Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 645 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

N" 313

CZAS

Wydanie poranne.

*ratą przyjmująi Adeitatotiacy*Csąsnw Krakowie ł areędy pocztowe. Miejscową pre*

atę kaięg. S. A. Krzyżanowskiego, handle: St. Karlińskiego, trafika w Sukiennicach, Biuro dzień,

» * g ? " 1 «*kunmłewej, ą?. Trąfiha. W* Lwow(a /Cza*» jest de aalycM * Marach diiea. A. Olsuwskisge,

t . n M a u ski ag o , «. Beckstaba, aa atacfach kolejowych w Tarsowi*, RzuzcwM, Jaśle, Nowy» Sącza u partała

w księgarni kolejowej, tadzitż aa innych główniejszych siacyack n gertyerśw kniejowych.

Ceny *głoszeń : od wiersza petitem za pierwszy raz 20 hal,, za każdy następny po 15hal.: układ tabe

laryczny. cyfrowy, skomplikowany, pierwszy raz 40 haL następny pe 15 hal. N ad esłan e i Nekrologia

od miejsca wiersza drukiem petit. 60 hal. za każdy raz. G łosy p ubliczności po2 kor.; komunikatyhandlową

po kronice i po dziale ekonomicznym; komunikatyprywatne, śluby, zaręczyny itp. po 1 kor. od miejsca wiersza.

Ogłoszenia i prenumeratę przyjmują: we Lwowie biura dzienników L. Plohna, A. Olszewskiego,

St. Sokołowskiego, K.Buchstaba; w Jarosławiu Biuro dzienników; w Podgórzu Poturalski; w Prze

m yślu A. Juszyóeki księgarnia i E. Bil!et; w Rzeszowie M. Weintraub; w Stanisław ow ie Jasiel

ski i Sp.; w Tarnowie M. Rockach, O. Haut; w Tarnopolu Komaniewski; w Paryżu wyłączni*

p. W. Raczkowski, 14 Citó de T rerise; w W ied niu Haasenstein fi Vogler, R. Mosse (także we wszyst

kich filiach): H. Schalek, M. Dukes, E. Braun, J. Danneberg, Bock fi Herzfeld, H. Friedl (tylko pre

numeratę H. Goldechmidt fi Comp.); w Frankfurcie n. M. G. L.Daube fi Comp., w Pradze cze

sk iej Fr. Hoyorka. Listy z pieniądzmi i przek azy pieniężne na prenumeratę 1 egłoszeuia przyj

muj« Administracya Czasu w Krakowie. Reklamacye nieopwczęłowane nie podlegają opłacie poozfiwej.

Listów nieopłaconych nie przyjmuje się. Rękopisów nadsyłanych nie zw raca się.

SJEST- Zs każda zmianę adresu dopłaca się 40 hal.

"3N3

ADRES REDAKCYI: ul. św. Tomasza Nr 32.

Telefon Nr M.

W iązałki i ż:niwiarki

DEERINGA

Szpagat oryginalny Man!ila

dostarcza najtaniej

SYNDYKAT ROLNICZY W KRAKOWIE,

KINO-WANDA

ul.św. Gertrudy L,5.

PROGRAM od czwartku 10 do niedzieli 13 lipca 1913.

l) Tydzień nowości Pathego 2) Lehman sekundan

tem (arcykomiczne). CZCIJ OJCA i MATKĘ TWOJĄ!

Wielki dramat społeczny. 3) Uprowadzony narzeczony

(doskonała humoreska). 4) Norymbergia i okolice

(wspaniałe zdjęcie z n«tury), 5) Piękna Juanita (dra

mat z życia Hiszpanów w Meksyku).

-—

O WYSOKĄ

CENĘ ! Sensacyjny dramat kryminalny z Waldemarem

Psylandrem w głównej roli.

Dr Bolesław Rzegociński

Prymaryusz oddziału chirurgicznego Szpitala jubileuszo

wego OO. Bonifratrów.

(3425-2 -5)

przeprowadzi* się na ul. Basztową L,. 19,

Nr. tel. 1553. Ordynuje od 3-4 popot.

P”T WW

myyąyysąrr^ię

Wojna bałkańska.

(Telegramy własne ,,Cz.asu").

Wiedeń, dn. 10 lipca.

(-) Z informacyj, będących do dyspozycyi

z pola walki na Bałkanie,wynika, że walkiBuł

garów przeciw Grekom są dla Bułgarów mniej

korzystne, niżpierwotnie przypuszczano iże

także opór Serbów bardzo jest silny, tak, że nie

można się spodziewać rychłego rozstrzygnięcia.

Nastrój w Belgradzie miał się wskutek ostatnich

wypadków stać ojyielebardziej nieprze

jednanym, co widocznejuż jest ztekstu serb

skiej proklamacyi wojennej.

Odnośnie do kwestyi rumuńsko-bułgarskiej nie

zaszła żadna zmiana. Rumuńska mobiliza

cya postępuje, podczas gdyBułgarya

dotąd nie okazała skłonności do u

gody. Chwilowo za obustronną zgodą operują

cych armij bułgarskiej i serbskiej nastąpiła przer

wa w operaeyacb, celem pogrzebania zmarłych

i uprzątnięcia pobojowiska.

Ofenzywa bułgarska.

Zemnń, 10 lipca. (Tel. pryw.)

Wiadomość, jakoby wojska bułgar

skie obsadziły Knjaievać potwierdzają u

rzędowo. Serbskie wojska cofają się.

Posiłki podążyły gwałtownym marszem.

Bułgarski marsz na Niś.

Londyn, 10 lipca. (Tel. pryw.)

Wedle wiadomości tutejszych mieli Bułgarzy

zbliżyć sięku dolinie Morawy istać

już w pobliżu Niszu.

Popłoch w Belgradzie.

Wiedeń, 10 lipca. (Tel. pryw.)

’Wiener Allg. Zeitung donosi w depeszy z Bel

gradu, że w stolicy powstał ogromny

popłoch na wiadomość, jakoby Bułgarom u

dało

się opanować linię kolejową

Wranja-Niś iże Bułgarzy maszerują wprost

na Niś. Mimo, że dotąd niema urzędowego po

twierdzenia tej wiadomości, uważają ją tu

za prawdopodobną.

W sprawie propozycyi francuskiej.

Wiedeń,da. 10lipca.

N,fr. Presse dowiaduje się z kół poinformo

wanych w sprawie wizyty ambasadora Dumai

ne’a u hr. Bercbtolda, iż szło w tym wypadku

tylko o zapytanie w sprawie stanowiska Austro*

Węgier wobec możliwych zawikłań na Bałkanie.

Formalnej propozycyi Francya nie uczyniła.

Odpowiedź hr. Bercbtolda dana była przez fak

tyczne stosunki, a głównie opierała się na wy

jątkowem geograficznem położeniu Austro-Wę

gier, które są wskutek Diego najbardziej intere

sowanem mocarstwem. Państwa trójporożumienia,

wyraża przekonanie N.fr. Presse, uznają za

pewne tę okoliczność i zrozumieją, że Austro—

Węgry muszą zachować sobie wolną rękę.

Zawieszenie operacyj wojennych.

Belgrad, dn. 10lipca. (Tel. pryw.)

Po ciężkich operacyach wojennych w ostatnim

tygodniu na Owczem Polu główna komenda ar

mii bułgarskiej była zmuszona wstrzymać

ofenzywę iskoncentrować siękuRa

doviszte zpowrotem. Zarządzenie to oka

zało się konieczne wskutek obsadzenia Koczany

przez wojsko serbskie. W skutek tego, że pole

walki zasiane jest trupami i rannymi i że koło

Iśtib szerzy się, cholera serbska komenda armii

zarządziła w operacyach wojennycb

pauzę, aby rannych pozbierać iumarłych po

grzebać.

Na południowym froncie.

(Ateńska Ajencya telegraficzna).

Ateny, dn. 10lipca.

Wedle prywatnej wiadomości batalion grecki

dotarł do Strimmon i znalazł tam zniszczone

mosty. Batalion w barkach przeprawił się przez

Strimmoni wdał się wwalkę zoddziałem

wojskabułgarskiego, który w nieporządku

musiał się cofnąć.

Ateny, dn. 10 lipca.

Kawaleiya grecka postąpiła ku Seres

nie napotykając na opór. Przypuszczają,

że Bułgarzy porzucili to miasto.

Saloniki, dn. 10 lipca.

Słychać, że operacye w okolicy Strumicy

iDemir Hisar są w toku. Bliższych szcze

gółów brak. Grecka flota ostrzeliwała bułgarskie

pozycyekołoKangajoni zmusiła Bułgarów

do ucieczki.

0 porozumienie z Rumunią.

Zofia, 10 lipca. (Tel. pryw.)

Na onegdajszej Radzie ministeryalnej i Radzie

koronnej, w której wzięli udział szefowie stron

nictw opozycyjnych, dyskutowano nad kwestyą

rumuńską. Szefowie stronnictw opozycyjnych

wskazywali nato, że konieczne jest na

tychmiastowe izupełne porozumie

nie się z Rumunią.

Bułgarska^prośba o pośrednictwo.

Petersburg, 10 lipca. (Tel. pryw .)

Jak słychać, bułgarski poseł Bobczew zjawił

się u ministra spraw zagranicznych Sazonowa i

prosił go opomoc ipośrednictwo Ro

syi,przyczem przyznał,że Bułgarya wojnę roz

poczęła.

Wiedeń, 10 lipca (Tel. pryw.)

N,fr. Presse dowiaduje się z kól dyploma

tycznych, że rząd bułgarski wystosował przez

swoich zastępców do mocarstw notę, w której

broni się przed zarzutem wywołania wojny iod

powiedzialność za nową wojnę składa na Serbię

iGrecyę. Równocześnie oświadcza rząd bułgarski,

źe idziś nawet jest gotów do rokowań o poko

jowe załatwienie konfliktu na podstawie pier

wotnego traktatu.

N. fr. Presse dodaje od sie

bie do noty tej komentarz tłomaczący, iż za

wiera ona propozycyę uczynioną mocar

stwom, by zapośredniczyły w rokowa

niach pokojowych. Natomiast W.Allg.Ztg

wyraża przekonanie, że o prośbie Bułgaryi

medyacyę mocarstw nie może być mowy,

ani wprost, ani też w sposób pośre

dni.

Jeńcy wojenni.

(Ateńska Ajencya telegraficzna).

Ateny, dn. 10 lipca.

Bo Pireus przybyło 1200 jeńców bułgarskich

z wielu oficerami.

Zajęcie Seresu przez Greków?

(Ajencya Havasa).

Paryż, dn. 10 lipca.

Ajencya Havasa donosi z Belgradu: Grecy

opanowali miasto Seres.

Grecka flo

tabombardujeKavala.

Grecy o swoich walkach z Bułgarami.

(Telegram Ajencyi Ateńskiej).

Ateny, dn. 10lipca.

Ministerstwo w ojny ogłasza następujące infor

macye:

1) Wojska nasze wykonały wczoraj silny

atak na wzgórze Beles w kierunku ku

Strumicy. Nieprzyjaciel, który, jak się zdaje, o

trzymał posiłki z Iśtib, silnie się opierał,

został jednak odparty. Obsadziliśmy

kilka przejść.

2) Nasze wojska ścigają nieprzyjaciela, który

ucieka w kierunku ku Petriću.

3) Nasze wojska, które na froncie Strumicy

zbliżyły się do nieprzyjaciela na kilkaset metrów,

natarły z brzaskiem wczorajszego dnia na nie

przyjaciela i zmusiły go do ucieczki. Zo

stawił on wiele karabinów i amunicyi. Nasze

wojska zdobyły ważną pozycyę koło

Costerino.

umocnić się i pokryć odwrót prawego skrzydła,

podczas gdy wojska serbskie ścigały skrzydło

prawe. Zajęcie Iśtib jest dowodem wspaniałego

zwycięstwa armii serbskiej na całym froncie. Po

zajęciu Iśtib Bułgarzy cofają się bu Radoviszta

i Peczewo. Bitwa nad Bregalnicą była jedną

z. najkrwawszych, jakie stoczono podczas wojny

bałkańskiej iz powodu swej zaciętości,jako też

strat stron walczących, zajmować będzie wybit

niejsze miejsce w historyi wojen nowożytnych.

Źródła serbskie o bułgarskiej ofenzywie.

Wiedeń, 10 lipca. (Tel.pryw.) .

Tutejsze poselstwo serbskie otrzymało depe

sze, wedle których atak Bułgarów na po

łudnie odZajećar skończył się zupe!—

nem odparciem wojska bułgarskiego,

które poniosło od Serbów znaczne starty. Po

dobnież mieliSerbowie odeprzeć z korzy

ścią ataki na Vlassina.

Belgrad 10 lipca. (Tel. pryw.) .

Serbskie biuro prasowe rozsyła informaeyę, że

wiadomość o rzekomem wejściu bułgarskiego

wojska do Wranja pod jenerałem Kowaczewi*

czem, jako też o odcięciu wojsk serbskich nie

odpowiadająfaktom. Wranjajest zupełnie

wolne. Położenie wojenne niebudzibynajmniej

obaw w obozie serbskim, ponieważ napady na

Zajećar i Knjażevać nie dotyczą głównej armii,

tylko stanowią małą dywersyę. Położenie głów

nej armii serbskiej oceniają bardzo ko—

Doniesienie greckie o położeniu Bułgarów.

Ateny, 10lipca. (Tel. pryw.) .

Przywiązują tu wielką wagę do wy

niku bitwy pod Dojran, gdyż Bułgarzy

wskutek klęski poniesionej pozbawieni są

środków żywności i zmuszeni do u

stępywaniaw górę Wardaru.

Prawdo

podobnie armia bułgarska będzie musiała wyco

fać się zupełnie z Macedonii.

Doniesienie serbskie o zajęciu Iśtib.

(Serbskie Biuro prasowe).

Belgrad 10 lipca.

Serbskie biuro prasowe donosi: Zajęcie

Iśtib przez wojska serbskie nastąpi

ło onegdaj rano. Dnia 2 lipca zostali Bułga

rzy wyparci na drugi brzeg Bregalaiey. Dnia

3 lipca nasze wojska na całym froncie przeszły

do decydującego ataku. 6 lipca nastąpiło wspa

niałe zwycięstwo Serbów koło Koczany, gdzie

prawe skrzydło Bułgarów w sile 50 batalionów

i przeszło 100 dział zostały zupełnie zniszczone,

po oddzieleniu go od skrzydła lewego. To lewe

skrzydło zaś, składające się z 60 batalionów i

przeszło 120 dział, zostało wyparte w kierunku

ku Carewo Selo, 35km. poza pierwotne sta

nowiska. Centrum bułgarskie w Iśtib zdołało

rzystnie.

Ekspedycye austryackiego Czerwonego Krzyża.

(Tel. c. Ir. Biura korespondencyjnego).

. Wiedeń, dn. 10 lipca.

Towarzystwo austryackiego Czerwonego Krzy

ża przygotowuje wysłanie dwóch ekspedycyj na

Bałkan, jedną do Bułgaryi, drugą do Serbii.

Turcya i Bułgarya.

(Tel. c. k. Biura korespondencyjnego).

Konstantynopol, dn. 10 lipca.

Wedle wydanego komunikatu koła rządowe są

zdania, że misya Naezewicza nie może dotyczyć

kwestyi opróżnienia wybrzeży Maramara iobsza

ru z tej strony linii Enos—Midja. Obsadzenie

tych obszarów przez Bułgaryę wywołuje w Tur

cyi wielkie oburzenie kół cywilnych i wojsko

wych. Ponieważ Turcya przez to obsadzenie jest

poszkodowaną, zdaje się być rzeczą pewną, że

wydane będą zarządzenia, aby zająć napowrót

te obszary, jeżeli Bułgarzy nis uwzględnią żądań

Turcyi.

Nota czarnogórska

o zerwaniu stosunków dyplomatycznych.

(Z urzędowego źródła czarnogórskiego).

Cetynia, dn. 10 lipca.

Na notę, którą poseł bułgarski przed odjazdem

z Cetynii wręczył ministrowa spraw zagrani

cznych, rząd czarnogórski ogłosił wczoraj odpo

wiedź, w której wskazano, że traktatem londyń

skim zapewniono, iż Turcya odstępuje Bułgaryi,

Grecyi, Czarnogórze i Serbii wszystkie na za

chód od linii Midia-Enos znajdujące się obszary

Turcyi europejskiej. W szystkie te obszary, na-,

byte dzięki nadludzkim wysiłkom sprzymierzeń

ców bałkańskich, mają być w stosunku do po

niesionych ofiar rozdzielone. Rząd bułgarski ina

czej jednak o tem myślał, opierając się na taj

nym traktacie, zawartym z rządem serbskim

przed wojną. Traktatu tego, jako sobie niezna

nego, rząd czarnogórski nie uznawał, a na wia

domość, że rząd bułgarski koncentruje swe woj

ska, aby u sojuszników poszanowanie traktatu

przemocą przeforsować, wysłał nad Wandar woj

ska dla obrony swoich interesów i wypełnie

nia swoich zobowiązań wobec Serbii

i Grecyi.

Bułgarya obstając przy swoich nieprawych żą

daniach i nie chcąc się poddać sądowi rozjem

czemu cara, chwyciła się gwałtu i rozpoczęła

wojnę, nie wypowiedziawszy jej. W dalszejkon

sekweacyi rząd bułgarski odwołał swego posła

w Cetynii. W obec tego rząd czarnogórski oświań

cza, że stosunki dyplomatyczne bułgarsko -czar

nogórskie przestały istnieć.

0 moratoryum w Rumunii.

Bukareszt, 10 lipca. (Tel. pryw.) .

Rozważają tu w kołach kupieckich kwestyę

moratoryum. Wskazują na to, żetysiącepo

wołanych osób nie może uczynić zadość zobo

wiązaniom wekslowym. Z drugiej strony cier

piąkupcy wskutek ciasnoty kredytu

istrat na ażjotażu. Rząd na razie nie jest

za ogłaszaniem moratoryum, aby nie szkodzić

kredytowi kraju. Zapewne wyda tylko rozporzą

dzenie ustawowe dotyczące żyra.

Eksplozya na dworcu.

(Tel. c. k. Biura korespondencyjnego)

Tryest, dn. 10 lipca.

W magazynach dworca kolei południowej na

stąpiła wczoraj eksplozya gazu. Skutki eks

plozyi były straszne. Jeden robotnik

zabity, jeden ciężko ranny. Dach maga

zynurozbity._______________

Przesilenie w Czechach.

Praga, 10 lipca. (Tel. pryw.)

W kołach poinformowanych słychać, że refe

rentowi finansowemu DrowiPinkasowi uda się

zapewne

uzyskać

nową pożyczkę,

która pokryje wydatki krajowe na sierpień.

Ubezpieczenie społeczne.

(Telegr. c. k. Biura korespondencyjnego).

Wiedeń, dn. 10lipca.

Na wczorajszem posiedzeniu komisyidospraw

ubezpieczenia społecznego dyskutowano nad po

stanowieniami przejściowemi w ustawie o ubez

pieczeniu społecznem dla Galicyi i Bukowiny.

Subkomitet wystosował prośbę do ministerstwa

skarbu, by zajęło stanowisko co do propozycji

poczynionych przez przewodniczącegoDraBuzka

dla Galicyi iBukowiny, o ile one są natury fi

nansowej. Dalej upełnomocnił subkomitet Dra

Buzka, by spowodował wiążące uchwały stron

nictw galicyjskich w tej kwestyi.

Zakaz wywozu.

Bukareszt. (B. kor.) Wywóz zwierząt i pro

duktów zwierzęcych został zakazany.

Skazanie kró!obójcy.

(Telegr. c. k . Biura korespondencyjnego).

Madryt, dn. 10lipca.

Allegre, który wykonał zamach na króla Al

fonsa, skazany został naśmierć.

KROMłKĄs,

Kraków, czwartek, dn. 10lipca.

Dziś:

K alendarzyk kościelny: Braci mniejszych, Januara,

Amalii panny.

Kalendarzyk astronomiczny: Wschód słońca o go

dzin!o 3’44, zachód o godzinie 7 46, długość dnia go

dzin 1602.

Teatr miejski: ,Tannbiiuser".

Występ Korolewicz—

Waydowej i Leliwy.

Salon Związku artystów, ulica Bracka L. 6 dom

,pod Meduzą*", otwarty w dnie powszednie od godziny

10 do l, w niedziele i święta od godziny 12 do 1.

Rada Tow. Kółek rolniczych o godz. 9 przodpołud.

w sali ,Sokoła".

Wieczornica w ,Sokole" krakowskim o godz. 8 30

wieczorem .!

Walne zgrom adzenie zwyczajnych członków Tow.

Przyjaciół Sztuk pięknych o gcdz. 5 popołudniu p!ac

Szczepański L. 4.

Stan wody W Wiśle. Wskutek ulewnych

deszczów w dwóch ubiegłych dniach w zachodniej

Galicyi stan wszystkich rzek podnosi się dość szybko.

Wisła do wczorajszego południa wskazywała 30 cm.

ponad normalny stan wody. Po południu pro

ces podnoszenia się wody szedł szybszem tempem,

bo do godziny 10 wieczór woda wzrosła o 70 cm.,

co razem czyni 1 m. ponad normalny stan.

Przez

noc napłyną pewnie nowe wody z dopływów. Na ra

zie jednak Krakowowi i okolicy nie grozi Wisła wy

lewem.

Zatwierdzenie statutu, z Wiednia telefo

nują, że minister spraw wewnętrznych w porozumie

niu z ministrem handlu zatwierdził statuty Tow.

,Spółka akcyjna wydawnicza" we Lwowie na ręce

pp. Dra Rogera Battaglii, Dra Wład. Stesłowicza,

Hermana Feldsteina, Dra Wład. Jahla i Dra Tad.

Dwernickiego.

Odznaczenie. Cesarz nadał złoty krzyż zasługi

sekretarzowi powiatowemu Wilhelmowi Herzig w Stry

ju, przy przeniesieniu go w stały stan spoczynku.

Mianowania, z Wiednia telefonują: Wiener

Zeitung ogłasza: Cesarz zamianował radcę sądu kra

jowego Dra Witolda Chwalibogowsldego iadcą sądu

wyższego z przydzieleniem do sądu krajowego w Kra

kowie, a radcę Józefa Dobrowolskiego radcą sądu

krajowego wyższego przy sądzie w Rzeszowie.

Wycieczka czeska, w tym tygodniu przy

była do Kijowa, jak d onosi Dziennik Kijowski,

wycieczka słuchaczów akademii handlowej w Bernie

Morawskim, złożona z 26 osób z profesorem Fran

ciszkiem Kwiatoniem na czele. Uczestnicy wycieczki

w ciągu 2 dni zwiedzać będą Kijów i wystawę.

Nowa hurtownia w Warszawie. WKró

lestwie akcya w kierunku

unarodowienia handlu

skupia się teraz po za ruchem spółdzielczym w akcyi

zakładania polskich wielkich hurtowni. I oto pisma

warszawskie donoszą o nowym wysi!ka w tym kie

runku. Świeżo w lokalu kupców polskich w Warsza

wie odbyło się zebranie założycieli nowej hurtowni

apteczno - perfumeryjnej przy udziale 30 osób. Hur

townię powołują dwie już istniejące kooperatywy,

a mianowicie: Tow. firmowo-komandytowe A. Do

browolski i Ska i Tow. ,Aptekarz, Drogista i Che

mik" .

Kapitał akcyjny nowego Tow. określono na

sumę 250 tysięcy. Akcye imienne i bezimienne po

rb. 100. Członkami Tow. mogą być osoby wyznań

chrześciańskich. P rawo głosu

na zebraniach mieć

będą posiadacze najmniej 5 akcyj. Tow. mieć bę

dzie prawo

zakładania w poszczególnych miastach

filij, lub oddziałów.

Instytueye kredytowe prywatne w Kró

lestwie. Pisma warszawskie podają ciekawa staty

stykę instytucyj kredytowych prywatnych w Kró

lestwie Polskiem, których było w r. z. 234 i które

między guberniami rozdzielają się w następujący spo

| s,ób : gub. warszawska posiadała zakładów bankowych

1wraz z filiami 64, gub. piotrowska - 51, lubelska -

25, radomska -

19, kaliska - 18, siedlecka - 15,

płocka - 13, kielecka -11, suwalska — 10 i łom

żyńska - 8 . Miasta główniejsze według liczby insty

tucyj tych idą w następującym porządku: Warsza

wa- 42,Łódź—18,Lublin- 7,RadomiCzę

stochowa -

po 6, Kalisz — 5, Kielce, Suwałki i Bę

dz.in — po 4, Sosnowiec - 3. Płock, Piotrków, Łom

ża- po3iSiedlce- 2.

Staty sty ka Wilna. Przegląd Wileński

w artykule p. t. ,Bied n e miasto" podaje ciekawe

liczby statystyczne, dotyczące stosunków miejskich,

własności i t. p. w Wilnie. ,Z pomiędzy 5653 nieru

chomości Wilna do Polaków należy 2745, czyli 48,6

proc. ogólnej ilości; do ż.ydów 1547 (21,4 proc.), do

Rosyan 751 (13,3 proc,), do Litwinów 55 (10 proc.),

do innych nnrodowośrt 162 (2,9 proc.), do rządu, du

chowieńitwa i instytucyj społecznych 393 (6,8 proc.).

Własność polska znacznie więc przeważa w ogólnej

liczbie własności miejskiej i razem z własnością ży

dowską obejm uje 76 procent. Cała nieruchomość miej

ska przynosi właś’ide!om 7,420.698 rubli dochodu

brutto, z których na własność polską przypada

2,943.869 rubli, na własność żydowską 2,889 556 rubli,

na rosyjską 715 265 rubli, na litewską 48.809 rubli

i t d. Z liczby domów zamieszkałych przez ludność

miejską, Wilno posiada budynków murowanych 3382

(32,0 proc.), drewnianych 7053 (66 proc.), murowano*

drewnianych 243 (2 proc.). Wilno więc musi być za

liczone do rzędu miast drewnianych, o domach prze

ważnie niskich, parterowych, o jednem piętrze w e

dług miejscowej nomenklatury. Gdy się zestawi prze

strzeń zamieszkaną z ilością ludności, okazuje się,

iż przy ludności 225-230 tysięcy, jaką niewątpliwie

Wilno posiada, na każdego przeciętnego mieszkańca

miasta przypada około 2,5 sążni kwadratowych prze

strzeni*.

Żydzi na roli na Ukrainie, w Petersburgu

obraduje komisya, utworzona z przedstawicieli mini

sterstw spraw wewnętrznych, oraz sprawiedliwości,

mająca na celu zmodyfikowanie ustawy z dnia 3 ma

ja 1882 roku o dzierżawieniu przez żydów ziemi na

Ukrainie. Przyczyną utworzenia komisyi był memo

ryał jecerał-gubernatora kijowskiego, złożony w swo

im czasie ministrowi spraw wewnętrznych. W memo

ryale tym jenerał-gubernator stwierdza, że aczkol

wiek ustawa daje gubernatorom możność wytaczania

przeciwko żydom nielegalnie dzierżawiącym grunta

powództw cywilnych, to okoliczność ta nie przeszka

dza im jednakże ziemię dzierżawić. Gubernatorzy,

wytaczając żydom-dzierżawcom sprawy, częstokroć Je

przegrywają, przyczem sąd w takich razach skazuje

gubernatorów na zapłacenie kosztów sądowych. Tym

sposobem jeden z gubernatorów musiał kiedyś za

płacić 4 tysiące rubli tytułem odszkodowania. Uwa

żając stan taki za nienormalny, jenerał* gubernator

prosił o zmianę w tym sensie, by przeciwko żydom

dzierżawcom i tym osobom, które im siemię wydzier

żawiają, można było wytaczać sprawy karne. Obecnie

prace komisyi są na ukończeniu i jesionią r. b. od

powiedni projekt, zmieniony w m yśl życzeń jenerał*

gubernatora kijowskiego, wniesiony będzie do Izb

prawodawczych.

Stracona ziemia. Pisma wielkopolskie dono

szą: W sobotę sprzedawano na subhaście majątek

Grabowo pod Trzemesznem w Wielkopolsco, który

niedawno nabył od Spółki ziemskiej z Wągrowca p.

Niesiołowski za 205.000 marek. Majątek ten, obszaru

550 morgów, nabyła komisya kolonizacyjna za 161.000

marek. Dotychczasowy właściciel gospodarką nieodpo

wiednią doprowadził do tego, że taki szmat ziemi

dla polskości jest stracony. Na terminie subhastacyj

nym byli przedstawiciele spółek polskich z Poznania,

Gojańczy i Wągrówca.

Wolność p ruska, w pismach wielkopolskich

czytamy: W gminie Nowe Ossowo w powiecie obor

nickim wybierano w ubiegłym tygodniu, we czwartek,

sołtysa i dwóch ławników. Wybory odbywały się

w obecności komisarza. Gmina składa się w więk

szości z Polaków, wybrano też sołtysa i ławników

Polaków.

Po skończonym wyborze zapytuje się ko

misarz wybranych, czy należą do Banku ludowego

i do spółki ,Rolnik" w Szamotułach. Wszyscy oświad

czyli, że do Banku lud owego nie należą, lecz są

członkami ,Rolnika".

Na to komisarz powiada, te

muszą z ,Rolnika" wystąpić, ażeby udziałami swymi

nie popierać polskiej instytucyi. Tylko pod tym wa

runkiem może nastąpić potwierdzenie landrata. Ławni

cy oświadczyli, że nie myślą wystąpić z ,Rolnika",

chociażby ich nio zatwierdzono, wybrany natomiast

sołtys Józef Balcerek, oświadczył, że wystąpi z ,R ol

nika", co też istotnie uczynił.

Z obawy przed karą. o niezwykłem sa

mobójstwie donoszą z Berlina: Jednoroczny ochotnik

Kuhno, wracający z urlopu do Magdeburga, zaspał

w pociągu.

W obawie przed karą, wdrapał się na

słup przewodnika centralnej stacyi elektrycznej, dot

knął słupa o napięciu 6.000 wolt i skonał na miejscu.

Nowe odkrycie naukowe. Rosyjski Dień

donosi: Prof. Bechmetjew, badając wpływ niskich tempe

ratur na żywy organizm, odkrył u zwierząt stan, do

tąd nie wytłumaczony ,anabiozy"; stanu tego nio

można nazwać życiem, lecz nie podobna uważać i

za śmierć. Zwierzę, wprowadzone w stan anabiotycz

ny, znajduje się na pograniczu życia i śmierci. Jeżeli

temperatura ciała spadnie poniżej pewnej krytycznej

temperatury’, zwierz} umiera; jeśli podniesie się, za

czyna żyć. Za cel dalszych badań postawił sobio

prof. Bechm etjew wprowadzić w stan anabiozy czło

wieka.

Gazety, które donosiły o odkryciu, rozpisy

wały się o jego doniosłości, utyskując na brak środ

ków, który nie pozwalał na dalsze badania. Z po

mocą przyszedł uniwersytet Szaniawskiego (ufundo

wany przez Polaka), który oddał do rozporządzenia

uczonego sw e iaboratorya. Cukrownik kijowski Hal

perin ofiarował 12.500 rubli na prowadzenie dalszych

badań.

Strajk górników w Afryce południo

wej. W dawtem państwie Boerów, republice Trana*

wa), a obecnej kolonii angielskiej, jak wiadomo już

z depesz, odbył się w ubiegłym tygodniu strajk gór

ników, pracujących w zagłębiu Rand k oło Jahannes

burga, w kopalniach złota i dyamentów. Dziś strajk

się jtiż zakończył, przynajmniej n a razie, lecz w prze

bieg jago był wcale groźny. Według doniesień dzień,

ników angielskich strajk przybrał ogrom ne rozmiary.

Strajkujący górnicy usiłowań w Johannesburgu na

(C Z A I* w yA eM i wyjątkiem dni pe niedzieli i świętach uroczyetych dwa r**y dziennie, a mianewieśe:

e godzinie 6 rano i o godzinie 3 popołudniu.

Numer wieczorny 10 hal, ranny 4 hal.}

PRENUMERATA WYNOSI:

Ina cały rok na kwartał | na 1 miesiąc

30 koron

7kor. 50 h. !|2 kor. 50 bal.

z oanoszeniem ao domu

36koron I 9kor. -

13 kor. -

Pocztą w państwie Austryackiem

..................................

koron I9kor. -

3kor. -

Z dw ukr otną w y s y łk ą p o c z t o w ą .........................................................

koron

10kor.50h. 3kor.50hal.

pocztą w p a ń s t w i e N i e m i e c k i e m ...........................................

koron

10 kor. 50 n. 3 kor. 50haL

Do wezystkich państw, należących do związku pocztowego j 48 koron

12 kor. —

|4kor. —

Wpaństwie rosyjskiem (abonament przez urzędy pocztowe) I 16 rb. 20 k. 4 rb. 05 k. 1 rb. 45 kop.

Według urzędowego wykazu pism zagranicznych, mających debit w państw ie rosyjskiem ,

abonament Czasu przyjmują urzędy pocztowe: w Petersburgu, Warszawie, Kijowie, Wilnie,

Moskwie i Odesie. Z innych miast i wsi można prenumerować Czas, posyłając pocztą należytość

do urzędu pocztowego najbliższego z powyżej wymienionych większych miast

Prenumeratę i ogłoszenia przyjmują: w W arszaw ie biuro ogłoszeń Ungra, L. i E. Metz! i Syn,

Międzynarodowe Biuro ogłoszeń - w Kijow ie księgarnia L. Idzikowskiego - w Wilnie biuro

dzienników K. Taubera.

1 of 2 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Download file

Download file

Deleting a comment

Advanced search

Suggest correction