Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 640 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

Ner427 Cena 10 halerzy.

Kraków, Piątek 11 Września 1914.

Rocznik LXVII.

Akcyazaczepna wojsk austriackich.

Zadanie armii pod Lwowem.

Korespondent wojenny Zeił donosi z głównej

kwatery prasowej pod datą 7 września co nastę

puje :

względy strategiczne mogą nakazać chwilowe o

puszczenie Lwowa.

Zaraz po wkroczeniu wojsk rosyjskich do Ga

licyi, pod Brodami, poznała lwowska grupa kolo

salną przewagę liczebną przeciwnika. Z tego też

nie omieszkano wyciągnąć odpowiednich konse

kwencyi. Dopóki było to możliwe, dopóty trzy

inano się ofenzywy, potem jednak na dany rez

koz poczęto planowo, walcząc krok za krokiem

cofać się, wstrzymując nieprzyjaciela możliwie

najdłużej i zadając mu dotkliwe straty.

Tak walcząc zbliżono się do Lwowa. Prze

strzeń dookoła miasta, słaba ufortyfikowaaego,

po pierwsze nie przedstawia odpowiedniego te

renu do prowadzenia defenzywy, a powtóre n*e

zatrzymywano się pod samym Lwowem, ażeby

oszczędzić miasto przed rosyjskiem bombardowa

niem i ochronić w ten sposób przed zcrszcze

niem mienie tamtejszych mieszkańców. Dla woj

skowego zadania naszej armii wschodniej, Lwów

nie miał żadnego znaczenia, przez to zaś, że

operacye wojenne przeniesione zostały poza

Lwów — zostało miasto oszczędzone od zni

szczenia.

Najlepszym dowodem tego, że odwrót wojsk

austryackich odbył się według planu i był prze

widziany już od dłuższego czasu, jest ta oko

liczność, że ludność cywilna mogła miasto opu

ścić w zupełnym porządku i spokoju jeszcze na

dość długi czas przed wkr jtzenietu tam wojsk

rosyjskich. Wobec tego zupełnie są bezpodstaw

ne wszystkie pogłoski, zrodzone po największej

części z przesadnej obawy przed kozakami. Nie

było po naszej stronie t u i

ucieczki ani

porażki ani klęski, tylko nastąpił plano

wy, dobrze przemyślany i zupełnie porządny

odwrót.

Wskutek nadeszłych posiłków i kilkudniowego

wypoczynku, stała się grupa lwowska znowu

bardziej czynną do spełnienia swego właściwego

zadania, defenzywy — i tak gotowa rlo boju,

że według mojego mniemania, jest to tylzo ltwt

styą dui, kiedy ta grupa podejmie ofen

zywę i wyruszy do aadania wielkiego ciosu.

Jak zaś ciężkie straty zadaliśmy wojskom rosyj

skim w czasie tego z ,góry płauowanego odwrotu,

jasno wskazuje ta okoliczność, że ich ofenzywa

nietylko bardzo wiele straciła ze swej siły ude

rzenia, ale że od trzech dni jest całkiem przer

wana, i że nas Rosyanie nie ścigają jako zwy

ciężcy, co dostatecznie dowodzi, że są o wiele

więcej wyczerpani — aniżeli nasze, zupełnie nie

tknięte wojska,

Świetne zwycięstwo, jakie odniosła armia Anf

feuberga dzięki w"ybitnym zdolnościom swego do

wódcy, powinno w niedługim czasie sytuacyę zu

pełnie zmieoić i wyjaśnić. Przed armią Auffen

bel’ga, która swe pierwsze zadanie tak wybornie

wypełniło, są jeszcze inne, niezmiernie

w"ażne cele do spełnienia. W ojska takie

jak nasze nie doznają niepowodzeń ; i dlatego po

winniśmy być pełni otuchy.

Reichspost pisze w artykule wstępnym:

Krótki wypoczynek, który przyznano wojskom,

skończył się — i wielkie pasowanie się pod Lwo

wem idzie dalej.

Że rozpoczyna się znów ofenzywa na

szych wojsk, świadczy wymownie i przeko

nywująco, iż opuszczenie Lwowa dokonało się

tylko ze względów strategicznych i że zdol

ność ofenzywna naszej armii wschod

niej nie doznała najmniejszego usz

czerbku z powodu walk od 27 do 30 sierpnia.

W urzędowem sprawozdaniu naszego n?.tabu

jeneralnego o tych walkach i o zwycięskiej bi

twie armii Auffenberga i arcyksięcia Józefa Fer

dynanda nad Huczwą, oświadczono, że bitwy,

które wywiązały się z naszej ofenzywy, zaczęte

między 22 a 26 sierpnia, nie przyniosły jeszcze

rozstrzygnięcia kampanii. Teraz, po krótkim od

poczynku, zaczyna się druga faza walk w tej

wyprawie i to znów z naszej ofenzywy. Czy te

nowe walki już przyniosą pożądane rozstrzygnię

cie, jest rzeczą niepewną przy zaciętości i liczeb

nej sile nieprzyjaciela. W każdym razie trzeba

się przygotować na dłuższe trwanie walk.

Metropolita hr. Szeptycki.

Fremdenblatt donosi: Stała ukraińska delega

cya we Wiedniu oznajmia, że metropolita hr. An

drzej Szeptycki znajduje się obecnie w rękach

rosyjskich — gdyż me chciał przedtem opuście

swej rezydencyi we Lwowie.

W łtlaitip wiccKoriił1.

syjskie, utworzenie straży obywatelskiej i t. d. Straż

działała przez trzy tygod nie, spokój i poiządek był

zupełny. Dn. 31 sierpnia przybył gubernator piotr

kow ski, Jaczew ski, do miasta. Podziękow ał za utwo

rze nie str-aży obywatelskiej i zaznaczył, że obecnie

znów zaczyna działać władza administracyjna. Roz

wiązano straż obywatelską, policya rozpoczęła na

nowo sw e funk cye. Wrócili urzędnicy pocztowi i t e

legraficzni, listo nosze roznieśli zaległo listy i tra m

w aj zaczął znów kursow ać. Wysłano t a i d eleg ata

do Szwecyi, aby szuk ał m.esakańców Łodzi, którzy

pozostali w Niemczech, bawiąc w kąpielach i udali

się prawdopodobnie do Szwecyi.

Prenumeratę Drzyjmują: Administracya Czasu w Krakowie ł uraędy pocztowe. Miejscową pre

n u m e r a t ę księg. S. A. Krzyżanowskiego, hantlle: St. Kaiiińskiego, trafika w Sukiennicach, Biuro dzień.

Hopcasu i Salomonowej, Gł. T rafika We Lwowie ,’Czas" jest do nabycia w biurach dzltn. A. PlsztwskisfO,

S. Sokołowskiego, K. Buchstaba, na stacyach kolejowych w Tamowi«, Rzeozowie, Jaśle, Nowy* Sącz* na yor**t*

w księgarni kolejowtj, tudzież na Innych główniejszych slacyach u portyerów kolejowych.

Ceny ogłoszeń : od wiersza petitem za pierwszy raz 2 0 hal., za każdy następny po 15 hab- układ tabe

laryczny, cyfrowy, skomplikowany, pierwszy raz 40 hal., następny po 15hal. N adesłan e i Nekrologia

od miejsca wiersza drukiem petit. 60 hal. za każdy raz. G łosy publiczności po 2 kor.; komunikatyhandlowe

pok ro nieei po dziale ekonomi c?nym; konanlkaty pi-ywat ne, śluby, zaręczyny iip.po 1 kor. od miejsca wiersza.

Ogłoszenia i prenumeratę przyjmują: we Lwowie biura dzienników l, Plohna, A. Olszewskiego.

St. Sokołowskiego, K. Buchsńiba; w Jarosław iu Biuro dzienników; w P odgórzu Potnralski; w Prze

myślu A. .Tuszyński księgarnia i K. Blllct; w R zeszowie V.. Weinti-aob: w Stanisław ow ie Jasiel

ski i ?p,; w Tarnow ie M. Kockach, O. łlaut: w Tarnopolu Komaniewski; w Paryżu wyłącznie

p. W. Raczkowski, 14 Cite de Trevise; w W ie d n i u Hansenstein fi Vo«ler, R. Mosse (także we wszyst

kich filiac!O: H. Schalek. M. Pukes, K. !’,r:!un. .1. Dnjmoberg, Bock fi Herzfeld. H. FTieill (tylko pre

numeratę H. Goldschmidt fi Comp.); w Frankfurcie n. M

G. L. Daube fi Comp., w Pradze cze

skiej Fr. Hoyorka. Listy z pieniądzmi i przekazy pieniężne na prenumeratę i ogtoszeuia przyj

muje Administracya Czasu w Krakowie. Reklaniaey e nieopie czelowan e nie podlegają opłacie pocztowoj.

Listów nieopłaconych nie przyjmuje się. Rękopisów nadsyłanych nie zwraca sią.

i*35" Za każdą zmianę adresu dojJaca się 40 hal.

"-CR*

ADRES REDAKCYl: ul. św. Tomasza Nr 32.

Telefon Nr 60.

We w si nieprzyjacielskiej *).

Sztab niemiecki i ewakuaoya L u .

Wiedeń, 10 września.

Do N. W . Tagblattu donoszą z Budapesztu:

Prezydent narodowej partyi pracy, hr. Khuen—

Hedervary, który wczoraj przybył tutaj po dłuż

szym pobycie z Berlina, bawił tum wł-.śnie w

dniu opróżnienia Lwowa. Jak donosi Pester

Lloyd, słyszał wszędzie opinię, że krok ten na

szego kierownictwa armii jest koniecznością

strategiczną i że był przewidziany od lai

przez niemiecki sztab jeneralny i przez ten sztab

pochwa lany, a nawet uznany za nieodzowny.

Wszystkie koła poważne w Niemczech rozn

mieją zupełnie potrzebę przezwyciężenia się, ja

kie okazało nasze kierownictwo armii, przed o

dząc ze względów strategicznych do porządku

nad chwilowymi niekorzystnymi nastrojami, jakie

musi pociągnąć za sobą opuszczenie Lwowa

kołach laików — i postanawiając przeprowadzić

ten krck, z góry przewidziany przez

plany operacyjne sprzymierzonych

sztabów.

W Niemczech, równie jak u nas, los Lwowa

w razie ofenzywy rosyjskiej przeciw Galicyi był

roztrząsany wyczerpująco od lat, jako tewestya

wiedzy wojskowej. Problem ten odgrywał ważną

rclę w literaturze ibojskowej i praktycznie w

»grach wojennych*. Nie było tam, równie jak i

uas, najmniejszej różnicy zdań w kołach facho

"ych co do tego, że pod pewnymi warnnkami

W aeroplanie nad Rosyanami.

Jed e n z lotników wojłkowych au strya ckich opisuje

swe wraże nia w liście prywatnym, wydrukowany m

przez N. W. Tagblalt.

Wielu pilotów — pisze — wysyłałem w ciągu obe

cnej kampanii na dalekie loty dystansowe, uznałem

zatem za potrzebne, bym «am podjął loi nad woj

skami rosyjskimi, bo jestem tego zdania, że gdy kt

codziennie każe komuś innemu kłaść głowę w pasz

czę lwa, winien ok az ać gotowość, że sa m t e także

uczyni. Otrzymałem rozkaz wzlotu. Za op atrzyłem się

w pistolety, zapasy żywności i na wsrelbi przypadek

w worek do spania, gdyby mi przyszło złożyć głowę

ns spoc zy nek ta;n, gdzie sobie t6go nie ba rdzo ży

czyleen. Powietrze było czyste; wiatr pomyślny. Po

przebyciu około ;?O kdotnetców, obaczyłem nareszcie

wojska rosyjskie. Wyglądały jak olbrzymie jakieś

mrowiska; musi *’o być tam z kilkanaście tysięcy lu

dzi. Pilot kierujący ap ar ate m wznióat się do znacznej

wysokości. Uczynił to w sam czas, bo natychmiast

dsły się *ty*zeć salwy. Znajdowaliśmy się wtedy już

na wysokości po nad 1200 męt(ów, więc kulo me b ar

dzo były dla n ,s niebczpiaczne, bo na tej przestrze

ni d ziałają już słabo. Nagie słyszę trzasa wyra

źniejszy, niż zwykle . Kula uderzyła w rez erwo ar b e n

zynowy, t u t pod miejscem, na którem siedziałem.

Przedziurawiła zewnętrzną ś:ia oę i wyleciała. Uczu—

Pm lekkie draśnięcie koło lewej łopatki. A jednak

kula acz mię nie uszkodziło, wyrządził a dużą 8zko

dę: benzyna poczęła wyciekać cienką strugą, a z nią

możocść dalszego lotu. A więc odwrót. Komenda :

linea ret/a - na prawo!

3ytnący« krytyczna - oryentuję *ię, czy *najdzie

my gd*is miejsce odpowiednie do wylądowania. Pi

lot i ie daje zuaitu życia, a nr oplsn poczyna się chwiać

w powietrzu, ogarnia mię obawa, że pilot został ra

niony i stracił panowanie nad sterem I Serce mi się

ś.isnęło, ale tylko na chwilę; obracam się i widzę

z uciechą sp okojną jego twarz uśmiechającą się do

mnie. Przypomina mi się, j ak kiedyś w Albanii scho

dziłem przez przełęcz górską i na stoku skały zoba

czyłem nagle pod nogami ziejącą przep aść; jede n

ruch, bez namysłu, bo n amysł wtych razach to

śmierć — i wszystso było dobrze. Tak było mniej

więcej i teraz z tom wylądowa niem. Obliczam na ile

kilometrów jeszcze wysta rczy benzyny . Żlol - naj

yżej 25 kilometrów. Aeroplan zwalnia coraz wy

raźniej — po chwili moto r prz estaje działać. T.otem

spiralnym tuż pod jakąś wioską opuszczamy się na

ziemię. Jesteśmy w polu, we dwó.h, na terytoryum

rosyjskim.

Wydobywamy rewolwery, kepi oficerskie lotników

au stryackich chowamy do kieszeni, na bluzy zarzu

catny skórzane płssicze. Podchodzi już do nas lu

dność z sąsied niej wioski. Pokazujemy im Iegityma

cye spisane w języku rosyjskim, op alrz oa e rosyjski

mi stęp!ami. Na widok rosyjskiej pieczęci, kiwają

głowami. W stępuje w serce nasz e otuch* ; rozkazu

jemy dsć konie, Rozkaz z ostaje sp ełnio ny. Bierzemy

a p a rat ze aobą, umyślnie towarsysz mój zawra ca

w kierunku ni ep odejrzanym i dopiero z najbliższego

z akrętu , gdy znikamy z oczu, ruszamy co koń wy

skoczy.

Udało się! Jesteśmy *a granicą. Dostajemy na

najbliższym po ste runku beuzyuy ; ap ar at zdolny jest

do dalsrego )otu Po przybyciu do atacyi wydobyłem

z listwy aparatu jedną jeszcze kulę karabinową. Ka

żę lobio z niej zrobić brotok do z egark a.

W Łodzi.

Krakowski korespondent D ,a

Z e i t rozmawisł

z przejezdnym, który przybył do Krakowa 7. Ł id si

j D 1 września. Pr zybyły opisał korespondentowi

znany st*n po opuszczeniu miasta przez władze ro—

Już od czwartej zrana maszerują pułki au

stry ackie . Niedziela j e st ciepła i słoneczna, równina

ros yjsk a ciągnie się daleko przed oczyma. Żółto i

szaro, s zsro i żółto. Piasek, z którego tu i tam wy

rasta piołun, j ak włos na niegolon ej twarzy.

Piasek jeat naszym wrogiem. Wszędzie go pełno,

nie puszcza n a s naprzód, aż do kostek w nim grzęź

niemy. Krok żołnierski d )stosow?ł się już rytmem

do tej przeszk ody:

Raz I - podnoszenie nóg :

Dw* ! - stąpnięcie.

Trzy I — wyciągania nóg z piasku.

Za armią ciąg ie się szereg p o róz ek wojskowy( h,

jak wąż olbrzymi Z wężz tego widać tylko potężne

łuski cielska, głowy aui ogon« nikt nie dojrzy. K o

nie ciągaą, skóra ich ocieka potem i lśni, ciągną

tub, że nawet nie p óbują bronić się od much, któ

re kupami je obsiadły. W izy są czworokeone, nie

które cięższe, mają po sześć nawet koni, a jednak

każdy krok napned wyd,je s;ę cudem, tnki piasek.

Ledwie koń w yciągnął nogę. już zapad ał aię drugą.

Wygląd* to z d.leku , jak gdyby zwierzęta ślizgały

się brzuchami po ziemi.

Żołnierze gawędzili, śmiali się, śpiewali Ctnli

jes(cz e w sobie ciepło k awy porannej, mieli ucsueie

wypocz-ynku i siły, oczekiwali przygód, Nieprzyjaciel

był pewnie niedaleko, o tem wiedńeli wszyscy, każ

dy kłopotliwy krok przybliżał do niego, żołnierze

szukali go oczyma i *upominali o piasku. S ili n a

przód, powoli naprzód ku m iłej kupce domów, r t

czej chałup, które uk asały się na horyzoncie jako

wąski pasek. Słońce stało już wysoko, gdy można

było rozpoznać, j a a małą i li:b ą był* t a wioszczyna

przydrożna. Ale był* to wieś niep rzyjacielska, tam

s p otkają się żołnie rze z ludźmi, więc szli mimowoli

styhciej, mimo zmęc zenia , i silniej ujmow ali k.,iby

karabinów.

Jakiś pies zaczął s:czekać, wściekle, ochryple, in

ne mu zawtórow ały. Nie widziano ich, były aam

knięte w chałupach, t-k , jak ludzie. T sk saczęło

wujsko s uatrya ekie kroczyć przez wieś.

Żołnierze, synowie chłopscy, przypomnieli sobie

mimowoli ojczyznę, wieś rodzinną. Zaczęli śpiewać.

Za ok nami poczęły ukazywać się twarze, zrazu jak

cienie prz emykające się szybko, potem wyraźniej.

Ujrzano dzieci, ebro słe, z czerw onemi oczyma, po

tem wyjrzał człowiek stary , drżący i na skinienie

komend a nta podszedł ku niemu. Pułkownik siedział

ua koniu, który jeszcze tutaj, we wsi, tia tna rd iiej

drodze, tak nogi podn sił, jak gdyby deptał w pia

sku — z przyzwyeaejenia. C nłup spoglądał chwilę

na pułkownika, potem chwycił go za rękę, chcąc ją

ucałować i mamrotił coś niewyraźnie. P ułzow aik

sk inął ręką i pojechał d»lsj.

W tej chwili wyjrzała cała wieś na drogę, przy

patrując się s trw ogą przeciągającej armii. Żołnie

rze pokrzykiwali n a prawo i lew o, ale chłop: nie

odpowiadali ani słowa, tylko kłaniali się do samej

ziemi. Chciano kupować kury. jaja, msułn, lecs nic

nie mieli. Wszystko — mówili — zabrało im ro syj

sk ie wojsko, oni sami muszą głodować. Mężczyźni

przysięgali t:ę na wazystko, kobiety płakały. J a

kiś wysoki podoficer uśmiechnął się i rzucił grupce,

stojącej przy drodze, u s w ałek chi oba z swej torby.

Nikt ga nie ruszył. Chleb leżał przy drodze, o bwą

chiwany prżez psa. który rów jież odwrócił się od

daru niep rzyjaciel.k :ego.

W okolicy były bagna. Trzeba było znaleźć prze

wodnika. P ułk ow nik chciał wiiąć Polaka. Wszyscy

chłopi zapewniali, że są Polakami, a wszyscy mówili

po małorusku. Oficerowie spostrzegli kilku ludzi, sto

jących na ubocou, i zwró-ill się do nich. Oaszało

się, że ci mówią po polanu. Zsżądano p oka z ani, drogi,

leci n agabywania okazały się daiemn e. Ludsie ci

ok azaii się dateko mniej chętni cd tamtych, mówią

cych po mołoruiku, którzy n atych miast chcieli pro

adzić nasze wojsko jako przewodnicy. Ci drudzy

zaczęli po chwili dopiero szeptać, że pokazaliby drogę,

al e potem by ich zabito, więc jeżeli się ich weźmie

z żonami i z dziećmi ze sobą, to pokażą. Jed n a po

biegł naw et do chałupy i wyniósł chudą Łuię, jedyny

dobytek , który ofiarował naszym żołn erzom na znak

życzliw"ości.

Wojsko pociągnęło d alej ku ciemnemu pasowi na

horyzoncie. Był to ias, wiedziano, że za tym lasem

był wróg. Oczekiwano go z niecierpliwością, której

nie mogło zwalczyć znużenie.

Wieś p atrzyła na przeciągających żołnierzy z u

szanow aniem i spokojnie. Przed cerkwią stał pop,

tłusty, czarny, w z asmarowanej ria sie; uśmiechał aię,

założywszy rę ce n a plecach.

Zupełnie tak, jak gdyby miał ukrytą bombę! -

zaśmiał s:ę młody poru. znis, d odając coś pod nosem

o f ataln ej drodze. Usiłował też omijać kałuże m»sy

na wpół zeschłego błota, kLóre leżały n* piasku, b .

był to oficer elegancki, i młody. Aie wkrótce przeko

n a ł się, że trud daremny i myślał zapewne, co by

też pow ied si.n o w mi-ście, gdyby go zobaczono w ta

kiej kondycyi, okurzonego, obłocOnego... Pluton jego

maszerował pięknie n ap t.ćd: tworzył straż tylaą.

Żołnierzy ślepiło już trochę słońce, jeduuaLsjny

chód usypiał. A że już przeszli przez wieś t e ł walki,

me muzieli btouić życia przed nieprzyjacielem, więc

dało im s .ę odczuć odprężenie nerwów, jak zwykle

po przebytum niebezpieczeństwie. Dobrodmsuie przy

patrywali się chłopom, stojącym przy drodze, j s a

usuwali się jede n po drugim do chałup. Wieś była

znów ja k zamarła, o statnie chaty zamknęły się, wizyst

ko było tak jak przy wejściu.

Ai nagle wysoki podoficer doznał nagle strasm e -

go, nie oczekiwanego, dziwnego wrażenia, ż s ktoś ude

rzył go w sk roń spiczastym kamykiem. Obejrzał s ę.

kto rzucs, ale już grzech otały strzały se wsi. Po

rucznik ocucił aię z zamyślenia. Sytuscya była jasn-i.

Nie hyło się n . d czem zastanawiać. Wprawdzie jego

pluton tworzył straż tjln ą i będzie musiał potem

szybciej maszerować, aby nadążyć za p ułk ie m — lecz

szalona wściekłość og aruęła już porucznika i żoł ule

izy. Trzebi skończyć z tymi łotrami, co napadają

z zaaadzki!

Popędzili ku wsi, z której wciąż padały strzały.

Ale gdy dostali się do pierwszych chsłup, w szy stso

ucichło. Wieś spał* znów spokojnie w blasku słońca.

W tej chwili jed nak zaczął się straszliwy wrzask,

kolby powywaluły drzwi, zaczęło się wycie i ug ania

nie, spokojna przed chwilą ludność wioski misia

w ręku ka rabiny i strz elała zajadle. Potem wszędzie

wzniosły się płomienie, nad poszyciem ze słomy za

częły fruw ać iskierki, unoszone wiatrem, a wrzask

umilkł.

Porucznik stracił swój dawny wygląd. Nie pozna

noby go w mieś:ie. Był czarny cd dymu, a na bu

tach k rew puk rtśliła l.nie czerw on e międry piaskiem

1 pyłem. Wkrótce straż tylna podążała za pułk:eni.

prses dym i (rapy, jeszcze rozgorzała wściekłością

o ruzbójniczy napad, lecz trzeba było szybko spie

szyć dalej, nie było czasu myśleć o zajś;iu . Żołiie -

rze zapomnieli o zmęczeuiu, szli ku nieprzyjacielowi.

S.it kcło wysokieg o podoficera, który leżał w rowie,

nied aleko k aw ałz a chłebo, który przyjaźnie rzucił

chłopom. Za nim płonęła wioska i siło ujad anie

psów.

przyjęcie podiiękował w krżtklch słowach d rużyno

wy Hałduk.

T a i w drodze do Ostrawy jak 7. powrotem, spo

tykali się Legioniści a oznakami wielkiej iyezliwośei

i ofiarności *e strony wszystkich narodowcścL Nie

było chaty koło drogi, z której nie wynir Bioncby,

jeżeli już nie owoców, kawy, mleka, aołaczów, to

choćby wcdy.

t a ] l i ii świetle pos]jsta.

!manewry Legionu śląskiego.

*) List korespondenta wojennego D ie Z eit.

WDzienniku Cieszyńskim znajdajamy opisna«tę

pujący :

Cieszyn, 9 września.

W ostatnich trzech dniach odbyły się manewry

naszych legionistów w zagłębiu oatraw ske-karw iń

skiem.

Obydwie d rużyny w kompleutnym rynzztnnku ru

szyły wczesnym rankiem w niedzielę z psrkH Sikory

przez miasto, które zakipisło życiem na widok nie

widzianego od wieku w ojsk a polskiego. Taż przy

zamku drużyny obrały różue drogi, ażeby w Karwi

nie stoczyć między sobą potyczkę. Jed n a ruszyła

przez Mosty, Mistrzowice, Cierlicko, Błędowice i Ła

zy — druga drogą na Fryaztat. Marsz był ubezpie

czony, a więc męczący, zwłaszcza dla patroli bocz

nych, które musiały przedzierać aię przez pola, za

roćta, pa rowy i piat wistowe druty kolczaste. Nie t -

be«ało się bez różnych nie spodzia nek w rodzaju f ał

szywych ala rmów, zapowiadający ch ata k n a przedoią

straż i napad na tren. 9 wytrzymałości ochotników

świadczy fak t, że drug a p z rtya całkiem nie spoży

wała obiadu, zactiowując się mimo to w potyczce uu

der sprawnie. Poty:zka pierwsza odbyła się w nie

dzielę około 4 po południu n a polach między aiybem

Głębokim, sz tbetn H onryka i dworcem kolejowym

dąbrowskim. Huknęły salwy karabinow e, budząc *eu

s acyę w przyległych koloniach robotniczych i wywa

biając setki ciekawych. Oddziały ruszyły przeciwko

sobie w tyralierskich, skład ny ch s zykach; przyszło

aawet do walki na biguety.

—

Po potyczce ruszyli

n iestrudzeni legioniści z pieśnią n a usta ch do Orłu

wej, gdzie czekał ich spo czynek w gimnazyum real

nem i w obszernej sali gospody p. Kopia. D!ugo w

noc rozbrzmiew ała j et z c te Orłowa rozmowami i śpie

wem naszych. Miejscowi Czesi przyjęli przybywają

cych, witając icb poi «!ciemi hasłami.

Nazajutrz, mimo trudów dnia ubiegłego, zerwały

aię drużyny wczesnym rankiem i wyruszyła każda

inną drogą do Ostrowy, gd«ie w poniedziałek koło

południa rozegrało: tię walka między dwoma oddzia

łami o Pi-lską Ostrawę. Potyczkę sticzoue na po

tach gruszow ski-h i muglinjw sk!(h na frond(ę kilku

kilometrów od g.a uicy pruskiej do Polskiej Ostrawy.

O kalało aię, że pluło n cieszyński e eluje w iiuiacb

tyralierskicb, k ry ją: się znakomicie naw et w bard.-o

niedogodnym terenie — a pluton ostrawski w ata

ku na b agn ety. Manowry ta wzbudziły u miejscowej

ludności tak czeskiej, jak szczególnie niemieckiej p e

dziw dla ochotników polskich. Gdy potyczka się

skończyła, drużyny ruszyły n* k " :. t e ry do Polskiej

Ostrawy drogą na Maryańskie Góry i Murawską

Ostrawę. Mimo dnia powszedniego i przedwieczornej

pory, ulice mlaeta zar iły się od Polaków, Czechów

i Niemców.

Po rozmieszczaniu się w kwaterach nastąoiła wie

czerza w Djoiu Polatam w Morawskiej Ostrawie

Drużyny, r us iające na ko.aeyę, szły ulicami, zbitemi

a gęstych tłiniów ludni, z których pad ały okrzyki:

* Hich”, ,N a zd«i”, ,,Ciołem!" Już dosyć dawno me

miała chyba Ostraw* dnia Uk ruchliwego. W kola

cyi wzięło u d tiał liczno gron o Polaków z miejsc.

i okolicy. W gronie młodzieży naszej w Domu Pol

skim znalazł się także k o menda nt miejscowej załogi

wojskowej, który r,)zmawiał z legionistami po poi

sBU. Wczoraj, we wtorek, leg oaiś i byli obecni a i

apecyalnem, polskiem nabożeństwie w p i I s t o oztraw.

skim kościele p^rafialn, m. Śp es/ano p leśń polskie

o podniosłym nrat--iju. Po n*b i n .iw ie f togr- fo

wauo drużyny i pożegnano je krótkiomi, lecz gorą

cerni ałowami. W id^o w ifdii dobyła się z szeregów

pieśń Lagionów. Ostrawę opuszczano z 8 Wars-a -

wianką" u* ustach.

Drogę powrotną, liezącą 29 kim , od były drużyny

w ciągu 9 godziD, urozmaicając pochód różuymi śpie

wami. Drużyny nasze w dr- d e pow rotnej w Blędo

wicach apotksły księcia Hubenloheg *. Przyjechał sa

mochodem od atrony Cieszy aa i zrobił f tograf.czue

zdjęcie jed nej drużyny Na koniec, legionistów na

szych sp otsałs w Mistrz* w u acb miła nms,iodsiankH.

Zatrzymano ich na drodze przed ,F hakó*ką”, wy.

stawi w n y b-amę tryumfalną z chorągwiami i uaoi

aem ,C zołem”.

N*dcbodzą-e d*użyny nowltał pr,.e

łozony gmiay Mistrzowie p. Sóbie«ljw (T.cii ił*. Zi

Beri. T agebl. otrzymał przesyłkę gazet peters

burskich z opisami i szczegółami bitwy pod

Szczytnem. Dawniejsza Pełersburger, obecna

Petrograder Zeilg, pismo, wychodzące w języku

niemieckim i wydawane przez Niemców, pisze

bitwie pod Szczytnem :

Część naszych wojBk w Prusiech wschodnich,

które dotychczas wszędzie odnosiły sukcesy,

spotkało wczoraj, jak nam komunikują ze sztabu

głównodowodzącego, pewne nieszczęście. Korzy

stając z wyjątkowych stosunków terenu, z licz

uych tam jezior, bagien i lasów, przemagające

siły niemieckie zaatakowały nagle i niespodzie

wanie dwa nasze korpusy, które od gwałtowne

go ognia arlyleryi nieprzyjacieLkiej znaczne p;)

niosły straty. Juk mordercza była tam walka,

wynika już z tego, że straciliśmy aż trzech je

nerałów, między nimi znanego z wojny japoń

skiej znakomitego wodza jeu. Samsonowa.

W jakiej mierze bolesne to nieszczęście, o

którego rozmiarach z powyższego krótkiego

sprawozdania należytego wyobrażenia wytworzyć

sobie nie możua, zdoła utrudnić posuwanie się

naprzód naszej armii — w tej ehwili ocenić tru

dno Nie mamy bowiem ściślejszych danych ani

o ogólnej sile liczebnej, ani o dyslokacyi naszej

armii operacyjnej — a tak samo brakuje nam

wszelkich danych do oceny siły nieprzyjaciela.

Za prawdopodobne uważać jednak należy, że

owe dwa korpusy stanów.ły tylko małą cząstkę

armii rosyjskiej, operującej w tych stronach, że

zatem ogólna sytuacya w skutek tego nieszczę

ścia nie przesunęła 8ię na mszą niekorzyść.

Ciężkie straty w ludziach, jakie tam ponieśli

śmy, mogą być dotkliwe i bolesne, lecz bynaj*

mn ej nie są nie do powetowania. Niewyczerpa

ny materyał ludzki naszej milionowej armii n

rnożliwia nem wypełnienie tego rodzaju luk i

rychłe znów wysłanie dotkniętych niepowodze

niem korpusów na linię bojową w normalnej sile

liczebnej. Strata doświadczonych jenerałów na

turalnie w podobny, niejako automatyczny spo

sób powetować się nie da. To atoli nie ulega

wątpliwości, że w naszym korpusie oficerskim,

który przed dziewięciu laty stał w ogniu długo

trwałej wojny, znajdzie się dosyć oficerów, któ

rzy najzupełniej kwalifikują się na wyższych,

samodzielnych wodzów.

O ile zwycięstwa podniecają płomień energii

wojennej a tem samem przygo:owują nowe zwy

cięstwa, o tyle także niepowodzenie, nastręcza

jące popizez krew i trupy cenna doświadczenia,

mogą stać się podstawą i punktem wyjścia osta

tecznych trwałych sukcesów. Możemy więc ży

wić nadzieję, że ofiary owego dnia ciężkiego nie

były dacemnemi i że zroszona obficie ich k rw ią

ziemia wyda jeszcze bujne owoce”.

Tak brzmi opis klęski pod Szczytnem w P e

trograder Ztg. Jakie rozmiary przybrały tam

straty rosyjskie, tego publiczności cenzura nie

wyjaśnia, c.hociaż Bnieszczęście" to było zbyt

wielkiem, iżby można je zupełnie zbyć milcze

niem.

Polegli jenerałow ie.

Według Petrograder Ztg zginęli w bitwie pod

Szczytnem obok jenerała Samsonow^ także je

nerał .wis Martos i Pestlcz. St. Pełersburger

Journal podaje o nieb następujące szczegóły :

Jenerał A. W. Samsonow urodził się w r.

1859, ukończywszy studya w Mikołajewskiej

szkole kawaleryi i w Mikołajewskiej akademii

jeneralnego sztabu, wziął udział w wojnie rosyj

sko-tureckiei — później zaś w kampanii przeciw

chińskim bokserom i w obu tych wojnach odzna

czył się wybitnie. W wojnie z Japonią, już jako

jenerał-porucznik dowodził pierwszą Wschodnio*

sybirską dywizyą strzelców, na którym to stano

wisku dał dowód wielkich zdolności wojskowych.

Po wojuie japońskiej był do ostatniej chwili

główno-dowodzącym wojsk okręgu turbestań- .

skiego.

Jenerał M. M. Martos odbył również dwie

kampanie. Urodzony w r. 1858, kształcił się w

petropawłowskiem gimnazyum wojakowem, oraz

w Akademii jeneralnego sztabu. Podczas wojny

z Japoaią dowodził VIII korpusem armii, a od

roku 1910 zajmował odpowiedzialne stanowisko

w okręgu wojskowym wileńskim.

Jenerał E F. P es U cz był również uczestni

kiem wojny z Japoaią. Urodzony w r. 1866,

k-iztnłci! się w korpusie paziów cesarskich, oraz

w Akudcmii jeneralnego sztabu. W ostatnich

czasach był szefem szt :bu jednego z naszych

korpusów.

Walki i odwrót armii angielskiej.

O dotychczasowych walkach armii angielskiej

we Francy i donosi korespondent D aily Tele

graphu . następu,ące szczegóły :

Aruna angielska cofa się już od trzech tygo

dni wsrói tięŻAi ih walk. Odwrót rozpoczął się

już z cr.wi(ą gdy pizewieziono ją u, Belgii ko

leją na terytorium francuskie pod Blaucomisse

ron Po zac ętej obronie tej mie;scowości Angli

cy cofnęb się najpierw do Denmu (na połudn.—

zachód od Valenci«nnes). Tam, oraz w miejsco

,,CZAS wj chodzi z wyjątkiem dni po niedzieli i świętach uroczystych dwa razy dziennie, a mianowicie:

o godzinie 6 rano i e godzinie 3 popołudniu,

Numer wieczorny 10 hal,, ranny 6 hal.}

PRENUMERATA WYNOSI:

c-._i._

na cały rok na kwartał i na 1 miesiąc

W K ra k o w i e w m i e j s c u ...............................................

koron

7 kor. 50 h.2 kor. 53hal.

,z °dnoszeinem do d o m u ..............

koron

9kor. —

3kor. —

Pocztą_ w p an s t w i e A u s l r y a c k i e i n ......................................... .............. 36 k o ro n

9kor.—

3kor.—

/ dwukrotną wysyłką p o cz to w ą ...................................

koron 10 kor. 50 li. 3 kor. 50 hak

Pocztą w p a;,stwie N ie m i e ck l e n i .......................................

koron 10kor. 50n.3 kor. 50 liaL

t)o wszystkich państw, należących do związku pocztowego 48 koron ll2 k o r .—

4kor. -

Vi państw te rosyjskiem (abonament przez urzędy pocztowe) 18 rb. 80 k. | 4rb. 70 k, i1 rb. 60kop.

Y,edług urzędowego wykazu pism zagranicznych, mających debit w państwie rosyjskiem

abonament Czasu przyjmują urzędy pocztowe: w Petersburgu, Warszawie, Kijowie, Wilnie,

wie i Odesie. Z innych miast i wsi można prenumerować Czas, posyłając pocztą należytość

do urzędu pocztowego najbliższego z powyżej wymienionych większych miast

Prenumeratę i ogłoszenia przyjmują: w W arszaw ie biuro ogłoszeń Ungra, I., i E. Metzl i SyD,

Międzynarodowe Biuro ogłoszeń — w Kijowie księgarnia L. Idzikowskiego — w Wilnie biuro

_____________________

dzienników K. Taubera.

1 of 2 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Download file

Download file

Deleting a comment

Advanced search

Suggest correction