Mirador viewer

Życie Literackie.

Annotations

Showing 208 annotations

Adding notes only for logged in users

Filtering

J. BŁOŃSKI: GAŁCZYŃSKI 1945—53 ♦ FR. GIL?

POWITANIE I POŻEGNANIE MORZA ♦ W. SZEW—

CZYK: HISTORIA ADENAUERA ♦ ST. CZAJKA:;

RYSOWNIK REWOLUCJI * I. MERZ: O FILMO—

WEJ BIOGRAFII ARTYSTY ♦ W. MACHEJEK:;

„SIATKA" KSIĘDZA BOCZARA ^J. GARBACZOW—

SKA: O JÓZEFIE BLIZIŃSKIM ♦ J. KOPROWSKI:;

Z DOŚWIADCZEŃ WSPÓŁPRACY Z GAZETAMI ♦

RECENZJE ♦ WŚRÓD CZASOPISM ♦ SATYRA —

TYGODNIK

Rok III Nr 38(88) KRAKÓW—STALINOGRÓD 20 września 1953 r. Cena 1. — zł

KONSTANTY ILDEFONS GAŁCZYŃSKI

DZIKIE WINO

Koło tych. pagórków piaszczystych, które księżyc

po kolei odsłania,

jeden po drugim,

jeden po drugim>

ptaki śpią,

tylko droga się srebrzy

i Wisła świeci jak latarnia —

jest cisza, jakby Szopen przed chwilą zamilkł,

lecz niech struna się przypomni srebrna jak te koleiny,

zapląsają chmury z sosnami, z pagórkami,

dzikie wino pocznie szeptać z dzikim winem;

no i już masz polonez. Przeklęte polskie serce!

Diabli wiedzą, co to jest: w liniach skrzypiec

i pagórków tego szukaj, w dzikim winie na szybie:

szepty zaśpiewne i niebiosa bohaterskie;

i wrzawa nad niebiosami, i pory roku jak struny

skrzypcowe, cztery, cztery: wiosna, lato, jesień i zima,

i wiatr w struny i deszcz w struny i grad w struny i blask w struny,

bas śnieżny i słowicza szalona kwinta,

Wisła pod smyczkiem, srebro V/iślane, Wisła pod palcem, ta co

śpiewa najwyżej struna, rzeka na skrzypce sopranowe

naciągnięta, a z worka czasu chmury, ptaki, horyzonty wielogłosowe

i jesień fruwająca i ogromne lato;

i chmury nad skrzypcami i liście tuż nad smyczkiem

i te pagórki faliste, i wiatr, i światła wszytkie.

Na liściu dzikiego wina trudno jest zmieścić Warszawę

t gwiazdę Venus nad nią, a jednak

w jakiejś trudnej podróży to on ci przypomni Warszawę,

’

ten liść —

na wszystkich kontynentach,

we wszystkich miastach,

zaułkach

i labiryntach..

Na liść dzikiego wina. jak na mapę ojczyzny

patrzę; tu węgiel, mówię; tu morze ja\ Kochanowski rozśpiewaną.

a tutaj, mcwię, góry, a tutaj równiny,

a wszystko razem jak fotografia ukochanej;

ognie portów, lampy w oknach, maszyny i ludzie,

nasi ludzie, budowniczowie pogody,

i słońce, słońce, słońce, które przodem pójdzie N

przez ogrody, ogrody, ogrody;

i wiatr i wiatr w liście, i znów wyrażalna trudno

nuta, drzazga cudowna pod sercem samym.

Powiedz, skąd jesteś, nuto; powiedz, skąd płyniesz, nuto,

nuto—latarnio idąca przed nami?

To w niej, w tym błysku nagłym: twarz jakaś, chmura jakaś, '

jakiś sierpień, dom, dzikie wino —

i — jak burza odetchniesz, lecz nie deszcz będzie płakać,

to łzy twoje

szczęśliwe popłyną;

gościńce złote wszystkie, rzeki wszystkie chóralnie

zejdą się w twoim sercu,

ziemia ciebie przyciągnie, księżyc ciebie

dopadnie

i po polsku ci powie: — Dobry wieczór!

A to jest dzikie wino. Rozszumiało się ono,

zestroiło głos do głosu w pieśni,

dzikie wino — dokoła; dzikie teino — noc wesoła;

krzyczą liście: „My tutaj jesteśmy,

nad tym oknem, nad tą lampą niezagasłą,

rozgadane jak jesienna plucha —

jakich „Trenów", jakich Ballad i Romansów"

można by się jeszcze w nas dosłuchać!"

O, dzikiego wina nocy, czarne blaski

rozsypane muzyką śnieżno—ciemną!

Nocy, w której jak w pokoju babki

i liść i ptak i gwiazda bawią się ze mną.

Osowieje liść, gdy mrok go najdzie,

ptak w gąszcz frunie, zaś gwiazda do nieba,

pokój babki zniknie, czas szumiący

swoje wody będzie toczył i rozlewał.

Ileż to lat, ileż to lat trzeba chodzić

po dniach, po nocach, po schodach, po piętrach,

do ilu łomotać drzwi, w ilu szukać

książkach, światłach, muzycznych . instrumentach!

Po jakich drogach, co się —v> deszczu mylą,

zaplątują w niebieskich zachmurzeniach,

w ilu miastach z latarniami! o, w ilu

nieskończonych próbach, oczekiwaniach, doświadczeniach —

ażeby znaleźć jakieś jedno zdanie,

które do serca kom.uś wejdzie i zostanie

parę słów ułożonych w dziecinny gwiazdozbiór,

a ten nad czyimś oknem będzie sunął świecąc

w noc zimową, i powie ktoś: — Cóż, noc niebrzydka!

Bo trudno' jest za włosy chwycić treść wzburzoną,

rytm odmienny jak księżyc, ten sam księżyc, który

Beethouen z nieoa zerwał i V' sonatę wepchnął.

Rzeczywistości, nasza muzo,

ziemio brzozy i palmy,

flago c.zerwononsta

przez horyzonty wszystkie!

Rzeczy mroczne, niemrawe

rękom opór stawiają,

ręce świat kształtujące

słońce unieśmiertelnia.

Jako fala za falą

wysiłek za wysiłkiem,

nie ma już oceanów,

my jesteśmy ocean.

Flaga naszej radości

płynie wąuiozem czasu,

czasy rozkołysane

jak pszenica wysoka.

Po colym lecą świecie

naszej myśli nasiona.

Czas wieniec nam uplata.

Wróg zębów nie pozbiera.

.4 to złote błyskanie

to los nasz na kowadle.

Flago czerwonousta

rozśpiewana jak wicher!

Rzeczywistości, muzo,

człowieku, rzeko, gwiazdo,

domie mój, nocy moja,

liściu dzikiego wina!

Nad oknem,

na murze,

a liście takie duże —

zielone

zielone,

dzikie wino zielone.

O każdej

godzinie

wiatr szumi w . dzikim winie

zielone, zielone,

dzikie wino zielone.

Uroda,

przyroda,

za nic byś jej nie oddał —

zielone, zielone,

dzikie wino zielone.

Za siedmiu

morzami

napełni oczy łzami —•

zielone, zielone,

dzikie wino zielone.

1 we śnie

przypłynie

dom cały w dzikim winie --

zielone, zielone,

dzikie wino zielone.

I niebo

i księżyc

i wino się rozsrebrzy —

zielone, zielone,

dzikie wino zielone.

Zaszepce

na szybie,

myślisz, że słuchasz skrzypiec —

zielone, zielone,

dzikie wino zielone.

Pod serce

jak nuta

i powiesz: tak, to tutaj*

zielone, zielone,

dzikie wino zielone.

Ten dach i

te okna

i noc jalt narzeczona —

zielone, zielone,

dzikie wino zielone!

Tańczy noc, rozśpiewała się

po pagórkach, po kotlinach,

tańczy noc, roztańczyła się

w wieńcu z dzikiego wina.

Klaszcze Wisła, wszystkie fale klaszczą,

a nad Wisłą klaszcze wiklina,

klaszcze niebo wysoko, noc tańczy

w wieńcu z dzikiego wina.

A to przecie wiatr dmie w srebrne pasma

chmur, a każda, chmura inna.

Tańczy noc. jak bardzo srebrna gwiazda,

w wieńcu z dzikiego wina.

A to przecie najzwyklejsze liście,

zwyldy księżyc, co liście odciemnia —

tylko, że ten trylik tak srebrzyście,

tylko, że ten bas, jak skała: ziemia.

1 pieśń ziemi, co jak skrzypce wola —

i te strofy, co jak chmury płyną —

strofy — chmury — noc czuła, wesoła —

i szumiące dzikie utino, dzikie wino —

koło tych pagórków piaszczystych, które księżyc

po kolei odsłania

jeden po drugim,

ptaki śpią,

tylko droga się srebrzy

i Wisła świeci jak latarnia.

Rys. Franciszek Barącz

1 of 12 • Strona 1

Mirador viewer

Życie Literackie.

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Mirador viewer

Description

Structure

Similar

Error 404 - MBC

trans "Nie znaleziono strony" %}

Pobieranie pliku

Pobieranie pliku

Usuwanie komentarza

Wyszukiwanie zaawansowane

Zgłaszanie błędu