodowość

Wytrwa łość nie ma za sobą sympatyi ani kra

ju ani emigracyi. Kraj zna ją tylko z wyjątków

drukowanych wDzienniku W arszawskim ; emigra

cya zaś pragnie, aby nie myślano, że jest jej

przedstawicielką, radaby ona mieć dziennik, ale

dziennik poważny rozwijający zdrowe idee i wal

Czący właśnie z W ytrwa łością, wolny od zawiść

i oszczerstw. Znajdą się ladzie, bo największa ich

część i najzdolniejszych dotąd w żadnej gazecie

udziału nie wzięła, a pismo takie Bpodziewać się

może sympatyi i poparcia wszystkich ludzi uczci

wych, dla których kraj na prawdę jest drogim, za

którym tęsknią i dobra jego pragną, dla zbawię

nia którego nie szczędzili ofiar i pracy, jak ich

dotąd nie szczędzą.

Rzym 11 marca.

Ojciec św. był trochę cierpiący we wtorek; po

nieważ wszystkie przykrości na delikatne jego

zdrowie zwykle oddziaływają, powiadają iż i to

cierpienie było skntkiem wzruszenia sprawionego

listem Cesarza Napoleona, donoszącym, iż wojsko

francuskie wkrótce terytorynm papieskie opnszczać

zacznie. Dziś jednak Pins IX ma się dobrze i jak

zwykle w marcowe piątki, zstępował z Watykanu

do bazyliki św. Piotra na wielkopostną stacyą.

Modlił się długo przed grobem śś. Apostołów, gdzie

tłum nader znaczny, w części składający się z cu

dzoziemców różnej narodowości, otaczał go z n

szanowaniem. Powrót wojska oknpacyjnego do

Francyi z pewnością się rozpocznie w m aju:

prowineyą Viterbska, od strony Toskanii, na

samprzód opróżnioną zostanie; potem inne oddzia

ły ustępować kolejno zaczną — i są tacy, którzy

twierdzą, iż ewakuacya całkiem spełnioną zostanie

w ciągn bieżącego roku. List Cesarza Napoleona

do Ojca św. i urzędowe oznajmienie hr. Sartiges

ogromne tntaj wrażenie uczyniły. Niejeden Bię za

pewne zdziwi, czytając o niem wzmiankę: bo prze

cież konwencya przez się była dość nrzędową i

jasn ą, i zwiastowanie jej bliskiego wykonania

nie powinno zdawać się nikomu nowiną i niespo

dzianką. A jed nak nikt prawie tutaj, mianowicie

w stronnictwie papieskiem, w to wykonanie nie

wierzył. Tak dalece przyzwyczajono się opatrywać

w każdym akcie, krokn i wyrazie Cesarza Napo

leona znaczenie wręcz przeciwne dosłownema, j a

wnemu, iż począwszy od kardynała Antonellego,

najpierwsi dygnitarze przekonani byli: że ngoda

fr»ucnsko włoska jest złndzeoiem, blichtrem, po

zorem; że władzca Francyi chciał zamydlić oczy

Earopie i Włochom samym, puszczając taki baUon

d ’ essai, który ma pozostać na zawsze martwą li

terą; i że protestacye stronnictwa katolickiego,

jednomyślność biskupów, a nakoniec encyklika

z syllabnsem, itd. będą mocne wstrzymać Cesarza

od urzeczywistnienia swego zamiarn. Nawet, j ak

rzekłem, sam sekretarz staną uśmiechał się, kiedy

mn o wykonania konwencyi nadmieniano, i po

wtarzał, iż Francya nigdy nie opnści Rzymu, a

jeżli z niego ustąpi, to najdalej do CiviUvecchia.

Przeświadczenie to wzbndzone zostało u wieln o

t sób dawniejszemi przedsyllabnsowemi zapewnienia

mi ambasadora francnskiego, który oświadczał

chcącym i niechcącym Błyszeć, że Francya nie o*

puści nigdy Ojca św.,

że nie da npaśó władzy

jego świeckiej, a w przypadku rewolneyi, uprze

dzając wojsko włoskie, sama tu wróci z Civita-’

vecchia, gdzie si§ zatrzyma przez lat kilka i stłu

mi rewolucyą własDym or§tem, przywracając rząd

papieski pod inną formą.

T ak się hr. Sartiges wyrażał w października i

w listopadzie; ale odtąd zdaje się, że ambasada

fraucuzka coraz oziębłej i ciemniej zaczęła się

tłómaczyć o postawie, jak ą F rancya przybierze

po ew aknacyi... Cały ten świetny obraz tak do

kładnie kreślony przez nsłażuycb rzeczników,

zwiany nagle tchnieniem encykliki jak arabskie

majaki wiatrem pustyni, powoli pełznąć i rozwie

wać aię zaczął. Teraz na jego miejsca powstały

ciemności. Nikt nie wie, co Francya nczyni po

tej ewaknacyi, która urzędownie nareszcie oznaj

miona, spadła gromem wśród onej niepojętej nie

wiary ustalonej tutaj tak dalece, iż na upór za

krawała. Dziś stronnicy papiezcy z zadziwieniem

i strachem ndzielają sobie wzajemnie jako nowiny

tego, o czem Europa wie od września, t. j . iż zało

ga francuzka Rzym opuszcza. Liberaliści zaś

wielką spokojność okazują, przekonani, iż w kil

ka godzin po ustąpienia Francnzów rząd papiezki

ranie, i dodają, że rewolncya nie zacznie się wca

le od lndn, ale od małego wojska, w którem wło

skie bataliony obrócą się natychmiast przeciw cu

dzoziemskim, zniewalając je do odwrotu; w razie

zaś, gdyby żuawi składający się z legitymistów

francuzkich i belgijskich, toż oddziały szwajcar

skie i niemieckie opór stawiły, lad się przyłączy

do włosko papiezkich żołnierzy, to wojsko zaś wło—

Część literacko-artystyczna.

PRZYGODY W MEKSYKU,

(Ciąg dalszy.)

XXXIII.

Ciuciubabka na mułach.

Jechaliśmy całą noc. Tapajo, które nam zakry

wały oczy, miały w sobie przynajmniej tyle do

brego, te nam chroniły twarze od kolców mez

ąmtów, wśród których szła prawie ciągle nasza

droga. Nie mogąc m ż y ć rękami i zasłaniać się

niemi od gałęzi, bylibyśmy oczy postradali z pe

wnością. Postronki któremi byliśmy skrępowani,

dokuczały nam okropnie.

Nad ranem wjechaliśmy na jakiś stromy pagó

rek, o ile nam się zdawało z pozycyi naszych mu

łów i z ciężkiego ich chodu. Opuszczaliśmy widać

równiny a wjeżdżaliśmy w kraj dotykający do po

dnóża gór. Nikt nie jechał obok mnie, nikt nie

przejeżdżał koło mnie ani naprzód ani w tył: ztąd

wniósłem, że jedziemy wązką ścieszką i jeden za

drngim.

Raoul jechał przedemną, i czasami byliśmy tak

blisko siebie, żeśmy mogli rozmawiać.

* — Jak ci się zdaje, co oni myślą z nami zro

bić ? - zapytałem go po francuska.

—

Mnie się zdaje, że nas prowadzą do kwatery

Cenobia; chciałbym, żeby tak było.

—

Ato dla czego?

—

Bo wtedy byłaby jeszcze dla nas jakaś na

dzieją ocalenia. Cenobio, to porządny człowiek.

—

To go ty znasz?

—

Znam kapitanie. Miałem z nim pewne sto

snnki z okazyi bandln kontrabandą.

—

To Cenobio jest przemytnikiem?

—

No, w kraju, gdzie sam rząd trudni się p:—

niekąd tego rodzaju przemysłem, nie można wła

ściwie takich ludzi Dazywać przemytnikami: są to

raczej spekulanci. Podobne przedsiębiorstwa są

tutaj koniecznem następstwem złej administracyi.

Cenobia zatem , j ak już powiedziałem, niem ożna

nazywać przemytnikiem; je s t t o spekulant prowa

dzący kontraband§ na wielką skal§.

—

A, a, Raouln, jak widzę puszczasz się w eko

nomią polityczną.

—

Ha, cóż robić kapitanie ? Trzeba przecież u

mieć s tanąć w obronie swego zawodu.

-—

I ty sądzisz, że my jesteśmy w rękach ludzi

Cenobia ?

—

Z pewnością kapitanie. Ho, bo! gdyby to

była banda Jaranty, jużbyśmy dawno byli na tam

tym świecie. To jest, m a się rozumieć, dusze ca

sze; bo ciała zdobiłyby w tej chwili drzewa na

plantacyi don Cośmy. A, niech nas Bóg zachowa

od Jaranty! Ten ksiądz-rozbójnik tym, eo mu w

ręce popadną, zostawia najwięcej tyle czasn, żj

by się wyspowiadać mogli; ale jeżeliby on na

wzajem wpadł w moje ręce, wisiałby jeszcze prę

1— Zkądże wnosisz, źe to jes t gierylla Cenobia?

—

Znam tego Yańeza, któregośmy widzieli w

ranchn; jest to jeden z oficerów Cenobia; dowo

dzi on tą bandą, która jest tylko oddziałem gie

rylli Cenobia. To mię tylko dziwi, że Dnbrose jest

tntaj z nim, a my jeszcze żyjemy. Widocznie kt. ś

musiał wpłynąć na Yańeza na naszę korzyść, ale

kto? tego nie rozumiem.

Uwaga ta uderzyła mnie i począłem się nad nią

zastanawiać, gdy wtem Francuz odezwał się

znowu:

—

Nie, nie mylę się. Ten pagórek... tak, to wła

śnie tutaj.... w dole powinna płynąć rzeka Sao

Juan.

Wkrótce rzeczywiście wjechaliśmy w rzek§.

—

Tak, to San Juan— rzekł Raoul— poznaję

ją po dnie kamienistem; a i woda właśnie tak głę

boka, jak powinna być o tej porze roku.

Muły nasze weszły na bystry strumień i bryznę

ły nam wodą aż na twarze. Woda sięgała nam

po kule siodłowe, a była zimna jak lód, chociaż

to działo się pod zwrotnikiem. Sprzeczność ta tem

się tłómaczy, że San Juan zasilają głównie śniegi

Orizaby.

Gdyśmy przejechali rzekę Raoul odezwał się

znowu.

—

Teraz już wiem z pewnością, gdzie jesteśmy;

poznaję ten brzeg doskonale. Muły si§ ślizgają.

Baczność, kapitanie!

—

Cóż takiego? — zapytałem zaniepokojony.

Raonl zaczął si§ śmiać:

—

Zaczyna mi się w głowie przewracać. Wo

łam baczność! jakgdybyś to kapitanie męgł sobie

cokolwiek radzić w razie jakiego wypadku!

—

W razie jakiego wypadku?! — zawołałem

przeczuwając niebezpieczeństwo.

—

Możemy spaść, i oto cała historyą. J est tn

pod nami przepaść dosyć niebezpieczna. Gdyby się

uasze mnły potknęły, nie oparlibyśmy się aż cby

ba o wierzchołki drzew, które rosną na pięćset

stóp pod nami.

—

Okropność!— zawołałem.

—

Nie bój się, kapitanie; niebezpieczeństwo nie

jest tak znów wielkie, jak się zdaje. Muły mają

krok pewny i nie potkną się prawdopodobnie; a

co się tyczy jeżdców, to zanadto dobrze są przy

wiązani, zeby spaśó mogli.

Raonl mówiąc to śmiał się w najlepsze, ale mnie

nie było do śmiechu. Myśl, że muł mój może się

pośliznąć i stoczyć w przepaść, mnł, z którym sta

nowiłem nierozdzielną całość, tworząc wraz z nim

coś nakształt starożytnego Centaura, myśl ta, mówię,

nie była dla mnie arcy-zabawną. Stanęły mi na

na oczach wszystkie wypadki tego rodzajn, o któ

rych kiedykolwiek słyszałem, co bynajmniej nie

przyczyniało się do mego uspokojenia. Nareszcie

nie mogąc się wstrzymać, mruknąłem z niechęcią:

—

Potrzebnie mi było o tem gadać!

Po tej uwadze poprawiłem się o ile mógłem na

siodle i ścisnąłem muła kolanami, tak, abym mógł

czuć najmniejsze jego poruszenie, grożące utratą

wspólnej naszej równowagi. Gdzieś głęboko pod

sobą słyszałem huk potoku; z drugiej strony ścież

ka, którąśmy postępowali, zwężała się coraz bar

dziej.

Wspinaliśmy się pod górę długo, bardzo długo.

Muły dysząc coraz mocniej przyciskały się do skał

wznoszących się po drugiej stronie ścieszki. Mn

siało już dnieć, gdyż poczuliśmy trochę światła

przez nasze tap a jo . Niebawem uderzyło nas m o

cniejsze światło, a jednocześnie poczuliśmy nagle

gorąco. Pozycya, j ak ą przybrały nasze muły wska

zywała nam, że jedziemy po płaszczyźnie pozio

mej. Dzięki Bogu! minęliśmy niebezpieczną ścież

kę i dostaliśmy się na równinę ogrzaną promie

niami wschodzącego słońca.

Dziwna to istota ten człowiek! Trndno wypo

wiedzieć radość, jak a mnie przejęła, gdym szczę

śliwie wyszedł z tego niebezpieczeństwa — jednak

wiedziałem, że każdy krok mego mnła s tawia mię

bliżej haniebnej i okrutnej bezwątpienia śmierci!

XXXIX.

Nowy sposób picia.

Gierylasi zatrzymali si§ i zsiedli z koni, nas

atoli zdjęli z siodeł. Mnły nasze powiązane na la

sach zaczęły gryść trawę. Zmnszeni towarzyszyć

im w krzaki, w które głód je wabił, nie małośmy

ncierpieli od rozmaitego rodzaju gałęzi i kolców.

Mundury na nas poszły w kawałki; łytki i kolana

mieliśmy miejsce w miejsce skłute od kaktusów,

których kolce zostawały nam w ciele. Ale to wszy

stko niczem było w porównaniu z cierpieniem, j a

kie nam zadawały nasze siodła, a raczej gołe dre

wniane terlice nie wyściełane ani niczem nie przy

kryte. Każde poruszenie mnła sprawiało nam okru

tne męczarnie.

Dokoła nas syczały ognie; gierylasi przyrządzali

sobie śniadanie i gotowali czokoladę. Nam, choć

umieraliśmy z głodu i pragnienia, nie dano nic.

Spoczynek ten trwał z godzinę.

—

Jakaś droga banda połączyła Bi§ z naszą -

C z a s wychodzi codziennie rano o godz. 7ej (wyjąwszy poniedziałki i dnie poświąteczne).

Numer pojedynczy w Krakowie i we Lwowie kosztuje 10 centów.

Prenumerata wynosi:

rocznie

kwartalnie:

miesięcznie:

Mlie j s c o w a w Krakowie . . . złr. 2 0 ....................................złr- ^

’1*złr*j*

Miejscowa weLwowie . ..

......................................

***»

Pocztą wpaństwieAuBtryackiem n 24.

.—

**-r,o-

**’

doPrus. . . :

.tal. 16

*° .... tal.4 sgr 5 . . . tal1sgr.15

«.

» Rzeszy niemieckiej - »

****"

’i

’i"

B Franeyi i Anglii . _ fr a nk . 0 8 .............................frank. 27 .... frank. 10

» Włoch i Szwajcaryi , llb

»29....

B e l g i i ....................

» b U .................................

»20....

L i s t y z pieniędzmi przesyłane byó winny f r a n c o do Administracyi »CZASU11. LISTY

reklamacvine niezapieczętowane nie ulegają frankowaniu. LISTY niefrankowane nie przyjmują się.

Kraków 18 Marca - Sobota.______________

Rok 1865.

1 of 4 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Download file

Download file

Deleting a comment

Advanced search

Suggest correction