Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 403 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

N" 186.

Kraków 15 Sierpnia - Środa.

Rok 1860.

Dziennk wychodzi codzień rano wyjąwszy poniedziałki i dni n astępujące po

świętach.

Dodatek M iesięczny wychodzi z ostatnim dniem każdego miesiąca.

Przedpłata na Dziennik bCzasu

wKraki ru

w Państwie Austryac’kiem (pocztą)

r o c z n i e .....................................zła. 20

r o c z n i e ................... . zła. 24

półrocznie................................... B 10 I p ó łro c z n i e

v12

kwartalnie................................... n

5 j kwartalnie

Siesii— ’i0

.............. .................. n 2

m iesięcznie

B 2cen.25

° r?^Dpłata na Dziennik bCzasu z Dodatkiem.

w Krakowie:

I w Państwie Austryackiem (pocztą)

rocznie......................................... zła. 30 | r o c z n i e ................................... zła. 34 *

półrocznie....................................n 15 | p ó łro c z nie ................................. B 17

kwartalnie ....................................B 8 j k w a r t a l n i e ............................. B 9

Na sam nDodatek" prenumerować nie można.

CZAS

Przyjmują «S do umieszczenia w Inseratach

ogłoszenia, odezwy, uwiadomienia, doniesienia wszelkiego rodzaju, ty

_ c zące ttę przemysłu, handlu, rolnictwa, sprzedaży, knpna, itp. za opłatą.

Od wiersza drobnego za jednorazowe umieszczenie po 7 centów, za nastepne

po 3 y, centów. Do każdego insei atu załączone być winno 30 centów na

o p łatę stęp!ową za k ażdorazowe umieszczenie.

L i s t y z pie niędzmi pren nme racyjnemi i inseratowemi przesyłane być winny

franko do Bióra Ekspedycyi ,,Czasu41.

L i s t y rekla macyjne nie opieczętowane nie uleg ają frankowaniu.

L isty niefrankowane nie przyjmują się.

Rę k o p is m a nadesłane Kedakcyi nie zwracają się.

Numer pojedynczy dziennika kosztuje 10 centów.

Krabów 14 sierpnia.

Wspomnieliśmy wczoraj, że gabinet an

gielski interpelowany w Izbie niższej o przy

jęcie Hiszpanii do rady państw pierwszego

rzędu, oświadczył się nieprzychylnie dla pro

pozycyi francuskiej. P . Baillie w niósł inter

pelacyę na d.9b. m.,

chciał bowiem jak

mówił, wiedzieć, czy Anglia odroczy swoje

przyzwolenie, dopóki Hiszpania nie udowo

dni, iżją niesłusznie oskarżają o tolerowa

nie handlu murzynami. Lord Russell odpo

wiedział najprzód, że Hiszpania całkiem

jest obcą temu żądaniu, które wyszło na

przód od rządu francuskiego ; dalej potwier

dził znaną już odpowiedź Austryi i Prus na

propozycyę Francyi i dodał, że gdyby Hisz

pania do rzędu mocarstw policzoną była,

Prusy domagają się tego dla Szwecyi, a nie

ma powodu, aby nie przypuścić także P01

tugalii, która porównie ze Szwecyą i Hiszpa

nią należała do układów w r. 1815. Dodał

następnie1, że łatwo przewidzieć chwilę u

znania także Sardynii za mocarstwo; tym

więc sposobem powstałoby dziewięć mo

carstw zamiast pięciu.

Zakończył zaś ()

świadczeniem, że zdaniem gabinetu dosyć

było pięciu mocarstw od 1815 r. do czu

wania nad ogólnemi interesami Europy,

rząd przeto angielski mniema, iż niema po

wodu zmieniać w czemkolwiek ustanowione

go obecnie porządku rzeczy.

Odpowiedź ta lorda Russella która za

kończyła interpellacyę, nasuwa kilka uwag.

Minister pominął zarzut p. Baillie przeciw

Hiszpanii względem handlu murzynami, al

bowiem trzeba było wystąpić przeciw Ame

ryce, z którą Anglia bardzo delikatnie ob

chodzić się zwykła. Wiadomo bowiem, że

handel niewolnikami głównie na amerykań

skich a nie na hiszpańskich odbywa się o

krętach. Lord Russell utrzymuje, że pięć

mocarstw czyli pentarchia wystarczą aby

czuwać nad ogólnemi interesami Europy.

Możnaby przypomnieć, że owa pentarchia

właściwie tylko w protokółach londyńskich

obeszła się bez innych państw, skoro szło

o ogólne interesa-, w innych zaś razach wy

stępowało albo przymierze święte, albo kon

ferencye, a przeto raz trzy mocarstwa, dru

gi raz siedm państw stanowiło o losach

świata. Konferencye o Neufchatel niepo

twierdziły protokółów londyńskich. Konfe

rencye wiedeńskie w sprawie wschodniój

gdzie zasiadała pentarchia, nie doprowadziły

rzeczy zamierzonój do celu. Ale to wszystko

mało ma jak się zdaje znaczenia u lorda

Russella, jest on za status quo pomimo że

parlament coraz większe podatki nakładać

musi a kraj widzi potrzebę ciągłego uzbra

jania si§. Jest on za status quo w tój spra

wie, bo tak zdaniem jego wymaga interes

Anglii, pentarchia więc na wszystko wy

starcza. I cóż znaczy owa pentarchia dla

Anglii? Oto jeżeli się nie mylimy,^ pentar

chia w tój chwili znaczy dla gabinetu an

gielskiego to samo co święte przymierze,

z którego Anglia zawsze ma sposób utwo

rzenia koalicyi przeciw Francyi, przystępu

jąc do niego, a innym znów razem nieoba*

wia się go zostając z Francyą w przymie

rzu. Oto status quo, które pragnie utrzymać

lord Russell. Izba zdaje się pojęła to poło

żenie rzeczy, skoro ją odpowiedź ministra

zadowolniła.

Korespondencja Czasu.

Lwów 10 sierpnia.

(z.) Towarzystwo akcyońaryuszów zawiązane

w celu zaprowadzenia żeglugi parowćj na Dnie

strze, otrzymało temi czasy od Rządu odpowiedź

na podaną prośbę o potwierdzenie spółki, udzie

lenie jój przywileju, oraz o przedsięwzięcie ko

sztem rządu niezbędnych robót przygotowawczych,

oczyszczenia i uregulowania koryta rzeki. Rząd

uznając użyteczność dla kraju pomienionego przed

sięwzięcia, przychyla się do dania koncesyi spółce

pod firmą: nGalicyjskie Towarzystwo żeglugi pa

rowej na D niestrzeu, odmawia, jednak wyłącznego

przywileju na prowadzenie żeglugi, zarazem skła

nia się do podjęcia kosztem rządowym oczyszcze

nia rzeki z 85 kłód naniesionego drzewa zalega

jący ch jćj koryto między Czartoryą a Niżniowem

według sprawozdania p. Bielińskiego. Wydobycie

na wierzch kłód pomienionych kosztować będzie

około 4,000 zlr. w . a. stosując się do powziętych

w tćj mierze doświadczeń, przy oczyszczaniu ko

ryta Wisły, z którćj wówczas wydobyto kłód po

dobnych 1028. Koszt oczyszczenia dalszego koryta

rzeki n a przestrzeni mil 32 między Niżniowem a

Okopami obliczono n a 32,000 złr. w. a. Zarazem

przychyla się Rząd do utwierdzenia brzegów rzeki

budową śluz nadbrzeżnych częścią murowanych

częścią układanych z faszyn, wzdłuż koryta w miej

scach, w których rzeka rozlewa się w szerokie

brody, ażeby j ą zwęzić do właściwćj miary a tćm

samćm w miejscach tych głębszą uczynić. W ięk

sze zgłębienie i oczyszczenie z namułów za po

mocą używanćj do tego maszyny, co n a samćj

przestrzeni mil jed enastu od Czartoryi do Niżnio

wa kosztowałoby 260,000 złr. w. a. uznaje Mini

sterstwo, opierając się n a urzędowćm technicznćm

sprawozdaniu, za niekoniecznie potrzebne, i m nie

ma, że i bez przedsięwzięcia tćj kosztownćj roboty,

którą bez tego po każdym wiosennym wylewie

wód powtarzać by trzeba, można żeglugę parow ą

na Dniestrze zaprowadzić. Gdy bowiem statki paro

we m ają się tylko 18 cali zanurzać, a p . Bieliński

przy najniższym stanie wody 9 t?ali niżćj zera,

zoalazł w najpłytszych miejscach jesxcte głębię od

10 do 20 cali, przeto przy stanie wody 12 cali

wyżćj zera, j uż statki parowe bezpieeanie krążyć

mogą; a że w znanym z posuchy roku 1858, w prze

ciągu czasu od ostatniego marca do listopada zna

lazło się 135 dni, w których wyrokość wody na

Dniestrze stała 18 cali wyżćj zeru sądzić wypada

iż w innych więcćj dżdżystych la ach stan wody

duiestrowćj dozwoli nieprzerwanie krążyć statkom

parowym, tćm bardzićj, że zwężenie koryta przez

zbudowanie projektowanych śluz przybrzeżnych,

gdzie rzeka szerzćj się rozlewa, nczyni ją o wiele

głębszą w tych miejscach. Gdyby jednak Tow a

rzystwo życzyło sobie pomimo tego oczyszczeniem

z namułów zniżyć koryto do głębokości 24 cali

niżćj zera, wówczas musiałoby potrzebną do tego

maszynę własnym sprawić kosztem i robotę na

własną przedsięwziąść rękę. Co do uregulowania

koryta rzeki, na co jed nak z rozpoczęciem żeglugi

czekać nie potrzeba, c. k . Ministerstwo nakazało

przedłożyć sobie szczegółowe plany i kosztorysy;

poleciło także tntejszćj Izbie handiowćj przedło

żyć motywowane sprawozdanie, azali dla ułatwie

nia komunikacyi handiowćj na Dniestrze i uchy

lenia przeszkód, które ze strony rządu rosyjskiego

tamować by ją mogły, nie byłoby korzystnie za

wrzeć z tymże rządem konwencyą na wzór tćj,

jak a w r. 1849 z rządami księstw włoskich wzglę

dem żeglugi na Padzie zawartą była.

Wskutek powyższych postanowień Rządu, To

warzystwo żeglugi parowej na Dniestrze podało

do Namiestnictwa prośbę o udzielenie przyobieca

nćj koncesyi, tudzież o zabezpieczenie praw T o

warzystwa, ażeby w razie gdyby koryto Dniestru

kosztem Towarzystwa za pomocą ttaszyn zgłębio

nćm i od czasn do czasn oczyszczanćm być miało,

inne póżnićj zawiązane Towarzystw a, żeglugę na

Dniestrze prowadzące, robót owyc.hii kasztów na

swoją" korzyść nie wyzyskiwały bezpłatnie, oraz

iżby W. Rząd pieniądze na przyobiecane roboty

niezwłocznie asygnewać, 1 roboty owe natychmiast

i to w kilku miejscach naraz, dla tćm rychlejsze

go ukończenia rozpocząć kazał. Zależy bowiem

naj więcćj na tćm , ażeby roboty wspomnione tćj

jeszcze jesieni, gdy obecnie najlepsza właśnie ku

temu służy pora, ukończone być mogły. W takim

tylko razie Towarzystwo mogłoby ju ż z przyszłym

rokiem żeglugę parow ą na Dniestrze zaprowadzić,

a teraz już zająć się sprawieniem statków paro

wych i budową przystań nadbrzeżnych.

ście polityków t ych , najważniejsze sprawy, które

zajmują obecnie m ocarstwa europejskie, włoska i

wschodnia, takiej w)aśnie s ą natury, że w obec

nich ani ś. przymierze, a tem mniej koalicya prze

ciwko Francyi jest możebna. Dopókąd jeszcze sa

ma tylko sprawa włoska była na stole, moina

było poniekąd i jakie mś podobieństwem do pra

wdy marzyć, że R o a ja inaczej się na. tę sprawę

zapatrując, zbliży się do stanowiska mocarstw nie

mieckich. Ale czyż i w takim razie można było

tylko na j edn ę chwilę przypuszczać, że Anglia

zmieni nagle dotychczasową swoję politykę wzglę

dem Włoch? Bez zapewnienia się zaś z j ej stro—

Dy, jakiż wpływ mocarstwa północne mogły mieć

na półwysep włoski, dokonywający ruchu swego

pod opieką i stratą mocarstw zachodnich? Nieza

wodnie głos mocarstw niemieckich poparty przez

Rosyą zyskałby był o tyle na ważności swojej,

ale od podniesienia go w radzie europejskiej aż

do czynnego wystąpienia wjego obronie przestrzeń

daleka. Odkąd zaś sprawa wschodnia ukazała się

znowu na widnokręgu politycznym, sprzymierzenie

się mocarstw północnych straciło całkiem pnnkt

możebnego oparcia. W sprawie tej Anglia mniej

jeszcze niż w włoskiej stać może po stronie Ro

syi. To też ów zjazd warszawski, na którym przy

jaciele ś. przymierza opierali głównie swoje n a

dzieje, nie przyjdzie może wcale do skutku. P o

głoska o przyj eżdsie Cesarza Austryackiego do

Warszawy została już zaprzeczoną, a podawane

za tak pewne widzenie się Księcia Rejenta z Ce

sarzem Aleksandrem staje się nagle wątpliwem;

przynajmniej do tej chwili ze strony Rosyi niemasz

zaproszenia.

Mniemano, że za teraźniejszego rządu sejmy pro

wineyonalne nie będą zwoływane. Pokaznje się, że

rząd nie ma zamiaru usunięcia tej stanowczej in

stytncyi z niestanowego organizmu państwa. Sejmy

prowincjonalne zbiorą się jeszcze w tym roku.

Przedmioty obrad ich będą miały tylko czysto pro

wincyonalne znaczenie.

Zapóżno trochę Gazeta pruska w półurzędowym

artykule oświadcza, że rząd żadnych prowokacyj

policyjnych tolerować nie będzie, i że oskarżenia

wniesione przez interpelacyą Niegolewskiego będą

sądownie dochodzone, aby sprawa ta cała, która i

zagranicą zrobiła sensacyą, była nareszcie wszech

stronnie rozjaśniona. Lepiej jednak późno j ak ni

gdy, mówi przysłowie. ZawBze oświadczenie to u

rzędowe dowodzi, że oskarżenia nie były płonne.

Sejm pruski zwołany będzie w tym roku podobno

już w miesiącu listopadzie.

Wrocław 12 sierpnia,

f Między innemi mniej więcej prawdobodobne*

mi punktami, n a które się Prusy i Austryą zgo

dzić się miały na zjeździe teplickim, podają dzien

niki i teD, ź e Prusy zobowiązały się dołożyć wszel

kich starań, aby Anglią i Rosyą przyjaźnie dla

polityki państw niemieckich usposobić. Na tem

prawdziwem czy nieprawdziwem zobowiązaniu się

Prus polega podobno cała nadzieja i rachuba tych

wszystkich, którzy tylko w odnowieniu ś. przy

mierza, a z pomocą jego w zawiązaniu nowej eu

ropejskiej koalicyi widzą jedy ną możność złama

nia politycznej przewagi Napoleona. Na nieszczę—

Z nad Renu 10 sierpnia.

E. Zjazd teplicki i list Cesarza Napoleona do

hrabiego Persigny zajmują dotąd amysły w Niem

czech. Pierwszy przyniósł zaspokojenie, drugi na

chwilę wzniecił n a nowo obawy. Lękano się bo

wiem, aby rząd angielski ujęty słowami Cesarza

tchnącemi szczerością i względność dla niego oka

zującemi, niedał się skłonić do ściślejszego z nim

zwiąkn. Otrzymane doniesienia z Londynu po ogło

szeniu listn, udzielenie żądanego kredytu na uzbro

jenie odporne brzegów angielskich, przekonały

dwory i polityków niemieckich, że Anglia równie

upornie j ak Niemcy nieufa Francyi, i że s!owa

Cesarza, nawet pismo jego, nie są dostatecznemi,

Część Literacko-Artystyezna.

TYGODNIK WARSZAWSKI.

Roboty w polu— Mostowe— Pomnik - Polemika artysty

czna-" Czynności Warsz. Tow. D obr. —

Nowa resursa -

Nowe wydawnictwa — Wystawa w Lublinie — Nowości

teatralne - Losowanie koni - Ożywienie w m ieś eie -

Wody krajow e mineralne .

Ani jeden dzień w ciągu całego ubiegłego tygo

dnia nieobył się bez deszczu; a tymczasem roboty

w P°hi naglą, przepiórka wzywa do żęcia zboża,

a rolnik załamawszy ręce sp ogląda z bólem serca

n a .gar^ ie. 1 kopy, które od ciągłych ulew pora

st?jy . " «a liczba przezorniejszych a może naj

właściwiej szczęśliwszych gdyż niewiem j ak ich

nazwać, uwinęła się z żytem, wszystko przed d e

szczem uprzątnąW8zy do stodół; wyjdą oni najle

piej w tym roku na plonach, chociaż z pszenicą

zalegli. Lecz większa część obywateli wiejskich

nawet żyta mezdołała zebrać, i cbyba tylko pędzić

będzie wódkę z mego, dla którćj dzięki rozpo

wszechniającej się wstrzemięźliwości, nie zn ajdą

może w kraju tak korzystnego odbytu, aby im wy

nagrodziła straty. W ogóle, najdziwniejszy stan a t

mosfery panował w tym roku, o czćtn przekonać

mogą ogłoszone w ostatnim numerze ,,Roczników

gospodarstwa krajowego", sprawozdania korespon

dentów Towarzystwa Rolniczego. Według nich bo

wiem bywały miejsca, gdzie od czasu ustąpienia

śniegów dwa razy tylko pojawiły się deszcze, gdy

przeciwnie w innych znowu okolicach wszystko od

ciągłych deszczów wymokło. Ale było to tak tyl

ko do pewnego czasu, gdyż zdaje się, że z po

czątkiem sierpnia deszcze stały się powszechnemi.

Jedyne roboty, j akie bez względu na deszcze

prowadzą się obecnie w Warszawie, budząc ogól

n ą ciekawość, są roboty około mostu. W poniedzia

łek, to jest dnia 6go sierpnia, zapuszczono j uż pier

wszy cylinder pod fundamenta pierwszego filaru od

strony Pragi. Oprócz dwóch przyczółków po brze

gach, tak od strony Pragi jak o i Warszawy, wszy

stkich takich filarów, mających dźwigać most że

lazny, będzie pięć. Most składać się będzie z sze

ściu żelaznych przęseł, i budowany jest według sy

stemu kratowego. Za pomocą tych cylindrów za

kładać będą fundamenta pod owe pięć filarów; jest

to j ed n a z najgłówniejszych i najkosztowniejszych,

ale też zarazem i najpiękniejszych robót, dowo

dzących tryumfu wiedzy ludzkićj i potęgi nauki,

przemagającćj siłę natury. Nie dziw przeto, że ro

boty te budzą powszechną ciekawość i codziennie

ściągają znaczną ilość mieszkańców Warszawy na

miejsce wznoszącego się mostu, przedstawiając j e

dyny znak życia w tych czasach i nadzwyczajne

go do koła ruchu. Co chwila piętrzy się jakieś ru

sztowanie, biją młoty, wre para w lokomobilach,

a most rośnie prawie w oczach, dając błogą na

dzieję ustalenia wkrótce nieprzerwanćj komunika

cyi między obu brzegami Wisły.

Pomijamy matematyczne obrachowania siły lub

wysokości cylindrów, oraz ich pierścieni, j ak o przed

miot należący wyłącznie do techniki, patrzymy tyl

ko na spełnianie się dzieła godnego wszelkich pod

względem sztuki pochwał, dodając, że linia stan o

wiąca długość mostu, przebiegnie po n ad wodą prze

szło półtora tysiąca stóp, nie licząc w to przedłuże

nia mostu po obu stronach lądu, dla zrównoważenia

wyniosłości jeg o n ad Wisłą. Przy takićm rozwinię

ciu robót godnych naśladowania w każdem przed

siębiorstwie, ujrzymy jeszcze przed zimą dzieło to

posunięte daleko, aby z przyszłą wiosną n a nowo

doń przystąpić. Most ten nie ulęknie się ani przy*

boru wody, ani gwałtownego napływu lodów. -

W ostatnim numerze wspomnieliśmy o śmier

ci śp. Leona hr. Łubieńskiego, dziś przeto doda

my, że jeden z pierwszych rzeźbiarzy tutejszych

p. Władysław (Reszczyński otrzymał zamówienie na

pomnik, mający wznieść się na cmentarzu Powąz

kowskim na grobie zmarłego.

Mówiąc o (Reszczyńskim, przychodzi n am n a myśl

polemika, jak a w tych dniach przesunęła się przez

tutejsze gazety, z okoliczności wystawionćj nawk

dok publiczny w sali Warsz. Tow. Dobroczynności

grupy p. Simonettego, przedstawiającćj Fa.una i Ba

chantkę, a sprowadzonćj z Włoch przez br. Stani

sława Potockiego do dóbr swoich w Helenowie pod

Warszawą.

Pierwszym był p. Chomętowski, który podniósł

głos przeciw temu dziełu, wykazując całą jego u

jemną stronę, powołując się w tym względzie na

sąd takiego znawcy, jakim jest p. (Reszczyński, a

który w zupełności p oparł zdanie jego. Nie podo

bało się to jednak jak widać dwom innym arty

stom, to jest panu Statlerowi, który dał się tu po

znać z pomnika Kordeckiago, i panu K. Marconie

mu popierającemu p. Statleia. Jakoż wystąpili o

baj z artykułami potępiającemi zdanie p. ()le

szczyńskiego. Na takie wyzwanie _p. (Reszczyński

traktując sztukę jako sztukę, a nie jako pozorną

błyskotkę, odpowiedział z całą praktycznością wy

trawnego artysty, wytykając wszystkie błędy, j a

kich się dopuścili w ocenianiu tćj grupy; cała wię

kszość poszła za zdaniem p. (Reszczyńskiego, a

Gazeta Codzienna przecinając ostatecznie tę kwe

stve którćj otwierała swe kolumny dopóty dopóki

rzecz szła o sztukę, widząc w następnych obn a r

tykułach gorące wybryki osobistości i zboczenie

z drogi krytycznćj, zamknęła kolumny nadal dla

tego przedmiotn, poprzestając na tćm co j uż na—

W*tych dniach warszawskie Towarzystwo Do

broczynności odbyło zwykłe swoje posiedzenie cen

tralne, na którem znowu dało nam dowód swej

działalności rozwijającej się ciągle z każdym cza

su postępem. Mówić tu chcemy o jednym szczegół

1 of 4 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Download file

Download file

Deleting a comment

Advanced search

Suggest correction