Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 665 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

Kraków, Sobota 25 Lutego 1005.

25LS*t!l.?,tJ t Vfcłd,.* .WwKk

»ta8ewttó»8». » . Sefcfainklsg*, 4 3scM *k.

a ataeyaeh ktlsjtwyck * Taraewle, Rzuiowte, lula, Suwy% S%m » p*mł* w kalyiare( W*ł*w*j.

PBSlIfUMBBATA WYNOSI:

«bh-. _. ___.

«« cały rok 5nm kwartałjna 1 miesiąc

J L . r o * k o r l Ł We " 2 f * i . ........................................................

40 koron 10 keron fskor.SChkt.

Poott% w ptóstwie Austry*cki*«s.................................................

48 koron 12 koron 5 kor. -

a_ wi" u Niemiecki«»

koreo J14koron 1Bker SOb»L

, . »__ *» TTłooh, Francyi, A%gId, Belgii, Siwajeeryl, Tawyt

1iB%ya% p%astw, aależ§cych do i wi%rku poostowego

64koreo |

16koranj» kar. -

Osoba* pr%Bomersta a% wydanie poranne wynosi miesijctnie % prxeay*ką pocxtową i koron%

nal., w miejscu i s odniesieniem do domu 1 koronę.

/»I_r?

wy%Miaporannego w Krakowiep04kxl., * wieesorn. po 20hal.: z przesyłką pocztową 84hal.

;

przyjmąje się tylko od 1 do ostatniego dni% w mieiiftcu.

—

L?aty z pifuiędm»

rPZ****

lOfHizoaia (inaaraty) uprasza się nadsyłaćfranco do Adniróaftójl

***opUaŁętowaii* nia podlegaj% opłacie poosiowej. LiaUw piifran

aia peiyja^je się.

Mfkepufw nadsyłanych nie awraca się

,,CSAS" wyekodn , wyjątki*» d%ipemrirółi itt ę ,i aneMok ima my

a ute%**ite«:

« f%iinue 6 raao i o g*bunie 6 wiecaere»

CZAS

(Wydanie poranne).

Fr%mm%%r%t% przyjmuj%! Adminisfcraeya Cuuu w Krakowi% i urzędy pocztowe.

Mi%]no%wą pronum erat% księgarnia 8. A . Krzyżanowskiego, handle= St. Karlińskiego w Sukiennicach,

8. Kretschmera, Rynek 10, Biuro dzienników Hopeasa i Salomonowej, Główna trafika w Rynka głównym.

O(yło%z%ni% przyjmnje się ra opłatą *d wiersza petitem za pierwszy raz 80 hal,, ra każdy następny

po 10 hal.; układ tabelaryczny, cyfrowy, skomplikowany, pierwszy raz p* 40 hal., następny po 10 naf.

N ad e sła n e (na trzeciej stronie) od miejsca wiersza drukiem petitowym 60 halerzy u każdy ras.

Ogłoszenia i prenumeratę przyjmują wo Lwowia binradziennikówL.Plohna, A.Olszewskiego

St. Sokołowskiego, K. Buchstaba: w Jarosław iu Biuro dzienników; w P odgórzu Poturalski Rynek;

w Przem yślu A. Juszyński księgarnia kolejowa, D. Heszeles; w R zeszow ie M. Weintraub’;

w Stanisławowie Jasielski i Sp., w Tarnowie M. Bockach; w Tarnopolu C. Haliczer=

« P aryż u wyłącznie p, W Raczkowski, 14 Citó de Trevise; w W iedniu Haasenstein A Voglor (także

w Hambnrg=u, Frankfurcie n. M., Berlinie, Lipsku, Bazylei i Wrocławiu), A . Oppelik, R . M o s se ( ta k i e

w Berlinie, Hambnrgu Monachium 1 Norymberdze) H Scbalek, M. Duke«, J. Danneberg, H. Friedl

.tylko presumeratę H. Qold«chmidt A Comp.); w Frankfurcie a. M. G. L. D%ube A Comp.

W8T Za l%id( isia% sdrtte dspisea dę 4t I%I. T M

*,URAS REDAKCYI 1 el. *w . T%m%%%% Mr S2.

Tal%i%% Mr SO.

on*

Interwencya hr. Gołuchowskiego.

B erlin . (B.kor.) Voss. Zeitung pisze: Jak się

dowiadujemy, anstro-węgierski ambasador Szoge

nyi Marich z polecenia ministra spraw zagranicz

nych hr. Gołuchowskiego przedstawił w tutejszym

urzędzie zagranicznym ustnie protest wiedeńskie

go Kola polskiego przeciw uwadze bar. Rheinba

bena o stosunku Polaków wobec Rusinów. Są jak

najlepsze widoki, że sprawa ta będzie przyjaźnie

załatwioną.

Lokal-Anzeiger pisze: Obrady toczą się w nad

zwyczaj przyjaznej formie, a oświadczenie rządn

niemieckiego powinno wypaść zadowalniająco, po

nieważ minister skarbn naturalnie nie miał za

miarn mięszać się w stosunki innego państwa,

a tem mniej obrażać narodowości.

W iedeń. (T. wł.) Do N. W. Tagblattu tele

grafują z Berlina: Austro-węgierski ambasador

pojawił się w południe w ministerstwie spraw za

granicznych, żądając wyjaśnień w znanej sprawie

Powszechnie sądzą, że wypadek zostanie zado

walniająco załatwiony, zwłaszcza, że nie może tu

iść o eo innego, jak o stwierdzenie, jaki był do

słowny tekst mowy br. Rheinbabena i o ile spo

wodowaną ona została przez poprzednią mowę

pos Czarlińskiego. Dalej idzie też o to, jakie

znaczenie sam Rheinbaben nadaje swym słowom

Rozumie się samo przez się, że minister nie są

dził, aby ktoś w Austryi miał przypuszczać, że

chciał się on wmięszać w stosunki zaprzyjażnio

nego państwa. Wogóle uważają tu stan rzeczy za

taki, który wyklucza wszelkie dyferencye, bó ży

czeniem obu rządów jest załatwić sprawę w spo

sób przyjazny i bez trudności.

Zwracają jednak uwagę, że w swoim czasie

hr. Thun krytykował ostro pruskie stosunki w Ra

dzie państwa. Foss. Ztg cytuje także mowę hr

Dziednszyckiego w r. 1901 o szkole wrzesińsbiej

i deklaracyę ks. Czartoryskiego w Sejmie gali

cyjskim, gdzie mowa była o brutalności, pokrzyw

dzeniu, ucisku i obrazie ludzkich i narodowych

uczuć. Voss. Ztg przy tej sposobności w ostry

sposób napada ua Polaków.

(Od początku zatargu liczne dzienniki niemiec

kie odwołują się na mowę hr. Thuna. Wobec te

go należy stwierdzić, że hr. Thnn bynajmniej nie

mięszał się w stosunki prnskie. Omawiając wyda

lania stamtąd poddanych austro-węgierskich, o

świadczył on tylko, że gdyby wydalania te dalej

trwały, Austro-Węgry musiałyby się uciec do re

presaliów. Przyp. red.).

W iedeń. (T. wł.). W onegdajszym komuni

kacie klub ruski wyraził zupełne zadowolenie

z odpowiedzi br. Gautscha Wczoraj wydał p. Ro

mańczuk nowy komunikat, w którym stara się

osłabić to wrażenie. Komunikat opiewa.

Zadowolenie ruskich posłów z odpowiedzi

prezydenta gabinetu odnosi się, jak to się sa

mo przez się rozumie, tylko do owej części od

powiedzi, która stanowi zdezawuowanie przed

stawienia stosunków przez ruskich pisarzy. Co

się tyczy samej interwencyi br. Gołuchowskiego,

to ruscy posłowie uważają ją w tym wypadku

nie za akt wywołany koniecznością strzeżenia

praw państwa, ale za szczególną faworyzacyę

wobec Polaków, większą, aniżeliby ona miała

miejsce wobec każdej innej narodowości.

O port w Tryeście.

W ied eń . (T. wł.). Na wczorajszem posiedze

niu komisyi budżetowej wygłosił pos. Górski

dłuższą mowę, motywując wniosek o usunięcie

z porządku dziennego przedłożenia o budowlach

portowych w Tryeście.

Pos. Górski wystąpił przeciw załatwianiu -

przy sposobności rozprawy nad etatem minister

stwa handlu - osobnej ustawy o budowlach por

towycb w Tryeście. Jest to sprawa zupełnie od

rębna. Chodzi o znaczny wydatek 46 mil. kor.,

objęty odrębnem przedłożeniem rządowem, które

też powinno być oddzielnie traktowane od bn

dżetu. Czyżby tu chodziło może znowu o wzmóc

nienie na takiej ubocznej drodze zapasów kaso

wy ch? Dopiero co uchwaliliśmy przeszło 50 mil.

kor. dla wzmocnienia kasowego, a teraz znown

mamy uchwalać 46 mil. kor.,

co razem uczyniło

by przeszło 100 mil. kor. Nie byłoby to ze wzglę

du na stosunki finansowe i państwowe za wiele,

bo kredyt przekazany (Ubertragener Kredit) z ro

ku na rok dochodzi jnż do sumy 84 mil. kor., er

świadczy o braku ścisłości i porządku w bndże

eie. Ale niech rząd jawnie to przedstawi, a nie

szuka poprawy opłakanych stosunków na ubocz

nej drodze.

Jedynym argumentem za obecnem załatwię

niem ustawy i pozwoleniem na emitowanie renty

do wysokości 46 milionów, byłoby to, gdyby dziś

można osięgnąć wyższy i korzystniejszy kurs ren

ty, aniżeli później. Mówca zwraca jednak uwagę,

że w takim wypadku będzie większa szkoda fi

nansowa, be spłata procentu więcej wyniesie, niz

nadwyżka kursów i dlatego żąda usunięcia prze

łożenia z porządku dziennego.

Minister handlu Cali zbijał te wywody 1 za

strzegł się stanowczo, że rząd bynajm niej nie czym

tego dla wzmocnienia zapasów kasowych,

tylko o konieczne rozszerzenie portu, ze wzg ę u

na handel i marynarkę, zwłaszcza, że teraz ęrzy

będzie nowa arterya ruchu, nowa kolej alp J =

Pos. Menger polemizuje z pos. Górskim 1 ao

wodzi konieczności rozszerzenia portu.

Pos. Górski stwierdza, że nie jest zasadni

czym przeciwnikiem przeprowadzenia tycn ro

które są potrzebne dla poparcia przemys u 1

glugi monarchii. W tym wypadku

to idzie, lecz o łączne traktowanie z bu e

odrębnej ustawy, decydującej o wielkich kosz

budowy, które z tegorocznym budżetem nic nic

mają wspólnego.

Odpowiadając ministrowi, zwraca uwagę, że

koszta budowli portowych na rok bieżący preli

minowane są tylko w sumie 2 milionów. Tyle

tylko potrzeba, a tymczasem w przedłożeniu żąda

się aż 46 milionów. Słyszeliśmy już niejednokrot

nie zdania, że kolej alpejska jest dlatego potrzeb

ną, ponieważ rozszerzyć się ma w Tryeście port

i ruch handlowy będzie większy. Teraz słyszymy

znown, że trzeba budowę portu przeprowadzić,

ponieważ buduje się koleje alpejskie. Dlatego sta

wiam wniosek usunięcia tego przedłożenia z po

rządku dziennego.

Wniosek jednomyślnie przyjęto.

Strajk kolejowy w Królestwie.

Kolej warszawsko-wiedeńska.

W arszaw a. (B. kor.). Gubernator otrzymał

od jednogo z wyższych urzędników kolei war

szawsko-wiedeńskiej telefoniczne zawiadomienie,

że Rada nadzoreza kolei ze względn na to, że

robotnicy wskutek strajku cierpią nędzę, gotową

jest podwyższyć płace i wynagrodzenia

0 kwotę ogólną 600.000 rbs. Oczekują odpowie

dzi strajkujących.

Sosnowiec. (T. wł.) Między zarządem kolei

warszawsko-wiedeńskiej a personalem kolejowym

toczą się ciągłe pertraktacye. J ak słychać, zarząd

kolei godzi się na poczynienie pewnych koneesyj

Wobec tego przypuszczają, że ruch normalny zo

stanie podjęty już w dniach najbliższych.

Warszawa. (B.kor.). Wczoraj 0g 5po

południu otrzymali reprezentanci robotników kolei

warszawsko-wiedeńskiej pomyślną odpowiedź na

swe żądania. 0 g. 7 otrzymali pisemną decyzyę,

podpisaną przez dyrekcyę. Linię natychmiast u

czyniono wolną dla ruchu i jest możliwem, że

jeszcze wieczorem (24 b. m

.) pociągi o

dejdą.

Zarząd kolei petersbursko-warszawskiej ogłasza

urzędowe obwieszczenie, według którego mimo

strajku ruch na linii utrzymano. W skntek strze

żenią zwrotnic i budynków przez wojsko nie gro

=/,i pewn ści ruchu żadne niebezpieczeństwo.

Inne linie kolejowe.

Warszaw a. (B. kor.). Rozpoczął się po

wszechny strajk na linii kolejowej do

Brześcia. Oczekują strajku robotników gazow

ni. Jakiś robotnik ciężko zrani! ajenta policyjne

go 3 wystrzałami z rewolweru. Z wielką trudno

śeią udało się wysłać pod ochroną wojska dwa

pociągi do Mławy i Kowe. Inne pociągi nie mo

gły od ejść.

W iedeń. (T. wł.). Zeit donosi, że inne ko

leje warszawskie także wstrzymały ruch to

warowy. Kolej łódzka wstrzymała ruch o

s obowy.

---»ayjio =a§fa="^-t"HiMiise-MsSte —”="=

Strajki i rozruchy w Rosyi.

Petersburg. (B. kor.). W warsztatach puti

łowskich, w fabryce Nikołajewskiej i fabryce

Pahla ponownie wy buchł strajk. Ogółem

w 13 fabrykach strajkuje 40 000 robotników.

M o sk w a . (B. kor.) Ponieważ urzędnicy ko

lejowi w Moskwie i Kazaniu nie otrzymali odpo

wiedzi na petycyę, wystosowaną do dyrekcyi,

rozpoczął się wczoraj powszechny strajk. Wobec

szczególnej sytuacyi, wywołanej wojną, uchwalili

urzędnicy nie rozszerzać strajku na

ekspedyowanie pociągów wojsko

wych. Wszystkie inne pociągi nie kursują. Dwor

ców strzeże wojsko.

!losk w a . (B. kor.) Krąży pogłoska, że dy

rekcye kolejowe otrzymały zawiadomienie, iż u

rzędnicy kolejowi traktowani będą jak

wojskowi. Z powodu strajku przedsięwzięte

zostaną przeciw nim zarządzenia, jak przeciw u

rzędnikom na tych liniach, wzdłuż których ogło

szono mobilizacyę.

M iń s k . (B. kor.). Ogłoszenie cesarskiego n

kazu, zaprowadzającego 10 godzinny czas pracy

dla robotników kolei Libawa R mny, wywołało

ogólną radość. Pracę na dowo podjęto.

B erlin . (T. wł.). Z Petersburga donoszą, że

w Żytomierzu wybuchły wielkie rozruchy

uliczne. Robotnicy przeciągają ulicami z pie

śniami rewolucyjnemi. Przyszło kilkakrotnie do

ostrych starć z kozakami. Budynków

publicznych strzeże wojsko. Dyrekcya teatru otrzy

mała anonim z wezwaniem, aby zaprzestano przed

stawień, gdyż w przeciwnym rasie teatr będzie

wysadzony.

Saratów , (B. kor). Wzburzenie wśród ro

botników drnkarskich wzmaga się.

Na okolicznych liniach kolejowych wybuchł

ogólny strajk.

Petersburg. (T. wł.).W Tyflisie położe

nie się ciągłe pogarsza. Władze zażądały

wysiania tam 2 dywizyj wojska dla utrzymania

spokoju; nie można jednak było tego uczynić

z powodu braku wojska.

T yfiis. (B. kor.). Gubernator wezwał duchow

nych mahometańskich, aby wpływali na ludność,

by nie słuchała agitatorów, chcących wywołać

rozruchy. Katholikos ormiański wyjechał do Baku.

Sobór ziemski.

Pete rsb u rg . Petersburska ajencya telegra

ficzna jest upoważniona do oświadczenia, że wiado

mość Koln. Ztg 0 pornczeuiu wypracowania pro

jektu w sprawie soboru ziemskiego osobnej ko

misyi pod przewodnictwem Wittego, jest znpełnie

nieuzasadnioną.

M o sk w a . (B. kor.). Znaczna liczba członków

zarządu miejskiego wystosowała do *ara adres,

w którym wskazuje na krwawe wydarzenia w Pe

tersburgu, w Kremla i na dalekim Wschodzie i

oświadcza, że wszystko to jest charakterystycznem

dla dzisiejszych anormalnych stosunków. Należy

dążyć do rozwiązania zawikłanego położenia, a

jedynym środkiem jest powołanie zastęp

ców wszystkich klas społeczeństw a,

by stworzyć nowy porządek, któryby uniemożliwił

powtórzenie się podobnych wydarzeń.

Uwięzieni literaci.

Petersburg. (Pet. aj. tel.). Ponieważ pro

kuratorya państwa i dyrekcya policyi zgodziły

się na puszczenie Gorkiego na wol

ną stopę za kaucyą 10.000 rbs.,

a kaucyę tę

już złożono, przedstawiono odnośny wniosek jene

rałowi-gubernatorowi Trepowowi do ostatecznej

decyzyi Postanowienie jego jeszcze nie nadeszło.

W ostatnich dniach stan zdrowia Gorkie

go pogorszył się.

Moskwa. (B. kor.) Ubiegłej nocy w 4omu

Andrejewa aresztowano literatów Leoni

dasa Andrejewa, Czirikowa, Spitole

wa i 14 innych.

WOJNA ROSYJSKO-JAPOŃSKA

Walki w Mandżuryi.

B*etrrsburg. (B. kor.). Kuropatkin telegra

fuje z d.te22, że rekognoskowanie, przedsięwzięte

przez większe oddziały d. 21 na lewem skrzydle,

stwierdziło obecność nieprzyjaciela na południe i

południo wschód od Czinheczen. 1 oficer i 7 żoł

nierzy zostało zranionych.

Kuropatkin donosi z d. 23, że 0 stratach, po

niesionych w walkach d. 22 nie ma jeszcze wia

domości, przypuszcza jednak, że oie są wielkie.

D. 22 stwierdzono także obecność japońskiego

oddziału kawaleryi na zachód od linii kolejowej

Buanszan. (Pet. aj. tel-) Rosyjski oddział

rekognoskujący zmusił Japończyków koło Czinken

czeng do otwarcia ognia. Ogólny marsz Japoń

czyków trwa dalej. Nasze straże przednie cofają

się na swe pozycye. D. 22 mieliśmy 2 ran

nych oficerów i 62 żołnierzy. Przy ściganiu J a

pończyków, którzy zakładają miny, został 1 żoł

nierz zabity, a 1 zraniony, poczem reszta się

cofnęła, zabierając część japońskich narzędzi do

bndo w y fortyfikacyj.

Petersburg. (B.kor.).JenerałSacharow te

legrafuje z d. 23: Od dziś rana nieprzyjaciel ze

znacznemi silami podjął ofenzywę przeciw

naszemu wojsku kolo Czinheczen. Nasi strzelcy

cofnęli się do ufortyfikowanych pozycyj. Popolu

dniu nieprzyjacielskie kolumny posunęły się z po

łud nia i obeszły nasze lewe skrzydło,

gdyż ruchu tego wskutek zawiei śnieżnych nie

można było dostrzedz. Posuwanie się nieprzyja

ciela było niezdecydowane. Z nastaniem nocy Ja

pończycy zaatakowali wzgórze Beresnow, zostali

jednakże odparci.

Dziś powrócił nasz oddział, wysłany d. 18 ’la

zniszczenia linii kolejowej. Dnia 21 oddział ten

zbliżył się do miejsca oddalonego 0 5 wiorst od

Haiczenu Przednie straże nieprzyjacielskie zosta

ły przez część naszego oddziała zniesione, mcst

wysadzono w powietrze. Inni żołnierze tego od

działu otworzyli ogień na Japończyków, strzegą

cych torn. Japończykom przybiegły na pomoc

straże przednie. Następnie oddział nasz cofnął się

ku zachodowi, przebywszy około 100 wiorst. Na

stępnie oddział ten zderzył się z japońską kawa

leryą i Chnnchuzami, którzy starali się wyprzeć

go na południe. D. 22 nasz oddział musiał prze

bić się przez linię japońską. Po naszej stronie

było 2 oficerów rannych.

W nocy na 22 japoński oddział kawaleryi zaa

tako?! ał nasze forpoczty koło Silnszan. Straż ta,

złożona z 11 lndzi, cofnęła się

T o k i o . (Biuro Rentera). Wymiana strzałów

nad rzeką Sza trwa dalej; również ścierają się

ciągle patrole.

W drodze do Władywostoku.

Petersburg. (B. kor.). Słychać, że 20ja

pońskicb torpedowców i 1 pancernik znajdują się

w drodze do Władywostoku.

W ie d e ń . (T. wł.) . Dzienniki tutejsze donoszą,

że na północnej Korei skoncentrowaną jest piąta

armia japońska, podobno w tym celn, aby przed

sięwziąć oblężenie Włady wost o k a .

Fałszywe pogłoski o pokoju.

Waszyngton. (B. kor.). Rosyjski ambasa

dor br. Cassini otrzymał z naj wyższych kół urzę

dowych w Petersburgu wiadomość, że wojna

będzie dalej prowadzoną z naj więk

szą energią. Rosyanie pokładają wielkie na

dzieje w posiłkach wysłanych Knropatkinowi i

w walkacb, które się rozpoczną na wiosnę. Hr.

Cassini przypisuje pogłoski pokojowe pragnieniu

Japonii wywarcia korzystnego wpływa na targi

pieniężne z powodn nowej pożyczki.

W ie d e ń . (T. wł.). Londyński korespondent

N. W . Tagblattu, który wielokrotnie jnż okazał

wielką ścisłość w informacyach, telegrafuje:

Wczoraj udałem się do sekretarza ki=óla Ed

warda, lorda Knollys, z zapytaniem, ile prawdy

jest w wiadomościach 0 interwencyi pokojowej

króla. Na to otrzymałem telegraficznie następują

cą odpowiedź: »Królowi n ic n i e wiadomo 0

jakichkolwiek rokowaniach pokojowych. Knollys11.

Stóssl.

! Teodozya. (Pet. aj. tel.). Oficerowie i żoł

*nierze z Portn Arthura opowiadają, że niesnaski

- między marynarką a wojskiem lądowem wywo

!lało to. iż flota nie chciała słuchać

]rozkazów StOssla. Marynarze, którzy pod

legali admirałowi Aleksiejewewi, byli złymi strzeT

cami. Stbssl i Kondrateńko byli duszą obrony i

wszyscy ich kochali. Bitwa z dnia 10 sierpnia

jest niewyjaśnioną. Zarzut chwiejności, podniesio

ny przeciw ks. Uchtomskiemu, nie jest jedynym.

Z początku nie myślano, iż jenerał Nogi przyjmie

propozycye kapitulacyjne, ale uczynił on to ze

względu na chorych i rannych.

Jeś cy rosyjscy.

T o k io . (B. kor.). W Japonii znajduje się

44.400 jeńców rosyjskich, w tem 1616 oficerów.

Tunel Symploiiski.

Z Gondo telegrafują:

Wczoraj rano nastąpiło przebicie tune

lu symplońskiego. Z powoda jednak nagro

madzenia się wielkiej ilości wody, otwarcie że

laznych bram, które służą za tamy, nastąpi do

piero za kilka tygodni, ponieważ po wypróżnieniu

rezerwoaru wodnego, trzeba będzie przedewszyst

kiem stworzyć regularny odpływ dla gorących

źródeł. Uroczyste otwarcie nastąpi zatem po ukoń

czeniu tych prac.

PrzcHzlo sześć lat trwały prace około przebicia

największego dotąd z tuneli świata; rozpoczęto je

w listopadzie 1898 roku, równocześnie z obu stron

Symplonu, w Ise!le we Włoszech i w Brieg w Szwaj

caryi. Tunel symplcński jest tak zwanym tunelem

podstawowym; różnica między nim a tunelem św.

Grcttharda polega głównie na tem, że zaczyna się

znacznie niżej, wskutek czego jest dłuższy. Symplon

był niemal nąjodpowiedniejszem miejscem w całych

Alpach do zbudowania tunelu podstawowego; pół

nocny otwór przy Brieg jest wzniesiony zaledwie

685 rutr. nad powierzchnię morza, otwór południowy

przy Iselle znajduje się jeszcze niżej, bo 634 mtr.

nad powierzchnią morza. Różnica wysokości obu o

tworów wynosi więc tylko 51 mtr., wobec czego

spadek na całym torze jest bardzo nieznaczny, od 2

do 25 na tysiąc. Tunel Gotthardzbi leży wyżej o 450

mtr., tunel Mont Cenis o 600 mtr.

Prace prowadzono przy pomocy maszyn wiertni

czych systemu Branda. Zależnie od twardości ska)y

posuwano aię naprzód szybciej lub wolniej, praca

każdej maszyny obliczona byta na minimnm je

den centymetr przy każdym obrocie. Każdy wy

buch dynamitu usuwał jeden do półtora centnara

*kały. W normalnych warunkach codzienny postęp

wynosił od czterech do dziesięciu mtr. Napotykano

jednak ciągle na nieprzewidziane przeszkody. Świdry

tępiły się i łamały, tak, że bardzo często trzeb% je

było wymieniać, to znowu otwierały aię podziemne

żródla, zimne lub gorące, które trzeb% było zamuro

wywać, to wreszcie natrafiano na pokłady szlamiste,

których usunięcie zabierało wiele czasu. Tunel ma

ainiejwięcej 5 mtr. szerokości, a 6 mtr. wysokości.

Sztolnie otrzymane przez wiercenie miały rozmiar

znacznie mniejszy, trzeba je więc było ustawicznie

rozszerzać, a potem obmurowy wać. Tak więc w tu

uelu pracowały dwie partye robotników w odległości

mniejwięcej kilometra, jedna dokonywała prac wiert

niczych, druga wykończała ściany tunelu.

Jednem z najważniejszych zadań a zarazem naj

trudniejszych była wentylacya. Przy budowie tunelu

ua dłuższych liniach oblicza się przeciętnie 500 li

trów świeżego powietrza na minutę dla jednego czło

wieka, zmniejszenie tej ilości wpływa bardzo szko

dliwie na zdrowie pracujących. Ponieważ równosze

śnie pracowało w sztolniach około 500 ludzi, więc

trzeba było dostarczać 1500 mtr. knbicznych na mi

nutę. Byłoby to niemoiliwem przy zwykłym syste

mie budowy tuneli. Dlatego po dokładnej rozwadze

zdecydowano się budować dwie sztolnie jednotoro

we, równoległe do siebie, a oddalone od siebie o 17

mtr. Obie sztolnie łączą się z sobą poprzecznymi

przechodami, dzięki czemu powietrze dochodzi do

najdalszych punktów w znacznej ilości. Drugą wa

żną sprawą było uregulowanie temperatury. Przez

pierwsze pięć lat budowy wystarczała należyta wen

tylacya do ochłodzenia temperatury. Póżoiej musiano

zastosować ochładzanie za pomocą wody, którą wpro

wadzano do azj=bu pod ciśnieniem 14 atmosfer.

Zimna woda skrapiała wiercone ściany, a równocze

śuie w postaci drobniutkiego deszczu ochładzała po

wietrze. Urządzenia funkcjonowały z taką dsskona

łośt;ią, że mimo 52 stopni ciepła mogli robotnicy

pracować.

Przebicie nastąpiło zgodnie z programem w od!e

g!ości 9387Va mtr. ze strony południowej a 10.382

mtr. cd północy. Tuuel ma 19.770 mtr. długości,

jest więc obecnie najdłuższym na świecie, przewyż

szy go tylko budowany obecnie tunel przez Pike’s

?eak w Kolorado, który ma być 32 kilometry

długi.

KRONIKA.

—

Rozprawa przeciw uczestnikom zn%uycb zajść

na Rynku krakowskim w dniach 2 i 5 b. m. postą

piła wczoraj o tyle, że przesłuchano wszystkich ob

winionych i świadków dowodowych: urzędników dy

rekcyi policyi, inspektorów, podoficerów i żołnierzy

straży wojst.owo-policyjnej. Wszyscy zeznawali pod

przysięgą. Po godzinie 2 odroczono rozprawę. Dzi

siaj rozpocznie się ona o godzinie 9 rano w sali

Nr. 9, gdyż sala Nr. 20, w której wczoraj toczyła

się rozprawa, zajętą będzie przez trybunał przy

aięgłyeh.

—

Z karnawału. Komitet ku niesieniu pomocy

chorym robotnikom introligatorskim w Krakowie

urządza na cel tej instytucyi zabawę taneczną z ko

tylionem i tombolą dzisiaj w sobotę w sali Strzelec

kiej przy ulicy Lubicz. Do komitetu należy starszy

cechu introligatorów p. Karol Schram, prezes p. Ka

rol Wójcik oraz pp. Franciszek Kądziołek, zastępoa

prezesa i Józef Tymków, sekretarz. Przygrywać bę

dzie muzyka »Harmonii*.

Wychodżtwo naszego ludu do Ameryki i na

Saxyu rozpoczęło się tego roku wcześnie i bardzo

licznie. Ruch robotników »na 8axyu trwa prawie

cały rok; robotnicy jadą do Prus i Niemiec nietyl

ko do robót polnych, ale także do fabryk i różnego

rodzaju zakładów przemysłowych. Teraz jedzie tam

przeciętnie po kilkadziesięciu ludzi dziennie, zaró

wno mężczyzn, jak kobiet, na los szczęścia, albo też

z gotowymi kontraktami w kieszeni. Na miesiąc*

wiosenne zapowiada się ruch olbrzymi, gdyż z po

wodu obecnych stosunków i przeprowadzonej mobi

lizacyi w niektórych powiataoh Królestwa, tamtejsi

robotnicy w zmniejszonej liczbie będą mogli do Prua

pospieszyć. Również ożywioną jest emigracya do

Ameryki, dokąd przez Kraków przejeżdża dziennie

nieraz po 100 ludzi, częściowo na Hamburg i Bre

mę , częściowo na Tryest na linię Austro-Americana.

W najbliższych tygodniach ruch robotników do Prus

i wychodźców do Ameryki dojdzie do kulminacyj

nego punktu.

Pożary W kraju. W gminie Hawrylak w po

bliżu Horodenki wybuchł w tych dniach groźny po

żar, którego ofiarą padło 9 zagród włościańskich.

Szkoda wynosi około 11.000 kor. —

W gminie Ul

hówku spłonęłe onegdaj 26 zagród włościańskich.

Szkoda, w znacznej części ubezpieczona wynosi prze

szło 50.000 koron.

Wojciech Kossak w Wiedniu. Z Wiednia tele

fonują: Arcy książę Franciszek Ferdynand wraz z mał

żonką zwiedzili onegdaj atelier artysty-malarza Woj

ciecha Kossaka i zabawili tam dłuższy czas, ogląda

jąc szczegółowo i z wielkiem zainteresowaniem naj

nowsze jogo prace, zwłaszcza trzy obrazy, przezna

czone na wiosenną wystawę Kilnstlerhausu. Arcy

książe, odchodząc, wyraził swój podziw Kossakowi,

którego poznał osobiście na dworze berlińskim.

Spraw a Dunikowskiego. Śledztwo w sprawie

a zabójstwo artysty-malarza Pawliszaka zostało w tyck

dniach ukończone. Między innymi w charakterze

świadków przesłuchano: właściciela salonu artystycz

nego Jana Krywulta, adwokata przysięgłego Kuła

kowskiego, inżyniera Jasińskiego, inż. Wernera, Ju

liana Hufnagla, dyrektora Stabrowskiego, artystów*

malarzy: Żelisławskiego i Arrasza, literatów: Dra

Bandrowskiego i Mieczysława Srokowskiego, oraz

właścioiela restauracji, p. Norkowskiego. Obronę

oskarżonego objął p. Adolf Pepłowski.

Żubry. Zwierzyniec w dobrach Piszczowskich,

hr. Józefa Potockiego na Wołyniu, pozyska w nie

dalekiej przyszłości piękny nabytek. Będą to trzy

żubry, które hr. Potocki zamierza hodować w par

ku Pilawińskim. Na przewiezienie tych 3 okazów

z Puszczy Białowieskiej na Wołyń, dano jnż z Pe

tersburga zezwolenie. Będzie to w kraju pierwsza

prywatna hodowla żubrów, które dotyehczas widzieć

można było jedynie w lasach białowieakich. Po z%

puszczą Białowieską posiadają żnbry ks. Bedford

w Anglii i ks. Pless na Śląsku.

Przyjecta%ll do Krakowa.

HOTEL POLLERA: Józef Grabowski z Nowego Targu,

Alfons Gladowski z Ujścia dolnego, Albert Fank z Wie

dnia, Cecylia Wiórkowska ze Strzyśjc, Wiktor Kauf

mann z Wiednia, Stefan i Agata Miedzińsoy ze Lwowa,

X. Wojciech Parcza z Rabki, Anastazy Wernikowski

z Kluczborga, Rudolf i Emilia Steinachowie z Lipska,

Stanisław Piątkowski z Gniewania, Zygmunt Korwin

z Przemyśla, Maryan Poniatowski z Warszawy, Seweryn

Sunderland z Warszawy, Józef Heradin z Wiednia.

HOTEL pod ROZĄ: (Salka na I piętrze odnowiona

z czterema pokojami i przedpokojem na pikniki, wesela

it.d.za40koron). -

Stanisław Jakubowski z Zabawy,

Minna Gałecka ze Lwowa, Józef Chrzanowski z Sosnow

ca, Anna Petro z Tarnowa, Bohdan Hoff z Wisły, br.

Wacław Bachen z Łukaszewa, Stanisław Sawicki z Bej

rechówki, Jadwiga hr. Łubieniecka z Radymna, Julian

Kalczyński z Rabki, Konstanty Konarski z Wilczyc, An

toni Dietraus z Jawy, Józef Olszewski z N. Brzeska, Dr

Gustaw Serbiger z Czerniowic.

Prognoza wiedeńskiej stacyi mete or ologic zne j.

W ie d e ń . (Tel. wł.). Prawdopodobny stan pogody

25 lutego w Galicyi: Pochmurnie, wiatr, blisko zera.

Telegramy

,.Czasu".

Fundusz korupcyjny.

Berlin . (B. kor.) Wczoraj toczyła się w Sej

mie Rzeszy dalsza dyskusya nad etatem poczto

wym, a to nad żądaną kwotą 2,300.000 m. na

dodatki dla urzędników pocztowych. Szereg mów

ców oświadczyło, że widzi w tem żądaniu popie

ranie niemieckiej polityki w prowincyach wschod

nich, czemu sekretarz stanu Krfitke stanowczo za

przeczył.

Pos. Korfanty wciągu dyskusyi odrzuca ka

tegorycznie imieniem swej frakcyi dodatek dla

niemieckich urzędników na kresach wschodnich,

jako fundusz korupcyjny, który musi urzędnikom

moralnie szkodzić.

W myśl wniosku komisyi uchwaliła Izba skre

ślić 200.000 m. z tego kredytu.

Wyrok w procesie kiszyniewskim.

K iszyiiie w . (B. kor.) W procesie przeciw

oskarżonym o udział w rozruchach antyżydow

skich 9 obwinionych uwolniono, a 22 zasądzono

na jednomiesięczny areszt, ale na podstawie ma

nifestu sierpniowego karę im darowano.

Z Bałkanu.

Berlin . (T. wł.). Beri. Tagebl. donosi z Kon

stantynopola : Wysyłki broni i amunicyi przez Sa

loniki do wnętrza Macedonii trw ają bezustannie

i coraz się wzmagają. Szerzy si§ podejrzenie, że

przygotowania tureckie nie kierują się przeciw

Bułgaryi, ale przeciw Austro-Węgrom.

Powoływanie t. zw. rezerwy uzupełniającej przyj

muje coraz większe rozmiary. Pojawienie się eska

dry austro węgierskiej pod Salonikami uważane

jest za ostrzeżenie Turcyi, by zaprze

stała zbrojeń. Sułtan nie chce nic wiedzieć o

kontroli finansowej w Macedonii, uważając taką

kontrolę za przyznanie autonomii. Raozej skłania

się on do imprezy wojennej.

1 of 2 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Завантажити файл

Завантажити файл

Видалення коментаря

Розширений пошук

Повідомити про помилку