Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 672 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

Ner58.

Kraków, Wtorek 10 Marca

1896.

ocznik XLIX.

GZAS

v«mst

*»»*ł P**TJ »»»Ją:

—

—w1 wr

—wj

AdmmistraoyaCzasuw Hnka«l(|urty=dypocztowe. Hlejuową pr*iiBt,ai, s

^5*y

Blemojewekiego w 8ukiennleaoh, biuro dzienników Herzz, handel Ba

«» ., elówua trafika, handel Kretsohmers, biuro dzienn. Uopoasa 1Salomonowej, biuroMańkowsklel

(Sukiennice).

O gZ oue .l . (iner.ty) przyjmuje się za opłatą od miejsoa%nera,a drobnym draJ

kiem (petitem) sa pierwszy ras 16 ont, za każdy następny po 10 ont.

Isderisse(na3stronie

*d miejsca wiersza drukiem drobnym po 30 ont. za każdy rai.

Oa«osaesls1pren..er .V

przyjmnją: w s L w o w ! a b,uro dzienników ulioa Karola Ludwika 1. 9, oentralne biuro ogłoszeń ullta

Kopernika 1. li; w P s r y i s wyłąoznie p. Adam rue de Varenne 38, (prenumeratę p. W . Haozkowaki

Oonrbevoi pod Paryitm rue du Chemio de fer 44): w W ied nia pp. HAaaeustein A Vogler (takie

w Hamburgu. Frankfurcie u. M ., Berlinie, Lipsku, Bazylei i W rooławiu), A. OppeUk, B. Mosse (także

w Berlinie, Hamburgu, Monachium i Norymberdze), H Sohalek , M. Dukes, J . Danneberg, H. Friedl

(tylkoprenumerato no. H.Goldaohmid * Como.): w V rsskr«nis m.W.Ił.L.DaubeAComn

Pojedyncze Nra (12 ct.) i dodatki (4 ct.) sprzedaje w Bochni handel A. /.iętkiewicza.

Kraków 9 marca.

Podróż, którą przedsiębierze dziś hr. Go

łuchowski do Berlina, różni się bardzo zna

cznie od peryodycznyeh wycieczek tego ro

dzaju, podejmowanych przez poprzedników

obecnego austro-węgierskiego ministra spraw

zagranicznych: nie co do celu i właściwej

istoty tej podróży, ale przez wzgląd na

okoliczności pierwszorzędnej wagi, które ją

poprzedziły bezpośrednio i pośrednio.

Zaraz u wstępu i krótko chcemy zała

twić się z okolicznościami, poprzedzającemi

bezpośrednio podróż dzisiejszą: mamy

na myśli katastrofę pod Aduą i upadek

Crispiego. N ie mogą one być obojętnemi

trójprzymierzu i jego dyplomatom: nie może

nawet w czasie najgłębszego pokoju, być

obojętną świadomość, iż jeden z sojuszni

ków jest militarnie, jeśli nie zachwiany, to

zneutralizowany. J ak długo wszakże nie wi

dzimy, iżby ktokolwiek chciał na seryo

skorzystać z tej niefortunnej sytuacyi Włoch,

tak długo wyprowadzanie z katastrofy afry

kańskiej wniosków, odnoszących się do zmia

ny dawnych, a nawet do tworzenia nowych

związków i kombinacyj mocarstw europej

skich, nie jest niczem innem, jak fanta

zyą — fantazyą, która choćby, jak obecnie,

oparta wyjątkowo na pewnych faktycznych

danych, nie może przedstawiać rzetelnej

wartości politycznej. Alarm przeto, który

ozwał się ze szpalt, poważnych zwykle ber

lińskich Neueste Nachrichten, był wyrazem

nerwowości przedwczesnej i bezpodstawnej

i pozostał zresztą bez echa i rychło ucichł.

Dlatego też, acz niewątpliwie przesilenie

w łoskie i jego przyczyny, dostarczą wątku

do bardzo poważnych rozmów jutrzejszych

w po-radziwiłłowskim pałacu na Wilhelm

strasse, jednak głó.wne, bo bezpośrednie,

praktyczne znaczenie zjazdu leży, zdaniem

naszem, gdzieindziej: szukać go trzeba

w wypadkach politycznych nieco dawniej

szych.

/Smutnej pamięci inicyatywa angielska

w / Stambule, przedstawiona choć nie cał

kiem dokładnie, ale ze zdumiewającą otwar

tością czy cynizmem, w ostatniej księdze

błękitnej, nie miała z pewnością na celu

rozbicia któregokolwiek ze związków mo

carstw europejskich; cel taki nie byłby

zresztą niebezpieczny, bo zapewne akcya

angielska i tu doznałaby była kompromi

tacyi tak, jak na wszystkich innych polach.

Ale tak mętną i niefortunną była ta akcya,

że wywołała wiele skutków niezamierzo

nych i zamiarom wprost przeciwnych; dzi

siejsze stanowisko Rosyi w Stambule, jest

tego klasycznym przykładem. Trójprzymie

rza ani rozbić, ani zachwiać nie zdołała,

owszem związek ten przeszedł zwycięzko

bardzo trudną próbę, jaką był powszechno

europejski ,,koncert" mocarstw w sprawie

wschodniej.

Pozostało jednak, choć na ziemi wszyst

ko stało niewzruszenie, w powietrzu mgły

dużo, na którą się składały niezdrowe w y

ziewy zawiedzionych nadziei, pobudzonych

niechęci itp. itp. Fabrykacyą sztucznych

mgieł zajęła się, jak zwykle, pewna część

prasy w Niemczech i Austro-W’ęgrzech.- -

W Niemczech zapanował ton jawnej i zja

dliwej wobec Anglii niechęci, całkiem słu

sznej, o ile szło o akademickie ocenienie

politycznej i moralnej wartości akcyi wielko

brytańskiej na Wschodzie, jednak trochę

bezwzględnej. ile że odnosiła się do wy

padków, objętych księgą błękitną, a więc

niepozbawionych pewnej drażliwośei dla j e

dnego z członków trój przymierza. W isto

cie więc rzeczy stanowisko prasy niemie

ckiej było trafne, formalnie było niezawsze

polityczne. Odwrotny objaw widzieliśmy

w dziennikach austryackich, a zwłaszcza

węgierskich. Zwracały się one i zwracają

się ciągle — świeżo jeszcze N ’, f r . Presse

i Magyar Hirlap — przeciw zbyt żywemu

i niechętnemu obchodzeniu się z Anglią

przez opinię w Niemczech i w tem mają

słuszność, o ile idzie o stauowcze uspoko

jenie wzburzonych fal dyskusyi, a więc o

formalne traktowanie rzeczy. O ile wszakże

w rozumowania te wplatają dalej idące,

merytoryczne wnioski, a raczej mętne ja

kieś pomysły wciągania Anglii do trój przy

mierza, a przynajmniej przyciągania jej

w sferę interesów tego sojuszu -

—

o t,yle

chybiają celu, jaki sobie założyły, drażniąc

opinię w Niemczech i popełniają błąd tem

trudniejszy do pojęcia, że przecie, by dojść

do takich pomysłów, potrzeba naprzód za

pomnieć nietylko historyi dyplomacyi an

gielskiej w bieźącem stuleciu, ale nawet

najświeższych wypadków, tak do zapomnie

nia niełatwych. To, co przed odczytaniem

księgi błękitnej można było dziennikom tym

poczytać za błąd ludzki, po odczytaniu tego

zbioru uważać się musi za dziwnie uporne

trwanie w błędzie contrę l’evidence.

Dziennik nasz od początku ostatnich za

wikłań wschodnich oddawał sprawiedliwość

poprawnemu i trzeźwemu stanowisku Nie

miec w tych przejściach. Jeśli więc wyra

zimy przypuszczenie, że podróż hr. Gołu

chowskiego z łatwością zdoła z atmosfery

dziennikarsko-politycznej usunąć zaciemnia

jące sytuacyę mgławice, bo zadokumentuje

jasną i niewątpliwie najzupełniejszą zgo

dność dyplomacyi obu mocarstw — to tem

samem już wskażemy powód, dlaczego po

dróż tę uważamy nietylko za fakt donio

sły, ale i bezwarunkowo dodatni.

Przegląd polityczny.

Prace komisyi d l a reformy wyborczej po

stępują wcale szybko. Jak wiadomo, w sobotę

uchwaliła komisya przeważną większością głosów

bez zmiany artykuł drugi rządowego projektu

ustawy, zmieniającego ustawę zasadniczą o repre

zentacyi państwa. Następnie przystąpiła komisya

do obrad nad ustawą, dotyczącą zmiapy ordyna

cyi wyborczej do Rady państwa. Szeroką dysku

ayę wywołała kwestya miejsc wyborów w po

wszechnej kuryi wyborczej. Dep. Slavik w imie

niu Młodcczechów żądał, ażeby każda miejsco

wość, licząca 150 mieszkańców, była miejscem

wyboru dla tej kuryi; dep. K)jun pragnie pod

wyższenia tej liczby mieszkańców do 2 0 0 ; dep.

Hagenhder wniósł, aby każda gmina z 40 upra

wnionymi do wyboru była miejscem wyborczem ;

dep. Di Pauli żądał, aby w razie zaprowadzenia

bezpośrednich wyborów w gminach wiejskich i

w powszechnej knryi, każda gmina polityczna

była miejscem wyboru, podczas gdy dep. Richter

chce pozostawić sejmom krajowym oznaczenie

miejsc wyboru dla wyborów sejmowych z tem, iż

te miejsca wyboru mają być=- zarazem miejscami

wyboru przy wyborach do Rady państwa. Dep.

Falkenbayn i Russ wnieśli, «*by oznaczenie mniej

szych kół wyborczych i miejsc wyboru, jakie za

powiada projekt Da wypadek .« prowadzenia bez

pośrednich wyborów w powszechnej knryi, nie

nastąpiło w drodze rozporządzenia, lecz w drodze

ustawodawcrej. Dep. Pinibsk’ porusza myśl, aby

przy oznaczeniu miejsc w y b c n uwzględniano opi

nię sejmów; dep. Rutowski żąda, aby miejsca w y

boru oznaczone zostały w porozumienia z Wydzia

łami krajowymi. Do głosowauia nad tymi wnio

skami nie przyszło jeszcze. Postanowiono wnie

siooe poprawki naprzód wydrukować i na tem

obrady odroczono. Dodać należy, iż do artykułu

drugiego pierwszej ustawy zgłosił dep. Brzorad

następujący wniosek mniejszości: ,P osłow ie we

wszystkich kołach wyborczych mają być wybie

raui bezpośrednio przez uprawnionych do wy

boru. Wybór posłów następuje absolutną większo

ścią głosów."

Według doniesienia z Wiednia zamierza baron

Chlamecby zwoływać teraz codziennie posiedzenia

Izby, a komisyom, w szczególności zaś komisyi

dla reformy wyborczej, pozostawić do dyspozycyi

wieczory. Chodzi mianowicie o przyspieszenie

obrad budżetowych, gdyż z driem 31 marca nply

wa prowizorynm bndżetowe, a tak dla załatwię

nia preliminarza ministerstw skarbu, handlu, spra

wiedliwośui i rolnictwa pozostaje tylko, odliczając

święta, 17 dni. Dziś zapewne załatwiony zostanie

etat ministerstwa skarbn, poczem prawdopodobnie

wejdzie na porządek dzienny bndżet ministerstw

handlu i kolei żelaznych. Projekt w sprawie pod

wyższenia płac urzędników ma być wniesiony

w Izbie dopiero po 20 b. m. Deputacya kwotowa

odbędzie posiedzenie we czwartek. Na porządkn

dziennym: ogólna dyskusya.

Klnb młodoczeski wielką większością głosów

uchwalił wezwać dep. Fofta, aby zatrzymał mau

dat swój do Rady państwa. Z członków rozwią

zanego klubu morawskiego będą orosili o przy

jęcie do klubu młodoczeskiego: Żaczek, Kulp,

Rozkoszny i Swożii. Klnb młodoczeski poweźmie

achwałę osobno co do każdego p=odania. Nie nlega

jednak żadnej wątpliwości, iż v*ymienieni posło

wie morawscy zostaną do kluba przyjęci. Trzej

inni członkowie morawskiego klnbn: Meznik, Hel

celet i Weber pozostaną ,,dzikimi."

Z powodu wizyty hr. Gołnchowskiego

w B erlinie pisze Kóln. Z tg:

W poniedziałek przybywa do Berlina hr. Gołu

chowstti, celem oddania wizyty, zapowiedzianej

jeszcze w gradnin kanclerzowi niemieckiemu, ks.

Hobenlobe, i przedstawienia się równocześnie ce

sarzowi niemieckiemu. Hr. Gołnchowski znajdzie

gorące przyjęcie w stolicy państwa niemieckiego

nawet po za obrębem kół urzędowych. Powsze

chnie wzmocniło się n nas przekonanie, że oby

dwa potężne państwa sąsiednie wszystkimi swymi

żywotnymi interesami są siłą łaktów ściśle ze sobą

złączone i że trwałe przymierze, które je łączy

od r. 1879, tej wspólności interesów daje najszczę

śliwszy wyraz, ponieważ każdemn państwa z oso

bna pozostawia politykę wolnej ręki tam , gdzie

mają przewagę jego specyalne interesa, podczas

gdy we wszystkich kwestyach żywotnych łączy

oba państwa do ścisłego i wspólnego postępowa

nia. D ziś nie chodzi o to, aby sojnsz ten formal

nie odnowić, pozostaje on na czas dłuższy w mocy.

Ale jest to rzeczą jasną, że sprawiać to musi za

dow olenie, jeżeli urzędowi przedstawiciele tej

wspólności interesów wchodzą ponownie w ścisły

stosunek osobisty, celem omówienia spokojnie i

gruntownie wszystkich bieżących kwestyj polity

cznych. W roku przeszłym stało się to kilkakro

tnie w Aussee i w Wiedniu; obecnie dalszy ciąg

nastąpi w Berlinie, i jak wówczas, tak i teraz ta

wymiana myśli stwierdzi całkowitą zgodność, a

tem samem będzie nową rękojmią bezpieczeństwa

pokoju europejskiego.

Obecny zjazd przypada na czas, kiedy po wielu

początkowo niepokojących wypadkach zapanował,

jak się zdaje, znowu spokój w polityce zagrani

cznej. Ciężki los, jaki świeżo dotknął wiernego i

rycerskiego sprzymierzeńca, jeszoze silniej ntrwali

przekonanie o konieczności ścisłego związku po

między obu mocarstwami środkowo-europejskiemi

i Włochami, a tem samem trójprzymierze, o ile to

jest możliwem, jeszcze bardziej wzmocni. Kto prze

ciwnego jest zdania, zapoznaje wewnętrzną naturę

trój przymierza, albo idzie tylko za głosem wła

snych życzeń. Włochy mają obecnie szczególniej

szą sposobność poznania swych prawdziwych przy

jaciół, a obecny zjazd kierowników polityki dwóch

sprzymierzonych z Włochami państw, znajdzie

w .Rzymie sympatyczne echo.

Że na tym zjaździe wszystkie kwestye bieżące

będą przedmiotem obrad, rozumie się samo przez

się. Jeżeli tu i owdzie wystąpiły pewne trudności

w stosunku do_Atiglii, to z drugiej strony ujawnia

się niezaprzeczone polepszenie stosunków trójprzy

mierzą do Rosyi, co dla pokojowych celów trój

przymierza może być tylko pożądanem.

Hr. Gołnchowski był w latach dawniejszych se

kretarzem legacyjnym przy ambasadzie austro wę

gierskiej w Berlinie; miał on już wówczas sposo

bność poznania właściwości niemieckich. Nie wąt

pitny, iż i obecnie będzie się czuł jak w domu

oa ziemi niemieckiej, a przekona się przytem, iż

urzędowa reprezentacya austro węgierskich intere

sów w państwie niemieckiem spoczywa w najle

pszych i godnych zaufania rękach. Pobyt hr. Go

luchowskiego w Berlinie ma potrwać trzy dni.

Do tej chwili nie jest jeszcze rozwiązanem

przesilenie gabinetowe we Włoszech.

Z porannych depesz wiadomo, że rozbiła się kom

binacya Saracco-Rudini-Brin. Wobec tego król po

wierzył misyę utworzenia nowego gabinetu jene

rałowi Ricotti. Przypuszczają, że dziś przyjdzie

do skntkn utworzenie nowego gabinetu, w którym

przewodnictwo obejmie Rndini, a tekę spraw za

granicznych Brin. Wejście Rudiniego do gabinetu

świadczyłoby, iż ostatecznie w sferach rozstrzyga

jących przemogła myśl znacznego ograniczenia

wojskowej akcyi w Erytrei.

Z Kaukazu rozchodzą się po prasie rosyjskiej

coraz to gorsze wieści. Żywiołem niezadowolonym

nie są teraz Czerkiesi lub Czeczeńcy, lecz Armeń

czycy, których liczba znacznie wzrosła w tym

krajn po ostatniej wojnie rosyjsko tureckiej. Kau

kaz nie jest wcale ziemią ojczystą Armeńczyków:

zaczęli oni tam osiadać od czasu wojen rosyjsko

tureckich w Armenii i Azyi Mniejszej. Po każdej

kampanii rosyjskiej, mnóstwo ludności armeńskiej

porzucało swe dawne siedziby, aby nniknąć bądż

to zemsty Tnrków, bądż szukać odpowiedniejszego

pola do pracy i bezpieczeństwa osób i mienia

Za wojskami jenerała Tergnsakowa, wracającego

z ostatniej kampanii rosyjskiej w Azyi Mniejszej,

ciągnęło z 10,000 rodzin armeńskich do krajn Za

kankazkiego. Od przejścia Eczmiadzinn, tej sto

licy duchowej Armeńczyków - Gregoryanów i re

zydencyi katolikosa, głowy Kościoła armeńsko*

gregoryańsk.ego, Rosya zaczęła potężny wpływ

wywierać na sprawy narodn armeńskiego, który

ze swej strony oddawał w dawniejszych wojnach

Rosyi z Tnrcyą niemałe usługi Rosyi.

Dzięki swoim przyrodzonym zdolnościom, nie

zwykłej a przysłowiowej na Wschodzie przebić

głości, zręczności i inteligencyi, Armeńczycy po

trafili zdobyć Da Kaukazie nietylko dobrobyt, ale

dojść tam do posiadania znacznych obszarów zie

mi, w zięli cały handel miejscowy z Tarcyą w swe

ręce, a są jedynymi prawie kapitalistami w tym

krajn. Zdobyli sobie wpływowe stanowiska w za

rządach miejskich i administracyi miejscowej, a

niektórzy z nich potrafili zająć nawet naczelne

stanowisko w państwie. Do czasów ostatnich sto

sunki pomiędzy rządem rosyjskim a ludnością ar

meńską byly bardzo dobre. Wprawdzie do tego

lnb owego procesn nibilistycznego wplątał się tn

i owdzie słucbacz uniwersytetu armeńskiego po

chodzenia, ale ten jednostkowy udział nie wywo

łał wrażenia na ogóle Rosyan i nie dawał powo

dów do niechęci w sferach rządowych. Istnienie

tak zwanej Młodej Armenii o tendencyi narodo

wej było krótkotrwałem. Rząd rosyjski mógł za

wsze oczekiwać usług armeńskich w jakichś no

wych zawikłaniach na Wschodzie, a Armeńczycy

liczyli aż do dni naszych na poparcie Rosyi urzę

dowej w swych aspiracyacb pauarmcńskicb.

Tymczasem sprawa armeńska wystąpiła w roku

przeszłym w groźnej swej formie po mordach

w Konstantynopola, Trapezuncie i w wielu miej

scowościach Armenii tureckiej. Wypadki te ode

zwały się ecbem bolesnem w sercach lndności ar

meńskiej w kraju Kaukazkim. Kler świecki ar

m eński, mający na swym czele patryotycznie u

sposobionego katolikosa Mkrticza, a zwłaszcza kler

zakonny rozwinęły gorączkową działalność w cela

niesienia pomocy swej prześladowanej braci. Ko

mitet armeński w Londynie nsiłował wprowadzić

kwestyę armeńską na stół dyplomatyczny; Anglia

zaś oświadczyła się z gotowością poparcia swym

wpływem pomyślnego jej rozwiązania.

Kiedy sprawa zdawała się wchodzić na po

myślne tory, Rosya zawiodła w całej pełni na

dzieje i oczekiwania Armeńczyków. Prasa rosyj

ska (z bardzo małym wyjątkiem), aczkolwiek po

tępiała barbarzyństwa tnreekie, dla sprawy armeń

skiej okazała się poprostn niechętną. W najwpły*

wowszych dziennikach (np. Nowojs Wremia) czy

taliśmy nieustannie wskazówki i ostrzeżenia przed

jakąśbądż interwencyą na korzyść politycznych

aspiracyj Armeńczyków, jako wieloe niebezpie

cznych dla samejie Rosyi na Kankazie. Pod wpły

wem głosów prasy w tym kiernnkn rząd zaczął

ograniczać prawa kościoła armeńskiego, a zwijać

bez porozumienia z katolikosem szkoły armeńskie.

Rozdrażnienie wśród Armeńczyków przybrało gro

źniejsze rozmiary. Posypały się listy anonimowe

i nawet groźby, skierowane przeciwko dziennikom

wrogim sprawie armeńskiej. Sztyletem zagrożono

p. Palmoni, redaktorowi Czernomorsk. Wiestnika.

Kilka skrytobójstwom z dni ostatnich przypisuje

prasa rosyjska znaczenie mordów politycznych, a

widzi w nich rękę londyńskiego Komitetu armeń

skiego. Przez kilka dni ludność grozińska w T y

fiisie zostawała pod grozą rzezi ze strony tame

cznych Armeńczyków. W ostatnich dniach stycznia

50 rodzin rosyjskich i gruzińskich opuściło stolicę

Kaukazu i udało się do Baku i Kutaisu z obawy

przed możliwością rzezi. Zauważoao przytem nie

zwykły wzrost rozbójnictwa na Kankazie. Prasa ro

syjska widzi teraz w każdym wypadknna Kaukazie

rękę Armeńczyków, jak Francuz w każdej sprawie

szuka kobiety. Swie t,organ panslawistyczny, upatruje

w rozgorączkowaniu umysłów ludności armeńskiej

podobieństwo do stanu ziem polskich przed po

wstaniem roku 1863. W sferach rządowych ra

dzić już mają nad środkami nadzwyczajnemi dla

pnryfikacyi Kaukazu, a dotychczasowy jeneraf

gubernator Szeremietiew ma być odwołany. D zien

niki rosyjskie nawołują do przeprowadzenia tamie

jak najsurowszej rewizyi senatorskiej i ożycia na

stępnie potężnej dłoni jakiegoś energicznego ad

ministratora.

Z Kola polskiego.

!W iedeń 8 marca.

Głównym przedmiotem obrad na dzisiejszem po

siedzenia Koła polskiego był ndział, jaki mają

wziąść posłowie polscy w bliskich rozprawach

PRZED LATY.

(7)

8’M.HIC

przez Tadeusza Grabowskiego.

(Z konkursu literackiego Czasu).

(Dokończenie).

Słońce podniosło się już wysoko, a nad rzeką

ruch już ustawać poczynał. Od wody płynął cią

gle powiew chłodny, lekki, ożywczy, ł ’an Dae no

wiecki dumał ciągle. Postanowił dzis córkę wybadać

koniecznie. Może trapi się z powodu jakiejś straty

materyalnej, może utraciła lekcy§ lub doznała

złego obejścia. Myślał już o tem wczoraj, Irzeba

koniecznie usunąć pow ód jej zmartwienia. Lnieba

nie zabraknie, a dziecko traci zdrow ie, wesołość.

Z temi myślami podniósł się _z ławki i zwolna

°pierając się na lasce, zwrócił się ku miastu w my

śli powrotu do domu.

Szedł teraz krokiem żywszym , gdyż obawa o nią

dodała mu siły. Wydało mu się, że widzi ją zdą

żającą z daleka, z głow ą pochyloną nieco, i zatrzy

mującą się niekiedy. G dy ujrzała g o , przyspie

Szyła kroku i uśmiechnęła się, jak zwyczajnie,

*i°dko. Była pąsową prawie ze zm ęczenia, a w ja

snej, o szerokich bufach sukience, w kapelusiku

słomianym z w iązką niezabudek wyglądała rze

czywiście ślicznie. Podbiegła lekko i całując jeg o

r?kę, wsunęła w milczeniu rączkę pod ramię, pro

sząc, by niedowierzał lasce.

Szli w milczeniu w dół ulicą Kościelną ku ryn

kowi. Zdała dochodził ich uszu głośny turkot po

wozów i gwar przechodniów na wiecznie ożywio

nym Kreszczatyku. Skręcili, idąc czas jakiś ryn

kiem , w jednę z bocznych ulic. Pan Dachnowie

cki zapomniał na chwilę o postanowieniu i zaczął

uskarżać się na dotkliwy reumatyczny ból w no

dze , który dokuczał mu dziś w nocy. Ona pobla

dła lekko i zaraz zaczęła mówić o środkach, ja

kie trzeba będzie zastosować dziś, zaraz.

Weszli wreszcie do mieszkania. Ponieważ go

dzina obiadowa była jeszcze d alek ą, przeto pan

Dacbnowiecki postanowił pójść do swego pokoju

i zdrzemnąć chwilę. Weszła za nim i stanąwszy

pod oknem patrzyła w ogród. Niebo było ciągle

jasn e, św ietne, promienne. W ogrodzie, na który

wychodziły okna pokoju ojca, lekki wietrzyk stą

pał po wierzchołkach drzew i krzewów, a w po

wietrzu unosiły się muszki o lśniących skrzydeł

kach i róż korony wydawały woń mocną, odu

rzającą.

Pan Dacbnowiecki śledził ją uważnie. Usiadł

szy w fotelu, oparł nogi na podstawionym stołe

czku i przypatrywał się jej troskliwie. Zdawało

mu się , że blednie niekiedy, a drobne, różowe

usta drżą niekiedy jak listki na drzewach ogrodu.

Chwilę milczał zatopiony w myślach, a potem

rzekł tonem poważnym:

Alinko, tobie coś jest. To nie pięknie ukry

w ać przed ojcem swoje smutki.

Ona drgnęła, a potem zaróżowiona mocno zwró

ciła się do niego z uśmiechem nieco melancho

licznym:

Ja papo m yślałam ... tak myślałam teraz

o chorobie papy...

Choć widział w jej oczach przywiązanie, a czu

łość w głosie, czuł, że ona coś ukrywa koniecznie.

Wiec p y t a ł dalej, ale z odcieniem miękkości w głosie:

Pewno która z elewek nie zrobiła zadania,

a ciebie to już irytuje Alinko...

Zarumieniła się teraz, jak zorza wieczorna, i wtrą

ciła żyw o:

N ie papo, moje elewki są bardzo pilne...

Umilkła i zbliżywszy się do ojca, usiadła na

krześle najbliżej stojącem. Zdawała się pomięszana,

bladła, to czerwieniała.

—

Wiesz Alinko — mówił ze smutkiem — że

nie chcę cię widzieć zadumaną. T yś zawsze tak

żywa, ruchliwa, jak żywe srebro. To nie jest bez

kozery. Musisz mi powiedzieć wszystko. Trzeba

się ograniczyć, przenieść gdzieś na prowincyę. Ta

praca ciebie nabawi choroby jakiej. Chcesz w i

docznie, abym ja...

Zerwała się z krzesła i objąwszy jednem ra

mieniem szyję ojca, przytknęła alabastrowe pa

luszki do jego ust. Udał marsa i rzekł poważnie:

—

No Alinko, wóz albo przewóz...

Ona zbladła lekko, a w ciemnych oczach za

świeciły brylanty, które starała się ukryć pod długą

rzęsą. Wydawała się wtedy tak cudowną, jak róża

w rozkwicie, a twarz jej miała zarazem wyraz tak

przykrego zakłopotania, że pan Dacbnowiecki uczuł

jakieś bolesne drżenie koło serca i zaczął prawie

z prośbą:

—

Alinko, jeżeli mnie kochasz, powiedz, co ci

sprawia przykrość...

Ona milczała drżąca. Wreszcie po długiej pauzie,

która jemu wydawała się wiekiem, zbliżyła usta

do ucha ojca i wyszeptała kilka słów cicho, tak

cicho, że nie mógł jej nikt słyszeć prócz, niego.

Teraz pan Dachnowiecki pobladł mocno a _oczy

zamgliły mu się na chwilę. Przytulił ją do siebie

i pytał klęczącą, strwożoną, z oczyma spuszczo*

nemi w ziemię:

—

A czy on, on godny ciebie?

Głos jego był zmieniony, a ona wyszeptała le

dwo dosłyszalnie:

Tak.

A potem cała w płomieniach mówiła szybko:

—

Poznałam go od kilku miesięcy, w zimie

jeszcze. Spotkałam go u Swięckich. Wiesz papo,

jacy oni poczciwi, Litwini jak my; wyszukali mi

kilka elewek. Jego rodzina na Wołyniu, matka

gospodaruje na folwarku z trojgiem dzieci. On

nie mógł ukończyć gimnazynm z powodu rozpo

rządzenia ministra o niemajętnych uczniach, i...

poświęcił się zawodowi praktycznemu...

Na licach jej płonęły róże, a w swej wstydli

wości, zalęknieniu wydawała się jeszcze bardziej

uroczą, niż przedtem. Podobna była wtedy do lilii

promieniejącej czystym blaskiem wśród zielska,

albo do gołąbka, który zbłądził z zwykłej drogi

i ogląda się strwożony za stadkiem współbraci.

Mówiła tedy dalej, ale wolniej już:

—

Skończył szkołę techniczną w Charkowie

i teraz jedzie na posadę inżyniera w cukrowni

hr. Tarchanowa. Chciałby przedstawić się ojcu,

ale dotąd nie śmiał, nie mógł... J a , ja myślałam

dziś prosić Swięekiej o pomoc, ale wahałam się...

Mówiąc to głosem drżącym, miała w oczach

taki czar niepewności, obawy, taki wyraz błagal

ny w wyrazie twarzyczki, że oczy i twarz mówiły

więcej, niż usta. Pan Dachnowiecki siedział niemy,

nieruchomy, uderzony jej słowami. Czuł jakiś żal,

czy niepokój w głębi, ale głos i rozwaga zagłu

szyły te objawy i zapanował nad sobą. Czuł, że

ona nie musiała omylić się w wyborze.

Więc rzekł głosem nastrojonym poważnie, ale

nie bez smutku:

—

Dziecko moje, pragnąłem, abyś była szc zę

śliwą i wyegzaminuję go lepiej, niżbyś ty to po

trafiła. Ja stary, ale twoje życie długie...

Ona patrzała mu w oczy z miłością wielką, a

potem wesoło, ale i z powagą zapytała:

—

Ale ty, Ojcze, nie będziesz mnie mniej ko

chał? Postawiłam mu za warunek, by obok mnie

zastąpił ci syna...

Pan Dachnowiecki uśmiechnął się z dobrocią

i rzekł:

—

Zobaczymy...

Na zegarze wybiła pierwsza. Panna Alina ze

rwała się z klęczek i całując drżące ze wzrusze

nia ręce ojca znikła z pokoju, jak widziadło.

Słońce rzucało na ziemię powódź promieni, a

błękit był tak czysty, jasny, świetlany, jak ma

rzenia zakochanych. Plamy słoneczne barwiły po

dłogę, a przez okno lekki wietrzyk wpadał chwi

lami, muskając czoło starca, który myślał o prze

szłości jej, swej ukochanej córki.

I w dniu tym przybyło światu troje ludzi szc zę

śliwych.

W miasteczku i w Dachnówce zmieniło się wiele

od znanych nam czasów. Sprawnik Wirowkin po

rzucił myśl kupna i czeka spokojnie terminu ukoń

czenia służby. Z syna ma zaś wielką pociechę

Kola wybił sobie z głow y niedorzeczne rojenia

i znów zjawił się u protojereja, gdzie panna Masza

przyjęła go ostentacyjnie. Sam ojciec Makary od

daje się dalej z poświęceniem walce z agitacyą..

W Dachnówce, która zmieniła już dwa razj

właścicieli, kościół zamknięto, mimo oporu ludu

który okazał się równie buutowniczym przy licy

tacyi Dachnówki. Poskromiono masy za pomoc:

sotni kozaków, sprowadzonych z miasteczka. Tru

mny Dacbnowieckich, spoczywające w sklepacl

kościółka otwarto, kości znalezione złożono zape

wne przez pomyłkę na cmentarzu prawosławnym

Słychać, że djacy cerkiewni obłowili się przy te

sposobności rozmaitemi drobnostkami i sprzeda

wali po podrzędnych szynkach pierścienie, kara

bele, guzy...

Ale to może zmyślenie, a agitacya, która, ja!

mówi ojciec Makary, nie gardzi nawet potwarzs

jeszc ze dość silna w tym zakątku.

* cnoazi dwa razy

***Nr**V»godz.T

-z

Oddzielne Nra Czasu, o ile zapas starczy w 5 o ffk fn iń

«.L

...i.

c»s»i..,

*»,b,,’i..M

,,ra;nft

Prenumerata wraz * dodatkiem wynosi:

W m i e j Bo u .......................................

IIna coty rok %akwartał sa l mitsxcc

Po * tą w państwie austryackiem

’

29*t’

*’ dr.

ldr.80ot.

niemieckiem

....................................

* «**

««*

2dr.60ot.

Włoon,Franoyi Anglii, Belgii, Szwajw%i, Tur

syi innych państw, należących do związkn pocztowego ’

32 dr

8 itr

8 *łr

niJdzmTTjMeLsy^Sż819* ”** °* 1 *° «**»*-*«’K*»

w mieaiącn.

Łl.ty , pie

do Administracyi cŁsu w K r^ o °w ^ ^ ”Lil?n rA/0gł°Bie?lł (insw^ty) ,upraalł

f"?*««

- o o stowei - Ijist/,m niofZJjTi

i Ltaty reklamacyjne nieopteczętowane m e podlegają opłacie

^^^^^^^^^^^^*^rankowanycfynieprzyjmnjeaię.

—

Rfkopismów uadsyłanyoh nie zwraoa aię.

1 of 6 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Завантажити файл

Завантажити файл

Видалення коментаря

Розширений пошук

Повідомити про помилку