Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 721 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

Ner 82.

Kraków, Wtorek 11 Kwietnia 1899.

Rocznik LII.

CZAS

Administracya C’zasu w H rakowie i urzędy pocztowe. Jliejscową prenwmeraie księgarnia

S. A. Krzyżanowskiego, handel Stanisława Karlińskiego w Sukiennicach, handel Kretschmera,

biuro dzienników Hopcasa i Salomonowej, główna trafika. -

Ogłouenia przyjmnje się za oplata

od miejsca wiersza drobnym drnkiem za pierwszy raz 20 hal,, za każdy następny po 10 hal., układ

tabelaryozny, oyfrowy, skomplikowany pierwszy raz po 40 hal., następny po 10 hal. — M a d e r t a n e (na

3 stronie) od miejsca wiersza drukiem drobnym po 60 hal. za każay raz. — O g ło sz en i » 1 pre««**

r a e r a łę przyjmuj%: w e l .w o w t e binra dzienników L. Plohna, A. Olszewskiego, centr. biuro ogłoszeń

ul. Kopernika I. li ; w P a r y » wył%cznie p. Adam rue de Varenne 38, (prenumeratę p. W. Raczkowski

Courbevoi pod Paryżem rue du Chemin de fer 44); w W ie d n i a Haasenstsin 4 Vogler (także

w Hamburgu, Frankfurcie n. M,. Berlinie, Lipskn, Bazylei i Wrooławiu), A. Oppelik, R. Mosse (także

w Berlinie, Hamburgu, Monachium i Norymberdze), H. Schalek, M. Dukes, J. Danneberg, H. Fried

(tylko prenumeratę H. Goldschmid 4 Comp.); w P rankfarcle n. W. Gt. L. Daube 4 Comp.

Za każd% zmianę adresu dopłaca się 40 hal.

Prenumeratęprzyjm«ją:

Kraków 10 kwietnia.

W ciągu swego pontyfikatu Leon XIII

zwraca po kolei głos ojcowski do różnych

narodów katolickich, aby je krzepić wśród

przeciwieństw, ucisków i prześladowań, aby

je ostrzegać przed zboczeniami i błędami.

W przededniu choroby, którą świeżo Oj

ciec święty przebył i operacyi, której się

poddał — zwrócił Leon XIII nową Ency

klikę do Arcybiskupów i Biskupów w Sta

nach Zjednoczonych. Encyklika ta dotyka

błędów tak zwanego amerykanizmu W Sta

nach Zjednoczonych, gdzie katolicyzm z ta

ką szybkością się rozszerza i tak silny

wywiera wpływ na wszystkie stosunki spo

łeczne, ruch ten wywołał pewne nowator

stwa, sprzeczne z dyscypliną kościelną, a

nawet przeciwne

zasadniczym prawdom,

jakich Stolica święta wobec problematów

wieku starannie strzeże i broni. Leon XIII

z niezmierną gorliwością śledził ruch kato

licki w Ameryce i nie stawiał mu prze

szkód w tem, w czem pewne właściwości

narodowe znajdowały swój wyraz. Wiado

mo, że przed kilku laty Leon XIII odwołał

potępienie stowarzyszenia ,,Rycerzy pracy,"

gdy po przedstawieniu Biskupów przekonał

się, iż stowarzyszenie to nie miało w sobie

nic przeciwnego zasadom wiary, w kwe

styi zaś socyalnej oddawać może ważne

usługi. Ostatnia Encyklika ostrzega przed

amerykanizmem, jako doktryną filozoficzną

i polityczną.

Obszernego pisma, które ma ogólne dla

wierzących znaczenie, nie mogliśmy dotąd

umieścić z powodu braku miejsca w czasie

Sejmu lwowskiego. Dziś podajemy najwa

żniejsze ustępy tej Encykliki, pełnej aktu

alności nietylko po drugiej stronie Atlan

tyku:

Jako podstawę nowych zapatrywań można

uważać mniej więcej, co następuje: Aby odłącza

jących się od Kościoła łatwiej doprowadzić do

rozpoznania prawdy, musi Kościół zbliżyć się nie

co więcej do ludzkich pojęć dojrzałego stulecia,

złagodzić dawne surowe zapatrywania i więcej

uwzględnić przejaw iające się usposobienie ludów;

ale to, jak sądzi wielu, powinno dokonać się nie

tylko pod względem karności kościelnej, ale tak

że pod względem nauk, w których się mieści

skarb wiary. Je st to bowiem odpowiednie czaso

wi, j a k pow iadają, chcąc umysły odłączonych od

nas w wierze przyciągnąć, aby pewne nauki, ja

ko mniejszego znaczenia, pominąć, albo tak je

złagodzić, aby nie zachowały zwykłego dotych

czas w Kościele znaczenia.

Nie potrzeba długich dowodów, synu ukocha

ny, na to, jak bardzo takie zdania są godne od

rzucenia.

,,Objawione przez Boga prawdy wiary,

powiada sobór w atykański (Const. de fid. cath.

c. IV ), przedstawiają się duchowi ludzkiemu nie

ja k system filozoficzny, któryby mógł być udo

skonalony, lecz są jak skarb od Boga przekaza

ny Kościołowi, który go wiernie strzeże i obja

śnia nieomylnie. Na zawsze mnsi pozostać owo

objaśnienie świętych dogmatów, jakie dal raz Ko

ściół święty, m atka nasza i nigdy pod pozorem

lepszego zrozumienia nie należy zbaczać od te

go" . Od winy też nie można zwolnić owego mil

czenia, które pomija świadomie pewne prawdy

zasadnicze i przez to zarazem usuwa je na plan

dalszy, gdy ich nie wspomina. Źródło wszelkiej

i każdej praw dy chrześcijańskiej je st bowiem

zawsze jedno i to samo: jednorodzony Syn, który

jest na łonie Ojca (Jan l, 18). Że to jest prze

znaczone na wszystkie czasy i dla wszystkich

narodów, pokazuje się jasno ze słów Chrystusa

Pana do Apostołów: ,,Idąc na caly świat, na

uczajcie wszy tk ę narody, uczcie je chować

wszystko, co J a wam przykazałem. A oto ja je

stem z wami aż do skończenia świata". (Mat. 18,

19). Dlatego też mówi sobór w atykański (Const.

de fid. cath. c. III): ,,Z Boską i katolicką wiarą

muszą być przyjmowane wszystkie prawdy, które

zostały przekazane przez S!owo Boże piśmiennie

lub ustnie i przez Kościół podane do wierzenia,

czy to przez uroczyste oświadczenie, czy też przez

zw ykły, powszechny urząd nauczający." Dalekim

przeto niechaj będzie każdy od tego, iżby łekce

ważył albo z rozmysłem pomijał cośkolwiek z pra

wdy objawionej. Kto to czyni, raczej odłączy ka

tolików od Kościoła, aniżeli dysydentów Kościo

łowi przywróci. Niechaj oni powrócą, niczego nie

pragniemy więcej, niech powrócą wszyscy, którzy

błądzą zdała od owczarni Jez usa Chrystusa. Ale

to może stać się tylko w drodze, jaką Chrystus

Pan sam nakreślił.

W sprawie, o której mówimy, ukochany Synu,

jas t dla nanki katolickiej niebezpieczniejszą i dla

karności szkodliwszą owa rada, w której zwolen

nicy nowych dążności proponują zaprowadzić

w Kościele pewną wolność. Wedle tego ma się

pojedynczym wiernym udzielić, przy pewnem ogra

niczeniu zakresu władzy, szerszego pola w dzia

łaniu, stosownie do zalet jego charakteru. To

uważają, iż mogą doskonale wymagać wedle no

wego pojmowania wolności, które w nowocze

snych państwach stało się niemal prawem i pod

stawą.

Obszernie mówiliśmy o tem w Encyklice do

wszystkich Biskupów na ziemi ,,O porządku pań

stwowym." Tam wykazaliśmy różnicę, jak a istnieje

pomiędzy Kościołem katolickim, opierającym się

na prawie Boskiem, a innemi instytncyami, istuie

jącemi na mocy dobrowolnej ugody pomiędzy

ludźmi.

Trzeba nam tn jeszcze wskazać na jedno szcze

gólne zdanie, którego często używają jako argu

mentu w celu przemawiania za taką wolnością

katolików. Tw ierdzą bowiem, że po nroczystem

ogłoszenia na Soborze w atykańskim nieomylno

ści rzymskiego Papieża w nauczaniu wiary i oby

czajów, nie potrzeba już co do tego się obawiać,

lecz dlatego, że owa nieomylność jest zabezpie

czoną, może k aż dy mieć wolniejsze pole myśli

i uczynków. Atoli przewrotnym jest ten sposób

argumentowania. Powód, który przemawia za nie

omylnością Kościoła w nauczaniu wiary i oby

czajów, jest właśnie ten, że ona ma tem łatwiej

zachować od błędów wszystkich wiernych, którzy

się jej poddaw ać będą. Ci zaś, którzy inaczej są

dzą, dalekimi są od poznania mądrości Opatrzno

ści Boskiej, bo Bóg właśnie dlatego chciał aktem

uroczystym potwierdzić powagę i urząd nauczy

cielski Kościoła, żeby zachować wiernych od nie

bezpieczeństw naszych czasów. Bezgraniczna sw a

wola, którą tu i owdzie nazywają wolnością; żą

dza mówienia wszystkiego wedle własnej woli,

możliwość nakoniec poznania wszystkiego złego

i rozszerzania przez literaturę doprowadziły umy

sły do tak przewrotnych zapatrywań, że więcej,

niż kiedykolwiek, okazuje się potrzebnem kie ro

wnictwo kościelne, żeby nikt nie zbłądził z drogi

obowiązku i sumienia. Dalekimi jesteśmy od tego,

żeby ganić wszystko, co jest owocem czasów te

raźniejszych. Wszystko przecież, co osiągnięto

w badaniu prawdy i w dążenia do dobrego, służy

ku naszej radości do pomnożenia dziedzictwa du

chowego i rozszerzenia granic dobra publicznego.

Ale tego wszystkiego nie wolno dokonywać, żeby

nie pozbawiono się stałej pożyteczności tych rze

czy, w pogardzie i upośledzaniu powagi Kościoła

i jego mądrego kierownictwa.

Przejdźmy teraz do konklnzyj, w ynikających

z owych zapatrywań, które wcale nie są niepo

dejrzanemi, choćby nie można przypuszczać złej

woli. Najpierw bowiem i-wierdzą: Wszelkie kie

rownictwo zewnętrzne mbgą ci, którzy ebcą d ą

żyć do doskonałości chrześciańskiej, odrzucić, jako

zbyteczne, naw et jako mniej pożyteczne. Obfitsze,

niż w dawniejszych czasach, dary, tak mówią

oni, wlewa teraz Duch św. w dusze wiernych.

Bez jakiegokolwiek pośrednictwa poucza je i pro

wadzi na tajemniczej drodze instynktowej. Ale

czyż to nie zuchwałość chcieć przepisywać Bogu,

w jaki sposób ma się łączyć z ludźmi? To prze

eież jedynie od Jego zależy woli. Wszakże On

wedle swej woli nieograniczone rozdziela łaski.

,,Duch, gdzie chce, tchnie." (Jan 3, 8). ,,Lecz

każdemu z nas dana jest laska wedle miary darń

Chrystusowego." (Ef. 4, l),

Ale przyjaciele nowatorstwa nadmiernie wysła

wiają cnoty przyrodzone, ponieważ one, ich zda

niem, więcej odpow iadają obyczajom i wym aga

niom czasów obecnych i ich posiadanie ma w ię

kszą wartość, ponieważ one zachęcają i nakła

niają bardziej do pracy. Trudno rzeczywiście zro

zumieć, j ak mogą mężowie chrześciańscy cnoty

przyrodzone stawiać po nad cnoty nadprzyro

dzone i przyznawać owym cnotom w iększą sku

teczność i urodzajność. Czyżby siła przyrodzona

więc przez łaskę Boską stawała się słabszą, niż

gdyby była pozostawioną sama sobie? Albo czyż

by mężowie święci, którym Kościół oddaje cześć

publiczną, okazali się w porządku przyrodzonym

głupcami i ludźmi słabymi, ponieważ się odzna

czali cnotami chrześciańskiemi?

Przy takiem aż do pogardy niemal sięgającem

lekceważenia cnót ewangielicznych, które błędnie

nazywają b:ernemi, natura lną było rzeczą, że zwol

na powstała w umysłach także pewna pogarda

dla życia klasztornego. A ie to zapatrywanie jest

zwykłem u krzewicieli nowego poglądu, o tem

dowiadujemy się z niektórych twierdzeń tychże,

dotyczących ślubów, składanych przed przełożo

nymi zakonów. Mówią oni bowiem, że takie śluby

oddalają się bardzo od ducha naszego czasn, po

nieważ ścieśniają granice " **oinośti ludzkiej i są

odpowiedniejsze dla słabych, niż dla silnych du

chów, że nie pomagają także wiele chrześciań

skiej doskonałości i społeczeństwu ludzkiemu, że

nawet im się sprzeciwiają i stanowią dla nich

przeszkodę. Ile atoli fałszu mieszczą w sobie ta

kie twierdzenia, to pokazuje się z praktyki i nauki

Kościoła, który zawsze wysoko stawiał życie

w społeczności zakonnej. I nie bez słuszności. Ci

bowiem, którzy, idąc za powołaniem Bożem, z wol

nej woli wybierają sobie życie we wspólności z a

konnej, spełniają nietylko przepisy obowiązujące

wszystkich, ale nadto biorą na siebie rady ew an

geliczne, a by się okazać gorliwymi i szlachetnymi

szermierzami Chrystusowymi. A to ma być odpo

wiedniem dla dusz słabych? Albo być bez pożyt

ku lub szkodliwem dla chrześciańskiej doskona

łości? Ci, którzy w ten sposób krępują się świę

tością ślubów, tak są dalekimi do w yrzekania się

swej wolności, że raczej większej używ ają wol

ności, a to tej, którą nas Chrystus oswobodził.

(Gal. IV, 30).

Jeżeli dalej dodaje się, że życie klasztorne albo

wcale nie przynosi Kościołowi pożytku, albo bar

dzo mały, to je st to ubliżającem najprzód dla

zgromadzeń zakonnych samych i dlatego twier

dzić to może ten tylko, kto nie czytał dziejów

Kościoła.

Czyż wasze Stany Zjednoczone same nie otrzy

mały od zgromadzeń zakonnych na początku wiary

i kultury zarazem? Toż niedawno uchwaliliście,

co wam przysparza chwały, aby jednemu z nich

wystaw ić pomnik publiczny. J akież dopiero obfite

w owoce działanie rozwijają atoli w naszych cza

sach zakony, gdzie się tylko znajdują! Ileż z nich

wyjeżdża, by dla Ewangelii i oświaty nowe otwie

rać krainy! A to wszystko czynią z największą

radością — wśród najpoważniejszych niebezpie

czeństw. Niemniej j ak ze strony innego ducho

wieństwa otrzymuje lud chrześciański z ich łona

kaznodziejów i spowiedników, młodzież wycho

wawców, Kościół cały zaś wzór świątobliwego ży

cia. Przytem nie potrzebujemy w pochwałach za

znaczać żadnej różnicy między temi, które wiodą

życie czynne, a innemi, które w odosobnieniu od

dane są modlitwie i umartwieniu siebie. Ile te o

statuie zasłużyły się około społeczeństwa ludzkie

go i ciągle się zasługują: o tem najlepiej wiedzą

ci, którzy dobrze rozumieją, czego zdoła dokonać

do pojednania z Bogiem wytrwała modlitwa spra

wiedliwego, a zwłaszcza połączona z umartwie

niem.

Jeżeliby niektórzy woleli bez składania ślubów

połączyć się w zgromadzenie, to niechże uczynią,

co wolą. Nie jestto niczem nowem w Kościele i

nie jest też potępienia godnem. Ale powinni się

strzedz tego, by się nie uważać za lepszych, niż

zakony religijne. Przy skłonności natury ludzkiej

do używania przyjemności życia muszą najwyżej

stać ci, którzy porzucili wszystko, aby pójść za

Chrystusem.

Ukochany synu! Z tego, co dotychczas powie

dzieliśmy, wynika, że nie możemy pochwalać tych

zapatrywań, które niejedni obejmują mianem ame

rykanizmu. Jeżeli ta nazwa ma oznaczać niektóre

szczególne zalety ludu amerykańskiego, albo po

łożenie waszych Stanów, lub ustawy i zwyczaje,

wśród których żyjecie, natenczas naturalnie prze

ciwko temu niema nic do nadmienienia. Ale jeśli

przez to mają być wyżej wzmiankow ane nauki

nietylko oznaczane, lecz podnoszone z pochwałą,

czyż wtenczas nasi czcigodni bracia, amerykańscy

biskupi, przed wszystkimi innymi nie odeprą tego

i nie potępią, jako przypuszczenie, obrażające ich

cały lud w najwyższym stopniu ? Inaczej musia

łoby się wzbudzić podejrzenie, że są u was mę

żowie, którzy chcą Kościół w Ameryce ukształto

wać inaczej, aniżeli jest on zresztą wszędzie in

dziej. Jednym - tak w nauce, jak w urzędzie

pasterskim — je st Kościół i katolickim, ponieważ

z rozporządzenia Bożego miał mieć w Stolicy Pio

trowej swoją podstawę i swój punkt środkowy,

przeto słusznie zowie, się rzymskim, gdyż gdzie

Piotr, tam Kościół. (Św. Ambroży do Ps. 11, 57).

Kto przeto chce mieć prawo do miana katolika,

ten musi zaprawdę przyswoić sobie słowa św.

Hieronima do papieża Damazego: ,,Za nikim in

nym, jeno za Chrystusem postępując, zostanę przez

połączenie z katedrą Piotra zespolony z Twoją

Świątobliwością, albowiem wiem, że na tej opoce

Kościół jest zbudowany. Kto ze mną nie łączy,

ten rozprasza."

Dan w Rzymie n św. Piotra 22 stycznia 1899,

w 21 roku Naszego pontyfikatu.

Leon XIII Papież.*

Korespondencya ,,Czasu"

Kongres prasy.

Kzy m 6 kwietnia.

( = ) Podczas, kiedy sekcye kongresu pracują

pilnie, żeby na czas zakończyć znaczną bądż co

bądż pracę, większość członków kongresu, korzy

stając z gościnności kolegów włoskich, przepędza

dni na recepcyach, przedstawieniach i wizytach.

Wczoraj wieczorem odbył się wspaniały raut

w międzynarodowym klubie artystycznym, uświe

tniony koncertem, w którym ndział wzięła T ere

sina Tua. Wielka artystka jest też stałym go

ściem w salonach klubu dziennikarskiego, gdzie

mieliśmy sposobność zabrania z nią znajomości.

Dzisiejszy, wolny od przyjęć dzień, poświęcają

uczestnicy kongresu na zwiedzanie Rzymu; część

dziennikarzy polskich, dzięki uprzejmości X. ka r

dynała Ledóchowskiego, korzysta z pozwolenia

zwiedzenia ogrodów w atykańskich.

W biurze kongresu pojawiło się dziś pierwsze,

podpisane przez wiceprezesa naszego Towarzy

stwa p. Skrzyńskiego, obwieszczenie w języku pol

kim, wzywające dziennikarzy polskich, by jutro

o godzinie 2 po południu przybyli na Kapitol, na

uroczystość uwieńczenia biustu Adama Mickiewi

cza. Naśladowali nas natychmiast Szwedzi, któ

rzy również zaproszenie na jakieś specyalne ze

branie, wystylizowali w języku szwedzkim.

Dziś po południu mieliśmy niezwykłą przyje

mność zwiedzenia pracowni mistrza Siemiradzkiego,

który uprzedzony o naszem przybyciu przez tu

tejszego korespondenta Kuryera warszawskiego

p. Darowskiego, przyjął nas z ujmującą uprzej

mością. W pracowni mistrza oglądaliśmy wykoń

czony właśnie obraz, przedstaw iający siestę dziew

cząt włoskich i szkic obrazu: ,,Chrystus naucza

jący dzieci," przeznaczony na wystawę paryską. v

Siemiradzki naszkicował ten obraz początkowo

w wielkich rozmiarach, lecz obliczywszy się z krót

kością czasu, rozmiary znacznie zmniejszył. Mimo

to obawia się, że obraz nie będzie na czas ukoń

czony; w każdym jednak razie wyszle na wysta

wę pa ryską niektóre z dawniejszych obrazów,

znajdujących się w posiadaniu osób prywatnych.

Nadto mistrz zajęty jest obecnie kompozycyą o

brazu dla kurtyny nowego teatru we Lwowie.

—

Kurtyna będzie cokolwiek większą jak krakow

ska (sam obraz zajmie 9 metrów w szerz, a 6

metrów na wysokość); kompozycyą środkowa bę

dzie wyłącznie alegoryczną, motywa narodowe i

miejscowe znajdą uwzględnienie na brzegach.

—

Przy sposobności tych odwiedzin, p. Skrzyński

uprosił też mistrza, by raczył przybyć na jutrzej

szą uroczystość polską na Kapitolu.

Powróciwszy z miłej wizyty, zastaliśmy wszys

cy zaproszenie na jutro na śniadanie do ambasa

dora anstro-węgierskiego przy K wirynale, barona

Pazetti.

Gazety włoskie — nie wyłączając naw et dzien

ników socyalistycznycb — pełne są pochwał dla

zachowania się prezydenta kongresu p. SiDgera,

wobec wniosku dotyczącego amnestyi dla skaza

nych dziennikarzy włoskich. W szyscy są też tu

przekonani, że am nestya zostanie udzieloną, kon

gres zaś korzystając z gościnności włoskiej, nie

mógł absolutnie nic więcej uczynić, ja k tylko dać

tej nadziei wyraz bez uchwalenia jakiejkolwiek

rezolucyi. Z Wiednia donoszą jednak, że tamtej

sza Arbeiter Ztg miała bardzo ostro uderzyć na

kongres i jego prezesa; ciekawiśmy czy organ rze

komo międzynarodowy, z równą gorliwością po

parłby naprzykład wniosek polski o amnestyę dla

skaz anych dziennikarzy polskich w Prnsiech.

—

Kędy pomarańcze dojrzewają.

p.\ .A,. Łcjkina.

(55)

(Tłómaezenie z rosyjskiego).

—

(Ci%g dalszy).

XXXV.

Statek wypłynął z przystani na pełne morze,

a z pokładu roztacza! się śliczny widok na cały

Neapol, rozłożony na wysokim brzegu morskim.

K ontrolor zbliżył się do Głafiry Siemionowny.

—

Obejrzałem już bilety i jestem teraz na roz

kazy pani — rzekł, kłaniając się.

Chciała pani

nabyć kameę. Proszę... Takich kamei nie dosta

nie pani w żadnym sklepie, a gdyby były nawet,

to kosztowałyby trzy razy tyle. Obdzierają tu nie

miłosiernie po sklepach, szczególnie zaś cudzo

ziemców a przedewszystkiem Rosyan. J a biorę ka

mee w komis, nie płacę za sklep i gotów jestem

służyć niemi moim ziomkom, po cenach zniżo

nych. T a kamea kosztuje sześćdziesiąt, ta zaś

siedmdziesiąt franków .

Mówiąc to, w ydobyw ał

pudełka z kameami z kieszeni i pyta!:

—

A co? Śliczne cacka. Nieprawdaż? le są

w formie broszek, ale mam i kamee bez oprawy.

Będą to już prawdziwe dzieła sztuki. Proszę się

przyjrzeć tej za ośmdziesiąt franków , mam przy

sobie inne jeszcze, po sto i sto dwadzieścia pięc

—

Ale cóż w nich takiego kosztownego ? Stra

sznie drogie — mówiła Głafira Siemionow na.

—

Artystyczne wykonanie, mozolna praca rę

czna się ćeni. Oślepnąć przecież można przy ta

kiej robocie. Wcale nie drogo zaceniłem. Biorę dla

siebie tylko dziesięć procent komisowego. Mam

też i wyroby z szyldkretu - rzekł kontrolor, wy

dostając z bocznej kieszeni s urduta _paczkę grz«i"

bieni, nożyków do przecinania papieru i szpilek

do włosów.

—

Proszę wybierać. Zapewniam, że

nigdzie tańsze nie będą.

—

A po czemuż te grzebyki? — zapytała Iwa

nowa i zaczęła targow ać się.

—

Niechaj się pani nie targuje. Ustanawiam

najprzystępniejsze ceny dla rodaków — zapewniał

kontrolor, lecz mimo to opuści! dosyć znaczną

sumkę.

—

Iwanie Kondratjewiczu — kupujże pau k a

meę dla żony. Miałeś pan zamiar nabyć - - przy

pominała Konurinowi Iwanowa.

—

Nie warto. Cóżby to był za gościniec! My

ślałem, że kamea inaczej wygląda, a tu sobie

zwyczajna drobnostka ze skorupy. Żona oceni ta

ką skorupkę najwyżej na czterdzieści kopiejek.

Prędzej już mógłbym kupić dla niej duży grze

bień do warkocza.

—

Oto grzebień za pięćdziesiąt franków — po

kazyw ał kontrolor.

—

Coo? I to ziomek takie ceny stawia!

—

Przyjrzyj się pan uważnie, co to za delika

tna, artystyczna robota. Wszystko zależy od wykoń

czenia. Mogę panu sprzedać grzebień tej samej

wielkości za piętnaście franków, ale nie będzie to

ta sama rzeźba, całkiem inna robota. Proszę,

sprzedam panu ten grzebień. . . . za czternaście

franków.

—

Dam dziesięć.

—

Nie mogę. Do tego grzebienia za czternaście

franków, dodam panu maly grzebyczek kieszon

kowy.

—

N o, razem z kieszonkowym grzebykiem dam

jedenaście franków i napijemy się koniaku na mój

rachunek. Garson! Czy jak się tam wabisz!

—

Za traktament dziękuję, ale nie mogę ustą

pić grzebienia za jedenaście franków. Bierzesz pan

za trzynaście?

—

Dwanaście i poczęstunek. Uczciwie poczę

stuję!

—

Daj pan pieniądze. Muszę już zgodzić się

przez wzgląd na rodaków — machnął ręką kon

trolor.

Głafira Siemionowna zakupiła różnych drobia

zgów i dwie kamee za sto pięćdziesiąt franków.

Kontrolor zastrzegał się przed targiem, ale opu

ścił w końcu trzecią część ceny, jaką z początkiem

stawiał. Zakupiono też za jego pośrednictwem ko

rale i wyroby z drzewa, a potem zaczęło się ob

lewanie kupna koniakiem.

—

Kiedy staniemy n a Capri, zjecie państwo

śniadanie. Na wybrzeżu otoczą was komisyonerzy

z różnych restauracyj i będą zachwalali swoje

traktyernie, ale nie dajcie się państwo namówić,

a idźcie wprost do hotelu ,,pod błękitną grotą".

Oto adres hotelu — mówił kontrolor, podając

Iwanowom i Konurinowi kartkę z widokiem ho

telu. Można się tam posilić zdrowo, smacznie i ta

nio. Przyjdę tam i ja na śniadanie.

—

W ybornie się składa. Zjemy razem śnia

danko i pogwarzymy sobie.

—

Z największą ochotą. W restauracyi tej po

dają pyszne ostrygi.

—

Tfu! — splunął Konurin.

—

Cóż się panu stało? — zapytał zdziwiony

kontrolor.

—

Nietylko, że nie jadam ostryg, ale patrzeć

nawet na nie nie mogę.

Czy być może? Zauważyłem przecie, iż w szy

scy Rosyanie rzucają się z chciwością na ostrygi.

—

Ale nie kupcy rosyjscy. Porządny ku

piec nie jada gadów i uważa sobie za grzech spo

żywanie nieczystych stworzeń.

—

Mijasz się z prawdą. Tylko niecywilizowani

kupcy mają tego rodzaju przesądy. J a zaś mogę

się przezwyciężyć i zjem parę ostryg z musztardą.

Zatkam sobie nos palcami, ale przełknę! - ode

zwa! się Mikołaj Iwanowicz.

—

Ale zawsze nie smakują panu ? No, każemy

sobie zatem podać jak ą rybę.

—

Ryb znowu żona moja nie jada . Obawia się,

aby jej nie podano morskiego węża, zamiast ryby.

—

Cóż państwo będziecie jedli w takim razie

na C apri? Wyspa słynie z wybornych ostryg

i ryb.

—

Zjemy coś takiego mniej słynnego.

—

Więc może baraninki z makaronem...

—

Oj! Sprzykrzyła mi się straszliwie. Ciągle

jadamy ją we Włoszech — skrzywił się Ko

nurin.

—

Krewetki, kraby...

—

Tfu, tfu! To jadło nie dla kupców! A nie

możnaby tak zamówić bigosiku z wieprzowinką

lub pierogów? Dla pana, po znajomości, zrobiliby

przecież ?

—

O, tych potraw nie znają w całych Wło

szech. Wytrzeszczyliby oczy ze zdziwienia, gdy

bym mówił o bigosie i pierogach.

—

Więc, bifsztyk. Zrobią chyba?

—

Ma się rozumieć. Anglicy jad a ją bifsztyki.

—

A to dopiero ! To, co Anglicy jedzą — mo

żna, a tego, co Rosyanie — nie. Zkądże Anglicy

mają takie szczęście?

—

Rosyan przyjeżdża bardzo mało, a Anglicy

roją się po Włoszech. W Neapolu ich pełno, a i

dzisiaj mnóstwo ich płynie na Capri.

—

Niebieska woda! Niebieska w oda! — zawo

łała Głafira Siemionowna, spojrzawszy na morze.

Mikołaju Iwanowiczu, p atrz , jak a turkusowa

woda.

Mikołaj Iwanowicz i Konurin wyjrzeli po za

burtę statku. Parowiec przepływał około wysokiej,

stromej skały, niby wyrastającej z morza.

—

A prawda! Niebieska w od a.. Całkiem nie

bieska, dziwił się Konurin. Może zafarbowana ? - -

zapytał kontrolora.

—

Cóż znowu! Czy to możliwe? — uśmiechnął

się tenże.

—

Ej, mój ziomku, cudzoziemcy są strasznie

chytrzy. Całkiem inni, niż nasi dobroduszni Ro

syanie. Cudzoziemiec je st sprytny i gotów nawet

wodę farbować, żeby gapiów zdaleka ściągnąć i

kieszeń im wypróżnić!

—

Mogę zaręczyć, że woda nie jest farbowa

na. Ma już taki kolor. W pływ a na to odbijanie

się w wodzie skal i niebo lazurowe. Za pół go

dziny zobaczysz pan błękitną grotę, w której wo

da będzie jeszcze więcej niebieską.

—

Musimy koniecznie zwiedzić błękitną grotę,

odezwała się Iwanowa.

—

Zatrzymamy się przed nią, zamówię dla pań

stwa łódkę z doskonałym wioślarzem, który was

zawiezie do groty. Ciekawy widok i jedyny na

całym świecie.

—

A niebezpieczeństwa niema? — zapytał Ko

nurin.

—

Jakież mogłoby być niebezpieczeństwo? Mo

rze gładkie, jak stół. Cisza najzupełniejsza, odpo

wiedział kontrolor.

Ano, prawda! Kiedyśmy byli na Wezuwiu

szu, to niema dla nas nic strasznego!

—

Trzeba tylko wpłynąć do groty podczas od

pływu morza i sta rać się wrócić przed przypły

wem, bo inaczej wypadłoby długo czekać.

Oj! Jakże to będzie ? Pal kaci w takim ra

zie grotę — odezwał się Iwanow.

Bądż pan spokojny. Statek przypłynie na

czas pod grotę, a łódką wypłyniecie państwo

przed nastaniem przypływ u morza.

Wie pan co... Jedź pan razem z nami. J a

koś śmielsi będziemy...

nam aw iała kontrolora

Głafira Siemionowna.

Popłynąłbym z największą przyjemnością,

ale obowiązki służbowe nie pozwalają.

Dopraw dy boję się jechać, bo nuż nas

przypływ morza zaskoczy w grocie.

Niema obawy. Czasu je st dosyć. Przewoźnik

doświadczony, wozi gości codziennie do groty.

Ale, gdybyśmy tak nie zdążyli na czas?

Zostalibyście państwo, przez parę godzin

w grocie, aż do czasu odpływu.

Po ciemku? — Dziękuję!...

Zobaczycie państwo, jakie szczególne świa

tło fosforyczne je st w tej grocie.

Można się wszakże zadusić.

Nigdy w świecie. Błękitna grota, to wielki

salon z kopułą. Zachwycające widowisko.

Mikołaju Iwanowiczu, jakże ty myślisz? —

Może nie jedźmy?

Ale pojedziemy. Nie lękaj się niczego! Trzy

maj się mnie przez drogę.

Konurin pokręcił głową i rzekł:

Bądż co bądź, należy napić się koniaku na

kuraż.

—

Panie rodaku! Każuo pan przynieść

koniaczku...

Nie potrzeba. Z pijanymi nigdzie nie poja

dę — zaprotestowała Iwanowa.

Parowiec zwalniał biegu i rozległ się świst.

Błękitna grota...

—

Proszę za mną, dam

państwu wybornego przewoźnika — zawołał kon

trolor, zbiegając szybko po schodkach.

^ Iwanowowie i K onurin poszli za ziomkiem.

Głafira Siemionow na pobladła ze strachu i żegnała

się raz za razem.

(Ciąg dalszy nastąpi).

i... ,,cm" «

. . » , . 1 ,» M ,S , ,tt,rtSI?C^LCSSSyTw!kŁSU

^renuiaaerata wynosi:

Winiejscu

.............................

na cały rok na kwartał ,na 1 miesiąc

Pocztą w państwia austryaekiein ......!i’ 4 » k?,r

J*;or’ 8 j/ r- 60bal.

uiemieckiem...................................

’

r,(- u,,.’

,.?or"

, *or-77 .

* ao Włoch, Francyi, Anglii, Belgii, Szwajcaryi, Tur?

’

c /i i innych państw, należących do związku pocztowego

64 kor

I 16kor

6kor -

Prenaueratę przyjmuje się tylko od 1 do ostatniego dnia

miesiącu! - Łlsły z oie

* * * " L na-? r - a t ę i ogłoszenia (inseraty) upraszane nadsyła/franco

ńnnrtowni - 1

*W.^^owle’. kas.y reklamacyjne nieopieczętowane niepodlegająopłacie

’

f ankowanych meprzyjmujesię.—Rękopismów nadsyłanychniezyracasię.

1 of 4 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Завантажити файл

Завантажити файл

Видалення коментаря

Розширений пошук

Повідомити про помилку