Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 659 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

CZAS

(wydanie poranne).

Prennmeratę prEyjmaję: Administracya Czasu w K rakowie i urzędy pocztowe.

J ll e j s r o w ą p r e n n m e r a t ę księgarnia S.A. Krzyżanowskiego, handle: St. Karlińskiego w Sukiennicach

H. Kretschmera Rynek, 10, Biuro dzienników Hopcasa i Salomonowej, Głów na tra fika, w Rynkn głównym.

O g ło s z e n i a przyjmuje się za opłatą od wiersza petitem za pierwszy raz 20 hal., za każdy następny

po 10 hal.; nkład tabelaryc zny, oyfrowy, skomplikowany, pierw szy raz po 40 hal,, n astępny po 10 nal.

N a d e s ł a n e (na trzeciej stronie) od miejsca wiersza drnki em petitowym 60 halerzy za każdy raz.

Ogłoszenia 1prennm eratę przyjmują: we Lwowie biuradziennikówL.Plohna, A.Olszew

skiego, St. Sokołowskiego, A. Hollenara, K. Buchstaba; w J a r o s ł a w i a Biuro dzienników; w N o w y m

M ęczą H. Bachner; w P r z e m y ś l u A. Juszczyński księgarnia kolej., D. Heszeles, księgarnia Ringlera;

w Rzeszowie M.Weintranb; w Stanisławowie Jasielski i Sp.: w Tarnowie M.Rockach:

w Tarnopolu C.Haliczer; w Paryżu wyłącznie p. Adam rue deVarenne 38, (prenumeratę p. W.

Raczkowski Courbevoi pod Paryżem rue de Chemin de fer 44); w W i e d n i u Haasenstein A Vogler

(także w Hamburgu, Fra nkfurcie n. M,, Berlinie , Lipsku , Bazylei i Wrocławiu), A. Oppelik, R. Mosse

(także w Berlinie, Hamburgu, Monachium i Norymberdze), H. Schalek. M. Dukes, J . Danneberg, H.

Friedl (tylko prenumeratę H.Goldsohmidt4 Comp.); w Frankfurcie n. M. G.L. DaubeAComp.

IW " Za każdą zmianę adresu dopłaca się 40 hal.

Adres Redakeyi: ul. ś w .’Tomasz a Nr 32.

—

Telefon Nr 50.

GIE4 DA.

II.

Giełda ta jednak, ten dom gry, korzysta z praw

j przywilejów, jakich niem a żaden rzetelny ko

piec, ma swoją ustawę, swój sąd i jest pod o

pieką komisarzy rządowych. Na wszelkie zarznty

obrońcy gry giełdowej odpowiadają konsekwen

tnie: wszystkie interesa są neffektywnew, gra wo

góle nie istnieje, a kto chce, może kupiony pa

pier in natura odebrać. Zwolennicy giełdy, któ

rzy nie są spekulantami, a w ięc teoretycy, przy

znają, że wszystkie te ,,obroty" są najprostszą

grą, ale że bez gry niema giełdy, a bez giełdy

niema handlu, niema przemysłu i wogóle niema

ruchu. Giełda jest owem centrum, w którem ka

żdy na zawołanie może walory sprzedać lub ku

pić, żeby zaś tak było, istnieć musi gra. Jeśliby

na giełdę znoszono — jak ongi towar na jarmar

ki — tylko gctowe papiery i papiery te sprze

dawano, względnie kupowano, często gęsto zda

rzałoby się, .że sprzedający nie znalazłby nabyw

cy, zaś m ający chęć kupna nie dostałby towaru.

Gra -

lub powiedzmy, spekulacya -

sp ra

wia, że każdy kantor bankierski w każdym cza

sie może każdy papier knpić, względnie sprzedać,

bo przez spekulacyę giełdową paraliżuje swoje

ryzyko. Jak długo przeto - twierdzą - gospo

darka społeczna posługiwać się będzie walorami,

opiewającymi na okaziciela, giełda, a więc i gra

giełdowa istnieć musi i istnieć będzie.

Posito sed non concesso, że powyższe rozumo

wanie jest słnsznem, to nie uwalnia ono bynaj

mniej państwa od obowiązkn czuwania nad tem,

by grę _

jeśli gra być musi — uprawiali tylko

ludzie jej świadomi, i by nie działy się w grze

oszustwa. Jeśli w ciąga się w grę całe zastępy lu

dzi prywatnych, a finansowo słabych, powstające

w następstwie kataklizm y wstrząsają do głębi

całem społeczeństwem , niszczą owoce uczciwej

pracy i wyrzucają z równowagi całe kraje. Naj

zbawienniejsze nawet działanie społeczne giełdy,

nie zdoła zrównoważyć spustoszeń, wyrządzanych

przez takie krachy.

Owóż, co najmniej, ma się prawo żądać posta

nowień astawowych, któreby normowały warunki

gry i chroniły nieświadomych. Sądy trzymają się

różnej praktyki. Raz nznają preteosye, pochodzą

ce z gry giełdowej, za ważne, drugi raz uwzglę

dniają zarzut gry hazardownej (Opiel und Wette)

i pretensye unieważniają. Stąd niepewność zarówno

dla grających, jak i dla rzetelnych pośredników,

i stąd niemoralna w każdym razie tentacya: brać

zyski a nie płacić strat. Dlatego należałoby raz

jasno i ustawowo określić, gdzie kończy się spe

kulacya, gdzie zaś zaczyna się gra, a w konsek*

wencyi dać opiekę prawną legalnej spekulacyi,

a odmówić jej prostemu hazardowi.

Ostatecznie jedno i drugie jest grą, ale gra

nabiera, jako taka, cechy spekulacyi, jeśli grają

cy zna dokładnie wartość walorów, a przede

wszystkiem jeśli nie angażnje się ponad swoje

finansowe siły. To zróżniczkowanie dałoby się

osięgnąć przez ustanowienie procentowe

go minimum zadatku na zakontrakto

w aną ilość walorów. Oto przykład: Jeśli

ktoś kupi 25 sztuk kredytów po cenie np. 650

koron, to spekuluje ogółem na sumę 16.250 kor.

Jeśli na tę sum ę da mniej więcej chociażby 20

procent zadatku, to jest 3250 koron, to mamy

gwarancyę: l) że jest to człowiek stosunkowo do

tej spekulacyi dostatecznie zasobny ; 2) że przy

łada nieznacznym spadku nie będzie zmuszonym

papiery sprzedać; 3) że dając znaczniejszą kwo

tę zadatku obliczył się, iż w danym razie przy

istniejącem oprocentowaniu owego papieru, m oże

go rzeczywiście na własność zatrzymać.

Abstrahując od zupełnie niezwykłych wydarzeń,

spekulant który dał 20u/o zadatku, możo papier

dowolnie przetrzymać. Otóż zdaje się być uza

sadnionem zdanie, że zamiast rozszczepiania wło

ska na czworo i rozróżniania interesn realnego od

gry, tam, gdzie w rzeczywistości zawsze tylko o

grę idzie, należałoby raczej postanowić, że legalne

interesa giełdowe zawierane być mogą tylko przy

takim a takim, np. 20 procent wynoszącym za

datku. Wsźfelkie inne interesa nietylko wykluczyć

należy z pod obrony prawnej, ale wogóle uznać

za wzbronione. W ten sposób oczywista, nie ruz

wiąże się kwestyi teoretycznej, ale rozwiąże się

zagadnienie praktyczno, ochroni się od gry ładzi,

którzy nigdy grać nie powinni, zaś społeczeństwo

od ciągle powtarzających się kataklizmów finan

sowych.

Na grze giełdowej najgorzej wychodzi Galicya.

Ludzie zupełnie obcy stosunkom finansowym,

w kraju, nie posiadającym tradycyi handlowej,

grają ua giełdzie tak, jakby grali w karty lab za

kładali się na wyścigach. Ajenci objeżdżają dwo

ry i miasta, ,,bankierzy" zachęcają łatwowiernych

listami lub nawet telegramami, a w rezultacie

wstyd a jednak wypowiedzieć raz to trzeba

nasza szlachta i nasze m ieszczaństwo, to główna

klientela szulerni na Scbottenringa.

wszystko: akcye transvaalskie , przedsiębiorstwa

tytuniowe w Turcyi, alpiny itd., kapują i sprze

dają, jak gdyby przy tych interesach wyrośli, i

czem papier egzotyczniejszy, tem więcej ma dla

nich ponęty, bo tem większe bywają dyterencye

kur sow e.

Wstyd — a jednak wypowiedzieć trzeba jesz

cze i to, że wszystkie nasze wewnętrzne krachy

galicyjskie mają swoje źródło przeważnie w grze

giełdowej. Instytucye i osoby padły i padają jej

ofiarą, a kiedy potrzeba pieniędzy na rzetelne

przedsiębiorstwo w kraju, okazuje się nagle,

,,polskie kapitały są bardzo ostrożne."

Wstyd wreszcie — a jednak i to jeszcze wypo

wiedzieć trzeba, że gra giełdowa wyhodowała nam

cały szereg defraudantów, którzy zaprzepaści i

w niej powierzone sobie pieniądze nawet wdów

i sierot.

Z tych powodów ma też prasa polska obowią

zek odkryć tę jątrzącą ranę, a Koło polskie ob

myślić ustawowe środki, ażeby w przyszłości

rraj od tej gangreny ochronić.

Przemysł galicyjski wobec Prus.

W i e d e ń 15 listopada. Do tutejszych dzienni

sów donoszą, że pruski minister dla robót publi

cznych przedłożył tamtejszej Radzie kolejowej dwa

ważne^ dla Galicyi przedłożenia. Pierwsze prze

dłożenie zawiera propozycyę Izb handlowych

w sprawie obniżenia taryf dla galicyjskiej nafty,

aby złamć amerykański monopol nafty. W osta

tnich latach — podnosi minister — blisko grani

cy niemieckiej w Dziedzicach, w Boguminie i w

Morawskiej Ostrawie powstały rafinerye, które

wyrabiają produkty nienaganne, tak, że skargi

dawniejsze przeciwko galicyjskiej nafcie nie mają

już uzasadnienia. Dyrekcya kolejowa w Katowi

cach proponuje wyjątkową taryfę dla całego okrę

gu na wschód od rzeki Łaby włącznie z Dre

znem, Hallą i Magdeburgiem na podstawie jedno

stkowej taryfy 3’5 feniga za tonnę i kilometr przy

oddalenia do 200 kim, zaś 2*2 fen. na oddalenie

dalsze.

Druga kwestya dotyczy podwyższenia taryfy na

węgiel drzewny z Galicyi, w zględnie z Austryi.

Takiego podwyższenia domaga się stowarzyszenie

dla handlu drzewem i przemysłu drzewnego

w Niemczech. Natomiast inni interesenci w wscho

dnich prowincyach stanowczo się temu sprzeci

wiają. Minister prosi więc Radę kolejową o wy

ra żenie opinii.

Rueli wyborczy.

L w ó w 15 listopada. Centralny komitet przed

wyborczy odbył wczoraj parogodzinne posiedze

nie, na którem omawiano relacye poszczególnych

komitetów powiatowych w sprawie wyboru z ku

ryi V i IV. Komitet centralny upoważnił komitet

w ykonawczy do zatwierdzania niektórych kandy

datur i ogłoszenia ich we właściwym czasie, co

do innych zaś, komitet zastrzegł sobie decyzyę

w przyszłości. Następnie omawiano obszernie w y

danie odezwy wyborczej, co zajęło sporo czasn,

wszyscy bowiem obecni wypowiedzieli swoje za

patrywania, zaznaczając, co chcieliby w odezwie

mieć zamieszczone. Uchwalono ostatecznie wypra

cowanie odezwy poruczyć specyalnej komisyi,

która przedłoży ostateczny projekt komitetowi

centralnemu. Komitet zwołany zostanie na d. 22

). m. do Lwowa na g. 4 popoł.

L w ó w 15 listopada. Onegdaj odbyło się we

»wowie w sali stowarzyszenia zawodowych szew

ców im. Kilińskiego zgromadzenie przedwyborcze

*rzemawiali kandydaci na V knryę: Traczewski,

X. Fijałkowski i kandydat pewnego odłamu ko

ejarzy, adwokat Dr Jabłoński Po licznych inter

)elacyach zgodzono się, by komitet achwalił,

uórego uważa za najodpowiedniejszego z pośród

kandydatów. Charakterystyczną cechą tego zebra

nia rzeczywiście samoistnych przemysłowców był

’akt, że wnioski socyalisty ruskiego radykała Pa

wlika, by oświadczyć się za kandydaturą socya

listy Hudeca, oraz za złamaniem solidarności na

rodowej i Koła polskiego, zostały odparte przez

w szystkich zebranych wśród ogólnego oburzenia

na wnioskodawcę. Większość obecnych p ostano

w iła popierać kandydata narodowych robotników,

Witoszyńskiego.

L w ó w 15 listopada. Gazeta Narodowa pisze,

gdyby kto chciał tylko na podstawie Słowa pol

skiego informować się o stanie akcyi wyborczej,

m usiałby przyjść do przekonania, że w całym

kra,u nie ma ani jednej wioski, któraby się o

świadczyła za solidarnością Koła polskiego, i że

żaden z innych kandydatów, prócz zaciętych Ru

siuów, skoncentrowanych demokratów i socyali

stów, nie ma najmniejszych szans przejścia.

T a r n ó w 15 listopada. W dniu wczorajszym

odbył S’ę zwołany przez Dra Rutowskiego sejmik

relacyjny. Salę zapełnili przeważnie robotnicy,

garstka rzemieślników, izraelici, a przedewszyst

kiem różnego wieku gawiedż bez zajęcia. Wśró(

bezładnego tumultu objęli, bez formalnego wyborn,

kierownictwo profesor Czajkowski i adwokat Ter

til. Wprowadzili oni na scenę Dra Rutowskiego

który przez godzinę składał sprawozdanie z mi

nionej sesyi parlamentarnej. Po nim zabrał głos

Dr Schtitzer, który namiętnymi frazesami ze sło

wnikasocyalistyczno-syonistycznego oceniwszydzia*

łalność Dra Rutowskiego, zakończył oświadcze

niem, że popierać go będzie, lecz z żądaniem, aby

nie wstępował do Koła polskiego i był za po

wszechnem bezpośredniem prawem głosowania. —

Ponowna i długo trwająca wrzawa, zgiełk i za

męt nie dopuścił do głosu dalszych mówców

wywołał rozwiązanie zgromadzenia, które roze

szło się bez powzięcia jakichkolwiek uchwał,

w szczególności zaś bez aprobaty dla kandydata

B r o d y 15 listopada. Odbyło się ta zgroma

dzenie wyborcze rzem ieślników, na którem Hersch

Kapelusz przeprowadził swoje wnioski, żądające

zerwania z komitetem centralnym i popierania

z V kuryi takiego kandydata, który n:e wstąpi

do Koła polskiego. Chemik Rosenrauch krytyko

wał politykę Koła polskiego i na jego wniosek

uchwalono wyrazić votnm nieufności Drowi By

kowi, b. posłowi do Rady państwa, Horowitzowi

bankierowi ze Lwowa i rabinowi Schmelkesowi

ze Lwowa.

I n s b r a c k 15 listopada. Szanse br. Dipaule

go w V kuryi z dniem każdym się poprawiają.

Wybór jego zdaje się być zapewnionym wbrew

ws zelk im d o nie sienio m liberalnych d zien ników.

W ied eń 15 listopada. Dnia 2 grudnia b. r,

odbędzie się tu w Praterze wielkie zgromadzenie,

na którem przedstawią się wszyscy kandydaci

czescy z dzielnic wiedeńskich. Na zgromadzeniu

przemawiać będzie także Dr Baxa.

KROM!KA.

K,raków 14 listopada.

—

Komisya węglowa Raćr/ miasta odbędzie po

siedzenie jutro o godz. 4 popołudniu. Komisya mię

dzy innemi sprawami zajmie się takie petycyą dro

bnych handlarzy, iądających oddania im na sprzedaż

węgla miejskiego, który zobowiązują się sprzedawać

po cenach, przez gminę ustanowionych.

O ile wiemy, zgłaszają się do komisyi dalsze sto

warzyszenia dobroczynne z prośbą o sprzedaż węgla

dla wspieranych przez nie ubogich. Komisya uwzglę

dnia takie prośby, w ten sposób bowiem przy niż

szych cenach stowarzyszenia dobroczynne większą

liczbę ubogiej ludności w węgiel zaopatrzyć mogą.

Raz jeszcze z naciskiem podnieść należy potrzebę

wysyłania większej liczby wozów na przedmieścia.

Wczoraj słyszeliśmy skargę robotnika z fabryki Stry

jeńskiego, t e przyjazdu wozu na Dajwor oczekuje od

kilku dni bez skutku. Robotnik ów zarabia dziennie

2 korony 40 halerzy i, jak twierdzi, ,,gotów jest od

ust sobie odjąć", byle zdobyć się na kupno tak po

trzebnego obecnie węgla po zniżonej cenie. N iestety

wóz na Dajwor nie przyjeżdża.

Ognisko, stow. drukarzy i litografów, urządza

w sobotę d. 17 b. m. zabawę z tańcami. Początek

o godz, 9 wieczorem. (Rynek gł. 1. 12).

—

Nowy rodzaj przemysłu. Otrzymujemy nastę

pującą notatkę: Kilka razy znikał mi bilet wizyto

wy, przybity na drzwiach t. zw. ,pluskiewkami".

Myślałem, że to psota jakich malców w kamienicy,

potrzebujących ,pluskiewek" do rysownia. Aliści nie

dawno czyni mi wyrzut pewien znajomy, że mu przy

słałem, z biletem polecającym, jakiegoś włóczęgę.

Zdarzyło mi się to i po raz drugi. Oczywiście do

mysł łatwy, że pomysłowi wyzyskiwacze zdzierają

bilety, wypełniają je pismem polecąjącem i urzą

dzają polowanie na łatwowiernych. Godzi się zwró

cić na to uwagę powszechną. Dodam jeszcze, że od

kryłem wyborny lek na takie żarłoctwo biletowe.

Przed tygodniem , gdy bilet zniknął, musiałem przy

bić nowy, lecz napisałem na odwrotnej stronie biletu:

,Bilet oderwany z drzwi, a więe skradziony. Może

być tylko w rękach podejrzanych". Dziś znowu zni

knął bilet, ale amator przeczy..»ł widać, co po dru

giej stronie napisano, bo biletu nie zabrał, jeno

wrzucił do skrzynki na listy — wraz z

,pluskiew

kami".

Przeniesienie. Wiedeń. (Tel ) Wiener Ztg.

ogłasza: Minister wyznań i oświaty przeniósł profe

sora gimnazyalnego z Jasła, Kaspra Brzostow

skiego, do szkoły realnej w Krośnie.

Ś. p. Schniir Pepiowski. Lwów. (Tel.) . Z po

wodu śmierci Stanisława Schniir - Pepłowskiego ze

brał się wczoraj o godz. 6 wieczorem wydział Tow.

dziennikarzy polskich na nadzwyczajne posiedzenie,

na którem po przemówieniu prezesa p. Zajączków

skiego, uchwalono jednogłośnie: przesłać imieniem

wydziału Tow. dziennikarzy polskich kondolencyę

wdowie; złożyć ua trumnie wieniec z napisem : ,,Nie

odżałowanemu sekretarzowi Towarzystwa dziennika

rzy polskich* ; uprosić Tow. śpiewackie ,,Lutnia"

Echo" do współudziału w pogrzebie; upoważnić

prezesa Tow arzystwa do wygłoszenia mowy nad gro

bem, a wreszcie urządzić nabożeństwo żałobne. Na

tem na znak żałoby posiedzenie zamknięto. Pogrzeb

odbędzie aię w piątek d. 16 b. m. o godzinie 3 po

południu.

Pokąsani przez psa wściekłego. Sokal. (Tel .)

Wściekły pieB pokąsał tu czterech uczniów semina

ryum nauczycielskiego i jednego izraelitę. Psa zabito

dopiero w sąsiedniej wsi, Zawiszni. Sekcya wykaza

la , że pies ten był dotknięty wścieklizną. Pokąsa

nych odesłano do Krakowa do zakładu prof. Buj

wida.

Nekrologia. Lwów. (Tel.) . Epidemia tyfusu

brzusznego uniosła nową ofiarę. Wczoraj nad ranem

zmarł mianowicie we Lwowie na tyfus Włodzimierz

Hawryszkiewicz, 17 lat liczący uczeń VI kl. gim

nazyum niemieckiego, jedyny syn radcy budownictwa

namiestnictwa.

____

Śmietanka krakowska.

Państwowy zakład powszechny dla badania środ

ków spożywczych w Krakowie, instytncya bardzo wa

żna, doskonale prowadzona, a nie dość jeszcze przez

publiczność znana i oceniona, ogłasza wyniki badań

i rozbiorów śmietanki, sprzedawanej w Krakowie

Wynik studyów, przeprowadzonych przez p. Mieczy

sława Wasiewicza, podaje p. A. W róblewski w jednym

z ostatnich numerów Tygodnika rolniczego. Treść

naukowego artykułu , wyłuszczającego metodę bada

nia i zawierającego dokładne tablice porównawcze

jest następująca:

P. Wasiewicz zbadał 137 prób śmietanki, biorąc

je z rozmaitych sklepów i z rynku. Rozbiór wyka

zał, że śmietanka bywa częstokroć zapra

wiana twarogiem w celach fałszerstwa. Kawałk

masła i krople, pływające w śmietance, pochodzą

stąd, że w dnie gorące przy nieracyonalnym tran

sporcie śmietanka, zbyt silnie kłócona, ubija się czę

ściowo na masło. Nieprzyjemna woń śmietanki po

chodzi od psucia się jej przy małym dostępie powie

trza.

Zanważono dalej w zakładzie, że w podda

nych analizie próbkach nie da się zauważyć żadna

prawidłow a zależność pomiędzy ciężarem właściwym,

a zawartością tłuszczu w śmietance, podczas gdy

zależność tak a w istocie powinnaby występować. Za

leżność taką stwierdził istotnie p. Wasiewicz na kil

kn sztucznych mieszaninach. Należałoby zatem przed

sięwziąć specyalne badania, poszukując, czy ten nie

prawidłowy stosunek nie jest zależnym od bardzo

rozpowszechnionego złego zwyczaju roz

cieńczania gęstej śmietanki wodą.

Zestawienie, opierające się na zawartości tłuszczu,

doprowadziło do wniosku, że najgorsza j est śmie

tanka ze składów mleka (bardzo brudnych sklepów,

rozsianych w dzielnicy miasta Kazimierzem zwanej);

lepsza nieco, lecz w trzeciej części kwalifikująca

się do zakwestyonowania, jest śmietanka z rynku i

z mleczarń; najlepsza zaś jest takowa ze składów

wiktuałów, ponieważ tylko 30 .2 % prób z tych skła

dów pubranych zawierało mniej niż 10°/0 tłuszczu,

którą to normę przyjęto jako minimum dla śmie

tanki Wobec tego, iż w mleczarni ach sprzedają

się duże ilości śmietanki i że publiczność darzy te

zakłady swem zaufaniem, nie mającem w danym

razie podstawy, należałoby zwrócić w tym

kierunku usilne działanie kontroli.

Obliczając dalej próby, kwalifikujące się do za

kwestyonowania z powodu zbyt wysokiej kwasowości,

zakład zaznacza, że śmietanki tej kategoryi przypa

da na mleczarnie 2 3 % , na inne składy przeszło

12°/0

najwyższą granicę przyjął zakład 5.5

proc. kwasowości, ponieważ śmietanka, wskazująca

około 6 stopni, już się ścina przy gotowaniu. Zau

waża przytem zakład, że przekupnie częstokroć g o

tują śmietankę dla uchroni( nia jej od skwa

śnienia, lecz nie zawsze ją deklarują przy sprzedaży,

jako ,śmietankę gotowaną".

Ostateczny naukowy rezultat jest następujący:

Ogólna ilość prób, kwalifikujących się do zakwesty

onowania z powodu zbyt wysokiej kwasowości, zbyt

małej ilości tłus zczu, lub z powodu innych wad i

zafałszować, wynosi 4 3,014% Należy zatem za

notować smutny wynik badań, głoszący, że blisko

połowa śmietanki krakowskiej winna po

dlegać za kwe sty onowaniu.

MAŁY FELJETON.

Mody.

Wystawa paryska nie spełniła i w dziedzinie mody

spodziewanych nadziei — pomimo wystawy nowości

w tej dziedzinie. Moda z ostatnich miesięcy po

przestawała na ,poprawkach" i uzupełnieniach swo

ich poprzednich wynalazków. Zatem fałdy i stębnów

ka panują w dalszym ciągu i mróz nawet ich nie

spłoszy. Spódnica w fałdy i zakładki nie ustąpiła,

lecz podlega najrozmaitszym kombinacyom. Fałdy

biegną pionowo: płaskie, okrągłe, przecinane, zapra

siwane, zastębnowane, zgrupowane po kilka. Spód

nice są bardzo obcisłe u góry, a szerokie i falujące

się u dołu; aby pogodzić te dwie sprzeczuości, mo

dystki uciekają się do wachlarzów, bądż z tego sa

mego materyału co suknia, bądż z innego, ale w tym

samym odcieniu: z aksamitu, atłasu, jedwabiu; przy

każdem poruszeniu wachlarze rozsuwają się i spód

nica rozszerza się u dołu. Pomiędzy grupami dro

bnych fałdeczek wszywane są po dwie fałdy z jed

wabnej materyi innego koloru, tworząc jakby wy

pustkę; kończą się oue wiaz z fałdeczkami poniżej

kol an a.

Najmodniejsza jednak spódnica tak a: oblepiona

u g óry, bardzo szeroka ku dołowi, zakończona dwo

ma lub trzema falbanami kolistemi szerokości 20

centim.,

leżącemi na ziemi , po bokach, z przodu,

z tyłu. Czy znajdzie się wiele kobiet hołdujących

tak dalece modzie, aby się poddawać takiej nieu

stannej torturze ? Miejmy nadzieję, że zdrowy roz

sądek przeważy. Ale co jest pewnem to, że w stroj

nych sukniach ujrzymy znowu ogony, a suknie takie

będą przeważnie krojem princesse, z przodami udra

powanymi z jedwabnego muślinu lub koronki; bryt

tylny bądż obcisły z dwoma fałdami, złożonemi do

środka, bądż w kształcie dworskiego płaszcza, obla

mowany po bokach plisami, okrągłemi, wąakiemi n

góry, rozszerzającemi się ku dołowi i okalającemi

ogo n.

Młode osoby, dla których taki fason jest zanadto

majestatyczny, będą miały do wyborn snknie w stylu

Ludwika XV: stanik z długim bawetem z prz( du,

z tyłu zakończony połami frakowemi; spódnica lek

ko podpięta po bokach u góry, w kształcie paniers,

które powrócą niebawem.

Wiele sukien z miękkiego fularu liberty, z satin

merveilleux, z crepe de Chine robi się marszczo

nych dokoła lub też w dwanaście okrągłych fałdów:

siedm z przodu, pięć z tyłu Pod temi fałdami, po

obu stronach każdej, u góry wycinają się dziurki,

w które się podwleka wstążkę, związywaną w ko

kardę i tworzącą jakby pasek. Rękawy plisują się

tak samo i ściągają również na wstążkę przy kostce

Ten najnowszy fason, bardzo wytworny, najstoso

wniejszy do lekkich i strojnych sukien. Wstążkę mo

żna zmieniać dowoli, o żywiając tem i odświeżając

tualetę.

Modnymi są staniki directoire, przecięte jakby

na piersiach szerokim pasem ze wstążki, zakończo

nej kokardą o długich końcach. Rękawy pod ramie

niem opasane także wstążką. Ten fason odpowiedni

jest dla osób szczupłych, posiadających długą figurę

D!a pań otyłych, o krótkim stanie jest fason nastę

pujący: przód w kształcie litery V z lekkiej mate

ryi, jaśoiejszej od stanika, sznurowany wąziutką

aksamitką czarną, po bokach guziczki stalowe lub

szklane; takie same szamerowania na rękawach.

—

Szmizetki, ciągle modne, robione są przeważnie w dro

bnintkie zakładki oszyte wzdłuż galonami lub dro

bnintkiemi riuszbami.

Na wizyty i na nlicę noszone są najbardziej ka

szmiry, cieniutkie sukienka corkecrew, grube sze

wioty wołochate, szkockie homespun w kolorach

bronzowym, beige, mordorś i zielonkawym. Suknie

krojem angielskim cieszą się niezmiennem powodze

niem. Spódnice zdobi tylko stębnówka lub wypustka

z aksamitu, o jeden ton ciemniejszego od materyału

sukni. Staniki gładkie zakończone z przodu w ba

wet, z tyłu fraczkiem. Najnowszym fasonem stanika

w tego rodzaju tualetach jest taki: przody z trzech

plis poprzecznych; pierwsza z tego samego materyału

co suknia, druga wychodząca z pod niej na dwa

cale, z sukienka odrębnego koloru, trzecia wreszcie

z aksamitu ciemniejszego trochę od ogólnego tła; te

trzy plisy sięgają poniżej biustu i odchylają się

u góry, tworząc klapy na jasnej kamizelce.

Niniejsza pogadanka byłaby nie wyczerpującą, gdyby

nie wspomnieć o rękawach. W tej dziedzinie zaszły

zmiany radykalne: zniknęła prostota i jednolitość.

Charakterystyczną cechą obecnego rękawa jest, że

składa się z kilku części: wązki u góry, rozszerza

się od łokcia i kończy się bufą atłasową, koronko

wą lub aksamitną, ujętą w pasek przy ręku. Ten

model, powitany początkowo niechętnie, zyskuje co

raz więcej zwolenniczek; niewątpliwie utrzyma się

dłużej i wpłynie na fason okryć zimowych. Ponie

waż bufiasty rękaw nie może się zmieścić w żakiecie

obcisłym, więc zapanują peleryny, pólrotundy, ro

tundy ; w okryciach do figury, rękawy wązkie u góry,

rozszerzają się przy ręku w kształcie lejka. W P a

ryżu nawet noszone są okrycia z rękawami, kończą

cymi się przy łokciu. Elegantki wolą się narazić na

przeziębienie i reumatyzmy, byle nie pognieść kun

sztownych bufek. Miejmy nadzieję, że nasze panie

będą rozsądniejsze.

Telegramy

»Czasu4*

W ied eń 15 listopada. Do W. Allg. Ztg tele

grafują, jakoby Dezydery Szylagyi miał zostić

węgierskim ministrem spraw wewnętrznych.

W ied eń 15 listopada. N . W. Tagblatt wbrew

wszelkim zaprzeczeniom stanowczo donosi, że na

stąpiło pojednanie pomiędzy królem Aleksandrem

a ojcem jego ex-królem Milanem. Głównym wa

runkiem pojednania jest, że król Aleksander zo

bowiązuje się wyrobić u skupczyny podwyższenie

rocznej dotacyi Milana z 300,000 franków na pół

miliona.

Budapeszt 15 listopada. Kapitan okrętu

,,Ilka",

który — jak wiadomo — w z. r. zde

rzył się z okrętem angielskim w porcie w Rjece,

zasądzony został w pierwszej instancyi na cztery

miesięcy więzienia. Obecnie wyższy sąd zupełnie

go od odpowiedzialności uwolnił.

Proces Hilsnera.

P i s e k 15 listopada. Przed ogłoszeniem wyro

ku tłum zwartą masą zajął wszystkie ulice w po

bliżu sądu obwodowego. Kiedy zapad( wyrok i do

wiedziano się o jego brzmienia na ulicy, rozległy

się okrzyki: nSlava Baxa". Hilsner wysłuchał wy

roku cze rw on y i drżący. Kiedy obrońca V odicz ka

zbliżył się do niego i zaczął z nim rozmawiać,

z za stołu dziennikarskiego podniosły się krzyki

,,Nie wolno".

Dr Anredniczek zgłosił zażalenie

nieważności. Kiedy on i Vodiczka wyszli z sali,

tłum p rzybrał groźną p osta w ę , przyczem wołano:

,,Hańba An redniczek , h ańba V odi czk a !". Starosta

udał się do Dra Baxy z prośbą, by tłnm nspo

koił. Baxa też natychmiast przemówi( do zgroma

dzonych. Sprawa—rzekł — jest nadto poważna, aby

do niej m ięsz ać dem onstracye. O strzeg am w as

przed wszelkiemi wybrykami. Po tej przemowie

tłum spokojnie rozszedł się do domów.

Choroba cesarza Mikołaja.

Petersburg: 15 listopada. Rosyjska ajencya

telegraficzna donosi: Początkowo za influenzę uwa

żana choroba cara Mikołaja, przybrała wczoraj

charakter tjfoidalny. O przebiega choroby będą

codziennie wydawane biuletyny.

Wczorajszy biuletyn z godziny 10 rano opie

wa: ,Jego cesarska mość przepędził noc dobrze.

Ogólny stan dobry. Temperatura 38*7, pul% 72.

Stan sił zupełnie zadowaluiają’:y. Dyagaoza : Ty

fus brzuszny z zupHaie zaduwalniającym przebie

giem".

Podp. Nadworny chirurg Hirscb. Dr. Pichanow.

Minister domn cesarskiego br. Frederik.

Przyjazd Krugera.

§ u e z 15 listopada. Parowiec nGelderlaud",

z prezydentem Krllgerem na pokład zie przybył

tu wczoraj. Krtlger nikom u się nie pokazuje. Ofi

cerowie okrętowi zapewniają jednak, że jest

w najlepszem zdrowia. Krliger przyjął jedynie

jednego z delegatów komitetu dla przyjęcia go

w Marsylii.

B r u k s e l a 15 listopada. Transvaalskie posel

stwo donosi, że przyjęcie prezydenta KrUgera

w Marsylii przyjmie wielkie rozmiary. 55 miast

poludniowo-francuskich w y s y ła s w oich b urm istrzów

w deputacyi. Przeszło 1.500 komitetów boerskich

z Francyi, Niemiec, Belgii, Holandyi i Rosyi za

pow ied ziało sw o je przybycie . Rząd holenderski

polecił swojemu konsulowi w Marsylii wziąć

w przyjęciu udział. Dr Leydts zam ówił dla Kru

gera i jego świty 28 pokoi w hotelu. Okręt z pre

zydentem Krttgerem na p okład zie, pr zybędzie pra

wdopodobnie d. 20 b. m.

Proces w Bukareszcie

Bukareszt 15 listopada. Na wczorajszem

posiedzeniu sądu przesłuchany został, jako pierw

szy oskarżony, Mitew, który brał udział w zamor

dowania Fitowskiego. Mitew przyznaje, że przez

tajny komitet macedoński został do tego wyzna

czony. Sarafow powołał go do Zofii, gdzie przed

łożył mn konieczność morderstwa i przedstawiał,

jak wielkie krzywdy wyrządził Fitowski Bułga

rom, jako szpieg turecki.

Następny oskarżony

Stoicew również przyznaje się do współwiny w z a

mordowaniu, i opowiada, że otrzymał od komi

tetu macedońskiego w tym celu rewolwer. Dalszy

oskarż ony , Karambulow, rów nież p rzyz naje s ię do

współwiny. Przewodniczący pyta się Mitewa na

podstawie znalezionego listu szyfrowanego, czy

prawdą jest, że istniał także spisek na życie króla

rumuńskiego. Karambnlow zaprzecza temn, ale

dragi oskarżony Bogdanow przyznaje się do tego.

Na tem ro zpraw ę przerwano.

Położenie w Chinach.

W i e d e ń 15 listopada. Komenda eskadry austro

w ęgierskiej dla wschodniej Azyi donosi, że od

dział austryacki udał się na trzytygodniową eka

t" *1*J ""

T«*,Ł",ffg!SĄ"«-»«r».OMMiw.

Prenumerata wynosi:

w Krakowie w m iej s c u ...............................

na cały rok na kwartał na t miesiąc

rL-ta w państwie Anstryackiem .

..........................................

:Skoron 10 koron 3 kor. 60 hal.

poroił v

Niemfeckiem ....

48koron

koron5 kor. -

* do Włoch, Francyi, Anglii, Belgii, Szwajcaryi Turcyi

14 koron 5 kor- 60 hal

i innych państw, należących do związku pocztowego’ . . .

64koron

c.w

!)sobn*prenumerata na wydanieporanne wynosi miesięcznie * pM3 k . p o ^ Z w . 1 koron«

. 4 0 hal., w miejscu z odniesieniem do domn i

ł koronę

teas

!Astów niefrankowanych nie przyjmuje s? ę . d %

^o%

°Z

Z °/Jfat%F°"*

1 of 2 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Download file

Download file

Deleting a comment

Advanced search

Suggest correction