Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 639 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

Ner170

Kraków,

Sobota

Łipca

1901.

Rocznik

LIY.

CZAS

(wydaiłe wieeione).

Prenueeratę prayjmnjęi Administraeya Oku« w Krakowie i urzędypocztowa

B l(Jseo w f p r e ziu e e r a tę księgarnia 8.A. Krzyżanowskiego, handle: St Karlińskiego wSnkiennioaeh,

H. Kretschmer» Rynek, 10, Binro dzienników Hopoasa I Salomonowej, G łó w n a t r a f i k a , w Rynku głównym.

O f t o e s e n l a przyjmuje się za opłatą od wiersza petitem za pierwszy raz 90 haL, za każdy następny

po 10 haL; układ tabelaryczny, cyfrowy, skomplikowany, pierwszy ras po 40 hal., na stępny po 10 Łat.

N a d e s ł a n e (na trzeciej stronie) od miejsca wiersza drukiem petitowym 60 halerzy za każdy raz.

Ogłoazenia 1prennm eratę przyjmoją: we Lwowie biura dzienników L. Plohna, A.Olszew

skiego, S t Sokołowskiego, A. Hollendra, K. Bnohstaha: w J a r o s ł a w i n Binro dzienników; w N o w y m

S ą c z n H. Baohner; w P r z e m y ś l u A. Jnszyński księgarnia kolej_ D. Heszeles, księgarnia Ringlera,

w Bseszowle M.Weintranb; w Stanisławowie JasielskiiSp.: w Tarnowie M.Rockach,

w Tarnopolu C. Haliozer; w P aryim wyłącznie p. Adam rue de Varenne 38, (prennmeratęj W.

Kaczkowski Courbevoi pod Paryżem rne de Chemin ae fer 44): w W i e d n i u Haasenstein A YogUt

(także w Hambnrgn, Frankfurcie n. IL , Berlinie, Lipska, Bazylei i Wrocławiu), A. Oppelik, R. Mosas

(takie w Berlinie, Hamburgu, Monaohinm i Norymberdze), H. Scbalek, M. Duke«, J . D anneberg, H.

rriedl (tylkoprennmeratę H.OoldsohmidtAComp.); w Frankfurcie n. U . G. L. DaubeAComp.

W " Za każdą zmianę adresu dopłaca się 40 haL " W

Adres Redakeyi: nl. Iw. Tomasza Nr 82.

—

Telefon Nr CO.

K,raków 27 lipca.

W ża(lnym może krajn nie rodzi się tyle

dziwolągów politycznych, ile u nas. W yka

zywaliśmyjuż niejeden z nich i staraliśmy Bię

udowodnić, ile na to bujne żniwo wpływa

brak wykształcenia politycznego. Rozpoczy

nająca Bię obecnie akcya przedwyborcza

wysuwa na czoło politycznych maxym te

go rodzaju znowu jedną, zużytą i wygry

waną na wszystkie tony, a przecież w cza

sie agitacyi zawBze jeszcze świeżą i popła

cającą.

Skarżą się u nas głośno ludzie na ,,brak

poszanowania cudzych przekonań", ale ci

sami m ają na ustach wobec swoich przeci

wników zarzut nbezprogramowości i opor

tunizmu".

O ile tych zarzutów używają lu

dzie, dla których każdy kamień jest dobry,

bo nim można uderzyć przeciwnika, o tyle

nie warto rozprawiać się z nimi. Dla tych

jednak, w których oczach tego rodzaju kry

tyka ma pewne uzasadnienie, potrzeba kil

ku słów wyjaśnienia.

Otóż ów ,,brak poszanowania"

to naj

częściej nie brak poszanowania ,,dla prze

konań", ale dla pewnych ,,osób", które nie

powodzenia własne, mające swą przyczynę

w tem, że na to poszanowanie nie zasłu

żyły, bardzo skwapliwie tłómaczą różnicą

przekonań i rzekomem ,,prześladowaniem".

Jest to zupełnie specyaluy fabrykat galicyj

ski. Do nieudolności, niedbalstwa, braku cha

rakteru dorabia się czemprędzej teoryę po

lityczną i mnoży aię liczbę męczenników

politycznych w nieskończoność. Gdybyśmy

wedle tego chcieli oceniać naszą przyszłość,

to musiałaby się nam wydać bardzo różo

wą, rzadko gdzie bowiem znajduje się tyle

bohaterskiego cierpienia za przekonania, co

w szeregach upadłych kandydatów do man

datów, posad i dostojeństw obywatelskich.

Zarzut bezprogramowości i oportunizmu

podnoszą znowu najczęściej ci, którzy ,,swój

program" ograniczyli do jednego tylko ja

kiegoś punktu, nie widząc poza jego speł

nieniem całej m asy innych. Takich ,,jeduo

punktowych" stronnictw mamy u siebie pod

dostatkiem . Istnieje np. stronnictwo, może

nawet niejedno, którego cały, naprawdę cały

program streszcza się w dwóch słowach

,,nadużycia wyborcze".

Każdy, kto oprócz wytępiania owych na

dużyć wyborców chciałby jeszcze coś in

nego dla kraju

zrobić i o czem iunem

mówi lub piBze, jest w oczach tego stron

nictwa z pewnością oportunistą, utuczonym

ua chlebie kliki ,,nadużywającej wyborów".

Dla stronnictwa znowu, które jedyne re

medium na wszystkie, naprawdę wszystkie

uasze niedostatki widzi w Btajnem, bezpo*

średniem, powszechnem prawie głosowania,"

oportunistą będzie każdy, kto ma wątpli

wości co do tego bankrutującego z bie

giem czasu środka politycznego lub kto —

przyjmując go nawet — czyni skromne

zastrzeżenia, że nie naprawi się jeszcze

przezeń wszystkiego. Dla wrzaskliwego i

ulicznego antysemityzmu bezprogramowcem

i oportunistą będzie znowu każdy, kto się

nie potrafi wznieść do polityki, polegającej

na szczuciu, judzeniu i pauperskich wy

brykach.

Przykładów takich możnaby przytoczyć

więcej. Grunt, na którym te zasady rosną,

jest widoczny. Użyźniają go naiwność poli

tyczna i pospolity interes osobisty. Ileż to

ludzi żyje z rzemiosła, polegającego na

dogadzaniu złym instynktom bliźnich?

Są to jednak już wprost patologiczne

objawy. Oprócz nich uderzająjednak w na

szem życiu publicznem jeszcze inne mo

m enta, niedostatecznie oceniaue i rozu

miane.

Oto przedewszystkiem pokutuje wśród

pewnych kół naszego społeczeństwa ciągle

jeszcze przekouanie, jakoby istniało stron

nictwo broniące wolności obywatelskich i

stronnictwo tym wolnościom wrogie. Jeże

liby nawet ktoś nie uwierzył jeszcze; że

wobec ustaw zasadniczych, obowiązujących

u nas, walka o równe prawa i swobodę

polityczną. jest

anachronizmem, jeżeliby

uważał zawsze jeszcze program z połowy

XIX wieku

świeży i odpowiadający

dzisiejszym stosunkom , jeżeliby wreszcie

szukał jeszcze ciągle różnicy programów

politycznych

hasłach o wolności i ró

wnych prawach,

—

to powierzchowne ua

wet rozejrzenie się wśród codziennych obja

wów naszego życia publicznego powinno

go ponad wszelką wątpliwość pouczyć, że

wobec teroryzmu mas, wobec walki poli

tycznej, polegającej na zagłuszaniu prze

ciwnika, na gwałtach fizycznych, dokony

wanych publicznie, w parlamencie, wobec

przestępstw ,

popełnianych bezkarnie na

zgromadzeniach przez podburzanie i oszczer

stwa, że wobec tego wszystkiego prawdzi

wych obrońców

wolności i równych praw

nie znajdzie wśród krzyczących o tej wol

ności, ale wśród tych, którzy ją pragną

mieć naprawdę wykonaną i urzeczywi

stnioną. Tak się też dziś dzieje, że tymi

obrońcami wolności są na całym świecie

stronnictwa konserwatywne. Nie wiedzą o

tem tylko u nas w Galicyi.

»Świat poszedł już jednak dalej. Każdy,

kto się wychyliłcokolwiek poza swoją parafię

i przestał czytać choćby ua chwilę o perfidyi

Stańczyków, komu przestaną brzmieć w li

azach owe tysiące interpelacyj o naduży

ciach

starostów, żandarmów, urzędników

podatkowych itd. itd.,

zobaczy, ile

mamy do zrobienia i jakie wielkie i trudne

zadania roztaczają się przed uami! A wte

dy jakżeż Bię mu przedstawią owe pro

gramy!

Wołają: oświaty! podniesienia ekonomi

cznego! Któż tego nie chce i ktoby się

nie cieszył, nie urósł i uie nabrał otuchy,

nadziei, gdyby z pod ziemi wyrosły owe

setki szkół, których nam brakuje, owe se

tki zdolnych i sumiennych nauczycieli, gdy

by kraj poprzerzynały wzdłuż i wszerz

koleje, kanały, spławne rzeki, gdyby wzdłuż

tych szlaków powznosiły ąię kominy fabryk,

gdyby w społeczeństwie naszem obudził

się duch do przedsiębiorstw przemysłowych,

gdyby rozszerzyła się wiedza fachowa!

Któżby nie powitał z radością rozwiązania

kwestyi agrarnej, ktoby nie chciał przyło

żyć ręki do instytucyj, niosących dobrobyt

i kulturę klasom pracującym?!

A jednak różnice istnieją. Nie tkwią

one w celach. Nie stanowią icb także środ

ki. W szak widzieliśmy, że w Kole pol

skiem nawet lwy opozycyi pochowały swo

je pazury, że Koło nietylko nie pękło, ale

wyszło wzmocnione. W Sejmie widzieliśmy

także głosowania*, jednoczące wszystkich

posłów polskich.

Przyczyny, dla której tworzy się różni

ce rzekomo polityczne, szukać należy w fi

zycznem prawie, że w jeduej i tej samej

przestrzeni nie może się znajdować kilka

ciał. Program niejednej ,,opozycyi" stre

szcza się przeto w krótkich i prostych sło

wach : ,,usuńcie się! nie dlatego, że żle ro

bicie, bo my będziemy to samo robić, ale

dlatego, byśmy mogli zająć wasze miejsca".

Stare to jak świat zjawisko, zmienia Bię

tylko etykieta. Różnica zaś między naszym

krajem a innymi tylko ta, że u nas mniej

ludzi zdobywa Bię na zeskrobanie etykiety

i przyjrzenie się temu, oo pod uią tkwi.

Gdy jednak stan faktyczny podniósł po

wyższą fizyczną konieczność do znacze

nia politycznej racyi, społeczeństwo po

winno zbadać, kto lepiej może mu służyć,

czy ci, którzy za sobą jirzj ,czają wszyst

ko to, co dzisiaj w naszym kraju zabez

piecza nam rozwój narodowy, kulturalny

i ekonomiczny, czy też owi — powiedz

,,niecierpliwi?" W e fałszu o ,,klice

rządowej" tkwi przecież ta prawda, tak

wzruszająco naiwnie zdradzona, że w tycb

wszystkich programach opozycyjnych, skie

rowanych przeciwko osobom, a nie rzeczy,

idzie o *miejsce*1 i tylko o miejsce dla tycb.

którzy tą drogą pragną prędzej i wygo

dniej ,,dojść" .

W każdem społeczeństwie

są tacy ,,niecierpliwi", chodzi tylko o to,

by się ;o społeczeństwo na nich poznało

i aby umiało odkryć, gdzie leży źródło tej

i owej krytyki i jaką do niej przykładać

wagę.

Kuch wyborczy.

Przegląd lwowaki podaje spis następujących

kandydatów na posłów do Sejmu, przedewszyat*

kiem z okręgów miejskich:

Z miaat Kros no Sa nok w miejsce Dra Ja

gendfeina kandyduje p. Kazimiera Lipiński, były

dyrektor fabryki sanockiej.

—

Z miasta Stryja

w miejsce Dra Frncbtmana kandydnje poseł do

Rady państwa p. Eugeniusz Abrahamowie*.

—

Z miast Bochnia* Wado wice kandyduje po

nownie Dr Maiss.

—

Z wiejskiej knryi bocheń

skiej przeciw X. Stojałowskiemn obiega się o

mandat p. Adam Raebenbaner, kandydat notaryalny.

Z miast Gorlice* Jasło kandyduje ponownie

p. Zygmnnt Jaworski, burmistrz Biechońaki, mie

szczanin Lazarowicz i BocyaliBta Tokorski.

Z wiejskiej knryi gródeckiej kandydnje po

nownie Adolf bar. Brnnicki. Ze strony rnskiej n

biega się o ten mandat Dr Ozarkiewicz, adwokat

z Gródka.—

Z knryi wiejskiej limanowskiej

przeciw Antoniemu br. Wodzickiemn kandyduje

Stojałowozyk Smołczyński.

Pisma stronnictw Indowych jn i od kilkn tygo

dni zajm nją się wyłącznie ak cyą przedwyborczą.

Wieniec-Pezczółka poprzestaje dotychczas na

ogólnem przygotowywania g ranta, nawołuje do

pilnowania prawyborów w gminach , pulemiznje

z lodowcami, wzywa do Batrą/ania" ich na wie

cach i do unikania zdrajców. Żadnych kandydatnr

X. Stojałowski dotychczas jawnie nie wysnwa.

Organ stronnictwa lodowigo, Przyjaciel ludu,

donosi, że Rada naczelna stronnictwa , wybrana

30 czerwca na zjeżdzie w Tarnowie, zgromadziła

się 21 b. m. w Słotwinie dla ukonstytuowania się

i rozpatrzeń a sytnacyi wyborczej. Uchwalono re

gulamin do postępowania przy nstalenin kandy

datur na posłów i wezwano członków Rady po

powiatach, aby najpóźniej do 4 sierpnia ntwo

rzyli po powiatach komitety przedwyborcze.

Co do kandydatnr, zgłoszono dotychczas nastę

pujące: Brzesko Dr Szymon Bernadzikowski;

Krosno Jan Stapiński; Kraków Franciszek

Wójcik; Brzozów Józef Wrona; Jasło Wa

wrzyniec Drewniak; Nowy Targ Józef Re

kncki; Bochnia Adam Ribenbaner; Dąbro

wa Jakób Bojko; Sanok Grzegórz Milan; Pil

zno Jan Krajewski; Mielec Franciszek Krempa;

Myślenice Andrzej Średniawsfci; Wadowice

Antoni Styla. W okręgn Ropczyce podnoszone

są kandydatnry dwóch ludowców: Jana Siwnli

z Paszczyny i Jana Babicza z Niedźwiady.

Opr(oz powyższych kandydatur, które w razie

przyjęcia przez komitety powiatowe będą kandy

daturami stronnictwa Indowego, zgłoszono z po

wiatów do poparcia przez ludowców kandyda

tury: Bolesława Żardeckiego na Łańcnt i Edmun

da Klemensiewicza na Grybów.

,,Rada naczelna,

biorąc pod uwagę, że posłowie ci w sprawach lu

dowych szli w Sejmie ręka w rękę z posłami

stronnictwa ludowego, postanowiła nie stawić

przeciwko nim kandydatów i poleciła te dwie

kandydatury ludowcom popierać*.

Wybory w kraju nadreńskim.

Wybory w nadreńskiem okręga DnisbnrgMllhl

heim-Rnhrort Bą faktem dokonanym. Dzień 25

lipca 1901 rokn pozostanie n a dłngo p amiętną

datą w rozwoju kolonij polskich w Westfalii i nad Re

nem — gdyż w dnin tym, po raz pierwszy Po

lacy głoBowaii na swego narodowego kandydata.

Był nim zasłużony poBeł i wytrawny parlamen

tarzysta p. Leon Czarliński z Torania, nazwisko

którego zawiązało się tak z historyą parlamen

tarnej opozycyi polskiej w Berlinie, że dla w y

chodźców naszych mogło być niejako sztandarem.

Rezultat liczebny wypadł niespodziewanie pomyśl

nie. Na Czarlińskiego padło 1886 głosów.

Poznańska Praca podająo pierwsza wychodź

com projekt glosowania na Polaka, obliczyła, że

w najlepszym razie Polacy rozporządzają w o

kręgn tym ilością głosów, wah ającą się pomiędzy

czterema a pięcioma tyaiącami. Tyle też, wno

sząc z głosowania, w istocie wynosić może ogól

na liczba uprawnionych do głosowania Polaków

w o kręga Daisbarg-Mtlhlbeim Ruhrort. Uzyskane

niespełna dwa tysiące głosów nazywamy pomyśl

nym wynikiem, ponieważ

1) jest to jnż liczba, która w stosunku glosa

jących partyj ma pewną swą wagę i znaczenie;

nie jest to jnż owa quantiti negligable, któraby

śmiesznością mogła pokryć i samo głosowanie na

Polak a i jeg o projektodawców.

2) Glosowanie na p. Oarlińskiego było pierw

szą próbą, eksperymentem, wubec którego nie

pewność przejmowała k oła wyborców, a obawa

niepowodzenia ujemnie oddziaływała na branie

ndzialn w glosowania.

3) Polski komitet wyborczy w ostatniej chwili

niemal — na dziesięć dni przed wyborami —

zdecydował, aby głosować na Polaka. Stąd nie

zmiernie mało czasn było na agitacyę przedwy

borczą. Niektóre pisma w krajn, jak np. i uawet

Praca, nie miała możności choćby podać odezwy

komitetu wyborczego. Wszystkie te okoliczności,

w połączenia z brakiem fnndnszn agitacyjnego,

jakk olwiek poważne, nie wpłynęły tak ujemnie

na liczbę głosów, jak

4) kontrsgitacya ze strony centrowców. Zwo

lennicy partyi centrnm, Niemcy, zapalczywie

zdzierali zewsząd polskie odezwy wyborcze —

ukonstytuowali w ostatniej chwili podstawiony fał

szywy komitet polski, który ogłosił, że ostatecz

nie Polacy będą głosować na centrowoa. Ten pod

stęp rozgoryczył wprawdzie Polaków i pobudził

ich ostatniego dnia do największej agitaeyi, ale

do powszechnej niepewności d odał jeden czynnik

zamętn więcej.

Jeśli więc w takich warnnkach, w głosowaniu

po raz pierwszy na Polaka, wśród sieci intryg,

Polacy rozrsnceni w niewielkiej liczbie po całym,

znacznym obszarze okręga, zdołali zgromadzić

około 50 procent nprawnionych do głosowania —

jest to rezaltat, który nazwać można tylko wy

bornym eo do liczby. Przypatrzmy się głębszemu

znaczeuiu tego faktn i zastanówmy się nad jego

wynikami.

Hasło do głosowania oa Polaka w tym nad

reńskim okręgn, dane było przez poznańską Pracf

nmyślnie j n i teraz, gdy od głównych, powszech

nych wyborów w Niemczech, zaledwie półtora ro

kn nas dzieli, aby na tym jednym przykładzie

mogło się pokąsać, czy Polacy w Westfalii i krajn

nadreńskim są guantiti negligeable przy wybo

rach i aby z tej jednej próby można wywniosko

wać, czy w przyszłych wielkich wyborach opłaci

się postawić kandydatnry polskie we wszystkich

o kręgach westfalskich.

Próba nadspodziewanie się powiodła;

dzisiaj

nie nlega najmniejszej wątpliwości, że za pół

tora rokn ujrzymy nietylko w Nadrenii, ale i

w Westfalii, w czterech czy pięcia okręgach kau

dydatnry polskie. —

To pierwszy wynik. Kamień

trącony z góry, potoczy się własnym ciężarem.

Tn nadmienić należy — a jest to najważniejsze —

le dokonane dopiero co glosowanie w okręgu

DniBbnrg-Rnbrort-Mtlhlbeim najmniej mogio liczyć

na powodzenie, ponieważ w tym okręgn najm niej

przebywa Polaków.

Eksperyment przedsięwzięto w okręgn, który

najmniej się do tego oadawsł. Do okręgn owego

Z GRECY!.

1. Taedluw.

Niechaj mi hogi pozwolą przeżyte

Bóle zapomnieć — gdzieś, zdała od Indii,

Niechaj mnie codzień ze snu Amfitryte

Szmerem swym budzi.

Nie chcę nic widzieć, oprócz modrej faii,

Drżącej w objęciach przedwiecznego Słońca,

Nad głową moją niech się głośno żali

Mewa jęcząca.

Tak nie zważając na losn odmiany,

Cbcę żyć bez troski - i w letargu duszy

Nie czuć, jak głowę czas nieubłagany

Siwizną prószy.

Niech, gdy oBtatnia wybije godzina,

Ciche cyprysy grobu mego strzegą,

I wokół orny czerwony liść wina

Wieńczy zmarłego.

! Ił Afrodytę Amacho«.

(,,niezwyciężona igra bogini Afrodytę* Sofokl. Antig.)

Wyniosła, dumna, gdy n stóp twych tłumnie

Toczy się gawiedż, jednodniowa, pnsta,

Stoisz po nad nią, — uśmiechnięte dumnie,

Twe boskie usta.

Zniknęły tłnmy twoich wielbicieli,

U twych ołtarzy pieśń nmikła święta,

Lecz ty - królujesz w posągowej bieli,

Z morza poczęta!

Boś Ty jest wieczna - pod prawami Twemi

światy przez nieba szybują przestworza

I z Ciebie wszelkie życie: czy na ziemi,

Czy w głębi morza.

Twa boska ręka, co rozkosznie pieści,

Niesie cierpienie — przez zrządzenie Twoje

Krzyk mężów, lament, jęk i płacz niewieści

I krwawe boje.

—

Posłuszni Tobie indzie i zwierzęta,

Przez Ciebie wszystko rodzi się i kona,

A Ty spokojna stoisz — uśmiechnięta,

Niezwyciężona

SPRAWA DOŁĘGI.

(46)

-«-314*.

(Ciąg dalszy).

Wiodło się więc Dołędze, ale w tych powodze

niach materyałnych tkwił dziwny, gorączkowy

niepokój. Dążył do celn wielkimi krokami, je

dnak czy cel nie usuwał się przed nim w dal

chwiejną i zawodną? Cała jego sprawa, publiczna

i prywatna, pozostała w Warze, zależała od zrę

czności para niepewnych Indzi i od pamięci je

dnej kobiety.

W pierwszym miesiąca po przyjeżdzie stamtąd

dowiedział się wprawdzie Jan , że Reckheim do

stał od Halszki stanowczą odmowę. Wieść ogóina

głosiła, że rodzice, a zwłaszcza matka, bardzo

przychylnie odnosili się do małżeństwa księżniczki

z młodym dyplomatą, zamożnym i wysokiego uro

dzenia, który nadto czynił nadzieję przejścia na

katolicyzm; ale Halszka na formalne oświadczy

ny odpowiedziała bez ogródki, że nie wyjdzie ni

gdy za cudzoziemca. Poczem Reckbeim wyjechał

i przepadł bez wieści Nie obawiano się o jego

życie, ale raczej o to, aby nie pisał pamiętników

o swym pobycie n nas, o gościnnem przyjęcia,

należącem się jego osobie, _ i o barbarzyństwie

kraju, klóremn ,,miał czas się przypatrzeć".

Wieść ogólna, wyjątkowo tym razem, była zn

pełnie zgodna z prawdą. Chociaż więc Jan ocze

kiwał z pewnością tych wypadków, nie mniej

przecież uradował się, gdy nadeszły. Styl księż

niczki zarysował się pierwszy raz publicznie w tym,

chociaż biernym, postępku i Jan był z niej du

mny łowił chciwie dosłyszane tu i owdzie słowa

pochwał dla Halszki, dorzucał je, mileząo, do

swych najdroższych skarbów. Kilka dni następ

nych Dołęga przepędził w upojenia i w ufności.

Jak jej podziękować? jak wyrazić serde

czną pochwałę. Pisać do niej wydało mn się nie

podobieństwem.

Napisał do Andrzeja, zapewniając go napizód

o niezmiennej przyjaźni mimo sprzecznych zupa

trywań na niedawne postępowanie młodego Zba

razkiego. Skoro małżeństwo z Helłówną stało się

jnż niemożliwem, nie było o czem mówić. Jeżdi

Bnie tędy droga*, jak się wyraził Zbązki, to mo

że kędyś indziej? Różne drogi prowadzą do po

żytku, do moralnego zadowolenia. Starał aię być

w liście wesół, przyjazny; pragnął wyrazić duż )

dobrych ncznć, które żywi dla całej rodziny,

a także otrzymać w zamian jak najwięcej szcze

gółów o koncesyi, o przyjeżdzie Zbarazkich dc.

Warszawy. Nie brakowało uścisków, ncałowsń

rączek dla starszych pań, ukłonów dla młodszych.

Na list tsn, napisany w poozątkn sierpa%, nie

otrzymał wcale odpowiedzi. Dopiero pod koniec

miesiąca dowiedział się, że Andrzej wyjechał jnż

dawna do jakichś wód we Francyi.

Tymczasem nerwowy niepokój oczekiwan ia, po

łączony z uciążliwą pracą wśród npałów pannją

cycb w mieście, doprowadził Dołęgę do przykre

go Btann zdrowia. Cznł się znużonym i podnieco

nym zarazem, sypiał żle i — rzecz dziwna — on,

który kochał Warszawę, począł cznć do niej wstręt

fizyczny. Wy stawa, do której piana i ustawienia

dnżo się przyczynił, wydawała mn się marną, bie

dną i przyg nębiającą. Zohydził sobie rozpalone

mary i chodniki, drzewa pokryte pyłem, więdnące

przedwcześnie w upale; woń ulic, zwłaszcza nie

skanalizowanych, dławiła go. A gdy mn wypadło

odbierać jakąś robotę przy filtrach, poprostn bun

tował się i nie mógł czasem powściągnąć wybu

cbu kwaśnego hnmorn.

Gdy z wieczornym chłodem prsychodziło trocbę

nkojenia, przemyśliwał w mieszkania swem, sma

tniejszem , bo ogołoconem z głównych ozdób, ja

kim sposobem zasięgnąć wiadomości o Halszce.

Choćby dotknąć się czegoś, co bezpośrednio było

z nią w zetknięcia... Nie miał od niej żadnej pa

miątki. Przeglądał album Warn, który dostał od

księżnej Hortensyi, ale te cienie obrazów pod nie

Cały tylko jego tęsknotę, nie zaduwalniając jej

wcale. Żeby choć była fotografia tej alei, w któ

rej pożegnał Halszkę. Nie miał też żadnego jej

portretn, a nie wiedział również, gdzieby go zna

leźć.

Zdecydował się raz napisać do panny Ostykó*

wnej i jnż zaczął:

,,Szanowna i łaskawa panil

Cenny bardzo npominek, ów albnm widoków

Warn, który otrzymałem przy połeguanin, ma je

den brak żałosny dla mnie: brak wizerunków

mieszkańców., ."

—

Zglnpialem zupełuie — rzekł niecierpliwie,

drąc n a kawałki zaczęty arknBZ.

Zaczął Bię strofować, że kocha jak student, że

widuje we snach zaczarowane ogrody, a w nieb

Halszkę smutną, zawsze samą , zawsze oddaloną

przez jakieś tajemnicze moce, w przeźroczach zie

lonawych cieni, w których grncbają tnrkawki.

—

Starał się wmówić w siebie uczacie bardziej mę

skie, polegające na wyroznmowanin, oparte na

stronach moralnych. Ale, gdy czaBena przez otwarte

okno jakiś wietrzyk przychylny wpadał razem

z lekką wonią drzew, cndem ocaloną w knrzn

ulicznym, Dołęgę ściskało za gardło.

—

Jednak ciężko mi...

Wrzesień był jeszcze cięższy, choć chłodniej

szy. Od wyjazdu Dołęgi z Warn opływał trzeci

miesiąc. Wystawa otwarta, rozpoczynające się

wyścigi jesienne powinny były sprowadzić Zba

razkich do Warszawy; mówiono o tem jeszcze

w Warze. Tymozasem ani Zbarazkich, ani nawet

Andrzeja, który bywał zawsze na wyścigach, ani

cienia wiadomości. Gdyby Dołęga nie krytyko

wał tak serowo swych przywidzeń i przeczuć,

mógłby myśleć, że War i wszyBtko, co z nim łą

czyło się w jego dnszy, to jakaś piękna bajka

z minionych szczęśliwych czasów.

Zachodził często na wystawę; w braku bezpo

średnich wiadomości z Warn, mógł tam kogoś

śpotkać powiadomionego o Zbarazkich. Ale wy

stawa była dość pasta. Spółcześnie odbywane

wyścigi jesienne zajmowały żywiej sfery bogate

i bawiące się. Dołęga zajrzał i na wyścigi. Spo

tkał Gnińikich z Hektorem, jnż narzeczonym, spo

tkał Koryatowiciów, Koztków, Kerstena, Włoska.

Mało z nimi mówił i dowiedział się tylko tyle,

le Andrzej jest za granicą, a księstwo Janoszo

wie powioniby tn jnż być oddawna, jednak ich

dotąd niema. Nawet Wiosek nie zgadywał po

woda tak npcrczywego zasiedzenia się na wsi.

Póki było niepewne co do Reckheima, je

comprendz — ale teraz j ’y perdi mon latin. Księ

żniczka odpaliła takiego Reckheima.. no, nol Ja

byłem zawsze zdania, że to nie dla polskiej księ

żniczki partya.

—

Pozwól pan, panie Włosek - zaczął Ker

sten jedną ze swycb ortograficznych poprawek...

Ale cokolwiek mówił i mógł powiedzieć Ker

sten, było jnż Dołędze obojętne: miał go osta

tecznie dosyć. Oddalił się i nie wyslnchał po

prawki, która przez to samo dla niego prze

padła.

Pewnego dnia spotkał na wystawie Arnolda

Hellego, siedzącego w restanracyi, niepokażnie,

przy szklance piwa. Ukłonił mn aię zdaleka, ale

Helle go zaczepił:

—

Cóż to, panie D,, nie chcesz mnie pan znać?

A gdy Dołęga zbliżył Bię i osiadł przy stole,

posłyszał dalsze przyjazne wymówki:

—

Nie widać pana, nie zachodzisz pan do zna

jomych.

—

Bardzo zajęty byłem tymi czasy.

—

Nawet się pan wymizerowaleś. Praca w u

pały cięższa. A jakże tam sprawa szos ? Cóż pro

tektorowie przywieźli?

—

Tymczasem niewiele - odrzekł Dołęga —

dnżo obietnic.

A pan się spodziewałeś czego naprawdę? Ja

sądziłem, żeś pan w innym celn wysłał ich na

spacer, bo z własnym i ważnym interesem takich

Isię nie poByła.

Twarz Hellego skurczyła się w maskę starego

fanna, oczy błyszczały złośliwie. Dołęgę to nbo—

W* Lwswls ,,C m ł u t i i **bycia w blsracb dilsaalkiw A. Iisuwiklsgt, S. Stkałsmklsi ,

K. Bachstabs.

Preimerata w)ioli:

m Kr.kowie w mieison

rok M Partał na1miesiąc

***tąwpaństwieAjng*oU«n* !ii!!!!!!i gkoron

utZl 6k^-U1

fcltf;a.w ^ , T4xi Mk°”"

Uk°""

6ko, TOb,l—

Innych państw, należących do związku pocztowego . . .

64 koron

16 koron 6 kor. -

Osobnaprenumerata «wydanie poranne wynosi miesięcznie u przcsrlką pocztow ą 1 korono

.,w

lia*v w m»ejscn x odniesieniemdodomn1 krtronę.

Oddzielny Mr wydania porannego w Krakowie po 4 hal., a wieózorn. po 20 hal,; z przesyłka pocztowa 24 hal

EKFT228

«%tylko odl do o.tntnleffodnisi wmiesiJu ^ PLi.ty zS

?u y pieniężne na prenumeratę i ogłoszenia (mseraty) uprasza Bię nadsyłać fra n c o do

Aamlnistraoyi Czasu w Krakowie.

Reklam ow e nieopiectetowane nie podlegają opłacie pocztowo!

Lutów mefrankowanych nie przyjmuje się.

Rękopumów nadsyfanyoh nie zwraca tóę.

1 of 6 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Download file

Download file

Deleting a comment

Advanced search

Suggest correction