Mirador viewer

Dziennik Polski.

Annotations

Showing 511 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

ROK IV

Nr 34 (1073)

JUTRO W NUMERZE

ME M& RAJDU

BEZ PRZYGODY

Wydanie A B

Kraków, środa 4 lutego 1948 r.

Cena 3 zł.

Wskrzeszona przyjaźń

awarta przez Polskę w dniu

31 stycznia br. konwencia

kulturalna z Węgrami na

stręcza nam pożądaną oka

zję

pomówienia ponownie

0 współczesnej rzeczywistości pań

stwa i narodu węgierskiego.

Dawne,

zamierzchłe to dzieje,

gdy ugrofińscy Madziarzy

wtar

gnęli na nizinę panońską, dzieląc

południowych Słowian od półno

cnych i stając się postrachem o

kolicznych ludów, nie wyłączając

Niemców. Poskromieni, utworzyli

państwo nad środkowym Dunajem

1 Cisą i włączyli się w system na

rodów

środkowo — europejskich.

Stworzyli jednak w tej części Eu

ropy państwo najbardziej

obole

Polski stanowo—szlad h eck ie, z bez

silnym przeważnie królem i samo

wolą magnatów. Podobieństwa ro

dziły

sympatie.

Przed

niewielu

dniami

przypominaliśmy

już na

tym

miejscu tę gorgeg przyjaźń,

która dawne Węgry łączyła z da

wną Polską.

Nic właściwie nie stało na prze

szkodzie,

by przyjaźń tę konty

nuowały

również nowa Polska i

nowe Węgry,

dwie demokracje

zamiast dwu reakcyj. Odkąd Wę

gry, zamiast być elementem roz

stroju i narzędziem niemieckiego

imperializmu,

weszły

skład

państw o ustroju demokratyczno*

ludowym, zniknęła ostatnia prze

szkoda do wznowienia i zacieśnie

nia dawnej przyjaźni, polegająca

na rozbieżnościach czysto polity

cznych.

Nadszedł więc czas

zawarcie przede wszystkim podo

bnej konwencji kulturalnej, jaka

dziś wiąże Polskę z innymi bliż

szymi i dalszymi sąsiadami — Cze

chosłowacją, Francją, Jugosławią,

Bułgarią — i taką właśnie konwen

cję podpisała specjalna delegacja

polska w Budapeszcie, wiedziona

przez min. Skrzeszewskiego.

Akt ten odbył się w związku *

„Tygodniem Polskim", który Wę

grzy włączyli w ramy swoich ob

chodów stulecia Wiosny Ludów.

Szczegóły mieli' Czy telnicy w te

legramach, szczegóły opisze jesz

cze „Dziennik Polski" w specjal

nych reportażach. Wspomnienia z

lat 1848/9 są słuszną chlubą dla

współczesnych

demokratycznych

Węgier. Wspomnienia te zazębiają

się mocno o sprawy polskie i to

nie tylko przez zaszczytny udział

Polaków po stronie

powstańców

węgierskich w wojnie węgiersko

austriackiej. Jakże więc nie uznać

za pomyślna wróżbę, że obecna

konwencia została podpisana aku

rat w stulecie polityki Kossutha i

czynów wojennych naszego

ma...

Konwencję zawarła polska de

mokracja ludowa z węgmrską de

mokracją ludową. Aby oba naro

dy mogły powrócić do przyjaźni,

musiał się bowiem dokonać i na

Węgrzech ten sam przewrót co w

Polsce: dojście do władzy ludu 1

w pierwszym rzędzie złamanie su

premacji obszarników i wielkiego

kapitału. Na feudalizmie opierała

se przedhabsburska i habsburska

monarchia na Węgrzech,

oparła

się i namiastka królestwa, reżim

Horthy'ego, gdy reakcja węgier

ska, po obaleniu rewolucji 1918 r.

nie mogąc z przyczyn międzyna

rodowych przywrócić tronu Karo

lowi IV, admirałowi oadała regen

cję nie istniejącego de iacto króle

stwa. Horthy nie kochał Habsbur

gów, bo sam myślał o założeniu

dynastii jak albański 7cgu. Te am

bitne projekty zawaliły się w do

bie drugiej wojny światowej. Po

upadku

Horthy‘ego i krwawych

rządach Szalassy’ego nadeszła po

ra na zlikwidowanie królewskich

fikcji i skrachowanej reakcji. Dal

sze wydarzenia są znane: twardy

opór węgierskie: reakcji, wyraża

jący się w chwilowym

sukcesie

antydemokratycznych

żywiołów,

skupionyćh wokół Nacry’ego i sto

pniowa ewolucja poglądów wśród

najszerszych mas narodu węgier

skiego: drugie wybory parlamen

tarne, zwycięstwo le%vićy, sromo

tna ucieczka Nagy'eao, rząd Din

nyesaj i obecne ostateczne utrwa

lenie prawne wyrosłych na gru

zach dawnych Węgier — nowych

Węgier republikańskich.

Ponowne

kulturalne

zbliżenie

polsko—w ęgierskie,

wyrażone

punktach zawartej konwencji, jest

naturalnym wynikiem tego nowe

go, naturalnego układu stosunków.

Witając je z głębokim zadowole

niem, wyrażamy przekonanie,

iż

pójdą za nim w nieodległej przy

szłości dalsze z Węgrami układy

i umowy.

J. S.

24 bvn. stanie Forster

przed sądem w Gdańsku

Gdańsk, 3 lutego (PR). Opracowy

wanie aktu oskarżenia przeciwko b.

goiulailterowi Gdańska i Pomorza Al

bertowi Forsterowi zostało już za

kończone. Termin procesu wyzmacsio

iiy został na 24 hm. Forster obecnie

znajduje się w więzieniu w Gdań

sku. Proces przeciwko ternu Kłbrod

tmartaowl wojiemnemu toczyć się bę

dzie w sali gmachu Polonia we Wrze

szczu. Będzie to jeden z najbardziej

sensacyjnych

procesów

p—raedwko

zbrodniarzom wojennym.

Za krytykę USA

10 miesięcy w Dachau

Berlin, 3 lutego (PR). Prasa nie

miecka komentuje sprawę 6kazania

na karę 10 miesięcy zamknięcia w

oboaie w, Dachau dr Semmloru, jed

nego z dyrektorów niemieckiej Rady

Gospodarczej

w Riizonii.

Setmmlsr

ekaiziany został za obrazę amerykań

ebŁdh władz okupacyjnych, którym

zarzucił mćekorzyisitiną gospodarkę w

Niemczech. Semmler oświadczył, że

Niemcy nrie potrzebują

większości

artykułów,

importowanych z® Sta

nów Zjednoczonych.

Więźniowie polityczni otrzymali sztandar

w—f/Sm

Foto jKg. ..Od 'A dcTZ", ‘feore*—’

Kulminacyjnym punktem uroczystości

„Dnia Więźnia"

było wręczenie

sztandaru krakowskiemu oddziałowi Polskiego Związku b. Więźniów Po

litycznych przez przewodniczącego Zarządu Głównego, premiera J. Cyran

kiewicza. Na zdjęciu: premier Cyrankiewicz

wręcza

sztandar prezesowi

oddziału krak. Tadeuszowi Hołujowi.

Projekt utworzenia państwa alpejskiego

Nowy anschluss na widowni?

Pian połączenia Austrii z Bawarią, Wirtembergią i Badenią

Wiedeń, 3 lutego (API). Wiedeńska „Oesterreichische Zeitung"

komentuje artykuł gazety „Krasnaja Zwiezda" o nowych reakcyj

nych planach anschlussu. Jak wynika z artykułu gazety „Krasnaja

Zwiezda", reakcyjne kóła niemieckie i anglo—am ery k ań sk ie nie po

rzuciły bynajmniej koncepcji stworzenia t. zw. państwa alpejskie

go, które obejmowałoby: Austrię, Bawarię południową, Wirtember

gię i Badenię.

Austria jest jedynym

państwem

naddunajskim, uczestniczącym w pa

ryskim komitecie szesnastu. Poro

zumienie szesnastu zawiera m. in.

ZSRR proponuje ograniczenie władzy

okupacyjnej w Austrii

Moskwa, 3 lutego (API). Generał

Kurasów, przedstawiciel ZSRR

Sojuszniczej Radzie dla Austrii, na

posiedzeniu

Rady

zaproponował

zniesienie

sojuszniczych

rządów

wojskowych w Austrii. Oświadczył

również,

iż

nie zapatruje

się

sposób

pesymistyczny na zawarcie

traktatu,

wznawiającego niepodle

głość Austrii. Generał Kurasów po

wiedział:

„Strona radziecka; która

bynajmniej

nie

podziela pesymi

stycznego punktu widzenia przed

stawiciela amerykańskiego w spra

wie zawarcia traktatu pokojowego

dla Austrii, zasadniczo nie sprzeci

wia się możliwości przekazania pe

wnych funkcji dodatkowych rządo

wi austriackiemu".

Generał zaproponował następnie,

Rada

wydała

kompetentnym

czynnikom zarządzenie rozpatrzenia

następujących kwestii:

1) zniesie

25 łat pracy oświatowej TUR

nie rządów

wojskowych i admini

stracji cywilnej

mocarstw okupu

jących

strefach

okupacyjnych,

gdzie one nadal istnieją, 2) zniesie

nie sądownictwa sądów

sojuszni

czych nad

Austriakami w wypad

kach nie dotyczących zbrodni, po — 1

pełnionych przeciwko

sitom

oku

pacyjnym;

zniesienie

policji

wojskowej w strefach

ałbc też o

graniczenie jej.

punkt, odnoszący się

bezpośrednio

do Austrii. Punkt ten mówi, że e

nergia

wodna

Alp

służyć

wszystkim państwom

planu Mar

shalla

bez względu na granice.

Przez to Austria staje się bazą e

nergii elektrycznej

dla

południo

wych Niemiec.

Te niewinne zdawało by się pla

ny, mają być punktem wyjścia dla

znacznie już donioślejszych planów

politycznych.

Według

komunikatu

„Berliner

Zeitung", specjalny wysłannik rzą

du bawarskiego Schmidtbauer

był ostatnio

podróże

Paryża,

Wiednia i Rzymu, aby poinformo

wać się na miejscu o możliwościach

stworzenia państwa alpejskiego.

„Berliner Zeitung" podaje, że za

planami separatystów

bawarskich

i austriackich stoi kandydat na sto

lec

papieski,

kardynał

Spellman,

związany z bankiem Morgana. Mo

torem akcji anschlussowej jest tak

że prżedstawieciel

Trumana przy

Watykanie, Myron Taylor. Również

de Gaulle

ustosunkowuje

się

sprawy nowego anschlussu

pozy

tywnie.

„Oesterreichische Zeitung" stwier

dza w dalszym ciągu, że w Szwaj

carii odbywają się w tej chwili roz

mowy

między

przedstawicielami

austriackimi a niemieckimi. Wiado

mość o tym

podają

„Salzburger

Nachrichten" i berneńska „Die Tat“.

Karta waszyngtobsŁa

Tajny układ W. Brytanii z USA

Foto BoreJt, Ag.

,Od A do"Z"

Pracą nad krzewieniem oświaty 1 kultury wśród szerokich mas społeczeń

stwa TUR dobrze zasłużył się ojczyźnie. W Krakowie podczas uroczystoś

ci 25—1 ecia tej organizacji przemawiał m. in. członek

zarządu

głównego

Poseł Allred Krygier (na zdjęciu). W głębi na tle sztandarów, organizacyj

poUtyęmyoh l społecznych, prezydium, akademii.

Waszyngton, 3 lutego (M). Kores

pondent „Chicago Tribune" donosi,

powołując się na autorytatywne źró

dła, że Stany Zjednoczone i W. Bry

tania osiągnęły pełne porozumienie,

równoznaczne z sojuszem zaczepno

obronnym.

Porozumienie to, które otrzymało

nazwę karty waszyngtońskiej, stano

wi podstawę do prowadzonych obe

cnie ataków na Związek Radziecki

W. Brytania przedsięwzięła kroki dla

stworzenia

bloku zachodnio—euro

pejskiego.

Role zostały podzielone pomiędzy

oba państwa. Stany Zjednoczone od

powiadać będą za Ocean Spokojny

i Atlantyk, a Brytyjczycy podejmą

się patrolowania Morza Śródziemne

go, oraz przejmą odpowiedzialność

za Bałtyk i wody opływające wyspy

brytyjskie.

19 lutego konferencja trzech mocarstw

w sprawie Niemiec

Londyn, 3 lutego (SAP). W Londy

nie odbyła się rozmowa

pomiędzy

ambasadorem francuskim Renć Mas

sigli i Williamem Strangiem, stałym

podsekretarzem stanu do spraw Nie

miec

brytyjskim ministerstwie

spraw zagranicznych.

W odpowiedzi na memoriał rządu

francuskiego, który wyraził swe za

strzeżenia co do decyzji frankfurc

kich, powziętych przez W. Brytanię

1 Stany Zjednoczone — przedstawi

ciel Anglii wyłożył

ambasadorowi

francuskiemu brytyjski punkt

dzenia na sprawy Niemiec zachod

nich: 1) Ze względów gospodarczych

Anglia i Ameryka nie chciały zwle

kać z decyzjami,

powziętymi

Frankfurcie, 2) Decyzje frankfurckie

mają charakter tymczasowy, nie o

kreślający ostatepznie przyszłości, 3)

Wszystkie sprawy

dotyczące

Nie

miec, nie wyłączając statutu kon

stytucyjnego, będą mogły być poru

szone na konferencji przedstawicie

li trzech państw, przewidzianej na

koniec lutego i decyzje frankfurckie

nie przesądźają nowych postanowień,

jakie mogą zapaść.

Nie podano, jak na te.„argumen

ty" i próby załagodzenia pretensji

rządu francuskiego, w sprawie arbi

tralnych posunięć anglosaskich za

reagował ambasador Francji.

Jako

prawdopodobną

datę

konferencji

trzech państw

(Stanów Zjednoczo

nych, W. Brytanii i Francji) w Lon

dynie wymienia się 19 lutego.

^Normalne* zwyczaje

dyplomatyczne USA

Rzym, 3 lutego (A). W związku *

protestem rządu radzieckiego prze

ciwko wizycie amerykańskich okrę

tów floty wojennej w porcie Taranto

i przebywaniu jednostek tej floty na

włoskich wodach terytorialnych, am

basadorowi włoskiemu w Moskwie

polecono oświadczyć, że wizyta ta

jest zgodna z normalnymi zwyczaja

mi dyplomatycznymi.

Włochy podpisały

traktat z USA

Rzym, 3 lutego (A). W poniedzia

łek został podpisany t. zw. traktat

przyjaźni i żeglugi między Włocha

mi i Stanami Zjednoczonymi. Trak

tat ten — jak twierdzą w kołach po

litycznych, zawierać będzie klauzule

uprawniające Stanv Zjednoczone do

korzystania z portów włoskich. Han

del amerykański uzyskuje we Wło

szech uprzywilejowane

stanowisko

Saragat chce utworzyć

włoską „trzecią siłą

Rzym, 3 lutego (A). Saragat, przy

wódca

secefijciuisiyczmiej grupy

cjaMistycmej, orgainózaiie w Neapolu

kongres celem rozpatrzenia sprawy

utworzenia bloku politycznego, który,

by reprezentował włoską „trzecią si

łę", Jak wiadomo 26 Kongres wło

skiej partii socjalistycznej olbrzymią

większością głosów aa twierdził utwo

rzenie t.—zrw. Franta Demokrattyczmo

łuidicnwego, którego celem jee* konso

lidacja współpracy leiwicy włoskiej.

Amerykanie budują

lotniska w Austrii

Wiedeń, 3 lutego (M). „Oesterrei

chische Zeitung" donosi,

że wysu

nięte przez Stany Zjednoczone żąda

nie

oddania

Amerykanom dużych

obszarów ziemi w Austrii pod budo

wę lotnisk, sprawia wrażenie, że a

merykańskie siły zbrojne przygoto

wują się do długotrwałej okupacji

Austrii. „Oesterreichische Zeitung"

pisze,

iż

gdyby uczyniono zadość

wszystkim żądaniom amerykańskim,

wówczas równałoby się to faktycz

nemu przekazaniu austriackich te

rytoriów Amerykanom, dla stworze

nia baz operacyjnych.

1 of 8 • Strona 1

Mirador viewer

Dziennik Polski.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Download file

Download file

Deleting a comment

Advanced search

Suggest correction