Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 669 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

!Sr. 173.

Kraków Piątek 31 Lipca 1931.

Należytośó pocztowa

opłacona ryczałtem.

Rocznik LXXXIII

CZAS

KONTO P. K. O. KRAKÓW NR. 400.404.

Adres Redakeji 1 Administracji: Kraków, ul. św . Tomasza 32.

Telefon Redakcji 100-50. -

Administracji i Drukarni 137-50.

Godziny biurowe: od 9-te] do 13-te] i od 15-te] do 18-te].

GENY OGŁOSZEŃ:

JednoraŁOTro ia Jeden wiersz milimetrowy! 1

Ogłoszeni* zwykle

,;is,,

ii.i

.;i*s«i«i

*h0

Układ ta(belaryczny, cyfrowy, kombinowany i i

...................... «et. 0.30

Ogłoszenia w ,,NadesłanyclT

iitissti»ii»e*ł0.40

Nekrologi

............................ ,

,,tii%iiii«**«««

^-35

Komunikaty po kronice

:,,

i»iiiitti«**b0.50

Ogłoszenia napierwszejstronie. »»s st tii1se-; *L

Ogłoszenia w nu-merach świątecznych 25% -drożej. r - Ogłoszenia zamiej-:

*cowe 25% drożej.

Za zastrzeżenie miejsca dolicza siej 25%,

Administracja nie bierze odpowiedzialności

za terminowe umieszczenie ogłoszeń.

Ceny ogłoszeń obowiązują od dnia zmiany w nagłówku.

Ogłoszenia przyjmują: Administracja ,,Czasu" i wszystkie miejscowe i Ła

miejscowe Biura dzienników i ogłoszeń.

Niegdyś u.rzędnik - był to synonim człowie

ka, mającego zapewnioną skromną może, ale

pewną i mało z,mi-enną egzystencję, c.złowieka

o stałych dochodach, o stały,ch potrzebach,

0 s,tałym mało zmien,nym ,spo,sobie i poziomie

konsumcji. Bylo to możliwe tak długo, jak

długo zakres działania ,państwa był niewielki,

w’ konsekwencji za:ś liczba jego urzędników

nikłą.

W miarę jak p,aństwo stawało -sięregulatorem

życi-a go-spodarczego, przedsi-ębiorcą, -zbrojnym

obozem powszechnej służb-y wojskowej, ulega

ło nietylko życie go-spo-darcze wpływowi pań

stwa, ale i państ-wo wpływowi -ży,cia gospo-da,r

czego. Gdy urzędników było niewielu, a ich za

kres działani,a szczupły, kry-zys go,spo-d -arczy

odbi-jał :się niewiele na państwie. Udział pań

s,twa w docho-dzie społecznym,

-był tak -szczu

płym, że re-duko-wanie tego udziału, a więc

zm-niejsza,nie dochodów ,państwa — a w ko-n

sekwencji i jego wyda,tków -

nie było ża-dną

znacz-niej,s,zą po-mo -cą d la ży-cia go-spo-darcze-go.

Gdy ud-ział państw a w dochodzie społe,cznym

wzrastał -

wzrastała i licz-ba jego funkcjona

riuszy, ale w ko-nsekwencji musiała wzros-nąć

1 ich zale-żno-ść o-d sytuacji gospodarczej. Ży

cie gospodarcz-e

zo-st,ało w pewny-m stopniu

zbiurokratyzowane, ale i w ży-ciu państwowem

musiał si-ę od-bić wpływ czynników go-s -podar

czych.

Konsekwencje tego rozwoju widzimy dzisiaj.

Gdy ży-cie gospodarcze redukuje -swe wydatki

n-a wy,nagrod,zenie pracy najemnej, redukuje

ilość swych pracowników i wysoko-ść ich upo

sażeń, mu-si się dziać to samo i w życiu pań

stwo-wem . Urzędnik up-o-do-bnił się w sw,ej sy

tuacji do prywatnego praco-wnika czy ro-bo-t

nika. Nie możn-a ;za to win-ić ani jednego pań

stw a, a-ni je-dnego rzą-du, ale trzeba po-wiedzieć:

jest to nieuniknio-ny sku-t,ek ogólno-światowej

ewolucji. Możnaby ch,yba jedynie zarz,ucać —

jak so-cjali-ści - go-spo-darce k apitalisty,czn ej,

że nie umie przewi-dzieć kryzysów:, ale byłoby

to to samo, co zarzucać rolnikowi, iż nie umie

przewidzieć, czy za tydzień będzi-e deszcz, czy

pogod-a .

To je-s,t kwestja samej ,zasa-dy: nie -cła się u

niknąć w -dzisi-ejs-zem państwie uzależnienia

egzystencji jego funkcjonarju-,szy c-d sytuacji

gos,podarczej, nie -da si-ę uchronić funkcjona

riuszy państwowych od -,skutków kryzy,sów go

spodarczych. Pozostaje jednak kwejstja reali

zacj-i tej ,zasady.

Redukcje.

Warszawa 30 lipca.

(Tel. wł.) W ,zw:iązku z przeprowadzanemi

obecnie pracami nad -usprawnieniem admini

stracji państwowej w Izbie zdr,owia zw’olniono

w’ czerwcu br. 5 osób, a 5 osób przeniesiono

w stan ni-ec -zynny, zaś 2 w stan spoczynku.

Z pośród1zwolnio-ny-ch (i os-ób było urzędnikami

VI i V II kate-go-rji.

Dolar zniżkuje.

Warszawa 30 lipca.

(Tel. W’ł.) Na war,szawskiej giełdzie waluto

WO-d-ew’i-zowej dzi,si-a-j bylo minim aln e zapo

trzebowa-nie -d-la d olara go-tówko-wego-, którego

kurs obniżył się do 9,03. W obr-otach prywat

nych nie można, bylo ustalić kursu w-ob-ec

- bra

k u o,d-bio-rców.

-Rubel zloty w obrotach prywat

nych 4,91.

Obniżka ceny chleba.

Warsza-wa 30 lipca .

(Tel. wł.) Działająca przy m agistracie w Ło-dzi

komisja -dla badania cen obniżyła cenę chleba

żytniegodo40gr., a razowegodo32gr. za kg.

Zamknięcie związku zawodowego.

Warszawa 30 lipca.

(Tel. wł.) Z powodu działalności antypań

stwowej

władze bezpieczeństwa

zamknęły

związek zawodowy,pracowników budowlany,ch

i pokrewnych zawodów u-’ Warszawie.

0 fundusz drogowy.

Wa,rszawa 30 lipca.

(Tc!, -wł.) Mini-ster spraw wewnętrznych -Pie

racki w za-stępstwie -p. premjera Pry-stora o-d

był dłuższą konferencję z ministre-m robót pu

1) Czy jest w-s-ka-za-ną mechaniczna redukcja

upo-sażeń? -Czy jest wskazanem, by z jednej

strony uposażenia kierow’ników polityki pań

st’wowej, min-i-strów i podsekretarzy st-anu oraz

naczelni-ków urzędów były obcinane w ten spo

sób, że pow-staje rażąca różnica między uposa

żeniami na takich s,tanowiskach w służbie pań

stwowej, a na równie lub naw’et mniej odpo

w’iedzialnych stanowiskach w służbie prywat

nej? z drugiej -strony - czy jest wskazanem,

by uposażenia najniższych kategoryj funkcjo

narjuszów

spadały poniżej minimum egzy

stencji?

2) Czy jest w’skaz,aną redukcja uposażeń tam,

gdzie jes-t ona najbar-dziej j-as -krawem naru

szeniem praw nabytych, -a równocześnie naj

bardziej się daje odczuć, gdy-ż dotknięci nią nie

mająjuż możności wypełni-enia tak powstały-ch

strat jakąś pracą zarobkową? Mamy na my-śli

emerytów’?

N-a oba te pytania odpowiedzielibyśmy prze

cz.ąco. Jed n ak r-ząd, który w miejs-ce ,zróżnico

wa,nego. ,p-lanu -redukcyj -stosuje redukcje m e

chani-c.zne, m a n,a swoje wytłumacze-nie nagły

stosunkowo -spadek docho-dów pańs,twa. Nie

można było przewidzieć ,takie-go -spadku docho

dów’, w’ywoła,nego w wysokim stopniu -zaostrze

niem kryzys,u światowego w o-s,tatnich miesią

cach. T,rzeba było d,ziałać szybko, z’apóźno było

myśleć o dłu-gich badaniach i planach. Pytanie

trzecie — w tej chwili s,pecjalnie aktualne: czy

jest to metoda z-wa!niań urzędników ze służ

by, a unikania dalszego obniżania pensyj po

zostałych urzędników, j-ak ,to czyni rząd obec

nie, czy też meto-da wpr-ost przeciwna. Sądzi

my, że mimo wielkich o-fiar, jakich wymaga,

jest trafniejs,zą polityka stosowana obecnie

p,rzez rząd, będąca w pewnym skromnym stop

niu realiz;acją trafnego hasła: mniej urzędni

ków, ale -do-brze płatnych.

-Lepiej zmniejszyć

li-czbę urzędników’, niż ich gorzej płacić.

Konkludujemy: w szczegółach rządowej ,po

lityki oszczędno:ściowej m ogą być błędy. Zaj

miemy się nimi nieje.dnokrotnie.

Tendencj-a

tej po-lityki jest ,trafną ,dlatego,

że jest ko

niecznością.

Konkludujemy: gd,ybyśmy mie-li rząd, zależ

ny od zmiennej a wymagającej w-ięks,zo-ści sej

mowej, -do-czekalibyśmy się redukcji urzędnb

ków dopiero wtedy, g-dy-by nie było z czego

płacić pensyj na pierws,zego. Za-sł.ugą obecnego

syst-emu je-st, że -zastosował redukcje i oszczęd

ności nie zapóźno.

bliczny-ch^gen.

- Norwid Neugebauerem w -spra

wie funduszu drogowego.

Zamknięcie opery?

Warszawa 30 lipca.

(Tel. w’}.) Magi-stra-t m. Warszawy uchwalił

wstrzym-ać d,al-s-zą -subwencję opery, -co w prak

tyce rów-na się bodaj, że jej zamknięciu. Defi

cyt teatrów mi-ej-skich w;z,rósł w roku bież. ,do

3,500.000 zł. Magi-stra,t gotów’ jest oddać ope,rę

jakieś prywa-tnej in,s.tytucji, albo -prywatnemu

dzierżaw’:cy, o ileby ,się znalazł ktoś, ktoby u

ezy-nił teatry miejs,kie -samowystarezalnemi..

Rocznica podziału Śląska cieszyńskiego.

Mor. Ostrawa 30 lipca .

(PAT) -Pra-sa polska wychodząca w Czecho

słowacji, zwraca uwagę na 11-tą roczn-i,c-ę po

działu Śląska cieszyńskiego, -który prze-prowa

dz-ono 23 li-pca 1920. Wych-odząc-y w Cieszynie

cizeskim -tygodnik ,,-Praw-o L udu" -zaznac -za, że

rozstrzygn-ięcie Rady Ambasa-dorów w P-aryżu

- przepoławi-ające k raj, -było ciężki;m c:iosem -dla

ludności ipolsk-ie}, która :s,podziewała :się, że -za

sa-da samo-stanowien-ia narodów, będziie na

tym te-renie wprowadzona w życie.

-W nas-tę

,pnych latach -ta część -społeczeństwa pol-s!kie

go, która -znalazła się w granicach republiki

czeskosłowackiej, musiała wytężyć ws-zyst-kie

siły, broniąc swych placów’ek -s-zkolnych i kul

turalnych. Obecnie rozpoczął się okres stabili

za-cji i krystal-izacji.

Prześladowanie prasy polskiej.

Opole 30 lipca.

(Tel. wł.) Nad-prezydent prowincj,i górnoślą

sk-iej izawiesił na dw-a tygod-nie dwa dzienniki

polskie ,)Polonję" i ,,Katolika Codziennego" za

artykuły, w których wład-ze niemieckie dopa

trzyły się wykroczeń przeciw bez-pieczeństwu

publicz-nemu .

Wzrost przesilenia w Niemczech

Berlin 30 lipca.

(PAT) N-owe zarządzenia w sprawie obrotu

pieniężnego w’ywołały w’ koła-ch gospo-darczych

pewne rozczarowanie.

-Wobec tego, że w naj

bliższych dniach pr,zypa-d,ają w’ypłaty pensyj

urzędników’ i pracowników oraz termin i-nnych

zobowiązań, rząd Rzeszy nie mógł już d-ziś zde

cydować s-ię na zupełne ,znie-sienie ograniczeń

w obrocie środków płatniczych, li-cząc się

z mo-żliwością, że nagłe -zniesienie tych ogra

niczeń, wywoła wśró-d ludności popłoch, któ

ry wskutek stale wzrastającej ,w społeczeń

stwie nieufności przewyższy run na banki z 13

lipca. Rząd niemiecki chciałby zachować -wszel

kie środki os-trożności przy -wprowadzeniu ulg.

Zamiar r,ządu podniesienia stopy -dyskontowej

ewentualnie do 20 proc., celem przeciwdziała

nia ewentua-lnemu ru-nowi napotyka na silny

opór ze stro-ny -ciężkiego przemysłu n-iemiec

kiego, który bierze ,poważnie pod uw’agę pro

jekt, aby n a podwyższ,enie stopy dy-s-kontowej

odpówiedzieć

zamknięciem przedsiębiorstw’.

Tymcza,sem z po-wodu braku środków obroto’

wych utrzymywanie przedsiębiorstw, mi-mo re

dukcji ro-bo-tników i pracowników oraz ogra

niczenia godzin pracy napotyka na wielkie

trudno-ści. Mnożą się znamiona ;świadczące, że

tempo życia go-spodarczego z każdym dn-iem

coraz bard.ziej słabnie; ilość bankructw wzra

sta, a istotne ich rozmiary pr-zewyższają roz

m iary o-głaszanych pocz,ąt.kowo ze strony ofi

cjalnej cyfr. I tak -w ostatniej chwili ujawniło

się m. in.,

że -de-ficyt bremeńskiego -banku

Scbródera wynosił 40,000.000 marek, n-ie zaś

30,000.000, jak oficjalnie podano. Rozpowszech

niane z różnych -stron wiadomości o wielomi

ljardowych sumach, wywożonych zagranicę

przez wielkich kapitalistów i ba-nki niemiec

kie podsycają nie,zadow’olenie,, wyrażające się

w pc-w’s,zechnem żądaniu, aby

rząd Rzeszy

podjął ostrzejsze kroki dla zmuszenia kapita

łów do powrotu. Zatamow:anie normalnego try

bu -życia gospodarczego powoduje, że wpływy

do kas skarbu państw,a maleją, Dochody skar

bu Rz-aszy w ostatnim kwartale wynosiły

o 434,008.000 marek mniej, aniżeli przew’idyw a

no w preliminarzu budżetowym. :Niemieckie

koła polity-czne ocze -kują, że poprawa sytuacji

finansowej nastąpi częściowo, o ile dojdz-ie do

skutku kc-nso -rcjum banków zagranic-z -nych -dla

zatrzymania kredytów krótko-terminowych za

granicy w’ Niemczech. W edług przypus-zczeń

tych kół w-płynąć to musi n,a wzbud-zen -ia :zau

fania do gospodarki niemieckiej również i we

w’nątrz kraju.

H.emcy re?ypują z pożyczek zagronioznych?

Berlin 30 lipca.

(Teł. wł.) Dzisiejsza

,,Diplo ma tiscli-politi

scho Korrcs-pomden-z" oficjalny organ rządu

Rzesz,y zamieszcza :po wizyc,ie Mac Donalda

iiHendersona w Berlinie uwagi, które świad

czą, iż zda-niem rządu Rzeszy Niem-cy nie mo

gą liczyć obecnie na długo-terminową pożyczkę

zagraniczną. W uwagach ty-ch, ipo s-twierdze

niu, iż !pożyc-zka taka -nie zależy jedynie od

dobrej woli Francji m-amy wyj-aśnienie: ,,trze

ba,by do uzyskan-i -a pożyczki gotowości ze s-tro

ny am erykańskiej, angielskiej i fra-ncuskiej,

oraz gwarancji rządów, czego obecnie nie m-oż

na uzyskać po części z :przyczy-n natury kon

stytucyj!nej, -po części z in ny ch -pr,zyczyn. Roz

m iary po-mocy za,granicznej, którą -chwilowo

można uzyskać ograniczają się od umów o re

dyskont, ora-z o wstrzymanie wypowiadania

kre-dytów, jak to umówiono w Londynie, nie

zależnie od tego, czy dla dalszych środków ist

niałyby lub zaistnieć m ogły gw arancje poli

tyczne. Od-pa-da -przez to m ożność dal-szej -dy

skusji na ten temat, gdyż nie wzmocn-iłaby

on a decyzji ograniczenia się do własnych sil

-przy jak-najsilniejszych wysiłkach".

Uw:agi :powyższe, będące odbiciem :po;glądó-w nie

mi-eckiego ur.zędu spraw zagranic-znych -zawierają

pewną !rewelację. I tak -wynikałoby z ni-ch, że -ka

pitał międzynaro,dowy

nie chciał się zgodzić

dal,sze lo-katy w Niem-czech ,bez uzyskania gw’a

rancji s-wo-i-ch rządó-w . W skazuje to ,jaskrawo

upadek -zaufania do N,iemiec.

Ko-nkluzja -wywodów’ ,,Dipl. Poli-t. Ko-rr .",

iż

Niemcy ,mogą, liczyć ty’lko na włas-ne

- siły, -je-st nie

tylko św,iadectwe,m

klęski Bruening,a na terenie

międzynaro-d,owym,

ale równie-ż

ciężką porażką

wewnętrzną. Wszak Hitlerowcy i lluge,nbergowcy

od -początku niemieckiej ka-tastrofy odradzali szu

ka,nia pomocy .zagranicą.

- Dziś ich ,teza ,zwycięża,

a;le po o-kresie be,zskuteczny’ch

apeló,w

Niemiec

o pomoc zagranicy.

Podróż Lavala i Brianda do Berlina?

Paryż 30 lipca.

(Teł. wł.) Dzi-siejsze d,zienniki paryskie notu

ją pogł’oskę pochodzącą z ;Be,rlina, jako-b-y pre

mjer Laval i minist,er spra-w

,zagranicznych

Briand zamierzali złożyć wizytę w Berlinie

w ,pie,rwszej ,połowi-e sierpnia. Podając tę wia

domo-ść w formie pogłoski dzienniki powstrzy

mują -się od ’wszelkich na ten temat uwag. Je

dy-nie ,,-Oeuvre" zaznacza, -że praw’dopodobniej

sza jest w najbli-ższej ,przyszłości podróż Lava

la do Rzymu, aniżeli do Berlina. Laval prag

nie bo,wiem jak najszybciej, porozumie-ć się

z rządem włoskim w kwestji rozbrojenia na

morzu.

Rozwiane złudzenia.

Niemieccy poli,tycy i bankierzy, ,zanim po-szli

do. ,Camossy, -t. zn. do Paryża, — oddawali się

złudzeniu, że Niemcy potrafią ocalić swoje ży

cie gospodarcze — bez pomo-cy ;Francji. O ,to

im najbardziej chodziło, -gdyż szukanie r-atun,—

ku u ,,dziedzicznego w’roga" — u w ażali za cięż

kie naro-do-w,e upoko,rze;nie. Toteż pod-róż kan

clerza i Dra Curtiu-sa do Berlina na-stąpił-a

- do

piero, wówczas, ,gdy A-nglja d-ała wyraźnie do

zrozumienia, że bez zezwolenia Francji, żadna

akcja międzynarodow-a ,na rzecz Niemiec ni,e

dojd,zie -do skutku. Pobyt w (Paryżu i Londynie

przekonał osta,tecznie niemieckich minist-rów,

że n-adzieje pokładane na Anglję są zupełnie

złu-dne. Konstatuje to nie bez goryczy — prasa

niemiecka.

,,Londyń-ska konfere,ncja — ,pisze

B.T.

—

przekonała lud angielski, że nie im

perj,um wielkobrytyjskie, ale Francja jest dziś

panem świata" . Francja posiad-a najsilniejszą

arm ję i najwięk-szą flo-tę pow,ietrzną, a szybkie

i -sto-sunkowo łatwe pokonanie kryzysu dow’o

dzi, że -struktura ekonomiczna Fran-cji jest je

dnak zdrowsza, niżeli Anglji. Jeżeli zaś chodzi

o zamożność społeczeństwa, żaden inny na

ród św’iata nie może współzawodn-iczyć z fran

cuskim . To-też, gd,y niemiec-cy po-li-tycy zapy

tyw’ali angielskich o radę, otrzymali od nich

krótką odpowiedź: pogódźcie się z Francją! —

Słusznie ,też rozumuje -B. T,, -że w -ten sposób

A-nglicy -powiedzieli Niem-com zupełnie wyraź

nie, że -Paryż jest dla Niemiec daleko ważniej

szy, niżeli Londyn, niżeli nawet Waszyngton.

Według angielskiej opinji ,rząd niemiecki ,m a

teraz pr-ze-d sobą dwie -drogi: samopomoc- -spo

sób nadzw’ycz-aj problematyczny, i dal-sze ukła

dy z Francją. Jest to jedy,na perspektywa, k-tó

ra s-toi je,s-zcze otworem prze-d Niemcami; albo

wiem s-amopomoc czyli przezw’yciężenie kryz,y

su własnemi siłami, jest fantasmagorią bez

realnych podstaw’. Tylko dalszy dopływ obcych

kapitałów i pro-longata daw’nych kre-dytów, mo

gą Niemcy uchronić prze,d ogólnem ,załama

niem; a-by zaś tę pomoc zzewnątrz uzys,kać,

muszą Niemcy odzysk-ać zaufanie Francji, cze

go bez gwarancyj -politycznych nie osiągną. Te

zaś gwarancje -nie są wc-ale -tak groźne i suwe

ren-ności Niemiec nie dotykają, gdyż zawie-rają

się -wyłącznie w przyrzeczeniu Niemiec,

że

przez pewien czas wyrzekną -się wszelkich

agresywnych zamiarów wobec s-woich sąsia

dów. Poniewa-ż niemieccy

oficjalni politycy

nieustannie zapewniają o swo-ich po-ko-jowy-ch

intencjach, po,nie,waż oświ-adczają, że nawe-t

w spraw’i,a t. zw . korytarza chcą się :posługi

wać tylko pokojowemi środkami — trudno zro

,zumieć, dlaczegohy Niemcy nie miały -się zgo

dzić na francus-kie propozycje.

Już w najbliższym czasie ,problemat ten m,u

si być rozw’iązany, gdyż położenie gospodarcze

Niemiec staje się z -każdym tygodniem cięższe

i niepewniejsze. Su-rowe z -arządzenia, krępują

ce niesłychanie obroty kredytowe i pozbawia

jące ,szerokie warstwy społeczeństwa oszczęd

ności złożonych w kasach i bankach — są

chw-ilowymi paljatywami, które trwać nie mo

gą, — i jądra kwestji nie -dochodzą. Możn-a ni

mi operować przez pewien cza-s, dla ,powstr,zy

mania kata-strofy, ale lekarstwo takie ,sta-nie

się prędko gorsze od choroby. Siła faktów po

pycha zatem Niemcy do szukania po-rozumie

nia z Francją, — gdyż nigdzie indziej nie ,znaj

dą kapitałów, których koniecznie -potrzebują.

Ze złudzeń angielskich j,uż si-ę w’yleczyli i dziś

sami przyznają, jak -pisze jeden z berlińskich

dzienników — że ,,,mały -palec Francji jest dla

ni-ch daleko cenni-e-j-szy, niżeli cala dłoń An

glji"...

Discite moniti...

Powa^ót

Moskwa 30 lipca.

(-PAT) Korespondent Agencji ,,Tass" donosi

z pokładu sterowca ,,Zepellin": Przez 24 godzi

ny byliśmy bez połączenia radjo-telegraficzne

go. Pogoda sprzyja i wszystko j-e,st w najlep

szym porządku. We wtorek rano -przelecieliś

my nad Ziemią Północną, nad którą w’isiała

g’ęsta mgła, co uniemożliwiło nam odnalezie

nie Us,zakow’a, przywódcy zimującej tam gru

py. Po p,rzeleceniu nad Ziemią Północną, ste

ró-wiec skierował się na -półwysep Taimir. Na

stępnie przeleciał -nad wy-spą Dickson, gdzie

przy pomocy spadochronu zrzucono pocztę,

przeznaczoną dla Uszakowa.

-W dniu 29 bm.

,,Zeppelin" doleciał do Nowej Ziemi, gdzie na

kręcono film kinematograficzny.

Moskwa 30 lipca.

(Tel. w’ł.) Sterowiec niemiecki ,,Graf Zeppe

lin", który w’ -drodze powrotnej -z lotu podbie

gunow’ego przeleci-ał W’czoraj wieczór o god-zi

nie 21.30 ponad jeziorem O-nega przybęd-zie dziś

do Leningradu, a w piątek pow-róci do Nie

miec. Rosyjski -prof. Samoiłow’icz donosi z po

kład u st;erowca, że w ciągu podróży odkryto

kilka nowych wysp. Dalej stwierdzono, że nie

ma wcale ani Kraju Hamswortha ani Kraju

Alberta Edwarda oraz, iż Kraj Aleksandra wy

gląda zasadniczo odmiennie od dotychczaso

wych opi-sów i :zdjęć kartograficznych.

-Po-za

tem wyprawa umożli-wiła dokonanie szeregu

cennych obserw’acji ruchu -lodow’-ców i pomia

rów temperatury. :Wy,pusz.czono w stratosferę

cztery balony próbne.

Ryga 30 lipca.

(Teł. w’ł.) Dz-iś rano o godiz. 5 sterowiec

,,Graf Zeppelin" przeleciał bez zatrzym-ania

ponad -Leningra-dem, kierując s-ię wpro-s-t do

Berlina.

’Przelatując! ponad lotni-skiem łenin

gradzkiem Dr Eckener zaw-iadomił dowódz

two lotniska, że ze w-zględu na ni-e!korzystne

warunki atmosferyczne rezygnuje -z ląd-owania

i leci wpro-st do Niemiec. O

-godz. 9.25 stero

wiec przeleci-ał ponad Rygą w kierunku polu

dmiowo-zachodni-m .

Berlin 30 lipca.

(Tel. w’ł.) Sterowiec ,,Graf Zeppelin" powró

cił dziś z podróży w okolice podbiegunow e

i wylądował na lotnisku Tempelhof pod Ber

linem^ godz. 18.45. Od czasu wyst-artow’ania

z Le:ningradu do lotu !podbiegunowego przeby

wał sterowiec w powietrzu 4 dni i 8 godzin bez

przerwy.

Dekapitalizacja.

’’. r

Cały świat wije się w śmiertelnych kurczach

gospodarczych.

-Nasile,n-ie ciężkiej choroby w

progresyw-nie przys,pieszonem tempie wzrasta.

Nad Niemcami, głów:nem ogniskiem zapalnem

światow ’ej chor-oby go-spo-darczej, ,zawisło już

ponure wi-dmo cię-ż-ki-ch k-ataklizmów’ socjal

nych, zagrażających -zefwaniem ze so-bą całej’

reszty Europy

w, ciemne odmęty a-narchji,

chaosu i zupełnej zagł-ady cywilizacyjnej.

—

0 przyczynach i ,powodach t-ej, miotającej świa

tem ciężk,iej choroby gospodarczej, ,słyszeliśmy;

1 !wciąż jeszcze słyszymy, od ,powołanych le

karz,y i fachow’ych rzeczoz-nawców, zarówno odi

wielkich uczonych teoretyków’ ekonomicznych,

jak i od faktycznych przemożnych dzierżycieli

steru ży-cia gospo-darczego, przenajrozm aitsze,

sprzeczne ze -sobą d-iaginozy. Słys-zeliśmy, w ięk- ’

s-zą c,zy mniejszą dialektyką -słow-ną i akroba

lyką cyfrową po-parte teorje, o braku czy nie

rów:nomiernym podziale złota, o -zaburzeniach

system u monetarn,ego, -prz,emys,łowej; i rolni

czej nadprodukcji, za dużym p,rzyroście ludno

ści, etc. etc. Wspólną cechą tych, przez faktyc-z

ny rozw’ój wypadków’, nietylko niepotw’ierdzo

nych, ale w-ręcz zaprzeczo-nych teoryj, jest

z i-deologji merkaaitylistycznej jesz,cze m im o

wszy,stko nie wyzwolone -założenia, że procesy

ekonomiczne od-bywają i rozwijają -się w obrę

bie orga-nizmów gospodarczych w ,spo-sób nie

jako m aterja1istyczno-m echanic-zny, w rod,zaju

jak-ichś ściśle empirycznych procesów fizyc,z

nych czy chemic,znych. Tabelami statystycz

nerni i wykresami graficznymi nieuchwytne

pierw,iastki psycho-logiczne, zostają natom iast

prze-z te -teorje albo wogóle ignorowane, albo

w najlepszym w’ypadku, na dalszy plan ze

pchnięte. Dopiero ostatnio pierwiastek psycho

logiczny ,zac,zyna być w literatu rze e,konom-icz

ne-j bardziej uwzględniony. Niemniej jednak

zna-cz,eni-e czynników psychologicznych dla -zro

zumienia całokształtu zawiłych i sko-mpliko

w-anych przejawów nowoczesnego życia gospo

darczego, nie zo-staje jeszcze nadal do-statecz

n ie -docenione.

-W rzec-zywi-stości -bowiem -czyn

niki psychologiczne (zaufanie,, pewność, sta

łość) są -dla rozwoju pro-ce-só-w ekonomiczny,cli

w u stroju kapitalis,tycznym (o sy-stemie kapi

tali-stycznym trudno mówić) o wiele bardz-iej

decyduj,ące, aniżeli w szystkie fu-nkcje m aterja

]’i,sty-czno -mechani-czne,

które w najw ’i-ększej

części wypadków są raczej zjawiskami wtór

nemi, aniżeli -prz,yczynowemi.

-W ustroju kapi

tali-stycznym np. czynnik psychologiczny, zau

fanie — oc -zywiście nie narzucone n-a rozkaz

,,zgó-ry", ani też nie sugerowane a la -Coue, lecz

realnie uzasadnione — jest zupełnie do-słownie

tą różdżką czarodzi-ejską, doko-nywującą ,cu-dów

realnej i trwałej twórcz.o -ści gospodarczej, za

nik zaufania natomiast, czyni realnie i fak

tyc-znie już istniejące do-bra, niekie-dy naw et

zupełnie bezwartościowemu Od stopnia istnie

jącego zaufania z-ależą bowiem ciągle w obrę

bie pojedynczych i zbioro-wych organizmów go

spodarczy-ch się od,bywające i wzajem nie się

ścierające proce-sy tworzenia kapitału niesta

łego, czy-li kapitali-zacji lub zniszczenie tegoż

kapitału, czyli dekapitalizacji, któ,re to proce

sy ze sw-ej tro-ny decydująco -wpływają ,na fa

lowania i- wahani,a ko-njunktur gospodarczych.

Ciężka choroba gospodarcza, k-tórą świat teraz

pr,zeżyw-a, nie je-st w rzeczywi,stości i w ostat

niej konsekwencji niczem innem, jak tylk-o spo

wodow’anem zanikiem zaufania przygniatają

cą ,przewagą odbywającego -się w światowym

organizmi-e go-spo-darczym rozkładowym pro

cesem dekapitalizacyjnym na-d twórczym pro

cesem kapitaliza-cyjnym.

Aby powyższą tezę o odbyw-ających -się w o

brębie organizmów gospodarczych procesach

kapitali-zacyjnych i dekapi-taliza-cyjnych i ich

decydującym wpły-wie

na kształtowa;nie się

konjunktur gospodarczych udowodnić i wyka

zać, koniecz-nem jest poprzednie jaśniejsze sfor

mułowa-nie i bliższe zdefinjowanie isto-ty kapi

t-ału niestałego, oraz najbar-dziej1pobieżne bo

daj wykazanie właściwości tego -ka-p-itału i je

go warunków ro-zwoju. W omawianiu bowiem

zagadnień gospodarczych ,terminy ,,kapitał" i!

,,kapitalizacja" byw ają wprawd-zie tak lekko(

wymawiane, jakoby przedstawiały one pojęcia

bezwzględnie -skonkretyzowane, zupełnie zwy

kłe i .pow’szechnie -znane, w rzeczyw-istości jed

nak r,zeczy te nie -są tak zupełnie proste. Ka

pitał jest pojęciem bardzo szerokiem, obejmu

jącem przenajrozmaitsze formy dóbr, a kapi-ta-.

lizacja jest rezultatem

- bardzo -skomplikowa

nych i zawiły-ch pro-cesów’ gospodarczych.

Otóż kapitałem nies-tałym są właś,ciw’ie te

wszystkie formy kapitału, które nie obejmują(

realnie, organicznie i bezpośrednio istniejących

dóbr, lecz jedynie prawa pieniężne oparte na

tych, bądź już is.tniejących, lub też ,m ających

dopiero być -stw’orzonych dobrach. Najprostszą

i najni-ższą formą kapitału niestałego są ban

knoty wydawane przez -banki emisyjne. W no

woczesnem, wysoko rozwinię-tem gospodar

stwie spolecznem, ogólna suma -będących w o

bi-egu banknotów bynajmniej jeszcze nie wy

czerpuje rzeczywi-ście istniejących i czynnych

zasobów’ kapitału -niestałego, -lecz stanowi tyl

ko stosunkow’o -drobną c-zęść tego kapitału.

—

Banknoty ,tworzą tylko podstawę do wyższej

formy kapitału ritestałego. Obok banknotów,

w now’oczesnem

gospodarstwie spolecznem,

czynnych -jest jeszcze cały szereg innych w’yż

szych, a zarazem

-bardziej -skomplikowanych

form kapitału niestałego, jak np. różnoposta

ciowe obliga-cje -pożyczkowe, w eksle, czeki, e

fekty, hipoteczne prawa pieniężne, bezgotówko

"Winn!i

iadHnla

t,.u,

H8fi7.

NUMER POJEDYNCZY: IV GROSZY.

PRENUMERATA MIESIĘCZNIE WYNOSI:

W Krakowie bez odnoszenia do domu ,

, _,_

W*»i*

***Bili U. U-40

Krakowie z odnoszeniem do domu

* ......................................................

O.--------—

Na prowincję z przesyłką pocztową , , , t

zł 6-*

Zagranicę zprzesyłkąpocztową , , ,, , | j * ’ | z,’ 1Q^

Za każdą zmianę adresu dolicza się z}. o 50

Reklamacje niezapieczętowane nie podlegają opłacie pocztowej.

Listów nieopłaconych nie przyjmuje się.

Prenumeratę przyjmują: Administracja ,,Czasu", wszystkie urzędy

pocztowe, wszystkie miejscowe i zamiejscowe Biura dzienników.

1 of 4 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Download file

Download file

Deleting a comment

Advanced search

Suggest correction