Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 725 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

N" 418

Kraków, Piątek 13 Września ł9!2

«w"««

,’,»nnrw

Roczmk LXV,

Wydanie poranne.

Prenumeratą przyjmująi AdmUUtraeya Css.suw K rakowi* 1ursędy poestowe. Miejscową pre

numeratą księg. S. A. Krzyżanowskiego, haodle: St. Kadińikiego, trafika w Sukiennicach, Biuro dz’p.a.

Hopcasa i Salomonowej. Gt. Trafik*. W* Lwowie , ,Cia«" jeat d« «zbycia w biurach dzień. A. Olszewil,ega,

I . Stkołtwikiego, K. Suchslaba, na atacyach kolejowych w Tarnowie, Rzeszowie, Jaśle, Nowym Sączu na peronlt

w księgarni kolejowej, łudzi(ł na innych główniejszych atacyach u portyerów kolejowych.

Ceny ogłosze ń : od wierszu petitem za pierwszy raz 20 hal., za każdy następny po 15 hal.: układ tabe

laryczny, cyfrowy, skomplikowany, pierwszy raz 40 hal., następny po 15 haL N ad esłan e i N ekrologia

od miejsca wiersza drukiem petit. 60 hal. za każdy raz. G łosy publiczn ości po 2 kor.; komunikaty handlowo

pokronicei po dziale ekonomicznym; komunikatyprywatne, śluby,zaręczyny itp. p o i kor. od miejsca wiersza

Ogłoszenia i prenumeratę przyjmują: we Lwow ie b:ura dzienników L. Plohna, A. Olszewskiego,

St. Sokołowskiego, K. Buchstaba; w Jarosławiu Biuro dzienników; w Podgórzu Poturalski; w Prze

myślu A. Juszyński księgarnia i E. Billet; w R zeszowie M. Weintraub; w Stanisławowie Jasiel

ski i Sp.; w Tarnowie M. Rockach, O. Haut; w Tarnopolu Komaniewski; w Paryżu wyłącznie

p. W. Raczkowski, 14 Citó de Trevise; w W ied niu Haasenst?in «S Vogler, R. Mosse (takie we wszyst

kich filiach): H. Schalek, M. Duk es, E. Braun, J. Dann eberg, Co ck A Iierzfeld , H. Friedl (tylko pre

numeratę H. Goldschmidt A Comp.); w Frankfurcie n. M. G. I,. Daube A Comp., w Pradze cze.

Skiej Fr. Hovorka. Listy z pieniądzmi i przek azy pieniężne na prenumeratę i ogłoszeuia przyj

muje Administracy a Czasu w Krako wie. Rekiamacye nieopieczętowane nie podleg ają opła cie pocztowej.

Listów nieopłaconych nie p rzyjmuje się. Rękopisów nad syłanych n ie zwraca się.

DfSP Za każdą zmianę adreau dopłaca się 40 hal.

ADRES REDAKCYI: ul. św. Tomasza Nr 32. -

Telefon Nr 50.

Siewniki «3o nawozów sztucznych

.WESTFALIA*

oryginalne KUXMANNA wyłączne zastęp

stwo na Galicyę

SYN0YKAT ROLNICZY WKRAKOWIE.

T"T"1v ’w

TTTV

O teatr ludowy w Krakowie.

Niedawno zakończył się sezon teatru ludowe

go, sezon krótki, bo trwający zaledwie cztery

miesiące. Drugi to już rok, odkąd sala w b. ujeż

dżalni przy ul.Rajskiej obróconą została na inny

cel, a szerokie warstwy publiczności pozbawione

są stałej

sceny ludowej. Kilkakrotnie podno

siliśmy już sprawę stałej egzystencyi teatru po

pularnego w Krakowie, wskazując na konieczność

trwałej jego działalności ze względu na kultu

ralno-dydaktyczne zadania, jakie ma do spełnie

nia. Ostatni sezon, lubo w teatrzyku oddalonym

od centrum miasta, przekonał raz jeszcze dowo

dnie, że scena ludowa ma swoją publiczność, że

ta publiczność jej potrzebuje, darzy ją syinpa

tyą i uznaniem. Na ostatniem przedstawieniu,

chociaż dawano sztukę znaną, sala i galerya

były przepełnione.

Teatr popularny w Krakowie okazał się orga

nizmem mającym wszelkie dane do stałego, nie

przerywanego istnienia; nie znalazł się dotąd

wszakże nikt — w pierwszym rzędzie gmina —

ktoby nie tylko doraźnie, lecz na dalszą metę

losami jego się zajął. Zapewne, że kwestya bu

dynku, jest rzeczą pierwszorzędnej doniosłości

i że należy dążyć, aby raz wreszcie kosztem

czy to gmiDy, czy prywatnego konsorcyum sta

nął w Krakowie gmach teatralny, choćby skrom

ny, lecz odpowiadający celowi. Mimo braku wła

ściwego budynku teatr jednak istnieć i prospe

rować może, czego dowodem dwa lata jego egzy

stencyi (1909—1910) w budynku przy ul. Raj

skiej pod dyrekcyą p. E . Rygiera.

Czekając znów inoże całe lata czy na gminę,

czy na prywatną inicyatywę, można doczekać

się tego, że szerokie sfery dzisiaj teatralnej pu

bliczności, wobec

ciągłego powstawania miejsc

rozrywkowych, nie spełniających wcale kultural

nego zadania teatru, przestaną być publicznością

teatralną , zasmakują w produkcyach ,,sensacyj

nych",

emocyonować się przestaną walorami,

które daje scena.

Teatr popularny, prowadzony

odpowiednio, spełnia także zadanie wychowaw

cze w kierunku etycznym, kulturalnym, oraz bu

dzenia uczuć patryotycznych. Nie należy tego

zapoznawać i przechodzić do porządku dzienne

go nad przykremi fiuktuacyami, jakim

ulega

przerywany

ustawicznie jego żywot w Krako

wie.

Że sprawa jest ciągle żywotną, dowmdem

opinia powszechna, odnosząca się z ubolewa

niem do zamknięcia teatru ludowego.

Sezon czteromiesięczny podczas letnich tylko

miesięcy z natury rzeczy przekształca istotę sce

ny popularnej: staje się ona

,,teatrzykiem le

tnim",

ogródkowym i jako taka dobiera reper

tuar,

w skład którego wchodzą rzeczy jedynie

wesołe i lekkie.

Teatr ludowy stały, jakim był

w r. 1909 i 1910 rozszerzyłby repertuar, wpro

wadzając na scenę szereg dzieł poważnych, pa

tryotycznych, przemawiających do głębszych

uczuć widza.

Takiego teatru domaga się opinia publiczna

Krakowa, doceniająca jego doniosłość i przejęta

troską o kulturalną i etyczną przyszłość licznej

publiczności «ludowej",

tak chętnie zawsze spie

szącej na przedstawienia. Nowe projekty i kom

binacye,

które obecnie pow’stały

w’śród

sfer

szczerze pragnących dla Krakowa teatru popu

larnego, stwierdzają, że sprawa dzisiaj już od

wlekać się tak

nie może, jak lat ubiegłych,

gdyż teatr ludowy siłą swej żywotności doma

ga się coraz intenzywniej stałej, ugruntowanej

egzystencyi w Krakowie.

Kolcowania o pokój.

Konstantynopol. (B. kor.) Rokowania poko

jowe trwają dalej. Porta obstaje przy warunkach,

któreby uwzględniły honor narodowy.

Kongres eucharystyczny.

(Telefonem).

Wiedeń, dn. 13 września.

Wczoraj po południu przy olbrzymim udziale u

cze:;tników odbyło się w Rotundzie drugie uroczyste

zgromadzenie kongresu eucharystycznego.

Mię

dzy innymi wzięli udział arc. Franciszek Ferdy

nand z małżonką, burzliwie przez zebranych a

klamowani, bardzo wielka liczba arcyksiążąt i

arcyksiężniczek, wielki książę toskański, księżna

parmeńska z córkami i synami, ks. wirtemberski

z żoną, księżna saska i inni.

Biskup H ey1e n zawiadomił, że kardynał Ros

sum przesłał do Papieża telegram, w którym

podniósł, że jest zebranych 10 kardynałów, około

150 biskupów i niezliczona liczba księży i wier

nych pod wysokim protektoratem czsarza Fran

ciszka Józefa i prosi dla protektora i jego wy

sokiego domu oraz zebranych o papieskie bło

gosławieństwo.

Następnie wygłosili oklaskami przyjęte odczyty:

radca namiestnictwa z Gradyski Dr Bugattó:

,,Wspomnienie o Marco d’Aviano (1683 r.)",

neralny wikaryusz dyecezyi w Milwauke msgr.

Józef Rainer:

,,Sobór trydencki",

superior

Andlau z Wiednia: ,,Św. Eucharystya i dom

Habsburgów".

Wieczorem odbyło się nabożeństw o w kościele

św. Szczepana. Także wczoraj panował w mieście

nadzwyczaj ożywiony ruch; zwłaszcza place koło

kościołów były

zapełnione wielutysięczną pu

blicznością.

W iedeń. (B. kor.) W mowach onegdajszych

przy otwarciu kongresu zarówno legat papieski

kardynał Rossum jak i minister oświaty Hussa

rek wspomnieli z wie!kiem uwielbieniem o kró

lu polskim Janie Sobieskim i jego zasługach pod

czas odsieczy Wiednia.

Kardynał Rossum wspomniał, że papież In

nocenty. XI wysłał kapucyna Marco d’Aviano,

męża pełnego wiary, do wojska mającego w r.

1683 Wiedeń oswobodzić. Jego mądre słowa spo

wodowały Radę wojenną do zaatakowania Tur

ków. Następnego dnia na Kahlenbergu przed bi

twą odprawił Mszę św. i udzielał komunii św

żołnierzom, a zwłaszcza wodzom, królowi pol

skiemu Janowi Sobieskiemu i ks. lotaryngskiemu.

(Żywe oklaski).

Minister Hussarek powiedział: Nie jest

przypadkiem, ale zawdzięczamy mądrej decyzyi

X. kardynała Nagła, że właśnie w tym dniu się

zebraliśmy, który jest poświęcony wspomnieniu

tych pełnych sławy walk, w których wojska

walczące pod sztandarem Habsburgów i sławnej

pamięci waleczny król polski Sobieski oswobo

dzili Wiedeń.

Wiedeń. (B. kor.) Wczoraj po południu o g.

odbyło się w kościele św. Barbary uroczyste

otwarcie kongresu eucharystycznego, w obecno

ści około 3.000 Rusinów.

Kongres otworzył bi

skup Czechowicz w obecności arcybiskupa hr.

Szeptyckiego i biskupa Chomyszyna.

W iedeń. (B. kor.) Także po południu w kilku

kościołach kontynuowano obrady sekcyjne.

Wiedeń. (B. kor.) Wczoraj odbyła się konfe

rencya delegatów katolickich stowarzyszeń stu

dentów. Reprezentowane są stowarzyszenia z Au

stryi, Niemiec i Szwajcaryi.

Wiedeń. (Teł. pryw.) Na kongres eucharysty

czny przybyli wczoraj między innymi hr. Kry

styna Potocka i hr. Juliusz Tarnowski.

Wiedeń. (B. kor.) Legat papieski kardynał

Rossum złożył wczoraj następcy tronu arcyks.

Franciszkowi Ferdynandowi w Burgu dłuższą

wizytę.

__________________________

WyborydoaiunAy.

Petersburg. (Pet.

- Aj. tel.) Ukazem carskim

Duma została rozwiązaną. Nowe wybory roz

poczynają się 23 września.

NowaDu

m a zbierze się 28 listopada.

Projekt hr. Berchlolda a mocarstwa.

Paryż. (Tel. pryw.) Ajencya Havasa donosi

; Konstantynopola, jakoby cztery m o c a r

t w a, a w tej liczbie trzy mocarstwa enłente

;awiadomiły Portę, że nie przyjmu

ją propozycyi hr.

Berchtolda.

Inne

dzienniki donoszą, jakoby wiadomość ta była

nieprawdziwą.

. Nowy gabinet w Serbii.

Belgrad. (B. kor.) Nowy gabinet z Pasi

ćem na czele

został

wczoraj

utwo

rzony.

Wybory do Rady powiatowej w Dąbrowie

Dąbrowa.

(Tel. pryw .) W czoraj odbyły się

w Dąbrowie uzupełniające wybory do Rady po

wiatowej. Marszałkiem wybrano p. Władysława

Sroczyńskiego właściciela dóbr z Bolesławia,

wicemarszałkiem posła Jakóba Bojko z Grem

boszowa. Do wydziału weszli: z grupy gmin wiej

skich p. Piotr Marchwicki z Laskówki dela

stowskiej, z grupy miejskiej p. Władysław Kra

sicki rejent z Dąbrowy, z obszaru dworskie

go p.Jan Bzowski. Do stałej Rady wybrano:

X. Jana Pilcha dziekana z Olesna, p. Kazi

mierza Machowicza rejenta ze Żabna, za

stępcami zaś X. Andrzeja Koniecznego pro

boszcza z Dąbrowy i Jana Kasprzyka wójta

Otfinowa.

KR Oli SKA*

Kraków, piątek, dn. 13 września.

f)r,iś:

Kalendarzyk kościelny: Filipa m. i Amata b. w.

Kalendarzyk astronomiczny: Wschód słońca o go

dżinie 5-15, zachód o godzinie 5-58, długość dnia go

dżin 12-43.

____________

Teatr miejski: ,,Kobiety gra i wino".

,W esoła Jama" w Starym teatrze.

Z,jazd techników - obrady w Collegium Novum od

godz. 10.

W ysta w a zbiorów prywa’tnych w Pałacu Spiskim.

Wystaw a obrazów w gmachu Tow. przyjaciół sztuk

pięknych (plac Szczepański) od godz. 1 0 -4 .

Wystawa architektury i wnętrz w otoczeniu ogro

dowem, pod parkiem Jordana, otwarta codziennie od

godziny 9 rano (pawilony do zmierzchu, plac wystawy,

ogródek, wystawa materyałów budowlanych, kawiarnia

i restauracya do późna w nocy). Codziennie koncerty

muzyki wojsk, od godz. 6 - 9 wieczorem.

Arcyks. Karol Franciszek Józef z mał

żonką arcyks. Zytą przejechał dzisiaj rano o godz. 4-46

osobny m pociągiem przez Kraków z Kołomyi. Na

dworcu kolejowym w saii restauracyjnej przepędził

10 minut i o godzinie 4 56 odjechał na stały pobyt

do Wiednia.

Ze Lwowa telefonują: Wczoraj po południu

o godz. wpół do 5 arcyks. Karol Franciszek Józef

z arcyks. Zytą, przejeżdżając z Koło myi do Wiednia ,

zatrzymali się na tutejszym dworcu.

Na pożegnanie

pary arcyksiążęcej przybyli na dw o rzec namiestnik

Dr Bobrzyński z małżonką, marszałek kraju hr. Go

łuchowski, komendant korpusu Kolosvary, prezydent

miasta Neuman, dyrektor k olei Rybicki i dyrektor

policyi Rheinlander. Para arcyksiążęca wysiadła z w a

gonu i d łuższy czas rozmawiała z zebranymi, po

czem pożegnała się odjeżdżając do Wiednia.

Nadużycia z biletami kolejowymi. Na

rozprawie wczorajszej ukończył trybunał przesłuchi

wanie oskarżonych funkcyonaryuszy kolei. Portyer

Kostecki, przesłuch iw a n y trzeci z rzędu, nie po czu wa

się do winy i przeczy jakoby prowadził kiedykolwiek

handel biletami. Podobnie nie poczuwają się do winy

przesłuchiwani następnie czterej konduktorzy: Pilch,

Markiewicz, Sp:l i Dynda. Zgodnie twierdzili, że

w pociągach idących w kierunku Wieliczki kontrola

jest utrud nio ną w sk u tek p rzepełnienia. To mogło

stać się powodem niestęplowania biletów, lub jazdy

podróżnych bez biletu. Po godzinie 2 trybunał odro

czył rozprawę do dnia dzisiejszeg o; dziś przesłuchi

wani będą trzej obwinieni izraelici.

Echa kongresu esperantystów. z Wie

dnia telegrafują: W N. fr. Presse prof. Juliusz

Gluck umieszcza obszerny artykuł, omawiający prze

bieg kongresu esperanckiego w Krakowie z pełnemi

pochwałami dla gościnności Krakowa,

Nowe zeznania Macocha. Kurjer War

szawski donosi: W tych dniach naczelnik więzienia

w Piotrkowie zawiadomił przedstawiciela władzy

Piotrowskiej, że Damazy Macoch pragnie złożyć no

we zeznania. Do więzienia udał się podprokurator

sądu okręgowego, a w jakiś czas polem do kance

laryi więzien n ej wpro wa dzon o Da mazeg o Macocha.

Nie zmienił on się w cale; mówi spokojnie i logi

cznie i robi wrażenie człowieka zupełnie normalne

go. Oświadczył on podprokuratorowi, że wobec tego,

iż Macochowa oczernia go przed wszystkimi w wię

zieniu i starała się zgubić go w sądzie, musi złożyć

dodatkowe zeznanie. Twierdzi on obecnie kategory

cznie, że Helena Macochowa była wtajemniczona

w plan zamordowania Wacława Macorha. Zamordo

waw szy Macocha, zdjął on mu z palca obrączkę i

oddał ją Helenie. W sądzie Macoch inaczej zezna

wał, p onieważ na kilka dni przed rozprawą otrzymał

kartkę od Heleny, w której pisała, że jeżeli Damazy

powie prawdę, to ona się powiesi. Obecnie mu jest

wszystko jeduo, więc mówi prawdę. Zeznania sw oje

Macoch obiecuje powtórzyć podczas rozpraw w Izbie

sądowej.

Aresztowanie adwokata, z Nowego

Jorku telegrafują: Adwokat Gibson został wczoraj

aresztowany.

V I zjazd techników polskich.

Przez całe wczorajsze popołudnie obradowały

w dalszym ciągu zjazdy zawodowe: techników

budowli wodnych, chemików, komunikacyi lądo

wej, budowy i hygieny miast, mechaników, ar

chitektów i budowniczych, gazownictwa i elektro

techników. Ogółem w obradach wzięło udział o

koło 530 uczestników, w czem z Księstwa Po

znańskiego było zaledwie siedmiu. Zjazd techni

ków górników i wiertników na razie nie doszedł

do skutku z powodu małej liczby zgłoszonych

uczestników z tego działu; wybrano tylko preze

sem inż. Jana Brzostowskiego, a obrady przeło

żononasobotę14b.m.

W czasie obrad zjazdu techników budowli wo

dnych inż. wydz. kraj. Kazimierz Maćkowski

wygłosił odczyt ,,O zbiornikach rzecznych w Ga

licyi"; referent przedstawił cele budowy zbiorni

ków, oraz opisał wykouane już w wydziale kra

jowym projekty pięciu zbiorników, a to: l) W do

linie Soły w Porąbce,

2) w dolinie Łękawki

w Moszczanicy, 3) w dolinie Skawicy w Zawoi,

4) w dolinie Czarnego Dunajca w Kościeliskach

i 5) w dolinie Czarnego Dunajca w Witowie.

Na posiedzeniu zjazdu techników budowy i

hygieny miast po odczycie inż. Artura Kiih n e

1a uchwalono następujące jego rezolucye: w spra

wie memoryału okreowanie katedry budowy miast

na politechnice we Lwowie; w sprawie ustawy

regulującej kwalifikacye techników; w kwestyi

utworzenia przy wydziale krajowym biura dla

spraw budownictwa miejskiego. Dla wywalczenia

odpowiedniego stanowiska techników gminnych

i ich pracy zawodowej w gospodarce naszych

miast — uchwalono założyć stały ,,Związek tech

ników miejskich".

Na zjeździe techników gazownictwa przyjęto

następujący w niesek inż. Dziurzyńskiego : »Zjazd

gazowy polski uznaje potrzebę utworzenia w naj

bliższym czasie stacyi doświadczalnej przy je

dnym z istniejących większych zakładów gazo

wych".

Członkowie kilku zjazdów zawodowych zwie

dzili wczoraj fabrykę p. L. Zieleniewskiego, au

tomatyczne telefony i gazownię miejską.

Wieczorem w sali Starego Teatru odbył się

komers, w którym wzięli udział wszyscy uczest

ników zjazdu ; wieczór uprzyjemniały produkcye

humorystyczne pp. Borowskiej, Kałicińskiego i

Wyrwicza, oraz śpiew chóru politechniki lwow

skiej.

Sekwany, który postanowił zorganizować stanow

czy opór.

Wielki ks. Mikołaj Mikołąjewicz w Paryżu .

Paryż. (Aj. Havasa) Wielki książę Mikołaj

Mikołąjewicz

wczoraj przed południem

odbył

koi ferencyę z ministrem Poincare.

Wieczorem prezydent Fallieres wydał na cześć

w. księcia obiad, w którym wzięli także udział

ambasador rosyjski Izwolski, minister Poincare i

inni ministrowie.

Na pog raniczu tur eck o b ułgarskiem.

Saloniki. (Tel, pryw.) Turecki kom endant

z Raztok donosi, że Bułgarowie w większej licz

bie pojawili się koło Karapepe. Mieli oni otwo

rzyć na tureckie wojsko ogień, a także ich arty

lerya miała w tem brać udział. Ostrzeliwano

graniczny dom turecki, ale nie wyrządzono ża

dnej szkody.

Represye w Turcyi.

Konstantynopol. (Tel.pryw.) Z powodu pod

burzającego artykułu dziennika Tanin zostało

kilku dziennikarzy skazanych na ka

rę więzienia; między innymi znajdują się

także byli ministrowie Dżawid i Or

chan, którzy skazani zoBtali każdy na 20 dni

więzienia.

Telegramy ,,Czasu.

Przed pogrzebem V rchlicky’ego.

Praga. (B. kor.) Przy ogromnym udziale pu

bliczności przewieziono tu zwłoki Vrchlicky’ego.

Rodzina Vrchlicky’ego otrzymała liczne depesze

kondolencyjne, między temi od miasta Krakowa.

Rząd francuski przeciw syndykatowi

nauczycieli.

Paryż. (B. kor.) Prawdopodobnie będzie

wdrożone sądowe postępowanie prze

ciw syndykatowi nauczycielskiemu

Przyjechali do Krakowa:

GRAND HOTEL: Ks. Marya D ołg onikow z Kijowa,

K. Placci z Florencyi, Z. Rulikowski z Honiatycz, W.

Wiśniewski z Wisiy, H. Śliwiński ze Lwowa, St. Boch

niewska z Warszawy, W. Brochocki z Możyk (Litwa),

Z. Wiśniewska z Miłosławia (Ks. Pozn.), A. Lewalski

z ’Wiednia. P. Staszewicz z Mokrej Dąbrowy (Król.

Pol), B. Raabe z Warszawy, A. Gregore z Florencyi,

J. Raabe z Warszawy, R, Wondrak z Wiednia, F. Pauls

z Ropienki, Natzmer z Drezna, K. Schwartz z Kolonii,

Dr B. Skwarczyński z Tyczyna.

HOTEL SASKI: Hr. Stanisław Tarnowski z Zakopa

nego, bar. M. Romiszowska z Rumunii, M. Tyszko z Ł o

dzi, St, Turczynowicz z Warszawy, M. Janowska z War

szawy, Julia Hoszard z Warszawy, M. Zaborowska

z Warszawy, J. Billich z Warszawy, St. Szymański

z Zawiercia, I. Banachiewicz z Zawiercia, bar. St. Ko

nopka z Mogilan, St. Fihauser z Bruśnika, X. W. Więc

kowski z Tarnopola, S. Dunikowski z Bilczyc.

HOTEL POLLERA: Inż. St. M i eczk o w scy z P oznania,

inż. E. Staniszewski z Kielc, inż. J. Pętkowscy z Bę

dzina, inż. L. Gantz, inż. J. Zucker z W arsza w y, inż. E.

Link z Ecken, inż. St. Zbarzil z Jarosławia, inż. M.

Prokopowicz z Rzeszowa, inż. A. Ktihn z Warszawy,

W. Miaskowski z Dębicy, M. Rozpędzikowska z Kielc,

Dr M. Matakiewicz ze Lwowa, Dr J. Woraczyński

z Żywca, Dr L. Langbergowie z Bergen (Szwecya), Dr

M. Goldberg z Oświęcimia, K. Piątkow ski z Orłowej,

K. Corazza ze Stanisławowa, A. Sowiński z Andrycho

wa, A. Wasiewicz z Muszyny, Z. Chrapkiewicz z Andry

chowa, Z. Oświęcimska z córką z Sułkowic, W. Goła

chowski z Mszany Dolnej, J. Bochenek z Sułkowic, S.

Iritzer z Budapesztu, inż. T. Rozwadowski ze Lwowa.

HOTEL FRANCUSKI: Hr. A. Sta rzeńsk a z W a rsza

wy. M, Tomczykowa z Częstochowy, M. Hammerling

z Nowego Jorku, S. W ołoszynowski z Podola rosyj

skiego, St. Skarbiński z Grodźca (Król. Polsk.), Dr Bo

gumił Bieńkowski ze Lwowa, L. Skibiński z Piotrkowa,

A. Olszakowski z Włocławka (Król. Polsk.), E. Byliń

ski z Chorunia, Dr M. Meissner z Łodzi, Z. Horodyński

ze Zbydniowa, Z. Kamiński z Warszawy, P. Lowenberg

z Moskwy, X, St. Gładysz z Komarnik (Ks. Pozn.), D.

Howarth ze Lwo wa , J. Gumiński z Zalesia, H. Mitel*

man z Noworadomska, St. Kaliński z Warszawy, Józef

Jankowski ze Lwowa, M. Terech z Zawiercia, Br. Sta

wiski z Piotrkowa, W. Bettenstadt z Poznania, I. Meh

rer z Pragi, Wł. Kaliński z Zakopanego, W. Fitzwilliam

z Nowego Jorku, Dr. M. Lejowa ze Lwowa, Dr M. Or

liński z rodziną z Radomyśla Wielkiego.

30TEL YICTORIA (Przy ulicy Zwierzynieckiej, tuż

przy pianticyach, pokoje s elektryeznem oświetleniem

od k oi, 3/40 wzwyż. Cały hotel podług nowoczeanych

wymogów odrestaurowany. Cukiernia i restauracja

w ’ hotelu).

M. Konteccy z Nowego Sącza, M. Swo

bodowa z Przemyśla, T. Czyżewski z Przyczowy (pow.

limanowski), J. Bartecki z Charlottenburga (Prusy), J.

Humel ze Lwowa, J. Eberle z Paryża, M. Siegl z Wie

dnia, M. Dauback z Wiednia, J. Ryszkowski z Warsza

wy, Z. Borkowscy ze Lwowa, H. Lehmanowie z Biel

ska, R. Bohner z Wrocławia, T. Licewscy z Częstocho

wy, Z. Bock z Warszawy, A. Czerwiński z Kijowa, L.

Kochanowski ze Lwowa, W. Stawscy z Rzeszowa, W.

Gró3sler z Wied nia .

Prognosa wiedeńskiej stacyi meteorologicznej :

Wiedeń. (B. kor.) Prawdopodobny stan pogody dnia

13 w rześnia: Czasem pochmurno, gd zieniegd zie małe

opady, mało zmienione północne mierne wiatry.

Wydawca: RudolfStarzewski.

Redaktor Odpowiedzialny:

Witold Noskowski.

PAUL ADAM.

TAJEMNICZE MIASTO.

(38)

Ruszamy wrzeszcząc jak kupa pijanych. Niema

już w nas nic, ani ciała, ani woli, ani nerwów,

jeno pierwotny, dziki instynkt wojny. Czyż tak,

jedynie ?... Podczas gdy tak gnam zlany potem

od upału, słaniający się na koniu z bólu i wy

męczenia, zda mi się, że tain w pyle słonecz

nym drga coś i majaczy. To rysuje się widmo

olbrzymie Wielkiej Bogini Zwycięztwa, nie tej,

co dręczy i morduje, lecz tej, co ponad trupy i

krwi potoki niesie wysoko wzniesiony, promien

ny sztandar cywilizacyi....

XXIX.

Trębacz Tankary zawiadomił mię, że koło nas

jest szlak drogi, równoległy do tego, którym się

wdzierała piechota teddajska, a o wiele bliższy

do Nokro.

Możeby tamtędy sprowadzić coprędzej kawa

leryę i artyleryę i z miną zwycięzców wpaść na

tłumy rojące się koło miasta?... Historya wojen

uczy nas niejednokrotnie, że zwyciężali ci, któ

rzy mimo porażki nadawali sobie pozory zwy

cięztwa. Nieinaczej robił Napoleon, gdy po małej

potyczce pod Pratzen szedł na Austerłitz... Roz

kazuję tedy przyspieszyć kroku i tęgim kłusem

wjeżdżamy na rodzaj grobelki wznoszącej się

ponad zaroślami ochronnemi, w których konają

leddasowie, dobijani jeszcze w przechodzie strza

łami naszych żołnierzy. Na przedzie jadę ja z o

ficerami. Dogania nas Dajuf, młody szeik naszych

Arabów. Pański i wytworny, jak zawsze, mimo

przebytych opałów i zapewnia mię z wykwintną

,,dezynwolturą",

że reszcie wojska powodzi się

j’ak najlepiej, że Schnorr i markiz napewno zwy

ciężają.

Dokoła nas rozpościerają się narazie płowe i

gęste zarośla, widzę jednak, że nieprzyjaciel spo

strzegł już naszą zmianę pozycyi i mimo, że

przygotowuje trzeci atak na górę, niemniej chce

zapobiedz

zamierzonemu naszemu atakowi na

nich z góry.

Tu i ówdzie na polach widzimy poszczególne

chałupy ze strzechy, Arabowie jednak wysłani

do nich na zwiady, nie znajdują tam nikogo. Za

naszem zbliżeniem się kobiety wraz z pozosta

wionemi w domu

zwierzętami pochowały się

w krzaki.

Jedziemy szybko i gwarnie, podnieceni tem,

że niema przeszkód i żeśmy nie zginęli tak jak

ten biedny Vibert. Dajuf wysyła znów paru

jeźdźców naprzód na rekonesans. Spotykają ich

strzały, które im kaleczą konie.

Najwidoczniej

tedy w tych krzakach czają się napastnicy. Po

chwili, niedaleko nas rozlega się systematyczna

strzelanina. To na nowo atakują pozycyę naszej

bateryi. Teraz pora przeciąć im wpół napad !...

Puszczamy się pędem po grobli, która się rozsze

rza w szarawą, usianą krzakami równinę. Z tych

krzaków

wybuchają na nas z nienacka setki

strzałów. Odpowiadają nasi tyralierzy. I wszyscy,

ilu nas jest, jeźdźcy na koniach, wielbłądach i

piesi napadamy bez litości na tłum czarnych

łachmaniarzy, nadziewając ich na bagnety, sie

kąc ich pałaszami, jak się trafi i odrzucając

w krzaki, gdzie ich ścigają nasze kule.

To nam dodaje odwagi. Wpadamy na małą

osadę słomianych chałup. Zrywają się baby spło

szone w chwili, gdy zabierały się do odwrotu.

Każda chwyta za pałasz trójkątny, przytwierdzo

ny do łokcia, niektóre czepiają się uzdy lub po

pręgi naszych koni, z których dwom potrafiły

rozpruć brzuchy. Niektóre z nich mają wspania

łą postawę, młode twarze o orlim profilu i po

dłużne oczy w kształcie migdałów. Jeźdźcy arabscy

ścigają je i odbierają im broń. Walczą jak dya

blice. Jedna obaliwszy jeźdźca pod koniem, je

dnym zamachem miecza ucina mu głowę i ucie

ka w gaj, wznosząc wysoko do góry ociekające

krwią, straszliwe trofeum,...

Pędzimy dalej i wpadamy na strusiarnię. Wy

straszone olbrzymie ptaki umykają przed nami,

wymachując śmieszni« krótkiemi skrzydłami. Dro

gę wskazuje nam ta awangarda barwnych szere

gów ptasich i wielkich, łuskowatych ich nóg. Ca

pignac i Durandeau zaśmiewają się poprostu,

zwłaszcza ostatni, podskakując w kłusie jak

małpa, uczepiona na grzbiecie dromadera. Chcia

łoby im się też zdobyć trochę piór strusich dla

swoich pań w domu...

. . . Nareszcie przed nami wojsko Sennussich

z powiewającemi nad niem sztandarami, a dalej

czerwieniejąca wieża twierdzy Nokro.

Natychmiast rozkazuję ustawić bateryę i roz

winąć dwa skrzydła strzelców. W ystrzelamy raz

po raz szrapnele.

Odpowiada nam ryk straszliwy. Czarna fala

wzdyma się i wylewa w naszą stronę. Odegnane

tym rozpędem strusie wracają ku nam. Niektóre,

oszalałe ze strachu, wpadają na siebie wzajem,

zaczynają się bić skrzydłami i dziobać wściekle.

Pobudza nas to do jakiegoś nerwowego śmiechu.

Strzelcy i Arabowie za pomocą krzyku usiłują

odegnać strusie napowrót, niektórzy jednak, bar

dziej chciwi, próbują im wyrwać pióra. Inni bez

myślnie przebijają je mieczami. Nieszczęsne stwo

rzenia nadarmo chcą podlatywać. Dajuf z paru

jeźdźcami zręcznie wpadł w stado i schwytawszy

parę najbliższych, resztę skierował napowrót na

biało odzianych żołnierzy w wielkich zawojach,

którzy nas ostrzeliwali ponad szaro czarnymi

grzbietami strusi. Nareszcie strusie, bojąc się

więcej skierowanych ku nim lanc i krzywych

mieczów, niźli strzałów, które je witały z prze

ciwnej strony, zawróciły i rozpacznym pędem

rzuciły się w stronę strzelających całą siłą swych

potężnych nóg.

Wspinamy się na strzemionach. Te niezliczone

szyje nagie i sztywne, wyprężone

wszystkie

w jednym kierunku, wyglądają jak łan olbrzym

m ich łodyg cielisto-róźowych. Gdy strusie ze stra

chu biją skrzydłami, wygląda to jakby nad ła

nem wznosiła się piana ozłocona słońcem. Roz

pędzone, nie mogą się już wstrzymać i wpadają

na pierś, na twarze stojącej frontem do nich

piechoty. Pazurami, dziobami rwą i kaleczą im

oblicza.

Zaczyna się mitologiczna jakaś walka

ptaków z ludźmi. Afrykańczycy ryczą z bólu,

My, ogarnięci szałem, krzyczymy z uniesienia

Z początku, szanując te stworzenia, które są

bogactwem oazy, czarni przepuszczali je między

sobą, usuwając się, ile się dało. Ale ci, którzy

nadbiegali z tyłu, zaczęli gnieść je w tłoku lub

wprost zabijać. Niektórzy oskubywali je żywcem.

Korzystając z tego zamętu nasi czarni uderzają

na nich wprost I...

Tymczasem szrapnele z armaty Driona sieją

grad na wieżę twierdzy Nokro. Terasy jej opu

stoszały w jednej chwili. Granat melinitowy, po

słany z mego rozkazu, rozwalił mury dookoła.

Teddasowie, atakujący wciąż na górze naszą

niegdyś pozycyę, której teraz snać bronią żoł

nierze Alfreda — spostrzegli, że niema co dłużej

tam napadać i nagle zawrócili w stronę bia

łej piechoty, którąśmy odcięli od nich, rażąc

po drodze naszymi szrapnelami. Wodzowie, za

równo europejscy, jak trypolitańscy, widząc nie

bezpieczeństwo, chcą na nas skierować tę po

wracającą falę. Na tle błękitnego nieba widzę

ognistej barwy opończę »agida",

który pędząc

na dromaderze wymachuje chorągwią Senussich.

Trzech Europejczyków usiłuje ten oszalały tłum

skierować napowrót na bateryę, lecz dwóch z po

między nich powala Durandeau celnymi strzała

mi. Trzeci, odznaczający się zielonym woalem

przy białym hełmie, uchodzi jakoś szczęśliwie.

Od białej piechoty oddziela nas niespełna pół

kilometra, no i strusie. Te jednak padają szybko

pod ciosami szabli i »turmachy",

strasznej broni

metalowej, zgiętej pod kątem, która, rzucona

zręcznie, gruchocze im łapy.

(Ciąg dals zy n astąpi).

,CZAS*wj.hełrtiwrjątki.m 4nip..!edilclli.w ,,,fa .rofI7.,Jeh

r.,,

goazime t» rano i o godzinie 3 popołudniu.

Numer wieczorny 10 hal., rannv 4 hal ! z przesyłką pocztową’

ndp:m

l’

wieczorny 12 hal., ranny 6 hal.

PRENUMERATA WYNOSI:

mI/-.l,=_i.

_ t.*

na cafy rok na kwartał \nal miesiąc

W Krakowi« w miejscu .

.....................................

30 koron

7kar.50h. 2kor.MM

z odnoszeniem do domu......

36 koron

9 kor

a Ir=.

Poczt, w państwie A ustryackiem ...

koron

9koi

3 ko’l

Z dwuk rotną w y sy łk ą p o c z t o w ą ................................................ i 42 ko ron

10kor.50 h. 3ko?50hal

Pocztą w państwie N iem i e ck ie m ...........................

42 koron

10kor’)O? Q

o,u ,’

Do wszystkich państw, należących dozwiązku pocztowego 48 koron

12 kor. -

4 kor

W państwie rosyjskiem (abonament przez urzędy pocztowe) 16 rb. 20 k. 4 rb. 05 k. 1 rb. 45 kop

Według urzędowego wykazu pism zagranicznych, mających debit w p a ń stw ie rosvislrif»rn

Moskwę i OdeS?»ZY71^UiąP z?dYPocztowe: w Petersburgu, Warszawie, Kijowie, Wilnie,

M osk w ie i O d e s i e . L innych miast i wsi można prenumerować Czas, posyłając poczta uależvtość

do urzędu pocztowego najbliższego z powyżej wymienionych większych miast

Prenumeratę i ogłoszenia przyjmują: w W a r s z a w ie biuro ogłoszeń Ungra, L. i K. Metz! i Svn

Międzynarodowe Biuro ogłoszeń -

w Kijowie księgarnia L. Idzikowskiego — w W ilnie biuro

.....

dzie nnik ów K. Taubera.

1 of 2 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Завантажити файл

Завантажити файл

Видалення коментаря

Розширений пошук

Повідомити про помилку