Mirador viewer

Czas.

Annotations

Showing 655 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

,CZAS" wychodzi z wyjątkiem dni po niedzieli iświętach uroczystych dwa razy dziennie, a mianowicie:

o godzinie 6 rano i o godzinie 3 popołudniu.

fóumer wieczorny 19 ha!., ranny 4 ha! \

poctow*

f wieczorny 12 hal,

ranny 6hal.

PRENUMERATA WYNOSI:

:::---Ifr" "iSfcFiSS

P o c z t ą w p a ń . t w i e A u s t r y a c k i e m ........................................................

36 koron

9kor!—

3kor _

?4r.Sk;°p.,«.7iKUsrA,]ri ::::::::::s S:: iSirsr

Do wszystkich państw, należących do związku pocztowego

48 koron

^kor’- ° ’ 4ko!-’

W państwie rosyjskiem (abonament przez urzędy pocztowe)

18rb.80k.

4 rb. ’70k. 1rb 60koD

Według urzędowego wykazu pism zagranicznych, mających debit w państwie rosyjskiem

abonamentCzasuprzy,mu)ąurzędy pocztowe: w Petersburgu, Warszawie Kiiowie Win^ ’

Moskwie iOdesie. Zinnych miast iwsi można prenumerowałb Z p0SyŁ ą%p S n alK fj

do urzędu pocztowego najbliższego z powyżej wymienionych większych miast.

Prenumeratę i ogłoszenia przyjmują: w W arszawie biuro ogłoszeń Ungra L i E Metzl i Svn

Międzynarodowe Biuro ogłoszeń -

w Kijowie księgarnia L. Idzikowskiego’ -

w Wilnie biuro

dzienników K. Taubera.

Kraków, Środa 2U Kwietnia ty14.

Kocznik LXVil.

Wydowalę poranne.

mmmm

or»,vwr-»* a

Prenumeratę przyjmują: Administracya Czasu w Krakowie i urt?dy pocztowe. Miejscową pre

n u m eratę księg. S. A. Krzyżanowskiego, handle: St. Karlińskiego. trafika w Sukiennicach, Biuro dzieo.

Hopcasa i Salomonowej. Ot. T rafika. ’We Lwowie /Czas" jest do nabycia w biurach dzlen. A. Oisrtwskiefi,

5. Sskołowskiego, K. Buchstaba, na stacyach kolejowych w Tarnowie, Rzeszowie, Jaśle, Mowyra Sącz» na p«r«nl«

w księgarni kolejowej, tudzież na innych główniejszych stacyach u portyerdw kolejowych.

Ceny ogłoszeń: od wiersza petitem za pierwszy r.,z 2u hal., za każdy następny po 15hal.: układ tabe

laryczny. cyfrowy, skomplikowany, pierwszy raz 40 hal., następny po 15ha!. N ad esłane i Nekrologia

od miejsca wiersza drukiem petit. 60 hal. za każdy raz. G łosy publiczności po2kor.;komunikatyhandlowe

po kronicei po dziale ekonomicznym; komunikatyprywatne, śluby,zaręcz.yny itp. po 1kor. od miejsca wiersza.

Ogłoszenia i prenumeratę przyjmują: we Lwowie biura dzienników L. !Mohna, A. Olszewskiego,

St.Sokołowskiego, K. Buchstaba; w Jarosławiu Biuro dzienników; w Podgórzu l’oturalski; wPrze

myślu A. Juszyński księgarnia i E. Billet; w Rzeszowie M.Weintraub; w Stanisławowie Jasiel

ski i Sp.; w Tarnowie M. Rockach, O. Haut; w Tarnopolu Komuniewski; w Paryżu wyłącznie

p. W . Raczkowski, 14 Cite de Trevise; w W ied niu Haasenstein ór Vogler, R, Mosse (także we wszyst

kich filiach): H. Schalek, M. Dukes, E. Braun, J. Danneberg, Bock di Herzfeld, H. Fried! (tylko pre

numeratę H. Goldschmidt «S Comp.); w Frankfurcie n. M. G. L.Daube (SComp., w Pradze cze

skiej Fr. Hovorka. Listy z pieniądzmi i przekazy pieniężne na prenumeratę i ogłoszeuia prsyj

muje Administracya Czasu w Krakowie. Rek!amacye nieopieczętowane nie podlegają opłacie pocztową(

Listów nieopłaconych nie przyjmuje się. Rękopisów nadsyłanych nie zwraca się

Za każdą zmianą adresu dopłaca sią 40 hal.

"R US

ADRES REDAKCYI: ul. św. Tomasza Nr 32.

Telefon Nr 50.

Stan zdrowia cesarza.

Wiedeń, 29 kwietnia (B. k.).

Wczoraj wieGzerem wydano następujący biu

letyn: nObjawy suchego kaszlu u cesarza prawie

niezmienione. Akcya serca silna. Apetyt i

ogólny slan n i e pozostawiają nic do ży

czenia. Cesarz przepędził trzy kwadranse w ma

łej galeryi". Podpisani Kerzl i Ortner.

Cesarz przyjął wczoraj arcyksięcia Franciszka

Ferdynanda, ochmistrza Montenuovo i obu jene

ralnych adjutaritów.

Otwarcie Delegacyi.

Budapeszt, 29 kwietnia. (B. k.)

Posiedzenie Delegacyi austryackiej rozpoczęło

się wczoraj o godzinie 4 po południu. Minister

Berchtold zaprosił najstaiszego wiekiem człon

ka Delegacyi bar. Fuchsa do objęcia przewod

nictwa.

Del. Ełlenbogen zabiera głos w sprawie

regulaminu i ostro protestuje przeciw zwołaniu

Delegacyi, gdy austryacka Rada państwa wyklu

czoną jest od czynności konstytucyjnych; rząd

z umysłu okrywa tę Izbę hańbą Mówca zgłasza

wniosek o odroczenie Delegacyi, aż w Austryi

nastaną znowu stosunki konstytucyjne. Poseł

Nemec (czeski soc ) przyłącza się do wniosku.

Prezydent ministrów hr. S t ii r g k h wskazuje,

że jest zmuszony zabrać głos jeszcze przed for

malnem ukonstytuowaniem się Delegacyi. Stwier

dzam, że już sam wnioskodawca przytoczył, że

co do prawomocności obecnej Delegacyi nie mo

żna mieć żadnych wątpliwości. Minister powołuje

się w tym względzie na prawo zwyczajowe, na

stępnie na to, eo poprzednik ministra w urzędzie

na posiedzeniu Rady państwa podniósł w dniu

2 października 1910 r. bez żadnego sprzeciwu

W dalszym ciągu swych wywodów przeszedł po

seł Ełlenbogen — mówił prezydent ministrów

dalej — na pole polityczne i wytknął zwołanie

Delegacyi z powodu ubolewania godnych stosun

ków w Radzie państwa, nad którymi i ja ubo

lewam...

Del. Leistner:Ach!Ach!

Hr. Sttirgkh: Bardzo ubolewam, że w czyn

nościach Rady państwa nastąpiła narzucona nie

tylko Izbie, ale i rządowi przerwa, która, mam

nadzieję, potrwa tylko krótko. Gdyby jednak po

seł Ełlenbogen chciał posądzić rząd o mcila fides,

a mianowicie, że z umysłu sprawy tak pokiero

wał, to muszę z całą stanowczością odeprzeć to

i stwierdzić, że rząd od początku wszelkiemi si

łami dążył do zażegnania wszelkich trudności.

Ze sfer izby poselskiej wychodzi obecnie próba

podjęcia akcyi między stronnictwami...

Del. Wolff: Rząd musi współdziałać, jeżeli

konferencya ma osiągnąć swój cel.

Hr. Stiirgkh: Inicyatywa rozważaną była

przez wszystkie stronnictwa, a w porozumieniu

z prezydentem Izby wczoraj oświadczyłem, że

rząd będzie współdziałał w tej konferencyi, zwo

łanej przez prezydenta na 4 maja. W tem stano

wisku rządu proszę się dopatrywać dążeń, że nie

jest pomijaną żadna spcsobność, aby w porozu

mieniu ze stronnictwami podjąć próbę przywró

cenia normalnych stosunków. Będzie to możł:—

wem tylko wtedy, gdy stronnictwa okażą tę go

towość, która jest podstawą pracy.

Del. Nemec: I gdy rząd wypełni swoje obo

wiązki.

Hr. Stiirgkh.—

Nie można czynić rządu od

powiedzialnym za sytuacyę, nad którą ubolewa.

Minister zaznacza następnie, że d o zwołania

sesyi parlamentu przyjdzie tylko

wtedy, gdy pod względem politycz

nymbędziezapewnienie,żenisprzyj

dzie do ubolewania godnych stosun

ków, ujawnionych pod koniec ostat

niej sesyi. Minister oświadcza się przeciwko

wnioskowi delegata Ellenbogena, bo obok zata

mowania działalności parlamentarnej, zdolna do

pracy instytucya Delegacyj byłaby wciągnięta

w to koło paraliżu.

Prezydent ze starszeństwa F u c h s oświadcza,

że wniosku del. Ellenbogena nie podda pod gło

sowanie, bo pierwszy punkt porządku d siennego

stanowi ukonstytuowanie się Delegacyi.

Del. Ełlenbogen protestuje przeciw temu

i żąda głosu. Woła: Proszę nie teroryzować, nie

łamać regulaminu !

Prezydent Fuch s: Nikogo nie teroryzuję

(Przerywania). Uważam sprawę za załatwioną.

Przystąpiono do wyboru prezydenta. Wszystkie

54 głosy otrzymał del. Sylwa Tarouca, który po

dziękował za wybór i zaznaczył, że chmury, któ

re podczas ostatniej sesyi delegacyjnej pokrywa

ły niebo na wschodzie, rozprószyły się, mimo

to cz8S poważny nie minął, i Delegacya bez nie

uzasadnionego optymizmu przystąpić powinna do

pracy i zbadawszy przedłożenia, odnoszące się

do armii i marynarki, załatwić je. Mówca zakoń

czył okrzykiem na cześć cesarza,

i Następnie wiceprezydentem Delegacyi wybra

no wszystkimi 54 głosami Dra Leo, który po

dziękował za wybór.

Prezydent poddał pod głosowanie wniosek del.

Ellenbogena, który odrzucono wszystkimi

głosami przeciw siedmiu.

Prezydent pedał do wiadomości nazwiska de

legatów, którzy złożyli mandaty. W miejsce br. Pi

nińskiego powołany został Dr Tchorzmcki

Komendant marynarki przedłoży sprawozda

nie roczne o czynnościach marynarki w r. 1913.

Minister skarbu przedłożył sprawozdanie o admi

nistracj-i Bośni i Hercegowiny. Mimsler spraw

zagranicznych przedłożył budżet tego mims ei

stwa na lata 1914 i 1915. Następnie wybrano

komisye.

Do komisyi zagranicznej weszli del. C z a j

kowski, Jędrzejowicz, Lewicki, Ro

sner i.Tchorznicki. Do komisyi wojsko

wej: Del. Biały, Rosner i Wasi1ko. Do

komisyi bośniackiej: Del. R ey i Wasi1

ko. Do komisyi finansowej: del. X. Lon

dzin, Ptaś i Lewicki; do komisyi p ety

cyjnej: del. Jędrzejowicz i Rey.

Prezydent wez*vał komisye do ukonstytuowa

nia się. Termin następnego posiedzenia plenarne

go podany będzie do wiadomości w drodze pi

semnej.

Budapeszt, 29 kwietnia. (B. k.)

Plenarne posiedzenie Delegacyi węgierskiej od

było się wczoraj po południu. Członkowie opozy*

cyi nie stawili się. Prezydentem wybrano jedno

głośnie hr. Augusta Zichy’ego, wiceprezyden

tem Wład. Beoty’ego. Prezydent wspomniał

o chorobie monarchy i dał wyraz nadziei, że

wkrótce powróci on do zdrowia.

Odczytano pismo prezydenta ministrów, dono

szące, że w zastępstwie cesarza przyjmie Delega

cyę dzisiaj arc. Franciszek Ferdynand.

Po dokaniu wyborów do komisyi posiedzenie

zamknięto.

Budżet wspólny.

W ied eń, (B. k.) Wczoraj przedłożono Delega

cyom preliminarz wspólnego budżetu. Ogólne za

potrzebowanie netto tego preliminarza wynosi

585,722,519 K. Na pokrycie jego są najpierw

przeznaczone nadwyżki poborów cłowych, preli

minowane w sumie 216,454.959 K,, po któ

rych odciągnięciu pozostaje zapotrzebowanie K

369,267.560, które ma być pokryte przez sumy

przypadające w stosunku kwoty na obie połowy

państwa, a które jest o 36,807.734 K wyższem

od dotychczasowego zezwolenia.

Z ogólnego zapotrzebowania netto, mającego

być pokryiem przez przyczynienie się w stosun

ku kwoty, a wynoszącego 369,267.560 K, przy

pada na królestwa i kraje reprezentowane

w austryackiej Radzie państwa 234,854 168 K,

zaś na kraje korony ś. Szczepana 134,413 391 K.

,,Księga czerwona".

Budapeszt, 29 kwietnia (B. k.).

Przedłożona przez ministerstwo spraw zagra

nicznych Delegacyom ,,księga czerwona11 zawiera

926 aktów7 z czasu od dnia 13 sierpnia 1913 do

dnia 6 listopada 1913.

Zlokalizowanie wojny bałkańskiej.

,,Księga czerwona" zaczyna się od poda

nia depeszy cyrkularnej do ambasad w Ber

linie, Paryżu, Londynie, Rzymie i Petersbur

gu, poruszającej myśl wymiany zdsń co do

ewentualnej wspólnej demarehe u Porty i u

państw bałkańskich, celem zapobieżenia grożą

cemu zakłuceniu pokoju na Bałkanie. Z depeszy

tej, a jaśniej jeszcze z telegramu wysłanego dnia

14 września do przedstawiciela Austro-Węgier

w Berlinie, wynika, że gabinet wiedeński znał

trzymane jeszcze wówczas w tajemnicy układy

między państwami bałkańskiemi i, że gabinet tea,

wierny swej dotychczasowej polityce, nie pozo

stawił żadnego niewypróbowanego środka, aby

w ścisłem porozumieniu z gabinetami innych

wielkich mocarstw współdziałać w utrzymaniu

status guo na Bałkanie. Akia wyliczone nastę

pnie wskazują, że wszystkie rządy pragnęły u

trzymać, jak długo to było możliwem, status quo

na południowym wschodzie Europy7, że jednak

mimo zgodności mocarstw, aby uniknąć zaburze

nia pokoju na Bałkanie, przecież wyłoniły się

istotnie różne zapatrywania co do środków, jakie

należy obrać do os:ągnięcia tego celu. Szczęśli

wszym niż w akcyi zmierzającej do zapobierze

nia wojoie względnie do zakończenia wojennych

konfliktów, był koncert wielkich mocarstw w st«

raniacb, aby wojna została na Baikanie zlokali

zowaną. Był to cel, który można było osiągnąć

także bez oświadczenia bezwzględnego desinte

resśement, do oddania którego Austro-Węgry nie

dały się skłonić, ze względu na bezpośrednie są

siedztwo półwyspu Bałkańskiego, skąd wynikało

zainteresowanie monarchii w tamtejszych wypad

kach. Wielka ilość ogłoszonych aktów świadczy

o nieustannych staraniach wiedeńskiego gabinetu

0 utrzymanie zgody między wielkiemi mocar

stwami i unikanie wyłaniania się przeciwieństw

intesów.

Utworzenie Albanii.

Wiele miejsca zajmuje w ,czerwonej księdze"

Albania, za której utworzeniem Austro-Węgry

1 Włochy, odpowiednio do wspólnych interesów

na morzu Adryatyckiem, nieustannie ręka w rę

kę występowały. O stałym kontakcie i zgodzie

w tej mierze można się przekonać szczególnie

ze statutu albańskiego, ułożonego przez oba te

państwa i przedłożonego londyńskiemu reunionowi

ambasadorów, z propozycyi obu państw w spra

wie rozgraniczenia obszaru Albanii oraz z pierw

szego kroku przedsięwziętego przez oba sprzy

mierzone państwa w dniu 23 czerwca roku 1913

u dworu w Bukareszcie, który doprowadził do

wyboru księcia Wieda księciem Albanii.

Stosunek do Serbii.

Wśród licznych dokumentów, które rzucają

światło na stosunek monarchii do państw bał

kańskich, podczas obu wojen bałkańskich, zasłu

guje na szczególniejszą uwagę telegram z dnia

8 listopada 1912 r. do ówczesnego posła Ugrona,

w7 który’m zaznaczono z naciskiem przychylne

stanowisko monarchii wobec słusznych aspiracyj

Seibii do powiększenia swoich terytoryów. Dal

sze akty pokazują jak wiedeński gabinet później

musiał z największym naciskiem bronić swoich

interesów wobec Serbii i Czarnogóry, gdzie są

dzono, że można liczyć na niezgodę wśród mo

carstw, aż wreszcie monarchia musiała dnia 18

października 1913 r. dać Serbii niedwuznacznie

poznać grozę położenia.

Stosunek do Bułgaryi iRumunii.

W stosunku do Bułgaryi stwierdzają doku

menta ogłoszone przychylne usposobienie monar

chii dla aspiraeyj bułgarskich, co do których

spełnienia mogła Bułgarya liczyć na poparcie

Austro - Węgier z zastrzeżeniem poprzeduiego

szczerego porozumienia z Rumunią. Że takie po

rozumienie mogło tylko nastąpić na podstawie

terytoryalnego odszkodowania o tem rząd buł

garski był już przedtem zawiadomiony przez po

sła hr. Tarnowskiego, który otrzymał instrukcyę

w której powiedzianem było, że gabinet wiedeń

ski uznaje życzenie rumuńskie co do kompensa

ty za usprawiedliwione i udziela rządowi zofij

skiemu rady, aby przez bezpośrednie porozumie

nie się z Bukaresztem stworzył podstawę do sta

łego porozumienia. To, że monarchia austro

węgierska na reunionie petersburgskim wystąpi

ła w pierwszej linii za życzeniami rumuńskiemi

odpowiada długoletniej polityce monarchii, sto

sow’nie do której także gabinet wiedeński pod

czas wymiany zdań ze sprzymierzonymi (telegram

do ambasadora Szoegyeny’ego z dnia 30 paź

dziernika 1913 r.) podniósł, jako jeden z najży

wotniejszych interesów monarchii, zaspokojenie

usprawiedliwionych życzeń Rumunii.

Dnia 3 listopada otrzymał też austro-węgierski

ambasador w Bukareszcie polecenie zawiadomie

nia króla Karola, że Austro-Węgry są gotowe u

dzielić poparcia rumuńskim żądaniom kompen

saty. Z dalszych dokumentów7 wynika, że hr.

Berchtold wy’stępował za zaproszeniem ambasa

dora rumuńskiego do udziału w obradach lon

dyńskich, gdyż Rumunia po części była intereso

waną bezpośrednid* w sprawach, które miano o

mawiać, a przez pokojowe popraw’ne stanowisko

zdobyła sobie prawo, aby usłyszano jej głos

w radzie wielkich mocarstw. Z dokumentów7 wy

nika wreszcie, że ostatecznie zgodzono się na

dopuszczenie ambasadora rumuńskiego do obrad

nad sprawami, które interesują Rumunię.

Traktat bukareszteński.

Dyplomatyczne poparcie, jakiego udzielono Ru

munii co do jej żądań kompensacyjnych wido

cznem jest z całego szeregu dalszych aktów,

a szczególniej z instrukcj’i, noszącej datę dnia

21 marca 1913 r., w której monarchia występu

je za cesyą Sylistryi, oraz z telegramu z dnia

23 czerwca 1913 r. do posła w Atenach i w Bel

gradzie w sprawie bukareszteńskich rokowań po

kojowych.

Wy’nika to także z inicyatywy, danej pod datą

1 sierpnia 1913 r., aby Majorescu, celem umożli

wienia szybszego zawarcia pokoju, został upo

ważniony do oświadczenia w imieniu pojedyn

czych czy też wszystkich mocarstw wobec kon

ferencyi pokojowej, że mocarstwa, niezależnie od

tego, jak wypadnie decyzya w sprawie Kavalli,

zastrzegają sobie prawo poddania spscyałnie tego

punktu rewizyi. Uw’aga rumuńskiego prezydenta

ministrów, że odnośne rządy, dając takie upowa

żnienie, z pewnością nie będą się uważaty za

uprawnione do badania całego traktatu pokojo

wego, jest o tyle godną ’W

’spomnienia, o ile że

my’śl ta odpowiada zupełnie zapatrywaniu posta

wionemu przez rząd austryacko-węgierski już da

w’no przedtem, a powtórzonemu wyraźnie w te

legramie z dnia 22 czerwca do austryacko-wę

gierskiego posła ks. Fiirstenberga. Stosownie do

zapatrywania, przedstawionego przez wiedeński

gabinet w7 telegramie cyrkularnym do ambasado

rów u wielkich mocarstw z dnia 24 listopada r.

1912, że postanowień ewentualnego, zawartego

bezpośrednio między s ’ronami prowadząceini woj

Dę, traktatu pokojowego, nie móg!by uznać za

definitywne, żąda hr. Berchtold w telegramie

z dnia 15 grudnia r. 1912 do ambasadora hr.

Mensdoifa, prawa dla wielkich mocarstw zastrze

żenia sobie zgody co do całości mających być

uregulowanemi zmian terytoryalnycb, które to

stanowisko znalazło następnie wyraz w uchwale

reunionu ambasadorów z dnia 21 czerwca 1913,

jako zasada uznana przez wszystkie mocarstw’a.

Austro-Węgry a Rosya.

Wymiana zdań między gabinetami w sprawie

zastosowania tej zasady doprowadziła, jak to wi

dać z telegramu hr. Thurna z dnia 11 sierpnia

1913 r. do przyjaznego wypowiedzenia się mię

dzy urzędami spraw zagranicznych w Wiedaiu i

wr Petersburgu, które w swoich zapatryw’aniach

na pokój bukareszteński w wielu względach się

zgodziły. Wymiana zdań prowadzona od początku

wybuchu przesilenia bałkańskiego, z obustronną

szczerą chęcią uniknięcia konfliktu europejskie

go, wykazuje kilkakrotnie pocieszającą zgodność,

przebijającą z kilku ogłoszonych dokumentów7.

I tak donosi br. Thurn dnia 2 września 1912 r.,

że Sazonow stwierdzi}, że polityka rosyjska na

Bałkanie ma te same cele, jakie przedstawił ga

binet wiedeński. Dnia 17 września 1912 r. po

wiedział Sazonow do austryacko-węgierskiego

zastępcy, że wydał depeszę cyrkularną, którą u

waża za uzupełnienie poprzedniej inicyatyw’y

Austro-Węgier i dodał, że wszystko żależy od

stanowiska dwóch najbardziej interesowanych mo

carstw, to jest Austro-Węgier i Rosyi. Przedsta

wiciele obu państw w krajach bałkańskich otrzy’

mali dnia 7 października 1912 r. polecenie przed

sięwzięcia wspólnej demarehe w celu zapobieże

nia wojnie. I chociaż potem wyłonić się mogły

między Wiedniem a Petersburgiem przeciwień

stwa interesów, które wydawały się niepokona

nemi, to przecież nie cofoięto się przed żadną

próbą, aby w drodze bezpośredniego wypowie

dzenia się, znaleść rozwiązanie zadowalające obie

strony. Przykładem tego jest sprawozdanie br.

Thurna z dnia 30 grudnia 1912 r., jakoteż u

chwała londyńska, reprodukowana w telegramach

do Belgradu i Cetynii z dnia 30 czerwca 1913 r.

Jak dobremi były owoce obustronnych usiłowań

wynika z telegramu hr. Thurna z dnia 16 sier

pnia 1913 r., w którym ambasador reprodukuje

oświadczenie Sazonowa, opiewające, że minister

stwierdził z zadowoleniem ujawnioną w ostatniej

fazie przesilenia bałkańskiego solidarność zapa

trywania obu gabinetów i sądzi, że leżałoby

w interesie obu państw sąsiednich, aby, tak, jak

dotychczas utrzymywały wymianę zdań o bieżą

cych sprawach, wspólnie pracować nad utrzyma

niem pokoju na Bałkanie.

Budapeszt, 29 kwietnia. (T. p.)

Chwilowo trudno jeszcze wyrobić sobie zdanie,

iakie wywarła w Delegacyach przedłożona wczo

raj po południu ,,Czerwona księga", zawierająca

dokumenty z ostatniego przesilenia. Na ogół

można przyjąć, iż delegaci po pobieżuem przej

rżeniu nie najgorsze odebrali wrażenie. Zwraca

no głównie uwagę na zręcznie zestawione doku

menty, odnoszące się do stosunków monar

chii z Rumunią w czasie ostatniego przesile

nia bałkańskiego i zdaje się, iż na ten rozdział

ministerstwo spraw zagranicznych położyło nacisk,

by7 ubiedz ewentualne zarzuty. Należy przypusz

czać, że w dyskusyi sprawa rumuńska znaczną

odegra rolę.

Jak słychać, mowa tronowa, którą odczyta dziś

Dastępca tronu, będzie bardzo krótka. Expose

w’ygłosi hr. Berchtold dziś po południu.

Wojna Unii z Meksykiem.

Londyn, 29 kwietnia. (T. p.)

Wskutek inteiwencyi państw południowo-ame

rykańskich operacye wojenne n a razie wstrzy

mano.

Londy n. (T. p.) Z Waszyngtonu donoszą, iż

rządy południowo-amerykańskich Stanów’ zawia

domiły hiszpańskiego ambasadora, że Huerta

przyjął bez zastrzeżenia propozycyę

pośredniczącą.

Mylne informacye.

W sprawie kursujących pogłosek i informacyj

o poufnych posiedzeniach klubu parlamentarnego

P. S. L. oraz komisyi parlamentarnej Koła pol

skiego, jakie odbyły się w ubiegłym tygodniu

w Wiedniu, proszeni jesteśmy o ogłoszenie na

stępującego sprostowania, nadesłanego przez po

sta Mikołaja lir. Reya :

,,Dla sprostowania fantastycznych pogłosek

z poufnych posiedzeń parlamentarnego klubu

P. S. L, i komisyi parlamentarnej Koła polskiego,

odbytych w dniach 23 i 24 b. m. w Wiedniu,

a rozsiewanych przez wrogie odrodzonemu stron

nictwu ludowemu dzienniki, pospieszam podać

dosłowną treść jedynych wniosków, jakie wów

czas postawiłem i to imieniem własnetn, a bę

dących w drugim egzemplarzu w rękach prezesa

Koła dla skontrolowania każdej chwili. Wnioski

te b’zmią następująco:

,Komisya parlamentarna Koła polskiego uchwala

stanowisko delegatów polskich uczynić za!eżnem :

l) od ustępstwa rządu w sprawie emigracy’jnej o

tyle, by zakaz emigracyi ograniczał się do wieku

1 9 -2 5 lat; 2) od rozpoczęcia wieikich robót

publiczuych w Galicyi — a to: budowy kolei,

regulacyi rzek i trasy kanału Wista—Dniestr;

3) od uśmierzenia walki religijnej, grożącej rozbi

ciem solidarnej reprezentacj’i polskiej".

Izba handlowa iprzemysłowa.

Wczoraj o godzinie 4 po południu odbyło się

pełne posiedzenie Izby pod przewodnictwem pre

zesa p. Jana Federowicz a.

Na wstępie przew’odniczący złożył imieniem

prezydyum sprawozdanie, poświęciwszy wspom

nienie pośmiertne byłemu marszałkowi krajowe

mu ś. p. Adamowi hr. Gołuchowskiemu (Izba

powstała z miejsc). Zgon wywołał w gronie Izby

szczery żal z powodu straty zasłużonego męża

stanu i wybitnego obywatela. Prezydyum Izby

p:zesłało na ręce wydziału krajowego depeszę

kondolencyjną. Prezy’dent wspomniał o wczoraj

szych odwiedzinach Izby przez gubernatora Ban

ku austrj’acko - węgierskiego Popoviesa w towa

rzystwie jen. sekretarza Schmidta, wreszcie pod

niósł kilka spraw fachowych.

Obywatelscy sędziowie fachowi.

Na podstawie wniosków speeyalnej komisyi,

przedłożonych przez sekretarza Izby Dra J o s e

ferta, Izba zaproponowała na asesorów han

dlowych dla sądu krajowego w Krakowie pono

wnie pp. Karola Krzetuskiego i Zdzisława Zda

nowicza.

Zwiększenie liczby sędziów Handlowych.

Imieniem komisyi do spraw koncesyjnych i o

sobistych przedłożył członek Izby p. Zygmunt

Mendelsburg wniosek o poczynierie kroków

w prezydyum sądu krajowego d’a spraw cywil

nych o pomnożenie ilości sędziów fachowych ze

stanu handlowego przy krakowskim sądzie kra

jowym cywilnym, jako handlowym, o czterech,

lub co najmniej o dwóch, łącznie z obu katego

ryj. Mówca wskazał, że do podniesienia tej spra

wy w Izbie skłoniły go następujące fakfa : rad

zwyczajny rozrost spraw w sądzie, mała liczba

sędziów obywatelskich, przec’iążenie ich pracą

prawie w dwójnasób. Referent przytoczy’ł daty,

świadczące o tem przeciążeniu i o potrzebie po

większenia liczby7 wymienionych sędziów. — Izba

wniosek jednomyślnie uchwaliła.

Pomnożenie liczby członków Izby.

Prezes Izby p. Jan Federowicz przedłożył

wnioski w sprawie powiększenia liczby człon

ków Izby. (Przewodnictwo objął wiceprezes r.

kom. Tadeusz Epslein). Wnioski komisyi połą

czonych sckcyj proponują powiększenie liczby7

z 38 na 48. W przy’szłości każda sekcya liczyć

ma 24 członków. Głównym motywem zwiększe

nia liczby członków Izby jest fakt wzrostu o

120" 0 liczby wyborców od roku 1902. W razie

zatwierdzenia propozycyj przez ministerstwo, od

byłyby’ się w jesieni tego roku wybory wszyst

kich 48 członków Izby. Wnioski co do powięk

szenia liczby członków Izby przyjęła Izba jedno

myślnie.

Koleje lokalne.

Jako referent komisyi kolejowej p. Bund

przedłożył obszerny referat w sprawie przedło

żenia rządowego o kolejach lokalnych i przed

stawił postulaty7, jakie w tej mierze należy przed

łoży’ć Kołu polskiemu i ministerstwu Galicyi. Po

stulaty są następujące :

1) aby kolej Jasło-Dębica przeniesiono do gru

py budować się mających linii państwowych;

2) aby uzupełniono przedłożenie rządowe linią

Szczawnica-Nowy Targ i przeprowadzono wszel

kie roboty przygotowawcze, tak, aby w najbliż

szym już czasie mogła być budowaną;

3) aby skrócono termin budowy kolei lokal

nychz15na6lat;

4) aby upaństwowiono linię Kraków - Koćmy’

rzów na mocy7 art. XVIII projektowanej ustawy

i wreszcie

5) aby podwyższono przewidziany w art. X

projektowanej ustawy fundusz dyspozycyjny iia

cele budowy kolei lokalnych w drodze admini

stracyjnej z 2 na 10 milionów koron i to szcze

gólnie dla stworzenia kolei dojazdowej z Zagłę

bia chrzanowskiego do portu kanałowego w Spyt

kowicach.

W dyskusyi zabierali głos : wiceprezes Epstein,

Judkiewicz, Zygmunt Mendelsburg, Uderski, po

czem wnioski uchwalono i upoważniono prezy

dyum do poczynienia kroków co do upaństwo

wienia linij: Chabówka-Zakopane, Jaworzno-Pa

ła, Trzebinia-Skawce. Na wniosek p. Zygmunta

Mendelsburga uch’walono porozumieć się

z prezydyum m. Krakowa co do rozszerzenia

dworca w Grzegórzkach.

Sprawy pocztowe.

Sekre!arz Dr Bereś imieniem komisyi połą

czonych sekcyj przedłożył postulat rozszerzenia

instytueyi listów telegraficznych do wszystkich

urzędów telegraficznych i dopuszczenia nadawa

nia listów tych za pomocą telefonu, wreszcie

wprowadzenia przesyłek tak zwanych funtowych

(500 gr.) po zniżonej taryfie i podwyższenia pro

wizj-i od sprzedaży marek z l"/,, na 3"/u.

Uchwalono domagać się spełnienia powyższych

postulatów, nadto w dyskusyi uznano za niewła

ściwe eo do treści i formy wystosowane do Izby

pismo inspektoratu pocztowego co do doręczania

porannej poczty. Wyrażono też ubolewanie, że

na posiedzenie Izby nie przybywają zaproszeni

delegaci inspektoratu pocztowego. Postanowiono

zwrócić się do dyrekcyi krajowej i ministerstwa

handlu ze skargą na tutejsze stosunki pocztowe.

Kra ków , środa, dn. 29 kwietnia.

Dziś:

Kalendarzyk kościelny: Pawła od Krz., Waler. iTeod.

Kalendarzyk astronomiczny: Wschód *łoóca o go

dzinie 4ż’3, zachód o godzinie 6 53 długość dnia go

dzin 14-30

Teatr miejski: ,Zaczarowane kcło*.

Teatr Ludowy: ,Już go mam*.

Losowanie ławy przysięgłych w sądzie krajowym

karnym,

—

Dola emigrantów. Brzecki Bazyli i Łucków

Mikołaj, obaj z Trębow!i, wybrali się przed miesią

cem do Hanoweru na zarobek. Sprzedali resztki ru

chomości, aby uzyskać gotówkę ca wyjazd, do Prus,

dokąd gnała ich nędza w domu, w którym pozosta

wili żony i kilkoro dzieci. W Hanowerze jednak ro

boty nie mogli znaleść. Błądzili od wii do wsi nada

remnie, w drodze zdarli ubranie, reszta pieniędzy się

wyczerpała i nadszedł g!ód. W rozpaczy zdecydowali

się na krok niesłyrhtny. Postanowili powracać do

domu. Przed nimi leżała nieznana przestrzeń 1500 ki

lometrów’, którą mieli przebyć bez grosza, boso, o

chłodzie i głodzie, wśród ludzi obcych, z którymi, ję

zyka ich nie znając, porozumieć się nawet nie mogli.

Wczoraj doszli do Krakowa.

Widok tych znękanych

trudem, obrudzonych, obszarpanych biedaków wzbu

dzał serdeczną litość. W ręku nieśli resztki zdartych

butów bez podeszw, które im żal było w drodze po

rzucić. Komisarz Warczewski i oficyał Kantor, oto

czyli ich opieką i nakarmili, a dyrekcya kolei pań

stwowych chętnie udzieliła im wolnej jazdy, oszczę

dzając nędzarzom dalszych trudów. Niedługo po ich

odjeździe przywędrował z Lipska Bazyli Jakóbrzzk,

rodem z Kołomyi, również, boso, *czerniały, sterany.

I on skutecznie zapukał do litości tutejszej dyrekcyi

kolejowej.

Mimo jednak tak rozpaczliwej doli, jaka czeka wy

chodź ów grli-yjskich na ob-zyźnie, wciąż dążą oni

licznie za granicę w poszukiwsniu zarobku.

I tak

wczoraj przejechało przez Kraków do Kanady 250

emigrantów z Galicyi, a 160 emigrantów z Rosyi;

powróciło z powodu bezrobocia z Ameryki 120 emi

grantów galicyjskich i 50 rosyjskich.

Samobójstwo. Wczoraj po południu powiesił

się w magazynie szkła przy ul. Karmelickiej L 8

Henryk Bandura, 19-letni pomocnik handlowy. Powo

dem samobó. stwa miało być rzucone podejrzenie, ż,e

zmarły dopuścił się malwersacyi.

l’o ż a r fabryki pod Olkuszem. Onegdaj

depes-,e doniosły o wielkim pożarze fabryki Mossa

w Wierbce pow. olkuskiego.

Pożsr,

jak donoszą

dzienniki warszawskie, powstał w zabudowaniach fa

brycznych i w mgnieniu oka egarnąt wszystkie stare

zabudowania fabryczne. Ogień rozszerzał się tak szy-

1 of 2 • Strona 1

Mirador viewer

Czas.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Download file

Download file

Deleting a comment

Advanced search

Suggest correction