Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 656 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

Ner 114.

Kraków, Czwartek 19 Maja 1898.

Rocznik LI.

CZAS

Prenumeratę przyjmuj ą:

AdministracyaCzasuw Krakowie iurzędypocztowe. YllcjHrową prenumeratę księgarnia

A. Krzyżanowskiego, handel Karlińskiego, Mańkowskiej w Sukiennicach, handel Kretschmera,

biuro _d _zienników Hopcasa i Salomonowej, główna trafika.

—

Ogłoszenia przyjmuje sięzaopłat%

od miejsca wiersza drobnym drukiem za pierwszy raz 10 cnt.,

za każdy następny po 5 cnt., układ

tabelaryczny: cyfrowy, skomplikowany pierwszy raz po 20 ct., następny po 5 ct.

—

Madesłane (na

3 strenie) od miejsca wiersza drukiem arobnym po 30 cnt. za każdy raz.

—

Ogłoszenia1prenu

m e r a tę przyjmuj%: w e L , w o w ie biura dzienników L. Plohna, A . Olszewskiego, centr. biuro ogłoszeń

ul. Kopernika I. li; w P a r y ż u wyłącznie p. Adam rue deVarenne 38, (prenumeratę p. W . Raczkowski

Courbevoi pod Paryżem rue du Chemio Je fer 44); w W i e d n i u Haasenstein fe Vogler (takie

w Hamburgu, Frankfurcie u. M,. Berlinie, Lipsku, Bazylei i Wrocławiu), A. Oppelik, R . Mosse (także

w Berlinie, Hamburgu, Monachium i Norymberdze), H . Schalek, M. D ukts, J. Danneberg, H . Fried

(tylko prenumeratęH.GoldschmidftComp.); w F rankfurcie n. W

G. L . Daube ft Comp.

Za każd% zmianę adresu dopłaca się 20 ct.

lil’łlkÓW 18 maja.

Europa jest niespokojna i przyznać trzeba,

że ma do tego dużo powodów.

Denerwuje

ją najpierw wojna hiszpańsko-amerykańska,

prowadzona w taki sposób, że nietylko nie

podobna przewidzieć jej końca, ale nie wia

domo nawet, kiedy naprawdę się rozpo

cznie; wybory francuskie i niemieckie po

ruszają wewnętrzny organizm dwóch naj

potężniejszych mocarstw zachodniego lądu;

szalone spekulacye zbożowe Jankesów nad

werężają ekonomiczne zdrowie całego sta

rego świata, a w dodatku p. Chamberlain

wystąpił jak złowróżbny prorok i zapowie

dział bliskie okropności ogólnego między

narodowego konfliktu. Co do wojny, to jest

ona prowadzona przez Amerykanów trochę

po barbarzyńsku.

Wybierają oni najmniej

osłonięte miasta i bombardują je ze swych

pancerników z pewnym

rodzajem

sporto

wego zapału.

Nie ma już mowy o jakiejś

rzeczywistej wyprawie na Kubę, gdzieby

armie

obu państw

mogły się zmierzyć

w otwartem polu, a choćby nawet nie przy

szło do bitwy pomiędzy eskadrami admi

rała Sampsona i admirała Cervero, to i tak

zbliżająca się pora deszczów przerwie blo

kadę i powstrzyma operacye wojenne.

Prawdopodobnie Amerykanie sądzą, że Hi

szpania musi prędzej czy później uledz

nie tyle wojskowej, jak raczej ich finanso

wej przewadze; ale ta rachuba może być

długo jeszcze zwodniczą i w razie zwycię

stwa Hiszpanów na morzu, handel Stanów

Zjednoczonych poniesie olbrzymie straty, a

miliarderzy chicagowscy będą sami spoży

wać pszenicę, którą zakupili po niesłycha

chauie wysokich cenach. W każdym razie

krwawy ten zatarg już teraz oddziaływa

na całą Europę, a skutki jego będą daleko

dotkliwsze, gdy wojna zakończy się tryum

fem gwiaździstej flagi. Powodzenie wypra

wy admirała Dewey’a oszołomiło Ameryka

nów i dziś rząd waszyngtoński zastanawi»

się już poważnie nad aneksyą wysp Fili

pińskich. Będzie to tylko dalszy krok na

przód w tej polityce zaborczej, którą Stany

Zjednoczone rozpoczęły jeszcze w połowie

tego stulecia, wydzierając Meksykowi jego

północne prowincye, a która w ostatnich

czasach objawiła się tak jaskrawo w kwe

styi hawajskiej i kubańskiej. Ponieważ zaś

nigdy nie można wiedzieć, gdzie ma swój

koniec taka zaborcza polityka, i Stany Zje

dnoczone raz wstąpiwszy na tę drogę, będą

nią szły dalej prawem siły ciążenia, więc

też niezbyt odległą jest epoka, kiedy Ame

ryka stanie do współzawodnictwa z Europą

na polu kolouialnem, a wówczas rozdział

sfery wpływów na dalekim wschodź e od

razu i gruntownie musi być zmieniony.

Tę ewentualność przewidywał niezawo

dnie Chamberlain, kiedy rzucił hasło ści

słego politycznego sojuszu całej anglo-sa

skiej rasy. Jest to zapewne dopiero pierwsza

myśl kombiuacyi, której urzeczywistnienie

należy może do utopij dyplomatycznych, ale

samo jej poruszenie przez ministra ; pozo

stającego w czynnej służbie, jest bardzo

charakterystyczne dla ogólnego położenia.

P.Chamberlain był dotychczas uważany za

polityka bardzo praktycznego i liczącego

się z warunkami życia; to też mowa jego,

choć ma zakrój trochę awanturniczy, tak

iż jeden z najznakomitszych francuskich

publicystów nazwał go ,,cywilnym Boulan

gerem," nie jest zupełnie pozbawiona real

nej podstawy. Nie można przecież przy

puszczać, że sekretarz stanu dla spraw ko

lonialnych wypowiedział takie pesymisty

czne uwagi jedynie dła dokuczenia lordowi

Salisbury, choć i tego motywu nie brak

w jego mowie ; ale oprócz tego chciał on

niezawodnie oswoić angielską publiczność

z nowym kierunkiem zagranicznej polityki

Wielkiej Brytanii.

Rozwój wypadków na dalekim Wscho

dzie i nieustanne posuwanie się Rosyan ku

granicy indyjskiej, przekonało angielskich

mężów stanu o niepodobieństwie dłuższego

utrzymania tego osamotnienia, w jakiem

Anglia dotychczas pozostawała. Anglia nie

ma nigdzie sprzymierzeńców, niema nawet

nigdzie sympatyi; jej egoistyczna polityka,

przeprowadzana z niesłychaną bezwzglę

dnością wobec słabszych, odstręczyła od

niej wszystkie drobniejsze państwa; wiel

kie mocarstwa, widząc, że przy każdej pró

bie wspólnej

akcyi w sprawach europej

skich, Anglia się odosobnią i szuka oso

bnych korzyści, działając na własną rękę,

jak to się stało niedawno w Konstantyno

polu, obserwują ją z nieufnością, nie przy

wiązując wielkiej wagi do jej przyjaźni.

I tak Anglia, przyzwyczajona nietylko do

powodzeń, ale do przodownictwa w spra

wach międzynarodowych, Anglia, która po

trafiła złamać przemoc Napoleońską i pól

Europy uzbroić przeciwko Rosyi, musiała

coraz częściej ratować swoje stanowisko

ustępstwami, nie zawsze zgodnemi z jej in

teresem. Obecnie w Chinach dotychczaso

wy monopol angielski jest nietylko za

chwiany, ale

wprost zniszczony i niema

już mowy o jego odzyskaniu. Rząd an

gielski liczył jeszcze na pomoc Japonii,

jako najbliższej współzawodniczki Rosyi,

ale świeżo ogłoszony traktat koreański do

wodzi, że i tutaj Anglicy doznali zawodu.

Antagonizm pomiędzy Rosyą a Japonią

już uie istnieje; oba te państwa określiły

dokładnie zakres swej akcyi ua oceanie

Spokojnym i na razie przynajmniej niema

powodu przypuszczać, aby przyszło pomię

dzy niemi do poważnego zatargu. Japonia

zgodziła się na dopuszczenie Rosyi do mo

rza Chińskiego i pozostawia jej wolną rękę

w M andżuryi; natomiast Rosya wycofała

się najzupełniej z Korei, która podlega od

tąd sferze wpływów Japonii, posiadającej

tam olbrzymie interesa handlowe i poli

tyczne.

Teraz zatem Anglia stoi w Chinach sa

motnie wobec Rosyi i Francyi, z którą ją

dzielą jeszcze sprawy afrykańskie. Konfe

rencya nigrowa wlecze się w Paryżu mo

zolnie, jak dotąd bez żadnych pozytywnych

rezultatów, a gabinet londyński, który już

ustąpił Francuzom w Madagaskarze, Tuni

sie i Senegambii, broni się całą siłą prze

ciwko dalszemu rozprzestrzenianiu francu

skich posiadłości nad wielką arteryą rze

czną zachodniej Afryki.

Ta kolizya interesów angielskich z Ro

syą w Chinach i Afganistanie, z Francyą

w Afryce i nad Mekongiem, wyklucza mo

żność przyszłego przymierza Anglii z temi

państwami Z naciskiem naznaczył to Cham

berlain i była to najwybitniejsza część jego

mowy. Nigdy chyba w czasie pokoju żaden

minister nie odzywał się równie nieprzy

chylnie i gniewnie o obcem mocarstwie, i

podobne wynurzenia mogą ujść tylko w An

glii , gdzie ministrowie poza parlamentem

mają najzupełniejszą swobodę zdania.

—

I tym razem mowa Chamberlaina nie wy

woła groźnych zawikłań, a wojnę, o której

tyle opowiadał, stoczy się jedynie na szpal

taclidzienuików;ale wywodyjego dają wska

zówkę co do dalszego rozwoju polityki an

gielskiej.

Nie może więc Anglia sprzymierzać się

ani zRosyą, ani zFrancyą; sojusz z Amery

ką należy do bardzo odległych i niezbyt prak

tycznych marzeń; pozostająjej tylko Niem

cy, i do nieb też niezawodnie był skiero

wany birminghamski speech ministeryalny,

nazwany przez jeden z niemieckich pół

urzędowycb dzienników ,,wzorem nowożytnej

politycznej wymowy".

Czekać teraz trzeba,

co odpowiedzą Niemcy na te ukryte pro

pozycye.

Zapewne obliczą dobrze, co im

Anglia dać może; bo każde przymierze po

lega w gruncie rzeczy na wzajemnych o

fiarach; Anglia jednak jest wogóle mało

skłonna do ustępstw, a posiada tradycyjną

umiejętność wyzyskiwania sprzymierzeńców.

Wątpićteż można, czy Chamberlain potrafi

zmienić te historyczne zasady, nawetgdybj

został następcą lorda Salisburego, do czego

zdaje się miała posłużyć jen;o birmingham

ska mowa.

----—

Delegacyc.

Komisya budżetowa delegacyi austryackiej od

była wczoraj posiedzenie, na którem rozpoczęły

się obrady nad extraordinarium wojskowem, re

ferowauem przez del. Madeyskiego. Bez dyskusyi

przyjęto pierwsze 12 tytułów ; przy tytule 13 (kre

dyt na doświadczenia z nowym systemem dział)

zapytywali del.hr. Stłirgkh i Dumba, czy do

świadczenia doprowadziły tak daleko, aby możua

stwierdzić, iż nowy system dział odpowiada

wszystkim technicznym wymaganiom. Minister

wojny jen. Krieghammer odpowiedział pot?

kująco, gdyż nowemi działami strzelano już wie

lokrotnie na strzelnicy Steinfeld pod Wiedniem.

W odpowiedzi na inne zapytania stwierdził mini

ster, że na razie w zupełności wystarczają ad a

ptowane armaty. Próby jednakże robione być mu

szą dalej, ażeby nie dać się wyprzedzić innemu

państwu. Na dalsze zapytanie odpowiada minister,

że przez nowe uzbrojenie artyleryi polnej i forte

cznej, jakoteż trenu, stała się też potrzebną zmia

na odzienia i że wydatek na to, jako jednorazo

wy, umieszczony został w extraordinarium.

Na interpelacyę delegata Kienmana, w któ

rem mieście ulokowaną zostanie nowa szkoła ka

decka artyleryi, odpowiada minister, że na razie/

toczą się rokowania z gminą Traiskirchen. Na

zapytanie del. Pergelta, odpowiada minister, że

największa część nowej karty jeneralnej już jest

gotową i że całe dzieło przeznaczone będzie do

ogólnej sprzedaży. Na zapytanie tego samego de

legata, co znaczy wydatek na skompletowanie

dwudziestu batalionów piechoty do wysokości pod

wyższonego stanu pokojowego, odpowiada mini

ster, że idzie tu o bataliony, które już od szeregu

lat wyższy stan wykazywały i że niema zamiaru

rozciągnięcia tego na inne bataliony.

Na dalsze zapytanie wyjaśnia minister, że sy

stem oddawania koni wojskowych rolnikom do

użytku, okazał się bardzo praktycznym i że ko

nie przeważnie w bardzo dobrym stanie do ćwi

czeń dostawiane bywają. Nadto przyrzekł mini

ster uprościć postępowanie przy oddawaniu stronom

tych koni do użytku. Wszystkie tytuły ea:traordi

n a riu m przyjęte zostały bez zmiany.

Przy przedłożeniu domagającem się przedłużę

nia terminu dla użycia uchwalonego w roku 1897

kredytu dla budowy szkół kadeckich, odpowie

dział minister wojny na zapytanie del. księcia

Lobkowitza, że mimo zgłaszania się do czyn

nej służby oficerów rezerwowych, koniecznem jest

dalsze tworzenie szkół kadeckich i wyraził zara

zem ubolewanie, że zgłoszenia rezerwowych ofice

rów w stosunku do znacznej potrzeby nie są do

stateczne.

Po załatwieniu całego budżetu wojskowego re

ferował br. Dzieduszycki preliminarz cłowy.

Del. Pergelt powtórzył przytem zastrzeżenie,

złożone przez opozycyę co do ugody. Kilku dele

gatów wyraziło mniemanie, że preliminowane cy

fry dochodów cłowych są za wysokie. Minister

bar. Kallay odpowiedział, że cyfry te wstawia

się według preliminiarza obu ministrów skarbu.

Jeżeli więc komisya żąda szczegółowego wyjaś

nienia, to niechaj zaprosi na posiedzenie austry

ackiego ministra skarbu.

—

Po krótkiej dyskusyi

przyjęto na razie wnioski referenta tylko do wia

domości, odraczając uchw ałę na później.

W końcu przyjęto bez zmiany według refe

ratu del. B arw ińskiego kredyt okupacyjny.

Na porządku dziennym dzisiejszego posiedzę

nia znajduje się 30-to milionowy kredyt dodat

ko wy.

Równocześnie odbywało się posiedzenie komisyi

dla spraw zagranicznych delegacyi węgierskiej

w którem wzięli udział ministrowie hr. Gołnehow

ski, bar. Kałlay, bar. Banffy i Lukacs. Na po

czątku posiedzenia zabrał głos referent del. Falk,

który zwrócił się do ministra spraw zagranicznych

z zapytaniem, które ,,sam uznaje za bardzo dra

żliwe," i dlatego zapowiada, że jakąkolwiek bę

dzie odpowiedź, będzie z niej zadowolony. Del. F alk

podnosi, iż wczorajsza F ra nkf. Ztg podała mia

nowicie obszerną wiadomość o rzekomym trakta

cie, zawartym między Austro-Węgrami a Rosyą.

Gdyby minister zechciał wyjaśnić, czy publikacya

ta jest zgodna z p rawdą, wywołałoby to ogólne

uspokojenie.

Minister spraw zagranicznych hr. Gołuchow

ski oświadczył|, że n a zapytanie to odpowiedzieć

może krótko i węż!owato, mianowicie: że donie

sienie F ra nkf. Ztg jest śmiesznym i niezr.ęcznym

wymysłem.

Referent del. Falk odczytał następnie sprawo

zdanie, które po przemówieniu del. hr. Apponyiego

zostało jednomyślnie przyjęte.

—

Po powziętej u

chwale podziękował prezydent Ti sza ministrowi

spraw zagranicznych za składane wyjaśnienia, po

czem w yraził wdzięczność imieniem komisyi refe

rentowi Falkowi, który już po raz 25 budżet

spraw zagranicznych referuje.

Korespondencya ,,Czasu"

Wiedeń 18 maja.

(Telefonem).

Węgierska deputacya kwotowa odbyła wczoraj

posiedzenie pod przewodnictwem prezydenta Ko

lomana Szella. Ze strony rządu węgierskiego

brali w niem udział: prezydent ministrów baron

Banfiy i minister skarbu Lucacs. Prezydent przed

łożył nuntium deputacyi kwotowej austryackiej i

postawił wniosek, aby komisya węgierska oświad

czyła, że pomimo, iż austryacka komisya nie zgo

dziła się ani na zasady komisyi węgierskiej, ani

uie zaproponowała ze swej strony nowego syste

mu obrachunkowego, komisya węgierska gotowa

jest rozpocząć układy ustne, których stanowczo

domaga się nuntium austryackie. Komisya przy

jęła ten wniosek i na propozycję referenta Fal

ka uchwaliła uwiadomić o tem austryacką depu

tacyę kwotową za pomocą krótkiego nu ntium .

—

Komisya upoważniła dalej prezydenta Szella do

porozumienia się z prezydentem komisyi austrya

ckiej co do czasu i miejsca zamierzonych ukła

dów ustnych, wyrażając przytem gotowość udania

się do Wiednia wobec tego, że ostatnim razem

układy toczyły się w Budapeszcie. Dzień 10 czer

wca proponowany jest jako termin układów ustnych.

Równocześnie uchwaliła deputacya odbyć posie

dzenie przed rozpoczęciem układów ustnych, celem

ustanowienia modus procedendi.

W komisyi dla spraw zagranicznych stwierdził

wczoraj hr. Gołuchowski, iż rewelacye F r a n kf. Z tg

o rzekomym traktacie austryacko-rosyjskim są

śmiesznym i niezręcznym wymysłem. Mimo to je

dnak prasa zagraniczna nie przestaje zajmować

się temi rewelacyami. Omawiając j e , stwierdza

Koln. Ztg, iż nie znajdują one wiary w dyploma

tycznych kołach niemieckich, jakkolwiek koła te

uważają za pew ne, że z okazyi wizyty cesarza

Franciszka Józefa w Petersburgu osiągniętem zo

stało ogólue porozumienie między Austro-Węgrami

a Rosyą co do omijania wzajemnych konfliktów na

półwyspie bałkańskim. W kołach rządowych ber

lińskich żywią przekonanie, że Austro Węgry pod

kierownictwem hr. Gołuchowskiego nie zaciągnęły

zobowiązania, które sprzeciwiałoby się podstawom

berlińskiego traktatu z r. 1888. Dlatego też uw a

żają rewelacye F ra nkf. Ztg właśnie w głównych

punktach za fałszywe.

Prasa francuska, mimo energicznego dem enti,

zajmuje się dalej ogłoszonym przez F ra nkf. Z tg

traktatem . Tern})s nazywa go odpowiedzią na by

najmniej nieponętną propozycyę Chamberlaina

Jakkolwiek tekst traktatu nie jest autentyczny,

to jednak Temps nważa za fakt, iż nastąpiło po

rozumienie rosyjsko -austryackie za zgodą Niemiec,

a fakt ten niweczy, zdaniem jego, chimeryczne

plany Chamberlaina. Journal des Dćhats uważa

traktat rosyjsko - austryacki za prawdopodobny,

tem bardziej, ile że inne aliansy rosyjskie nie stoją

mu na przeszkodzie.

Times donosi z Pekinu, że 14 b. m. podpisany

został koutrakt z syndykatem angielskim, doty

czący budowy kolei, łączącej Nanking, Shangai,

llaukau i Ningpo. Tim es widzi w budowie tej

kolei wielki tryumf handlowej polityki angielskiej.

Na wczorajszem posiedzeniu angielskiej Izby

gmin oczekiwano ze strony lorda Balfoura w aż

nych wyjaśnień w sprawie mowy Chamberlaina

w Birmingham. R ada gabinetowa powzięła jednak

widocznie inną uchwalę, bo lord Balfour na za

pytanie, czy chce dać wyjaśnienie co do tej mo

wy, odpowiedział przecząco.

Ruch wyborczy w Wielkopolsce.

W Poznaniu odbył się w poniedziałek drugi

wiec wyborców miasta Poznania. Na porządku

dziennym było ogłoszenie kandydata na posła

BRACIA Z WYBORU.

(67)

POWIEŚĆ

Zofii KowersMej.

(Ciąg dalszy).

—

Pani codziennie bywa w ochronie? — za

pytał Jerzy.

—

O, codziennie. J a jestem katechetą w mojej

szkole. Mówię do dzieciaków, a one słuchają, wle

piając we mnie oczy. Czasem które ośmieli się

zagadnąć... Usiłuję mówić językiem dzieci. Za

łuję, że nie dość znam język ludu. Myślałam so

bie wczoraj, że cbętniebym darowała moją an

gielszczyznę temu, ktoby mi dał znajomość do

kładną języka polskiego, ludowego.

Rozmawiali tak o sprawach zwyczajnych, bez

najlżejszego pragnienia okazania błyskotliwości

umysłu, bez żadnego wysiłku, nie czując płyną

cego czasu, nie myśląc o tem, jakie na sobie

czynili wrażenie, nie zdając sobie sprawy z tego,

czem byli jedno dla drugiego, i ani przypuszcza

jąc, że to nczucie zadowolenia, które ich napeł

niało, gdy tak rozmawiali o rzeczach codziennych,

było niebezpieczeństwem dla obojga. I byłby im

wieczór uleciał niespostrzeżenie, gdyby pani We

rycbnowska nie była opuściła nagle kanapki, na

której Jan ją był posadził. W spokojnem i obo

jętnem zachowaniu się Elżbiety upatrzyła dla sie

bie naganę i odłożyła wojnę zaczepną z Janem

do chwili stosowniejszej. Umieściła się obok El

żbiety i zaczęła się dopytywać, o czem mówiła

z Jerzym , w tym tonie wiecznej natarczywości

i rozigrania, który ją czynił tak bardzo niesmaczną

dla Elżbiety.

I pani Gosztyńska i Jerzy uczuli się nagle skrę

powani, nieswoi i mieli takie uczucie, jak gdyby

ich ktoś był obudził z dobrego, słodkiego snu.

Jan za panią Werychnowską przyłączył się też

do ich tow arzystwa; im się wydało, że ich ktoś

n ag le rozdzielił, rozłączył.

Jan był znudzony. Flirt z panią Werychnowską

przejadł mn się był, a zagadka, jaką żona mu

się wydawała, stała przed nim nie rozwiązana.

Czy jej doprawdy było obojętnem, że on z inną

kobietą, młodą, żywą i ładną, rozmawiał godzi

nami całemi i poddawał się jej zalotnej przedsię

biorczości? Może udaw ała tylko obojętność? !p r a

wdopodobnie tak było, bo nawet rozmawiała z Je

rzym, będącym w niełasce.

Gdy pani Werychnowską wyjechała, Jan , któ

rego judziła ciągła ciekawość, ozwał się:

—

Taką kobietę, to lubię!

—

A ja takiej nie lubię! — odparł, śmiejąc się,

Jerzy.

—

Taką właśnie powinna być kobieta! Gdy się

do niej zbliżysz, czujesz, że twoja obecność roz

dmuchała w niej odrazu ogień, że tam wre lawa,

że to wulkan, który wybuchnie, jeżeli ty ze

chcesz...

—

Ja z pewnością nie zechcę — przerwał

Jerzy.

—

Udajesz! I ty pewno nie lubisz tych bez

krwistych, tych anemicznych, apatycznych, bier

nych istot, którym jest wszystko jedno, czy przy

nich siedzi zgrzybiała k obieta, czy młody męż

czyzna.

—

Wogóle nie rozumiem teo ryi, gdy chodzi o

upodobania. J a mogę lubić właśnie to, czego ty

nienawidzisz i przeciwnie.

—

Ale bo ty pozujesz przed Elżunią na świę

toszka! No, przyznaj się, że lubisz ogniste kobie

ciny, takie, pod które jedno spojrzenie męskie

minę podkłada.

Elżbieta wstała z twarzą surową, na której ma

lował się wyraz niesmaku.

—

Nie późno jeszcze — rzekła — ale panowie

mi darujecie, że was opuszczę. Dobranoc!

Podała rękę Jerzemu, potem podała ją mężowi,

który patrzał na uią zdziwiony.

—

Pewnie ta poczciwa migrena! — ozwał się

ironicznie.

—

Zupełnie zdrowa jestem.

Ton, którym Elżbieta powiedziała te słowa, był

tak zimnym, że zdumienie Ja n a wzrosło jeszcze.

Ruszył ramionami, patrząc za odchodzącą.

—

Na czyją to intencyę było? — zapytał Je

rzego z widoczną obrazą i gniewem.

—

Co? Nie rozumiem.

—

Na czyją intencyę była ta sztywność i wy

niosłość? J a doprawdy nie wiem, co jej się stało!

Poprostu za dobry, za mięki byłem dla niej! Ona

pewno i ciebie przyjęła tu dziś, jak psa w krę

gielni !

—

Mój Jasiu -

rzekł spokojnie Jerzy — u

czyniłeś, co mogłeś, żeby mię swej żonie zohy

dzić. Nie usiłuj teraz naprawiać stosunku między

nami. Zostaw rzeczy naturalnemu ich biegowi.

—

Kiedy to nie jest bieg naturalny, ale taki,

jaki jej się rzeczom nadawać podoba. Zacznę od

tego, że jej te szkółki i szpitale pozamykam !

Jerzego gniew chwycił za gardło, ale wiedział,

że walka mogła tylko rozniecić złośliwość Jana,

więc rzekł obojętnie:

—

Zuasz swoją żonę lepiej, niż ja ją znać mc

gę, więc wiesz zapewne, jak masz z nią postę

pować.

—

Widocznie nie wiem, bo mi się tu okoniem

stawia i pod jagnięcą skórą zaczyna się na niej

ukazywać wilcze futro.

Jerzy milczał,

Ty milczysz!1- - zawołał rozdrażniony Jan

ho nie zgadza się z twoją donkiszocką szlache

tnością, żeby kobietę przed mężem oskarżać; ale

ty widzisz dobrze, że w mojej żonie ukazuje się

jakaś natura, której nie znaliśmy oba. Prawda,

że ona inną była, kiedy tu przyjechałeś? Była

uległa, wierzyła, że wszystko, com j a robił i mó

wił, było święte... Teraz spotykam się z samo

wolą. Jedzie do Krakow a, nie powiedziawszy mi

ani słowa; zakłada mi tu szpitale i ochronki.

Uważałeś, jak nas tn tylko co skarciła dumnem

spojrzeniem? Tyś mię nieraz moralizował co do

moich paroksyzmów karcianych, co do koni wy

ścigowych, co do moich grzeszków męskich, a jak

ja mam być inny, kiedy ja nie mam szczęścia

w domu. Człowiek potrzebuje, żeby jego domowe

ognisko było ciepłe, tymczasem moje było zaw

sze zimne i jest zimne! Co to za kobieta, ta lal

ka, zaszyta w gorset religijności, która mi raczy

uczynić jakie ustępstwo, ale zawsze ma minę

świętej, którą moje spojrzenie, moje dotknięcie

kala. T a święta nosi teraz głowę tak wysoko,

jakby się bała, by jej aureola z czoła nie spa

dła! Ojciec wybrał mi na żonę zakonnicę, więc

ja muszę szukać świata szerokiego i kobiet, które

w uścisku moim nie myślą o konfesyonale i re

kollekcyach. Do Werychnowskiej i do jej kokie

teryi mam po prostu obrzydzenie, a już ją-hym

wolał, bo sobie jest przynajmniej zwyczajną grze

sznicą, a nie świętą! Wiesz, wczoraj, gdy uczyła

dzieci w ochronie, poszedłem szperać na jej

biurku.

—

Wstydź się! Śmiesz się do tego przy

znawać ?

Ja wszystko śmiem! Poszedłem szperać na

jej biurku, bo mi tak a przyszła zachcianka.

—

Wiem, że ty uznasz to za podłość, ale to są tylko

wielkie słowa, kommunały. Każdy to robi, choć

m a sobie za obowiązek udawać, że jest do tego

niezdolnym. P rzetrząsłem papiery, ale znalazłem

tylko list do księdza, w którym ta nieustająca

penitentka mówi o jakichś bolesnych przejściach

dni ostatnich. Co ją bolało, jakie miała przej

ścia ?

—

Pani Gosztyńska żadnych zwierzeń mi nie

uczyniła.

I ty mię teraz traktujesz ze szczytów jakiejś

wyższości, na którą dawniej nie wdrapywałeś się.

Teraz , wobec mnie, przyprawiasz sobie wciąż

szczudła i patrzysz z wysoka, udając, że taki jest

twój wzrost naturalny.

—

Biedakn, masz w otoczeniu samych m ania

ków, którzy się mają za świętych, lub mędr

ców ! Nic ci nie pozostaje, jak grać w karty...

—

A _tak! Przecie trzeba w jakiś sposób uży

wać życia. Nie mogę rozmiłowany prząść u nóg

Elżuni, bo ona idzie pisać do swego księdza; nie

mogę życia poświęcić przyjaźni, bo wybrany mi

przez ojca przyjaciel ignoruje mię, lub wyłazi na

drabinę, ile razy raczy przemówić do mnie. L u

dzie najbliżsi mię odpychają, więc się oddaję ko

niom. ,,Miss Kąty" rży przynajmniej, gdy z wyp

chanemi cukrem kieszeniami wchodzę do stajni.

Jerzy, znudzony i gniewny, zmuszał się do cier

pliwości i spokoju. Ironia i gadatliwość Jana mu

siały wylać_ się na ko_goś, więc niech się wyleją

na niego, nie na Elżbietę. Ten człowiek, w stający

z łóżka o południu, nie mógł iść spać o dziesią

tej i musiał swój wieczór włożyć w jakąś dysku *

syę, czy zająć go _wymyślaniem sofizmatów, przy

których wygłaszaniu potrzebował słuchacza. Niech

więc gadulstwo jego, męczące i oburzające, osz

czędzouem zostanie Elżbiecie, a niech już spada

na głowę człowieka, któremu sił nie brak na znie

sienie znudzenia i rozdrażnienia, również, jak u

mniejszonego spoczynku nocnego.

(Ciąg dalszy nastąpi).

^ chodzl ?°dziennie z wyjątkiem niedziel i świąt o godzinie 6 wieczorem

’do

Krakowie po 10 k , z%rzesyłką pocztow" l2 ct.

W Lwowlo Jest ,,C zat do aabycia w biarach dziennikdw L. Plohna, A . Olszowskiego, S. Sokołowskiego.

Prennmerata wynosi:

Wmiejscu....

na cały rok na kwartał na 1 miesiąc,

Poczt* w państwie austryackiem’ ! i

.*!!i1.i

24 zła.

6 zł^

2 zła". 50 et!

*, uo Włoch, FrancyĘ°Anglii*, B elgii,’Szwajcaryi, T u r’

28 ***"

? ***"

2^ 80Ct*

cyt i innych państw, należących do związkn pocztowego

32 zła.

8 zła.

3 zła

" " 7 .7 ^2 P”W°?°j?8i* 4yIko 0,1A rto ostatniego dnia w miesiącu.

Łlsly zpie—

K Z ii,iS r L ^ T ^ y plemężn° ° a. Prenumeratę i ogłoszenia (inseraty) uprasza się nadsyłać franco

nnp7tnw pi

rJlłA

7* Krakowie.

Listy reklamacyjne nieopieczętowane nie podlegaj% opłacie

nstow niefrankowanych me przyjmuje się. —

Ręhopismów nadsyłanycn nie zwraca się.

1 of 6 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Завантажити файл

Завантажити файл

Видалення коментаря

Розширений пошук

Повідомити про помилку