Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 631 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

Nr. 81

Kraków, Piątek 7 Kwietnia 1933

Należytnść pocztowa

opłacona gotówką.

Rocznik LXXXV

nCZASMwythoAzl aodilaiai* * iodzlwi* | . 11) wlaaiii.

gPt

PRENUMERATA MIESIĘCZNIE WYNOSI:

W Krakowie bez odnoszenia do domu

zj 540

W Krakowie z odnoszeniem do d o m u ................................

zł. 6.__

Na prowincję z przesyłką poczto w ą......................... ,

zł.6.—

Zagranicę z przesyłką pocztową

.................... ............ .....

zł. 10.-%

Za każdą zmianę adresu dolicza się zł. 0.50.

Reklamacje niezapieczętowane nie podlegająopłacie pocztowej.

Listów nieopłaconych nie przyjmuje się.

Prenumeratę przyjmują: Administracja ,,Czasu", wszystkie urzędy

pocztowe, wszystkie miejscowe i zamiejscowe Biura dzienników.

CZAS

KONTO P. K. O. KRAKÓW NR. 400.404.

Telefon R edakcji 100-50. -

Administracji 1 Drukarni 117-5».

Adres Redakc]i i Administracji: Kraków, nl. św. Tomasza 52.

Godziny biurowe: od 9-te] do 13-te] 1 od 15-te] do 18-tej.

GENY OGŁOSZENI

JednorzŁowo ta J«d«n wiem* m ilim etrowy:

Ogłoszenia zw ykł.

......

*Ł 0.20

Układ tabelaryczny, cyfrowy kombinowany . .

zł. 0.30

Ogłoszenia w ,,Nadesłanych1

zł. 0.40

Nekrologi

n 0,35

Komunikaty po kronice

.......................................................... i zł. 050

Ogłoszenia na pierwszej stronie

zł 0.60

Ogłoszenia w numerach świątecznych 25% drożej.

—

Ogłoszenia sami«j

ico w . 2594 drożę].

—

Za zastrzeżenie miejsca dolicza się 2594.

Administracja nie bierze odpowiedzialności

za terminowe umieszczenie ogłoszeń

Ceny ogłoszeń obowiązują od dnia zmiany w nagłówku«

Ogłoszenia przyjmują: Administracja ,,Czasu" 1 wszystkie miejscową 1 *aa

miejscowe Biura dzienników i ogłoszeń.

Prag?iiWiedeń.

Zainter’esowanie się opinji polityczne’j Euro

py paktem czterech odwróciło od pewnego cza

su jej uwagę od’tego co się. dzieje w Austrii,

a raczej ocl tego co tam jesz,cze stać się może.

Tymczasem sytuacja w tem liialem państwie,

które w obecnym momencie stanowi bez prze

s-ady, nie w rezultacie swej polityki, ale siłą

wypadków klucz sytuacji politycznej Europy,

zmienia się stale i trud1to d’ziś jeszcze przewi

dzieć, jakie będą ostateczne wyniki tej ewolu

cji. Faktem jest tylko, że rząd Dollfussa, któ

ry okazał się graczem znacznie większego ka

libru niż to przypuszczano, trzym a się na za

jętem stanowisku i że przez rozwiązanie so

cjalistycznego Sclńitzbun,du nietylko je wzmoc

nił, ale zarazem przeciął możność kompromi

sów z socjalną demokracją, utrwalając wpływ

i znaczenie elementów prawicowych, poma

wianych o legitymi?m i sprzyjanie Habsbur

gom. Kroki te budzą oczywiście u sąsiadów"

Austrji reakcje bardzo różnorodne ze wzglę

du na ich własne interesa i ze względu na moż

liwość, że rząd Dollfussa, mimo wszystko, mo

że w pe/wnym momencie runąć podmyty wzma

gającą się falą hitleryzmu, co spowoduje An

sch’!uss i postawienie ,.na głowie" całej obec

nej sy"tu:acji Europy nadduna:jśkiej.

Z możliw/ością ta ką nietylko oczyw%iście się

liczą, ale nad jej realizacją pracują coraz to

wyraźniej Niemcy. Jedyną obawą, jedyną fak

ty”czną trudnością, z jaką się liczą w tej mie

rze dzisiejsze kierownicze sfery Niemiec jest

*tanowisko Włoch. Widać to zarówno z arty"

kułów Freytagh-Loi lnghovena w ,,Der Tag**

(p. t. ,,Gefaliren"), jak z wywodów ,,Taglk’he

Runschau"

-pod bardzo charakterystycznym

tytułem ,,Ein Wort an Italien’*. Idzie słowem

o to, by zagarnąć Austrię, a nie stra,cić mimo

to poparcia Włoch wt stosunku do Francji. Idzie

0 .przekonanie ich, ’że Niemcy mogą zrezygno

wać dziś z kolonij i poprzeć w tej, mierze aspi

racje Wioch, za cenę Austrji, która odgrywa

dla Niemiec tę samą rolę co -kolonje śródziem

nomorskie dla Włoch (Tunis?) oddzielone1tyl

ko morzem, ale stanowiące jedną ,z niemi całość

gospodarczą i etniczną. Jed’nocześnie z tem na

w ołuje się Włochy do ,porzucenia polityki po

pierania Heimwehry, j-ako twierdzy legitymiz

mu habsburskiego, wrogiego in/tere’som naro

du niemieckiego i tworzy się dla st,ronnictwa

narodowo - socjalistycz.nego

o’sobny

,,urząd

spraw zagranicznych" pod kierunkiem Alfre

da Rosenberga, wśród którego pierwszych za

dań widnieje ,,przepracow"anie zagadnień des

Donaura umes**.

Od tej strony sytuacja jest zatem dość ja,sna

1 nie budząca wątpliw ości. Temba,rdziej. cha

rakterystyczne jest stanowisko jakie w obec

nem stadjum spraw austriackich zajmuje naj

bardziej może zainteresowane w nich państwo

postronne t. ’j. Czechosłowacja. Sądząc z a,rty

kułów półurzędowej ,,Prager Presse" p. t. ,,Dun

- ketmanner", ,,Der einzige Ausweg**, m iarodaj

ne kola ,czechos’łowackie są zaniepokojone po

lityką Dollfussa conajmniej w tym samym

stopniu co hitlerowcy, acz. z zupełnie przeciw

nych oczywiście powodów. Wedle opiaiji pra

skiej Dollfuss bronić winien niezależności Au

s,trji ale przy jeduocze«nem dopuszczeniu do

rządów socjalistów". Pominąwszy już fakt, że

socjaliści do nieda-wna byli głównymi zwolen

nikami Anschlussu, krok laki oznaczałby dia

Dollfussa utratę poparcia całej prawicy spo

łecznej Austrji i przerzucenie jej do obozu hi-t

tlerowców, prawicy, ’która właśnie dlatego za

nim się opowiada, że zdecydował się 011 po-ło

żyć w Austrji tamę zarówno radykalizmowi

prawicowemu jak le%%lico%%%enm, ,który dał się

Austrji dość dobrze we znaki. Kto słyszał glo

sy, jakie rozlegały się na ostatnim ,,dniu kato

lickim", w" czasie którego nowy arcy:biskup

wiedeński ks. Innitzer poma/wiany o symipatje

w"szochni-emi-eckie stanął przecież ’wyraźnie za

programem Dollfussa, ten co do kcnsekwemeyj

rad ,,Prager Presse** nie będzie miał ’wątpli

w ości.

W ynika z nich tylko jeden fak’t. Oto. że głów’

ną obawą Pragi jest dziś lęk przed restaura

cją Habsburgów, w obliczu którego zapomina

się nawet o możliwości Anschlwssu. Trzeba so

bie to rzecz jasno uzmysłowić i o ile idzie o

stanowi,sko Polski, ’wyciągnąć z tego jasne

konsekwencje. Polska oczywiście nie ma po

wodu kompliko,wać swej sytuacji przez popie

ra/nie restauracji Habsburgów", aczkolwiek

z ’wielu racji u’w ażać ją może za korzystniejs,ze

od An,schlussu rozw iązanie sprawy, w każd,ym

zaś razie nie ma powodu czynić tego wbrew

woli interesowanych. Ale jeżeli z powodu ich

oporu przeciw tego rodzaju możliwości An

scbluss isto/tnie ’Stanie na porządku dziennym,

to z tychże samych racji nie my będziemy

powoł/ani o rozbijania s,obie o to głowy. Może

my w”tedy myśleć tylko o tem, by przy prze

prowadzaniu te-go rodzaju operacji zabezpie

czyć ,mo,żliwie dobrze swoje interesa, przede

wszystkiem niety(kalność nas,zych granic za

chod,nich, bezpieczeństwo /Pomorza i /nasze

prawa w Gdańsku. Możnaby nawet w myśl za

sady, iż niema złego coby na /dobre nie wy

szło, przytoczyć cały szereg argumentów za

tem, iż ,,w .pakowa,nie się" Niemiec nad’ średni

Dunaj nietylko skieruje ich ’linję ekspansji w

inny-m, niż dotąd kierunku, ,ale uwikła w cały

szere,g ,konfliktów" n a południu, przed,ewszyst

ki’em ’ w /konflik,ty z (Włochami, co wszystko

odciąży /Polskę i ujścia Wisły.

Wobec zagadnienia: Hitler czy Habsburg w

Wiedniu, /Polska zająć musi oczy”wi’ście to sta

nowisko, jakie naj,bardziej odpo%%iada jej ogól

nym interesom. /Niemniej jednak liczyć się iej

wypada coraz bardziej z fakte,m, że w najbliż

szem otoczeniu Austrji wytwarzać się zaczyna

sy’,tuacja, która przeróść może siły dzisiejszych

obrońców niezależności Austrji, podkopywa

nych od wew’nątrz i atakowanych od zew nątrz,

sytuacja, która trwać wiecznie ,nie może i do

prow adzić może Auslcje c!o tego końca, ja/ki

czeka każdą oblężoną, a pozbawioną pomocy

tw’ierdzę.

*******

Niemcy pod znakiem Hitlera.

PfZE(f i p ( t a Fapeoa i Goemga do Rzymu.

Berlin 6 kw ietnia.

(PAT) Kola poinformowane )potw"ierdzają

wiadomość o bliskim w’yjeźd/zie do Rzymu

wicekanclerza Pa/pena i mi«. Goeringa. W e

dług doniesień -prasy wizyta obu ministrów

m a charakter polityczny, pomimo, że oficjal

’ni,e ani o /podróży, ani o jej celu nic nie podano

’do wi.adomości. Włcekanc. Papen m a nawią

zać kontakt z kołami watykańskie/ni w spra

wie zmiany stanowiska katolików’ w Niem

czech wobec, nowego rządu Rzeszy". Min. Goe

ring ma odwied’zić Mussoliniego, z którym

w’edług’ zapew”nień prasy — łączą gc bliskie

stosunki z okresu ostatniego jego pobytu w

Rzymie w ubiegłymi roku.

Przywrócenie flagi cesarskiej.

Berlin Gkwietnia.

(Tel w"!.) Ministerstwo spraw" /zagranicznych

poleciło reprezentantom dy”plomaty”cznym za

granicą, aby /zawiadomiły" odnośne rządy o

zmianie barw uta flagach niemieckich okrętów

handlowych. Dotychczasowe flagi o barwach

republikańskich czarno-c .zerw”ono-’złotych .z.a

mienione ’zos,tały na flagi daw/ny”ch Niemiec

cesarskich — czarno-hiało-czer%voue,

Bezczelny i niedorzeczny telegram

Genewa (i kwietnia.

(Tel. wł.) l)o generalnego sekretarjatu Lig—

Naroiiów nadszedł dziś bezczelny’ telegram nie

miecktch związ,ków ojczyźnianych na niemiec

kim Górnym Śląsku, zwracający się przeciw

Polsce. Telegram podpisany’ przez Golditza i

Melchiora ,zwraca Lidze Narodów uwagę na

,,niesłychaną hecę antyniemiecką, połączoną

z niebywale brutalnem znęcaniem się nad

Niemcami" (??l) (lkazuje się — głosi telegram

/.e Polska nie chce, albo nie moż.e spełnić na

łożonego na nią w Genewie obowiązku ochrony

miejszoHi"i narodowej. Związek ojczyźniany

żąda wreszcie ,,napraw ienia błędu wyroku ge

ue%yskiego f ]H)ląrzenia Górnego śląska z Niem

cami".

Niepotrzebna interwencja.

Berlin 6 kwietnia.

(Tel. wł.) Min’isterstw o /spraw ’zagranic,znych

poleciło posłowi uiiemieckieinu w Warszawie

MoMkemu. aby w polskiem ministerstwie

spraw /zagranicznych /założy”ł protest z powo

ju demonatrący") antynicmieckich na Górnym

Śląsku. Moitke otrzymaj ,polecenie żądania

ukarania winnych(!) i podjęcia przez wład’ze

polskie krokó%w .zmierzający/ch do uniem ożli

w ienia po%%tórzeuia się podobny”c.h zajść.

Napaść hitlerowców na Polaków!

Wrocław (i kwietnia.

(PAT) Bojówka hitlerowska dokonała we

wtorek wieczór napadu ,na kilku istudentów”—

Polakó%%" %%

" czasie, gcł%”wracali %%ieozórdo do

mó%%". Dw"aj studenci pobici i -)%okaleczeni zdo

łali ujść /napastni/ko-m, dwaj inni, Kania i Jan

ro%%”ski oraz znaj/dujący się %v i/ch towarzy

stwie nauczyciel ,polskiej szkoły" mniejszościo

wej na Śląsku Opolskim ip. Straszyński zosta

li przez napastników porwani i uprowadzeni

w niewiadomym kierunku. Do środy wieczór

aie można było uzyskać żadnych informacyj

3 losie uprowadzonych.

Zawieszenie miesięcznika polskiego.

Berlin (i kw ictnia.

(PAT) Biuro C onti donosi z Opola, że na

podsta%%-ie de(kretu prezydenta Rzeszy" o ochro

nie /narodu, %%lad/ze niemieckie zaw iesiły %%%

chodzący" w" Zabrzu miesięcznik w języku poi

skini p. t. ,.Zjed-noczenie".

Pos. Wysocki u v. Neuratha.

Berlin (i kwietnia.

(PAT) Po%%ot ująć. się na, poprzednie intcr

we iw?je posels,tw"a %\ urzędzie spra%ć zagranicz

nych w sprawie poszkodowania oby%%ateli pol

skich %%’ czasie zajść, jakie miały miejsce w

ostatni-ch czasach w Rzeszy, po-seł Rzplitej

Pol,skiej %%* B erlinie dzisiaj pono%%nie interw e

njo%%ał w tej sprawie u ministra Neuratha.

Przy" tej sposob/ności po-sel Jlzplitpj ztoży ’

,.aide inemoii c".

wylicza ją!(ł,.

ti,i%pig

szych wypadków”, które dopiero obecnie do

szły do wiadomości poselstwa, o’koło 20 wy

padkó%%w, które miały miejsce po osta,t,niej in

terwencji w idniu 27 ub miesiąca.

Potworna zbrodnia studentów niemieckich

Wiedeń (i k%%ietnia.

(PAT) W edług i:iifotm acyj dz.ien,ników %\ie

deńakich %v miejscowości Vaduz w księstwie

Lichtenstei/n 7-miu młodych ludzi, przyp’usz

czalnie studentó,w" niemieckich, dokonało na

padu na były"ch d%”l’ekto**ó%%’ berlińskich tea

tró%%" Alfreda i Fritza Rotterów, którzy" po u

ciec/zce ’Z B erlina osiedlili się %vksięstwie Lich

tenstei’n. Alfred Rotter i jego małżonka zo

stali zamordowani. Fritz Rotter 1 towarzyszą

ca mu pani Wolff, są /ciężko ranni. Jak wyni

ka z dochodzeń, śpią%%cy na,padu ,zam’ierzali

pierw ot/nie ,porw”a ć ob u dyrektoró%% i u/pro%v”a -

dzić ich do Niemiec. Zbrodniarze po dokona

niu morderstwa uciekli samochodem przez

granicę austriacką. Władze austriackie zdo

łały ich jednak zatrzymać i aresztować.

Wiedeń (i kwietnia.

(Tel, %%ł.) Z Vaduz donoszą, że F ritz ,Rot’ter

i panna ’Wolf zmarli niebawem po prze%%iezie

ni-u ich ’do szpitala %v Vaduz, jako ofiary be

stialskiego napa’du bandytów" hitłero%%skich.

Z%%toki Alfreda R ottera i jego żo’ny s,pro%%"ad zo

no d-o Vaduz.

Wiedeń 6 kw ietnia.

(Teł. %%

’ł.) Wedle doniesień z Zurychu, /znany

lit-erat niemiecki E. M. Remarąue. autor pacy

fistycznej po%%teśći ,,Na :achcdzie bez zmia’n**

zo,stał w swej posiadłości w Lugano napadnię

ty ,przez %%ysłaljnikó%% liitlero%% skicli i ciężko

pobity" Bliższych szczegółów brak.

Ponowne aresztowanie W”iceprezydenta Esscra.

Berlin C kwietnia.

(Tel. %%l.) ,Wiceprezydent Reichstagu, czło

nek partji centrowej, Ksser, został dziś ponow’

nie ares’ztowany" na polecenie ’prezy”denta rzą

(1ow-ego %%" -Koloni/ji. E s s e r aresz,to%vainy /został

%v sw”ojem mie/szkaniu w Eusk,ircheni fl.po/d

s.ilną esloortą policyjną odwieziony d o ,aresztu

%\r K olonji.

Dalsze za, ądzen’a antyżydowskie.

Berlin 6 kwietnia.

(PAT) Biuro -Wolffa donosi o ,no%%ych za

rządzeni/ach /przeciw żydom w Niemczech

Pełnomocnik Rzeszy w Badenjl po(lecił przy

musowo urlopow ać %%iszy”stkich żydów”, /zatrud

nianych w służbie państwo%vej /przedsiębior

stwach państwo%vyvh i samorządowych ora/z

w*/szkolnictwie prywatnem. Bawarski minister

finansów naka/zał skreślić nie%%”yipłacone do

tychc,zas. a przewidziane w budżecie sumy n,a

izraelickie cele -religi/jne. W Kolonji pow oła

ny" -został /specjalny komisarz narodow’o-socja

listyczny, k ’tórego zadaniem będzie usunięcie

żydowskich handlarzy bydle i r/. źn,iko\-, 7 hal

i rzeźni.

Anty sowieckie wystąpienie.

Moskwa 6 kwietnia.

(PAT) Prasa moskiewska donosi na naczel

nych mie/jscach o nowem antysowieckiem

-wys,tą:pien,iu w ładz niemieckich, -które, podda

w:ały’ re%%’i/ziji osobistej ws-zystkich %%’chodzą

cych i wychod/zących ze statku sowieckiego

,,’Wół,ko%%”** -w" porcie barnburskim . Usiło%vano

nawet, zrewidować konsula generalnego ZSRR.

w Hamburgu Krumina.

Sowiety cofają zamówienia w Niemczech

Berlin 6 kwietnia.

(PAT) Prasa hitlerowska donosi o licznych

1 bezwzględnych anulowaniach obstalunków,

poczy.nionych przez sowieckie

organizacje

handlowe w Niemczech. Jako motyw podaw a

.ny jest fak-t, że umow’y ’te nie zostały prze-z od

nośne firmy" potw”ierdzone bez. zastrzeżeń.

Rówm-o-cześnie p ra sa donosi o nawiąza-niu w

Warsiza%%ie rok ow a ń z -so%%’ie ckie m przed,stawu

cielst%%em hand’lowem na dostawę 30.000

-ton,u

wyrobów walco%%ni’czyeli dla przemysłu gór

nośląskiego.

Dlaczego zabito Dra Bella?

W iedeń 6 k%%ietuia.

(PAT) ,,Arbęitor Ztg." donosi, że zastrzelony

pod kufsteinem Dr Bell był informatorem ka

to/l-idkiego dziennika, w%’chodzącego %%Moiia

chijum ,,Der gerade Weg". I)’r Bell był tez ści

g a ny /przez tnarodo%%y-ch socj,a li/stó%%" z a to, że

znał ;zbyt %ciele tajem nic stron,niot%%’a narodo

wo-socja!i-styoznego. ,,Ai’b eiter Ztg.** ,pow”ta rz a

%%’ersiję, jakoby Dr Bell za/przyjaźniony był z.e

sprawcą pożaru Reichstagu Luebboin.

Walka z antysemityzmem.

Paryż 6 k%%ietnia.

(PAT) Liga międzynarodowa %%alki z anty

senńtyzmeiu ż%%’el.uje %\ naj,bliższą soliotę d%%a

w’ielkie wiece, po których projekto%%ane jest

’zoa-gani7.o\%anie lic znej %lemoitstracji na uli

cach.

Paryż l’, kwietnia

PAT) W Paryżu odbywają się w dalszym

ciągu wiece publiczne, na których uch%%alane

są rezolucje protestu przeci%%ko prześlado%% a

uiu żydów w Niemczech, l)ziś odbyt się wiec

zorganizowany przez uni%%ersytet orjentalny’.

Rada administi’acyjua koiifetleracji sy.ndyka

ló%% lekarz%" francuskich oraz kom,itet to%\"a

rzyslw a literato%%’ fraiicuskicli ogłosił%" ilz.iś

energiczny protest przeciwko prześladowa

niom zyilów %%’ Nieuic zpcli.

/i%"do%%ska prasa %% Nieinczecłi znajduje s-ię

obecnie pod srogim naciskiem nacjonalistów

i: warunki jej egzystencji są nadz’wyczaj trud

ne. Nawet j-edna/k %%takiej opresji można za

chować postaw ę godną i uczci%%ą; tymczasem

właściciele żydowskich dzienników, jak ,.Ber

liuer lageblatt" i ,,Yossische Ztg." doszii do

ostatniego poniżenia. Niety lko usunęli swoich

da-wnych redaktorów, %%tym jedynie celu, aby

przypodobać się rządzącej par(ji, ale gloryfi

kują,(!) \%- swoich organach bojko-t i aprobują

m ilcząco past%%ienie się ,nad ż,ydami! Nie dość

na tern; te żydow”s;kie dzienniki odda’y się te

raz na; służbę hecy antypolskiej i przybierając

fałszywe pozy gorących niemieckich patrjo

tó,w, ogłaszają rozmaite fantastyczn-e i tenden

cyjne -wiadom ości o /Pol-sce. I tak np. ,,B erłiner

Tageblatt" oma%%dając z. entuzjazmem bojkot,

pisze 111. in.: ,,Polska — ja-k belgij’skie dzien

niki ot%%arcie do-noszą — w odpowiedzi na na

rodo%%ą rewolucję niemieckiego narodu — ob

sadzi,ia wojskiem W esterplatte, \% celach pro

wokacy"jnych,(!). Chciano w ten sposób skłonić

niemiecki lud i jego rząd do nierozważnych

L,przed%Y”czesny’ch kroków, al/bo też skompro

mitować rząd niemiecki w oczach społeczeń

stwa. Te podstępne zamiary zniweczyła podzi

w u godna dyscy"p’lina niemieckiego indu Po

lacy musieli opróżnić Westerplatte. Nicrui*cka

dyscyplina odniosła zwycięstwo nad gwall«m

l%ol,skini!"

Wszystko %% tym ustęjne tchnie upodleniem.

Jakie belgijskie dzienniki i’kiedy ,pisały o pol

skiej prowokacji? Tę bajkę wymy.śliła propa

ganda nacjo-nalistyczna, a żydowski dziennik

przy sw oił sobie to, kłamst%%o pod fi rm ą -belgij

ską. A

- potem

co za z%%-iązek m a epizo/l na

We-sterplatte y. ’bojkotem ? Ale żydo%%skiemu

dziennikowi, chodziło o to, aby przy tej -spo

sobności poch-lebić rządzącej partjr,

-a j)e-dno

cześnie kląć do zrozu-mienia, że żydow ska p-ra

sa ,przyczyniła się do o%%-ej ,,niemieckiej dy

scypliny"

Powtarzamy położenie żydows;kiej prasy jest

ciężkie, ale sposoby, których ona uży”wa, a.by

się zasłonić przed prześladowaniem, -

dowodzą

w"ielkiego tcliórzost%%a żydo%%skiej in tel ’ig e n cji

i są poniżające. Stokroć lepiej przyshiżył%”by

się te dzienniki spraw ie swoich wspohvy.7na%%

có-w", gdyby przestały %iyrho/izić, niżeli ratując

swoją egzystencję schlebianiem swoim prze

śladowcom i judzeniem przeei%%ko Polsce.

Żydzi po/l-scy pow inniby %vyciągnąć konse

k%%encje z tych poczynań żydol%%’skich spekulan

tó%%"-%ry,da%%co%%" %% B erlinie

Majaczenia propagandy litewskiej.

Prasa Estonjii1, łoytwy i -Lit%%’y poświęca %%- o -

statnich czasach dużo miejsca projektowi en

t.enty bałty”ckiej, z a którą bardzo gorli%%ie glo

sują T allin ’i Ryga i której urzeczywistnienie

Ko%%no uzależnia od... spra%%y wileńskiej. Kow

no pro,testuje przeci%%ko usunięciu tej spra%%’y

l paktu, Ko%%no żąda, aby w sprawie Wilna

Estonja i l,ot%%a zajęły" stanow"isko wyraźnie

prolitewskie, Ko%vno .praffaguj’e tę myśl w a rty

kułach s%vej prasy, w wywiadach, %\ oświad

czeniach swoich polity"kó%%”, %v odczytach. Do

tej kategor,ji propagandowej należy odnieść

1 i%’le :yt profesor"a Bir-żiszki, wy"głoszony %Mych

dniach w Rydze pod tytułem, ,,Lit%%a i jej są

siedzcy

Profesor Birżyszka jest, jak twierdzi, gorą

cy"m zwolennikiem sojuszu państw" bałtyckich,

a-Lepod warunkiem, że będzie to sojusz szczery

i celow’y-, Kola lite%%-/skie nie mogą .,przymknąć

oczu n a problem w i’leński", bo nie dałoby to

sojuszow’i w arunk u szczerości i -pozbawiłoby

go celowości, albow"iem sojusz, oparty" na ta

kiej półszczerości nie dawałby takich praktycz

nych g%%arancyj, któreby wzmoc,nity pozycję

państw bałtyck,ich, co przecie stano%%i przy

czynową podsta%%ę zatnierzanej ententy .

Lecz nietylko problem wi’leński stoi przed

Lit%%ą - troszczy się pan BirżLszka gdy mo

wa o sojuszu bałtyckim. Litwini

oświad

cza — wiedzą, że prawdziwy ,pokój %v tym ką

cie Europy, który ciągnie się od Bałtyku do

Morza Czarnego m oże być zagwaranto%%any

tylko %v tym wypadku, j,eżeli południowy są

si’a d Lit,%%y" -

Polska zrzeknie się swoich ,,za

borczych tendericyj" i oswolłodzi zaganiięte

kraje i narodowości. Idz.ie tu — po%%iada —

;iietylk,o o Wilno, a le i o %%"ys%vobodzenie Bia

torusinó%% i Ukraińców. Gdyby Pohk a poszła

\% tym kierunku lub gdyby zmns/.onof!) ją do

tego, to Litw a goto%%a ’by była stać się naj

bliższym i naj’szczerszym z przyjaciół Polski.

Słabość Polski — twierdzi p. Birżiszka, preten

dujący jednocześnie o przyłączenie ogromneg’o

stosunko%%o ogona %%i’leńskiego , jMj»iadającego

%%"ięcej niż ,znikomy odsetek ludności lite-wskiej,

do malutkiego Ko%%na — polega na różuople

mienności jej składu państwowego i konsoli

dacja we w!asnem jądrze plenńennem leży

%%"’jej interesie.

W dalszym ciągu profesor kowieńsk,i pod

kreślał, że przy zaw teraniu sojuszu bałtyckie

go jkrofolema,t wileński ,w żad:en s;posób omi

n-ięty być nie może. Wprawdzie są na Lit%%"ie

jednostki, dla któ-ry ch problemat %%ileński nie

jest pierw szorzędną kw-e«tją państ%%ową, ,lecz

są to elementy" nie należące do prawdzi%vyeh

nacjonalistów -bojowników, elementy, ,które

dłuższy czas przebywały %\ głębi Rosji i są prze

IM)jone obcą psychologją. Chociaż są oni pełno

pra%%nymi oby%%atelamł Lit%%y, lec z i’c h g ło s nie

może być ir%%ażanj" za istotny" %%yraz nastrojó%%

litewskich. Zaś rzeczyw”isty głos Lit%%y żąda i

dąży" do Wilna. Dla niego projbleinat wileński

jest ’państwowym jjroblematem pierwszorzęd

nej %%agi, jak roiwiiipż /stworzenie takich ogól

ny”ch warunków na wschodzie Europy (... na

wy samo/bójczy lub przymusowy podział Pol

ski!,.,), przy których %%yswoborlzone narodo

wości mogłyby w’ytworzyć rzetelnie pokojową

atmosferę.

M’ jaki spo-sób to ,,wyzwolenie narodowości"

można włożyć %%ramki ’litew skiej aneksji pol

skiej i )biał’oruskiej ludności ziemi %%ileńskiej.

tego pan Birżiszika. %v s%%”oich maj-aczeniach

odczytowy”ch cierpli%%emu audytorjum nie wy

jaśnił.

/%W.V .

HS"

Ks. kardynał Kakowski u Ojca św.

Rzym 6 kwietnia.

(PAT) Ojciec sw ięty przyjął dzisiaj na spe

cjalne) audjencji. kardynała ks. Kaikowskiego.

Ks. kard. Kakow.ski jutro wyjeżdża do kraju.

Odczyt o Marsz. Piłsudskim w Paryżu.

Paryż (i kwietnia.

(PAT) Dzisia)j po południu w obecności am

basadora Chłapowskiego i licznie »gromadzo

nej publiczności p. Reno Marchaand wygłosił

odczyt p. l .:

. .Marszalek Piłsudski a Polska o

oeena". Odczyt zorganizowany bvł przez ,,Siu

iicat des Journaux de la France Exterieure11.

Odczytowi przewodniczył ,p. Bourgeois senator

i przewodniczący komisji spraw zagranicz

:iych senatu. Przy stole prezydjum zasiadł

gen. Henrys. Prelegent dał żywą i udoku

mentowaną sylwetkę Marszałka Pi’łsudskiego

jako polityka, męża stanu, wychowawcy oraz

wodza. W drugiej części odczytu prelegent

mówił o pokojowej .polityce -zagranicznej Pol

ski podkreślając znaczenie paktu nieagresji

: podkreślając najw ażniejsze argumenty Polski,

dotyczące Pomorza oraz wyjaśniające rolę Po

morza dla zachowania pokoju światowego.

Kiełkailada te!jstasks »pluje plan Minieio.

Rzym (i kwietnia.

(PAT) Agencja Stefami ))oda je, że W ielka

Karla Faszystowska. która obradowała pod

przew odnictwem Mussoliniego, po dłuższej

dyskusji pr-zyjęła prz.ez a kla m ację rezolucję,

aprobującą akcję szefa rządu faszystów skipy*

;z,mierzającą do za.pew nienia pokoju w Euro

pie i rozpoczęcia dzielą odbudowy11. Wielka

Rada. Faszy.s,towską uważa, że zasadnicze

i podstawowe części planu .Mussoliniego po

wi-nny pozostać l)eź zmiany. I chwała kończy

się wyrażeniem nadzieji, że ,,nowa, atmosfera,

politycz,na uczyni możliwą współpraeę nawet

w) dfifpziiiie ekonomicznej1*.

Min. Titulescu w Londynie.

Londyn fi .k%%"ietnia.

(PAT) Dz,isiaj %%ieczór przy,był tu z -Paryża

rum uński mi’ni.ster »praw zagrani-czuych Ti

tulescu. Mi-n-i,ster Titulescu zabawi %%" Londy

nie kilka dni, %%

" ciągu których odbędzie roz

mo%%y z premjerem Mac Donaldem i min. Si

monem na temat stano%%iska M. Ententy

wobec /paktu i mocarst%%

Londyn (i k%%uńuia.

(Tel. %%l.) Obecny %%Londynie m-inister spra%%

zagranicznych Titulescu konferował najpier%%

z Simonem, a potem z Ma-c Donaldem. Z l%ól

poselstwa rm nuńskiego %\- Londynie zape%%"nia

ją, że Titulescu w rozino%%ach tych zajął sta

nowi;sko zdecydowanie

odrzucające wszelki

kompromis i stojące podobnie jak Polska, na

stanowisku bezwzględnej odmowy współpracy

z proponowanym paktem 4 mocarstw.

Ks. Hubert pruski w Londynie.

Londyn 6 ,kwietnia.

(PAT) Do L ondynu przybył ’%%"!tuk ekscesa*

rza "Wilhelma, isym kroii’priuza k/s. Hubert pru

ski. W oba%%ie przed %%rogieuii demonstracja

mi książę odhy] podróż z Kou’thampton do

Londy’nu %%" pryw atnym sanąpchoftzie. Plan

IK%bytu ks. Huberta w Londynie tivym»ny jest.

w tajem niej”. Jest to pierw"szy przeds,ta%%ieiel

rodziny" Jlohenzollernó%%. przy t/y%%ają c y od

r/.asów %%”ojny" do Lomiynu.

Norman Davis jedzie do Berlina.

Londyn (i kw ietnia.

(PAT) Dei|)artanient st,anu potwierdza \%ia

doiuość, że specjalny delegat amerykański %%

Euro,pie Norman Da%us. który chwilowo ba%%i

w Paryżu, ,w piątek po południu odjedzie do

Berlina, gilzie przepro,wad/.i z niemieckim

mi-nistrem spraw ««grani-cznych, rozmowy’, do

ty"czące %%s,półdzialania Nieiu ie r w koiiferen

rji rozbrojeiii()%%ej i ekonomicznej.

1 of 4 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Download file

Download file

Deleting a comment

Advanced search

Suggest correction